Bond als
DE STEM
reclamezuil draagt concertserie
James
De zaal is het schilderij geworden
Heineken en BMW spelen grote rol in 6Tomorrow never dies'
Pianist Van Ruth
42ir;5S5e5nUfTgUtdeUtSCh'CUl
Heute nacht c
pE STEM
Nederlandse liedkunst in Breda
Fool's Garden
Steve Forbert
Techno
Batmobile
DUITSLAND 1
«m ,Lander-ReP°rt 12.55 Presse:
WW Mittagsmagazin 13.45 Plusrr.
ws 14.00 Tagesschau 14.03 Wunsc'
teuefwu 1S'°° Ta9esschau «.15 4.
IfinnÜ- serie "atuurdocumenS
F|iege. talkshow 17.00 Tagesl
vPjhm' bou|evardmagazine
KyS^afclUSMarienh,
20nn t von schle^ten Eltern,
w!ai AeSSchau 20-«Arzte, zieker
liik mG us' populair-wetensch;
Mord a9jZlne 22-30 Tagesthemen
tnan r0ten Rita' ilm 00'30 N
00.50 Yentl, speelfilm
DUITSLAND 2
14 55 nJiChe' aus '■°nneber9a, jeugJ
l5'0r ^.eos G®burtstagsecke 15.00 H
15 25 r ndtleit!' medisch magi
"e i/erhaf DasTraumschiff, Duit
schland 0 Heute 17-15 Hail° 1
WiST,,17-40 S0K° 51131
^n7 rennr? vergessen und vi
^Bertn 9e19'°0Heute19-25Diê
Macht H: aC^eserie 20'15 Vatikan
2i.oo r0 r ,Lapste' documentaire
Heute 22 ie,tSma9azin Praxis 2
^einunotm er Kienzle una
"lisdaadsB? ,8r' d,scussie 2245
r dl°' discussie 01.00 Mahlers
Pierce Brosnan (James Bond) en Daphne Deckers bij de presentatie van de nieuwe 007-film in Amsterdam. foto do visser
ten van de sponsors opduiken.
Zo scheurt good-old James in de
allernieuste BMW 750 iL sedan
door het beeld. Voor een achter
volgingsscène met Bondgirl Wai
Lin (oud-miss Maleisië Michelle
Yeoh), springt onze held op een
BMW-motor R 1200C. Uiteraard
heeft professor Q ook in deze
filmversie weer allerlei inge
nieuze trucs in Bonds Omega
horloge gebouwd. In een hotel
rekent de secret-service man af
met een credit card van... Visa.
In een andere actiescène komen
een aantal bierfusten op 007 afd-
enderen met daarop het beeld
merk van Heineken.
De Nederlandse bierbrouwer ge
bruikt diezelfde filmscène sinds
deze week in zijn nieuwste tv-
commercial. Via moderne truca
ges veranderen de rollende bier
fusten in rollende 007-bierblik-
jes, die nu overal te koop zijn. De
krant USA Today meldt dat Hei
neken in Amerika een reclame
campagne van zes miljoen dollar
is gestart, waarin gewone men
sen in beeld komen die volgens
de burgerlijke stand écht James
Bond heten. Niet één komt qua
type en uiterlijk in de buurt van
de huidige 007 Pierce Brosnan.
De slogan van de commercial
heet dan ook: 'Er is maar één Ja
mes Bond, zoals er maar één
Heineken is'. De zogenaamde
cross-promotion (Amerikanen
spreken van tie-in promotion),
Gids
NEDERLAND 1
Door Ron Buitenhuis
Nooit eerder werd voor een
bioscoopfilm zoveel sluik
reclame verkocht als voor
de nieuwe James Bond To
morrow never dies. In de
achttiende 007-film is
Pierce Brosnan niet alleen
geheim agent, maar ook le
vende reclamezuil voor
BMW, Heineken, Omega,
Visa en Smirnoff.
