Scherpere
VN-sancties
tegen Irak
Italië geschokt door recente ontvoeringen
Blair in 't nauw door donatie Ecclestone
Eenheid voor VS belangrijker dan taal resolutie
Paus moet rustiger aan doen
Toename ultra-rechts
geweld in Duitsland
Irak maakt het Rusland moeilijk
AND KORT
DE STEM
VI ME NT A AR
BUITENLAND
A5
Veiligheidsraad unaniem
Zuid-Afrika
had chemische
wapens en gif
BUITENLAND KORT
TIBER 1997 A4
dan een taalgrens. Wat
en financieel ontoereke-
eschaafde zuinige schra-
at de poging van de fie-
ver te nemen in de Waal-
stuit.
ige bank voor beide par-
sinds haar oprichting, nu
oblemen, verliezen en af-
collega, bij voorkeur een
iternationaal een rol wi|.
evenwel niet te vinden,
heeft zodoende grote in-
jidelijk werd toen ING be-
Barings. Zelfstandige ex-
echter zo goed als onmo-
rogje had op Brussel Lam-
open.
idse bod werd door de fi-
Waalse groot-industrieel
aar het betekende geens-
was men daar zeer van op
Je voorkeur naar een Bel-
ar meer van chauvinistisch
t zetten. Mocht de overna-
;en garantie voor een suc-
e voor nodig om vooroor-
rwinnen. Geld heeft ING-
naar dat is niet voldoende
bij SVB
ft gisteren vier perso-
fraude bij de Sociale
irhonderdduizend gul-
ers van de SVB, die de-
ind werd overgemaakt,
:e aangehouden perso-
gin vorig jaar tot okto-
igden gedupeerd, aldus
en
■e kinderdagverblijf 't
len. De interim-leiding
I troffen om een einde te
I ;ens wethouder R. Rot-
rgunning in te trekken.
ie tijd gekregen om een
aatregelen hebben be-
edagogisch klimaat en
bben ouders de afgelo-
is eenderde van het to-
igenover. Door de leeg-
ilijks tekort van 50.000
onacceptabel'
IMP legt zich niet neer
Iden op de tarieven. De
linister Borst (Volksge-
n de tarieven van apo-
:t 5 procent te verlagen.
M. Hagenzieker het be-
we afspraken gemaakt
gulden in 1998. Daarte-
receptregel omhoog zou
xrst haar afspraken niet
land
65 asielzoekers op Vlie-
rt aantal worden aange-
;en extra raadsvergade-
In oktober ontstond in
st van de vluchtelingen
ingen veroorzaakte gro-
;ollege als het overgrote
niets in de plannen. Er i
wel tegen als voor de
1100 inwoners.
n Ramola-zaak
officier van justitie mr.
ior-zaak. De zaak is een
>la-proces tegen een Ma-
ank tot verbijstering van
chtén naar huis stuurde,
eren bepaald dat de ex-,
•okkaanse getuige wordt
leels tegemoet gekomen
drie verdachten in de
■echtersstaat'
d vaak op de stoel van de
onaanvaardbare aantas-
in het democratisch be
den in het web van juri-
jn beroepsmogelijkheden
r in bestuurlijke zaken.
:t als voorzitter dr. J- van
in Noord Holland, in het
rapport betrekt in een
:mene wet bestuursrech
iet doorzetten'
an Sociale Zaken ziet er
i goedkopere pensioenre-
partners twee jaar de tij
de aanvullende pensioe-
Pas als dat niet lukt, zal
ukken.
lit moment een eindloon-
(inclusief AOW) 70 pw-
Het kabinet kondig®
reling-«et sprak de
I I I I I
DONDERDAG 13 NOVEMBER 1997
re
ood
Door Bob van Huet
Londen - Tony Blair heeft gis
teren een groot onderzoek
aangekondigd naar de finan
ciering van de Britse politieke
partijen. Donaties aan verkie
zingsfondsen zouden in de
toekomst openbaar moeten
worden gemaakt.
