Suriname tussen vloek en hoop
Migranten in een kansarme hoek van Europa
Amatei
Sympathiek boek over junkies
[dËSTEM
Cynthia McLeod beschrijft opstand op plantage Mariënburg
KINDER boeken
Utrechts B.
de stem
Les Murray
liefdevol
en visionair
K E INI G I D
'Erge dingen'
Onschuldig
Vloek
Wraak
Brabants Cent
DINSDAG 4 NOVEMBER 1997 D3|
DoorJohan Diepstraten
Haar succesvolle debuut Hoe
duur was de suiker (1995) ba
lanceert op het randje van de
kitsch. De tweede roman, Ma
Hochelle passée. Welkom El
Dorado (1996) is een aaneen
schakeling van emotionele
opvliegers, geschreven in de
stijl van de triviaalliteratuur.
Niet overdadig sentimenteel
en melodramatisch is de nieu
we roman van Cynthia McLe
od, Tweemaal Mariënburg. In
deze derde roman heeft zij
zich ingehouden en daarom is
dit verhaal over een opstand
op een suikerrietplantage
rond de vorige eeuwwisseling
des te aangrijpender.
'Historische romans bevatten
doorgaans een hoeveelheid fictie
en meestal een kleinere hoeveel
heid waargebeurde feiten,'
schrijft Cynthia McLeod in de
inleiding. 'Hoewel het niet mo
gelijk is om deze twee zaken in
een verhouding ten opzichte van
elkaar te plaatsen, kan ik wel
'Stellen dat Tweemaal Mariën
burg afwijkt van wat gangbaar is
omdat er in dit geval veel meer
werkelijke feiten zijn dan er fic
tie is. Juist daarom heb ik de
vrijheid genomen de namen van
niet-fictieve personen niet te
veranderen. De uitspraken die
zij in dit boek doen, zijn authen
tiek.'
Öm de historische roman te kun
nen schrijven heeft Cynthia
McLeod gebruik gemaakt van
het volledige archief Mariënburg
dat ruim 25.000 pagina's beslaat.
Het is bekend dat er toentertijd
'erge dingen' zijn gebeurd en
daarover gaat de roman. Zij se
lecteerde de dramatische mo
menten en reeg die aaneen tot
éên wervelend verhaal.
Maar bewust of onbewust deed
zij meer. Net als in haar debuut
over de Hollandse kolonisten in
de periode 1765 tot 1779 geeft zij
nu een tijdsbeeld. Uit het archief
blijkt dat de leiding van Mariën
burg en de directie van de Ne-
derlandsche Handels-Maat
schappij (tegenwoordig ABN-
AMRÓ) geen enkele vorm van
respect konden opbrengen voor
de menselijke waardigheid van
(Jfe arbeiders, voor hun cultuur
en voor hun religie. Niet de 'erge
dingen' zoemen in het hoofd van
de lezer, maar de mentaliteit van
de superieure intelligentie van
het blanke ras. Waar dat toe
heeft geleid, demonstreert Cynt
hia McLeod _in Tweemaal Ma
riënburg.
Dat de roman niet alleen bestaat
uit het klakkeloos navertellen
van een historische gebeurtenis
blijkt uit de keuze van het per
spectief. Het is de onschuldige
Cynthia McLeod
dochter van de boekhouder van
Mariënburg, de negenjarige Jetje
Bergen, die om zich heen de din
gen ziet gebeuren.
Ze begrijpt niet waarom ze niet
met de koelies om mag gaan - ze
hebben luizen -, of wat haar gro
te broer Paul doet met Shakun-
tala die zich later verdrinkt in de
rivier. De kleine Jetje heeft er
natuurlijk geen idee van dat het
broeit en gist op de kolonie, een
gemeenschap van zo'n 12.000
mensen.
De lezer heeft uit de beschrijvin
gen opgemaakt hoe rigide de
blanken denken en handelen.
Zou Shakuntala zwanger zijn
geweest en heeft ze daarom zelf
moord gepleegd? Vader Bergen
denkt er het zijne van: 'Zijn zoon
was een normale jongen van vijf
tien jaar met normale behoeften.
