KKER
Namen, een verscheurd dorp
Wssersvolk, cafés en de
keizer van de Sassing
Frits Spits gefeliciteerd!
ger v/m
net even anders'
ZEELAND
C4
Herinneringen
aan de Sasdijk
mplementatie van
enteel 15 gebrui-
kt met decentrale
-infrastructuur ten
e kandidaten voor
SQLBase, Sybase
management-in-
s;
sadministratie van
'ngen.
of vergelijkbaar,-
edewerkers in een
die volop in bewe-
AO Thuiszorg,
e heer T. van Vugt,
en tegemoet. U ge-
d, t.a.v. de heer j
verleend aan mensen
verzoek en aanwijzing
ssisteerd bij Algemene
DL), zoals wassen, aan-
d helpen.
sendaal zoeken wij zo
n het project zorg voor
sistentie, zonder daarbij
doelmatigheid en werk-
aal 32 uur en maximaal
"t rooster met vroege en
ind per 4 weken.
iden van een team van
danig dat de gevraagde
-f juiste wijze geleverd
de ADL-assistentie bin-
beleids- en kwaliteitska-
nelpuntèn in de assisten-
en team.
ersoneelsbezetting, invul-
andere personele aange-
rkomstandigheden.
kzaamheden (gedurende
u, bij voorkeur aangevuld
topleiding en/of ruime er-
tor.
verantwoordelijkheidsge-
n.
inzicht in administratieve
ntieverlening.
belastend karakter van de
ar.
3294,- tot 3924,- (bij 7
et een maximum uitloop
van 40 uur, excl. ORT en
smoetkoming in de kosten
spaarloonregeling,
schriftelijke sollicitatie kunt
mevrouw Y.E. de Bruin,
iburg 24 II, 3511 BB te
s op een
lachine wekkerradio,
n Princess of een badjas
Bijenkorf,
rolijk met Start
chemie is Start op zoek naar
via Start een WA-1 (veilig
het goed afronden van
de
st dienstverband bij Start zeif
ort tot de toekomst mogelijk
wiskunde of MTS niveau-
gebroken, wordt u ook uitge
:gen op Zoom, Hans Verduit,
Zoom tel. (0164)
25 26 50
ZATERDAG 8 NOVEMBER 1997
't De parochiekerk van Nieuw-Namen, symbool van een verscheurd dorp.
FOTO'S CAMIEL SCHELSTRAETE
He kunt hem al van kilometers ver in het vlakke polderlandschap zien
kaan. De parochiekerk van Nieuw-Namen. Schijnbaar onwrikbaar
priemt de toren boven alles uit. Maar hoe lang nog? Dat is de vraag
die de dorpsgemeenschap nu al vele maanden lang heeft verscheurd in
twee partijen. Blijft de kerk wel of niet behouden? Daar gaat het om
in deze dorpsoorlog, waarin de standpunten zich alleen nog maar blij
ken te verharden. En dat, terwijl eigenlijk toch iedereen hetzelfde wil.
(Tijd om de feiten eens op een rijtje te zetten.
'oor Eugène Verstraeten
)at er kerken moeten verdwijnen is al lang
een nieuws meer. Parochiebesturen kam-
ien met hoge kosten, terwijl het aantal men-
»n dat financieel bijdraagt aan de kerk
iteeds minder wordt.
De gigantische bedragen die noodgedwon
gen in gebouwen worden gestopt, staan in
geen enkele verhouding tot het geld dat
overblijft om de pastores te betalen. Dus
moet er iets gebeuren. Er moet een keuze ge
maakt worden tussen personeel en gebou
wen. Een parochie zonder kerk is lastig,
De gebedsruimte in het Kruisgebouw.
maar een parochie zonder pastor is geen pa
rochie meer. 'En dus knikt iedereen begrij
pend als het bisdom predikt 'eerst de vent en
dan de tent', zoals bisdomwoordvoerder J.
Willems het uitdrukt. Tenminste, zolang het
niet om de eigen parochiekerk gaat, maar om
die bij de buren.
In Nieuw-Namen is de hele kwestie in een
stroomversnelling geraakt, toen het Kruis
gebouw beschikbaar kwam. „Een uitsteken
de kans om een kleine heilige ruimte te krij
gen," zegt deken J. Aarts van Zeeland. „Let
op, ik zeg nadrukkelijk 'heilige' ruimte. We
praten niet over een gymzaal waar we een
tafel in zetten. Wel over een kerkruimte
waar mensen kunnen komen bidden. Waar je
op een sfeervolle wijze vieringen kunt hou
den. Veel beter dan in die grote kerk met 600
plaatsen, waarvan amper vijftig stoelen be
zet zijn."