Blair zelf is voorstander van een
maximaal bedrag dat partijen
zouden mogen besteden tijdens
de verkiezingscampagnes.
pe aankondiging week met af
van wat Labour wilde toen men
nog in oppositie was maar giste
ren was de nood opeens aan de
man. Tot genoegen van de con
servatieve oppositie hadden La-
I bourministers zich de laatste da-
gen in moeilijkheden gewerkt
met gedraai en vaagheid over een
omstreden gift van Formule 1-
baas Bernie Eccleston. Vier
maanden voor de verkiezingen, in
mei, maakte de racemiljardair
drie miljoen gulden over aan het
verkiezingsfonds van Blair - voor
de als pro-conservatief bekend
staande Ecclestone was het ove
rigens een hele ommezwaai - de
afgelopen jaren had hij een veel
voud van het bedrag overge
maakt aan de Tories.
Het probleem voor Labour ont
stond toen er door politieke te
genstanders een samenhang kon
worden gesuggereerd tussen de
vooruitziende geste van Ecclesto
ne en een opmerkelijke wijziging
in het regeringsstandpunt voor
het verbod op sportsponsoring
door sigarettenmerken. Bij nader
inzien werd door Blair een uit
zondering gemaakt voor het For
mule 1-circus (van Ecclestone)
dat voor een belangrijk deel moet
bestaan van sigarettenreclame.
Dat een van de Labour ondermi
nisters is getrouwd met een ex-
directeur van het Benetton race
team was een extra argument
voor de Tories.
Gedurende vier dagen deed La
bour heel moeilijk over de hoogte
van Ecclestones donatie. Voor zo
ver bekend blijkt het een van de
hoogste giften die de partij ooit
Ontving van een ondernemer. In
het nauw gebracht door de affai
re en vrezend voor zijn imago ge
lastte Blair zijn partij de omstre
den drie miljoen onmiddellijk te
rug te storten op de rekening van
Ecclestone. De laatste had daar
op nonchalant laten weten er so
wieso niets voor te hebben terug
verwacht.
Blair legde het Lagerhuis om
standig uit dat de Britse regering
de Europese Commissie al eerder
had geïnformeerd dat het een to
taal verbod op sigarettensponso-
ring van Formule-1 onmogelijk
achtte. Een eventueel vertrek van
de vele renstallen die vanuit
Groot-Brittannië opereren, kon
de nationale economie 50.000 ba
nen kosten. Daarbij zou toch niet
worden voorkomen dat de siga
rettenreclame op de Britse buis
zou komen aangezien de races
dan 'en met nog meer reclame' el
ders zouden worden gehouden,
aldus Blair.
De alom aangekondigde moker
die oppositieleider William Ha
gue hierover aan premier Blair
zou uitdelen, bleek een misser.
Omdat de Conservatieve partij
zelf miljoenendonaties heeft ge
kregen, sommige van schemerige
zakenlieden uit het Midden-Oos
ten, kon Hague het principe van
politieke giften moeilijk aan de
kaak stellen. Hij beperkte zich er
daarom toe dezelfde uitzonde
ringspositie als voor de Formule-
1 te bepleiten voor darts, biljar
ten en vissen die het in Engeland
helemaal van sigarettenreclame
moeten hebben.
Labour heeft overigens proble
men de drie miljoen op korte ter
mijn terug te betalen.
De partij van Blair staat sinds de
dure verkiezingscampagne een
kleine vijftien miljoen gulden
rood.
New York/Bagdad (rtr/afp/dpa) - De Veiligheidsraad van
de Verenigde Naties heeft gisteren unaniem besloten de
sancties tegen Irak te verscherpen. Bagdad heeft het be
sluit meteen verworpen.
De vijftien leden hebben een reis
verbod opgelegd aan Iraakse
functionarissen die het werk van
de VN-wapeninspecteurs dwars-
j bomen. Ook moet Bagdad afzien
van zijn voornemen de Ameri
kaanse VN-wapeninspecteurs het
land uit te zetten.
