Het extraatje
van Edet.
Engelhard
Terneuzen
gaat dicht
'Bloedbad'
op beurzen
blijft uit
Angst op beurzen
verandert in euforie
Duistere rol NDP
in 'coup' Suriname
m
Geen paniek op beursvloer
Laten wij het zo houden!
TREND KLA
ZIEN E
U
OTeter
Het AOB Brabant Zeeland
week alleen bij Albert Heijn.Cfl
AGBLAD VOOR Z U I D W E S T-N E D E R L A N
Verlies van 73 banen
Verkoop van
'Mein Kampf'
voortaan taboe
Wim Rijsbergen
kandidaat voor
opvolging Haan
Breda stuurt
medailles
Polen terug
Herstel aandelenkoersen
Zware bommen in
Breskens geruimd
Philips weg
uit Eindhoven
En de laatste
doet het licht uit!
DESTEM
DE STEM
137e JAARGANG
2 KATERNEN
De Binnenkrant A2
Binnenland
Buitenland
Economie
Beurs
Sport
Zeeland
Gids
A3/A4
A5
A6 t/m A8
A7
B1/B2
C1 t/m C4
D1
BEV-programma's D2
Lijf 6 Leven E1 E2
personeel is gistermiddag
door directeur J. Bac van de
Imerikaanse multinational (we
reldwijd 6300 werknemers) op de
hoogte gebracht van de ophanden
1 sluiting die in april vol-
[end jaar definitief wordt. De fa
briek, waarmee een investering
ran 100 miljoen gulden was ge
loeid, wordt waarschijnlijk ont-
janteld.
t de bonden zijn ingelicht, al
jent de fabriek naar Amerikaans
jodel geen collectieve arbeids-
vereenkomst. Bac wil de bonden
trekken bij het opstellen van
n sociaal plan voor de werkne-
-eB.
ode cijfers
olgens Bac is sluiting onont-
oombaar. Het bedrijf, dat kata-
satoren maakt voor de produc-
'e van benzine, worstelt al sinds
opening in 1989 met hevige
ncurrentie en slaagt er nauwe-
jks in uit de rode cijfers te blij-
fn.
1995 volgde een reorganisatie
de concurrentiepositie te ver
leren. Daarbij gingen vijftien
beidsplaatsen verloren. Maar
rok die sanering bood het bedrijf
betere vooruitzichten. De
«vercapaciteit op de markt, -
115.000 ton aanbod op een afne
mende vraag tot 90.000 ton - is
'olgens Bac de nekslag voor En-
gelhard geweest.
De overcapaciteit is onder ande-
(ADVERTENTIE)
complimenteert haar klanten,
de scholen van het Voortgezet Onderwijs,
met de nu ook onafhankelijk en
objectief vastgestelde goede resultaten.
(ADVERTENTIE)
paar fantastische Roces in-line
skates mee winnen, ter waarde
van 300 gulden. Kijk maar op het
pak dan wordt het vast een vro
lijke boel.
Speciaal voor de kinderen heeft Edet toiletpapier for kids,
to wollik toiletpapier om- ^iKfn Aüï4.29
wiKKeld, Het is versierd met leuke „„44n,„„H0
skatere mo« r- Nu met kans op één van de
■^Iers-motieven, En... nu kan uw 10o paar fantastische Roces
inP er ook nog één van de 100 in-line skates.
Aanbieding geldt t/m zaterdag 1 november a.s.
