Korting op
uitkering
doet zeer
Volgens onderzoekers was de Bijlmerramp te voorkomen
Docent rebel op
rookvrije school
I )eire|yd
Eis tien jaar voor
regisseren moord
Drie topcriminelen
mogen straf afkopen
'Jonge asielzoekers
beter niet opsluiten'
Pietenkoor breekt landelijk door
Vrijheid
is te koop
Kerkhereniging een godswonder
Compleet wonen
pot
stoutenbeek
Algemene Nabestaandenwet
A2
DE STEM
BINNENLAND
A3
Versoepeling
van nieuwe
Nabestaandenwet
op de
Kampeer Caravan
RAI '97
28 nov. t/m 3 dec.
Hoger beroep Istanbul-zaak
Ook Sluise bankdirecteur betaalt
IOVEMBER 1997
ot-Brittannië en Ierland
Jerdag bewolkt en af en t0e
In. Zondag naast opklarin
leen paar buien, in de Schot"
hooglanden ook met sneeuw"
■dagtemperatuur uiteenlo'
ld van een graad of 5 op zon-
J in Schotland tot 12 graden
iet zuidwesten van Ierland
jpë en Luxemburg: Meest
lolkt en af en toe regen. 2a
<lag nog vrij zacht met maxi-
5 rond 10 graden; daarna
igzaam kouder.
ord- en Midden-Frankrijk-
ll bewolking en vooral zater-
nu en dan regen. Zaterdag
xima op de meeste plaatsen
t rond 10 graden; daarna da-
e van temperatuur.
id-Frankrijk: Veel bewol-
Ig en perioden met regen
Irral in het zuidwesten. In het
I one-dal en langs de Cote d'A-
1- droog en zonnige perioden
(de loop van het weekeinde
fekt de Mistral op. Middag-
hperatuur op zaterdag rond
(graden, zondag frisser,
•tugal: Overgang naar droger
Ier met meer zon; voorname-
r in het noorden nog wolken
eden en eerst nog wat regen,
iddagtemperatuur langs de
|st van 16 graden in het noor-
tot 20 in het zuiden,
anje: Zonnige perioden. In
t noorden wolkenvelden en
Igs de Golf van Biskaje hier
daar (flink wat regen en
el wind. Middagtemperatuur
eenlopend van 13 graden
igs de kust in het noorden tot
graad of 22 aan de Costa del
narische Eilanden: Flinke
lige perioden en droog.
Iddagtemperatuur ongeveer
graden.
allorca en Ibiza: Zonnige pe
lden en nog een kleine kans
i een bui. Een flink aanwak-
Irende noordwestenwind,
[iddagtemperatuur omstreeks
1 graden.
alië: Onbestendig met meest
I wolkt weer en een aantal bui-
op zondag hier en daar flin-
regen. Middagtemperatuur
Iteenlopend van een graad of 9
I het noorden tot rond 18 in het
tiden.
•iekenland en Kreta: Wisse
nd bewolkt en van tijd tot tijd
tiien; zaterdag vooral in het
fiden en oosten en zondag juist
i het westen. Middagtempera-
:ur van een graad of 13 bij
nessaloniki tot 18 in het zuid-
(esten.
luitsland: Overwegend be-
lolkt en af en-toe regen, zondag
iter op de dag in hogere stre-
pn kans op sneeuw; hier en
kar mist. Middagtemperatuur
(eest tussen 4 en 9 graden,
ritserland: Wolkenvelden en
en toe regen; sneeuwgrens
klend tot 1100 meter. Eerst
|er en daar mist. In de dalen
pterdag nog maxima rond 8
raden; zondag iets kouder.
|ostenrijk: Veel bewolking en
an tijd tot tijd regen, zondag
looral in het zuiden;sneeuw-
pens dalend tot 1200 meter,
[iddagtemperatuur omstreeks
graden.
- 4
i i i i
ZATERDAG 29 NOVEMBER 1997
oips 'afduiei '|aza uba jueipapuo 'Pd
Amsterdam (anp) - Volgens onder
zoekers aan de Technische Universi
teit Delft was de Bijlmerramp te
voorkomen geweest. Ze concluderen
dat aan de hand van computersimu
laties van de vlucht van de El Al
Boeing die in oktober 1992 neerstort
te op de Bijlmermeer bij Amsterdam.