De raad beklemtoonde zijn 'fer
me intentie om verdergaande
maatregelen' te nemen als Irak
zich niet neerlegt bij de eisen van
de VN. De sancties tegen Irak
zullen pas in april worden her
zien. De motie maakt geen mel
ding van het gebruik van geweld,
j zoals de VS hadden gewenst, om
dat dit op Frans en Russisch ver
zet stuitte. China ging pas kort
voor de stemming akkoord met
de tekst van de resolutie.
De Iraakse vice-premier Tareq
Aziz heeft de resolutie meteen
verworpen. „Deze motie maakt
Irak niet bang. Wij zullen door
gaan ohze legiti'erfie rechteh té'
ledigen," zb liet hij vanuit
I New York weten. Aziz klaagde
dat hij dé Raad niet had mogen
toespreken 'als gevolg van Ame
rikaanse druk en chantage'. Hij
noemde de motie 'de jongste in
i reeks onrechtvaardige reso-
I iuties die de Raad de laatste tijd
1 heeft genomen'.
De VS zullen de druk op Irak
voortzetten 'zo lang als dat nodig
I is', zo liet de Amerikaanse minis-
t van Buitenlandse Zaken Ma-
I (ieleine Albright kort voor de be
kendmaking van de stemming
weten. Volgens het Witte Huis
biedt de resolutie de mogelijk
heid om 'een heel scala aan maat
regelen' tegen Irak te nemen.
Enkele uren vóór de stemming
poogden diplomaten de Iraakse
leiding nog op andere gedachten
te brengen. De Iraakse minister
van Buitenlandse Zaken, Said al-
Sahaf, bood echter weinig hoop.
Op een persconferentie in Bag
dad zei hij dat Irak de uitwijzing
van Amerikaanse VN-wapenin
specteurs zal doorzetten als de
VN de resolutie zouden aanne
men. De Amerikanen werden gis
teren opnieuw tegengehouden
toen ze in Irak een inspectie wil
den uitvoeren.
Ook waarschuwde al-Sahaf op
nieuw dat Irak Amerikaanse toe
stellen in zijn luchtruim zou
neerschieten 'als we dat nodig
achten'. Volgens de minister zijn
Amerikaanse toestellen de afge-
'fópéfftWëfe weken '984' kéér'het
Iraakse luchtruim binnengedron-
gen. Ook zouden de Amerikanen
een nieuw spionagevliegtuig heb
ben ingezet. Het zou om de U-2R
gaan, een verbeterde versie van
de U-2 die maandag een spiona-
gevlucht uitvoerde boven Irak.
Volgens Amerikaanse en Turkse
functionarissen heeft Bagdad het
vliegverbod geschonden dat het
Westen boven Noord-Irak heeft
ingesteld. Washington zou daar
om extra vliegtuigen naar de
vliegbasis Ingirlik in Turkije heb
ben gestuurd.
Paus Johannes Paulus II in zijn zetel terwijl een priester zijn boodschap voorleest tijdens zijn we
kelijkse audiëntie. Nadat de paus maandag al wegens ziekte een mis oversloeg, kon hij gisteren niet
zelf het woord voeren vanwege zijn zere keel. Van zijn artsen moet de paus meer rusten en zichzelf zo
min mogelijk vermoeien. foto reuter
Pretoria (anp) - Het Neder
lands Instituut voor Zuidelijk
Afrika (Niza) heeft sterke be
wijzen verzameld dat het
Zuid-Afrikaanse apartheids
regime zeker tot 1992 gif en
chemische wapens inzette om
tegenstanders uit de weg te
ruimen.
Het eindrapport van het Niza
werd deze week in Kaapstad
overhandigd aan onderzoekers
van de Waarheidscommissie.
