S> China zet topdissident op vliegtuig GOED KOOP Rellen na begrafenis van Palestijns jongetje In opspraak geraakte Tsjoebais mag niet gaan Parlement Marokko toont driestromenland extra I rfe* J^nës^en§' va(ier van de Chinese dissidenten, naar de Verenigde Staten Kleintje MMACHINES Kleintjes iei-hu-tv Communist Marchais overleden I bestem BUITENLAND A4 Kleintje ckmachine defect? verlockmachines Kleintje OPPINGSBEDRIJF Bel Ad Timmermans Broeders B.v. HEBBEN RECHTEN GIRO 55 66 10 perA (013) 539 02 90 nrn handje... 404040 er word je zo: 29 00 (Breda e.o.) 00 (Bergen op Zoom e.o.) Houtros-Ghali nieuw hoofd Franc ophonie Hongaren lopen storm voor \avo-referendum POTGROENTEN NU koeken DE STEM COMMENTAAR Dreiging van Irak BUITENLAND KORT X 52 I I I I I MAANDAG 17 NOVEMBER 1997 reclame met een Het helpt. ief advies BOEKHOUDER sones, al 20 jaar tevreden J3el: 0165-38 23 63. Een plaatsen: resultaten boeken. ateur lie merken binnen 2 dagen e monteurs. Vraag vrijblij- l nderdelen los verkrijgbaar "lie merken. ie vanaf 249,= Hoge Vught, Breda Noord. -5715383. Gratis parkeren. Een plaatsen: resultaten boeken. stopping 076-5657977/06-52782837. Loodgieter Voor reparatie of vernieuw en van dakbedekking, go ten, CV, sanitair en andere loodgieterswerkz.heden. 076-5147767 of 5614873 kunt u heel eenvoudig telefonisch opgeven dagelijks van 9.00 - 20.30 uur óók in het weekend Tel. 076-5 312 313 Fax: 076 - 5 312 340 Voor de afsluittijden zie onze alg. info. PEOPLE FOR THE ETHICAL TREATMENT OF ANIMALS BELLEN Jules Verne weg 114 5015 BM Tilburg komt Sinterklaas nooit op bezoek. Deze Iers wonen en zijn bijvoorbeeld in een *n liefdevol thuis, maar geld voor extraat- »t de Sint 'n handje. Helpt u mee? Met een 04040 bezorgt u een kind al 'n heerlijk rte welkom. Bel voor meer informatie, of laam en adres, o.v.v.'Pepernood'. op een ballonvaart! lecember donateur wordt of een doet, loot u mee voor een allonvaart in de Kinderhulpballon! L FONDS KINOÏHHULF 7 I HS Deventer, Tel.: 0570 - 6l I 899__ met de Voorziening voor naar de informatie-brochure. voon doen'. „„jan van der Made „g- Wei Jingsheng, die in 1995 veertien jaar gevangenisstraf jerd veroordeeld wegens 'staatson- )(rmijiiende activiteiten', werd gis- rond twaalf uur op een vlieg- llU6 .raar de VS gezet, begeleid door KJ functionaris van de Amerikaanse ibassade. jfens Wei Xiaotao, de broer van Wei is 'de familie bijzonder ver- Wei zelf is 'dolblij'. Volgens Wei t Wei Jingsheng allereerst nar Detroit, waar hij een medische be handeling zal krijgen. Wei zou de afge lopen twee jaar medische hulp ontzegd zijn en hij zou lijden aan een aantal klachten waaronder een hartkwaal en reumatische artritis. Wei Jingsheng wordt de 'vader der Chi nese dissidenten' genoemd. Reeds in 1979 werd hij veroordeeld tot vijftien jaar gevangenisstraf na publicatie van een aantal muurkranten op de 'Muur der Democratie'. Hierin wilde hij het toen malige beleid van 'Vier Moderniserin gen' (landbouw, industrie, wetenschap technologie en nationale defensie) uit breiden met een 'Vijfde Modernisering', te weten democratie. Wei, die vermoedde dat Deng Xiaoping een eind wilde maken aan de 'Muur der Democratie' beschuldige hem van dicta toriale neigingen. Pas in 1993, een half jaar voordat zijn volledige straftijd zou zijn afgelopen, werd Wei Jingsheng plotseling vrijgelaten. Wei was de eerste die onderkende dat zijn vrijlating was bedoeld om de beslissing van het IOC over welke stad in het jaar 2000 de Olympische Spelen zou mogen organise ren te beïnvloeden. Wei kon niet lang genieten van zijn vrijheid. Een half jaar van interviews met buitenlandse media, publicaties in westerse kranten en tijd schriften en een hardnekkige kritiek op het toenmalige leiderschap