iVmgen wil snel groeien in Breda
De meerwaarde van het eigen huis
oordelen
Stortvloed zuinige
motoren op 32e
autoshow in Tokyo
Europees Logistiek Centrum wordt volgende week officieel geopend
Ex-manager
van Mercedes
ijgt 5 jaar
Leuke dingen
Een nepbont onder
het poldermodel
G 25 OKTOBER 1997
wijn een aparte troefkaart heeft
„Dit is de nieuwste van de zoseh
ten 'Nieuwe Wereld Wijnen' to
hebben een heel interessante L
ze voor de liefhebber. Ens]'
wijn is zeker aantrekkelijk w,
de kenner. Natuurlijk kunnen
met concurreren met de m-Z
wijnproducerende landen rna
we verdienen zeker onze plaats"'
Die plaats moet door de con»,
ment wel worden betaalt Ond
de twintig gulden vind je WeJ'
flessen (wit, rood, rose of mousse
rend) die meer bieden dan een cu
riosum. Ian Berwick doet zo' l
constatering pijn. „Je moet niei
naar het etiket kijken, maar pro»
ven. De truc van veel Engels,
wijnproducenten is om hun wij,
tussen vergelijkbare Franse er
Duitse wijnen te zetten waarbij di
flessen van de etiketten zijn se-l
haald. En vaak komen we dan als
beste uit de bus."
Dat er op de thuismarkt nog veeb
werk aan de winkel is mag blijken
uit de nuchtere cijfers. Terwijl de
Britse wijnconsumptie het laatste
decennium bijna is verdubbeld tot
15 liter per hoofd van de bevol
king is het aandeel van het eigen,
druivennectar 0,2 procent. De
promotie van de eigen wijn is het
grote probleem. „Wij kunnen ons
geen dure advertentiecampagne
veroorloven. Daarvoor is er te
weinig omzet", aldus Berwick
Maar hij geeft de moed niet op.
Een eerste handelsdelegatie van
Engelse wijnmakers reist begin
november naar Noorwegen om
daar een bruggehoofd te slaan.
Dat de Engelse wijnboeren begin
nen in het Noorse kikkerbad en
niet meteen in het diepe duiken in
Frankrijk of Italië getuigt van re
alisme.
,00
,50
,80
,00 f
,70 f
,00
,40
,50
,00
,20 e
,70
,60
.10
,00
,00 A
.00 a
pril '98
egen f
idend.
Wall Street
23/10
24/10
abn-amro
19.19
19.12
aegon
78.56
78.00
ahold
25.75
26.12
akzo
84.62
84.88
allied signal
39.50
38.44
amer.tel.tel
49.06
50.44
amoco corp
94.44
94.00
asarco ine.
29.81
30.00
asm intern
14.38
12.38
asm lith
88,75
81.38
baan company
70.38
69.38
bethl. steel
10.62
10.81
boeing co
49.12
48.44
burlington sfe
99.56
98.81
can.paciftc
30.62
31.25
chevron
83.50
83.50
chiquita
16.94
17.19
chrysler
36.25
35.81
citicorp
136.75
136.62
cons.edison
34.12
34.56
digitequipm.
50.81
50.56
dupontnemours
60.06
58.06
docdata
19.00
18.88
dow chemical
93,06
92.06
eastman kodak
61.31
60.75
exxon corp
63.12
62.62
ford motor
46.81
46.31
fortune brands
33.38
33.44
gen. electric
67.12
65.94
gen. motors
7Ö.t5
68.06
goodyear
66.50
65.62
hewlett-pack.
65.06
63.88
int. bus.mach.
100.06
97.88
itt industries
32.31
32.44
kim airlines
34.31
34.44
kpn
37.12
36.25
merek co.
94.50
93.38
mobil oil
72.31
73.44
oce vd grinten
120.50
114.50
omega financ.
34.50
34.25
philips
81.25
80.12
royal dutch
53.12
51.75
sears roebuck
43.19
43.00
shell tr.
42.44
41.50
texaco inc.
60.50
59.50
travelers
74.75
72.94
unilever nv
53.50
52.75
united techn.