031
1 "000218"
I I I I I
Boonstra over
de toekomst
van Philips
'Veerplein
geschikt als
transferium'
PAGINA
Zeeuwind wil
windmolens
in Oostburg
PAGINA
PAGINA
Paul van Vliet
vindt wereld
van de musical
'opgefokte
boel'
PAGINA
WOENSDAG 29 OKTOBER 1997
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 2,00 - ZATERDAG: 2,75
Patiënten in
psychiatrie
seksueel
misbruikt
PAGINA
£1
-*0-
door Frank Deij
Ifemeuzen - Het doek valt voor de Amerikaanse katalysatorfa-
teiek Engelhard in Terneuzen, waar drieënzeventig mensen
werken. Een teveel aan productie op de Europese markt, rela-
lief hoge kosten en dalende prijzen hebben het bedrijf naar de
ondergang geleid.
re te wijten aan het feit dat raffi
naderijen steeds meer lichtere
soorten ruwe olie gebruiken. Bo
vendien heeft de toenemende
voorkeur voor diesel boven ben
zine in Europa bijgedragen aan
de zwakke groei van het benzine
verbruik. Dit zijn factoren die
bijzonder nadelig zijn voor onze
bedrijfstak en de marges ernstig
hebben doen inkrimpen," aldus
Bac.
De voorspelling voor de komende
tien jaar dat de vraag nog verder
zal afnemen, heeft de top van En
gelhard in New Jersey doen be
sluiten de fabriek in Terneuzen te
sluiten.
Volgens Bac is er de afgelopen
maanden naar verschillende al
ternatieven gekeken om het be
drijf, desnoods in afgeslanke
vorm, voort te zetten. Maar geen
enkele optie kreeg het voordeel
van de twijfel. „We zijn inge
haald door de concurrentieslag,"
concludeert hij.
Voor de drieënzeventig werkne
mers wordt binnenkort een ont
slagprocedure in werking gezet.
Bac zei gisteren dat Engelhard
het personeel wil begeleiden om
nieuw werk in Zeeuws-Vlaande.
ren te vinden. In Nederland heeft
Engelhard nog twee vestigingen
maar daar kan hooguit een hand
vol mensen aan de slag.
ZIE ZEELAND -C1:
Sluiting komt keihard aan in
Terneuzen
Als de Amsterdamse effectenbeurs 's morgens opent, noteert de
AEX-index meteen 41,7 punten lager. foto anp
Door Jos van Rijsingen
Amsterdam - Na de zwaarste
koersdaling aller tijden vpn
de New Yorkse beurs, zetten
analisten en andere beleg
gingsdeskundigen gisteren in
op een correctie in Nederland
van zo'n vijf procent. Beleg
gingsadviseurs van banken
zaten al vroeg klaar om be
zorgde klanten te woord te
staan.
„Het zal een zware dag worden.
We moeten voorkomen dat de
mensen in paniek alles op hèt
laagste punt verkopen," zegt be
leggingsadviseur René den Boer
van de Rabobank in Tilburg 's
morgens om acht uur. „Ja mijn
heer, zolang de economie goed
blijft, hebt u precies de goede re
denering. Albert Heijn is van
daag nog net zo'n gezond bedrijf
als gisteren en eergisteren," zegt
hij tegen een beller die bevestigd
wil hebben dat hij zijn stukken
beter kan houden.
„De koers zal ongetwijfeld met
een een punt of 40, 50 lager ope
nen. Dat wordt echt een slag
veld," verwacht Den Boer. En hij
krijgt gelijk. Om half tien noteert
de AEX meteen 41,7 punt lager.
Binnen de kortste tijd dondert de
index met bijna honderd punten
ruim tien procent omlaag. De
beurshandel wordt zelfs even
stilgelegd.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De politie moet pro
ces verbaal opmaken tegen boek
handels die 'Mein Kampf' van
Adolf Hitler verkopen. Dit ant
woordt minister Sorgdrager (Jus
titie) op vragen van de D66-Ka-
merleden Dittrich en De Graaf.
Die constateren dat het 'betrek
kelijk eenvoudig' is 'Mein Kampf'
te bemachtigen.
Sorgdrager verzet zich niet tegen
de verkoop van wetenschappelij
ke uitgaven van 'Mein Kampf
omdat het boek volgens haar be
hoort tot 'een van de belangrijk
ste bronnen van de oorzaken van
de Tweede Wereldoorlog en de
aanloop daartoe'. „Het boek
openbaart in detail Hitiers we
reldbeschouwing, zijn racistische
opvattingen en zijn overtuiging
dat joden de bewerkers zijn van
Duits ongeluk." De uitgever of
bewerker moet zich in een voor
woord echter nadrukkelijk dis
tantiëren van de inhoud.