later werd hij weer in hechtenis genomen en, meer dan een jaar later, veroordeeld tot op nieuw veertien jaar gevangenisstraf. Intussen werd Wei Jingsheng, tot woede van de Chinese autoriteiten, begin dit jaar door het Amerikaanse Congres ge nomineerd tot kandidaat voor de Nobel prijs voor de Vrede. Woordvoerders van het Chinese ministerie van Justitie ble ven Wei echter hardnekkig een 'veroor deelde misdadiger' noemen die 'zo'n eer niet verdiende'. Het waren echter Amerikaanse politici die hardnekkig bleven hameren op de vrijlating van Wei Jingsheng. De vrijla- Imoi - De top van de Francop- taie is gisteren in Hanoi afge- joten met de benoeming van de [oormalige secretaris-generaal in de VN, de Egyptenaar Bout ros Boutros-Ghali. De 75-jarige jjiitros-Ghali was de enige kan- t. Hij vervangt de voorma- president van Benin, Emile Derlin-Zinsou. De deelnemers, ie Boutros-Ghali bij acclamatie n, konden het echter niet worden over de rol van de nisatie in geval van crises. Zo verschilden de Franse presi- fct Chirac en de Canadese pre fer Chretien van mening over je te nemen maatregelen in geval oi crises in één of meer landen. He Democratische Republiek j, het voormalige Zaïre, het ste Franstalige land in het jvarte' Afrika ten zuiden van de Sahara, gaat uit de Francophonie stappen. Dit heeft president Lau- iait-Desiré Kabila zaterdaga- Boedapest (anp) - Meer dan de lelftvan de acht miljoen kiesge rechtigde Hongaren hebben deel genomen aan het referendum over de toetreding tot de Navo. Daarmee is de volksraadpleging geldig. Volgens de jongste exit soils, vlak voor sluiting van de stembureaus, is 84 procent van de cezers akkoord met een Hon- jiars lidmaatschap van de Navo. De regeringspartijen, die voor toetreding zijn, vreesden dat minder dan de helft zou komen opdagen. Daarmee zou de uitslag bi het referendum ongeldig zijn so zou de regering gezichtsverlies lobben geleden. islanders, en dat zijn vooral nationalisten en orthodoxe com- mnisten, beweren dat een Navo- Imaatschap de staat miljoenen tat. De laatste prognoses wijzen •t dat zij steun krijgen van 15 procent van het electoraat. Sol is de eerste keer dat in een Oost-Europees land een volks- ning wordt gehouden over d'aansluiting bij het Westerse bondgenootschap. De Navo heeft ra lang getouwtrek in juli Hon- Pije, Polen en Tsjechië uitgeno od voor onderhandelingen over toetreding. ongaren konden zich giste- uitspreken over de vraag: t u ermee akkoord dat de bliek Hongarije de bescher- van het land waarborgt tor toetreding tot de Navo?" (ADVERTENTIE) brx HAK diverse soorten pot 370 ml. 189 0» Ü&SSE teoïï" 'utitdi Mtt®vanmi '7 nw. t/m 2122 nov. 1997. Services B V. tel. 035-5483333 Het lichaam van de zevenjarige Ali al-Jawareeshbedekt door de Palestijnse vlag, wordt naar zijn laatste rustplaats gedragen. FOTO ANP Jeruzalem (rtr/afp/dpa) - De begrafenis van een Palestijns jongetje gisteren in Bethlehem op de westelijke Jordaanoever is uitgelopen op felle botsingen tussen Israëlische militairen en Palestijnse jongeren. De soldaten verwondden ten min ste zes demonstranten. De Pales- tijnen gooiden met stenen en fles sen waarop de militairen reageer den met traangas, rubberkogels en bijzondere anti-oproergrana- ten. Een van de slachtoffers is een freelance fotograaf voor het Ame rikaanse persbureau Associated Press. Hij werd in het been ge raakt. Een Israëlische militair liep een hoofdwond op. Honderden Palestijnen woonden de begrafenis van de zevenjarige Ali al-Jawareesh bij. Na de plech tigheid begonnen enkele tiental len van hen stenen te gooien naar de soldaten die de wacht houden bij het Graf van Rachel, een jood se heilige plaats in de autonome Palestijnse stad. Ali overleed zaterdag in een zie kenhuis