'Meneer Bond, kunt u uw mou
wen iets hoger optrekken, an
ders krijgen we uw Omega-hor
loge niet lekker op de foto. En
euh, we willen niet lastig zijn,
maar kunt u één bil naar links
schuiven zodat het logo van de
BMW-motor zichtbaar wordt.
Zo ja. Nu nog even naar het vo
geltje kijken... Klaaaar! Dank u
meneer Bond.'
Zal de Ier Pierce Brosnan (46)
zich als acteur zelf nog serieus
nemen? Heb je net, na hachelijke
avonturen met de levensgevaar
lijke mediatycoon Jonathan Pry-
ce, de Derde Wereldoorlog verij
deld, word je vervolgens als een
beginnend fotomodelletje gedi
rigeerd. Tut-tut. En dat voor een
acteur met zo'n gedegen theater
opleiding en dito staat van
dienst in het filmgenre.
Maar Brosnan heeft weinig keus.
De nieuwe James Bond-film To
morrow never dies zit namelijk
boordevol sluikreclame en spon
sors werken nu eenmaal naar het
voor-wat-hoort-wat-principe.
Dus huppelt mister Bond als de
Frau Antje van Hollywood van
de ene naar de andere promo
sessie.
In ruil voor deze promotie zijn in
de nieuwe Bondfilm tal van scè
nes te vinden waarin de produc-
WOENSDAG 19 NOVEMBER 1997 Dl
blijkt zowel voor de filmindus
trie als voor grote wereldmerken
een gouden greep te zijn. De
filmstudio's surfen nagenoeg
gratis mee op de enorme publici
teitsgolf van de auto-, bier- en
drankfabrikanten. Vice verse
kunnen de bedrijven via de film
hun producten op spectaculaire
wijze onder de aandacht van het
publiek brengen. Qua allure is
een tv-spotje natuurlijk niet te
vergelijken met de bioscoopfilm.
Met name voor automerken
blijkt participatie in (actie)films
vruchten af te werpen. In de vo
rige James Bondfilm GoldenEye
introduceerde BMW zijn nieuwe
Z3 sportwagen. Ofschoon de au
to opgeteld slechts zestien se
conden in beeld was, verkocht
BMW in Amerika 10.000 exem
plaren extra van het type. Dub
bel zoveel als was geschat.
Mercedes en Volvo hebben in
middels contracten afgesloten
met respectievelijk Universal
Pictures en Paramount Pictures.
De M-klasse Sport van de Duit
sers verscheen in de recente
dinofilm The Lost World van
Steven Spielberg.
De Volvo C70 coupe scheurt bij
The Saint door het beeld. De sa
menwerking tussen autoindus
trie en filmstudio's is inmiddels
zo hecht, dat marketingmana
gers van de autobedrijven direct
samenwerken met de scriptwri
ters om de meest fortuinlijke
scènes te creëren.
De tijd dat autofabrikanten
bang waren dat hun merk in
films gebruikt werd voor crimi
nele achtervolgingen is passé.
Als de good guys en of de bad
guys bij een crash gered worden
door een perfect werkende kreu-
kelzone én airbag, dan verhoogt
dat alleen maar het veiligheid
imago van het merk.
Door Frans Baljeu
In een serie van drie vrijdagavondconcertén (10-10, 14-11 en
12-12) kan de liefhebber van minder betreden paden van de
liedkunst zijn hart ophalen aan een rondgang door de Neder
landse liedkunst van de afgelopen honderd jaar onder de titel
Kennst du das Land.
Tot nu toe bleken deze door het
Centrum Nederlandse Muziek
opgenomen en op de aansluiten
de zaterdagmiddagen door de
NPS uitgezonden programma's
in de Nieuwe Veste in Breda
slechts een zeer beperkt publiek
te trekken.
