Tegen faalangst kun je vechten
RSTE VAN JE TONG
Hanson in Holland
EEFJE
Luchtmacht zoekt jonge vliegers
Hl IN/I
1
ih!|ï
loilM'5
100
Met fijngeknepen billen, hoofdpijn en
gespannen nekspieren zitten black-ou-
ten achter zo'n te klein houten exa
menbankje. Ongeveer vijftien procent
van de middelbare scholieren lijdt aan
faalangst, waarvan examenvrees de
bekendste exponent is. Steeds meer
scholen beseffen het probleem en bie
den een cursus aan waarmee faalangst
kan worden bestreden.
Door Corné Luyken
Het Newmancollege in Breda is nagenoeg
uitgestorven. Alleen in lokaal C12 brandt
nog licht. Vier leerlingen en één leraar zit
ten in een kringetje. Uiterste concentratie.
Rug recht en voeten plat op de grond. Ina
demen via de neus. Lucht naar de buik la
ten stromen en langzaam uitblazen.
„Ik voel niks", zegt Nadine (17).
„Des te beter, dan was je ademhaling al in
orde."
Cees van der Zee is counce/er en leraar op
het Newmancollege. Vijfjaar geleden ging
hij van start met de cursus faalangst bestrij
den. En met succes. Regelmatig ontvangt
hij briefkaarten van oud-leerlingen die in
middels zijn doorgestroomd naar het hoger
onderwijs. „Ze schrijven dat ze nog steeds
baat hebben van de cursus", aldus Van der
Zee.
„Hé, nou voel ik een verschil", roept Krista
(18). „Het is net of mijn schouders zich ont
spannen."
De cursusleider knikt tevreden. Een rustige
ademhaling en ontspannen spieren zijn ef
fectieve wapens tegen stress en onzeker
heid. Lichamelijke ongemakken zoals
hoofdpijn en buitensporig toiletbezoek
kunnen met de juiste oefeningen binnen
twee minuten verdwijnen. Maar de cursus
kijkt verder dan fysiek alleen.
Van der Zee: „Leerlingen denken vaak dat
ze het examen niet aankunnen. Dat het
geen zin heeft om te leren omdat ze toch
zakken. Ik leer ze om die negatieve ge
dachten te verbannen en positief te den
ken. Meestal gebruik ik het voorbeeld van
de twee broers die een berg beklimmen.
Beide zijn op de helft. De ene kijkt omhoog
en denkt: verdomme, nou moet ik nog dat
hele end. De ander kijkt omlaag en denkt:
mooi zo, de helft zit er al weer op. Leerlin
gen zouden eens vaker achterom moeten
kijken, naar hetgeen ze al hebben bereikt."
Veel leerlingen denken dat ze het examen niet aankunnen.
De scholieren knikken instemmend. Ze zit
ten immers vlak voor het eindexamen en
hebben de nodige tentamens met succes
afgerond. Ook zij gingen over bergen maar
vooral ook door dalen.
Nadine: „Ik had een keer een mondeling
tentamen. Ik had alles hartstikke goed
voorbereid maar toen ik aan de beurt was
klapte ik volledig dicht. De leraar dacht dat
ik niks had gedaan en stuurde me de klas
uit. Kreeg ik verdomme een één!"
Esther (17) kent dat gevoel. „Ik kan alles in
mijn kop stampen en toch klap ik dicht. Ik
krijg gewoon niks fatsoenlijk op papier."
Krista: „Meestal vraag ik me af waarom ik
überhaupt nog studeer. Het lukt toch niet.
Als ik de eerste vraag zie staan, schiet ik in
de stress. Dan is het van: zie je wel, nou
haal ik alweer een onvoldoende."
Jona (17) gaat daarentegen onverschrok
ken door met studeren. „Ik zit tot diep in
de nacht achter mijn boeken. Ik leer alle
details uit mijn hoofd maar de volgende
dag ben ik het meeste weer vergeten."