Daaruit wordt duidelijk dat het
apartheidsregime sinds het begin
van de jaren tachtig chemische en
biologische wapens ontwikkelde
en deze zeer waarschijnlijk heeft
uitgetest op legereenheden in
Mozambique.
Pikant detail in het rapport is dat
twee vooraanstaande Zuid-Afri
kanen die in het verleden betrok
ken waren bij of kennis hadden
van het geheime wapenprogram
ma, nu functies vervullen bij de
VN-Organisatie voor het Verbod
op Chemische Wapens (PCW) in
Den Haag. Het Niza heeft de
Waarheidscommissie dan ook
verzocht om dokter Brian John
Davey, op dit moment hoofd van
de afdeling Gezondheid en Vei
ligheid van de OPCW en luite
nant-generaal Niel Knobel, de
Zuid-Afrikaanse vertegenwoor
diger bij de OPCW, te dagvaar
den om gehoord te worden voor
de commissie.
Een andere Nederlands onder
zoeksinstituut, Kairos uit
Utrecht, heeft de Waarheidscom
missie een rapport overhandigd
waarin de samenwerking wordt
aangetoond tussen de Zuid-Afri
kaanse veiligheidsdienst en hun
collega's in Chili, Argentinië en
Taiwan.
Pakistaan schuldig aan aanslag WTC
New York - Een federale rechtbank in New York heeft gisteren de
Arabier Ramzi Yousef schuldig bevonden aan het beramen van de
bomaanslag op het World Trade Center. Bij de explosie in 1993
vielen zes doden en meer duizend gewonden.
Amerikanen doodgeschoten in Pakistan
Karachi - Vier Amerikanen en hun Pakistaanse chauffeur zijn gis
teren in het centrum van de Pakistaanse havenstad Karachi dood
geschoten. De Amerikanen werkten voor een oliemaatschappij. Ze
waren in hun auto op weg van hotel naar kantoor en liepen in een
hinderlaag van de moordenaars. De politie heeft nog geen spoor
van de daders. De aanslag is mogelijk een wraakactie voor de ver
oordeling van een Pakistaan dinsdag in de VS voor de moord op
twee CIA-agenten. De 33-jarige man krijgt mogelijk de doodstraf.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Al
bright zei gisteravond dat de VS alles zouden doen om de daders
te pakken te krijgen. Albrights reis naar Pakistan, die voor zondag
op het programma staat, gaat gewoon door. Ook Clinton bezoekt
het land later in het jaar.
ETA-leden veroordeeld tot tien jaar
Parijs - Een rechtbank in Parijs heeft gisteren twee leden van de
Baskische afscheidingsbeweging ETA veroordeeld tot tien jaar
gevangenisstraf. Carlos Almorza-Arrieta (38) en Jose-Maria Dor-
ronsoro-Malasechebarria werden schuldig bevonden aan deelna
me aan een terroristische organisatie, alsmede afpersing.
Cholera slaat toe in West-Kenia
Rijswijk - In het westen van Kenia is een cholera-epidemie uitge
broken die in korte tijd honderden mensen het leven heeft gekost.
De president van Kenia, Daniel Arap Moi, probeert volgens criti
ci de ramp te negeren en weigert de noodtoestand uit te roepen,
omdat deze afgelegen regio een bolwerk van de oppositie is.
Vernietigend VN-rapport over Congo
New York/Kinshasa - De regering van Laurent-Désiré Kabila, die
in mei dictator Mobutu verdreef uit het toenmalige Zaïre, heeft
essentiële burgerrechten weggevaagd. Dit schrijft VN-rapporteur
Roberto Garretón in een gisteren in New York gepresenteerd rap
port over het land, dat is omgedoopt in Democratische Republiek
Congo.
Dinsdagavond arriveerde na maandenlang getouwtrek in Kinsha
sa een nieuwe VN-missie die massaslachtingen in het oosten van
Congo-Kinshasa moet onderzoeken.
