IIJK CIS {LAND iHilutinovic president van Servië LAATSTE LOTEN! iravans \Wie mag er dit keer de Geboortekerk schoonmaken? Nieuwe geweldsgolf Tsjetsjeense grens EL ÏDËRHÖUD KARAITES Britse vleesindustrie ingrijpend gesaneerd I Gehandicapten-protest bij Downing Street Koop nü uw Oudejaarsloten. BUITENLAND A4 De Block 314-361841 - 56 30 85 SPECIALIST iING WONINGEN /ISERING - :RINGEN )ENEN - 520 54 ORTENTEN .CESSÖÏRËS {echts vecht uitslag aan )orlog in Somalië op papier [beëindigd Charmant Economie Fayed wellicht toch Brits staatsburger Handgemeen Muur DE STEM COMMENTAAR 135,- per persoon I® STEM I I I II DINSDAG 23 DECEMBER 1997 f Kruiningen Perkpolder Y# ♦- WALTHER DE BLOCK Clinge Richting België 31 20 58 NVM MAKELAAR 7EHNEUZEN Axolsestraal 165 lei. 0115-613857 ST. JANSTEEN la|60iai4-'3130«1 ijn ook aanwezig op de auto- en antiesalon te Axel- IjoorErwin Tuil Iplapest - De Joegoslavische president Milosevic heeft zijn Lacht in de republiek versterkt met de verkiezing van zijn ver- Iwwensman Milutinovic tot president van Servië. Londen - De Britse regering heeft een ingrijpende sanering aangekondigd van de natio nale vleesindustrie. Ze wil oudere veeboeren met ver vroegd pensioen sturen. Dat is volgens landbouwminister Cunningham stukken goedkoper dan het kunstmatig in leven hou den van de sector met een jaar lijkse subsidie van vijf miljard gulden. De bewindsman stelde niettemin nog eens 270 miljoen gulden extra beschikbaar voor boeren wier inkomen drastisch is gedaald als gevolg van de jongste vleescrisis. Die wordt mede ver oorzaakt door de Europese vlees- ban en de hoge waarde van het Britse pond. Het leeuwendeel van de subsidie zal overigens uit Brussel moeten komen. Cunningham kondigde ook een onafhankelijke onder zoekscommissie aan die moet rapporteren over de BSE-crisis. De centrale vraag is hoe die kon ontstaan. Meer dan 20 mensen zijn gestorven aan de nieuwe vorm van de ziekte van Creutz- feldt-Jakob die wordt veroor zaakt door het eten van vlees van gekke koeien. Ijl vier keer stemmen in drie jaanden tijd zijn de Serviërs f verlost van hun presi- JSvêrkiezingen. De federale Unster van Buitenlandse Zaken plan Milutinovic kreeg uitein- jfiijk 58,6 procent van de stem- i en mag zich uitgeven als jjdent van Servië. Milutinovic |j nu minister van Buitenlandse i van Joegoslavië. Zijn te- kandidaat, de ultra-nationa- isjVoljislav Seselj behaalde 38,1 :ent. s verwacht, liep ook de vier- Lstemronde uit op een farce. De ^huldigingen van stembus- iiude overschaduwen de verkie- ®g van Milutinovic. „De marge assen de kandidaten is behoor- tjk,maar geflatteerd", aldus een liplomaat in Belgrado. Vooral adat de vereiste vijftig pro- Bitshorde nipt is gehaald met lit,52. Die halve procent kan een- jroudig bij elkaar gesjoemeld zijn Cairo (afp/anp) - De voor- lamste Somalische facties litbben gisteravond tijdens sn plechtigheid in Caïro een «reenkomst getekend die leen einde moet maken aan de s jaren durende burgeroor- i onderschrijven de vorming |an een federale staat in Somalië abeloven de vijandelijkheden te rken. i overeenkomst is onder meer [ftekeiid door Ali Mahdi Mo- med en Hussein Mohammed Eerdere akkoorden lie- a stuk wegens onder meer de perzoenlijke houding van met ede familie Aideed. Alle on- aars verplichten zich tot staakt-het-vuren en het len van de strijdgroepen, i een nationale vergadering fnBaidoa het akkoord van Caïro it goedgekeurd, taalië is vrijwel het enige land i Afrika dat qua taal en bevol- Big homogeen is samengesteld, ferschillende clans en subclans i evenwel al jaren een ver- strijd. Het noordwesten t zich afgescheiden als So- i is geen partij op de conferentie in Caïro jt sinds 12 november onder aus- n van de Egyptenaren plaats met de van tevoren gevulde stem bussen waarvan op zondag mel ding werd gemaakt. Seselj erkende gisteren zijn ver lies maar weigerde het opkomst- cijfer te accepteren. In de prak tijk zal dat weinig gevolgen heb ben. De kiescommissie verklaar de de verkiezingen geldig en daarmee kan Seselj weinig an ders meer aanvangen dan een on derzoek te