Als moeder zegt: Ik ga>
'Antwoorden' in boek 'De oorsprong van de moraal'
Vetzucht neemt toe:
wéér een dieetboek
Pil tegen kaalheid
Automutilatie
ESTEM
LIJF LEVEN
E2
Eenzaam
Vervreemding
Presteren
WOENSDAG 26 NOVEMBER 1997
peter Janssen
s,„,„ zijn mensen aardig te-
elkaar ook als het veel voor
eer is onaardig te zijn? Daar-
probeert het boek De oor-
-g van de moraal een ant-
rd te geven. Dertien hoofd
en, 271 bladzijden en hon-
theorieën lang weet je het
woord, maar als je het daags
,moet formuleren kom je niet
'er dan gestamel. Dat is het
je van wetenschap,
jaar mits goed verpakt kan we
gschap bij iedereen een Aha-
lebnis oproepen, ook als het
moraal gaat.
-r opera-liefhebbers nemen
Josca als voorbeeld, de dra-
tische opera van Puccini. Poli-
ef Scarpia heeft Tosca's ge-
Cavaradossi ter dood ver-
veld. Scarpia heeft een oogje
Tosca en hij doet haar een
voorstel: als jij met mij naar
>aat, geef ik het vuurpeloton
..acht niet met scherp te
eten. Tosca zegt ja. Ondertus-
neemt ze zich voor om Scar-
dood te steken, nadat hij op-
ht heeft gegeven losse flod-
te gebruiken. Maar Scarpia
die opdracht helemaal niet.
van het lied: Cavaradossi
en Scarpia dood. De diep-
«Iroefde Tosca pleegt zelf-
toord.
fear u houdt niet van opera, u
een fanatiek jager. Ander
oorbeeld dan. Een groep primi
tive mannen gaat in een bos op
ïrtenjacht. Ze vormen samen
heel grote cirkel om de plek
raar ze een ree weten. Die kring
oze steeds kleiner. Dan op-
op een moment dat de ja-
p nog geen oogcontact met el-
raar hebben, ziet één van hen een
aas opduiken. Een prachtige,
itte haas. De jager bedenkt zich
iet. Hij verlaat de kring en gaat
schter de haas aan. Het hert ziet
lat er een bres in het kordon is en
iucht weg. Alle jagers lijden
anger, behalve eentje.
Ie twee voorbeelden uit de ope-
awereld en de jacht illustreren
beroemd wetenschappelijk
robleem dat bekend staat als het
risoner's dilemma. Twee gevan-
enen die samen een karwei heb-
opgeknapt, krijgen allebei
iet voorstel hun compaan te ver
in ruil voor strafverminde-
ing. Als geen van beiden de an-
verraadt, kan de rechter hen
hts voor een klein, vergrijp
sroordelen. Als ze allebei ver
laad plegen, krijgen ze beiden de
straf. Ze zijn dus allebei
tier af als ze hun mond houden,
Waarom
zij n wij
zo aardig
voor
elkaar?
maar ieder afzonderlijk is beter
af als hij de ander verraadt.
Het prisoner's dilemma is de spil
van het boek De oorsprong van
de moraal. Het is geschreven door
Matt Ridley, die als wetenschaps
journalist werkte voor The Eco
nomist. Zijn vorige boek, The Red
Queen, werd genomineerd voor
de Rhöne-Poulenc-prijs voor po
pulaire wetenschap en voor de
Writers Guild Award voor non
fictie.
Het prisoner's dilemma laat zien
dat het in veel gevallen heel voor
delig is om de zaak te belazeren.
Egoïsten hebben de halve wereld.
Hoe komt het dan dat onze maat
schappij redelijk gedijt, zonder
dat we elkaar continu de loef af
steken? In het geval van de jagers
kan dat makkelijk worden ver
duidelijkt. Jagers in een primitie
ve samenleving gaan niet maar
één keertje op jacht. Als ze dat
wél deden, was de zelfzuchtige
Jagers in een primitieve samenleving moeten samenwerken om
te overleven.
actie van die ene jager natuurlijk
heel voordelig. Maar als ze nog
een tweede keer op jacht gaan,
zeggen ze tegen die ene egoïst:
blijf jij maar fijn thuis. En hij
deelt ook niet in de buit, hij krijgt
niks te eten. Dan haalt hij het bij
de derde jacht niet meer in zijn
hoofd om alleen voor zijn eigen
maag te zorgen.