Tot midden in de nacht studeren heeft vol
gens Van der Zee geen zin. Het is effectie
ver om 's morgens een half uurtje eerder
op te staan en om dan achter het bureau te
kruipen. Na tien uur 's avonds nemen je
hersens nagenoeg niks meer op, en zeker
niet als je de hele dag achter de boeken
hebt gezeten.
Er zijn talloze oorzaken te bedenken voor
faalangst. Vaak ligt het niet alleen aan de
leerling zelf, maar spelen factoren van bui
tenaf een grote rol. Broerlief is bijvoor
beeld een briljant student op de universi
teit en jij worstelt al zes jaar met je waar
schijnlijk fout gekozen vakkenpakket op de
Havo.
Of je bent de slechtste leerling van de klas.
ledereen scoort een zeven en jij hebt al
weer een mager zesje. Er kunnen ook pro
blemen zijn in de privé-sfeer waardoor het
allemaal net eventjes teveel wordt. Ouders
gaan scheiden, of er is iemand overleden.
Zelfs de aardigste ouders zetten hun kinde
ren vaak nietsvermoedend onder grote
druk.
„Ze zeggen dat je moét gaan studeren
want iedereen studeert toch? Of er zijn
ouders die zich meteen grote zorgen ma
ken over die ene vier op het rapport, ter
wijl de rest allemaal zessen en zevens zijn.
Je moet de leerlingen juist stimuleren.
Complimenteren met die zessen en zevens,
die vier komt nog wel goed. Ditzelfde geldt
trouwens ook voor leraren. Als iemand een
zes haalt, kan de docent zeggen: het is
maar een zes. Maar je kunt ook zeggen:
prima, je hebt alweer een voldoende. Een
ieraar kan studenten maken en breken", al
dus Van der Zee.
Toch kan geen kwaad om sommige scholie
ren een beetje onder druk te zetten. Van
der Zee: „Je hebt ook nog zoiets als de ge
makzuchtige leerling. Het is best om deze
een beetje te pushen."
Wie ben je, hoe oud ben je en waar woon je?
Janine Keiler, 15 jaar uit Blauwe Sluis bij Lage Zwaluwe.
Wat doe je en waarom?
Ik zit nu in vier mavo. Waarschijnlijk ga ik hierna havo
doen, maar dat weet ik niet zeker.
Waf is je grootste wens?
Een verre reis maken, bijvoorbeeld naar Zuid-Afrika. Ik
heb foto's van iemand gezien die daar was geweest.
Het is daar erg mooi. Bovendien woont daar ook verre
familie van me.
Wat vind je lelijk aan jezelf?
Ik heb van die dunne benen.
Aan wie of wat heb je een hekel?
Aan gabbers. Ze zijn niet echt onaardig maar ik
vind die trainingspakken zo stom. Bovendien
heeft die muziek helemaal geen melodie, het
gaat nergens over.
■mmmmWk
Heb je een stille liefde?
Ja, maar die blijft geheim.
Waar kan je je enorm over opwinden
Als iets niet gaat zoals ik wil. Dan kan ik soms erg kwaad
worden.
Wat doe je het liefste alleen?
Huiswerk maken, daar moet niemand zich mee bemoeien.
Waar schaam je je voor?
Af en toe schaam ik me wel eens dat ik op een boerderij
woon, dan denken mensen dat ik een boerin ben en dat
slaat eigenlijk nergens op.
Wat is je motto in het leven
Je leeft maar één keer, dus kun je er maar beter het beste
van maken.
Gebruik je drugs/alcohol?
Drugs niet, af en toe drink ik in het weekend wel eens
een likeurtje.
Waar ben je trots op?
Op mijn paard Gracille. Dat is echt een scheetje.
Wat is je grootste blunder?
Ik ben wel eens met paard en al omgevallen. Ik wilde na
melijk in galop gaan en het paard niet. Hij maakte een te
scherpe wending en toen gleden we weg.