Inhoudelijk maakten de tot nu
toe gegeven concerten duidelijk
dat de uitgevoerde Nederlandse
componisten zonder chauvinis
me geplaatst kunnen worden
tussen hun vaak bekender ge
worden buitenlandse collega's.
Dit werd aardig duidelijk ge
maakt door de leuke program
ma-opzet waarin dezelfde tek
sten in soms wel drie toonzettin
gen te horen waren.
Uitvoeringstechnisch bleek tij
dens beide concerten hoe moei
lijk het is om de juiste stemmen
voor dit delicate liedrepertoire
te vinden. Tevens werd duidelijk
dat een goede pianist niet slechts
begeleider is, maar zelfs zoveel
visie op de gespeelde muziek kan
hebben, dat hij het gezicht van
de concertserie bepaalt. Pianist
Frans van Ruth verdiept zich
kennelijk zo indringend in de
uitgevoerde muziek dat zijn aan
deel vaak meer prijs geeft van de
in de composities opgesloten ge
heimen dan de met hun teksten
toch in een voordeelpositie ver
kerende zangers.
Van de voor deze serie uitgeno
digde zangers gaat de erepalm
naar sopraan Nienke Oostenrijk.
Haar lichte, liefelijke sopraan-
stem is wendbaar en over de ge
hele omvang fraai gelijkmatig.
Zij weet haar fraaie stemmidde-
len te koppelen aan een gave dic
tie met veel aandacht en gevoel
voor de uitspraak van zowel
Duitse als Franse teksten. Als zij
zingt ben je onmiddellijk bij de
niet altijd even makkelijk toe
gankelijke vertellingen betrok
ken.
Ook in langere liederen zoals Or-
thels Une martyre wist zij de
spanning vast te houden. In hei
eerste concert was de benade
ring van bariton Frans Kokkel
mans veel te operamatig voor de
vaak intieme muziek. Vrijdag-
avond kon tenor Marcel Reijans
ook niet overtuigen in dit reper
toire. Lelijk gekleurde klinkers
in een nog al eens scherp hoog
strookten echt niet met de sfeer
van bijvoorbeeld Debussys Bau-
delaire-liederen. De nogal eens
door opiuminvloeden gekleurde
teksten leken hem ook weinig
aan te spreken.
Mezzo-sopraan Caren van Oijen
maakte wel indruk in de het
meest nieuw klinkende Baude-
laire-zetting Le balcon van Mat- i
thijs Vermeulen, maar profileert
zich beter in het in haar curricu
lum vitae genoemde operareper
toire. Het laatste concert in de
serie heeft als uitgangspunt
Duitse romantiek in Nederland
se klanken.
INFORMATIE
Van alle in De Stem gepubliceerde
werken van beeldende kunstenaars
aangesloten bij een CISAC-organi-
satie zijn de publicatierechten gere
geld met Beeldrecht te Amstelveen.
Deze kunstenaars worden verzocht
in verband met reproductie van hun
werk in deze uitgave contact met
Beeldrecht op te nemen.
Door Frits de Coninck
Een schilderij is in wezen zo plat
als een dubbeltje. Het is een stuk
doek, eventueel binnen een lijst,
met een voorkant en een achter
kant. Van voren is er de illusie.
Met verf die de kunstenaar op
brengt ontstaat hoe dan ook de
idee dat er iets is. Soms een voor
stelling die we kunnen herken
nen, maar altijd het gevoel van
ruimtelijkheid. Kleuren, ook als
ze niet dienen om een afbeelding
van de werkelijkheid op te roe
pen, verbinden wij in onze waar
neming altijd met emotie en met
ruimtelijkheid.
De meest primaire associatie be
treft het gevoel dat iets meer
dichtbij is (wit) of juist verder
weg (blauw). Een donkere kleur
is altijd zwaar en drukt de com
positie naar beneden terwijl een
lichtere kleur het beeld meer laat
zweven. Een schilderij, figuratief
of niet, is altijd een complexe
werking van ruimte-associaties,
waarvan de schilder gebruik
maakt om er zijn verhaal in te
vertellen. Maar wat er in de ver
beelding ook allemaal mag ge
beuren, fysiek gesproken blijft
het schilderij gewoon plat. Zowel
van voor als van achter.
