DE STEM
Financiering
herstel dijken
nog niet rond
I
Inwonertal West-Zeeuws-Vlaanderen daalt naar 20.000
'Teelt zeekraal en lamsoor steunen' 'ser/ets'eukersdandoe"fees,"Mwmember?
mm
EDOX
Zeeuws Keurmerk aardappels weer te koop
Verlichte kerstbomen
langs Zeeuwse wegen
Binnenschippers laken
Kamer van
Koophandel Terneuzen
JS
C1
Chrysler
Conflict waterschap met Rijk
Drie vaten gedumpt
bij opslagruimte
benzinepomp Goes
NU-CHI
FASCINATING FEMALE FASHION
Sociaal-economisch beleidsplan van provincie:
Van ons mag uw reisgenoot gratis mee
x 51
MIA
ruiver scheerwol. 5
v lichaam aan.
Zeeland
11111
DONDERDAG 11 DECEMBER 1997
ten leverbaar.
itoenen tijk, natuurlijk
yon 't Westen.
iyon Oost Z.-VI.
erstellen van uw kleding
de
ïdat
een
met
LLS
08 58.
uur.
.Diploma: ja/nee
den aan: Koninklijke Landmacht,
KMA P711187BE
I van onze verslaggever
Middelburg - West-Zeeuws-Vlaanderen zal in
het jaar 2025 tussen de 20.000 en 21.500 inwo
ners tellen. In het gebied wonen momenteel
zo'n 24.000 mensen. De ontvolking is niet van
vandaag of gisteren. Vooral door ontgroening
(minder kinderen per gezin) maar ook door het
wegtrekken van jongeren neemt de bevolking-
omvang aldaar al jaren licht af.
I in het Sociaal-Economisch Beleidsplan van de pro-
I vincie wordt echter voorspeld dat de afname de ko
mende jaren flink zal doorzetten. Onder andere om
dat mensen zullen verhuizen in verband met het
zoeken naar een baan elders. De werkgelegenheid
nam in de jaren 1993-1996 daar al af met negen pro
cent en die trend zal zich doorzetten, zo wordt aan
genomen. Ook de bevolkingsomvang van de Ka
naalzone zal verminderen, maar minder sterk dan
in het westelijk deel. Momenteel wonen in het ge
bied tussen Terneuzen en Sas van Gent ruim 55.000
mensen. In 2025 kan dat aantal met zo'n vijfduizend
zijn verminderd maar niet uitgesloten wordt dat de
daling minder hard zal zijn en dat het aantal net on
der de 55.000 zal liggen. Maar het aantal van 50.000
wordt realistischer geacht dan 55.000. De werkgele
genheid aldaar neemt de afgelopen jaren licht toe,
tussen '93 en vorig jaar met twee procent maar zal
de komende kwart eeuw dalen, tussen de 1,3 en vijf
procent.
Het oostelijk deel van Zeeuws-Vlaanderen, nu ruim
27.000 inwoners, zal waarschijnlijk wat dichter be
volkt raken. Mogelijk zelfs door een groei met een
aantal van 1500. Een afname met een zelfde aantal
wordt echter niet uitgesloten maar is minder reëel.
Veel zal afhangen van de werkgelegenheid aldaar,
aldus het Beleidsplan dat deze week naar buiten
kwam. De afgelopen jaren was er een lichte daling.
Hoe de werkgelegenheidstoekomst eruit zal zien is
zeer ongewis. De bevolkingsomvang van Zeeland,
nu ruim 368.000, zal de komende 25 jaar zeker niet
dalen. Voorspeld wordt dat een stabilisatie moge
lijk is maar een groei met maximaal zo'n 14.000 in
woners lijkt waarschijnlijker. Vooral door een forse
toename van het aantal Tholenaren, tussen de veer
tien en dertig procent, en in mindere mate een toe
name van het aantal inwoners op de Bevelanden,
tussen de drie en veertien procent.
1 Van onze verslaggever
Axel - Een akkoord over de financiering van het herstel van de
Zeeuwse dijken is nog ver weg. De standpunten tussen de
i Zeeuwse waterschappen en minister Jorritsma van Verkeer en
Waterstaat over de financiering liggen mijlenver uit elkaar. Dat
bleek gisteren tijdens een vergadering van waterschap De Drie
Ambachten.