Vrijwilligers
Een visie die in wezen iedereen in Nieuw-
Namen wel kar. onderschrijven. Wat er bij
een heleboel inwoners echter niet in wil, is
dat de kerk dus mogelijk' dicht gaat. „Die
zorgen zijn heel gerechtvaardigd," beaamt
deken Aarts. „Maar die zorgen heeft het
kerkbestuur ook. Dat zou niets liever willen
dan de kerk geheel of gedeeltelijk behouden.
De bouwdienst van het bisdom heeft de zaak
bekeken en dat zijn toch deskundigen die je
serieus kunt nemen. Opknappen van de kerk
kost zoveel dat het niet is op te brengen,
luidt de conclusie."
En op dat punt scheiden zich in Nieuw-Na
men de wegen. De plaatselijke dorpsraad
denkt dat de kerk gered kan worden voor
flink wat minder geld en met massale inzet
van vrijwilligers. Er kwam een enquête met
de vraag of de inwoners voor behoud van de
kerk waren.
Het antwoord laat zich gemakkelijk raden,
want de dorpsraad vroeg er niet bij of men
dan ook bereid was gedurende pakweg tien
jaar lang voor een bedrag van honderd gul
den in de beurs te tasten. Het was in elk ge
val het startsein voor een periode van stem
mingmakerij over en weer, die uiteindelijk
toch leidde tot een gesprek tussen de ver
schillende partijen.
„Wat we hebben afgesproken is om samen
een commissie te vormen die de hele zaak
gaat bekijken en dan op de proppen komt
met een reeële berekening," zegt deken
Aarts. Ook hij vindt het verschil tussen de
meer dan een miljoen die de bisdomdeskun
digen hebben becijferd en de paar ton die de
actievoerders in gedachten, hebben wel heel
groot.
Inmiddels is de afspraak alweer een paar
maanden oud en er kringelt nog steeds geen
witte rook uit de schoorsteen. Sterker nog,
de standpunten lijken zich alleen nog maar
te verharden. Keer op keer zaaien vlug
schriften vanuit de plaatselijke dorpsraad
voor de nodige onrust, terwijl allerlei uit
spraken van leden van het kerkbestuur ook
niet bijdragen tot de vrede in het dorp. En
dat terwijl toch was afgesproken voorlopig
niet in de publiciteit te komen.
Bivakmutsen
De stammenstrijd bereikte vorige week een
dieptepunt, toen met bivakmutsen getooide
actievoerders overal zwarte vlaggen ophin
gen, vanwege de voorlopig laatste zondag-
dienst in de parochiekerk. Sympathisanten
van het kerkbestuur haalden het actiemate
riaal prompt weg en uiteindelijk kon een
dreigend handgemeen maar op het nippertje
worden voorkomen.
Achter pot en pint is de kwestie rond de kerk
een veelbesproken onderwerp. Voor de krant
blijven de lippen echter stijf op elkaar. Bang
als men is om het halve dorp over zich heen
te krijgen. Het is wel duidelijk dat de acties
om de kerk te behouden op een groot draag
vlak kunnen rekenen. Sympathisanten van
het kerkbestuur wijzen er op hun beurt op
dat de 'harde kern' van de actievoerders
sinds hun jeugdjaren de kerk niet meer van
binnen heeft gezien. „Als het kerkbestuur
nou alles eens van te voren uitgebreid met de
inwoners had besproken, dan was er ver
moedelijk niets aan de hand geweest," zegt
een inwoner.
Luisteren
„Misschien," denkt ook kerkbestuur-voor
zitter pastor L. Verver, „is er vanaf het begin
te weinig gecommuniceerd met de inwo
ners." Hij is sinds kort de opvolger van pas
tor A. Ruyloft, die met emeritaat is gegaan.
„Maar goed, dat is achteraf praten. Ik denk
dat we nu een weg moeten vinden dat alle
betrokkenen weer met elkaar gaan praten.
Dat wil niet zeggen dat je allemaal hetzelfde
standpunt moet innemen. Het is al heel wat
als je goed naar elkaar luistert."
Dat is ook de mening van deken Aarts. „Het
probleem is, men wil niet naar elkaar luiste
ren. Ga nou als redelijke mensen met elkaar
aan tafel zitten. Samen met een onbevoor
oordeelde persoon, die voor alle partijen ac
ceptabel is.
Leg dan gewoon alle feiten op tafel: dit is het
probleem, dit zijn de financiën, zover kun
nen we springen en dit is de toekomst van
het pastoraat. Want het is natuurlijk niet al
leen het gebouw waar we over praten, maar
over het hele pastoraat. Als nou echt de wil
er is om er met z'n allen uit te komen, dan
moet dat toch lukken."