76.62
74,25
westinghouse
28.69
28.38
whitman corp
27.38
27.00
woolworth
19.50
19.69
A advieskoers
vk vorige koers
sk slotkoers gisteren
a laten
b bieden
c ex claim
d ex dividend
e gedaan/bieden
g bieden
h laten er
k
I
40,00
2284
1,20
1,40
40,00
1203
2,50
2,70
42,50
1740
1,60
1,80
45,00
1373
1,10
1,20
50,00
1868
0,40
0,50
55,00
1147
0,20
0,20
45,00
810
2,00
2,30
37,50
1956
10,70
11,00
42,50
1258
8,60
b
9,20
50,00
1771
6,90
7,20
60,00
1241
4,90
5,00
37,50
951
1,20
0,90
37,50
793
2,20
1,90
40,00
1251
3,50
3,00
42,50
1108
9,70
9,20
150,00
751
7,50
7,00
900,00
1502
21,00
21,50
910,00
914
17,80
17,00
920,00
1287
13,00
13,50
940,00
1136
8,20
a
8,10
000,00
961
1,80
b
1,60
950,00
750
39,00
44,00 a
820,00
1458
8,90
6,50 b
840,00
1661
12,00
b
9,50
860,00
1621
18,00
a
14,20
880,00
969
26,50
a
22,00
890,00
1985
31,00
b
26,00
940,00
1145
65,00
58,50
880,00
1271
36,00
32,00
56,00
739
2,10
2,60
58,00
1124
1,70
2,00
130,00
1011
2,70
3,50
90,00
873
4,20
4,20
100,00
772
3,30
b
3,60 a
118,00
1400
1,30
a
1,10
70,00
3606
0,20
a
0,10 a
62,00
1927
1,70
1,80
62,00
829
7,50
6,30
62,00
804
7,30
7,00
110,00
1472
5,10
5,10 a
97,50
3420
2,00
1,90
100,00
811
2,80
2,80
102,50
1369
3,60
3,60
105,00
4289
4,40
5,00
110,00
1333
6,80
7,50
80,00
4318
6,50
6,50
165,00
1012
5,60
a
7,20
180,00
1683
1,50
2,20 a
160,00
2464
6,60
5,20
L maart 1996 startte het
I farmaceutische concern
I Amgen met de bouw van
Ljn Europees Logistiek
Centrum (ELC) in Bre
da. Elf maanden later
Lvas het gebouw opgele
gd. „Er is in een re-
Lrdtempo gewerkt.
Lormaal staat voor zo'n
Luwwerk al gauw twee
jaar," zegt K. Leonard,
tirecteur van het ELC.
Eet afgelopen halfjaar
heeft Amgen het gebouw
bedrijfsklaar gemaakt.
Woensdag komt minister
jWijers naar Breda om
het ELC officieel te ope
ten.
Lor Paul Verlinden
®T EUROPEES Logistiek Cen
trum (ELC) van het Amerikaanse
I jedrijf Amgen is de trots van
I Hoogeind, het jonge industrieter-
l'-ein aan de A27 in Breda. Het
Laai vormgegeven hoofdgebouw
Luit glas en staal opgetrokken,
•erwijl het terrein rond het ELC
I boor de bomen, groene heuvels en
tijvers een parkachtige aanblik
leeft.
[We willen dat de buitenkant
weergeeft wat er binnen ge-
|leurt," zegt C. Van Den Broucke,
directeur Benelux van
togen.
Kaar wat gebeurt er binnen?',
al menig automobilist zich af
lagen die over de A27 naar het
noorden rijdt en het opvallende
{ebouw passeert. Amgen is een
farmaceutisch bedrijf uit de VS.
Ii vrijwel elk West-Europees
land heeft het een verkoopkan
toor, maar de distributie werd tot
voor kort uitbesteed. Met de
lamst van het ELC in Breda gaat
Amgen de medicijnen zelf ver-
paften, labelen en versturen
over heel Europa. Daarnaast is
togen Nederland in het gebouw
pestigd. Amgen Nederland (dat
,al een kantoor in Breda had)
houdt zich bezig met verkoop,
marketing en klinische research.
Bedrijfsklaar
-Dit is dus veel meer dan alleen
n magazijn. We krijgen veel
uensen uit de medische en far-
«aceutische wereld over de
vloer. Die willen we ontvangen in
een mooie omgeving," zegt K.