De minister studeert momenteel
op een regeling waarbij de water
schappen gedeeltelijk moeten
bijdragen. De waterschappen
zijn na de herstelwerkzaamheden
minder geld aan onderhoud
kwijt. Jorritsma wil die bespa
ring vertalen in een bijdrage aan
het Rijk. De schappen zelf hand
haven het standpunt dat de kos
ten volledig door het rijk moeten
worden betaald.
„De waterschappen zijn van me
ning dat de inbreng van kennis,
kunde en menskracht, zoals die
nu wordt geleverd, voldoende is.
Die inbreng moet je niet onder
schatten," aldus Eversdijk.
Hoofdingeland F. Hamelink be
treurt het dat die discussie tussen
de minister en de waterschappen
zo lang moet duren.
.Het blijft bij een uitwisseling
van eikaars standpunten zonder
dat er duidelijkheid komt. We
weten nog steeds niet wat de ge-
(ADVERTENTIE)
Zo' n horloge
advertentie
heeft u nog
nooit gezien.
En dat: geldt
ook voor"
het: Hor-loge.
Edox-horloges behoren
tot de platste ter wereld.
Ze zijn zelfs zó plat, dat
je niet begrijpt dat er een
Zwitsers precisie-uurwerk in
past. Edox-horloges zijn
waterdicht en hebben krasvrij
saffierglas.
Bij onderstaande exclu
sieve Nederlandse juweliers
ontdekt u wat de verschillen
de Edox-horloges voor uw
pols betekenen.
V HRl-rjNlNJG VAN TIJD.
Bef9en op Zoom. Juwelier Andriessen
Grote Markt 22
Sten-Leur. Juwelier Lambregts
Markt 38
Goes/Oostburg/Middelburg
Juwelier 't Gouddoppertje
Hulst. Juwelier van Deijk
20
wne«en. Juwelier Wijffels
Noordstraat 103
'H' Juwelier van Boven
Gravenpolder, Juwelier Walhout
it 47a
volgen voor de waterschappen
zijn. Het gaat om forse bedra
gen."
Eversdijk zei dat de politieke dis
cussie nog niet is afgerond. „Er is
nog verschil van mening tussen
de minster en de Tweede Kamer
over de verdeling van de kosten.
Ik ben overigens vrij optimistisch
over de afloop. Met de verkiezin
gen in aantocht kan ik me geen
partij voorstellen die tornt aan de
veiligheid van de dijken."
In het kader van het herstel van
de dijken is dit jaar begonnen
met een deel in de Kleine Huis-
senspolder en Eendragtpolder.
Eversdijk constateert met spijt
dat een deel van deze werken
moet worden doorgeschoven naar
volgend jaar in verband met ge
wijzigde regelgeving. Om de des
betreffende dijk voor het storm
seizoen toch bedekt te krijgen
moest een deel van de oude blok
ken weer worden teruggelegd.
Naast het afmaken van het niet
gereed gekomen deel worden vol
gend jaar ook weer een flink aan
tal dijkvakken aan de Wester-
schelde aangepakt. Op de begro
ting 1998 van Verkeer en Water
staat is een bedrag van vijftig
miljoen beschikbaar. „De minis
ter moet dus niet zeggen dat ze
geen geld heeft," meent Evers
dijk.
Van onze verslaggeefster
Goes - Op de opslagruimte van
een benzinepomp in Goes zijn
tussen de vaten afgewerkte
olie van het station, door on
bekenden drie vaten gedumpt.
Het gaat om drie rode zestig-li-
tervaatjes. De politie Goes heeft
in samenwerking met de gemeen
te Goes en de Milieudienst van de
provincie Zeeland een nader on
derzoek ingesteld. De Milieu
dienst heeft monsters afgenomen
om te kijken welke vloeistof in de
vaten zit. De uitkomst van het
onderzoek kan nog enige tijd op
zich laten wachten. Het is niet na
te gaan wanneer de vaten zijn ge
dumpt.
Boer Pieter Vereecken boven op zijn vastkokende Nicola-aardappels.
FOTO CAMILE SCHELSTRAETE
Vandaag liggen de eerste aard
appels met het predikaat Zeeuws
Keurmerk in winkels in onder
meer Breskens, Terneuzen, Sluis
en Groede. Gistermiddag heeft
groothandelaar De Blaeij uit
Terneuzen de eerste kisten met
20 kilo vastkokende Nicola-
aardappels opgehaald bij de
Kloosterzandse teler Pieter Ver
eecken. Voor het eerst in de drie
jaar zijn ze in kostprijs nagenoeg
gelijk aan andere aardappelen.