eisen in het Servische parlement. Milutinovic geldt in diplomatieke kringen als een 'charmant minis ter' die altijd goed is voor een 'vriendelijk onderhoud'. Inhou delijk echter vertolkt hij het standpunt van Slobodan Milose vic die sinds afgelopen zomer president van de Joegoslavische Federatie is. Evenals de vorige socialistische kandidaat Zoran Lilic komt Milutinovic uit de steeds beperk ter wordende kring van Milose- vic-getrouwen en oude apparats jiks. Voordat hij aantrad als mi nister van Buitenlandse Zaken, was hij ambassadeur in Athene. Van zijn presidentschap hoeft weinig sensationeels te worden verwacht. 'Een perfecte mario net', noemt een Westerse diplo maat Milutinovic. „Hij heeft de afgelopen jaren geen enkel bewijs geleverd voor onafhankelijk ge drag." De man op de achtergrond met de touwtjes in handen blijft Milosevic. Milutinovic moet een nieuw hoofdstuk in het Milosevic-era inluiden. Het land verkeert in zware economische omstandig heden die verder verslechteren door een verlenging van de inter nationale sancties tegen Servië en Montenegro. De werkloosheid bedraagt 60 procent en de over heid kan al maanden geen sala rissen en pensioenen meer beta len. Het is nu aan Milutinovic om met privatisering van staatsei gendommen dat geld te verdie nen. Ondanks de beschuldigingen van fraude is het Westen eigen lijk blij met de overwinning van Milutinovic. Een overwinning van Seselj zou de Westerse bond genoten zeer slecht zijn uitgeko men, omdat die een verklaard te genstander is van de Bosnische vredesakkoorden. Van Milutino vic wordt een grotere meegaand heid verwacht ten aanzien van de Dayton-akkoorden. Niet omdat hij dat wil, maar omdat het voor Milosevic een noodzakelijkheid is geworden. De pariastatus wurgt hem langzaam. (ADVERTENTIE) Er zijn nog loten voor de Oudejaarsloterij, dus u kunt nog multimiljonair worden. Wacht alleen O" niet te lang, want het aantal loten is beperkt en het loopt storm. Trekking 31 december. Londen (rtr) - De omstreden zakenman van Egyptische afkomst Mohamed al-Fayed heeft weer hoop dat hij zijn jarenlange strijd voor een Brits paspoort kan winnen. Minister Straw van Binnen landse Zaken zei gisteren dat de regering de gerechte lijke weigering ongedaan maakt. Al-Fayed is eigenaar van het grootwinkelbedrijf Harrods en vader van Dodi al-Fayed die 31 augustus met prinses Diana veronge lukte. l Pljjestijnse man verwijdert een olielamp uit de Geboorte- I lino lU om hem piekfijn in orde te maken voor de vie- welk T Yerstïr"s- Sinds jaar en dag wordt er gekibbeld over wie Griek lan 6 ermay s°hoonmaken. De katholieken, de ttodr S"°r Xen' e Armeens-orthodoxen, de Koptisch-or- recht'Xen' e yrisch-orthodoxenalle richtingen willen hun I en zo veel mogelijk doen gelden. foto reuter Door Laura King (ap) Bethlehem - Normaal is er misschien niet zo heel veel van te merken, maar met de grote schoonmaak rond Kerstmis wordt duidelijk dat de grote geloofsgemeen schappen die zo zusterlijk de Geboortekerk in Bethlehem met elkaar delen, in feite niet zo goed met elkaar kun nen opschieten. De Geboortekerk, gebouwd over de grot waar Christus zou zijn geboren, wordt gedeeld door drie belangrijke christelij ke groeperingen: de Rooms- Katholieke Kerk, de Grieks-Or thodoxe en de Armeens Ortho doxe, die elk hun eigen hoeken hebben. Verschillende kleinere denominaties, waaronder de Koptische en de Syrisch Ortho doxe Kerk, mogen er ook dien sten houden. De kerk wordt jaarlijks bezocht door duizen den pelgrims. De met kaarsen verlichte basiliek is jaarlijks met Kerstmis het middelpunt van de wereld. Ook dit jaar wordt er weer een nachtmis ge houden die op het Kribbeplein voor de kerk is te volgen op een groot videoscherm. De verschillende geloofsge nootschappen liggen herhaal delijk met elkaar overhoop over het onderhoud van de kerk. Het is een strijd die met de jaarlijk se grote schoonmaak rond Kerstmis een hoogtepunt heeft. Volgens Daniel Rossing, een voormalig ambtenaar van het Israëlische ministerie van Ge loofszaken die veertien jaar lang als bemiddelaar in de Ge boortekerk