Maar dan slagen Den Boer en zijn
medewerkers erin de paniek te
bezweren. Via het bankkantoor
worden echter nauwelijks ver
koopopdrachten gegeven en even
na tienen melden zich de eerste
durfals die ASM, Hoogovens,
Philips of Heineken dan al heel
aantrekkelijk geprijsd vinden.
Verkoopwoede
Op Beursplein 5 heerst rond de
middag weer vooral rust. Er
wordt hard gewerkt, maar het
beeld van overspannen hande
laren is niet te vinden. Dat is
meer praktijk bij de optiehandel
aren op het Rokin. Er komen
vooral veel koopopdrachten bin
nen, zowel van particuliere als
institutionele beleggers. De eer
dere verkoopwoede wordt gewe
ten aan de telefonische beursor-
derlijnen waar de mensen geen of
nauwelijks advies krijgen en de
optiehandelaren die zich op de
aandelenbeurs moeten indekken.
„Het is fantastisch om met een
correctie van 90 punten te begin
nen. Ik had vanmorgen echt een
lekker gevoel," zegt beleggings
adviseur Guus Schrover om half
een. Zijn minder ervaren colle
ga's op de beursvloer vinden dat
een rare uitspraak, maar Schro
ver houdt vol. „De omstandighe
den zijn volstrekt anders dan tien
jaar geleden. De mensen kunnen
nu kwaliteit kopen voor een ab
soluut lage prijs. Denk je eens in:
Olies voor 92 gulden. Die kostten
in augustus nog 123! Eigenlijk
zijn nu alle AEX-fondsen de
moeite waard."
Tot half vier wordt er stug door-
gehandeld. Dan wordt het span
nend wat de Dow in New York
gaat doen. Als die na tien minu
ten 'slechts' 45 punten is gezakt,
gaat de AEX weer naar 800 pun
ten. De index blijft iets boven de
800 hangen, maar CNN meldt dat
Clinton met een toespraak komt.
„En dat zal hij niet doen als hij
slecht nieuws heeft te vertellen,"
taxeert een handelaar. Dan schiet
de Dow, na eerder onder de 7000-
grens te zijn gezakt, om 16.24 uur
licht in de plus.
Na Clintons optreden gaat het
hard. Per seconde spuit de Dow
omhoog, de Nederlandse AEX in
zijn kielzog meetrekkend. Bij de
gong om half vijf noteert deze
835,81, een verlies van amper
drie procent. „Zo'n spannend
laatste uur heb ik in alle drieën
twintig jaar dat ik hier sta, nog
niet meegemaakt," moet Schro
ver toegeven, maar hij voelt zich
wel bevestigd in zijn gelijk. „En
als de Dow zich zo houdt of mis
schien nog verder stijgt, gaat het
hier woensdag nog weer sneller
omhoog."
Wim Rijsbergen.
foto de stem/johan van gurp
ZIE sport - B1
Rotterdam - Wim Rijsbergen is
de belangrijkste kandidaat om
de gisteren ontslagen Arie
Haan op te volgen als hoofd
trainer van Feyenoord. De Lei-
denaar, nu nog in dienst van
FC Groningen en daarvoor
twee jaar trainer bij NAC,
stond al langer hoog op het ver
langlijstje van voorzitter Jorien
van den Herik. Het ontslag van
Arie Haan kwam gistermorgen
niet als een verrassing na de
drie nederlagen van de Rotter
damse club op rij en binnen
acht dagen.
Van onze redactie buitenland
Paramaribo - Er komen steeds meer aanwijzingen dat de ont
dekte plannen voor een staatsgreep in Suriname beraamd zijn
door leden van de Nationale Democratische Partij (NDP) van
president Jules Wijdenbosch en ex-dictator Dési Bouterse.