Diederik Klomberg heeft in de
grote zaal van Lokaal 01 in Breda
een buitengewoon fundamentele
ingreep gepleegd in de werkelijk
heid van het schilderij. Hij heeft
de verhouding tussen ruimte
(werkelijkheid) en schilderij vol
ledig omgekeerd. De zaal zelf is
het schilderij geworden, waarin
de bezoeker vrij kan rondlopen.
Het schilderij suggereert dus
geen ruimte, hier suggereert de
ruimte een schilderij. Daartoe
heeft hij de zaal van onder tot bo
ven beschilderd in twee kleuren,
rood en groen, die precies over de
zaal verdeeld zijn. De kleuren la
ten de symmetrische zaal uit twee
helften bestaan.
Het is even schrikken als je de
licht verduisterde zaal binnen
stapt. Door de afwezigheid van
duidelijk licht, het buitenlicht
wordt spaarzaam toegelaten, is
het lastig om in die volkomen
groene wereld afstand te schatten
en de dingen te onderscheiden.
De ruimte lijkt leeggezogen, is
niet materieel meer, is hooguit
nog een herinnering. Inderdaad,
de echte ruimte waarin je staat is
zo plat als ze maar zijn kan. Dat
is niet alleen zo maar een omke
ring, het is ook vervreemdend en
eigenlijk ook beklemmend. Het
tweede deel van de zaal is volko
men in rood geschilderd en levert
dezelfde ervaring op. De wereld
is een schilderij en je bent daar
als bezoeker het platte onderdeel
van.
Op de grens van groen en rood
heeft Klomberg een opstaande
houten rand geplaatst die de twee
werelden perfect scheidt. Halver
wege staat een deur in een kozijn.
De deur zelf staat open maar wie
er doorheen zou willen stuit op
een spiegel en dus op zijn eigen
spiegelbeeld. Het is een eenvou
dige versterking van de tweedi
mensionaliteit van de ruimte. We
staan in een schilderij en waar
wij een opening, diepte dus, me
nen, is slechts platheid. De ruim
te is een illusie.
Deze installatie van Diederik
Klomberg is een ingrijpen in het
verschijnsel schilderij. Het stelt
een heel fundamentele vraag aan
de orde: wat is dat, de ruimte in
een schilderij? Met die vraag
keert hij terug naar het begin.
Naar de Renaissance, toen theo
retici als Da Vinei en Vasari het
perspectief definieerden in ter
men van geometrie. Daarmee
werd de ruimte berekenbaar en
met name de middelen die nodig
waren om de kijker het gevoel te
geven naar een echt landschap te
kijken en niet naar een platte af
beelding daarvan.
Het schilderij werd iets wat in
termen van ruimtelijkheid be
leefd moest worden. De kijker
moest erin getrokken worden,
moest deel uitmaken van de afge
beelde wereld en niet van op af
stand naar de symbolische wer
kelijkheid van de Middeleeuwer
staan kijken. De ruimtelijke bele
ving van het schilderij: dat is wat
Klomberg inventief omgekeerd
heeft. Zijn installatie in Lokaal
01 is een heel verfrissende en
aanbevelenswaardige oefening in
kijken (en beleven).
Heel wat minder eenduidig is wat
de Antwerpse Ellen Augustijnen
in de bovenzaal van Lokaal 01
heeft geïnstalleerd. Ze heeft twee
wanden gebruikt om een reeks
van kleine objecten te tonen.
Kleine, onaanzienlijke dingen.