Brazilië levert treinrover Biggs niet uit
Brasilia - Brazilië zal de legendarische Britse treinrover Ronnie
Biggs niet uitleveren. Het hooggerechtshof in Brasilia wees giste
ren unaniem een Brits verzoek om uitlevering van de hand. Vol
gens de elf leden van het hof is de overval die Biggs in 1963 op een
trein pleegde volgens het Braziliaans recht verjaard. De beslissing
is definitief en Groot-Brittannië kan er niet tegen in beroep gaan.
Biggs, inmiddels 68, reageerde opgetogen op het besluit.
Van onze correspondent
Bonn - Voor het eerst sinds 1993 is het aantal actieve rechtsra-
dicalen in Duitsland gestegen. En daarmee ook het aantal ge
welddaden uit die hoek.
Op dit moment staan zo'n 47.000
ledèïïVöh extrèëtti-fëehtse1ëït
neo-nazistische organisaties ge
registreerd. Dat is ruim tweedui
zend ihëèï dan vorig jaar óm déze
tijd. De Duitse federale recherche
registreerde tot eind september
i'Madeleine Albright
foto reuter
Door Aart Heering
Corleone - Een ontvoering
met een happy end en een an
dere met de meest tragisch
mogelijke afloop hebben Ita
lië in de afgelopen dagen in de
ban gehouden.
Dinsdagavond eindigde onver
wachts de gevangenschap van
Silvia Melis. De 28-jarige dochter
van een vermogende industrieel
was in de ochtend van 19 februa
ri voor haar huis in de stad Torto-
li op Sardinië door gewapende
mannen ontvoerd voor de auto
waarin haar vierjarige zoontje
Luca lag te slapen.
265 dagen later trof een politie
patrouille haar veertig kilometer
verderop aan langs de weg in de
buurt van de stad Orgosolo, die
bekend staat als de uitvalsbasis
van de Sardijnse ontvoeringsben
des.
De ontvoering van Silvia Melis is
in Italië met grote aandacht ge
volgd. De zaak-Melis leidde tot
scherpe kritiek op de wet volgens
welke onmiddellijk beslag wordt
gelegd op het bezit van een ont
voerde en zijn naaste verwanten
om zo betaling van het losgeld
onmogelijk te maken.
De Italiaanse justitie wijst erop
dat sinds de invoering van deze
wet het aantal ontvoeringen in
Italië tot een derde is gedaald.
Maar volgens de familieleden
gaat het om een onmenselijke
maatregel die mensen verhinderd
om hun dierbaren vrij te kopen.
Silvia's vader Tito Melis heeft via
de televisie de ontvoerders meer
malen verzekerd dat hij hoe dan
ook zou proberen om het ge
vraagde losgeld te betalen.
Met een groep plaatsgenoten
heeft Melis in de afgelopen
maanden een reeks geruchtma
kende manifestaties georgani
seerd, onder meer voor het minis
terie van Justitie in Rome, voor
de vrijlating van zijn dochter en
tegen de ontvoeringswet. Daarbij
maakte hij bekend, dat hij op 15
juli vrijwel rond was geweest met
de ontvoerders van zijn dochter,
maar dat door tussenkomst van
de politie het akkoord niet kon
worden uitgevoerd. Bij de vrijla
ting van Silvia zou uiteindelijk
geen geld zijn betaald. Volgens
haar eigen verklaring zou zij
zichzelf hebben bevrijd, en zo
luidt ook de verklaring van de
politie.
Maar volgens hardnekkige ge
ruchten is er toch sprake van een
losgeld van 1,2 miljoen gulden,
dat Tito Melis via vrienden bij el
kaar zou hebben gesprokkeld.
Enkele uren voordat Silvia Melis
ontsnapte of werd vrijgelaten,
verdween in het Zuid-Italiaanse
Barile, bij de stad Potenza, de
zestienjarige Donato Cefola. On
der de ruitenwisser van zijn auto
trof zijn vader, de weinig bemid
delde bankemployé Mauro Cefola
een briefje aan, waarin een half
miljoen gulden losgeld werd
geëist.
