'Pff, wat nou Dutch Gang in Amerika' >OP Jaap Stam nuchtere ots in de iranding bij PSV ScholleJ ■S N.V.: pESTEM SPORT B4 Bokser Orhan Delibas krabbelt op in Nederland en Duitsland X 97 tjke rubriek van Jlaamse Koerier 1 deze pagina's: ax 0114-372.771 EMER-NOORD" 3REDA 'AND a. 1.600 m2 ld ea. 40 m2. lel ca. 5.400 m2. eigen terrein. 11e kwartaal 1998 Ik.k. 1997 kan onderhands ■en uitgebracht bij: |behoudt zich het i niet te gunnen of te |een ander dan de der. uurstraat. 14500. IN ds te bezichtigen - elk budget vanaf ;ctuur ijk, ruinie doe-het- ungen ->«8- ;ndom te i I I I I ZATERDAG 8 NOVEMBER 1997 Ik Ooit wilde hij elektricien worden. Maar Jaap Stam werd irofvoetballer. Als hij rommel ziet, begint hij op te rui men. Thuis, maar ook achterin bij PSV en het Nederlands elftal poetst hij de oneffenheden weg. De gemiddeld beste eredivisiespeler van vorig seizoen mag weg bij PSV. Voor zitter Van Raaij wil echter minimaal vijftig miljoen gul den voor zijn solide verdediger ontvangen. Contactadvertentie: 'Ser. sprtman (25), geen danstype, zkt club. Engl. geen bezw.' Door Henk van Weert Vijf-tig miljoen gulden. Absurde grootspraak van PSV of realis me? De toekomst zal uitwijzen of een grootkapitalist in het voetbal i'n vermogen voor Jaap Stam over heeft. Hij geeft toe dat ook hij even moest gniffelen. „Ja natuurlijk. Ik moest wel even lachen, toen ik het hoorde, In het algemeen be ialen ze dat toch niet voor een verdediger. Nee, gênant vond ik nou ook weer niet. PSV noemt dat bedrag, ik niet. Als ik mezelf, voor mijn eigen porte monnee, had moeten aanprijzen, had ik het wel gênant gevonden. Ik wacht maar af, ik zie wel hoe alles afloopt." Ik ben niet iemand die zijn toe komst programmeert. Ik doe al les met stapjes. Toen ik bij de amateurs van DOS Kampen de, wilde ik naar de profs. Zo kwam ik bij FC Zwolle. Toen weer een stapje hoger. Cambuur. Daarna Willem II. Toen PSV. Telkens stapjes vooruit. Nu Oranje. Het is echt niet zo dat ik een aantal jaren geleden voorgenomen heb om eens bij PSV uit te komen. Nooit. Dat zit gewoon niet in me. Ik laat alles maar op me afkomen en ik doe mijn best. Ik geloof dat als ik vandaag presteer morgen de rest vanzelf komt." Engeland Misschien speelt hij volgend sei zoen al bij een grote buitenland se club. De experts langs de krijtlijnen durven er gerust om te wedden: Jaap Stam gaat naar Engeland. De centrale verdedi ger houdt zelf wijselijk een slag om de arm. „Ik sluit niet uit dat ik naar een zuidelijk land ga, maar mijn voorkeur gaat wel uit naar Enge land. Dat land trekt me wel. Ze gaan er nog tamelijk nuchter om met spelers. Dat is heel belang rijk voor mij, omdat ik niet ge leefd wil worden. Ik wil privé ook buitenshuis actief kunnen zijn. Een dagje met mijn vrouw ergens naar toe gaan, zonder dat iedereen aan me trekt en met me op de foto wil. Niet dat ik het op zich erg vind om voor supporters te poseren of handtekeningen uit te delen, maar niet overal en al tijd. Daar houd ik niet van, om dat ik niet altijd met voetbal ge confronteerd wil worden. Ik wil ook niet op een voetstuk staan. In Nederland is het allemaal kin derspel, vergeleken met zuidelij ke landen als Italië en Spanje. Daar loop je niet even de stad in, daar ga je de supermarkt niet in. Daar ben je gebonden aan huis en moet je vrouw alleen op pad." „Dat gegeven zal zeker meespe len, als ik straks een keus moet maken. Ik zal zeker rekening houden met wat mijn vrouw wil. We kennen elkaar al lang. Ik was zestien en ik speelde in de A- jeugd van DOS Kampen toen we elkaar leerden kennen. Ellis heeft de afgelopen jaren alles meegemaakt. Zij zegt: je moet doen wat je zelf wil, ik ga ge woon met je mee. Dat vind ik Jaap Stam. fijn, maar in mijn achterhoofd speelt toch telkens de vraag hoe Ellis zich in het buitenland zal voelen. Als je met z'n tweetjes er