Enkele van de circa zeventien ar
restanten, waaronder twaalf mi
litairen, staan te boek als aan
hangers van de NDP.
Het brein achter de plannen is
nog voortvluchtig. Van Bouterse
is al enkele dagen niets verno
men.
Ondertussen is in oppositionele
kringen in Paramaribo met ver
bijstering gereageerd op het be
richt dat twee militairen, die
maandagmorgen hun toevlucht
hadden gezocht in de Nederland
se en Amerikaanse ambassade,
later op de dag zijn overgedragen
aan de Surinaamse autoriteiten.
De tegenstanders van de regering
Breda (anp) - Het gemeentebe
stuur van Breda stuurt een setje
herinneringsmedailles terug naar
Polen omdat deze de afbeelding
van de omstreden priester Jan-
kowski dragen. De stad had deze
medailles onlangs vanuit Gdansk
ontvangen.
Jankowski is diverse malen in de
publiciteit geweest wegens zijn
antisemitische uitlatingen in de
pers. Zo vergeleek hij het haken
kruis met de jodenster en meldde
hij kort geleden nog dat hij vindt
dat joden niet in de Poolse rege
ring thuishoren.
4/8
Zonnig
Vandaag waait er een zwakke oostenwind is is het daar
door minder guur. De zon blijft nadrukkelijk aanwezig. Na
donderdag wordt het minder koud.
Van onze verslaggevers
Amsterdam - Een herstellend Wall Street heeft de Europese
beurzen gisteren van een dreigend 'bloedbad' gered.
vrezen een herhaling van de de
cembermoorden van 1982.
Na Nederlandse bemiddeling
heeft een Surinaamse militair,
betrokken bij de vermeende
staatsgreep, gisteren van Wijden
bosch garanties voor zijn leven
gekregen. Korporaal Steven
Loyd Hoepel meldde zich maan
dag bij de Nederlandse ambassa
de. Ook meldde zich bij de Ame
rikaanse ambassade in Paramari
bo een burger, Loyd Iwan Baha-
reea. Van Mierlo besloot vervol
gens, in samenspraak met de
Amerikaanse regering, tot één
gezamenlijke lijn: het verkrijgen
van garanties van de Surinaamse
autoriteiten voor een eerlijk prp-
ces.
VERVOLG OP BUITENLAND - A5:
'Ogen heel de wereld letten op
Suriname'
Breskens - Het opruimen van zes
zware vliegtuigbommen uit dé
Tweede Wereldoorlog in Bres
kens is gisteren probleemloos
verlopen. De Amerikaanse en En
gelse bommen waren gevonden
op het terrein van het voormalige
Fort Frederik Hendrik, dat mo
menteel bouwrijp wordt ge
maakt. Tijdens het ruimen van de
bommen moesten 250 mensen
hun huis of caravan uit.
ZIE ZEELAND - C4:
'Elke keer als we hier zijn, is het raak'
Wall Street herstelde zich van de
dramatische koersval van maan
dag. De Dow Jones-index sloot
gisteravond op 7499 punten, een
stijging van 4,7 procent. De Am
sterdamse beurs stortte 's och
tends 10 procent naar beneden,
maar toen 's middags koopjesja
gers zich meldden en Wall Street
redelijk opende, kon Beursplein 5
het verlies met een felle'eind
sprint tot krap 3 procent beper
ken.
Hoewel handelaren en andere
deskundigen de correctie op de
beurzen verwelkomden, ver
wachten zij de komende maan
den aanhoudende nervositeit.
De opening van de Europese
beurzen voorspelde een dramati
sche dag, zoals eerder in Hong
kong, waar de beurs met dik der
tien procent verlies was geëin
digd. Grote onrust kenmerkte de
handel, die in Parijs en Moskou
daarom tijdelijk werd stilgelegd.
In Moskou daalden de koersen
zelfs 20 procent.