Gisteravond kwam de trieste ont
knoping, toen na een anoniem te
lefoontje het ontzielde lichaam
van de jongen werd gevonden in
een afgrond niet ver van de wo
ning van de familie Cefalo. Dona
to, wiens lippen met tape waren
dichtgeplakt, bleek van dichtbij
door het hoofd te zijn geschoten.
Inmiddels is een buurman van de
familie met een handlanger gear
resteerd. De twee, die in het bezit
van het moordwapen bleken,
worden ervan beschuldigd hun
slachtoffer te hebben vermoord
om desondanks het losgeld te in
nen.
Een derde ontvoeringszaak, van
de Noord-Italiaanse industrieel
Giuseppe Soffiantini, is nog
steeds niet opgelost.
Soffiantini verdween vier maan
den geleden uit zijn woonplaats
Brescia en ook in zijn geval werd
het de familie onmogelijk ge
maakt om het gevraagde losgeld
te betalen.
Bij de laatste poging daartoe, op
17 oktober, probeerde een com
mandoteam van de Italiaanse po
litie de cipiers van Soffiantini te
arresteren.
Het liep uit op een dramatische
mislukking waarbij een agent
werd gedood en de ontvoerders
ontkwamen. Sindsdien zijn vier
bendeleden echter gepakt en
heeft een van hen op tv zijn colle
ga's bezworen om hun gevangene
los te laten. Dat is evenwel nog
niet gebeurd, zodat ook voor Sof-
fiantini's leven wordt gevreesd.
meer dan 5100 rechts-extremis-
tischë overtredingen: Dat is een
stijging met maar liefst 14 pro
cent ten opzichte van vorig jaar.
Een ander alarmsignaal is de toe
nemende belangstelling van jon
geren voor rechtsradicale bands.
Hun gewelddadige en buitenlan-
dervijandelijke liedteksten zijn
voor veel jonge toehoorders aan
leiding om op een of andere ma
nier tot de neo-nazi-scène toe te
treden. Volgens de autoriteiten
bestaan er in Duitsland zestig
skinhead-bands. Op de tachtig
concerten die dit jaar werden ge
geven verschenen 1600 bezoe
kers. De minister van Binnen
landse Zaken van de deelstaat
Noordrijn-Westfalen, Franz-Jo-
sef Kniola heeft gewaarschuwd
om extreem-rechts bij de komen
de verkiezingen niet te onder
schatten. Op dit moment bestaat
er nog geen hecht rechts front,
omdat met name de 'Jonge Natio-
naaldemokraten' en neo-nazi's
onderling sterk verdeeld zijn. De
enige constante, rechtse factor in
de landelijke politiek zijn de 'Re-
publikaner' (REPS).
Volgens minister Kniola is het
aantal antisemitische strafbare
feiten in de eerste helft van dit
jaar bijna verdubbeld ten opzich
te van vorig jaar. Het overgrote
deel van de bijna 90 overtredin
gen betrof ophitsing.
in woning
twee maanden
ongeveer
telingenstatus had, me
rven. Hij woonde sinds
e Hellen.
ïiddag in huis door ag
rdvoerder heeft een
a Somalische vrienden jn
iolshoogte te gaan ne
Jen Bosch betrokken.
I Door Wierd Duk
|/,skou - De onberekenbare
I a<jdam Hussein bezorgt zijn
I oude vrienden in Moskou grij-
|K haren. Het Russische mi-
|f rie van Buitenlandse Za-
I riep Bagdad gisteren op-
I /if,0? om de resoluties van
I Veiligheidsraad na te leven,
I f Moskou verzette zich te-
l!r rtijd tegen het gebruik
lian geweld tegen Irak.
