'Pff, wat nou Dutch Gang in Amerika'
>OP
Jaap Stam nuchtere
ots in de
iranding bij PSV
ScholleJ
■S N.V.:
pESTEM
SPORT
B4
Bokser Orhan Delibas krabbelt op in Nederland en Duitsland
X 97
tjke rubriek van
Jlaamse Koerier
1 deze pagina's:
ax 0114-372.771
EMER-NOORD"
3REDA
'AND
a. 1.600 m2
ld ea. 40 m2.
lel ca. 5.400 m2.
eigen terrein.
11e kwartaal 1998
Ik.k.
1997 kan onderhands
■en uitgebracht bij:
|behoudt zich het
i niet te gunnen of te
|een ander dan de
der.
uurstraat.
14500.
IN
ds te bezichtigen
- elk budget vanaf
;ctuur
ijk, ruinie doe-het-
ungen
->«8-
;ndom te
i I I I I
ZATERDAG 8 NOVEMBER 1997
Ik
Ooit wilde hij elektricien worden. Maar Jaap Stam werd
irofvoetballer. Als hij rommel ziet, begint hij op te rui
men. Thuis, maar ook achterin bij PSV en het Nederlands
elftal poetst hij de oneffenheden weg. De gemiddeld beste
eredivisiespeler van vorig seizoen mag weg bij PSV. Voor
zitter Van Raaij wil echter minimaal vijftig miljoen gul
den voor zijn solide verdediger ontvangen.
Contactadvertentie: 'Ser. sprtman (25), geen danstype, zkt
club. Engl. geen bezw.'
Door Henk van Weert
Vijf-tig miljoen gulden. Absurde
grootspraak van PSV of realis
me? De toekomst zal uitwijzen of
een grootkapitalist in het voetbal
i'n vermogen voor Jaap Stam
over heeft.
Hij geeft toe dat ook hij even
moest gniffelen. „Ja natuurlijk.
Ik moest wel even lachen, toen ik
het hoorde, In het algemeen be
ialen ze dat toch niet voor een
verdediger. Nee, gênant vond ik
nou ook weer niet. PSV
noemt dat bedrag, ik niet. Als ik
mezelf, voor mijn eigen porte
monnee, had moeten aanprijzen,
had ik het wel gênant gevonden.
Ik wacht maar af, ik zie wel hoe
alles afloopt."
Ik ben niet iemand die zijn toe
komst programmeert. Ik doe al
les met stapjes. Toen ik bij de
amateurs van DOS Kampen
de, wilde ik naar de profs.
Zo kwam ik bij FC Zwolle. Toen
weer een stapje hoger. Cambuur.
Daarna Willem II. Toen PSV.
Telkens stapjes vooruit. Nu
Oranje. Het is echt niet zo dat ik
een aantal jaren geleden
voorgenomen heb om eens bij
PSV uit te komen. Nooit. Dat zit
gewoon niet in me. Ik laat alles
maar op me afkomen en ik doe
mijn best. Ik geloof dat als ik
vandaag presteer morgen de rest
vanzelf komt."
Engeland
Misschien speelt hij volgend sei
zoen al bij een grote buitenland
se club. De experts langs de
krijtlijnen durven er gerust om te
wedden: Jaap Stam gaat naar
Engeland. De centrale verdedi
ger houdt zelf wijselijk een slag
om de arm.
„Ik sluit niet uit dat ik naar een
zuidelijk land ga, maar mijn
voorkeur gaat wel uit naar Enge
land. Dat land trekt me wel. Ze
gaan er nog tamelijk nuchter om
met spelers. Dat is heel belang
rijk voor mij, omdat ik niet ge
leefd wil worden. Ik wil privé
ook buitenshuis actief kunnen
zijn. Een dagje met mijn vrouw
ergens naar toe gaan, zonder dat
iedereen aan me trekt en met me
op de foto wil. Niet dat ik het op
zich erg vind om voor supporters
te poseren of handtekeningen uit
te delen, maar niet overal en al
tijd. Daar houd ik niet van, om
dat ik niet altijd met voetbal ge
confronteerd wil worden. Ik wil
ook niet op een voetstuk staan. In
Nederland is het allemaal kin
derspel, vergeleken met zuidelij
ke landen als Italië en Spanje.