Op de derde wand heeft ze banen
aluminiumfolie gehangen die het
licht uit de vensters mooi de zaal
in laten glijden. Op de grond lig
gen schijnbaar willekeurig ver
spreid gelatineballetjes die na
een paar tentoonstellingsdagen
weer de koelkast in moeten om op
te stijven. Het is een uiterst
merkwaardige installatie waar
het moeilijk is een vinger achter
Diederik Klomberg'Red and green should never be seen except on a pixie'.
te krijgen. Wat betekent dit alle
maal, betekent het eigenlijk wel
iets? Maar de kleine, individuele
objecten zijn soms met zo een
nauwgezetheid en geduld ge
maakt, dat het niet voor de hand
ligt om aan te nemen dat het niets
betekent. Misschien is het wel
een spel met associaties en bete
kenissen. Op het moment dat we
ons iets toegeëigend hebben door
er bij voorbeeld associërender-
wijs betekenis aan toe te kennen,
lijkt het wel alsof het volgende
object dat weer ontkent. Zo blijft
de vraag naar betekenis een on
opgelost raadsel.
De schilderijen van Bredanaar
Henk van den Berg, te zien bij
Galerie Molenaars in Breda,
plaatsen je terug in de tijd. In de
jaren zestig, om precies te zijn.
Bijna al zijn doeken ademen die
benauwd keurige sfeer van Hol
land in de wederopbouw. De wo
ningnood werd niet qlleen getals
matig opgelost, de huizen werden
ook lichter en groter. Rijtjeshui
zen in de nieuwbouwwijk. En
wat Van den Berg als onderwerp
kiest, speelt zich af in het kleine
tuintje erachter, met het netjes
geschoren grasveld en de heg die
al te nieuwsgierige blikken op iet
burgermansbestaan moet weren.
De hoofdpersonen zijn een man
en een vrouw, in de vrije-tijds-
kleding van toen. Dat betekende
bij de man dat zijn stropdas uit
mocht. Het witte overhemd en de
geperste broek bleven. De vrouw
draagt de kleding van de vooruit
gang: de kunststof trevira-jurk.
De jongens dragen nog een korte
broek die de geschaafde knieën
laat zien. Stijfheid en benepen
heid alom.
Van den Berg schildert zijn per
sonages en hun kleine om
in penseelstreken die nooit een
scherpe contour opleveren. Als je
afstand neemt van het schilderij,
zie je pas goed wat zich op het
doek afspeelt. Het is alsof de foto
bij het opnemen een weinig be
wogen is. Een foto van matige
kwaliteit dus. Zo past alles bin
nen een gekozen motief. Het
derwerp is duidelijk en beperkt
Van den Berg exploreert dat ge
geven tot de bodem in zicht is,
dat moment is niet veraf.
Lokaal 01, Kloosterlaan 138, Breda.
Open donderdag t/m zondag van 1
tot 5 uur. Deze presentaties duren tot
8 december.