Als er niemand anders voohan-
den was, dan was het logisch dat
hij voor zijn behoeften gebruikte
wat binnen bereik was. Waarom
was de jongen zo dom geweest
om een koeliekind te pakken.
Die koelies konden zo onredelijk
gevoelig zijn op dit punt.'
Jetje Bergen realiseert zich niet
waarom Mavor, de directeur van
de plantage, in mootjes wordt
gehakt door een woedende me
nigte koelies. Wat Jetje allemaal
niet doorziet, is duidelijk voor de
lezer.
Voor de zoveelste keer werd het
loon van de koelies verlaagd,
omdat de wereldprijs van suiker
was gedaald. Het bevoegd gezag
kan alleen met harde hand de
opstand onderdrukken: 16 doden
en veertig gewonden. De slacht
offers worden in een massagraf
gedumpt met twee lagen onge
bluste kalk. Respect voor de do
den en de nabestaanden bestond
in die jaren ook al niet.
Heel fraai neemt de roman na
deze voorvallen een wending.
Cynthia McLeod volgt het leven
van Jetje op de plantage en later
hoe zij opgroeit bij haar tante. Er
gebeuren mysterieuze ongeluk
ken. Wraak van de geesten van
de onschuldige slachtoffers? Het
zal wel bijgeloof zijn, maar
Cynthia McLeod houdt de ande
re mogelijkheid open.
Vanzelfsprekend zijn er econo
mische oorzaken aan te geven
dat er op de suikerplantage te
genwoordig geen korreltje meer
wordt geproduceerd. Suriname,
het eens zo rijke suikerland, is
voor het eigen gebruik zelfs vol
ledig afhankelijk van Guyana.
De suggestie dat er een vloek op
Mariënburg rust, is het thema
van het tweede deel van de ro
man. Jetje Bergen, inmiddels ge
trouwd met een arts, keert terug
naar de plantage omdat haar
man daar een aanstelling heeft
gekregen.
De ongelukken in deze periode
mogen met recht bizar genoemd
worden. Als ze niet werkelijk
waren gebeurd, zou je wensen
dat de fantasie van Cynthia
McLeod door een eindredacteur
ingetoomd was. Maar ze heeft
niets verzonnen. Om het werke-
DoorGuuz Hoogaerts
Als je Johan Dirkx heet en je de
buutroman Mijnland gaat over
allochtone jongeren in Maasme-
chelen, dan probeer je de lezer
echt in het verhaal te trekken.
Dan gebruik je de jij-vorm. Dan
opent je boek met de zinnen:
„Als je zestien bent en Giovanni
Fucciardi heet en papierenbelg
bent, dan zeg je als ze naar je na
tionaliteit vragen:
- Ik ben Belg.
Je laat een pauze vallen, je weet
i precies hoe lang:
- Papierenbelg.
En je vergeet niet je zwaar rol
lende rr extra dik aan te zetten."
Als je Johan Dirkx heet, en ze
vragen naar de reden waarom je
die vorm gebruikt, dan zeg je dat
je dat hebt gedaan om de lezer in
de huid van een migrant te laten
kruipen.
Jïn tegenstelling tot in Neder
land zijn hier geen tweede-gene
ratiejongeren die boeken schrij
ven. Ik had er wel schrik van dat
ik af en toe te generaliserend zou
zijn over migranten, maar mijn
Italiaanse vrienden verzekerden
me na lezing van het tegendeel.
Hier in Maasmechelen en omge
ving hebben migranten het vrij
goed, maar er zijn achterlijke
boerendorpen waar ze een bui
tenlander identificeren met de
crapuleuze wijken in Brussel en
Antwerpen. Ik hoop dat mijn
boek ze op andere gedachten
brengt.
Mijnland is 'de eerste poging tot
een roman' van Dirkx. Hij stu
deerde filmwetenschappen in
Brussel, was regie-assistent bij
Daens en het door VTM uitge
zonden drama Ons Geluk. Die
filmachtergrond blijkt duidelijk
De debuterende, Belgische auteur Johan Dirkx bij de vervallen mijngebouwen van Maasmechelen.