Daar loop je niet even de stad in,
daar ga je de supermarkt niet in.
Daar ben je gebonden aan huis
en moet je vrouw alleen op pad."
„Dat gegeven zal zeker meespe
len, als ik straks een keus moet
maken. Ik zal zeker rekening
houden met wat mijn vrouw wil.
We kennen elkaar al lang. Ik was
zestien en ik speelde in de A-
jeugd van DOS Kampen toen we
elkaar leerden kennen. Ellis
heeft de afgelopen jaren alles
meegemaakt. Zij zegt: je moet
doen wat je zelf wil, ik ga ge
woon met je mee. Dat vind ik
Jaap Stam.
fijn, maar in mijn achterhoofd
speelt toch telkens de vraag hoe
Ellis zich in het buitenland zal
voelen. Als je met z'n tweetjes er
gens graag naar toe gaat en je
steunt elkaar daarin, dan moet je
ver kunnen komen, denk ik."
„Ik ben al eens op proef geweest
bij Sheffield Wednesday, toen ik
19 was. Ik kon er blijven, maar
dat heb ik niet gedaan. Ik voelde
me te jong en te onervaren om
naar het buitenland te vertrek
ken. Ik was er gewoon niet aan
toe, want ik woonde nog thuis bij
mijn ouders. Ik had dan moeten
gaan samenwonen in een vreemd
land. Dat zou een hele grote stap
ineens geweest zijn en ik wist
toen niet of mij dat wel ten goede
zou komen. Misschien dat jon
gens uit de grote stad het wei
hadden gedaan. Brian Pinas is 19
en hij is wel van Feyenoord naar
Newcastle United gegaan. Mis
schien hebben zij op die leeftijd
meer levenservaring dan iemand
van 19 die in Kampen is opge
groeid."
Theekopje
Manchester United wil hem heb
ben. Liverpool staat te trappelen.
Het zijn waarempel niet de min
ste clubs in Europa, die op Jaap
Stam loeren. „Toen ik klein was,
was Manchester United mijn fa
voriete club. Waarom? Kan ik
niet precies uitleggen. Het was
de bekendste club van Engeland,
altijd in het nieuws. Ik vond het
mooi hoe ze daar het voetbal be
leven. Op het veld en er omheen.
Nee, ik ben nog nooit in zo'n
winkel geweest, waarin ze arti
kelen van die club verkopen. Qua
merchandising moet het enorm
zijn wat er bij Manchester Uni
ted gebeurt. Ik met mijn foto en
mijn naam op een theekopje, of
op een badhanddoek, dat lijkt me
heel vreemd. Rare gedachte, nu
ik er stil bij sta. Maar ja, als de
mensen het graag willen heb
ben..."
„Ajax was een ander droomteam
van me toen ik klein was. Een
maal wat ouder, ben ik omge
turnd naar PSV. Vooral omdat er
spelers rondliepen die mij erg
aanspraken. Jongens als Van
Tiggelen, Van Aerle, Gerets en
vooral Jan Wouters. Hun menta
liteit, hun karakter. Met een goe
de mentaliteit kun je ver komen,
daar geloof ik heilig in. Als je
leuk kunt voetballen op basis
van techniek, maar je instelling
deugt niet, dan kom je er echt
niet. Mentaliteit is voor mij iets
willen bereiken en er dan alles
voor doen. Alles, als je echt iets
wil bereiken, moet je dat voor al
les laten gaan. Lukt het niet, dan
is het jammer. Maar dan heb je er
tenminste voor gewerkt.
Poespas
Jaap Stam groeide op in een no-
nonsens gezin. Werkmansgezin,
rijtjeshuis in het protestantse
bolwerk Kampen. „Dat ik zwaar
gereformeerd opgevoed ben, zo
als wel eens beweerd wordt,
klopt niet. Het was bij ons thuis
helemaal niet streng in dat op
zicht. Maar van poespas moesten
ze niets hebben. Het ging er bij
ons allemaal heel degelijk aan
toe. Mijn vader was keukenzetter
in de bouw. Altijd hard gewerkt.
