DE STEM
Boekenmarkt en Dickens-tentoonstelling
Dubbelkwartet
La Chorale
in kerstsfeer
Friteskot
Veilingen
Lompen
Kerstverhaal
Gids
Mill
DONDERDAG 11 DECEMBER 1997 D1
ir
voordeligste
■biel bellen
'ie zakelijk
Iet Mobiele
informatie
ons gratis
d dichtbij.
fctionsBV. (023-568 0500),
:t
ini, wo 1 en do 2 juli
isterdam ArenA
*ERKT AANTAL KAARTEN'
.syrider is uw concertkaart
/ervoer voor u geregeld,
natie bel met Mojo's Easyride
-.0900-8991194
ctie: Mojo Concerts
I Door Ronald Verstraten
[Het heeft maar een haartje ge-
[scheeld, of niet Damme, maar
[het naburige Lissewege was
[boekendorp geworden. De
Brusselse projectontwikkelaar
[Rik Decan had vérgaande
plannen om er de Vlaamse va
riant van het Waalse Redu op
poten te zetten toen Bert van
Haecke ervan hoorde.
„Ik was zelf in Redu geweest en
dacht meteen dat zoiets een
schitterende aanvulling zou zijn
op wat Damme te bieden had. Ik
heb toen Decan overgehaald om
naar Damme te komen. Onze
wethouder Joachim Coens, zelf
een groot liefhebber van poëzie,
ging er pal achter staan," vertelt
Van Haecke. De overrompeling
was compleet toen ook Lue De
Meester, organisator van de Boe
kenbeurs in Antwerpen, zijn ge
wicht in de schaal legde. De VZW
Boekendorp werd opgericht, met
toeristisch directeur Haecke als
centraal aanspreekpunt.
Zo kwam het dat op 1 mei 1997
alle weergoden samenspanden
om in een zonovergoten Damme
de grootste boekenmarkt te doen
Jplaatsvinden die Vlaanderen ooit
heeft gezien. Boekenliefhebbers
en-verzamelaars kwamen in gro
ten getale, opvallend veel van hen
op de fiets. De Vlaamse minister
president Luc van den Brande
opende het boekendorp, dat in
één klap zeven boekwinkels rij
ker was, van antiquariaat tot
strip- en erfgoedwinkel. En na
[een Bourgondisch aperitief je was
rok Jean-Luc Dehaene niet te be
roerd om de letterkunde, nieuw
lan wel tweedehands, aan de
lorst te drukken.
lamme koesterde zich in het ge
renommeerde gezelschap van
irote voorgangers. Het al ge
roemde Redu, het Nederlandse
'redevoort, het legendarische
ay-on-Wye in Engeland, of
fembuchi-Miyagawa in Japan.
Ie plannen logen er ook niet om:
een aanloopperiode van vijf
aar moesten er 350.000 boeken-
iefhebbers per jaar naar Damme
romen. Het aantal winkels zou
Xoeien tot vijfentwintig. Beur
en, poëziedagen en grote ten-
Iinstellingen moesten de stad
an Van Maerlant en Uilenspie-
p extra in de schijnwerpers zet-
'e plannen zijn een half jaartje
'er nog ongewijzigd, maar
amme stelt zich wat bescheide-
!r°P. „Je kunt niet van nul naar
in zeven maanden tijd. In het
pi waren de verwachtingen te
)0g gespannen. Dat was ook een
pe ons eigen schuld. Grote
jvertenties in de landelijke
ers. En de mensen kwamen naar
amme in de veronderstelling
ir een tweede Redu zouden
ntreffen. Daar had je in het be-
ro niets. Er kwamen twintig,
P boekenwinkels en een fri-
s of. Maar het verschil is, hier
boekendorp additioneel.
nt horeca hadden we natuur-
m overvloed," aldus Van
aecke.
'e 350-000 bezoekers moeten we
6» (k hetdhaiüp, vrolijke m
reemrlike avoumros van
<pfl
yIïi t
laft**
r -
gende: 'Te Damme in Vlaanderen,
toen de meimaand de bloemen
aan de hagedoorn opende, werd
Uilenspiegel, de zoon van Klaas
geboren'. De streken van de
schalkse snaak en zijn vriend
Lamme Goedzak beleefden her
druk op herdruk en werden in
vijfentwintig landen vertaald.
„In Rusland is het zelfs een tijd
lang verplichte literatuur ge
weest. Zo zie je maar: Tijl is voor
alle karretjes gespannen, ook
voor de communistische."
In een niet voor het publiek toe
gankelijk gedeelte van Huyse de
Grote Sterre staat een boeken
kast zowat uit zijn voegen te bar
sten, vol van Uilenspiegel. In het
Frans, in het Russisch, in het Ja
pans. Oude drukken, nieuwe
banden, stripverhalen, inclusief
de speciale uitgave ter gelegen
heid van de opening van het boe
kendorp. Tijd voor Van Haecke
om alvast een primeur te ver
klappen: in het voorjaar van 1999
komt er een grote Uilenspiegel-
tentoonstelling in Damme.