FOTO JEAN-PIERRE JANS
in het boek, dat snelheid krijgt
vanwege de vele dialogen en de
treffende locatiebeschrijvingen,
die lijken op regie-aanwijzingen.
Het verfilmen van Mijnland zou
Johan het liefst zelf doen. „In
neo-realistische stijl, met onbe
kende, jonge acteurs die zich
goed kunnen inleven in hun rol."
Maar als een buitenlandse studio
Mijnland op het witte doek wil
brengen, dan het liefst met Lars
von Trier op de regisseursstoel.
„Breaking the Waves is een on
gelooflijk goede film, hoewel het
sentiment er vanaf druipt. Maar
omdat er zo goed in wordt geac
teerd, stoort dat helemaal niet."
Dirkx' roman gaat over een
groepje Belgische en migranten
jongeren in het Maasmechelen
van 1987.
Af en toe waaien de stofwolken
van de dan woedende mijnsta
king door het boek, maar Gio
vanni, Mohammed, Luca, Sabri-
na, Patrick, Anneke hebben an
dere zorgen. Seks, drugs, Prince,
snelle auto's, verre vakanties,
bier, mooie kleren, dat houdt
hen bezig. „Gemakkelijk om
over mijn eigen jeugdervaringen
te schrijven? Ik zie het meer als
de uitkomst van jarenlange re
search."
Johan komt hier graag, hij houdt
van zijn geboortegrond. „Hoe
wel ik me, toen ik studeerde in
Brussel, natuurlijk wel postpu-
beraal tegen mijn afkomst heb
afgezet. Maar de mix van de ge-
dweëe Limburgse mentaliteit en
het licht ontvlambare van de ex-
mijnwerkers uit Italië en Spanje,
dat vind je nergens anders dan
FOTO CHRIS VAN HOUTS
lijkheidsgehalte te benadrukken
laat Cynthia McLeod aan het
einde van de roman de klein
dochter van Jetje Bergen in de
zomer van 1996 een bezoek bren
gen aan de plantage. Ze vindt het
graf van de vermoorde Mavor,
maar ook van zijn twee opvol
gers die op zo'n vreemde manier
aan hun einde kwamen. De plan
tage wordt bewaakt, maar daar
is eigenlijk geen enkele reden
voor omdat Mariënburg tegen
woordig een spookstad is gewor
den.
Het massagraf is niet meer te
vinden en opgegaan in het tropi
sche regenwoud, zoals er van de
vele plantages nauwelijks iets
over is. 'Misschien is dit de
wraak van alle massagraven en
massa's graven; misschien moet
alles eerst worden wat het vroe
ger was: tropisch regenwoud.
Mogelijk zullen we vanuit die
oersituatie kunnen werken aan
een nieuw land voor een nieuw
volk,' bedenkt de kleindochter.
Het klinkt als de boodschap van
Cynthia McLeod zelf. Een eeuw
geleden werd Suriname bevolkt
door slavenkinderen en koelies
uit China, Brits-Indië en Java.
Maar kijk eens wat we in een
eeuw hebben bereikt, beweert
ze. 'In het hedendaagse Surina
me is gelukkig plaats voor alle
etnische groeperingen, alle gods
diensten en alle culturen. We le
ven niet naast elkaar maar met
elkaar. Dit is een geestelijke
rijkdom die ook vandaag in veel
gebieden in de wereld niet denk
baar is.'
Vanuit deze opvallend positieve
filosofie- schrijft Cynthia McLe
od haar historische romans. Vol
gens de huidige literaire maat
staven is haar werkwijze niet
echt opzienbarend, maar ze kan
wel verhalen vertellen. Ontroe
rende, aangrijpende en schok
kende verhalen. Ooit is het in de
literatuur daarmee begonnen.
Cynthia McLeod: 'Tweemaal Mariën
burg'. Uitg. Conserve, prijs 39,95.