„Nu kunnen we eerlijk concurre
ren."
Door Rein van der Helm
Al geruime tijd is de Stichting Kwaliteit
Controle en Markt (KCM) bezig een aantal
Zeeuwse specialiteiten onder de noemer
Zeeuws Keurmerk een plaats op de markt te
geven. Aan dit initiatief dragen zowel pro
vincie, standsorganisaties als de EG
(Zeeuws-Vlaanderen is een zogenaamde 5B-
regio) subsidies bij. Tot nu toe is het certifi
caat alleen nog maar toegekend aan de
aardappelen van Vereecken. Negentien an
dere producenten zitten in de 'wachtkamer'.
Voldoen niettemin aan hoge eisen en vinden
hun weg naar de consument onder het pre
dikaat 'De Zeeuwse Keur'.
Zeeuws Keurmerk is een kwaliteitslabel
voor producten die moeten voldoen aan vier
eisen: ze worden getoetst aan de hoogste in
Nederland geldende kwaliteitseisen, ze
moeten gegarandeerd van Zeeuwse her
komst zijn, bij de productie ervan dient het
milieu meer dan gebruikelijk te worden ont
zien en bovendien dienen ze afkomstig te
zijn van professionele bedrijven.
Dat zijn aardappelen al drie jaar het keur
merk mogen dragen komt volgens Ver
eecken omdat de controle op aardappelen
heel goed is uit te voeren. Het begint al bij
de kennis die men heeft van de pootaardap-
pelen. Er moet een grondonderzoek worden
gedaan en het totale bedrijf - niet alleen dat
deel dat de aardappelenteelt omvat - moet
wat het gebruik van bemestings- en bestrij
dingsmiddelen betreft beneden bepaalde
normen te blijven. „Aan de meet is een en
ander makkelijk via onder meer de minera
len- en fosfatenboekhouding vast te stellen,
al zitten er veel toeters en bellen aan voor je
het Agro milieukeur krijgt. Zo moet je min
der dan zes kilo bestrijdingsmiddelen per
hectare gebruiken. Ondanks het slechte jaar
voor de aardappelteelt, denk aan droogte en
schimmel, heb ik toch maar 3,4 kilo ge
bruikt."
Vereecken ziet de teelt van Keurmerk-aard-
appelen als een experiment, een leerproces.
Het overgrote deel van de 1200-1500 ton
aardappelen die hij elk jaar teelt vindt via
de gebruikelijke route zijn weg naar frites-
fabriek of consument. Slechts 85 ton (65 ton
Nicola en 20 ton Bintje) is geteeld volgens de
richtlijnen van Zeeuws Keurmerk.
Een boer wordt echter steeds meer onderne
mer, moet andere wegen inslaan om zijn be
drijf rendabel te houden. Denk aan agra
riërs die bijvoorbeeld een mini-camping ex
ploiteren, een gemengd bedrijf hebben,
deels natuurbeheerder worden of zich pro
beren te specialiseren in bepaalde produk-
ten: aardappels, appelsap, bessenwijn, zui
velproducten of pré-salé-vlees van runderen
die in het Land van Saeftinghe grazen.
Vereecken ziet het Zeeuws Keurmerk ais
een mogelijkheid te onderzoeken of een
nieuwe markt voor diverse regionale pro
ducten is aan te boren. „Als een opbrengst
op een bepaald moment nog niet de kosten
dekt, en dat komt in de aardappelteelt voor,
dan ligt het voor de hand dat je gaat bekij
ken wat voor meerwaarde je zelf kunt creë
ren. In de keten producent-consument zit
ten diverse schakels. Denk aan telen, oog
sten, bewaren, sorteren, verpakken, distri
bueren, verkopen. Elke schakel in zo'n ke
ten krijgt daarvoor een bepaalde marge. Zie
je kans in eigen beheer een paar van die
schakels 'over te slaan' dan is dat goed voor
de kwaliteit van het product - er wordt min
der mee 'gesmeten' - en ook goed voor je ei
gen portemonnee. Voor zo'n experiment
biedt het project kansen, dat kun je niet op
eigen houtje. De ondersteuning vanuit de
stichting is heel belangrijk."