Leonard, de Amerikaanse direc
teur van het ELC.
liet de bouw van ELC is vorig
jaar februari begonnen. Elf
maanden later was het gebouw
opgeleverd. „De aannemer heeft
in een recordtempo gewerkt,
fanaal staat voor zo'n bouw
werk al gauw twee jaar," zegt
Leonard. De afgelopen maanden
taft Amgen het gebouw be
drijfsklaar gemaakt en het wordt
woensdag geopend door minister
"ijers van het Economische Za
len.
fagen biedt in Breda in eerste
instantie werk aan tachtig men
sen, maar dat aantal zal binnen
enkele jaren verdubbelen, ver
wachten Leonard en Van Den
Broucke.
Bat de ontwikkeling van Amgen
én Breda snel gaat blijkt ook uit
't investeringssom. Destijds
kondigde Amgen aan 100 miljoen
Sjvlden in het ELC te stoppen,
is uiteindelijk 160 miljoen
an geworden. „De dollar is
duurder geworden en er zijn wat
Wgetoverschreidingen geweest,
maar een grote rol speelt ook dat
(r steeds meer investeringen bij
gekomen zijn. Zo hebben we hier
Europese computercentrum
san Amgen gekregen. We wisten
®i jaar geleden nog niet dat dat
■ou gebeuren," aldus Leonard.
Ba ontwikkeling van Amgen past
C. Van Den Broucke (I) en K. Leonard voor het nieuwe gebouw van Amgen in Breda.
bij een jonge, snelgroeiende on
derneming. Hoewel het concern
vorig jaar met 5000 medewerkers
een omzet van 2,3 miljard dollard
draaide, bestaat Amgen pas ze
ventien jaar, waarvan de eerste
negen jaar alleen maar uit 're
search en ontwikkeling beston
den.
Eiwitten
De grondlegger van Amgen is G.
Rathman. Met een handjevol
mensen begon hij in 1980 het be
drijf in Thousand Oaks (Califor-
nïe), daarbij gefocused op medi
sche biotechnologie. Het specia
lisme was (en is) het samenstellen
van eiwitten die ook in het men
selijke lichaam aanwezig zijn.
Uiteindelijk was het eerste pro
duct in 1989 gereed. Bij Amgen
werkten toen al meer dan 500
mensen. De research werd onder
andere gefinancierd door een
beursgang, die beleggers uitein
delijk geen windeieren heeft ge
legd, want Amgen is een van de
grootste groeiers op Wall Street
en heeft nu een beurswaarde van
ruim 15 miljard dollar. Daar
naast kreeg Amgen inkomsten
van bedrijven die de rechten
kochten om de in ontwikkeling
zijnde medicijnen te verkopen.
Zo kwam de Europese licentie
voor het eerste product, Epogen,
bij Jansen-Cilach terecht. Amgen
zal Epogen, - gebruikt bij de be
handeling van een tekort aan ro
de bloedcellen veroorzaakt door
onder andere nierstoornissen - in
Europa dan ook niet zelf verko
pen en distribueren.
In feite handelt het bij het ELC in
Breda (nog) maar om één medi
cijn: Neupogen, het tweede pro
duct van Amgen, dat in 1991 op
de markt kwam. Neupogen wordt
gebruikt om het aantal witte
bloedcellen nd onder meer che
motherapie bij kankerpatiënten
weer op pëilte brengén.
Neupogen wordt in Breda in am
pullen aangeleverd en via koe
riersdiensten naar ziekenhuizen
in Europa verstuurd. Dit jaar
zullen er zo'n 3 miljoen ampullen
op de Europese markt afgezet
worden. „Binnen 24 uur kunnen
we Neupogen leveren aan de zie
kenhuizen. Dat is vaak nodig om
dat ziekenhuizen in verband met
de kosten slechts een kleine voor
raad aanhouden," zegt Leonard.
Snelheid
De snelheid van leveren is een
van de middelen om de concur
rentie af te troeven, want Epogen
en Neupogen kennen elk één con
currerend medicijn. „De kwali
teit van de medicijnen is onge
veer gelijk, daar kunnen we eer
lijk over zijn," zegt Van Den
Broucke. „Maar wij proberen een
betere service te bieden en wij
hebben meer know how in huis
omdat Amgen zich focust op
slechts enkele medicijnen, terwijl
dë concurrentie een breed assor
timent heeft." Overigens is Am-
bgèn niet echt"b'edii'èftt voor de
concurrentie omdat het concern
met zijn twee medicijnen een
marktaandeel van tachtig pro
cent heeft.