Door Y. Né
Poëzie is niet alleen iets dat door
dichters wordt gerealiseerd.
Poëzie is de grondslag van het
menselijk denken, onlosmakelijk
met de menselijke natuur ver
bonden. Dit is de overtuiging
van de Australische dichter Les
Murray (1938). Voor het eerst is
nu een Nederlandse vertaling
verschenen van een keuze uit
zijn werk onder de titel De sla-
bonenpreek. Les Murray wordt
in één adem genoemd met dee
dichters Joseph Brodsky, Derek
Walcott en Seamus Heaney.
Maarten Elzinga maakte een
prachtige vertaling. Hij stelde
een bloemlezing samen in over
leg met de dichter. Het valt on
middellijk op: deze dichter. Les
Murray, is niet bang voor over
vloedige taal en overvloedige
beelden. Grote beweeglijkheid
kenmerkt zijn poëzie. Zijn waar
neming gaat naadloos over in
verbeelding met een bewuste
aanschouwing van de problemen
van onze tijd. Religieus noemt
hij elke goede poëzie:
Religies zijn gedichten. Ze vere
nigen ons daglicht-ik en onze
dromende ziel, ze brengen onze
emoties, instinct, adem en aan
geboren gebaren II bij elkaar in
het enige hele denken: poëzie.
Niets is gezegd voor het uitge-
droomd werd in woorden en
niets is waar wat alleen maar in
woorden verschijnt.
En zegt hij in hetzelfde gedicht:
Poëzie en religiehet is dezelfde
spiegel: als het beweeglijk is en
flonkert, noemen we het poëzie,
II en religie, als de kern is veran
kerd. Zo is God de in elke reli
gie opgevangen poëzie opge
vangen - niet gevangen - als in
een spiegel die hij opriep door
in de wereld te zijn wat poëzie
is in het gedicht; een wet tegen
afbakeningen.
Murray groeide op in kleine ge
meenschap op het platteland in
Australië als kind van hardwer
kende ouders met wortels in
Schotland. In zijn studententijd
was dit provinciale karakter nu
net datgene waarvan de acade
mische intelligentia zich pro
beerde te ontdoen. Het landelij
ke blijft altijd een rol spelen in
het werk van Murray. Ook hij
werpt een anker uit naar het
Amerikaans-Europese moder
nisme in zijn poëzie en hij zoekt
voortdurend de stedelijke cul
tuur op. Toch streeft hij aller
eerst naar een synthese tussen
beide cultuurvormen.
Buiten het wakkere bewustzijn,
noemt Murray de menselijke in
tuïtieve kant, het zogenaamde
droomleven. Hierin klinkt de
traditie door van de Aboriginals,
de oorspronkelijke bewoners
van Australië. Hun rituelen
waarborgen de continuïteit van
de voorouders in dieren, planten
en plekken in het landschan
Voorts noemt Murray de licha
melijke kant van de poëzie, dit
de klanken en ritmes, de aderi
omzet in een soort inwendift
dans.
De dans verbindt de mens pas
wezenlijk met de wereld van dt
ideeën. En wel zonder dat dit
bloedoffers vraagt! Waarom gt.
dichten schrijven, vraagt hij zich
af, wel, om het bijschaven ach.
teraf, facetten van een werk.
woord slijpend, voordat de
trance wegebt. Om voortdurenj
je eigen verstand te boven ti
gaan. Omdat je je er niet «oor
hoeft op te werken en de amen
te verraden. Om een soort roem
die niet aan je vreet.
Het volledig wakker zijn is een
illusie, mensen zouden dit niet
eens verdragen. Het gaat er wel
om wakker te ademen in een
droomritme, diep verbonden
zich inlevend in al het bestaan
de. Daarom bevat dit oeuvre zo
veel gedichten die als van bin
nenuit dieren en planten be
schrijven. Inventief en humorvol
portretteert hij een dier als de
emoe.