Als het zover is, wordt de huidige
Maerlantcollectie, nu bovenin het
museum opgesteld, tijdelijk afge
voerd. De 'imaginaire' tentoon
stelling, zoals Haecke deze
noemt, omdat de handschriften
zijn uitgeleend, komt later wel
weer terug. Het is de bedoeling
dat 'Die vader der Dietsche dich-
teren algader' na 1999 een vaste
plek krijgt en samen met Uilen
spiegel de kern van het museum
gaat vormen. „Eén groot literair
museum, terugvoerend van de
dertiende eeuw tot vandaag,"
zegt Van Haecke.
Tot die tijd kan het boekendorp
verder groeien. Voor begin vol
gend jaar staat er een veiling van
affiches op het programma, in ju
li gevolgd door een boek- en gra
fiekveiling. Mogelijk is dan ook
het winkelbestand verder uitge
breid. De gemeente probeert
daartoe enkele pandjes in eigen
dom te krijgen. „Vijftien boek
handels moet lukken," denkt Van
Haecke.
Hij hoopt dat er zich een paar
zullen vestigen langs de Damse
Vaart. „Een wens die we hebben,
is dat er snel een boekwinkel bij
komt die zich specialiseert in
kinderliteratuur. We zijn daar
over met iemand in gesprek. Met
wie? Een grote. Nee, meer zeg ik
niet, want dan weet iedereen wie
het is." Een andere, voorlopig
laatste wens, lijkt meer een
droom: „Ik denk aan een boeken-
boot. Een spits of rijnaak in de
Damsevaart, vol met boeken. Dat
zou nog eens leuk zijn als pu
bliekstrekker."
Boekenmarkt te Damme. Zondag 14
december van 11.00 tot 17.00 uur in
de hallen van het stadhuis en in de
zaal van de oude dorpsschool (Burg
straat 3a).
Tentoonstelling 'Charles Dickens
1812-1870; een impressie van leven en
werk'. Dagelijks van 09.00 tot 12.00
uur en van 13.00 tot 17.00 uur in Huy
se de Grote Sterre, Jacob van Maer-
lantstraat 3 in Damme. (Van 12 de
cember tot 11 januari).
Voor de Middag: poëtisch aperitief in
De Zevende Stad, Kerkstraat 22 in
Damme. Gust Gils en Sonja Nys lezen
voor uit eigen werk. Zondag 14 de
cember om 11.00 uur.
Bindingen; tentoonstelling rond ei
gentijdse bibliofilie. De Zevende Stad.
(Van 14 december tot 5 januari).
Madrigale
liederen in
kerk Terneuzen
PAGINA EL
br) lichamelijk gehandicapten
kantie. Wij hopen weer op e
lij voorbaat dank!
Van onze verslaggeefster
La Chorale brengt zondag een kerstconcert in het Nederlands Her
vormde kerkje in Kloosterzande.
La Chorale is een vocaal dubbelkwartet want het bestaat uit twee so
pranen, twee alten, twee tenoren en twee bassen. Het octet vocalisten
wordt geleid door Paul Meeusen.
Het programma bevat vier vocale blokken met daartussen telkens een
instrumentaal intermezzo door organiste Janny Dieleman, die varia
ties op een oud Nederlands kerstlied en de Pastorella BWV 590 van
Bach laat horen, en gitarist Laurens Joensen die werken van Villa Lo
bos en Llobert speelt.
„We beginnen met Bach en we eindigen met Bach en daartussen zin
gen we uitsluitend vierstemmige koorwerken van Bruckner en Com
pere. In het Quem pastores laudavere van Loewe fungeert koor 2 als
echo van koor 1, dat klinkt echt spannend," aldus bas Willy Waumans.
Het tweede blok bestaat vooral uit traditionals en Europese kerstlie
deren en het derde blok bevat de kerstcantate Das neugeborn'ne Kin-
delein van Dietrich Buxtehude voor koor en orgel. Het laatste deel van
het programma bestaat uit carols en Engelstalige kerstliederen van
Holst, Kirkpatrick, Handel en Mendelssohn.
La Chorale treedt zondag 14 december om 15.00 uur op in de NH Kerk in Klooster
zande. De toegangskaarten kosten tien gulden en zijn te verkrijgen bij de koorle
den en boekhandel Littooij in Terneuzen en aan de ingang van de kerk voor het
concert. Het programma wordt zondag 21 december uitgezonden door Omroep
Zeeland.
La Chorale repeteert in de NH Kerk in Kloosterzande.
foto wim kooijman
Brad Pitt in
lege film over
Dalai Lama
'De avonden'
werkt ook
op het toneel
PAGINA
PAGINA
wat hem betreft voorlopig ook
maar even vergeten. „Ik weet niet
hoeveel mensen er momenteel
naar de maandelijkse boeken
markten komen. Zijn het er dui
zenden? Tienduizenden? Ik kan
dat moeilijk inschatten. Maar de
start is wel heel goed geweest en
in drie, vier jaar tijd moet het
lukken. Weet je trouwens - en
waarschijnlijk is dat typisch
Vlaams - dat de aanwezige boek
handelaars zich al verenigd heb
ben in een gilde?"