En dan nu even naar het woord
moraal van de boektitel. De jager
die altijd netjes samenwerkt met
zijn collega's, is dat een egoïst of
een altruïst? Ridley maakt aan de
hand van vele voorbeelden dui
delijk dat daar soms nauwelijks
verschil tussen zit. De ene keer
zijn we aardig voor anderen om
dat dat gunstig is voor onszelf.
De andere keer zijn we hartstikke
egoïstisch omdat het gunstiger is
dan samenwerken, en omdat het
onze reputatie in dat speciale ge
val toch niet schaadt.
Dat wist u eigenlijk al allemaal?
Zeker. Maar biologen en econo
men hebben van het prisoner's
dilemma een computerspelletje
gemaakt en dat steeds meer ver
fijnd. Want zo simpel als het hier
wordt voorgesteld is het al lang
niet meer. We zitten niet meer
met vijftien man in berenvellen
om het kampvuur en iedereen
heeft een kring van bekenden die
groter is dan de cast van Tosca.
Maar één ding is duidelijk: onze
moraal zit ingebakken in onze
genen en dient uitsluitend onszelf
en daarmee ons nageslacht.
Ridley - niet Ridley zelf natuur
lijk, hij citeert een ontelbaar aan
tal wetenschappers - verzuimt
het gelukkig niet om ook bij die
ren te gaan buurten. Bij bijen en
mieren bijvoorbeeld, met hun
veelgeroemde sociale samenle
vingen. Maar daar maakt hij kor
te metten mee. Als je de macht
van zo'n koningin beziet in haar
bijenkorf, en als je nagaat hoe de
rechten van de bijen afzonderlijk
verdeeld zijn - daar kan geen
Stalin tegenop.
Ridley rekent en passant nog
even af met de mythe van de bij
na goddelijk goede dolfijnen. Hij
neemt als voorbeeld een intensief
bestudeerde soort, de botskop-
pen. Houd u vast als u dolfijnen
beschouwt als de edelmoedigste
diersoort die de aarde bevolkt.
Want dat is me een stelletje ver
krachters, die botskoppen. Vol
wassen botskoppen zwemmen
rond in gangs van twee of drie ge
zworen kameraden. Als ze een
vruchtbaar vrouwtje tegenkomen
bij een andere groep dolfijnen,
kidnappen ze haar. Lukt ze dat
niet, dan roepen ze vaak een an
der vriendenclubje te hulp. Als ze
een vrouwtje te pakken hebben,
duwen ze haar de richting uit die
zij bepalen. Ze bijten haar en
slaan haar met hun staart. Ze
maken onderweg soms dolkomi
sche buitelingen, zoals ze dat ook
in het dolfinarium doen. En dan
paren ze met haar, meestal om
beurten maar soms ook gelijktij
dig.
De moraal van dit verhaal? De
moraal is dat samenwerking bij
mens en dier weliswaar bestaat,
maar dat ze zich niet uitstrekt
over de hele soort. Net als mensen
sluiten dolfijnen allianties om
hun doel te bereiken. Net als
mensen hebben ze soms ruzie met
andere groepen. En nog iets: pure
onbaatzuchtigheid bestaat niet.
Niet bij dolfijnen, niet bij men
sen.
De oorsprong van de moraal, Matt
Ridley, Uitgeverij Contact, 271 blz.
prijs 49,90.
Prauwen nemen bijna altijd
liet initiatief om te scheiden,
paar zelden het besluit de
anderen achter te laten bij de
ader. De maatschappij rekent
ïamelijk keihard af met moe-
Iers die hun kinderen losla-
en. Een serie over trouwen en
jcheiden in Nederland. Van-
laag deel 6 (slot): Als moeder
Ik ga
kor Ron Buitenhuis
rij zal wel om z'n moeder hebben ge
spen Dat doet toch ieder mens in
Md." De vader van een van de omgeko
men muzikanten bij de Herculesramp op
•liegveld Eindhoven raakte in een tv-in-
jerview een oervrees van de mens: veria-
worden door je moeder. De navel-
®g tussen moeder en kind mag dan
J werlijk zijn doorgeknipt, figuurlijk
nujft hij levenslang bestaan.