Murray spreekt deze veder-
zwaaiende, gecomprimeerde ka
meel aan met: Toen je de hand
van de evolutie kreeg aangereikt
vrat je hem op, dat is denk ik
jouw verhaal. Wijsvinger a
duim steken uit je gezicht
maar de wegende handpalm zit
binnen in je en verzamelt er
flessendoppen, spijkers, nat ce
ment dat je fameus verzwelgt:/
je rondreizende binnensmondse
show, je seriële privémuseum.
Les Murray tovert een panora
misch beeld voor ons: een veü
dat geheel voorgrond is en tege
lijk geheel achtergrond als een
schilderij van gelijkheid. Eet
oneindig gedetailleerde uitge
strektheid zoals Gods aan
dacht. Waar niets door perspec
tief wordt verkleind. Deze unie
ke dichter is een visionair en
wijsgerig taalkunstenaar, die
zijn maatschappijkritiek en ver
beelding tezamen ontwikkelt
binnen een gedicht. Murray
schrijft liefdevolle odes en laat
niet na zijn rechtermiddelvinger
op te steken naar de dood en iets
milder, naar het leven.
Les Murray: 'De slabonenpreek', sa
menstelling, vertaling en nawoord
Maarten Elzinga. Uitg. Meulenhoff,
prijs 25,-
hier. En juist die mix vind ik
heerlijk. Het mediterrane over
heerst soms zo erg, dat je in de
zomer het gevoel krijgt dat je he
lemaal niet naar Italië hoeft."
Tussen de vrijpartijen, joints,
gestolen auto's, ruzies en de
weemoed beschrijft Dirkx ook
op haast nonchalante wijze de
lotgevallen van de mijnwerkers.
„Net als de hoofdpersonen uit
het boek had ik destijds ook
nauwelijks in de gaten wat voor
invloed die mijnstakingen had
den op de arbeiders en hun ge
zinnen. Omdat het geld opraak
te, werd mijn vader noodge
dwongen een stakingsbreker,
een rat. Die kilometers omfietste
om omgezien op het terrein te
komen. Die na een dag hard wer
ken ook nog eens moest opblij
ven, om ons huis te bewaken. De
woningen van ratten werden na
melijk door stakers 's nachts be
klad."
„In het boek beschrijf ik een scè
ne waarin stakers stoppen voor
het huis van de vader van Gio
vanni, ook een rat. Die direct al
le lichten in huis aandoet, om te
laten zien dat er wordt gewaakt.
De stakers rijden door. Zo ging
het ook bij ons."
Het boek heeft een socialere on
dertoon gekregen dan Dirkx had
gedacht. „Na de mijnsluitingen
is er geen zak gebeurd. Deze
hoek behoort tot een van de
kansarmste regio's van Europa.
Wat nog niet wil niet zeggen dat
het hier een trieste boel is, men
is hier genoeg mediterraan om
daar geen probleem van te ma
ken."
I Johan Dirkx: 'Mijnland'. Uitg. De Ar
beiderspers, prijs 27,50
Door Muriel Boll
In een jeugdboek waarin drugs
een hoofdrol spelen, zit vaak een
veroordelende ondertoon, of een
begrijpende omdat de hoofdper
soon vreselijk zielig is. Logisch,
het is geen onderwerp waar je
een vrijblijvend verhaal over
kunt schrijven.
Meivin Burgess is met zijn Jun
kies niet in die val gelopen. Zijn
verhaal over een groep jongeren
die min of meer aan drugs ver
slaafd zijn, zit zo in elkaar dat
het lijkt alsof de jongeren zelf
aan het woord zijn. Zij zijn het
dus zelf die oordelen of veroor
delen.
Geen van hen neemt daarbij een
blad voor de mond. Burgess ge
bruikt echt de taal van die jon
geren, bovendien kan hij de ge-
dachtengang van jongeren uit
stekend volgen en daardoor is
Junkies zonder meer een bijzon
der fascinerend boek geworden.