gens graag naar toe gaat en je steunt elkaar daarin, dan moet je ver kunnen komen, denk ik." „Ik ben al eens op proef geweest bij Sheffield Wednesday, toen ik 19 was. Ik kon er blijven, maar dat heb ik niet gedaan. Ik voelde me te jong en te onervaren om naar het buitenland te vertrek ken. Ik was er gewoon niet aan toe, want ik woonde nog thuis bij mijn ouders. Ik had dan moeten gaan samenwonen in een vreemd land. Dat zou een hele grote stap ineens geweest zijn en ik wist toen niet of mij dat wel ten goede zou komen. Misschien dat jon gens uit de grote stad het wei hadden gedaan. Brian Pinas is 19 en hij is wel van Feyenoord naar Newcastle United gegaan. Mis schien hebben zij op die leeftijd meer levenservaring dan iemand van 19 die in Kampen is opge groeid." Theekopje Manchester United wil hem heb ben. Liverpool staat te trappelen. Het zijn waarempel niet de min ste clubs in Europa, die op Jaap Stam loeren. „Toen ik klein was, was Manchester United mijn fa voriete club. Waarom? Kan ik niet precies uitleggen. Het was de bekendste club van Engeland, altijd in het nieuws. Ik vond het mooi hoe ze daar het voetbal be leven. Op het veld en er omheen. Nee, ik ben nog nooit in zo'n winkel geweest, waarin ze arti kelen van die club verkopen. Qua merchandising moet het enorm zijn wat er bij Manchester Uni ted gebeurt. Ik met mijn foto en mijn naam op een theekopje, of op een badhanddoek, dat lijkt me heel vreemd. Rare gedachte, nu ik er stil bij sta. Maar ja, als de mensen het graag willen heb ben..." „Ajax was een ander droomteam van me toen ik klein was. Een maal wat ouder, ben ik omge turnd naar PSV. Vooral omdat er spelers rondliepen die mij erg aanspraken. Jongens als Van Tiggelen, Van Aerle, Gerets en vooral Jan Wouters. Hun menta liteit, hun karakter. Met een goe de mentaliteit kun je ver komen, daar geloof ik heilig in. Als je leuk kunt voetballen op basis van techniek, maar je instelling deugt niet, dan kom je er echt niet. Mentaliteit is voor mij iets willen bereiken en er dan alles voor doen. Alles, als je echt iets wil bereiken, moet je dat voor al les laten gaan. Lukt het niet, dan is het jammer. Maar dan heb je er tenminste voor gewerkt. Poespas Jaap Stam groeide op in een no- nonsens gezin. Werkmansgezin, rijtjeshuis in het protestantse bolwerk Kampen. „Dat ik zwaar gereformeerd opgevoed ben, zo als wel eens beweerd wordt, klopt niet. Het was bij ons thuis helemaal niet streng in dat op zicht. Maar van poespas moesten ze niets hebben. Het ging er bij ons allemaal heel degelijk aan toe. Mijn vader was keukenzetter in de bouw. Altijd hard gewerkt. Alles voor het gezin, alles voor mij en mijn drie oudere zussen. Er moest brood op de plank ko men en dus moest er aangepakt worden, met zo'n mentaliteit ben ik opgegroeid. Die zit ook in mij. Die voorkomt dat ik naast mijn schoenen ga lopen, omdat ik iets in de voetballerij bereikt heb. Ik snap die houding niet, ik kan dat niet. Ik voel me lekker zoals ik ben. Natuurlijk ga ik wel eens stappen. Naar een kroeg, of naar de disco. Maar ik houd helemaal niet van dansen. Mij zie je dus niet swingend op de vloer. Laat mij maar aan de bar staan. Beet je ouwehoeren, dan heb ik een leuke avond." „Er zijn spelers die zich wel in het openbaar laten gelden. Waarom loop je zo met jezelf te koop, denk ik dan. Ik vind dat het niet hoort. Je krijgt toch ge noeg opmerkingen naar je hoofd geslingerd van bepaalde mensen. 'Kijk hem effe patsen', dat soort teksten. Mensen maken opmer kingen over je geld. Een tijdje te rug sprak een oudere man mijn vrouw en mij aan in de super markt. Hij wilde weten of ik Jaap Stam was. 