Aanvankelijk had Vereecken met vier colle
ga's in Oost-Zeeuws-Vlaanderen de handen
ineen geslagen om Zeeuws Keurmerk-aard
appelen te telen en verkopen. De hoeveel
heid arbeid die echter ging zitten in de ge
ringe hoeveelheid aardappelen waar het om
ging deden er drie afhaken. Alleen Ver
eecken bleef over, ook al omdat de nodige
apparatuur op zijn bedrijf stond. „Ik bleef
ermee bezig maar er geld aan overhouden
doe ik nog niet."
De afzet is ook niet zo gemakkelijk vindt
Vereecken. „Hier in het zuidwesten halen
veel mensen zelf aardappelen bij de boer.
We zullen 'over het water' moeten, richting
Brabant, Randstad."
Voorts zijn reacties van de consument niet
in te schatten. Zo bleek het aanbieden van
de aardappels in juten zakjes vorig jaar
vraagtekens op te roepen. „Mensen willen
zien wat ze kopen en dat kan dan niet. An
dere consumenten bleken falikant tegen elk
soort verpakking, brengen hun eigen zakjes
mee, en lieten de milieuvriendelijk verpakte
aardappels dus liggen. Vandaar nu dus losse
aardappels en bijgeleverde milieuvriendelij
ke zakjes." Of dat de consument tot kopen
aanzet zal komende weken blijken.
Van onze verslaggeefster
Cadzand - West-Zeeuws-Vlaanderen had al een verlichte
boerderijenroute en sinds dit jaar is er nu ook een verlichte
kerstroute.
Langs de wegen rond Cadzand,
Retranchement en Zuidzande
zullen tientallen kerstbomen
worden neergezet.
Vanaf donderdag 25 december
tot en met zondag 28 december
kan iedereen in de auto of op de
fiets genieten van de verlichte
bomen.
De route loopt van Zuidzande
naar Cadzand via de Badhuis
weg naar Cadzand-Bad weer
terug naar Zuidzande. Het tra
ject kan op elke locatie worden
begonnen en is aangeduid met
pijlen met daarop een kerst
boom. De lichtjes branden tus
sen 18.00 en 22.00 uur.
De verlichte kerstroute is een
initiatief van Stichting Frisse
Neuzen en de Stichting Ver
lichte Boerderijen in samen
werking met de gemeenten
Sluis-Aardenburg, Oostburg,
ijsclub Sluis, Rabobank en het
Toeristisch Bureau Zeeuws-
Vlaanderen.
Volgens De Keuninck zal de
verlichte kerstroute ook vol
gend jaar worden gehouden.
Van onze verslaggever
Terneuzen - De afdeling Terneuzen van de Koninklijke Schip
persvereniging Schuttevaer vindt dat de Kamer van Koophan
del te weinig oog heeft voor de problemen van de binnenschip
pers.
Het verdwijnen van het beurssys
teem en bodemtarieven brengt de
schippers in een vrije markt waar
ze onvoldoende op voorbereid
zijn. De Kamer van Koophandel
zou hier op kunnen inspelen
maar laat jammerlijk verstek
gaan, verzucht interim-voorzitter
W. Bondewel vooruitlopend op
de jaarvergadering op dinsdag 23
december.
Schuttevaer heeft tot nu toe te
vergeefs geprobeerd de Kamer te
betrekken bij een structureel
overleg tussen het havenschap,
Rijkswaterstaat en de gemeenten
Terneuzen en Sas van Gent. Daar
worden de belangen van de
schippers besproken in de zoge
naamde Werkgroep Binnenvaart-
belangen Terneuzen Kanaalzone
(WBTK).
„Het vervoer over water geniet
bij de overheid vanwege de over
volle wegen en milieuvriendelijke
manier van transport prioriteit.
Indirect is de Kamer van koop
handel een verlengstuk van de
overheid en is men dus verplicht
hier in mee te denken. Verbazing
wekkend dat men hieraan niet
meer aandacht besteedt."
Bondewel zegt dat de binnen
vaart met grote problemen
kampt. „Het verdwijnen van het
beurssysteem en bodemtarieven
zal een koude sanering in wer
king stellen onder de schippers.
Menig schipper is nog niet klaar
voor de omschakeling naar de
vrije markt. Het zaken doen bleef
tot nu toe beperkt tot het onder
handelen bij de inkoop, reparatie
of investeringen. Nu echter moet
er commercieel omgegaan wor
den met hun dienstverlening."
„Ik had graag gezien dat de Ka
mer van Koophandel hierop was
ingesprongen met gerichte cur
sussen of themadagen. Maar als
ik de enquêteformulieren lees,
kan ik nergens iets vinden wat
van toepassing is voor de scheep
vaart.