in Oost-Jeruzalem aan de verwondingen die hij drie dagen eerder had opgelopen. Toen werd hij geraakt door een kogel van een Israëlische soldaat tijdens onlus ten in Betlehem. Het jongetje lag sindsdien in coma. Zijn ouders hebben toestemming gegeven zijn organen te trans planteren. Zij benadrukten dat die konden worden gebruikt voor zowel joodse als Arabische kinde ren. „Deze donatie is voor mij een religieuze daad. Het is niet be langrijk welke kinderen ze krij gen, als zij maar iemand kunnen doen laten leven," zei de vader. Het ziekenhuis liet weten dat de organen meteen zijn ingebracht bij drie Palestijnse kinderen. Door Wilko Voordouw Rabat - In Marokko is in de komende weken alles mogelijk. Het eerste parlement dat volledig door verkiezingen is aangewezen, geeft een vrijwel perfecte politieke driedeling in het land. De grote winnaar is de Socialis tische Unie van Volkskrachten (USFP) van Abderrahmane Youssoufi. Maar de partij kan met 57 zetels in het 325 leden tellende parlement niet op eigen kracht regeren. Ruim 58 procent van de Marokkanen ging naar de stembus. Youssoufi lijkt de aangewezen man om binnenkort onderhan delingen te openen met andere partijen, als voorbereiding op een kabinetsformatie. Die taak lijkt overigens bijzonder zwaar te worden. Want met de drie an dere partijen van het oppositie- blok Koutla komt hij tot slechts 102 zetels. De terugtredende coalitie van de Union Constitu- tionnelle, de Mouvement Popu laire en de Parti National Demo- crate - Wifak - kwam tot 100 ze tels. Terwijl de vijf partijen van het politieke centrum eveneens tot 100 zetels kwamen. Youssoufi zal dus de in de ver kiezingscampagne' opgeworpen grenzen moeten doorbreken. De gematigde moslimpartij MPCD van Abdelkrim Khatib kwam niet tot de gehoopte doorbraak. De partij haalde slechts negen zetels in het nieuwe Marokkaan se parlement, dat overigens op nieuw slechts twee vrouwelijke leden gaat begroeten. „Alles is mogelijk. Het spel is volledig open." Zo luidde zaterdag het laconieke commentaar van mi nister van Binnenlandse Zaken Driss Basri. Door Wilko Voordouw Parijs - Perestroïka en glas nost waren woorden die klonken als vloeken in de oren van Georges Marchais. De gisteren op 77-jarige leeftijd overleden oudrleider van de Franse communisti sche partij was een van Eu ropa's laatste Stalinisten. Een van de resten uit het tijdperk dat de wereld nog bestond uit 'goed' (het com munisme) en 'fout' (de rest). De Franse politiek loofde giste ren vrijwel unaniem de 'belang rijke politieke leider'. President Chirac zei vanuit het Verre Oos ten dat 'een authentiek figuur verdwijnt'. Georges Marchais was van 1972 tot en met 1994 de absolute lei der van de Franse communis ten. Tot het einde geloofde hij in het democratisch centralisme en in de onfeilbaarheid van het communistisch ideaal. Zelfs Marchais, hier op een foto uit 1990, sprak de taal van het volk. FOTO ANP toen de Muur afbrokkelde noemde de Franse partijleider het eindresultaat van het com munisme 'globaal positief'. Tot hun val bleef hij beste vrienden met de Roemeense leider Ceau- cescu en de Oost-Duitser Erich Honecker. De voormalige metaalarbeider Marchais werd lid van de PCF in 1947. Ondanks het feit dat hij - in te genstelling tot veel andere com munisten - niet actief had deel genomen aan het verzet rees zijn ster in de schaduw van par tijleider Waldeck-Rochet. Er waren de nodige vragen over zijn verleden. Zo werd gesugge reerd dat hij vrijwillig naar Duitsland was vertrokken om te werken aan de oorlogsindustrie. Marchais hield vol dat hij door het Vichy-bewind was ge stuurd. In 1972, bij zijn aantreden als partijleider - de PCF was toen nog goed voor 22 procent van de stemmen - bleek Marchais