Het onderzoek werd gepresenteerd in
Middageditie. Hoogleraar J. Mulder aan
de faculteit lucht- en ruimtevaarttech
niek denkt dat als er vanaf het begin van
de moeilijkheden met het toestel een an
dere strategie was gekozen, het een stuk
beter was afgelopen. Er had dan meer tijd
genomen moeten worden voor het lozen
van brandstof en het voorbereiden van
een landing op een baan bij tegenwind.
Volgens Mulder was er in de laatste mi
nuut nog tijd geweest om het vliegtuig te
redden. Toen het toestel tot tweeduizend
voet daalde, gaf de piloot in een natuur
lijke reactie meer gas om weer horizon
taal te komen. Het toestel werd daardoor
onbestuurbaar, aldus Mulder in een toe
lichting later op de middag. De piloot had
juist gas moeten terugnemen en moeten
wachten tot het toestel weer horizontaal
lag om dan pas weer gas te geven.
Mulder erkent dat het in de gegeven si
tuatie een volkomen natuurlijke reactie
was om meer gas te geven en meent dat de
piloten dan ook niets te verwijten is. Ove
rigens had de bemanning haast om te lan
den, omdat volgens haar informatie de
motoren in brand stonden. In werkelijk
heid was een van de motoren eraf geval
len.
Mulder meent dat rampen als in de Bijl
mer in de toekomst voorkomen kunnen
worden als andere, technisch hoogstaan
de besturingstechnieken worden ge
bruikt. Nu al worden veel vliegtuigen met
computers bestuurd. Mulder wil deze
computers voorzien van meer informatie
en moderne snufjes die moeten voorko
men dat een vliegtuig in een gevaarlijke
positie komt.
Twee vertegenwoordigers van de Israëli
sche vliegtuigmaatschappij El Al zijn
naar Nederland gekomen om zich op de
hoogte te stellen van het onderzoek. Bij
de ramp kwamen 43 mensen om het le
ven.
Door Paul Bolwerk
Arnhem/Den Haag - De Sociale Verzekeringsbank heeft dezer
dagén met de berekening van de uitkeringen voor 1998 in het
kader van de nieuwe Algemene Nabestaandenwet een schok
golf veroorzaakt onder een groot deel van de 166.000 weduwen
en weduwnaars.
Euim honderdduizend weduwen
en weduwnaars moeten als gevolg
van een nieuwe uitkeringsrege
ling met ingang van komend jaar
gemiddeld honderden guldens per
maand inleveren. Het inkomens
verlies kan oplopen tot maximaal
1250 gulden bruto per maand per
uitkeringsgerechtigde. De groot
ste klap krijgen de nabestaanden
met een besteedbaar inkomen van
tweeduizend tot vijfendertighon
derd gulden. Voor velen dreigt de
verkoop van de auto, eigen wo
ning en overstap naar goedkopere
huurwoning.
De ouderenbonden, de Vrouwen
bond FNV, stichting De Ombuds
man en de actiegroep Weduwen in
de Kou hebben een stortvloed aan
verontwaardigde reacties ontvan
gen van weduwen en weduwnaars
die een fikse korting op hun nabe-
staandenuitkering hebben gekre
gen. Voor. velen is de klap hard
aangekomen, omdat ze netto meer
moeten inleveren dan verwacht.
De actiegroep Weduwen in de
Kou adviseert, aldus voorzitter A.
Pieneman, zo'n 166.000 weduwen
en weduwnaars om massaal be
zwaar aan te tekenen tegen de
korting op de uitkering volgens de
nieuwe Algemene Nabestaanden
wet, Het advies is eveneens om
met behulp van een vakorganisa
tie of een rechtsbijstandverzeke-
Den Haag - De ministerraad
heeft gisteren ingestemd met
de versoepelingen in de Na
bestaandenwet, die staatsse
cretaris De Grave (Sociale
Zaken) al in september in
het vooruitzicht had gesteld.
De aanpassingen kosten on
geveer 150 miljoen gulden.