Inmiddels heeft Amgen ook een
derde medicijn uitontwikkeld:
Infergen, dat voor de behande
ling van hepatitis-C (een lever
ziekte) gebruikt wordt. Dat mid
del is pas vorige maand door de
Amerikaanse autoriteiten goed
gekeurd en zal voorlopig nog niet
in Europa verkocht worden. Als
dat gebeurt, zal het het ook niet
via het ELC gedistribueerd wor
den, aangezien Amgen daarvoor
al een contract met een ander be
drijf gesloten heeft.
Toch voorziet Van den Broucke
voor de nabije toekomst een uit
breiding van het aantal produc
ten dat Amgen in Europa zelf dis
tribueert en verkoopt. „Er zijn op
dit moment twaalf producten in
ontwikkeling. Die zullen niet al
lemaal een succes worden, maar
„er komen er ook weer nieuwe
bjij." Amgen is in Breda al voor
bereid op groei, want op het 5,5
ftfedtafe grote terrein is'ruimte
voor nog een gebouw gereser
veerd.
Vetzucht
Groei zal er ook zijn doordat in
de nabije toekomst vanuit Breda
Afrika en het Midden-Oosten
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
(gebieden waar Amgen nog niet
actief is) bediend gaan worden.
Bovendien acht Van Den Broucke
de kans 'fifty-fifty' dat de toege
voegde waarde in Breda op ter
mijn groter wordt. Nu wordt
Neupogen in ampullen aangele
verd. Mogelijk wordt het medi
cijn straks als buikproduct naar
Nederland verscheept en worden
de ampullen in Breda afgevuld.
Veel verwacht Amgen van het
product Leptine, een van de
meest revolutionaire medicijnen
die het concern in ontwikkeling
heeft.
„Leptine is een middel tegen vet
zucht. Het is een vergevorderd
stadium en heeft enorme poten
ties," zegt Van Den Broucke.
„Bedenk maar eens wat een ef
fectief middel tegen vetzucht
voor impact zou hebben in Ame
rika, met drie miljoen mensen die
meer dan 150 kilo wegen. Maar
ook in Europa zal de vraag groot
zijn. Zelfs de uitbreidingsmoge
lijkheden die we in Breda heb
ben, zullen dan waarschijnlijk
niet voldoende zijn."
(ap) - Wegens het ver
wen van miljoenen is de
J°«malige manager van Merce-
es Hans Dieter Fink gisteren
oor de rechtbank in Stuttgart
ot vijf jaar en drie maanden cel
faoordeeld.
p* (56) had in 1993 en 1994,
hij verantwoordelijk was
°°r de verkoop van personen-
agens in Oost-Europa, voor
1 vijf miljoen mark aan provi-
es eigen zak gestoken. De
constateerde dat Fink
Jfedes als een 'zelfbedienings-
rikel' had beschouwd.
zou zo ver gegaan zijn dat
J®ut°handelaren afperste door
dreigen dat hij de leverantie
greeds aanbetaalde auto's zou
j^agen.
weLmanaëer. die in 1995 naar
!ie "Oitenland was gevlucht,
1 miljoen mark aan Mer
ges terugbetaald.
VEEL huizenbezitters maken de meer
waarde van hun woning te gelde door een
tweede hypotheek te nemen. Er zitten
echter addertjes onder het gras. Een hy
potheek aflossen duurt meestal langer en
de fiscus ziet ook niet meer werkloos toe.
Huiseigenaren voelen zich rijker dan
ooit. En terecht, want de waarde van hun
huizen is afgelopen 10 jaren met maar
liefst 90 procent gestegen. Zonder dat
men er iets voor heeft hoeven te doen, is
het vermogen gemiddeld met een kleine
1,5 ton toegenomen. Huiseigenaren voe
len zich slapend rijk geworden.
Met deze kennis alleen kan men tevreden
zijn. De wetenschap in een berg met geld
te wonen, geeft veel mensen al voldoe
ning. Maar lang niet iedereen neemt hier
genoegen mee: velen willen hun rijkdom
ook echt in klinkende munt terugzien.
Dat kan natuurlijk door het huis te ver
kopen. Alleen, daar schiet je niet zo veel
mee op. Want dan zal er immers weer een
nieuw huis gekocht moeten gaan worden.