een groot voorstander van een link se samenwerking met de socia listen van Frampois Mitterrand. Tegelijkertijd probeerde Mar chais wat afstand te nemen van de Sovjet-moederpartij. Hij was in de zeventiger jaren een van de architecten van het zogehe ten Eurocommunisme. DoorWierd Duk Moskou - De ploeg van liberale her vormers in de Russische regering heeft dit weekeinde een ernstige deuk opge lopen. President Boris Jeltsin ontsloeg twee naaste medewerkers van eerste vice-premier Anatoli Tsjoebais wegens een affaire rond een omstreden boek- contract. Tsjoebais, die in westerse financiële krin gen wordt beschouwd als een garantie voor de voortgang van het hervormingsproces in Rusland, diende zelf zijn ontslag in. Dit werd door Jeltsin, die zijn vice-premier naar verluidt over de telefoon de mantel uitveegde, echter geweigerd. Vorige week werd bekend dat Anatoli Tsjoebais en vier andere topfunctionaris sen een voorschot van 450.000 dollar heb ben verdeeld voor een boek over het Russi sche privatiseringsproces. De buitenspori ge hoogte van het bedrag leidde tot veront waardigde commentaren. Volgens sommi ge analisten gaat het om smeergeld, afkom stig van Vladimir Potanin, een Russische bankdirecteur die zou hebben geprofiteerd van voorkennis betreffende de privatise ring van staatsbedrijven. De uitgever van de bundel, die nog niet is gepubliceerd, is aan de bankier gelieerd. Een aangeslagen Tsjoebais gaf toe dat het voorschot hoog was. „Dat verwijt is juist," zei hij. „Dat moeten we toegeven. We zul len elk besluit van de president accepte ren." Jeltsin ontsloeg zaterdag Maksim Bojko, vice-premier voor privatisering, en Pjotr Mostovoj, voorzitter van de federale failli- sementscommissie. Vrijdag al stuurde de president zijn plaatsvervangend kabinets chef, Aleksandr Kazakov, de laan uit. Een Kremlin-bron maakte aan Interfax duide lijk dat ook Tsjoebais' politieke toekomst verre van zeker is. „Jeltsin meent dat het ontslag van Tsjoebais op dit moment de re gering zal destabiliseren. Dat kan de eco nomie van het land ernstig schaden." Volgens woordvoerders van de nationaal- communistische oppositie is de Doema, de Russische Tweede Kamer, niet langer be reid om zaken te doen met Tsjoebais, die tevens minister van Financiën is. „De be reidheid om met Tsjoebais te werken was al niet groot, maar ze is nu geheel verdwe nen," zei de communist Gennadi Zjoega- jov. In een poging zich met de oppositie te ver zoenen bracht Jeltsin onlangs een bezoek aan de Doema. Deze week buigt het parle ment zich over de herziene ontwerpbegro ting voor 1998. Anatoli Tsjoebais heeft de voormalige ondersecretaris van de Russi sche Veiligheidsraad, Boris Berezovski, aangewezen als het brein achter de affaire. Berezovski, een charmante miljardair die de dochters van president Jeltsin overlaadt met geschenken, werd deze maand op aan dringen van Tsjoebais ontslagen. Berezovs ki was in conflict geraakt met bankier Po tanin en diens politieke vrienden, onder wie Tsjoebais, over de privatisering van Russische staatsbedrijven. Door Berezovs ki gecontroleerde media wijdden dit week einde uitvoerig uit over het schandaal rond Tsjoebais' boek. ting gisteren is waarschijnlijk een direct gevolg van het bezoek van de Chinese president Jiang Zemin aan de VS afgelo pen maand. Wei's vrijlating vergroot de kans op een bezoek van de Amerikaanse president Clinton aan China volgend jaar aanzienlijk. De Amerikaanse ambassadeur in Pe king, James Sasser, verklaarde afgelo pen donderdag dat hij 'optimistisch' was dat 'we in de komende weken enkele vrijlatingen' van Chinese dissidenten 'tegemoet kunnen zien'; na de vrijlating van Wei Jingsheng zouden er misschien nog andere dissidenten op vrije voeten gesteld