Ondanks deze diepgewortelde emotie,
a)n er vrouwen die na een echtscheiding
Mt alleen huis en haard, maar ook hun
®deren achterlaten. Een besluit dat,
afgewogen ook, nauwelijks op be-
Pp van de samenleving kan rekenen,
■erker nog, vrouwen die hun gezin ver
tel, wacht veelal een keiharde veroor-
™Mg, tot aan verstoting toe: 'Gevoello-
;e> egoïstische wezens zijn het, waar-
pijnlijk nog lesbisch ook'. Terwijl de
aders die de opvoeding op zich nemen,
,j^om waardering en hulp ontmoe-
Toch knap, zo'nunan alleen met drie
onderen'.
haar boek IK GA beschrijft de peda-
dge Liesbeth van Hennik de strijd van
Wntig vrouwen die zich na hun echt-
eiding aan de morele plicht - een
°wer hoort bij haar kinderen - durf-
R te onttrekken. Op indringende wijze
gnaleert de schrijfster de diepe veront-
aardiging, de bittere hoon en de pijnlij-
reacties van familie, vrienden en ken-
Ussen.
n Pschokte maatschappij meet bij
eur met twee maten: Een vader
g zijn gezin verlaten, een moeder niet.
®oeder die weggaat, haalt namelijk
lou verdrongen angsten naar boven.
Ll de achterblijvende kinderen
et fundament van hun bestaan zien
UJseizen; als bij de vrouwen zelf, die
ft k zijn met de overtuiging dat
int,, !f) genetische plicht' is de gezonde
)org van kinderen te waar-
Zelfs 'topvrouwen' blijft geen lijdensweg
bespaard. Toen de actrice Ingrid Berg
man in de jaren vijftig haar man en
dochtertje Pia verliet voor de Italiaanse
regisseur Roberto Rossellini, werd ze
door Amerikaanse senatoren tot schizo
freen gebrandmerkt. Als 'duivels voor
beeld' voor de samenleving werd haar
zelfs een tijd lang de toegang tot de VS
geweigerd.
Inez, nu 48, verliet elf jaar geleden haar
man en drie kinderen (toen 13, 11 en 8)
om een eigen leven op te bouwen. Na zes
tien jaar huwelijk, en zeker vijf jaar in
nerlijke strijd, durfde ze de stap te zet
ten. In IK GA vertelt ze (ingekorte ver
sie): 'Mijn man was tandarts in een klein
dorp. Ik was full time huisvrouw. Mijn
man was en is geen vervelende man,
maar zijn behoeften en zijn werk ston
den altijd centraal. Het moederschap
viel me zwaar en ik voelde me vaak een
zaam. Dan dacht ik: Wat doe ik hier ei
genlijk? De wereld moet toch groter zijn
dan dit huis en deze praktijk. Toen ik
vanwege een heupoperatie waarschijn
lijk een half jaar op bed moest liggen,
vroegen familie en kennissen: 'Inez, hoe
moet dat dan met je man en kinderen?'
Niemand vroeg: 'En hoe gaat het nu met
jou?'.
In die tijd dacht ik voor het eerst aan
scheiden. We zijn na mijn herstel nog in
relatietherapie geweest, maar mijn man
vond gewoon dat ik moeilijk deed. Alles
was altijd mijn schuld. Drie jaar ben ik
bezig geweest met afwegen: de kinderen
meenemen of alleen weggaan? Ondanks
de diepe pijn, koos ik voor het laatste.
Enerzijds om vrij te zijn, om echt hele
maal opnieuw te kunnen beginnen. An
derzijds om mijn man en kinderen in de
hun vertrouwde omgeving te laten. Bo
vendien hadden de kinderen bij mijn
man een betere financiële toekomst. We
troffen uiteindelijk een goede omgangs
regeling, die hij gelukkig altijd nageko
men is. Na mijn vertrek had ik diepe
schuldgevoelens naar m'n kinderen. Het
is toch heilig dat een moeder bij de kin
deren blijft. Maar tegelijkertijd wist ik
dat mijn stap absoluut noodzakelijk was.
Dat gaf veel verwarring. Mijn ouders
wilden zeker een jaar lang niets meer
van me weten en ik verloor bijna al m'n
vrienden. Er waren veel negatieve reac
ties: 'Inez gaat de pubertijd overdoen' en
'Ze zal wel ergens een vriendje hebben'.
Niemand stond er bij stil waaróm ik weg
ging en hoe zeer ik geworsteld had. Ik
ben nog steeds venijnig over alle zorg en
aandacht die mijn man ten deel vielen.
Iedereen had opeens respect voor hem.
Hij haalde een huishoudster in huis en
werd van alle kanten ondersteund. Een
gescheiden moeder met kinderen en
werk buitenshuis moet maar zien hoe ze
zich redt. Die krijgt van de thuiszorg
geen hulp.
