Jodie Foster zoekt zin
van het leven in heelal
Vijf actrices improviseren
zusterrelatie bij elkaar
Koor in Jappenkamp weet tonen van leven en dood niet te verklanken
Stef Bos
aan zijn
PESTEM
U I
G I D
In speelfilm 'Broos' van Mijke de Jong
pESTEM
Actie
DONDERDAG 30 OKTOBER 1997 \j
'Paradise Road' klinkt te iel
ui .os
Door Jos Kessels
Door de geschiedenis heen is mu
ziek aangegrepen om angst en
fltèiging te bezweren, of om
waardig de ondergang tegemoet
te treden. Nog steeds wordt in de
duisternis bang geneuried, of op
het sterfbed Mahler gedraaid, ter
•overbrugging van de eeuwigheid.
In Paradise Road van Bruce Be-
resford probeert een stemmenor-
kest van vrouwen iff een Jappen
kamp tijdens de Tweede Wereld
oorlog de gevangenschap tijdelijk
op te heffen en te herinneren aan
betere tijden.
De film begint in 1942, in de
luxueuze balzaal van een hotel in
Singapore, waar de elite danst,
alsof de oorlog slechts een anec
dote van een andere wereld is.
Terwijl de exclusieve wijn
kwinkslagen stimuleert over de
geringe oogvermogens van de Ja
panners en jongelui op de vloer
flirten met de eeuwigheid van een
"Slacht, werpen de zonen des he
mels hun bommen.
Even later zitten de vrouwen uit
de balzaal samen met vele ande
ren in een Japans kamp op Suma
tra. Aanvankelijk spelen de ver
schillende nationaliteiten en so
ciale achtergronden nog geducht
op, waarbij vooral de Nederland-
seil;vrouwen het moeten ontgel
den.
Het duurt niet lang of de solidari
teit onder de vrouwen groeit, om
dat iedereen evenveel last heeft
van het strakke Japanse regime,
dat geen enkel pardon kent. Zo
wordt een Chinese vrouw, die be
trapt wordt bij de handel in ge
neesmiddelen, levend verbrand.
De strijdlustige Adrienne (Glenn
4Clöse) begint samen met Marga
ret (Pauline Collins) een vrou
wenkoor, om de ellende het hoofd
rt^ bieden. Nog voor er goed en
wel gerepeteerd is valt een ge
deelte van de vrouwen af, omdat
ervoor kiezen in de Japanse
club voor entertainment te zor
gen, in ruil voor beter eten en
huisvesting.
Glenn Close dirigeert het koor in 'Paradise Road', met tweede van links Johanna ter Steege als non.
Toch zetten Adrienne en Marga
ret door en op het tweejarig 'jubi
leum' van het kamp 'humt' het
koor het Largo van Dvorak. Dan
blijkt dat de Japanners ook niet
ongevoelig zijn voor de muzikale
kwaliteiten van de vrouwen.
Je ziet aan alles af dat de Austra
lische regisseur Bruce Beresford
{Tender mercies, Driving Miss
Daisy) met de beste bedoelingen
Paradise Road is ingeslagen. Be
resford probeert de vrouwen een
gezicht te geven, tracht him ont
beringen op de kijker over te
brengen en hij nuanceert naar het
einde toe het Japanse terreurbe
wind enigszins.
Beresford onderstreept met Para
dise Road ook weer zijn reputatie
als spelregisseur. De vrouwen
spelen vol overgave, met Glenn
Close voorop, gevolgd door Pau
line Collins en Oscar-winnares
Frances McDormand als Duitse
arts, terwijl Johanna ter Steege
als non wat meer in de schaduw
opereert.
Er is nog meer inbreng van eigen
bodem. Niet alleen is de film
deels gebaseerd op ervaringen
van Nederlandse vrouwen, de
muziek is afkomstig van het Mal
le Babbe-koor uit Haarlem.
Hoe gedegen, integer en enthou
siast Paradise Road ook gemaakt
is, toch kon de film mij niet beko
ren of ontroeren. Het probleem
van de film is dat je naar mensen
in een extreme situatie zit te kij
ken, een situatie die pas beteke
nis krijgt en voelbaar wordt als je
er in meegaat, of je moet een spe
ciale affiniteit met het thema
hebben. Als je dat niet hebt, dan
moet de film je op eigen kracht
zover zien te krijgen.
Juist op dit punt, het belangrijk-
foto columbia pictures
ste, faalt Beresford. Het lukt hem
niet de kampervaringen van de
vrouwen met de kijker te delen:
de wanhoop, de woede, de pijn,
de vernedering, maar ook de klei
ne vreugdes en overwinningen.