Alles voor het gezin, alles voor
mij en mijn drie oudere zussen.
Er moest brood op de plank ko
men en dus moest er aangepakt
worden, met zo'n mentaliteit ben
ik opgegroeid. Die zit ook in mij.
Die voorkomt dat ik naast mijn
schoenen ga lopen, omdat ik iets
in de voetballerij bereikt heb. Ik
snap die houding niet, ik kan dat
niet. Ik voel me lekker zoals ik
ben. Natuurlijk ga ik wel eens
stappen. Naar een kroeg, of naar
de disco. Maar ik houd helemaal
niet van dansen. Mij zie je dus
niet swingend op de vloer. Laat
mij maar aan de bar staan. Beet
je ouwehoeren, dan heb ik een
leuke avond."
„Er zijn spelers die zich wel in
het openbaar laten gelden.
Waarom loop je zo met jezelf te
koop, denk ik dan. Ik vind dat
het niet hoort. Je krijgt toch ge
noeg opmerkingen naar je hoofd
geslingerd van bepaalde mensen.
'Kijk hem effe patsen', dat soort
teksten. Mensen maken opmer
kingen over je geld. Een tijdje te
rug sprak een oudere man mijn
vrouw en mij aan in de super
markt. Hij wilde weten of ik Jaap
Stam was. 'Nee', zei ik voor de
gein. Zegt-ie: 'Jammer, want dan
had je meer geld gehad dan je nu
hebt.' Wat moet ik daar toch
mee? Altijd dat geld. Natuurlijk,
geld is belangrijker maar niet het
belangrijkste. Eerst je gezond
heid, je vrouw, je familie. Geld
komt pas veel later."
Zegt dan, heel zelfverzekerd:
„Als ik nu niet bij PSV had ge
speeld, maar ergens als elektri
cien had gewerkt, was ik ook ge
lukkig geweest."
Boeken
„Ik heb de mts niet afgemaakt,
omdat ik in Leeuwarden bij
Cambuur ging voetballen. Daar
door heb ik mijn elektriciensdi
ploma niet gehaald en ik heb ook
nooit als elektricien gewerkt.
Maar het vak blijft me wel boei
en. Vorig jaar heb ik me bij de
LOI aangemeld voor een vervolg
cursus. Ik heb de boeken thuisge
kregen, maar ik heb ze nog niet
aangeraakt. Het is een leuk vak.
Ik vind het boeiend om een ver
lichtingsinstallatie in een huis te
ontwerpen. Precies berekenen en
uittekenen waar alles moet ko
men te liggen. Waar de leidingen
moeten lopen, hoeveel groepen je
nodig hebt, welke waarde de ze
keringen moeten hebben. En het
dan zelf uitvoeren natuurlijk."
„Er zit iets perfectionistisch in
dat vak. Wat je doet, moet in één
keer goed zijn. Als je elektriciteit
verkeerd aanlegt en de hele boel
klapt er binnen de kortste keren
uit, dan moet je opnieuw begin
nen. Dat kan niet. Nauwkeurig
werken, perfectionistisch, dat
spreekt me aan. Als ik iets doe,
wil ik het ook zo netjes mogelijk
doen. Ik houd helemaal niet van
troep en bende. Ik kan niet in een
bende leven. Troep om me heen,
verschrikkelijk. Ais ik ergens zit
en er liggen zomaar wat tijd
schriften en kranten op de grond
en rommel op de kast, ben ik ge
neigd om dat meteen op te rui
men.
Bezig zijn, bezig blijven. Ook als
hij klaar is met voetballen, over
tien, twaalf jaar. Een luxe leven
tje aan de rand van een zonover
goten zwembad, rente en divi
dend tellend?
Lachend: „Nee hoor, niets voor
mij. Natuurlijk, ik zal er van ge
nieten. Maar ik ken mezelf. Af en
toe een paar dagen vrij, heerlijk.