Achteraf is mijn weggaan voor iedereen
positief geweest. Voor m'n kinderen,
voor mij én voor m'n man. Hij heeft wat
hij wil: een nieuwe vrouw, een goed con
tact met z'n kinderen en z'n praktijk flo
reert. Zelf heb ik carrière gemaakt in de
horecabranche. Ik ben van niets opge
klommen tot een onafhankelijk mens.
Toen m'n twee dochters ouder waren,
zeiden ze ooit: 'Mam, je hebt groot gelijk
gehad dat je weg bent gegaan'. Een uniek
moment. Het voelde alsof alles op z'n
plaats viel. Ik had nooit zo'n goed con
tact met m'n kinderen kunnen hebben
als ik was gebleven.'
De twintig moeders die in IK GA aan het
woord komen, verlieten hun gezin niet
alleen om reden van vrijheidsdrang en
zelfontplooiing. Sommigen werden mis
handeld, anderen konden de opvoeding
van de kinderen niet aan, hadden man
nen met geestelijke problemen of werden
seksueel misbruikt. Opmerkelijk genoeg
ging geen van de moeders weg omdat er
een andere man in het spel was. Ook be
leefden lang niet alle vrouwen het rela-
Een van de verschijnselen
waarbij de hulpverlening met
de handen in het haar zit, is dat
van de automutilatie. Automu
tilatie betekent letterlijk zoiets
als 'zelfbeschadiging', 'jezelf
verwonden'. Het gaat hierbij om
mensen (zowel kinderen als vol
wassenen) die een dwangmatige
behoefte hebben zichzelf op de
een of andere manier lichame
lijk letsel toe te brengen. Veel
voorkomende manieren zijn het
snijden in armen en benen met
een (scheer)mes, of een stuk
glas, of het slaan met het hoofd
tegen de muur.
De theorievorming omtrent dit
eigenaardige gedrag is erg on
duidelijk. Volgens sommige on
derzoekers wordt dit gedrag
aangestuurd door een agressie
ve impuls. Oorspronkelijk is die
agressie gericht tegenover ie
mand anders, maar kan niet op
een afdoende manier geuit wor
den. Vandaar dat de agressie,
bij gebrek aan beter, dan maar
op de eigen persoon gericht
wordt. Het is overigens ook
denkbaar dat de agressie wel
degelijk tegen de eigen persoon
gericht is: in dat geval staat au
tomutilatie gelijk aan een vorm
van zelfvernietiging en is een
uiting van zelfhaat.
Volgens een andere theorie heb
ben mensen die automutilatief
gedrag vertonen een onbeheers
bare behoefte om pijn te voelen.
Dat zou dan komen doordat ze
eigenlijk niet in staat zijn om bij
gewone pijnprikkels voldoende
pijn te voelen. Het ervaren van
pijn vormt voor deze mensen,
dan een 'bewijs' dat ze bestaan,
dat ze leven. De ellende hierbij
is overigens het gegeven dat je
went aan pijn. Je hebt dus
steeds sterkere prikkels nodig,
met alle gevolgen van dien. Een
derde theorie gaat ervan uit dat
automutilatie te maken heeft
met het vragen om aandacht.
Voor de volledigheid vermeld ik
hier dat dit gedrag ook wel eens
wordt waargenomen bij diep-
zwakzinnige kinderen. Sommi
gen van hen hebben de neiging
om keihard met hun hoofd te
gen een muur te bonken, zo
hard dat het noodzakelijk is ze
een helm te laten dragen.
Bij al deze theorieën blijft on
duidelijk waarom bepaalde
mensen tot dit extreme gedrag
zijn gekomen, terwijl andere
mensen andere manieren heb
ben om hun agressie af te reage
ren, om te beseffen dat ze leven
of om aandacht te vragen.
Omdat een goede, verklarende
theorie (nog) niet voorhanden
is, blijft het een moeilijke zaak
om deze mensen van hun pro
bleem af te helpen. Bij de zo
juist genoemde zwakzinnige
kinderen heeft men geprobeerd
dit gedrag te stoppen door ze te
bestraffen met een elektrische
schok. Een eigenaardige aan
pak, zeker als je bedenkt dat
dergelijke kinderen dit gedrag
misschien vertonen met het doel
om pijn te voelen. De bestraf
fing is in dat geval juist een be
loning.
Bij volwassenen lukt deze aan
pak niet, alleen al niet om prak
tische redenen. Dus blijft er
niets anders over dan stap voor
stap proberen te achterhalen
welk motief er achter dit gedrag
schuilgaat.