diende, is deze schoonmaak meer een territo riale zaak dan een kwestie van hygiëne. „Het gaat er niet zo zeer om de kerk schoon te ma ken, het gaat om het verkrijgen van zeggenschap over bepaalde gebieden", aldus Rossing. In de tijd dat Rossing aan de kerk verbonden was - hij stopte in 1988 - waren vreedzaam ver lopende feestdagen uitzonder lijk. In 1980 kwam het verschil lende keren tot een handgemeen toen een kerkgenootschap een deel van de kerk probeerde schoon te maken dat werd op geëist door een andere groep. In andere jaren waren er ingewik kelde diplomatieke manoeuvres achter de schermen nodig om te voorkomen dat het tot een openlijke zeepsopoorlog zou komen. Ofschoon er nu al enkele jaren een bestand in acht wordt geno men, kunnen de onderhuidse spanningen elk moment weer tot uitbarsting komen, zegt pa ter Jerome Muphy-Ó'Connor, een rooms-katholieke bijbel- vorser. „Alles wat er voor nodig is, is een agressieve persoonlijkheid, of een klein beetje onbegrip, en dan wordt de zaak weer in be weging gebracht." De Pales- tijnen die sinds kort de baas zijn in Bethlehem en andere stadjes op de westelijke Jor- daanoever, proberen dit jaar in stilte te voorkomen dat de grote schoonmaak ontaardt in een matpartij. Maar de Palestijnen zijn betrekkelijke nieuwkomers in de slangenkuil van de Ge boortekerk. Het conflict gaat ver terug. Rondom het jaar 333 liet keizer Constantijn op deze plek voor het eerst een kerk bouwen. Het gebouw raakte echter zo zwaar beschadigd bij de opstand van de Samaritanen dat het werd gesloopt en in de zesde eeuw werd vervangen door een nieu we kerk. In de twaalfde eeuw, ten tijde van de Kruistochten, werkten alle christelijke groeperingen samen bij een grote renovatie. Hiermee bereikte de kerk waar schijnlijk het hoogtepunt van zijn grandeur: met zijn rijen glimmende pilaren, witte mar meren wanden en spectaculaire mozaieken. Maar, zo zeggen historici, vanaf de dertiende eeuw ging het bergafwaarts met de kerk. De schisma's tussen de christelijke gemeenschappen werden bre der en veelvuldiger. Sommigen menen dat een controverse in de negentiende eeuw, over de ver dwijning van een zilveren ster uit de grot, mede heeft geleid tot de Krimoorlog. In 1929 hadden de Britten zo genoeg van de onderlinge strijd dat ze een geheim memo opstel den over de jurisdictie over de heilige plaatsen in en om Jeru zalem. Het document is nog steeds grotendeels van kracht. Tot op de laatste kandelaar is het bezit van de verschillende geloofsgenootschappen in de kerk vastgelegd. Ondanks deze gedetailleerde bepalingen blijken er toch nog gaten te zitten in de regelge ving. Nog steeds zijn er territo riale geschillen over een muur rondom de ronde trap die van uit de kerk naar de grot leidt, over een paar balken in het dak en over het noordoostelijke dwarsschip, zegt Rossing. Geen van de priesters die in de kerk aanwezig is, zal een nieuwsgierige bezoeker veel vertellen over de geschillen. Buitenstaanders kunnen de conflicten afdoen als kleinzielig gekibbel, maar Rossing, die nu aan het hoofd staat van een particuliere organisatie ter be vordering van religieuze tole rantie, kan er wel begrip voor opbrengen. „Ze hebben alle maal een lange geschiedenis waarin ze minderheden waren en een zware overlevingsstrijd moesten leveren", zegt hij. „Ze hebben het idee dat het het ein de betekent als ze een centime ter toegeven. Voor hen is het geen centimeter, maar een hele wereld." Londen (anp/rtr) - Gehandi capten hebben gisteren verf gegooid naar de hekken van de ambtswoning van de Britse premier Blair uit protest tegen de plannen om op de uitkerin gen te bezuinigen. De politie arresteerde ongeveer tien personen. Gehandicapte ar restanten werden in hun rolstoe len omzichtig opgetild en in ge reedstaande politiebusjes wegge voerd. Sommige demonstranten hadden zich anderhalf uur aan de hekken geketend bij de toegang tot Downing Street. Andere beto gers gooiden rode verf naar de hekken. De betogers, verenigd in de groep Directe Actie van Gehandicap ten, schreven met verf tevens 'Blairs Bloed' op het trottoir uit protest tegen de hervorming van de sociale uitkeringen. 