e Molenaars, Ginnekenweg79,
Open woensdag t/m vrijdag
I Galerie
Breda. Open woensuag ttmvi™
van 13.00 tot 17.30 uur en zaterdag
van 11.00 tot 17.00 uur. De presenta
tie van werk van Henk van den Berg
duurt tot 23 november
0700 Journaal
0705 Ge*tbe Picture (herh)
0729 Ontbijt-TV
09.00 Journaal
0908 De ochtenden
09.55 Vinger aan de pols: Mo
kind (herh)
70.31 Beeldenstorm (herh)
10.40 Close-Up: Jonge mensen'
mirakel van Imola (herh)
11.35 Jos op 1 (herh, tot 12.30)
15.13 Chandler Co, detectiJ
(herh)
16.05 Jos op 1, middagmagazine
17 02 Alles kits, kindermagazine i
blam; 17.27 Emil; 17.51 Al|
kwis
18.01 Growing Pains, comedy
18.33 Get the Picture
19.02 Studio RKK
19.30 Natuur in eigen land, serie|
20.00 Journaal
20.26 Netwerk, adualiteitenrubri^
20.58 Weeroverzicht
21.04 Jane Eyre, tv-film
22.01 Massiv: Communicatie
22.45 Close-Up: Jonge mensenJ
verwachting waarmaken
tret Igone de Jongh, balletd|
in het Nationale Ballet
23.43 TeeVee Studio. Gast: Anil
(tot 00.18)
NEDERLAND 2
09.00 Koekeloere (tot 09.15)
09.30 Ik Mik Loreland (tot 09.50)
10.00 De taalcentrale (tot 10.20)
13.00 Journaal
13.05 Frans voor beginners
13.30 De rooie draad (herh)
14.05 Man/Vrouw (herh)
14.45 Kids for Animals (herh)
15.00 Spreekuur
15.55 PP: Uitzending D66
16.00 Journaal
16.08 Widget, tekenfilmserie
16.34 Mr. Bogus, animatieserie
16.58 Mansions Great Houses
pe, reportage-serie: LedrebrJ
Denemarken
17.29 2Vandaag, actualiteiten ml
17.30 en 18.00 Journaal; f
Sportjournaal en vanaf
Hoofdpunten uit het nieutf
volgd door het weer
18.59 Schilderen met acryl door
Klashorst
19.25 Rail Away, documentaire-serj
nes ië
20.00 De leukste thuis (herh)
20.30 Studio Sport
21.56 Derrick, politieserie
23.00 Studio NOS met ca. 23.30
naai (tot 23.35)
NEDERLAND 3
12.00 Journaal
12.07 MiddagEditie, actueel mac
met om 12.30 Sportjournaal
13.00 Journaal
13.07 Van gewest tot gewest (her
13.32 Barend Witteman (herh)
13.58 Villa Achterwerk (herh)
16.00 Journaal
16.08 Laat De Leeuw (herh)
17.05 Who's the Boss?, comedy
18.00 Villa Achterwerk, kindermac
BELGIË FRANS 1
12.50 Nieuws 13.35 Téléchat 13.'
Markus Merthin, ziekenhuisserie
jardin extraordinaire, natuurmaa
15.00 Génies en herbe, spelletje 15~
blabla, kindermagazine 16.35 The Wa
serie 17.30 Ihe Streets of San Franciscc'
daadserie 18.30 Régions soir 18.50
sur table, magazine 19.05 Le quotidie
sports 19.30 Nieuws 20,10 Appel a tén
waarin de politie de hulp van kijkers iri
N het oplossen van misdrijven 21.15
fornia, Amerikaanse speelfilm uit 199.
Dominic Sena met Brad Pitt, Juliette
en David Duchovny 23.10 Appel a tér
"■25 Coup de film, magazine 23.50
ste nieuws
BELGIË FRANS 2
16.25 lei bla bla, kindermagazine
Telechat 17.30 ga passe quand? 18J
bla bla 18.55 Régions soir 19.15 Cour
)nnc CU"nair ma9a2'ne «-30 Ni
in'Jn Tapa'maman et mol, gezinsmagi
'0.30 léléCiNéMa, magazine 21.15 k
ma, Amerikaanse speelfilm uit 1992 vq
™nic Sena met Brad Pitt, Juliette Lev
"Md Duchovny 23.10 Laatste ni
kartes sur table, magazine (tot 2
ineens Fool's Garden met het
hitje Lemon Tree. Een op het
eerste gehoor vrolijk niemendal
letje, dat me een beetje op de ze
nuwen werkte. Op de nieuwste
cd van Fool's Garden is echter
een heel ander geluid te horen,
dat afrekent met mijn vooroor
delen ten opzichte van Duitse
popmuziek.
Go and ask peggy for the princi
pal thing heet de plaat, en het
openingsnummer, de stevige gi
taarrocker The principle thing
doet meteen de oren spitsen.