'Nee', zei ik voor de gein. Zegt-ie: 'Jammer, want dan had je meer geld gehad dan je nu hebt.' Wat moet ik daar toch mee? Altijd dat geld. Natuurlijk, geld is belangrijker maar niet het belangrijkste. Eerst je gezond heid, je vrouw, je familie. Geld komt pas veel later." Zegt dan, heel zelfverzekerd: „Als ik nu niet bij PSV had ge speeld, maar ergens als elektri cien had gewerkt, was ik ook ge lukkig geweest." Boeken „Ik heb de mts niet afgemaakt, omdat ik in Leeuwarden bij Cambuur ging voetballen. Daar door heb ik mijn elektriciensdi ploma niet gehaald en ik heb ook nooit als elektricien gewerkt. Maar het vak blijft me wel boei en. Vorig jaar heb ik me bij de LOI aangemeld voor een vervolg cursus. Ik heb de boeken thuisge kregen, maar ik heb ze nog niet aangeraakt. Het is een leuk vak. Ik vind het boeiend om een ver lichtingsinstallatie in een huis te ontwerpen. Precies berekenen en uittekenen waar alles moet ko men te liggen. Waar de leidingen moeten lopen, hoeveel groepen je nodig hebt, welke waarde de ze keringen moeten hebben. En het dan zelf uitvoeren natuurlijk." „Er zit iets perfectionistisch in dat vak. Wat je doet, moet in één keer goed zijn. Als je elektriciteit verkeerd aanlegt en de hele boel klapt er binnen de kortste keren uit, dan moet je opnieuw begin nen. Dat kan niet. Nauwkeurig werken, perfectionistisch, dat spreekt me aan. Als ik iets doe, wil ik het ook zo netjes mogelijk doen. Ik houd helemaal niet van troep en bende. Ik kan niet in een bende leven. Troep om me heen, verschrikkelijk. Ais ik ergens zit en er liggen zomaar wat tijd schriften en kranten op de grond en rommel op de kast, ben ik ge neigd om dat meteen op te rui men. Bezig zijn, bezig blijven. Ook als hij klaar is met voetballen, over tien, twaalf jaar. Een luxe leven tje aan de rand van een zonover goten zwembad, rente en divi dend tellend? Lachend: „Nee hoor, niets voor mij. Natuurlijk, ik zal er van ge nieten. Maar ik ken mezelf. Af en toe een paar dagen vrij, heerlijk. Drie weken vakantie, prima. Maar dan begint het weer te kriebelen, dan moet ik weer aan iets beginnen. Zo zal het straks ook gaan, denk ik. Ik wil geen lui leventje." „Weet je, ik vind het best mooi wat Berry van Aerle doet. Hij is nu part-time postbode. Met zo'n carrière achter zich, brengt hij brieven rond. En de mensen maar denken: moet die Berry nog werken, heeft hij niet genoeg geld verdiend? Hij laat ze maar denken en wordt postbode. Hij doet dat, denk ik, omdat hij het leuk vindt. Omdat hij zo lekker onder de mensen komt. Ik wil straks ook iets doen. Misschien wel iets met elektriciteit. Aan de tekentafel. Of als vertegenwoor diger voor mijn persoonlijke sponsor Adidas. Clubs afgaan en jongens adviseren over schoenen en kleding. Of jeugdtrainer. Nee, geen hoofdtrainer. Maar B-tjes FOTO JURRIAAN BALKE trainen, die je nog iets kunt le ren: graag." Toekomstige uitvalsbasis: Kam pen. René Eijkelkamp zweert bij Dalfsen, Stan Valckx herenigt zich straks met zijn oude voet- balmaten in Arcen, Jaap Stam keert tezijnertijd terug op het oude nest. Zeker weten. „Kampen ligt aan het einde van de wereld. Zeggen ze. Bijna van de aardbol af. Zegt men. Maar voor mij is Kampen de plek waar ik mij thuis voel. Het is mijn ver trouwde omgeving, waar ik graag naar toe ga. Kampen is be langrijk voor me. Zoals ik het be langrijk vind om mijn eigen krin getje van mensen tg hebben, bij wie ik terecht kan. Die ik ver trouw, die dingen voor mij rege len. Ik heb het genoeg meege maakt dat mensen zich aan je op dringen. Ze bellen op of ik op een verjaardag wil verschijnen. Of ik dit wil doen, of dat. Laat maar zitten, denk ik dan. Als je die mensen hun gang laat gaan, heb je ineens heel veel vrienden. Die heb ik niet nodig, ik heb mijn ei gen mensen. Ik vind het ook mooi dat ik fans heb. Dat ze handteke ningen willen en met me op de foto willen. Maar ik heb dat zelf nooit gedaan. Ik vond het als kind best mooi om beroemdhe den te zien; voetballers, acteurs, zangers. Maar ik was te beschei den om hun handtekening