In Paradise Road blijven de vrou
wen een achtergrondkoor, dat te
iel klinkt om de tonen van leven
en dood te verklanken.
'Paradise Road' van Bruce Beresford
draait in Cinésol 3 in Breda.
(emu;
Door Jos Kessels
Na Forrest Gump moet het voor
.'regisseur Robert Zemeckis moei
lijk zijn geweest een geschikt on
derwerp te vinden voor een vol
gende film. In zekere zin ver
breedde hij met Forrest Gump de
horizon van Hollywood met een
nieuw soort totaalfilm over de
Mffens en de tijdgeest.
Zijn nieuwe film Contact is min-
(fetéhs zo ambitieus. Ditmaal kijkt
hij voorbij de grenzen van het
bestaan en heft hij de limiet van
daulucht op, binnen de normen
van het amusement.
jZepieckis blikt in het oneindige
via Ellie Arroway (Jodie Foster),
een hoogbegaafd meisje dat op
vroege leeftijd haar ouders ver
liest en in de sterren antwoord
zoekt op haar levensvragen, om
dat ze er van overtuigd is dat we
niet alleen zijn in het heelal. Als
kind probeert ze al signalen op te
vangen uit andere staten, als af
gestudeerd wetenschapper richt
ze kolossale schotelantennes op
de hemellichamen, in de hoop ge
leiden op te vangen van buiten-
aardsen.
Zo werkt ze mee aan een experi
ment in Zuid-Amerika onder lei
ding van Drumlin (Tom Sker-
5?itt), maar die staat sceptisch te
genover Ellie en blaast het pro
ject af. Vergeefs probeert Ellie
geld te krijgen voor een eigen on
derzoek in New Mexico, totdat
zich een geheimzinnige weldoe
ner aandient, die wel iets ziet in
de ideëen van het meisje. En in
derdaad, op een avond hoort El
lie vreemde dreunen, gevolgd
door een beeldsignaal, afkomstig
van de planeet Vega.
Contact mag dan fictie zijn, re
gisseur Robert Zemeckis preten
deert veel meer met de film. Hij
probeert de film een zekere
waarheid te geven. Zemeckis last
beelden in met president Clinton,
die het jawoord geeft op de bouw
van het ruimteschip en de ont
wikkelingen worden steeds op de
voet gevolgd door de nieuwszen
der CNN, om zo het realiteitsge
halte nog verder te verhogen.
Dat niet alleen, behalve politieke
kwesties snijdt de film ook theo
logische vraagstukken aan.
In tegenstelling tot Forrest
Gump, waarin alles werkte als
een klok, zitten er in Contact wat
losse draden. Zo krijgt Ellie in
het begin van de film een verhou
ding met de schrijver Palmer
Joss (Matthew McConaughey),
die later bestsellers zal schrijven
over de relatie tussen geloof en
geluk. Niet alleen komt deze lief
desverhouding nooit werkelijk
van de grond, de theologische
discussies tussen het tweetal zijn
te voorzichtig en halfslachtig om
de film de diepgang te geven,
waar Zemeckis op hoopt.
Eigenlijk blijven alle karakters
wat aan de schimmige kant, in
clusief Ellie. Zemeckis probeert
met flashbacks zicht te geven op
haar persoonlijkheid en drijfve
ren, maar een band bouw je als
kijker niet met haar op. Dat
heeft ook te maken met Jodie
Foster zelf, die niet loskomt van
haar eigen ondoorgrondelijk
heid.
Daar staat echter genoeg tegen
over, laat daar geen misverstand
over zijn. Contact imponeert
technisch en visueel, met fantas
tische beelden van de bouw en
het vertrek van het ruimteschip.
Ook de ruimtereis is fascinerend
vormgegeven. Je ziet nu eens niet
de oplosmelk in de koffie ver
dwijnen, maar schiet het heelal
in en flitst langs schitterende
zonnestelsels door naar het para
dijs, waar verleden en heden el
kaar vinden in de aangename
toekomst van een permanente
strand vakantie.
Inhoudelijk een anti-climax, de
ze geruststelling van het hierna
maals, maar de simpelste verkla
ring is meestal de juiste, zoals
voortdurend in de film gezegd
wordt.
'Contact' draait in Casino 1 in Breda,
Roxy 1 in Bergen op Zoom, Heuvel
poort 4 in Tilburg, De Koning van En
geland in Hulst.