In het kort komen de wijzi
gingen erop neer dat mensen
van wie de man of vrouw na
1 januari 1999 overlijdt,
recht hebben op een uitke
ring als de partner nu al ern
stig ziek is. Zij moeten dan
wel geboren zijn tussen 1950
en 1956, een bijdrage betalen
aan de Sociale Verzekerings
bank en kunnen aantonen
dat zij zich niet particulier
kunnen verzekeren.
ring een juridische procedure te
beginnen om uiteindelijk een ge
rechtelijke uitspraak over de re
gelgeving uit te lokken.
Het hoofdkantoor van de Sociale
Verzekeringsbank in Amstelveen
vindt de commotie onder wedu
wen en weduwnaars 'onbegrijpe
lijk', omdat de uitkeringsgerech
tigden in de afgelopen jaren met
'uitvoerige informatie' zijn voor
bereid op de gevolgen van de
nieuwe Algemene Nabestaanden
wet. Dat neemt niet weg dat ook
de SVB beseft dat een aantasting
van de inkomenspositie van we
duwen en weduwnaars een 'zeer
gevoelige zaak' is.
„Als ze neveninkomsten hebben
of samenwonen, dan zullen ze
zeer waarschijnlijk er fors op ach
teruitgaan. Dat is ontegenzegge
lijk waar, maar wij hebben het
beleid niet bedacht. We zijn
slechts een uitvoerende instan
tie," aldus het hoofd van de afde
ling communicatie W. Thoen van
de SVB-hoofdvestiging in Am
stelveen.
De heersende onrust over de nieu
we regelgeving heeft alles te ma
ken met de beëindiging van de
overgangsregeling Algemene Na
bestaandenwet. Vanaf volgend
jaar geldt deze wetgeving ook
voor 166.000 mensen die vóór 1
juli 1996 al weduwe of weduw
naar waren. Deze regelgeving is
overigens al anderhalf jaar van
toepassing op zo'n tienduizend
'nieuwe gevallen', die zeer recen
telijk een partner hebben verlo
ren.
Vanaf 1 januari 1998 valt elke we
duwe en weduwnaar onder het
nieuwe, strengere regime. Extra
inkomen of een nieuwe partner
kunnen ertoe leiden dat de ANW-
uitkering met honderden guldens
netto per maand wordt gekort. De
hoogte van de uitkering wordt na
melijk afhankelijk gesteld van het
inkomen.
Dit is een groot pijnpunt, omdat
tot 1 juli 1996 de weduwen en we
duwnaars, onafhankelijk van hun
inkomensituatie, een pensioen
volgens de Algemene Weduwen-
en Wezenwet (een volksverzeke
ring) ontvingen. Ze konden tot
hun eigen overlijden of bereiken
van pensioengerechtigde leeftijd
rekenen op een AWW-pensioen.
Met de komst van de Algemene
Nabestaandenwet is aan deze uit
keringsgarantie een einde ge
maakt.
De eerste cd van het Pieten
koor De Schoorsteen Door is on
langs verschenen in een oplage
van 750. Maar nu zijn er in aller
ijl duizenden bijgemaakt, want
het Pietenkoor uit Vlijmen staat
op het punt landelijk door te
breken. Inmiddels zouden er al
vijfduizend exemplaren van de
cd over de toonbank zijn gegaan.
Het blijkt een succesformule te
zijn om liedjes als 'Zie ginds
komt de stoomboot' in een car
navalsjasje te steken. „Kinderen
worden daar in deze toch span
nende tijd meer ontspannen
van,zegt koorlid Bertoni. Dat
geldt ook voor 'Busje komt zo'
dat op de cd 'Klaasje komt zo' is
en Marco Borsato's 'Dromen
zijn bedrog' ofwel 'De Sint is te
vreden'. FOTO FRANK TROMMELEN
(ADVERTENTIE)
Door Dirk Visser (anp)
Koudum - Het is zo makkelijk
een kerkscheuring te veroorza
ken, maar het is een godswon
der als kerken zich herenigen.
De overtuiging dat het hereni
gingsproces 'van boven' wordt
gegeven, vormde de inspiratie
voor ds. Wim Beekman uit
Koudum in de vier jaar dat hij
voorzitter van de synode der
Nederlandse Hervormde Kerk
De dorpspredikant treedt binnen
kort af als voorzitter. Hij was 37
toen hij werd gekozen, de jongste
voorzitter die de Hervormde Kerk
ooit had. Zonder enige bestuurlij
ke ervaring leidde hij de kerk in
een moeilijke periode. Zijn af
komst uit de rechterflank van de
Hervormde Kerk, maar ook zijn
gevoel voor humor kwamen hem
goed van pas.