Daarna volgt het lieflijke Emily
dat erg aan The Kinks doet den
ken. En al luisterend ontdek je
dat Fool's Garden erg gechar
meerd is van de Engelse pop uit
de jaren zestig. Liedjes met pak
kende refreinen, niet al te pre
tentieus, met op zijn tijd wat
strijkers en blazers, 'smaakvol'
gearrangeerd zogezegd.
Af en toe neigt de muziek naar
schaamteloos epigonisme. Maar
Fool's Garden doet niet geheim
zinnig; Martha My Dear is ge
woon en leuke Beatles-cover en
dat de rest van de liedjes ook
veel van The Beatles weg heeft
slotte wordt de plaat ook nog
aangevuld met enkele - onver
melde - studio-opnamen.
Dat alles geeft de nieuwe titel
een nodeloos brokkelig karakter
en dat is jammer, want het be
perkt de aantrekkelijkheid van
Here's Your Pizza rigoureus tot
het kleine kringetje van Forbert-
completisten. Maar die komen
dan wel volop aan hun trekken.
De kleine singer-songwriter uit
Mississippi was in mei '87 met
het trio The Rough Squirrels op
een muzikale vakantietrip in
Florida. In een soortement Van
rieten strandtent ging het kwar
tet er uitgelaten, ontspannen en
barstend van de energie tegen
aan. Niet virtuoos maar abso
luut meeslepend gooien Forbert
en band er in hoog tempo een
groot aantal eigen nummers en
covers uit. Ofschoon Forberts ei
gen songs nauwelijks door ande
ren te vertolken zijn, toont hij
zich keer op keer zelf een mees
ter in de interpretatie van an
dermans werk. Zelfs, roert hij op
het concertpodium eigen compo
sities en covers moeiteloos door
elkaar tot homogene nieuwe
cd's af. Unsound Methods is het
vierde album van Recoil. Un
sound Methods laat een donker
geluid horen, een soort indus
trial triphop waarin we violen,
gitaren en vooral veel onbestem
de geluiden tegenkomen. Voca
len spelen een hoofrol op deze
cd. Wilder heeft daarvoor vier
gastzangers ingehuurd, ieder
met een zeer eigen geluid. Doug
McCarthy klinkt sinister, Siob-
han Lynch komt relaxed over, de
'spoken words' van Maggie Es-
tep zijn intrigerend en Hildia
Cambell zorgt voor een soulvolle
bijdrage. De (drukke) cd vergt
nogal wat vhn de luisteraar
maar is zeker de moeite waard.
(Mute/Pias)
Veel subtieler is de geluidskunst
van Plaid, bestaande uit twee le
den van het vermaarde Black
Dog. Hun cd Not For Threes is
ongetwijfeld een van beste tech-
no-cd's die dit jaar verschenen
zijn. Hun geluid is fris en niet
aan één stroming op te hangen,
er zitten vleugjes (acid-)techno
in, soms wat triphop en hier
daar drum'n bass. De ritmes zijn
erg sterk en doen je geregeld
prettig opveren. De muziek
wordt ingevuld met mystieke
klanken, echte instrumenten (gi
taar, accordeon, viool) en op en
kele nummers met vocalen (Bjö-
rk en Nicolette horen tot de gas
ten). Not For Threes is een bij
zondere cd, een waardig vervolg
op de projecten van Black Dog.