Vijf zusters in een zomerhuisje in de Nederlandse speelfilm 'Broos', met o.a. Adelheid Roosen en
Leonoor Pauw. foto pieter van de houwen
Jodie Foster in 'Contact'.
r
Door Marjan Mes
Vijf toneelactrices met een royaal
talent voor improvisatie doen in
de speelfilm Broos of zij vijf zus
ters zijn, die in een zomerhuisje
aan zee bijeen zijn gekomen om
een videofilm over zichzelf te ma
ken. Die moet als huwelijksca
deau worden aangeboden aan
hun veertig jaar getrouwde ou
ders.
De vijf, onder wie de hypersensi
tieve Adelheid Roosen, halen heel
wat emoties uit de kast. Maar die
zijn zo overduidelijk persoonsge
bonden, dat ik maar steeds die
vijf actrices bleef zien en niet de
personages die zij pretenderen
uit te beelden. Niet dat ze niet
leuk zijn om naar te kijken en
prachtig gefilmd, meestal in gro
te close-ups door een gevoelige
camera, die hen dicht op de huid
zit en alert hun aanvaringen re
gistreert.
Broos is een film van Mijke de
Jong, die eerder met In krakende
welstand en Hartverscheurend
verrassend aantoonde, dat zij de
acteurs belangrijker vindt dan de
filmvorm en het vertellen van een
afgerond verhaal. Dezelfde vijf
actrices - Adelheid Roosen, Lie-
neke Le Roux, Leonoor Pauw,
Maartje Nevejan en Marnie Blok
- speelden Broos eerder - na im
provisatie onder leiding van Ge
orge Groot - op het toneel. Voor
de authenticiteit van hun filmrol
len ontving het vijftal Gouden
Kalveren op het laatse Neder
lands Film Festival.
De titel slaat op de broosheid van
de betrekkingen tussen de vijf
zusters, die ondanks hun gedeel
de verleden allemaal volstrekt
verschillend zijn en tegengestelde
ideeën hebben over hun jeugd,
kinderen krijgen en relaties.
Het botst dan ook flink tussen
deze vrouwen, hoewel er uitein
delijk toch een warm saamhorig
heidsgevoel bestaat. Dat blijkt
als het jongste, zwangere zusje
(Marnie Blok) tijdens het verblijf
in het zomerhuisje begint te be
vallen en haar vier zusters haar
met tedere zorg omringen. Plot
seling valt dan ook alle onderlin
ge spanning weg. Tekenend voor
het realistisch gehalte van de film
is het feit dat Marnie Blok tijdens
de opnamen echt zwanger was.
De vijf zusjes proberen voor de
videocamera een huldeblijk aan
hun ouders bij elkaar te fantase
ren. Ze maken er echter een cy
nisch, hilarisch potje van, want
hulde brengen aan die ouders
valt niet mee. Zo leuk was het
thuis vroeger kennelijk niet. Ze
laten de videocamera ook doorlo
pen als ze uit hun 'filmrol' vallen.
Die bibberige videobeelden door
kruisen regelmatig, zonder veel
betekenis overigens, de scènes in
het zomerhuisje.
Broos begint geestig en veelbelo
vend, vooral ook door de laconie
ke inbreng van de ego-trippende
Adelheid Roosen, die als enige
zuster durft te zeggen waar het
op staat. Aan het eind blijkt zij
overigens, methaar hond Kadonz
als enige levenspartner, ook de
meest eenzame. Niet dat dat er
veel toe doet, want de ondoor
zichtige zweverigheid van de
geïmproviseerde dialogen is dan
allang knap vervelend geworden.
'Broos' van Mijke de Jong is te zien in
Chassé Cinema in Breda.