Door Marjolein Rotsteeg
Een photo-call van vijf minu
ten, een persconferentie van
25 minuten, een acoustisch
optreden van drie nummers
en voor enkele uitverkoren
journalisten een interview
van vijftien minuten.
Het promotie-schema van
Hanson is tot op de minuut
nauwkeurig gepland. De jon-
gensgroep was tot mei van
dit jaar volslagen onbekend.
Inmiddels zijn ze twee hits,
Mmmbop en Where's The
Love, en zes miljoen ver
kochte exemplaren van hun
debuut-cd Middle Of Now
here verder. Om ook hun
nieuwe single I Will Come To
You, hun kerst-cd Snowed
In, hun video en het eerste
officiële Hanson-boek van de
nodige media-aandacht te
verzekeren, lieten Isaac, Tay
lor en Zac hun schoolboeken
een middag voor wat ze wa
ren...
Take That-achtige taferelen
spelen zich rond Hanson
(nog) niet af. Tenminste, niet
in Nederland. Woensdag ga
ven ze tijdens hun eerste
promotiebezoek aan ons
land een persconferentie in
De Melkweg, Amsterdam,
voor de verzamelde Europe
se pers. Die was toch in het
land voor de MTV-Awards.
Net als Hanson, die alletwee hun nomina
ties - die voor 'Best Breakthrough' en 'Best
Song' (met Mmmbop- konden verzilveren.
Op de Lijnbaansgracht staan enkele tiental
len meisje, waarvan een groot deel winnar
essen van een prijsvraag in Hitkrant blijken
te zijn. Na afloop van de persconferentie
mogen ze de drie jongens de hand schud
den en een kort babbeltje maken. Een
'meet greet', in vaktaal. Een half uur la
ter dan gepland gaan de deuren open.
Mensen van Hansons platenmaatschappij
vliegen gestresst heen en weer. Ze lopen
op eieren om het Isaac (16), Taylor (14) en
Zachary (12) en hun vader, Walker (43),
naar de zin te maken. Hanson is big busi
ness.
Dan komen Ike, Taylor en Zac het podium
op. Gelukkig zet Zac wel zijn zonnebril af
als de fotografen mogen 'vuren'. Vijf minu
ten baadt de populaire tienerband in een
zee van flitslicht. Dan begint het vragen-
rondje van de journalisten. „Wanneer ko
men jullie weer naar Duitsland en wat vin
den jullie van Duitsland en jullie Duitse
fans?" „Gaan jullie in Amsterdam nog en
kele plaatsen uitchecken?" De gebroeders
Hanson blijven beleefd, antwoorden gerou
tineerd, alsof ze er een jarenlange intensie
ve pr-training op hebben zitten. Enkele ge
ruchten worden gecheckt: wat is er waar
van een eventuele film en is er nog een
broertje of zusje op komst?
„Ja, er is een zevende familielid onder
weg," bevestigt Isaac. Naast Taylor en Zac
heeft hij nog twee jongere zusjes en een
jonger broertje, „De film is absoluut een
gerucht. Ik denk dat het begonnen is toen
we hadden aangekondigd dat we een lan
ge video zouden uitbrengen met beelden
van achter de schermen, live-materiaal en
De Hanson-broertjes studeren op tournee.
shots op de set van de videoclips. Dat werd
al gauw een film."
„Voor je het weet doen we iets als 'Op
Mars' of 'Op De Maan'," voegt Taylor toe.
Wat is de beste roddel die ze ooit over
zichzelf hebben gehoord?
Zachary: „Dat ik in Frankrijk dood was ge
gaan en mijn broers in coma lagen."
Hoe regelen ze het nou met school?
Taylor: „We hebben altijd al thuis les ge
had. We studeren als we thuis zijn of op
onze hotelkamer. We noemen het wel de
hotelschool. We nemen onze boeken overal
mee naar toe. Onze reizen zijn een oplei
ding op zich."