Hoofdpersonen zijn Gemma en
Teer. Die laatste heet eigenlijk
David, maar Gemma noemt hem
zo, omdat hij het zo vaak heeft
over roken en de teer die in je
longen achterblijft. Teer wordt
geregeld mishandeld door zijn
drinkende vader. Teer loopt van
huis weg. Daarover voelt hij zich
vreselijk schuldig, omdat hij
weet dat nu zijn moeder in zijn
plaats geslagen wordt. Teer is
verliefd op Gemma. Hij wil
kunstschilder worden tegen de
zin van zijn vader. Een reusach
tige stralende paardebloem wil
hij schilderen, en die ophangen
aan de muur van zijn kamertje in
het kraakpand. Voor Gemma, als
ze komt.
Gemma is pas veertien; haar ou
ders denken dat Teer de ruzies
zelf uitlokt. Teers vader is im
mers leraar! 'Je kunt zien hoe de
hersens van mijn vader werken',
zegt Gemma. 'Leraar goed.
Slechte relatie met Teer Teers
schuld.' Gemma weet dat haar
ouders veel van haar houden,
maar ze zijn, juist daarom,
streng. Te streng vindt Gemma.
Ze wordt bijna 'bewaakt', omdat
haar ouders niet willen dat ze
met Teer omgaat. Ze besluit naar
Teer te gaan. Eigenlijk, maar dat
is geheim wil ze niet zo lang
wegblijven, een paar weken,
misschien een maand. Gemma
vindt Teer aardig en zielig, ze is
niet verliefd op hem. Gemma:
'Hij is de jongen die je zou uit
kiezen om verliefd op te worden.
Maar ik val natuurlijk voor een
of andere lui met oorringen en
een harde stem. Zul je altijd
zien.'
Zo gaat het dan ook en het leven
van Gemma en Teer wordt daar
door veel ingewikkelder dan
voorzien. Eerst worden ze opge
vangen door Richard en Vonny,
anarchisten die de maatschappij
willen verbeteren. Die wereld
van politieke idealen spreekt
hen aan; dat hasj en kleine dief
stallen erbij horen om te overle
ven, nemen ze op de koop toe.
Later leren ze Lily en Rob ken
nen.
Het gevoel van vrijheid dat die
twee uitstralen, is zo aantrekke
lijk dat ze gaan samenwonen.
Dat Lily af en toe heroine ge
bruikt, a la bonheur, dat ze te
maken hebben met echte junks
hebben ze niet in de gaten.
Wat voor de hand ligt, gebeurt.
Flar
be-
al
Teer en Gemma gaan ste
meer drugs gebruiken. Geen
probleem, ze kunnen stoppen
wanneer ze dat willen. Zegf
ze. Maar van anderen hoor je dat
Gemma zelfs prostituee wordt
en Teer regelrecht steelt en la
geven ze dat zelf ook toe.
Burgess heeft zijn boek zo f
construeerd dat in elk hoofdstuk
een persoon aan het woord is.
Die vertelt niet alleen hoe heter
op dat moment voor staat, maar
ook hoe het intussen gegaan is en
wat hij of zij van plan is. Op die
manier krijgt het verhaal, dat
over een periode van vier jaar
gaat, een vlot tempo, terwijl er
toch geen blinde vlekken ont
staan. Burgess laat niet alleen
Gemma en Teer hun verhaalver-
tellen, ook hun vrienden en hffl
ouders komen aan de beurt. Het
hele verhaal wordt als een calei
doscoop elke keer een stukje ge
kanteld. Elke keer zie je een an
der stukje waarheid. Uiteinde
lijk vallen de stukjes op hun
plaats, als de hele groep pro
beert af te kicken. Dan blijkt hoe
ze elkaar voor de gek hebben ge
houden en wie sterker is dan de
drugs.
Junkies is een indrukwekkend
en een sympathiek boek, je voelt
dat het met een zekere liefde ge
schreven is. In Engeland werd
het bekroond met de Carnegie
Medal en de Guardian Fiction
Prize 1997 bekroond.
I Meivin Burgess: 'Junkies'. Uitg. Got-
tmer, prijs 27,50
Boor Hans Rooseboom
Muziek kan ons hevig
roeren. Hoe dat werkt weell
geen mens. Muziek kan one
in tranen doen uitbarsten
kan ons doen smachten
kan ons troosten en verzoe
nen, kan ons intense ver
langen naar een onsterfe
lijke geliefde opwekken
Huilen en dromen, muzietf
kan het allemaal in on:1
aanstichten.