'Tony, To ny, schaam je', riepen ze de pre mier, die een spreekbeurt hield in het noorden van het land, toe. Elders begon de Britse Nationale Federatie van Blinden een 'Scrooge'-campagne tegen de be zuinigingen. Scrooge is de vrek uit het kerstverhaal van Charles Dickens die met Kerstmis tot in keer komt. Alle gehandicapten zouden graag werken, maar de realiteit is dat slechts een fractie van de 6,8 miljoen gehandicapten dit zou kunnen, zei de belangen vereniging. De bezuinigingsplannen kosten de Britse Labourregering veel steun van kiezers en partijleden. Zelfs minister van Onderwijs Blunkett heeft in een brief aan minister Brown van Financiën zijn 'ernstige bezorgdheid' uitge sproken over de bezuinigingen. Blunkett, wiens standpunt extra zwaar weegt omdat hij blind is, is een invloedrijk lid van het kabi net. Eerder deze maand brak een op stand van Labour-afgevaardig- den uit toen 47 parlementsleden stemden tegen bezuinigingen op uitkeringen aan alleenstaande Gehandicapten ketenen zich vast aan de hekken bij Downing Street in Londen uit protest tegen moeders. kortingen op hun uitkering. foto reuter NEDERLAND baadt in weelde. Voorde kerstdis alleen wordt ruim twee miljard gulden uitgegeven. Per hoofd van de bevolking betekent dit een gemiddelde van 135 gulden. En dan te bedenken dat niet elke Ne derlander zich aan de kaviaar en Chateau Petrus zet. Zuigelingen, ou den van dagen, zieken en diegenen die op Kerstmis werken zal het niet lukken een zo kostbaar en copieus diner naar binnen te werken. Om over de minderbedeelden nog maar te zwijgen. Een standaard Nederlands gezin van vader, moeder en twee op groeiende kinderen besteedt, volgens de omzetgegevens van de mid denstand, onder het hulst en engelenhaar een kleine achthonderd gul den aan spijs en drank. In restaurants met een ster een bedrag, waar voor goed gegeten en gedronken kan worden. En toch komt de gemid delde Nederlander zelden in etablissementen van zulke allure. Genieten luidt het moderne parool en daar is niets op tegen. Maar dat het zulke decadente vormen aan moet nemen, is schokkend. De Neder lander zoekt het niet langer in de vertrouwde rollade met echte room- boterjus, maar in het buitenissige. Het vanuit exotische landen aange voerde exclusieve, het exquise en kostbare. Dat is zelfs geen hedonisme meer, maar zinloze verspilling. Geld speelt geen rol meer, als het om feest en gezelligheid gaat. Zodra datzelfde geld echter nodig is voor de gemeenschap, ter ondersteu ning van naasten die het minder hebben of ter leniging van noden, jüept de Nederlander anders. Dan is de belastingdruk te hoog, worden er te veel subsidies verstrekt of zijn de uit de algemene middelen ver strekte uitkeringen te luxueus. Het geld dient in eigen zak te blijven, zodat het zonder veel nadenken uitgegeven kan worden aan coquilles, blini's en aan weidelijk geschoten everzwijn. Een verontrustende kerst gedachte. BUITENLAND KORT Palauskas wint in Litouwen Vilnius - Bij de presidentsverkiezing in Litouwen heeft Arturas Paulauskas de zes andere kandidaten ver achter zich gelaten. Met 45 procent van de stemmen kon Paulauskas (44), een voorma lige procureur-generaal, het pleit echter niet beslechten. Op 4 ja nuari zal hij in een beslissende tweede ronde moeten uitkomen te gen Valdas Adamkus, die met 28 procent tweede werd. Jeltsin vandaag uit het ziekenhuis Moskou - De Russische president Jeltsin kan vandaag het zieken huis verlaten. Naar eigen zeggen gaat hij dan meteen naar het Kremlin om weer aan het werk te gaan. Jeltsin werd twee weken geleden opgeno men wegens een ernstige virusinfectie aan de luchwegen. Ex-dictators Zuid-Korea vrijgelaten Seoul - De vorig jaar wegens hoogverraad veroordeelde ex-presi denten van Zuid-Korea Chun Doo Hwan en Roh Tae-woo zijn gisteren vrijgelaten uit de gevangenis. Buiten het hoogverraad, nadat ze bij een coup in 1979 de macht hadden gegrepen, waren ze verantwoordelijk voor de bloedige onderdrukking van een opstand in de zuidelijke stad Kwangju, waarbij zeker 200 mensen omkwamen. Ook werden ze veroor deeld voor het aannemen van steekpenningen ter waarde van en kele honderden miljoenen dollars. Een mensenrechtenorganisatie in Zuid-Korea rea geerde teleurgesteld, omdat gewetensgevange nen uit de tijd van Chun en Roh nog wel vastzitten. 