Een Duitse journalist mag de laatste vraag
stellen: of ze heel hard „Hai Heidi!" willen
roepen. Serieus! Taylor nodigt de vragen
steller uit op het podium tekomen en het
zelf te doen. Na acht minuten pauze ko
men de jongens het podium weer op voor
een acoustische set. Camera-ploegen mo
gen van elk nummer anderhalve minuut fil
men. Wie meer opneemt, is z'n film kwijt.
Doordat jongeren steeds minder bètavakken kiezen, verloopt de werving van lucht-
machtpersoneel steeds moeizamer. Tegelijkertijd is door de introductie van nieuwe
typen helikopters de vraag naar jonge vliegers tegenwoordig 'gigantisch'.
Luitenant-generaal B. Droste van de Koninklijke Luchtmacht roept jongeren daarom
op meer technisch georiënteerde studies te volgen. De generaal deed zijn oproep de
ze week tijdens de opening van de tentoonstelling Jongeman, denk er 'ns over na,
over de wervingsperikelen van de luchtmacht.
De luchtmacht moet er tegenwoordig flink aan trekken om voldoende gekwalificeer
de jongeren binnen te halen. Droste: „Momenteel hebben we 65 nieuwe vliegers no
dig. Om in dit aantal te voorzien moeten, vanwege de strenge toelatingseisen, ruw
weg 5000 belangstellenden zich aanmelden. Dat is nagenoeg het totale aantal
schoolverlaters van havo en vwo dat niet voor een vervolgstudie kiest." In totaal
neemt de luchtmacht gemiddeld 1200 mannen en vrouwen per jaar in haar gelederen
op.
Door het goede imago van de luchtmacht als werkgever en een doordachte wervings
campagne heeft de strijdmacht tot nog toe voldoende personeel weten aan te trek
ken, meent de generaal. „Dure tv-campagnes die ik van andere krijgsmachtdelen zie,
zijn bij ons nauwelijks nodig gebleken." De luchtmacht richt zich in haar campagnes
specifiek op de doelgroep, door nauwe contacten te onderhouden met een aantal
technische scholen waar luchtvaarttechniek wordt onderwezen.
Isaac speelt gitaar, Taylor
tamboerijn en Zac een ander
ritme-instrument. Hun un-
plugged-uitvoeringen van
Madeline, Man From Mil
waukee - waarbij Zac door
een megafoon zingt - en
Mmmbop dwingen respect
af. Met name de meerstem
mige samenzang klinkt
sterk. De jongens die bijna
alies kunnen krijgen wat er
met geld te koop is, vragen
iets wat niet voorhanden is:
een glaasje water. Vanuit
het publiek krijgen ze een
glas cola.
De nieuwe single I Will Co-
me To You spelen ze gek
genoeg niet. Drie uur later
is eindelijk het interview,
voor Hanson het op een na
laatste. Hun vader is druk
bezig om zoveel mogelijk
op video vast te leggen. Tay
lor en Zac versnipperen bier
viltjes. Welke vraag wordt
ze het meest gesteld?
Zac: „'Hoe zijn jullie begon
nen?"'
Taylor: „'Beschouwen men
sen je als kinderen?"'
Isaac: „'En nemen ze je
daarom niet serieus?' Wij
nemen onze muziek heel se
rieus en we doen wat we
zelf graag willen. Ik denk
dat dat uiteindelijk wel dui
delijk wordt."
Zitten er ook nadelen aan een groep met je
broers?
Taylor: „Uh, wel een paar, maar het is be
hoorlijk cool. Ten eerste ken je je broers en
we zijn echt goede vrienden van elkaar.
Omdat we broers zijn en elkaar al zo lang
kennen, werken we ook goed samen."
Isaac: „In tegenstelling tot de meeste bands
hoeven we niet ergens heen om te repete
ren. We zijn al bij elkaar en gaan gewoon
naar de garage. Verder zitten we qua
ideëen op een lijn."
Ze moeten inmiddels riant miljonair zijn...
Isaac: „Ach ja..."