kunnen worden. LATEN WE hopen dat de Verenigde Staten zegevieren in het hoogop lopende conflict met Irak en dat zij daarbij zoveel mogelijk de steun houden van de Veiligheidsraad en minstens van de Westerse bondge noten. Ook als het tot een militaire actie komt. Het alternatief is immers huiveringwekkend. Irak zou dan rustig door kunnen gaan met de productie van massavernietigingswapens, niet ge hinderd door controleurs van de VN. Die moesten vertrekken nadat Saddam Hoessein de Amerikanen onder hen zijn land uitwees. Uit steeds meer rapportages wordt duidelijk waarom Saddam geen pottenkijkers wil. Hoewel tijdens en na de Golfoorlog, mede dankzij de VN-controleurs, heel wat wapenvoorraden zijn vernietigd, blijft het dictatoriale bewind van Saddam met alle middelen proberen de nog gespaarde voorraden te verbergen en nieuwe te produceren. Het be schikt immers nog steeds over de wetenschappers en ingenieurs om dat te doen. Onvoldoende wordt beseft welke huiverigwekkende middelen Sad dam daarbij op het oog heeft. Hij laat vooral chemische en biologische wapens produceren, gifgassen en ziektenverspreiders. Volgens sommi ge Westerse experts beschikt Irak niet alleen over dodelijke zenuwgas sen, maar ook over giftige stoffen die botulisme veroorzaken of een pokkenepidemie. Als die in de strijd worden geworpen, doden ze on telbare mensen. Een regime dat probeert deze massavernietigingswapens in grote hoe veelheden te produceren, mag niet ongecontroleerd zijn gang gaan. Daarom moet de volkerenorganisatie Irak dwingen controleurs toe te laten, inclusief de gespecialiseerde Amerikanen. Lukt dat niet goed schiks, dan moet het minstens met harde hand worden geprobeerd. Daar is de Iraakse dreiging ernstig genoeg voor. Hoe moet het op langere termijn verder? Irak vraagt de wereldorgani satie terecht wat het nu nog precies moet doen om van de economi sche sancties af te komen. Het antwoord is niet simpel, omdat het Wes ten pas gerustgesteld is als Saddam Hoessein is vervangen door een minder bedreigende leider. In de tussentijd schrompelt de steun voor de VS ineen. De Arabische landen wenden zich af van de Amerikaanse politiek omdat die wel met alle middelen Irak in toom wil houden, maar weigert Israël op dezelfde wijze aan te pakken. En sommige Westerse bondgenoten, zoals Frank rijk, distantiëren zich van de VS omdat ze in de toekomst graag in de gunst van Irak staan als het zijn olievoorraden weer vrijelijk mag gaan exploiteren. Verdeeldheid, dat ziet de in het machtsspel bedreven Saddam graag. Linkse burgemeesters herkozen Rome/Rijswijk - De linkse burgemeesters van Rome, Venetië en Napels lijken gisteren te zijn herkozen. Opiniepeilingen wijzen in deze drie grote steden op ruime overwinningen voor de rege ringskandidaten op de kandidaten van centrum-rechts, dat re latief onbekende politici in de strijd had geworpen. Volgens het onderzoeksbureau Abacus hoeven Francesco Rutelli (Rome), Antonio Bassolini (Napels) en Massimo Cacciara (Venetië) geen tweede ronde in. Bijna tien miljoen Italianen moesten gisteren nieuwe burge meesters, gemeenteraden en Provinciale Staten kiezen. De uit slagen van alle 421 gemeentes worden pas in de loop van van daag verwacht. Michelin betaalt 60 miljoen na klapband Miami - De Franse bandenproducent Michelin moet 60 miljoen gulden betalen aan een vrachtwagenchauffeur die na een klap band een ongeluk kreeg. De man verloor hierbij zijn benen. Mi chelin wordt nalatigheid verweten. De 58-jarige Julian Lovett reed in 1989 met zijn oplegger bij Lake Okeechobee in de Ame rikaanse staat Florida een greppel in, nadat een van de achttien banden van het gevaarte was geklapt. Volgens zijn advocaat was een defect de oorzaak van het ongeluk. De band zou