Drie weken vakantie, prima.
Maar dan begint het weer te
kriebelen, dan moet ik weer aan
iets beginnen. Zo zal het straks
ook gaan, denk ik. Ik wil geen lui
leventje."
„Weet je, ik vind het best mooi
wat Berry van Aerle doet. Hij is
nu part-time postbode. Met zo'n
carrière achter zich, brengt hij
brieven rond. En de mensen
maar denken: moet die Berry nog
werken, heeft hij niet genoeg
geld verdiend? Hij laat ze maar
denken en wordt postbode. Hij
doet dat, denk ik, omdat hij het
leuk vindt. Omdat hij zo lekker
onder de mensen komt. Ik wil
straks ook iets doen. Misschien
wel iets met elektriciteit. Aan de
tekentafel. Of als vertegenwoor
diger voor mijn persoonlijke
sponsor Adidas. Clubs afgaan en
jongens adviseren over schoenen
en kleding. Of jeugdtrainer. Nee,
geen hoofdtrainer. Maar B-tjes
FOTO JURRIAAN BALKE
trainen, die je nog iets kunt le
ren: graag."
Toekomstige uitvalsbasis: Kam
pen.
René Eijkelkamp zweert bij
Dalfsen, Stan Valckx herenigt
zich straks met zijn oude voet-
balmaten in Arcen, Jaap Stam
keert tezijnertijd terug op het
oude nest. Zeker weten.
„Kampen ligt aan het einde van
de wereld. Zeggen ze. Bijna van
de aardbol af. Zegt men. Maar
voor mij is Kampen de plek waar
ik mij thuis voel. Het is mijn ver
trouwde omgeving, waar ik
graag naar toe ga. Kampen is be
langrijk voor me. Zoals ik het be
langrijk vind om mijn eigen krin
getje van mensen tg hebben, bij
wie ik terecht kan. Die ik ver
trouw, die dingen voor mij rege
len. Ik heb het genoeg meege
maakt dat mensen zich aan je op
dringen. Ze bellen op of ik op een
verjaardag wil verschijnen. Of ik
dit wil doen, of dat. Laat maar
zitten, denk ik dan. Als je die
mensen hun gang laat gaan, heb
je ineens heel veel vrienden. Die
heb ik niet nodig, ik heb mijn ei
gen mensen. Ik vind het ook mooi
dat ik fans heb. Dat ze handteke
ningen willen en met me op de
foto willen. Maar ik heb dat zelf
nooit gedaan. Ik vond het als
kind best mooi om beroemdhe
den te zien; voetballers, acteurs,
zangers. Maar ik was te beschei
den om hun handtekening te vra
gen. Ik zag er het nut ook niet
van in. Wat heb ik aan zo'n
handtekening, dacht ik dan."
OT 18 UUR
Orhan Delibas kan weer
(glim)lachen. Na anderhalf
iaar Amerika keerde de bok-
geknakt terug in Neder-
and. Zes partijen in Duits
land doen hem weer dromen
fan de wereldtitel. „Joval en
Poeder zijn in Amerika geen
Were boksers geworden.
horJosvan de Ven
Onomwonden. „Mentaal, fysiek
91 financieel was ik helemaal
iaar de kioten." Bokser Orhan
Delibas klinkt nors. Oogt altijd
10rs-Zo steekt hij niet echt in el-
raar. Hij (glim)lacht veel, grapt
grolt. De laatste weken steeds
Jner. Delibas bokst ook weer.
een zwarte periode. Aan het
)egm van dit jaar keert de gebo-
in Turk 'geknakt' terug uit
™erika, het 'boks-walhalla'.
'Wustreerd, in de steek gela-
zwaar teleurgesteld,
'ran Hoffman zou de 26-jarige
j an Delibas in Amerika naar
e absolute wereldtop brengen,
a showy manager van Regillio
ur belooft de winnaar van het
,S>-h zilver in Barcelona
USS2) gouden bergen. Maar bo-
«Jj blrmen twee jaar een ge
nt om de wereldtitel. De
aarwelter: „Toen mijn vader
pi rn V00r eerste Xeer zag,
Z00n' de man met die
aardenstaart vertrouw ik niet.
lelijk fewoon^ij^: !lad mijn vader
bodschap
Manks het advies van zijn va-
Amerika1^6 W t0Ch naar
Cm i at moet Je in Ame-
iood,^ V°0r iou'" luidt de
aP van papa Delibas.