BERGEN OP ZOOM
Cinemactueel 1-2-3 - Air force one - Lady en de vagebond-y,
world - Copland - George of the jungle
Cinema Paradiso - In love and war - High hopes
Roxy 1 - The lost world
Roxy 2 - My best friends wedding -101 Dalmatiërs
BREDA
Grand - The lost world
Mignon - Volcano
Cinesol 1 - George uit de jungle - A life less ordinary
Cinesol 2 - Marvins room - Napoleon
Cinesol 3 - Paradise road
Casino 1 - Contact
Casino 2 - Air force one -101 echte dalmatiërs
Casino 3 - My best friends wedding
Casino 4 - Copland - Bean - Face/off
Chassé Cinema - Few of us - Brassed off - Everyone says I lo»e s
Pippi Langkous - Oog van de adelaar - De spiegel - Clerks - Bi
trial - The incredibly true adventure of two girls in love
GOES
Grand Theater - The lost world - Conspiracy Theory
HULST
Koning van Engeland - The lost world - Bean - Contact - 1M
friends wedding - Air force one - Volcano - George of the Jungle n
der at 1600
OUDENBOSCH
Cultureel Centrum Fidei et Arti - Filmweekend: Het onvulbaaii
langen
ROOSENDAAL
City 1-2-3 - Lady en de vagebond - Volcano - The lost world -Airlj
one - Mathilda
Cinema Paradiso - In love and war
TILBURG
Heuvelpoort 1-2-3-4-5- My best friends wedding - Copland -
te Dalmatiërs - Volcano - George uit de jungle - Air force one - F»
- Contact
Cinecitta 1 - A life less ordinary - Bean
Cinecitta 2 - Bean - Career girls
Cinecitta 3 - Smilla's sense of snow - Marvin's room
Midi - The lost world
VLISSINGEN
Alhambra Theater - George uit de Jungle - Air force one - Thelo
world - My best friends wedding - Volcano - Contact - Napoleon
ANTWERPEN
Metropolis, tel 03-5443600 - Zaal 1 -14.30 en 17.00 uur Liar Liar
20.00 en 22.30 uur Sweet hereafter
Zaal 2 -14.30 uur Lady and the tramp
17.00 en 22.30 uur Speed 2
20.00 uur The lost world
Zaal 3 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Mimic
Zaal 4 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Oesje
Zaal 5 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Oesje
Zaal 6 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Bean
Zaal 7 -14.30 en 17.00 George of the Jungle
20.00 en 22.30 uur The lost world
Zaal 8 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur My best friends wedding
Zaal 9 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Air force one
Zaal 10 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Oesje
Zaal 11 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Contact
Zaal 12 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Men in black
Zaal 13 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur George of the Jungle
Zaal 14 -14.30 en 17.00 uur Bean
20.00 en 22.30 uur Con Air
Zaal 15 -14.30 en 17.00 uur 101 Dalmatiërs
20.00 en 22.30 uur Conspiracy theory
Zaal 16- 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Lost World
Zaal 17 -14.30 en 17.00 uur Free Willy 3
20.00 uur The English patient
22.30 uur One night stand
Zaal 18 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Scream
Zaal 19 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Oesje
Zaal 20 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Face/off
Zaal 21 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur The lost world
Zaal 22 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur The lost world
Zaal 23 - 14.30,17.00 en 20.00 uur One night stand
22.30 uur Sling blade
Zaal 24 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Volcano
Het Schotse filmtrio Boyle, MacArthur en Hodge dat verat]
woordelijk was voor Trainspotting vervolgt de succesvolle!
menwerking met opnieuw een bruisende komedie. In A life le:
ordinary wordt de Ware Liefde op een voetstuk geplaatst. Va
(Britse) humor, messcherpe dialogen, een aanstekelijke
track die het gehele muzikale spectrum covert en een hips
aankleding, afgewisseld met visuele extravaganza, die de doo:|
snee scènes naar een hoger niveau tillen. Te zien in Cinésol 1:
en Cinecitta in Tilburg.
Brassed Off is een amusante realistische Engelse
over de lotgevallen van een Noordengelse mijnwer
band in de jaren tachtig tegen de achtergrond van de mijnslij
tingen. Ondanks de sociale ellende valt er veel plezier te belerf
aan de levensechte figuren, de humor en de opwekkende
riteit tussen de orkestleden. (Chassé Cinema in Breda)
Sommige films laten zich niet beschrijven, omdat ze g
haal vertellen. De beelden in Few of us van de Litouwse i
seur Sharunas Bartas zijn echter vol sfeer. Een mooie, naan
ze vrouw (Katerina Golubeva) strijkt in het verre Siberië i
bij een nomadenstam. De film is zowel een fascinerende do
mentaire over dit volk als een poëtische beeldvertelling o|
eenzaamheid, in lange, statische shots. (Chassé Cinema inB:j
da)
Woody Aliens eerste musical, Everyone says I love you, is teva
een grappige relatiekomedie over een welvarende psychiatej
familie in Manhattan en een in Parijs levende schrijver (Wo'
Allen). De zoetgevooisde musicalromantiek met vooroor!»!
muziek is prachtig verweven met de geestige verhaallijnl]"
(morgenmiddag om 15.30 uur in Chassé Cinema in Breda)
Oog van de Adelaar is een grootscheepse, middeleeuwse aflj
turenfilm voor de jeugd van de Deen Peter Flinth. Over een!
ningszoon in de dertiende eeuw in Denemarken, met ridder!
vechten en spannende achtervolgingen. Bekroond met de 01
kid Award. (Chassé Cinema Breda, 2 en 5 november om lij
uur)
Fideï et Arti in Oudenbosch vertoont vanavond Bean, de la'
bioscoopfilm met de Engelse komiek Rowan Atkinson als del
tieme sukkelaar Mr. Bean. Het Filmweekend Oudenbosch [1
senteert morgenavond de Tunesische film Le Collier perdu d!