Im!wiriem^'n bevindt zich in een
lie k ?os'de- Enerzijds moet
|fes Saddam, die resolu-
lonHpffrï d'e door Moskou zijn
lien f even' de orde wor
de Riroe?en' Anderzijds willen
Lt ssen z'ch liet tezeer van de
Voor m BaSdad vervreemden.
veeluJ staan er grote hoe-
L en °'ie m dollars op het
ei08,deflaties'die n°S
Pasdari V ®ovlet~tlJd toen
lïas van Rm fgriike afnemer
■ben R„1 T wapens, heb-
len in Trai! ol.iemaatschappij-
tessies h aanzien"ike oliecon-
tvas sche ngehaald' Met die
Kdo,resteringenziinmü-
L 8 dollars gemoeid.
1 weer de knuppel in het
hoenderhoek te gooien, brengt
Saddam Moskou in de proble
men.
Hoewel de exploratie van de
Iraakse olievelden al is gestart,
treden de contracten pas in wer
king wanneer de inmiddels zeven
jaar oude sancties van de VN te
gen Irak zijn opgeheven. Conti
nuering van die sancties betekent
bovendien dat Bagdad de zeven
miljard dollar die Irak nog aan
Moskou schuldig is wegens wa
penleveranties uit het verleden,
niet kan ophoesten.
Ook ten tijde van de Iraakse inval
in Koeweit, probeerde Moskou
uit alle macht gewapend ingrij
pen door de geallieerden te voor
komen. Sovjet-president Michail
Gorbatsjov stuurde een Arabisch
sprekende speciale gezant naar
Het was Jevgeni Primakov, de
huidige minister van Buitenland
se Zaken, die Saddam Hussein op
andere gedachten moest brengen.
Hoewel Primakovs relatie met
Saddam uitstekend was, slaagde
hij er niet in de Iraakse leider er
toe te bewegen zijn troepen uit
Koeweit terug te trekken.
Primakov werd later de grond
legger van een nieuw, evenwich
tiger buitenlands beleid. Waar
zijn voorganger, Andrej Kozyrev,
zwalkte tussen openlijke bewon
dering voor de Verenigde Staten,
die omsloeg in halfslachtige ran
cune jegens het Westen, werpt
Primakov zich op als de koele
verdediger van Ruslands belan
gen.
De minister concentreert zich
meer dan voorheen het geval was
op de versterking van Moskou's
positie in de Arabische en Aziati
sche regio. In dit licht moeten de
recente topontmoetingen worden
gezien van president Boris Jeltsin
met zijn Chinese collega Jiang
Zemin en met premier Hashimoto
van Japan.
Russische woordvoerders zeiden
goed te kunnen leven met de tekst
van de resolutie waarover de Vei
ligheidsraad gisteren stemde.
Daarin wordt Irak veroordeeld
en gewaarschuwd voor 'verdere
maatregelen' als Bagdad zich niet
aan de regels houdt. Maar het
door de Amerikanen voorgestane
dreigement 'ernstige consequen
ties' is ingetrokken. Met name
Rusland en China verzetten zich
tegen die formulering die als een
rechtvaardiging kan worden op
gevat voor militair optreden zon
der een nieuw besluit van de Vei
ligheidsraad.
Door Bert Ummelen
Washington - De resolutie waarmee
de Veiligheidsraad gisteren reageerde
op het nieuwe gechicaneer van de
Iraakse leider Saddam Hussein valt
in de eerste plaats op door wat er niet
in staat.
Iraakse functionarissen mogen niet meer
het land uit zolang het regime Ameri
kaanse wapeninspecteurs blijft weigeren
en zo praktisch het toezicht op zijn mili
taire programma's blokkeert. Dat is ver
velend, maar een zacht prijsje voor de
ruimte die Saddam zichzelf op het gebied
van de aanmaak van verboden wapens
heeft veroverd.