„Maar hij accepteerde mijn keu
ze wel. Hij heeft zich achteraf
niet op de borst geslagen: kijk, ik
heb gelijk gekregen. Hij heeft me
in mijn waarde gelaten."
Juist de behandeling van Deli
bas en vooral zijn gezin zorgen
in Amerika voor grote proble
men. „Het boksen viel niet tegen.
Tien partijen gebokst, tien ge
wonnen. Maar de zorg voor mij
en mijn familie klopte niet. Wij
werden te veel aan ons lot over
gelaten. Financieel en mentaal."
Hoffman raakt in november de
verkeerde snaar bij Family-man
Delibas. Zijn in Amerika gebo
ren zoontje heeft cara, maar
wordt in het ziekenhuis zonder
pardon de deur gewezen. Hij
blijkt niet verzekerd te zijn te
gen ziektekosten. „Kijk, ik ben
er de persoon niet naar om met
mijn vuist op tafel te slaan. Ze
ker niet bij iemand die mijn res
pect heeft en in hoog aanzien
staat. Dat heeft met mijn Turkse
opvoeding te maken."
Geld
De Turkse bokser met een Ne
derlandse licentie praat liever
met zijn manager. In Nederland
zegt Hoffman spijt te hebben en
wil hij zijn leven beteren. „Weer
terug in Amerika sloeg hij om.
Het probleem is, dat ik te close
met Hoffman was. Dan kan ik
niet meer om een oplossing vra
gen. Op een dag nam ik me echt
voor geld te eisen. Maar dan
deed Hoffman de deur open en
zei: oh darling, how are you. Dan
liet ik het maar weer zitten."
Aan de door Tuur gekoesterde en
met liefde aangeduide Dutch
Gang - Tuur, Delibas, Don Die-
go Poeder en Raymond Joval - in
New York heelt Delibas nage
noeg niets. „Pff, wat nou Dutch
Gang. Ik zag ze alleen in Gleas-
on's Gym. Hooguit een paar mi
nuten per dag. Tuur had het al
tijd over de Nederlanders in
Amerika. Als hij in de picture
wil staan, trek ik mijn schouders
op. Mijn cultuur hè. Maar hij
heeft mij in niks geholpen."
'Helemaal kapot' breekt Delibas
in februari definitief met Hoff
man. Eenmaal terug in Apel
doorn krijgt hij een procedure
aan zijn broek. Vanwege con
tractbreuk. Tony Capetola, de
geldschieter van Hoffman,
claimt in New York 100.000 dol
lar. Dat geld zou Hoffman van
Capetola gekregen hebben om in
Delibas - die een contract had
tot 1999 - te investeren.
De bokser kan er nu om lachen.
Omdat de 'zaak' er gunstig uit
lijkt te zien. „Capetola kan best
100.000 dollar aan Hoffman
hebben gegeven, maar die zijn
zeker niet aan mij besteed." Hof
fman en zijn Nederlandse com
pagnon Peter Blommaert wor
den gesommeerd inzage te geven
in het financieel management. In
juli had dit al moeten gebeuren.
„Maar tot nu toe is Hoffman niet
verder gekomen dan wat bonne
tjes van de slagerij, het schoon
maken van het tapijt en de aan
koop van hout voor de open
haard. De open haard stond
nooit aan en vlees kopen, konden
we zelf nog wel," schampert De
libas.