(Warp/Pias)
PAUL VEELINDEN
DUITSERS EN popmuziek, dat
gaat meestal niet samen. Nena
en The Scorpions, denk je dan
meteen. Brrr... Vorig jaar was er
moet je dan maar op de koop
toenemen. Er zijn te veel bands
die er onder het mom van origi
naliteit helemaal niks van bak
ken. Fool's Garden pikt uit de
ruif van de popgeschiedenis en
levert een collectie potentiële
hits af. Als de Top 40 gevuld was
met bands als Fool's Garden zou
ik er weer eens een keer naar
luisteren. (Intercord)
JOEP TROMMELEN
EEN VAN de merkwaardigere
cd's van dit jaar is toch wel de
'nieuwe' Steve Forbert. Het be
gint al met de titel, Here's Your
Pizza!. Waar die vandaan komt,
mag Joost weten. En al even on
bestemd is de inhoud, ook al is
de plaat het aanhoren zeker
waard. Waarom brengt het Brit
se Demon-label een deel van een
tien jaar oud concert uit, terwijl
anderhalf jaar geleden ook al
een (15 jaar oud) Forbert-optre-
den op cd verscheen, maar dan
compleet? Bovendien wordt het
concert op de nieuwe cd onder
broken door opnamens met een
hoorbaar kleiner publiek. En ten
een smakelijke rock'n rollfffldue
waar allerlei verschillende stij
len zijn samengesmolten. Ska,
country western, punk, bal
lads en rock'n'roll passeren de
revue in een moordend tempo.
Voor de vaste Batmobile-fa®
zal de verandering niet veel pro
blemen opleveren, want de nieu
we nummers zijn dansbaar,
energiek en vrolijk. Het reper
toire van de groep is er alleen
maar gevarieerder op geworden.
Als het aan zanger Jeroen Haa-
mers ligt zal de band de komen
de jaren nog verder veranderen.
Haamers wil meer theatrale bal
lads zingen, zoals Elvis Preslei
in de jaren zeventig deed. P
Welcome To Planet Cheese is da
al te horen in Never Meet Age'
en de Burt Bacharach-cover m
Day Now. Door de schitterende
melodieën steken deze lie J
met kop en schouders boven
andere nummers uit. Als dit
nieuwe aanpak van de ff° f
wordt, dan zou het mem®'jk
bazen als Batmobile uiteinde j
toch nog in de hitparade w
landt. (Count Orlok)
robmustess
DE STROOOM aan cd's met
elektronische muziek is onuit
puttelijk, en net zoals in andere
genres zit er veel kaf tussen het
koren. Drie acts die met hun
ni auwe cd's in elk geval een rui-
m; voldoende halen zijn Ran-
dc m XS, Recoil en Plaid.
H :t meest dansbare album komt
van Random XS en heet Brainc-
loud. Random XS begon in 1990
als duo en heeft sindsdien uit
wisselende personen bestaan.
Constante factor is Sander
Friedman die nu onder de Ran-
dom-naam een solo-cd heeft ge
maakt. Braincloud bevat intelli
gente acid-techno, die de ene
keer knettert en knalt, zoals in
het sterke Disconnected, en de
andere keer rustiger en soms
zelfs zwevend van aard is. Fried
man bewijst met deze cd tot de
toppers in de Nederlandse tech-
no-scene te horen. (Djax)
Een oudgediende is Alan Wilder,
groot geworden in Depeche Mo
de. Toen hij nog deel uitmaakte
van die groep leverde hij met
zijn hobby-project Recoil al drie
nummers. Stomende binnenko
mer is Robert Johnsons Stop
Breakin' Downnog veel verras
sender is zijn slotnummer;
Sweet Pea van bubblegumzan-
ger Tommy Roe (uit '66). Daar
tussenin krijgt de liefhebber nog
heel wat 'Forbert originals'
voorgeschoteld, die de maker
niet eerder in zijn -toch al
schaarse - discografie had opge
nomen. Toch een 'pizza' om van
te smullen.
LEO NIERSE
DE BREDASE psycho-billy-
band Batmobile heeft zijn tiende
cd uitgebracht. Voor het eerst in
de regionale popgeschienis
slaagt een locale popgroep erin
om deze mijlpaal te bereiken. De
band die nooit hits scoorde,
boekte toch internationaal suc
ces met een eigenzinnige en als
maar doordenderende psycho-
billy-show.
Op de nieuwe cd gooit de groep
het roer drastisch om. Beperkten
de rockers zich op de vorige pla
ten tot psychedelische-rockabil-
ly, Welcome To Planet Cheese is