Afgaande op de praktijk durf ik
te veronderstellen dat het in de
meeste gevallen gaat om men
sen die een zwaar onverwerkt
verdriet met zich meedragen.
Dat is echter nog niet alles: in
de meeste gevallen is er ook
sprake van een allesoverheer
send schuldgevoel.
Het lijkt erop dat veel mensen
met automutilatief gedrag zich
zelf moeten bestraffen voor iets
wat in het verleden is gebeurd,
bijvoorbeeld het overlijden van
een dierbaar persoon. In be
paalde andere gevallen gaat de
ze redenering niet op, en hebben
we te maken met een diepge
wortelde zelfhaat. In alle geval
len is duidelijk dat deze mensen
geholpen moeten worden: ze le
ven in een hel.
Een moeder die weggaat, haalt diep verdrongen angsten naar boven.
ILLUSTRATIE RENE VAN MEGEN
tieve, maar bevredigende 'happy end'
van Inez. Sommige moeders zien hun
kinderen nooit meer, anderen kregen pas
na tien, vijftien jaar weer contact. Maar
dan was er doorgaans sprake van weder
zijdse 'vervreemding'.
Uit IK GA blijkt dat een blijvend contact
tussen moeder en kind van eminent be
lang is voor de verwerking van de schei
ding en het gezond volwassen worden
van de achtergebleven kinderen. Maar
dat geldt uiteraard ook als de vader het
gezin verlaat. Veel hangt af van het feit
of de ouders de omgangsregeling nako
men en positief over elkaar blijven pra
ten na de scheiding. Elkaar zwart maken
is funest voor kinderen.
De Nederlandse samenleving is steeds
minder tolerant over echtscheidingen,
zeker als er kinderen zijn. Scheiden
wordt steeds meer als the easy way out
gezien, de makkelijkste oplossing. Des
kundigen signaleren dat het anno 1997
op de huwelijksmarkt juist weer in is om
bij elkaar te blijven. Want dat toont aan
dat man en vrouw genoeg moed, incasse
ringsvermogen en verantwoordelijk
heidsbesef in huis hebben, om zoiets
veeleisends als een relatie in stand te
houden.
Op het eind van haar boek haalt Lies
beth van Hennik onderzoek van het Ko-
hnstamm Instituut aan. Daaruit blijkt
dat kinderen met één ouder niet minder
gelukkig zijn. Opvallend is wel dat
'scheidingskinderen' later zelf dubbel zo
vaak scheiden dan kinderen die in een
éénoudergezin opgroeiden omdat bij
voorbeeld de vader was overleden. Ver
der blijken kinderen die na een scheiding
bij hun moeder achterblijven iets minder
te presteren op school. Volgens de onder
zoekers komt dat door het negatieve
beeld dat de samenleving heeft over ge
scheiden, alleenstaande moeders. Die
worden veel kritischer en afstandelijker
bejegend dan alleenstaande vaders, die
juist door hun omgeving gewaardeerd en
gesterkt worden. Dat positieve beeld
over de vaders heeft een goede uitwer
king op de ontwikkeling van de kinde
ren.
Tot slot beschikken alleenstaande vaders
vaker over meer financiële middelen dan
alleenstaande moeders. Van de geschei
den vaders leeft slechts tien procent op
bijstandsniveau, van de moeders zestig
procent. Geld maakt het leven makkelij
ker, ook voor kinderen van gescheiden
ouders.
Liesbeth van Hennik, 'Ik qa - Moeders die hun
gezin verlaten'. Uitgeverij Scheffers, 29,90.
Door Jan Ligthart
De Weight Watchers zijn failliet,
maar Montignac is in Nederland
bijna heilig verklaard. Afslanken
is in. Dat merkten ze ook bij uitge
verij Strengholt. En dus werd rap
een diëtiste gezocht om er een
boekje over vol te schrijven: De 10
Populairste Werelddiëten. Nu
verkrijgbaar. „Want de feestda
gen komen er aan, hè. En direct
daarna willen mensen gaan lij
nen."
Nee, bij Strengholt hebben ze er
alle vertrouwen in. „De vetzucht
is in Nederland flink toegeno
men," aldus een opgetogen
woordvoerster van de uitgeverij.
„Iedereen maakt zich druk om
zijn gewicht, toch zeker vrou
wen."
De 10 Populairste Werelddiëten is
geschreven door Katinka Huis
kamp (36). Summier geeft ze weer
waar elk dieet uit bestaat, wat het
kost en voor wie het geschikt is.