'Schurken en dieven'
Hij zucht als hij over de 'duiste
re praktijken' in de bokssport
praat. „Tuur, Vanderlijde, ik
zelf. Op basis van prestaties de
den en doen we goede zaken voor
de bokssport. En dan moet dit
Orhan Delibas klinkt nors. Oogt altijd nors. In werkelijkheid lacht, grapt en grolt hij veel.
weer gebeuren. Maar ik zeg je:
deze praktijken gebeuren in elke
sport waarin managers betrok
ken zijn. Als je jezelf niet in een
sport kan vertegenwoordigen en
een manager nodig hebt, leg je je
vertrouwen bij een manager
neer. Het zijn niet allemaal
schurken en dieven. Managers
mogen aan mij verdienen, maar
ik moet er niet slechter van wor
den."
Delibas werd er enkele maanden
(veel) slechter van. „Voor een
brood moest ik naar mijn
schoonouders. Om de zieken
huiskosten voor mijn zoontje te
betalen, maakte ik de afspraak
binnen vijf jaar terug te beta
len."
De voormalige top-amateur
overweegt te stoppen met bok
sen, maar komt via bondscoach
Hennie van Bemmel in contact
met trainer Uü Velbert in Duits
land. „Uli en ik kennen elkaar
nog van mijn amateurtijd. Hij is
altijd gek van mij geweest. Als
man en als bokser. Na wat trai
ningen kwam ik in gesprek met
de Duitse promotor Sauerland."
Met Sauerland en Velbert vindt
Delibas het plezier terug. Zes
partijen gebokst. „En zes ge
wonnen," klinkt het haast over
bodig. „Alles is goed geregeld.
Zelfs de ziektekosten zijn verze
kerd," kan er een lach af. „Of
deze manager wel te vertrouwen
is? Pff. Tot nu toe gaat het goed."
Sterker nog: Delibas wordt in de
watten gelegd. In de aanloop
FOTO AD VAN HASSELT
naar een gevecht traint hij vijf
dagen per week in het Mungers-
dorfer stadion van Keulen. En
kan hij niet alleen een beroep
doen op zijn bokstrainer. In de
catacomben van het voetbalsta
dion lopen een krachttrainer,
loopttrainer en een fysiothera
peut. „Veel professioneler dan in
Amerika. Daar had je alleen een
bokstrainer. Kracht-en loop
training moest ik zelf maar uit
zoeken. Ik heb juist in de VS ge
zien hoe het niet moet."
Boksen in Amerika is gelijk aan
vechten, zo omschrijft hij. „Ik
ben gehaald op mijn prestaties
als amateur. Je moet een bokser
echter in zijn waarde laten. Dat
gebeurde in Amerika niet. Ze
mogen een bokser gerust sterker
maken, maar niet zijn stijl ver
anderen. Ik ben groot geworden
door mijn stijl; op techniek en
goed in de reflexen. Ik Amerika
ben ik een vechter geworden. De
hele dag sparren en tegen een
zak slaan. Niks op techniek. De
Amerikanen willen alleen maar
vechters zien. Bloed. Een snelle
knock out." Of Joval en Poeder
in Amerika beter zijn geworden?
Of het Amerikaanse amateur-
boksen mondiaal iets betekent?
Op beide vragen klinkt Delibas
gedecideerd. „Nee."
Contactbreuk
Zoals hij ook heel stellig is over
zijn toekomst. „Eerst Europees
kampioen, dan wereldkampioen.
En laat ik gelijk even iets recht
zetten: Blommaert heeft een
persbericht verstuurd waarin
staat dat door de contractbreuk
mij de Benelux-titel in het
zwaarwelter is afgenomen. On
zin. Die bezit ik dus nog steeds."
Maar Delibas wil meer. Natuur
lijk. „Volgend jaar moet het ge
beuren. De eerste stap naar de
wereldtitel." In welke bond is de
bokser in eerste instantie om het
even.
„Maar met alle respect voor
Tuur. Als ik twee tot drie keer
mijn titel verdedigd heb in een
kleine bond, zou ik voor een an
dere bond kiezen."
Titelgevecht in Turkije
Delibas is al blij als hij voor een
bond mag kiezen. Dat zou bete
kenen dat hij definitief 'verlost'
is van Hoffman. „Ik ben nog niet
vrij van zorgen. Maar kan al
weer dromen van mijn grootste
wens: een titelgevecht in Tur
kije."