In Duitsland en Frankrijk moes
ten ministers de beleggers sussen
door te wijzen op de gunstige
economische ontwikkelingen, die
een verdere terugval van de koer
sen niet zouden rechtvaardigen.
Ook de Amerikaanse president
Clinton zei dat de toestand van
de economie optimistisch stemt.
In Nederland waarschuwde mi
nister Wijers (Economische Za
ken) de beleggers niet in paniek
te raken. Het is niet prettig wat er
gebeurt, maar op termijn blijven
aandelen een beste belegging, al
dus Wijers. „De winstcijfers van
de bedrijven zijn mooi, de ver
wachtingen positief." Hij voor
spelde dat het sentiment op de
beurs snel kan veranderen.
Uiteindelijk viel de schade op de
meeste Europese beurzen mee, de
desastreuze opening in aanmer
king nemend. Londen sloot 1,8 en
Parijs 4,3 procent lager. Frank
furt moest met 8 procent wel een
stevige veer laten.
In Amsterdam waren het vooral
particuliere beleggers die de
zware tol van een hectische dag
betaalden, 's Ochtends vroeg
dumpten zij hun aandelen waar
door de AEX liefst honderd pun
ten terugging naar 770 punten.
Die daling was twee keer zo hoog
als de handelaren hadden ver
wacht. Nadat zij hun stukken
waren kwijtgeraakt, moesten de
ze particulieren met spijt aan
zien, hoe de AEX zich stapje voor
stapje herstelde, toen de profes
sionele beleggers actief werden.
In het laatste uur gingen de koer
sen zelfs weer stevig omhoog,
omdat Wall Street zich enigszins
herstelde van het zware verlies
van 7 procent op maandag. Zodat
financieel onderzoeker R. Dor-
scheidt van de Consumentenbond
constateerde dat in elk geval de
banken en commissionairs als
mede de institutionele beleggers»
de winnaars van de hectische
handel waren.
ZIE BEURSPAGINA - A7
ZIE ECONOMIE - A8
- VEB adviseert belegger niet te
verkopen
- Drukte bij beursorderlijnen, geen
paniek
- Met een klikfonds word je niet
slapend rijk
Eindhoven - De Philips-top en de
wereldwijde en Europese cönsu-
menten-marketing activiteiten
verhuizen definitief naar Am
sterdam. Tegelijk met dit besluit
heeft het concern gisteren een
plan gepresenteerd om een groot
deel van zijn activiteiten in Eind
hoven samen te voegen op een
technologie-campus.
Een groot deel van het afgeslank
te hoofdkantoor verhuist naar
Amsterdam. Daartoe behoren de
complete raad van bestuur en de
sterk internationaal georiënteer
de staffuncties op het gebied van
strategie en financiën. Daarmee
zijn tussen de 150 en 200 functies
gemoeid. De andere helft van het
huidige hoofdkantoor, waarvan
de activiteiten zich meer richten
op de product-divisies in de regio
Eindhoven, blijft in Eindhoven.
ZIE ECONOMIE - A6:
Verhuizing van Philips oogst kritiek
(ADVERTENTIE)
De Stem houdt u op de hoogte van het nieuws uit stad en
streek, binnen- en buitenland en van al het andere dat zich
afspeelt in de wijde wereld van sport, economie, kunst en
cultuur. Daarom neemt u een abonnement op De Stem.
Uw abonnementskeuze is: w
een proefabonnement van 6 weken voor 31,-
of een abonnement waarbij u De Stem de eerste 2 weken gratis ontvangt.
Per maand d.m.v. automatische afschrijving32,50*
Per kwartaal d.m.v. automatische afschrijving93,50*
Per kwartaal d.m.v. acceptgiro97,50
r
tl kiest voor automatisch betalen en ontvangt een Parkerpen.
Naam:...
Adres:
Postcode.*Plaats:
Telefoon:Bank/Gironr:,..
Handtekening:.
Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar:
Dagblad De Stem, Afdeling Lezerscontact,
Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda
21-202
W M
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
8
f
8
I