Uiteraard ontbreekt de methode
Montignac niet; dit dieet blijkt
een kwestie van de juiste 'combi's'
kiezen. De Juicing Detox Diet, de
sappenkuur, is een echte 'bescher
mingsbooster' voor je lichaam.
Een van de basisingrediënten van
The Zone is 'Basta met Pasta'. En
voor Het Nieuwe Beverly Hills
Dieet schijnt te pleiten dat 'groot
heden als Jack Nicholson, Jodie
Foster en Liza Minelli je al zijn
voorgegaan'.
Beetje 'popi' allemaal. Maar dat
kun je tegenwoordig van het hele
verschijnsel afslanken zeggen. Ui
teraard is Katinka het daar niet
mee eens. „Er zijn echt niet meer
diëtisten bijgekomen." Maar ze
hebben wel meer werk gekregen,
geeft ze toe. „Toch is het geen mo
degril. We gaan in Nederland en
België echt de kant van Amerika
uit."
Daar heeft liefst 75 procent van de
bevolking een vetprobleem. Zo'n
vaart loopt het toch niet in de lage
landen? „Pas maar op," zegt de
schrijfster/diëtiste. „Want ook
hier kampt tussen de 35 en 45 pro
cent van de mensen met vet
zucht."
Een probleem dat uit luxe is ont
staan, zo meent Katinka. „We ko
men tegenwoordig te vaak en te
veel in contact met de verleidin
gen van lekker eten." Dat is
nieuw. Tot voor kort heette het
dat met name in de lagere inko
mensgroepen mensen ongezond
aten, omdat ze het geld niet had
den om gezond eten te kopen.
Maar dat is volgens Katinka te
wijten aan een 'opvoedingspro
bleem': „Ook voor weinig geld
kun je een gezonde maaltijd op ta
fel zetten."
Een gezonde maaltijd waar je bo
vendien overtollig gewicht mee
kwijtraakt, is volgens haar boekje
persoonsgebonden. „Nu 'Mon-
tignact' iedereen, terwijl dat dieet
voor een heleboel mensen hele
maal niet geschikt is. Als je niet
van vlees en vis houdt, moet je het
bijvoorbeeld al niet volgen."
Want waar het ene dieet meer is
toegesneden op de carnivoren on
der ons, is een ander meer ge
schikt voor mensen met 'groene'
papillen. „Vrijwel alles kan,"
meent Huiskamp. Mooi. Koeken,
chocolade, ijs,Ho, zegt Katinka:
„Als je een zoetekauw bent, heb je
wel een probleem. Fruit kan, maar
geraffineerde suiker niet. Vanwe
ge je bloedspiegel."
„Je moet luisteren naar je eigen
instincten. Behoefte aan nicotine
en cafeïne zijn valse signalen. Ne
geer die en vergeet ook alles wat je
via reclames en de pers wordt ver
teld. Dan kom je er vanzelf achter
wat je natuurlijke behoeftes zijn."
En om nog even op de Montignac-
rage terug te komen: volgens Ka
tinka is die volgend jaar alweer
over. „Er komt een nieuwe rage:
natuurvoeding. Mensen willen
binnenkort minder vlees en meer
onbespoten groenten."
De uitgevers vinden het allemaal
prachtig. De Strengholt-dame:
„Of er nog meer dieetboeken op de
rol staan? Daar gaan we wel van
uit, ja."
Er is nieuwe hoop voor kalende mannen. Een van oorsprong tegen
prostaatvergroting bedoeld medicijn blijkt een probaat middel om een
wijkende haargrens of keppelachtige kruinen een halt toe te roepen.
Dat meldt een Amerikaanse adviescommissie van de Food and Drug
Administration FDA na wereldwijd onderzoek. Aan de testen namen
1879 proefpersonen deel. Nederlandse ziekenhuizen in Zwijndrecht
en Vlissingen hebben meegedaan. Van Vlissingse zijde was dat dr.
Prens uit Brielle. Hij verwacht dat de antikaalheidspil volgend jaar in
ons land beschikbaar kan zijn, afhankelijk van de registratie. De pil is
Propecia genaamd en bevat één milligram 'finasteride'. Gebruikers
moeten het middel dagelijks innemen. „Hoeveel hij gaat kosten kan ik
niet zeggen, maar de pil met 5 milligram finasteride die wordt voorge
schreven tegen prostaatvergroting, kost ongeveer 80 gulden," zegt de
dermatoloog, (anp)