'Duizenden doden in Rwanda' Amsterdam - De afgelopen drie maanden zijn volgens een rap port van Amnesty International in Rwanda honderden en moge lijk duizenden doden gevallen onder de burgerbevolking. Volgens Amnesty International is het Rwandese Tutsi-leger schuldig aan het merendeel van de gevallen schuldig aan de moordpartijen. Bij de slachtoffers gaat het voornamelijk om Hu tu's die als gevolg van de genocide in 1994 naar het toenmalige Zaïre waren gevlucht. Nadat de Zaïrese vluchtelingenkampen door toedoen de rebellen van Kabila (de huidige Congolese presi dent) met steun van het Rwandese leger waren ontruimd, keerde een deel van de Hutu-extremisten terug naar het noorden van Rwanda. Sindsdien worden veel van hun acties door het leger met harde hand de kop in gedrukt. Krause junior krabbelt terug Bonn - De Duitse ex-dienstplichtige Christian Krause (21), zoon van de Duitse oud-minister Günther Krause, heeft het grootste deel van zijn beweringen over nazistische praktijken in het Duit se leger teruggenomen of afgezwakt. Het afgelopen weekeinde zorgde hij voor grote opschudding met zijn verhaal over regelma tige neo-nazistische incidenten in zijn bataljon. Het meeste had hij, zo meldde hij tijdens een spoedonderzoek waarbij meer dan tachtig (ex-)militairen werden ondervraagd, van 'horen zeggen'. Op dit moment onderzoekt het Duitse ministerie van Defensie of er strafrechterlijke stappen moeten worden ondernomen. Russisch toestel gedwongen tot landing Bagdad - Een Russisch vliegtuig met Russische parlementariërs en hulpgoederen aan boord is gisteren op weg naar Irak tot lan den gedwongen in Iran. Iraakse functionarissen wachtten ver geefs op het toestel en zeiden dat de Iraniërs het toestel hebben tegengehouden. Levenslang geëist tegen Carlos Parijs - De Franse openbare aanklager heeft gisteren levenslang geëist tegen de terrorist ülich Ramirez Sanchez (beter bekend on der zijn schuilnaam Carlos) wegens het doodschieten van twee agenten en een informant. Het proces tegen de Venezolaan ein digt vandaag na de pleidooien van zijn advocaten. Waarschijnlijk tegen de avond maakt de jury, zes vrouwen en drie mannen, haar uitspraak bekend. Van onze correspondent Moskou - Een groep zwaarbewapende strijders heeft gisteroch tend aanvallen uitgevoerd op een Russische tankeenheid in het stadje Boeinaksk en op een politiepost in de Russische deelre publiek Dagestan, aan de grens met Tsjetsjenië. Bij de acties vielen enkele doden en gewonden, vijf rebellen zou den zijn gearresteerd. Het was de ernstigste uitbarsting van geweld sinds Rusland en Tsjetsjenië ruim een jaar geleden een bestand sloten waarmee een einde kwam aan een twee jaar durende oorlog. Het Russische le ger heeft zich eind 1996 uit Tsjetsjenië teruggetrokken, maar enkele strijdkrachten zijn nog wel gestationeerd langs de gren zen van de republiek. Russische woordvoerders spra ken over een 'gecoördineerde ac tie'. Het totale aantal aanvallers werd door Russische bronnen ge schat op dertig tot honderd. De bende, volgens het persbureau Interfax bestaande uit Tsjetsje- nen en Dagestani's, opereerde in kleine groepjes van acht tot tien man. De groepen waren gewa pend met automatische geweren, mitrailleurs en granaatwerpers. De Tsjetsjeense leiding in Grozny nam in scherpe bewoordingen af stand van de 'provocatie'. Vol gens eerste vice-premier Movladi Oedoegov zitten niet nader ge noemde 'derden', die het vredes proces met Moskou willen torpe deren, achter de aanval. Oedoeg ov ontkende berichten dat de Tsjetsjeense brigade-generaal Chambijev, de commandant van de Tsjetsjeense Nationale Garde, bij de gevechten betrokken was. Chambijev zou zich, volgens Rus sische bronnen, onder de arres tanten bevinden.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 5