De brochure Damme Boeken
dorp, tussen Brugge en Knokke
1.000.000 oude en nieuwe boeken
stelt tien boek- en kunsthandels
voor, maar is intussen deels ach
terhaald. Een boekhandel in reli
gieuze boeken liet het al kort na
de opening afweten, de kunst
handel annex ambachtelijke
boekbinderij van Mon Steyaert is
vertrokken. Hun plaatsen wer
den, zij het op andere locaties, in
genomen door 'Schatten op Zol
der' dat zich onder andere spe
cialiseert in Russische literatuur
en 't Vergierderke. Het laatste is
een boekenrestaurant waar 'het
hoofd kan lezen, terwijl de maag
wacht'. Als zodanig bijna symbo
lisch voor de combinatie horeca
en gastronomie die Damme ken
merkt en, volgens Van Haecke,
'uniek voor West-Europa'.
Tot de blijvers behoren historisch
antiquariaat Cursief, de Stan
daard Boekhandel, Dé Plukvogel
(nieuw en tweedehands) en Dio
genes, dat twintigduizend titels
in kunst, geschiedenis en litera
tuur voert. „Het zijn filialen van
grotere zaken, onder andere in
Brussel. Dat is gelukkig, want
anders zou dit hier niet kunnen,"
legt Van Haecke uit.
Van sommige heeft hij de sleutel,
omdat de stad Damme enkele
pandjes aan boekhandels ver
huurt. Om een kijkje binnen te
nemen op een doordeweekse dag
heb je die ook nodig, want in de
wintermaanden zijn de meeste
alleen in het weekeinde geopend.
Niet allemaal overigens, want
striphandel Amaai! heeft gewoon
zijn deuren open en ook bij De
Zevende Stad is leven te bespeu
ren.
Het is een 'Centrum voor heden
daagse kunsten' licht de brochure
toe, al is dat wel wat veel eer voor
zo'n klein pandje. „Kleine,
Vlaamse uitgaven. Genummerd
en gehandtekend," legt zaak
voerder Tom Flammant uit. Vaak
is dat poëzie, mét de hand gezet,
eenvoudig en verfijnd, zoals bij
voorbeeld Rijmsnoer van Guido
Gezelle. „Al het papier is ge
maakt van lompen, niet van
hout," benadrukt hij met veelbe
tekenende blik.
Een rondleiding door de stad die
boekendorp wil zijn, eindigt on
der de neus van de verkleumde
dichter Jacob van Maerlant, die
voor het stadhuis staat. Onderin
de hallen van dat stadhuis vindt
iedere tweede zondag van de
maand de boekenmarkt plaats,
althans tijdens de wintermaan
den, want van april tot september
is het in de openlucht te doen.
Een vijftigtal boekenkramen
biedt vooral Nederlands, maar
ook veel Frans en Engels boek
werk aan.
Van Haeckes werkplek bevindt
zich op de tweede verdieping van
Huyse de Grote Sterre. Een vijf
tiende eeuwse patriciërswoning,
die oorspronkelijk uit twee apar
te woningen bestond: De Grote
Sterre en Craeynest. Danig ver
nield tijdens de februaristorm
van 1990 en in grootse stijl geres
taureerd. Nu biedt het onderdak
aan de Erfgoedwinkel van de
Stichting Vlaams Erfgoed, aan
het Literair Museum en aan de
Dienst voor Toerisme Damme.
„We hebben het mooiste VW-
kantoor van heel België," zegt
Van Haecke trots.
Met twee medewerkers bevolkt
hij het kloppend hart van het
boekendorp. De Erfgoedwinkel,
met informatie, documentatie en
literatuur over Vlaamse monu
menten en architectuur valt
eveneens onder hun beheer, net
als trouwens het literair museum.
Daar loopt een tentoonstelling
met ex-Libris prenten op zijn
laatste benen, terwijl de volgende
zich al aankondigt. Morgen gaat
er een tentoonstelling over Char
les Dickens van start. Centraal,
met het oog op de kersttijd, staat
Dickens' kerstverhaal A Christ
mas Carol, waaruit illustraties
worden geëxposeerd van uiteen
lopende tekenaars als Anton
Pieck, Francis D. Bedford en Art
hur Rackham. In vitrines zijn
zo'n achthonderd verschillende
boeken van Dickens te zien, in
verschillende vertalingen.
Wie Damme zegt, zegt Tijl Uilen
spiegel, want hier situeerde
Charles de Coster in 1867 zijn le-
Boekenwinkeltje in het centrum van Damme. De gemeente probeert pandjes in eigendom te krijgen om het winkelbestand verder uit te breiden. 'Vijftien boekhandels moet lukken.' foto wim kooijman