te vra gen. Ik zag er het nut ook niet van in. Wat heb ik aan zo'n handtekening, dacht ik dan." OT 18 UUR Orhan Delibas kan weer (glim)lachen. Na anderhalf iaar Amerika keerde de bok- geknakt terug in Neder- and. Zes partijen in Duits land doen hem weer dromen fan de wereldtitel. „Joval en Poeder zijn in Amerika geen Were boksers geworden. horJosvan de Ven Onomwonden. „Mentaal, fysiek 91 financieel was ik helemaal iaar de kioten." Bokser Orhan Delibas klinkt nors. Oogt altijd 10rs-Zo steekt hij niet echt in el- raar. Hij (glim)lacht veel, grapt grolt. De laatste weken steeds Jner. Delibas bokst ook weer. een zwarte periode. Aan het )egm van dit jaar keert de gebo- in Turk 'geknakt' terug uit ™erika, het 'boks-walhalla'. 'Wustreerd, in de steek gela- zwaar teleurgesteld, 'ran Hoffman zou de 26-jarige j an Delibas in Amerika naar e absolute wereldtop brengen, a showy manager van Regillio ur belooft de winnaar van het ,S>-h zilver in Barcelona USS2) gouden bergen. Maar bo- «Jj blrmen twee jaar een ge nt om de wereldtitel. De aarwelter: „Toen mijn vader pi rn V00r eerste Xeer zag, Z00n' de man met die aardenstaart vertrouw ik niet. lelijk fewoon^ij^: !lad mijn vader bodschap Manks het advies van zijn va- Amerika1^6 W t0Ch naar Cm i at moet Je in Ame- iood,^ V°0r iou'" luidt de aP van papa Delibas. „Maar hij accepteerde mijn keu ze wel. Hij heeft zich achteraf niet op de borst geslagen: kijk, ik heb gelijk gekregen. Hij heeft me in mijn waarde gelaten." Juist de behandeling van Deli bas en vooral zijn gezin zorgen in Amerika voor grote proble men. „Het boksen viel niet tegen. Tien partijen gebokst, tien ge wonnen. Maar de zorg voor mij en mijn familie klopte niet. Wij werden te veel aan ons lot over gelaten. Financieel en mentaal." Hoffman raakt in november de verkeerde snaar bij Family-man Delibas. Zijn in Amerika gebo ren zoontje heeft cara, maar wordt in het ziekenhuis zonder pardon de deur gewezen. Hij blijkt niet verzekerd te zijn te gen ziektekosten. „Kijk, ik ben er de persoon niet naar om met mijn vuist op tafel te slaan. Ze ker niet bij iemand die mijn res pect heeft en in hoog aanzien staat. Dat heeft met mijn Turkse opvoeding te maken." Geld De Turkse bokser met een Ne derlandse licentie praat liever met zijn manager. In Nederland zegt Hoffman spijt te hebben en wil hij zijn leven beteren. „Weer terug in Amerika sloeg hij om. Het probleem is, dat ik te close met Hoffman was. Dan kan ik niet meer om een oplossing vra gen. Op een dag nam ik me echt voor geld te eisen. Maar dan deed Hoffman de deur open en zei: oh darling, how are you. Dan liet ik het maar weer zitten." Aan de door Tuur gekoesterde en met liefde aangeduide Dutch Gang - Tuur, Delibas, Don Die- go Poeder en Raymond Joval - in New York heelt Delibas nage noeg niets. „Pff, wat nou Dutch Gang. Ik zag ze alleen in Gleas- on's Gym. Hooguit een paar mi nuten per dag. Tuur had het al tijd over de Nederlanders in Amerika. Als hij in de picture wil staan, trek ik mijn schouders op. Mijn cultuur hè. Maar hij heeft mij in niks geholpen." 'Helemaal kapot' breekt Delibas in februari definitief met Hoff man. Eenmaal terug in Apel doorn krijgt hij een procedure aan zijn broek. Vanwege con tractbreuk. Tony Capetola, de geldschieter van Hoffman, claimt in New York 100.000 dol lar. Dat geld zou Hoffman van Capetola gekregen hebben om in Delibas - die een contract had tot 1999 - te investeren. De bokser kan er nu om lachen. Omdat de 'zaak' er gunstig uit lijkt te zien. „Capetola kan best 100.000 dollar aan Hoffman hebben gegeven, maar die zijn zeker niet aan mij besteed." Hof fman en zijn Nederlandse com pagnon Peter Blommaert wor den gesommeerd inzage te geven in het financieel management. In juli had dit al moeten gebeuren. „Maar tot nu toe is Hoffman niet verder gekomen dan wat bonne tjes van de slagerij, het schoon maken van het tapijt en de aan koop van hout voor de open haard. De open haard stond nooit aan en vlees kopen, konden we zelf nog wel," schampert De libas. 