Had het aan Washington gelegen, dan
was Bagdad zonder meer bedreigd met
gewapende actie. In de definitieve redac
tie van de resolutie is evenwel ook de
meer omfloerste formule 'ernstige gevol
gen' geschrapt. De Veiligheidsraad houdt
de deur open voor 'verdere maatregelen,
mocht de uitvoering van deze resolutie
die vergen', dat wel.
Toch hoeft de regering Clinton niet onte
vreden te zijn. De eenheid van de anti-
Saddam coalitie is althans pro forma her
steld. Drie weken geleden kwamen Ame
rikanen en Britten in de Veiligheidsraad
lelijk in de kou te staan met een initiatief
om, bij wijze van straf voor de voortdu
rende tegenwerking bij de VN-wapenin
specties, Iraakse functionarissen het in
ternationaal reizen te verbieden. Behalve
China bleken ook de permanente leden
Rusland en Frankrijk, beide met grote fi
nanciële belangen bij een normalisering
van de betrekkingen tussen Irak en de in
ternationale gemeenschap, niets voor
nieuwe sancties te voelen.
Wat Washington betreft was het stoppen
van dit gat belangrijker dan de steek
waarmee dat zou gebeuren. De weinig
krachtige taal van de resolutie wordt op
de koop toe genomen; essentieel is dat de
Veiligheidsraad - en daarmee de harde
kern van het statenverbond dat Saddam
in 1991 uit Koeweit verdreef - unaniem
heeft uitgesproken dat het weren van
Amerikaanse VN-inspecteurs illégaal is.
De Amerikaanse regering heeft tegenover
de jongste Iraakse crisis van meet af aan
het standpunt ingenomen dat de VS naar
internationaal recht al de autoriteit had
den om desnoods militair te reageren. Die
autoriteit is gisteren in wezen bevestigd
door de veroordeling van Irak. Besluiten
de Amerikanen ten strijde te trekken, dan
is het in elk geval met een warme diplo
matieke jas aan.
Wat bij het uitbreken van de crisis op 29
oktober gold (toen Bagdad de Ameri
kaanse wapeninspecteurs sommeerde het
land te verlaten) geldt nog steeds. Was-
VN-ambassadeur voor de VS, Bill Ri
chardson. foto reuter
hington kan het staken van het toezicht
op de eliminering van Iraks massa-ver
nietigingswapens en lange-afstandsra-
ketten onmogelijk door de vingers zien.
Zoals de Amerikanen zich er ook niet bij
kunnen neerleggen dat discriminatie naar
nationaliteit praktijk zou worden in het
bestel van de VN.
Intoming van Iraks vermogen een militai
re dreiging in de regio te zijn, was het
grote doel van het bestandsakkoord dat
in 1991 een eind maakte aan de Golfoor
log. En de inspectieteams zijn nog steeds
het belangrijkste instrument om dat doel
te bereiken.
Veel, zo niet alles, hangt nu af van de
vraag hoe Saddam de boodschap die de
Veiligheidsraad hem heeft gestuurd, zal
lezen. Washington stond vooral zo op fer
me taal, omdat de man een notoir talent
heeft om in elke deur die maar een beetje
kiert, in elke loszittende steen, een uitweg
uit zijn internationale curatele te zien.
Zoals elke dictator is hij gespeend van te
genspraak of zelfs maar second opinion
en ook bij hem heeft dat in de loop der ja
ren geresulteerd in een getroebleerde re
latie met de werkelijkheid.
De Amerikanen vragen zich af of de hui
dige crisis zich zou hebben voorgedaan
als de Veiligheidsraad zich drie weken
geleden ferm en eendrachtig had getoond.
Ze vragen zich ook af of de resolutie die
gisteren is aangenomen, genoeg dwingen
de kracht heeft om Saddam te doen in
binden. 'Verdere maatregelen', het klinkt
zo onschuldig, maar gauw genoeg kan het
blijken te gaan om bommen en kruisra
ketten. Want een ding staat vast: de Ame
rikanen zijn niet van plan de Iraakse des
poot uit het net te laten glippen.