„De kerk was zeer verdeeld toen
ik aantrad," zegt Beekman in een
gesprek. „Wat moet je dan doen?
Enerzijds volg je de lijn van de
meerderheid die naar Samen op
Weg streeft. Want het is onbe
staanbaar dat drie kerkgenoot
schappen die zoveel gemeen
schappelijks hebben, naast elkaar
blijven bestaan."
„Anderzijds weet je dat een groot
deel van de Hervormde Kerk (gro
ter dan de Gereformeerde Kerken
en de Lutherse Kerk bij elkaar)
die hereniging niet wenst. Dan
moet je de partners duidelijk ma
ken dat zij niet enkel met de mid-
den-orthodoxie zullen samen
gaan, maar ook met de Gerefor
meerde Bond (de rechtervleugel)
en de vrijzinnigen, met alle pro
blemen die daarmee samenhan
gen. Dat vraagt tijd omdat er ver
trouwen moet groeien."
Beekman ziet daarin vooruitgang,
onder meer door de zorgvuldige
manier waarop bijvoorbeeld de
nieuwe kerkorde is opgesteld.
Zonder de inbreng van de Gere
formeerde Bond en de Confessio
nele Vereniging had die nooit zo'n
orthodox en belijdend karakter
gekregen.
Vooruitgang ziet hij ook in de op
stelling van de Gereformeerde
Bond, die zich jarenlang tegen Sa
men op Weg heeft verzet. Nu
klinkt uit die hoek: „Wij willen
het niet, maar als jullie gaan, gaan
wij niet weg." Beekman vindt dat
in de Verenigde Protestantse Kerk
de Bond dan ook alle ruimte moet
krijgen om als gereformeerde ge
zindte kerk te zijn.
Zonder de Bond had de verenigde
kerk geen kans, is zijn stellige
overtuiging. Dan was er geen his
torische continuïteit geweest. „De
gereformeerden en lutheranen
hadden er dan niets aan gehad om
met ons samen te gaan, omdat die
nieuwe kerk een club van gelijk
gezinden was geweest." En een
kerk is juist geen club van gelijk
gezinden. Iedereen heeft de ander
wat te zeggen omdat je elkaar niet
Van onze verslaggever
Den Haag - Met z'n vijftienduizend leerlingen kan algemeen
directeur Coen Free van het Koning Willem I College uit Den
Bosch nog wel goede afspraken maken over niet-roken. Maar
®et z'n duizend personeelsleden ligt dat een stuk lastiger. „Veel
docenten denken nu eenmaal dat ze boven wet- en regelgeving
z'jn verheven."
Toch heeft Free kans gezien zijn
Wee schoolgebouwen volstrekt
rookvrij te krijgen. Al was het
®aar omdat hij een stevig sanctie
beleid hanteert. Wie rookt in de
gebouwen wordt geschorst, onge
acht of het een leerling betreft of
een leraar.
free kreeg gisteren in Den Haag,
samen met directeuren van veer-
ien andere scholen, van staatsse
cretaris Netelbos van Onderwijs
et certificaat 'Rookvrije school'
Pus een aanmoedigingsprijs van
eduizend gulden. De prijzen
i]n toegekend door de Stichting
volksgezondheid en Roken (Sti-
™r°) btj de start van een landelijk
project om jongeren van de sigaret
af te houden.
Ook andere prijswinnende school
leiders gaven toe dat het vooral de
verstokte rokers onder de docen
ten zijn die zich maar moeilijk
kunnen voegen naar het regime
van een rookvrije school.
In de sector beroepsonderwijs en
volwassenen-educatie kregen drie
Brabantse scholen de aanmoe-
dingsprijs. Naast het Willem I
College waren er cheques voor het
Grafisch Lyceum Eindhoven en
vbo De Westhoeve uit Tilburg. In
de afdeling basis-onderwijs gin
gen de prijzen onder meer naar De
Springplank uit Etten-Leur.
Wij (van Pot-Stoutenbeek) zijn altijd vre
selijk nieuwsgierig naar hoe u eet,
drinkt, slaapt, luiert, leest, luistert. Naar
hoe u vrienden ontvangt, studeert, zingt,
puzzelt en knutselt. Naar hoe u bezig
bent. Omdat we alles in huis hebben om
C'J daar het ideale decor voor te bouwen.