Hoe? De Duitse schrijver Helmu!
Krausser weet het antwoord. TT;
heeft de roman Melodieën
schreven over de magische wer]
king van de muziek. Dat boef!
verscheen vorig jaar in een Nel
derlandse vertaling en die verta'
ling heeft geleid tot het concer
dat op vrijdag 7 november ii
Breda die mysterieuze werkin;
zal illustreren.
„Het boek Melodieën gaat ovel
de middeleeuwse Italiaanse al
chemist Castiglio, die op zoe
gaat naar de essentie van de mu
ziek," zegt dirigent Jos van Veld
hoven, de verantwoordelijk!
man voor het concert, én voor d
cd die bij dezelfde gelegenhei
wordt aangeboden.
Jos van Veldhoven, bekend
artistiek leider van de NederJ
landse Bachvereniging, werd gel
grepen door dat boek. „Hoewa
het allemaal fictie is, verzonnel
door de schrijver Helmut Kraus
ser, probeert het boek serieJ
antwoord te geven op de vraaj
wat maakt ons droevig in md
ziek, wat maakt ons blij? Dl
schrijver heeft zijn huiswer|
goed gedaan, dat blijkt wel.
het boek besluit de middeleeuw
se alchemist Castiglio om alle b<
staande muziek te gaan bestude
ren en analyseren, tot de Grieki
oudheid toe. Hij wil de magiscl
kracht van de muziek te pakke
krijgen."
Geheim
Het idee van Castiglio is dat er i
al die miljoenen muziekstukke
een geheim ingrediënt zit, die c
muziek een bovenmenseliji
kracht geeft. Van Veldhove
„De alchemist weet een sponsi
te vinden voor een jarenlang pri
ject, een systematisch onderzoe
Een voorbeeld: een van de oe
melodieën moet betrekking hel
ben op de liefde. Welk ingredië
zou dat zijn? Daarvoor nodigt I
een verliefd boerenstelletje u
Die worden in een kamertje o
gesloten. Hun wordt beloofd d
ze geld krijgen wanneer ze ni
Door Marjan Mes
Amateurtheater is nog altijc
beuren. Artistiek en inhoud
rijk ervaren dan als 'sociaal
klucht staan ook nog altijd
schappen. Die spelen op de
ban en veel minder buiten
steeds vaker voorkomt. He1
wat ook tot uitdrukking koi
gezelschappen tegenwoord
ductie.
Dit zijn enkele uitkomsten
een enquête van het Centr
voor Amateurkunst Noord-B.
bant onder 195 Brabantse tonq
gezelschappen. De resulta
zijn hoofdzakelijk bedoeld
het eigen beleid verder te kum
ontwikkelen, terwijl de uitkc
sten ook dienstig zijn voor sul
diegevers, waaronder gemeent
Daarnaast zijn de gegev
bruikbaar als databank, hoe
in beperkte mate, omdat nog
de helft van de in totaal 4231
bantse groepen reageerde.
Vooral de theaterconsulent,
bij veel toneelgroepen onbek
blijkt te zijn, kan zijn voor<
doen met deze nieuwe docum
tatie vol cijfers en percenta
Het onderzoek werd uitgewi
door Pepijn Prins, stagiaire
het Moller Instituut en thea
consulent Marcel Schmeits.
Streekfunctie
Naar schatting 400.000
van alle leeftijden bezoeken j«
lijks in de provincie Noord-H
bant een amateurvborstellingl
een gemiddeld aantal bezoef
van 177 per voorstelling,
weg de meeste bezoekers
het openluchttheater, d
volgen de zaalproducties i
kinderen en de avondvulla
zaalproducties. De helft van|
publiek bezoekt ook amatf
theater elders en elf procent
ook naar beroepstheater.
De streekfunctie van het
r
Ve
t
da;