name lijk poreus zijn geweest, waardoor water kon binnendringen dat van binnen het materiaal aanvrat en verzwakte. Van het bedrag dat de bandenfabrikant moet overmaken gaat ongeveer 45 mil joen gulden naar Lovett zelf. De rest gaat, in gelijke delen, naar diens vrouw en zoon. Bouterse gaat praten met journalisten Paramaribo - Dési Bouterse heeft de handschoen die de Suri naamse Vereniging van Journalisten (SVJ) hem heeft toegewor pen, opgeraapt. De NDP-voorzitter en adviseur van staat wil morgenochtend op zijn kantoor met de SVJ overleg voeren over de condities voor een 'constructief openbaar debat'. Dit heeft Bouterse de SVJ afgelopen weekeinde laten weten. De journa listen voelen zich onbehaaglijk en geïntimideerd door uitspra ken die Bouterse de laatste tijd bijna dagelijks aan het adres van de media doet. De SVJ nodigde Bouterse vrijdag uit voor een gesprek. De vere niging protesteert tegen het voornemen van de NDP-voorzitter 'er werk' van te zullen maken om een journalist het land uit te zetten. Bouterse doelt op Iwan Brave, die voor de Volkskrant schrijft. Brave zelf, die zegt zich 'niet lekker in zijn vel te voe len', hoopt dat Bouterse van zijn voornemen afziet. Britten krijgen zin in de euro Rijswijk - Het verzet in Groot-Brittannië tegen de komst van de euro neemt af. Volgens een peiling heeft er een omslag onder de Britten plaats en is de Europese eenheidsmunt steeds populair der aan het worden. Die populairiteit zou volgens de Britse krant de Independent toenemen als de regering alsnog zou be sluiten dat het land toetreedt tot de EMU, de Economische en Monetaire Unie.De peiling, uitgevoerd in opdracht van een par ticuliere investeringsbank, laat zien dat het aantal Britten dat zich tegen de euro keert sterk is gedaald en nog slechts iets meer dan de helft, 52 procent, telt. Onlusten in Dover Dover - In Dover zijn zaterdag leden van het extreem-rechtse Nationaal Front belaagd door een groep anti-fascisten. Het Na tionaal Front hield in de Britse havenstad een manifestatie te gen de komst van uit Tsjechië en Slowakije gevluchte zigeuners. Beide groepen gooiden flessen en stenen naar elkaar waarbij ten minste een persoon gewond raakte. Circa vijftig leden van de anti-oproerpolitie wisten, onder meer door honden in te zetten, de kemphanen gescheiden te houden. In verband met de dreigende onlusten hield de politie een deel van de haven afgesloten. De afgelopen maanden zijn circa dui zend zigeuners vanuit Frankrijk naar Dover getrokken. Zij be weren in Tsjechië en Slowakije op racistische gronden te wor den vervolgd. Grote ontsnapping in Honduras Tegucigalpa - Uit een gevangenis in het West-Hondurese Gra- cias die zaterdag door een brand is beschadigd, zijn zeker twee honderd van de circa 325 gedetineerden ontsnapt. Dit hebben politie en ooggetuigen gemeld. De gevangenen hadden de brand aangestoken uit protest tegen het feit dat de inrichting overvol was. Gerry Adams op bezoek bij Blair Rijswijk - Gerry Adams, de voorzitter van Sinn Fein, wordt mo gelijk de eerste Republikeinse Ierse leider in zeventig jaar die een bezoek brengt aan Downing Street 10, de woning van de Britse premier. Sinn Fein wordt beschouwd als de politieke arm van het verboden Ierse Republikeinse Leger. De Britse krant Sunday Times zegt in regeringskringen vernomen te hebben dat de premier Adams waarschijnlijk binnen drie weken zai ont vangen. Tony Blair wil .op deze wijze ervoor zorgen dat aan het Ierse vredesproces niet voortijdig een einde komt. Blair heeft de andere partijen bij de vredesonderhandelingen al ontvangen en een uitnodiging voor de Sinn Feinleider zou de partij aan de on derhandelingstafel kunnen houden.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 5