En zoals gezegd: de prijzen van woningen
zijn hard gestegen. Er bestaat dus heel
veel kans dat de winst van het oude pand
dubbel en dwars geïnvesteerd moet wor
den in een nieuwe woning.
Daarom besluiten veel huiseigenaren hun
vermogensgroei via een extra hypotheek
in harde munten om te zetten. Op de
overwaarde van het huis wordt een aan
vullende of tweede hypotheek genomen.
Financieel hoef je daar weinig van te
merken. De hypotheekrente staat immers
zo laag, dat bij het oversluiten van de ou
de hypotheek (die vaak een hogere rente
had) de nieuwe netto woonlast - ondanks
de hogere hypotheek - nauwelijks hoeft
te stijgen.
Het afgelopen jaar hebben liefst 70.000
huishoudens deze stap gewaagd. Met dat
extra geld worden veel leuke dingen ge
daan. Soms wordt het huis verbouwd,
waardoor het pand nog méér waard
wordt. Steeds vaker echter wordt het
geld gebruikt voor consumptieve zaken.
Zoals de aanschaf van een caravan, een
mooie vakantiereis of zelfs het kopen van
effecten. Allemaal zaken waar men an
ders nog vele jaren voor had moeten spa
ren of misschien wel nooit aan toe was
gekomen.
Denkt u er ook over uw kostbare bezit
niet alleen te koesteren, maar ook in klin
kende munt om te zetten, dan is het raad
zaam met de volgende zaken rekening te
Drie finandêle deskundigen
schrijven afwisselend over
geldzaken in de privésfeer
f ia'
W. van der Kleijn B. Bakker
houden:
De lange looptijd maakt hypotheek-
geld duur.
Stel dat een extra hypotheek wordt geno
men van 35.000 om de aanschaf van een
nieuwe auto te financieren. Normaal ge
sproken was waarschijnlijk een persoon
lijke lening afgesloten, waarvan de effec
tieve rente al gauw 3 procent hoger ligt
dan die van de hypotheek. Pure winst,
denken veel mensen. Maar dat is niet al
tijd zo.
Natuurlijk, als de extra hypotheek keurig
in vijf jaar tijd wordt afgelost, zoals dat
met een persoonlijke lening zou gebeu
ren, dan wordt inderdaad een paar hon
derd gulden per jaar minder rente be
taald. Maar veel mensen zullen de verlei
ding niet kunnen weerstaan om van de
mogelijkheid gebruik te maken de lening
niet in 5 jaar, maar in 25 jaar terug te be
talen. Dan valt het verschuldigde maand
bedrag namelijk veel lager uit. Maar al
die jaren moet dan wel de rente betaald
worden. Uiteindelijk wordt hierdoor
voor het geleende bedrag heel wat meer
terugbetaald dan wanneer een persoon
lijke lening was afgesloten.
Even ter vergelijking: het netto prijs
kaartje (betaalde rente na belastingvoor
deel) van een persoonlijke lening van
35.000 die in 5 jaar wordt terugbetaald is
bij een belastingteruggave van 50 pro
cent 4.175. Het netto prijskaartje van
de extra hypotheek komt met de huidige
rentestand uit op 13.125. Aan het eind
van de rit is dus een kleine 9.000 méér
terugbetaald aan de bank.
De belastingaftrek is in de toekomst
minder gunstig.
Een tweede belangrijke overweging is het
vermeende voordeel van de gegarandeer
de belastingaftrek van de hypotheekren
te. Hou er rekening mee dat zodra het
geld niet voor het huis zélf gebruikt
wordt, maar voor andere consumptieve
zaken, vanaf het belastingjaar 1997 een
beperkte aftrekregeling geldt, die in drie
jaren tijd verder zal worden afgebouwd.
Vanaf 1999 kunnen echtparen niet méér
Vandaag: C. Groenewegen
dan 10.000 per jaar aan betaalde rente
voor consumptieve leningen aftrekken.
En een hypothecaire lening die voor con
sumptieve doeleinden wordt gebruikt, is
in de ogen van de fiscus een gewone con
sumptieve lening.
Bij de huidige lage rentestand betekent
dit, dat de betaalde rente voor het zeer
riante krediet van zo'n 1,5 ton nog kan
worden afgetrokken. Maar stel dat de
rente weer gaat stijgen, dan moet men er
rekening mee houden dat deze limiet veel
sneller wordt gehaald.