Colombe van N. Khemir en zaterdag Strange Days van
therine Bigelow, een thriller over een toekomstig, verloer
Los Angeles waar gehandeld wordt in verboden, misdadiger
Cinema Paradiso draait In Love and War, een romantisch'
van Richard Attenborough over de romance tussen de jonge!
nest Hemingway (Chris O'Donell) en een verpleegster (Sa»!
Bullock) aan het front in de Eerste Wereldoorlog, (maandafl
Cinemactueel in Bergen op Zoom, woensdag in City Roos"
aal). Dinsdag in Bergen op Zoom: High Hopes, het indring"
portret van een Engelse arbeidersfamilie van Mike Leigh.
De maandagavond-klassieker in Chassé Cinema Breda i
november Het Proces van Orson Welles, een bijzondere
verfilming in zwart-wit uit 1963, met Anthony Perkins alsH
K, de jongeman die in een nachtmerrie belandt als hij onset
dig wordt gearresteerd en berecht. Waarom is het grote ra""'
poor Rob Musters
Opgericht in juni, een platen
contract in augustus en een
tweede plaats bij de Grote
prijs van Nederland in sep
tember. Vorig jaar beleefde de
Amsterdamse rock-dance-for-
matie Grumpyhead een hecti
sche start. De eerste single Ra
dioactive wordt dit jaar grijs-
gedraaid door Kink FM. Het
succes van de groep berust niet
op toeval. Crossover-bands die
rock met dance combineren
lokken het publiek weer naar
de regionale poppodia.
Drie jaar geleden constateerden
kenners van het popcircuit een
zorgelijke ontwikkeling. Jonge
muziekliefhebbers bezochten
steeds vaker dance-avonden. Dat
ging ten koste van 'echte' live-op
tredens. De belangstelling voor
gitaargroepen liep terug en dat
kon wel eens nadelig uitpakken
voor de gesubsidieerde poppodia,
die zich gedwongen zagen meer
swing-avonden te organiseren.
Het aantal bezoekers voor regu
liere concerten liep landelijk te
rug.
Vanaf het moment dat de poppo
dia compleet verzorgde dance-
avonden gingen organiseren met
dj's en dance-bands, komt het
publiek weer naar de zalen, zo
blijkt uit tellingen van bezoe
kersaantallen van de Stichting
Popmuziek Nederland.
Sinds de punk-dance-act The
Prodigy in 1994 doorbrak met de
sleutelplaat Music For the Jilted
Generation was het hek van de
dam. Ook in Nederland neemt de
belangstelling toe. Crossover-
groepen als Grumpyhead, Bono
bo, S.I.T.P. en Junkie-XL krijgen
meer aandacht en zorgen voor
opzwepende optredens in het op-
zalencircuit.
I Volgens Marc Lendfers van
I Grumpyhead wil het publiek ac-
I tie: „De eerste dance-acts ston-
Iden statisch op het podium.
[Door Wil Kester
De kop is er af," zei Stef Bos en je
kon zien dat het een opluchting
.'oor hem betekende. Het eerste
[optreden van een lange tournee
eindigde in De Kleine Komedie te
■msterdam zoals dat de komende
'er maanden in Nederlandse en
laamse zalen waarschijnlijk
[steeds het geval zal zijn: met een
donderend applaus,
oen Bos eenmaal alle schroom
an zich had afgeworpen was er
.Jeen houden meer aan. Hij kreeg
e zaal met De Onderstroom in
Vin greep en liet die niet meer los.
ven vasthoudend was hij als het
west in het liedje Ik ben een hond
"aarmee Bos het publiek op dat
ïoment voor het eerst op de ban-
ren kreeg.
P-twee redenen was dat succes
end. Abereerst natuurlijk
anwege de uiterst grappige tekst,
lafl ®os een g°ecle tekst kan
j eyeren is al vanaf zijn aller-
L e zowaar top veertig - hit
Po bekend. Maar ook in nieuwe
ers ols Johannesburg, waar-
ItiirT inspiratie ontleende
U«*een van zijn bezoeken aan
Lrai i a' en Scheveningen,
a s heel vaak bij Bos over de