Taylor: „We zijn heel voorzichtig met geld
uitgeven. We beleggen en sparen. We wo
nen nog steeds in hetzelfde huis. We heb
ben geen dure auto's gekocht. Dat boeit
ons allemaal niet. Het is zo oppervlakkig."
Krijgen ze nog altijd zakgeld?
Isaac: „Eerlijk gezegd hebben we nooit zak
geld gehad."
Zac: „Als je naar de film wilt, vraag je ma
om geld. Als je iets nodig hebt, dan krijg je
het geld ervoor. En soms ook niet."
Herinneren ze zich nog dat ze Mmmbop
schreven?
Isaac: „Absoluut! Het refrein was eigenlijk
bedoeld ais achtergrondkoortje voor een
ander liedje. Maar dat werkte niet, omdat
het te veel eigen karakter had. Zo'n zes
maanden later herinnerden we ons dat
stukje en hebben we er een couplet bij ge
schreven. Er is ongeveer een evolutie van
een jaar geweest voordat het was wat het
nu is."
De dame van de platenmaatschappij kijkt
op haar horloge en gebaart dat de tijd om
is. Terwijl de laatste Hanson nog gedag
zegt, is de eerste al naar de volgende jour
nalist gelopen.
wentelteefje")
J- </.e L ti i j '9 C
EINDREDACTIE: PAUL VERUNDEN REACTIES: VIND JE JEZELF HEEL INTERESSANT, HEB JE EEN GOED IDEE OF WIL JE GEWOON JE GAL SPUWEN? SCHRIJF OF BEL NAAR: RAGAZZI, POSTBUS 3229, 4800 MB BREDA. TELEFOON: 076-5312379.
m £'#-)#•##•• f* m
'-pj
2>!7
o
O CD 30
"O un Si
n 2.3
i Q>
I
a a
S,>S S 2
3 O 5ï
aio 3 2 sr
cr S 5
~oo
5™3 J-
3 OJ JS. CD CD
§!F=
-nlX q7
2RO CD
S|s
5 2- 5.
Q. o JE.
2 tr n»
3 2_
5
in -p in
TJ°0
0 3.
1
30 T3 O riSr^üT o oo
2,^ 01 O rv^ 5)
.EO.I1ÜSO JT 9 JT
w
tsessp,
I nsI'S'O
F-3=>
Sol o £>0)0
OO --J si) Q. lö- Q. m
o. mf=^-< cö 9:
zszlstifo) q g
EJ 9 cd CD
w
CD -vj 5D U. ir. Q. in
CO CO(Q CD N
mclS 2> 2< 2
Cn®®3®®>01 Q
l\SN
[\S® 0.3J S> CJ» (s|
"s-® 8 5-8 Z
"Tl 5D Q. H
3
3z
®'o.
i -13. g' S<q m
-i® S) 3 <t> 3 _S33
s3S-p.m
NOJ g Jn z
00 -u c !K CD
I-n>
0 (T^ CP
r-i-cn
CD='
- CP
03
CQ
<D
&P- gj
O) 2
£33 O
=3 O
ga co
"M -O
co
li"
.pi, TP .-T 3
"o co
iJD.r-
m
O) rnüi. cr
co N CD D
O ID N
c - cd
«□?»!•-
9j cr
3 3 ro 3 n>
9- Q. zr
o® £i?3
"T o o
-S--S £L
ooc
o<°
03
-O CD
2 o
■3 a> CO
c»g -
ai o cr
- N
O £33 O
OlT3
jb. =3
CQ
o g:
O"
o ^^CJI
O
cl co
0 O
01 co
CO co 0 O"
ai en 5--o 0
0~I D
0 ED
N N
dj m
<j> 2
is
loaq a
_iCQ 03
2CQ 0 0
LLt- o cd n r*
3 CU O®
ïc§»u3l
g:®
E g
'Sf- 3"
R'|I
2.TJ ffl Eé
o
C 3 -*
3 ttOn
<2.3®>5
b =3. co S
9- m®