Duo-bar van
Bed Nocto van irarginiiiRa
Pot-Stoutenbeek. Nieuwendijk 89, Axel, Zeeuws-Vlaanderen.Telefoon <01151 56 20 10.
SieMatic keukenstudio 1e verdieping. Elke zondag geopend van 13.00 tot 18.00 uur.
Wij komen graag bij u thuis.
-A. J
J/ \3
Hoe zou dat geweest zijn om pakweg 7000 jaar geleden
op Nederlandse bodem te leven? Zou het hier toen al
zoiets als een gidsland zijn geweest dat zich onder
scheidde van de rest van het continent?
Het schijnt dat het bij Hardinxveld-Giessendam gevon
den skelet van een vrouw is die toen leefde en deel uit
maakte van een rondtrekkend volk. Nomaden waren
asielzoekers avant la lettre.
Het grootste voordeel dat ze toen ten opzichte van nu
hadden, was wel dat ze niet met lokale volken werden
geconfronteerd die op het absurde af hun bezit af
schermden tegen vermeende indringers.
Het was een tijd van ver voor polders en poldermodel
len. Ze waren niettemin beschaafd, want de doden wer
den keurig begraven en afgezien van wat botjes zijn er
geen sporen van vervuiling in de grond aangetroffen.
Wie weet stuiten ze straks bij het boren van de HSL-
tunnel op beschavingen die nog veel ouder zijn. En
komt er een stuk bloot te liggen van een weg die deze
contreien op een kaarsrechte manier met het zuiden
verbond.
Er zullen dan mensen opmerken dat ze vroeger hun tijd
ver vooruit waren. Ik hou het erop dat we sindsdien wei
nig hebben bijgeleerd.
MERIJN
Van onze rechtbankverslaggever
Den Bosch - Tegen de man die de moord op de Bredase koffie
huisbeheerder Mustafa O. heeft georganiseerd, is in hoger be
roep tien jaar celstraf geëist. De rechtbank in Breda heeft Mo-
hamed A.-E (33) uit Rotterdam slechts voor medeplichtigheid
aan doodslag veroordeeld. Hij kreeg zes jaar.
hebt uitgekozen, maar aangetrof
fen. Zoals in een dorp, buurt of
schoolklas geldt ook in de kerk:
samen zullen we het moeten rooi
en.
Beekman vergelijkt de Hervormde
Kerk graag met een gezin. „Je
hebt dezelfde wortels, je staat op
dezelfde grond. De leden van het
gezin gaan verschillende wegen en
hebben soms ook behoorlijk ruzie,
maar als het erop aan komt is de
verbondenheid ook altijd groot.
Daarom vind ik de Hervormde
Kerk de mooiste kerk en die ben ik
de afgelopen vier jaar alleen maar
mooier gaan vinden."
Nu er duidelijkheid is over de
koers van Samen op Weg, worden
de weerstanden op het grondvlak
groter. Volgens Beekman is dat
vooral een gevolg van misvattin
gen over de nieuwe kerk, die stel
selmatig worden gevoed. In de
rechterflank bestaat de angst dat
er straks in hun gemeente vrou
welijke predikanten op de kansel
komen, dat de gereformeerden bij
hen in de gemeente het roer zullen
overnemen, dat de synode het be
heer van hun geld in de hand zal
nemen. Het verzet aan de basis
wordt georganiseerd, waardoor er
heilloze krachten worden opge
roepen. De synodevoorzitter ver
wijst naar de voormannen van het
Comité tot Behoud van de Neder
landse Hervormde Kerk, die nu al
aankondigen dat zij straks niet
meegaan. Impliciet roepen ze
daarmee op tot afscheiding.
Advocaat-generaal mr. J. van der
Kaaden kwam tot de conclusie
dat de man wel degelijk schuldig
is aan het medeplegen van
moord. Als het hof medeplegen
van doodslag of medeplichtig
heid aan moord bewezen zou
achten, moet er acht jaar opge
legd worden. En bij medeplich
tigheid aan doodslag zeven jaar,
vond hij.
In zijn visie is er- voldoende be
wijs voor medeplegen van moord.