'Schurken en dieven' Hij zucht als hij over de 'duiste re praktijken' in de bokssport praat. „Tuur, Vanderlijde, ik zelf. Op basis van prestaties de den en doen we goede zaken voor de bokssport. En dan moet dit Orhan Delibas klinkt nors. Oogt altijd nors. In werkelijkheid lacht, grapt en grolt hij veel. weer gebeuren. Maar ik zeg je: deze praktijken gebeuren in elke sport waarin managers betrok ken zijn. Als je jezelf niet in een sport kan vertegenwoordigen en een manager nodig hebt, leg je je vertrouwen bij een manager neer. Het zijn niet allemaal schurken en dieven. Managers mogen aan mij verdienen, maar ik moet er niet slechter van wor den." Delibas werd er enkele maanden (veel) slechter van. „Voor een brood moest ik naar mijn schoonouders. Om de zieken huiskosten voor mijn zoontje te betalen, maakte ik de afspraak binnen vijf jaar terug te beta len." De voormalige top-amateur overweegt te stoppen met bok sen, maar komt via bondscoach Hennie van Bemmel in contact met trainer Uü Velbert in Duits land. „Uli en ik kennen elkaar nog van mijn amateurtijd. Hij is altijd gek van mij geweest. Als man en als bokser. Na wat trai ningen kwam ik in gesprek met de Duitse promotor Sauerland." Met Sauerland en Velbert vindt Delibas het plezier terug. Zes partijen gebokst. „En zes ge wonnen," klinkt het haast over bodig. „Alles is goed geregeld. Zelfs de ziektekosten zijn verze kerd," kan er een lach af. „Of deze manager wel te vertrouwen is? Pff. Tot nu toe gaat het goed." Sterker nog: Delibas wordt in de watten gelegd. In de aanloop FOTO AD VAN HASSELT naar een gevecht traint hij vijf dagen per week in het Mungers- dorfer stadion van Keulen. En kan hij niet alleen een beroep doen op zijn bokstrainer. In de catacomben van het voetbalsta dion lopen een krachttrainer, loopttrainer en een fysiothera peut. „Veel professioneler dan in Amerika. Daar had je alleen een bokstrainer. Kracht-en loop training moest ik zelf maar uit zoeken. Ik heb juist in de VS ge zien hoe het niet moet." Boksen in Amerika is gelijk aan vechten, zo omschrijft hij. „Ik ben gehaald op mijn prestaties als amateur. Je moet een bokser echter in zijn waarde laten. Dat gebeurde in Amerika niet. Ze mogen een bokser gerust sterker maken, maar niet zijn stijl ver anderen. Ik ben groot geworden door mijn stijl; op techniek en goed in de reflexen. Ik Amerika ben ik een vechter geworden. De hele dag sparren en tegen een zak slaan. Niks op techniek. De Amerikanen willen alleen maar vechters zien. Bloed. Een snelle knock out." Of Joval en Poeder in Amerika beter zijn geworden? Of het Amerikaanse amateur- boksen mondiaal iets betekent? Op beide vragen klinkt Delibas gedecideerd. „Nee." Contactbreuk Zoals hij ook heel stellig is over zijn toekomst. „Eerst Europees kampioen, dan wereldkampioen. En laat ik gelijk even iets recht zetten: Blommaert heeft een persbericht verstuurd waarin staat dat door de contractbreuk mij de Benelux-titel in het zwaarwelter is afgenomen. On zin. Die bezit ik dus nog steeds." Maar Delibas wil meer. Natuur lijk. „Volgend jaar moet het ge beuren. De eerste stap naar de wereldtitel." In welke bond is de bokser in eerste instantie om het even. „Maar met alle respect voor Tuur. Als ik twee tot drie keer mijn titel verdedigd heb in een kleine bond, zou ik voor een an dere bond kiezen." Titelgevecht in Turkije Delibas is al blij als hij voor een bond mag kiezen. Dat zou bete kenen dat hij definitief 'verlost' is van Hoffman. „Ik ben nog niet vrij van zorgen. Maar kan al weer dromen van mijn grootste wens: een titelgevecht in Tur kije."

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 19