Morgen wordt weliswaar de nieuwe gebeds
ruimte in het Kruisgebouw in gebruik geno
men, maar dat wil beslist niet zeggen dat
daarmee het lot van de parochiekerk beze
geld is.
„Dat is een verkeerd denkbeeld," zegt deken
Aarts. „Het vonnis is nog lang niet getekend.
Het blijft wel de vraag waar we het geld van
daan moeten halen."
„Laat die commissie nou eerst zijn werk eens
doen," stelt pastor Verver. „Misschien ko
men er haalbare suggesties uit de bus om de
kerk te behouden. En dan niet alleen voor de
diensten, maar dan denk ik aan een multi
functioneel gebruik. Want zo'n peperduur
gebouw in stand houden voor een groepje
van vijftig vaste kerkbezoekers is natuurlijk
niet verantwoord. Als er mogelijkheden zijn
staat het kerkbestuur voldoende open om
daarop in te springen. Zie de gebedsruimte
in het Kruisgebouw als een voorlopige voor
ziening. Als we daar de komende winterpe
riode de diensten houden, hoeven we in ieder
geval geen handenvol geld weg te dragen
naar de verwarming van de grote parochie
kerk. Na Pasen zetten we alles op een rijtje
en nemen we een beslissing. Maar daarvoor
zullen we alle inwoners goed informeren.
Laten we nou al die vijandelijkheden eens
achterwege en er eerst eens samen goed over
praten."
Stilzwijgen
Of de plaatselijke dorpsraad zich daar in
kan vinden blijft nog maar de vraag. Voor
zitter H. Vercauteren volhardt in zijn ge
bruikelijke stilzwijgen tegenover de krant.
Uit een opmerking die we hem toch nog kun
nen ontlokken over de oproep om samen te
praten blijkt dat het wantrouwen diep zit:
„Goed overleg? Nou, ik heb ze al eens anders
bezig gehoord."
poor Sanne Schelfaut
f ie over de provinciale weg
fijdt richting Vogelwaarde en
ijdt, komt automatisch bij
ie Sasdijk uit.
toeristen maar ook veel Zeeuws-
li;
lamingen rijden langs dit dijk-
sorpje richting 't Groot Eiland
pi Hulst. Hier komen de mensen
j® te genieten van de natuur, om
'e vissen in de kreek en niet te
lergeten: om te jagen in het bos
fondom 't Eiland.
Tegenwoordig is de Sasdijk niet
R>eer dan een doorgaande' weg,
een plek waar bijna iedereen
TOrheen rijdt zonder te stoppen,
net gehucht heeft andere tijden
gekend.
fe tijd dat de Sasdijk, ook wel
uuitershoek of de Sassing ge
temd, drie cafés telde. Cafés die
leven in de brouwerij brachten
PP de dijk, waar tientallen vis-
fers een borrel dronken, honder
en bruiloften en andere volks-
,eesten werden gehouden. Het
f®?n drukke tijden. Inwoners
it dorpen als Rapenburg, Stop
peldijk, d'n Bos of Hengstdijk
wamen graag naar het dijk-
jlu 're^t het gros tijdens feesten
carnaval naar Hulst of Vogel
waarde maar tientallen jaren te-
pg zaten de cafés van de fami
nes De Meijer, Cappaert en Bo-
gaert-Peersman tjokvol. Het
?1 huizen is nu op een paar
anden te tellen. Een paar jonge
z»*en hebben huizen ge-
l0"wd onder aan de dijk- en sa
men met Duitsers die de overge
bleven authentieke huizen als
vakantieadres gebruiken, vor
men zij de inwoners van de Sas
dijk.
Sterrenhemel
De meeste oorspronkelijke be
woners zijn weggetrokken of ge
storven. Op een paar families na.
Joos de Meijer en zijn vrouw Ma
deleine wonen al bijna hun hele
leven op 'de Sassing' en zijn nog
lang niet van plan weg te gaan.
„We zouden deze plek niet kun
nen missen. Het uitzicht over de
grote kreek en de bossen. Het ge
zang van alle
vogels. Het ge
nieten van de
sterrenhemel
boven het wa
ter als het don
ker is. Het le
ven hier buiten is veel te mooi. Ik
zou doodgaan als ik naar een
groter dorp zou moeten verhui
zen. Ik leef van dit gebied," ver
telt Joos de Meijer.
Deze laatste woorden waren voor
De Meijer van letterlijke beteke
nis want hij was een groot deel
van zijn leven visser. Vanaf 1953
viste hij bijna elke dag naar pa
ling in de kreek en verkocht de
vis aan huis en ging tevens langs
de boeren om z'n waar te verko
pen. Daarnaast jaagde hij in het
bos op voornamelijk konijnen,
eenden en fazanten die eveneens
werden verkocht. De Meijer
werkte zijn hele leven onder de
Vlaamse familie Beekaert. Een
groot deel van de grond rond 't
Eiland is (nog steeds) in bezit van
deze familie en Joos viste en
jaagde in opdracht van Beekaert.