Het wilsbesluit om te doden ligt
in de gemaakte afspraak tussen
A.-F. en de schutters, dat de
Turkse exploitanten van koffie
huis Istanbul in de Bredase
Boschstraat gedood zouden wor
den als de politie ter plaatse ver
scheen of als zij zouden proberen
te ontsnappen.
„Zij waren niet ter verdediging
bewapend. Wat als verdedigings
plan is voorgesteld was in werke
lijkheid een aanvalsplan," zei hij.
Op 10 januari dit jaar hebben
mensen van Istanbul drie man
nen uit Haarlem, onder wie de
broers Khalid en Ahmed B., vijf
tigduizend gulden afhandig ge
maakt. Voor dat bedrag hadden
de mannen van Istanbul bij hen
ruim zeven kilo hasj gekocht. Zij
pakten het geld direct na de koop
echter weer af. A.-F. wordt ge
zien als de 'eigenaar van de hafej.
Hij wilde de softdrugs dan wel
het geld têrtlg hebben.
Volgens mr. Van der Kaaden
hielp A.-F. mee de mannen te se
lecteren die dat moesten uitvoe
ren. Hij zorgde ook voor vuurwa
pens. Hij heeft afgesproken dat er
geschoten moest worden als het
niet zo liep als hij wilde. In feite
was hij de regisseur. Uitspraak
11 december.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Minister Sorgdrager (Justitie) stemt in met de on
derhandelingen die het Openbaar Ministerie en de fiscus voe
ren met drie topcriminelen over een afkoopsom van twaalf mil
joen gulden. Volgens de minister is het te verdedigen dat de
strafvervolging tegen de drie vermogende verdachten wordt
stopgezet als ze met de schikking akkoord gaan.
De minister bevestigde gister
morgen dat Openbaar Ministerie
werkt aan een 'deal' met de drie
mannen die verdacht worden van
belastingontduiking en valsheid
in geschrifte. De drie, een Am
sterdamse pornohandelaar, een
advocaat en een bankdirecteur
uit Sluis, thans in Knokke woon
achtig, behoorden volgens het in
middels opgeheven Interregio
naal Rechercheteam (IRT)
Noord-Holland/Utrecht tot de
top van het drugs-syndicaat van
Etiënne U, de Delta-organisatie.
De minister verklaarde dat een
'flinke som geld' van de totale af
koopsom naar Financiën gaat als
aflossing van een belasting
schuld.
„Dat heeft dus niets te maken
met het afkopen van een strafver
volging." Het bedrag in ruil
waarvoor afgezien wordt van
vervolging is volgens Sorgdrager
'veel kleiner'. Ze wilde niet kwijt
hoeveel geld van de afkoopsom er
precies naar Jusittie gaat.
Tilburg (anp) - Alleenreizende asielzoekers onder de achttien
jaar mogen nooit worden opgesloten. Datzelfde geldt voor
asielzoekende gezinnen met kinderen, behalve als dat de enige
manier is om het gezin bij elkaar te houden. Tot die aanbevelin
gen komt een internationaal congres over vreemdelingenbewa
ring dat afgelopen dagen plaatsvond in Tilburg.
Nu is het nog zo dat in Nederland
ook jonge, uitgeprocedeerde
asielzoekers in afwachting van
hun uitzetting, worden opgeslo
ten. In het justitieel complex Ko
ning Willem II in Tilburg is zelfs
een speciale afdeling voor jonge
ren tussen zestien en achttien.
Daarnaast bestaat het vermoe
den dat in een aantal gevallen
jeugdigen in een cel belanden
omdat hun leeftijd niet bekend
is.
Opsluiting is alleen aanvaard
baar als er geen andere mogelijk
heden zijn om te voorkomen dat
een asielzoeker illegaal het land
binnenkomt of onderduikt, aldus
een van de andere aanbevelin
gen. Het congres vindt ook dat
uitgeprocedeerde zwangere en
zogende vrouwen niet thuishoren
in een gevangenis. Bovendien
mag detentie nooit langer duren
dan negen maanden.
Het congres heeft zich voorts uit
gesproken voor een aangepast
regiem voor asielzoekers die op
uitzetting wachten. Dat moet
veel minder streng zijn dan het
regiem dat geldt in gevangenis
sen waar criminelen verblijven.