Bij de Kamer van Koophandel
komt de kritiek van de schippers
totaal uit de lucht vallen. „We
zijn er niet van op de hoogte dat
er zo door de schippers over ons
gedacht wordt. We zullen zo snel
mogelijk contact opnemen met
Schuttevaer om de vereniging uit
te nodigen voor een gesprek om te
horen of we iets kunnen doen."
(ADVERTENTIES)
SALDI
Vanai vandaag alle toplabels met kortingen van 20% - 60%.
w
O
O
CJ
cn
Z
O
w
Q
s
O
w
Q
3
GROTE MARKT 9, 4811 XL BREDA, TEL. +31 (0)76-5207287
Van onze verslaggever
Middelburg - Veelbelovende
initiatieven voor de teelt van
bijvoorbeeld zoutgevoelige
gewassen als zeekraal en
lamsoor kunnen op onder
steuning van het dagelijks
provinciebestuur rekenen.
De productie van windenergie
door de landbouwsector en nieu
we vormen van plattelandstoeris-
me ook, zo blijkt uit het deze
week vrijgegeven sociaal-econo
misch beleidsplan van de provin
cie.
Vorig jaar werkten 10.000
Zeeuwen in de landbouwsector;
6,5 procent van de beroepsbevol
king. Als de aan de landbouw
verwante werkgelegenheid wordt
meegerekend komt het aantal
echter uit op 17.500 werknemers.
De landbouwsector heeft geen
rooskleurige toekomst. Van de
4732 bedrijven zijn er 2947 met
een bedrijfshoofd ouder dan vijf
tig jaar. Hiervan hebben 1774 be
drijven geen opvolger.
Gedeputeerde Staten willen de
komende jaren de sector steunen,
onder andere door het stimuleren
van nieuwe producten, marktge
richt produceren en de positie
van de Zeeuwse gewassen verbe
teren.
De visserijsector heeft ook steun
nodig. GS denken aan het lokken
van viswerkende bedrijven en
een quarantainestation in ver
band met de import van schelp
dieren uit andere gebieden. De
sector telt zo'n 250 bedrijven en
biedt direct werk aan bijna acht
honderd mensen. Inclusief detail-
en groothandel komt het aantal
op 2100 werknemers.
De recreatiesector is in Zeeland
goed voor zo'n 2500 bedrijven en
12.000 werknemers waaronder
nogal wat laag geschoold die el
ders moeilijk een baan kunnen
vinden. Er is groei mogelijk als
het bedrijfsleven zich richt op de
toekomst door scholing, vernieu
wing en het verbeteren van de
producten.
Ook moeten ze samenwerken, er
moet bijvoorbeeld voor geheel
Zeeuws-Vlaanderen één VW ko
men. GS zijn bereid om daar geld
voor uit te trekken mits gemeen
ten en bedrijfsleven ook daad
werkelijk meedoen en één WV
niet traineren.
Een bloeiende recreatiesector is
van groot belang voor het Zeeuw
se. Niet alleen met betrekking tot
de werkgelegenheid maar ook om
de dorpen leefbaar te houden.
Dankzij de toeristen zijn er im
mers in kleine dorpjes allerlei
voorzieningen die zonder hun
aanwezigheid ondenkbaar zijn.
Bijvoorbeeld winkels, zwemba
den en allerlei andere recreatie
mogelijkheden.
GS willen dan ook de komende
jaren vier ton uittrekken voor
verschillende projecten om Zee
land als vakantie- en recreatiege
bied te promoten en aantrekkelij
ker te maken.
Jazeker Samen gaan winkelen in Antwerpen met LIJN 19 van de BBA - De Lijn
ZWN, want dat is nu extra aantrekkelijk.
Elke betalende passagier mag in december
met LIJN 19 (Hulst-Antwerpen-Breda v.v.)
gratis* één reisgenoot meenemen.
bel voor meer informatie:
Evenementen in Antwerpen
12, 13 en 14 december: Kerstmarkt op de Grote Markt
Koopzondagen: 14, 21 en 28 december
Haal de schaatsen maar uit het vet...
want van 19 december tlm 5 januari 1998 kan er op de
Grote Markt in de open lucht worden geschaatst.
Geldt niet voor ritten met vrij-vervoersbewijzen, abonnementen
en OV-jaarkaarten.