De Meijer woont al sinds 1929
aan de dijk en hij vertelt dat met
name de jaren dertig zwaar wa
ren. „Het waren de crisisjaren en
er was amper werk. De kleine
keuterboeren konden het hoofd
amper boven water houden, ie
dereen had zowat schulden. Het
gevolg was dat veel jonge man
nen de hele dag maar wat rond
hingen. Er was niks te doen. We
hadden geen radio of televisie óm
vermaakt te worden. Het gevolg
was wel dat het caféleven op
bloeide. Iedereen zat hier binnen
te kaarten. In de zomermaanden
speelde het so
ciale gebeuren
van de Sassing
zich met name
buiten af. Ver
geet niet dat er
toen meer dan
honderd mensen hier woonden.
We konden amper weg omdat we
niet meer dan een fiets hadden.
Het bezoek aan de kerk in Ra
penburg was al een hele onder
neming," zegt De Meijer.
Viswedstrijd
De ouders van Joos waren eige
naar van een van de drie cafés.
Hij herinnert zich vooral de jaar
lijkse grote viswedstrijd die werd
georganiseerd door visclub 'De
Lustige Hengelaar'. „Toen zat de
tent helemaal vol, naast de plaat
selijke bevolking waren het met
name Belgen die hier kwamen
vissen en ook aan deze wedstrij
den meededen. Ook de ij sfeesten
waren altijd goed voor veel ver
tier. De kreek lag bijna elke win
ter dicht en kraampjes en mu
ziekgezelschappen zorgden voor
een gezellige tijd."
De Sasdijk had ook markante fi
guren. Zoals wijlen Guust Ja
cobs. „Jacobs werd de keizer van
de Sassing genoemd," weet Ma
deleine de Meijer. „Wij noemden
hem zo omdat hij overal als eer
ste bij wilde zijn. Jacobs was
meestal haantje de voorste, een
speciaal figuur die hier alles
wist. Hij was kolenboer en wat ik
me vooral herinner is zijn paard
waarmee hij de kolen en petro
leum rondbracht. Het beest liep
bijna heel z'n leven hier rond met
een doorgezakte rug. Jacobs en
z'n paard, die twee zag je bijna
altijd samen."
De meeste inwoners en ook de
huizen overleefden de Tweede
Wereldoorlog. In de jaren vijftig,
de tijd van de wederopbouw,
trokken de eerste bewoners weg
uit het dijkgehucht. „Er was vol
op werk. In de Kanaalzone wer
den fabrieken opgestart en die
hadden veel mankracht nodig.
Velen verhuisden naar Sluiskil
en Sas van Gent. Ook de land
bouw mechaniseerde in snel tem
po. Veel werkmannen waren
door de komst van tractoren niet
meer nodig. De Sasdijk kwam
voor een deel Teeg te staan'.
Dijkhuisjes werden afgebroken
en uiteindelijk bleef er nog maar
een kleine kern over."
Jagen
De drie cafés bleven echter nog
lange tijd open. Vooral door de
Belgische vissers en de Franse
adel die kwamen jagen, bleef het
daar druk. Het eerste café dat
sloot was dat van Bogaert-Peers-
(ADVERTENTIE)
Onlan k ^'e van^aa& z 1derde onderscheiding in korfe tijd ontvangt- de Gioenman taalprijs van hef Genootschap Onze Taal.
KRO'/t' ïeC~ ^ltS twee 'r on' ^ward'' beste nrogrammamaker voor KRO's Tijd voor Twee en beste radioman in het algemeen.
'f voir Twee met ft its Spits iedere werkdag van 12-14 uur op Radio 2.
Kro
Het gevoel blijft
Uitzicht over 't Groot Eiland
vanuit de woonkamer van de
familie De Meyer.
FOTO'S CAMILE SCHELSTRAETE
man, zeker meer dan twintig jaar
geleden. Het café van de ouders
van Joos ging dertien jaar gele
den dicht en dat van Cappaert
sloot zo'n tien jaar geleden als
laatste de deuren.
De familie De Meijer vind het
weieens jammer dat de cafés er
niet meer zijn. „De Sasdijk mist
een flink stuk levendigheid, het
aantal vissers is teruggelopen en
vroeger waren het ook veel toe
risten en Zeeuws-Vlamingen die
hier langskwamen voor een kop
koffie of een pilsje. Die tijd komt
helaas niet meer terug. We heb
ben in ieder geval onze herinne
ringen die we blijven koesteren."
Joos de Meijer: 'Ik leef van dit gebied'.