Verrekenen van betaalde en ontvangen
rente.
Tenslotte moet de belastingbetaler er ook
nog rekening mee houden dat éérst de
ontvangen belastingvrije spaarrente met
de betaalde rente voor consumptief kre
diet wordt verrekend, vóór er van een af
trekpost sprake kan zijn. Stel dat een
echtpaar 40.000 op spaarrekeningen
heeft staan en volledig gebruik maakt
van de 2.000 die zij belastingvrij aan
rente mogen ontvangen, dan zal het be
lastingvoordeel van de eerste 2.000 die
jaarlijks betaald moet worden voor het
aflossen van een consumptief krediet in
feite wegvallen.
Ais dit krediet wordt verstrekt door een
extra hypotheek, dan komt het er bij de
huidige rentestand op neer dat de betaal
de rente over de eerste 65.000 geleend
geld geen extra belastingteruggave ople
vert.
Lening van 35.000
bruto
belasting
netto
kosten
teruggave
prijskaartje
per jaar
persoonlijke lening:
effectieve rente 9,5
(aflossing in 5 jr)
ƒ1.665
ƒ830
ƒ4.175
hypothecaire lening:
rente 6
(aflossing in 25 jr)
ƒ1.050
ƒ525
ƒ13.125
De Russische grootvorst
Potemkin, adviseur en
minnaar van Catharina
de Grote, wist er altijd voor te
zorgen dat de tsarina gespaard
werd voor de aanblik van ar
moede in haar rijk. Als dorpe
lingen verklede acteurs voer
den vrolijke dansjes op en po
seerden als nijvere ambachts
lieden als zij passeerde.
Volgens de gepensioneerde
organisatie-adviseur Dirk
Horringa (van het vermaarde
bureau Horringa en De Ko
ning) voeren in Nederland de
statistisci van het CBS een ei
gentijdse variant op van dit
verhullende toneelstukje.
Vooral de officiële werkloos
heidscijfers die het CBS pro
duceert, brengen Horringa het
schuim op de mond. Het gaat
volgens hem in dit land niet
om 372 duizend werklozen (de
CBS-stand van gisteren), niet
om een half miljoen, niet een
miljoen, maar om twee miljoen
en meer werklozen.
Horringa vaart al langer uit
naar de 'regeringshype van het
poldermodel'. Deze week
mocht hij een bundeling van
eerder gepubliceerde artikelen
('Het drama van de hyper
werkloosheid', uitgeverij Pro
metheus) aanbieden aan mi
nister Wijers, immers afkom
stig van 'zijn' club Horringa en
De Koning.
„Achter de fagade van het pol
dermodel schuilt een werke
lijkheid van overkill, de hoog
ste kapitaalvlucht ter wereld,
emigrerend en verschrompe
lend bedrijfsleven en een on
stuitbare hyperwerkloosheid -
niet minder dan 25 procent van
de beroepsgeschikt geachte
bevolking van 18 tot 65 jaar, de
hoogste maatschappijont-
wrichtende werkloosheid van
Noordwest-Europa", fulmi
neert Horringa in zijn ge
schrift.
Geregistreerde werklozen zijn
mensen zonder werk of met
minder werk dan twaalf uur
per week, ingeschreven bij het
arbeidsbureau en onmiddellijk
beschikbaar voor minstens
twaalf uur per week. Dat is in
derdaad maar een deel van de
werkelijkheid van de Neder
landse arbeidsmarkt. Een an
der gegeven is het aantal men
sen dat een betaalde baan van
minstens twaalf uur per week
wil hebben en dat is ruim 1,1
miljoen.
Uit de internationale concur-
rentietoets die Wijers, voordat
hij het boekje van Horringa in
ontvangst mocht nemen, deze
week presenteerde, blijkt dat
Nederland inderdaad nog een
eind te gaan heeft op het ge
bied van de werkgelegenheid.
In Nederland staan tegenover
honderd actieven 42 uitke-
ringsrechtigden ('uitkeerlin-
gen', noemt Horringa ze) be
neden de 65 jaar. Die inactivi
teit is bijna tweemaal zo veel
als in de Verenigde Staten en
Japan. Merkwaardig genoeg
scoort Denemarken nog slech
ter, terwijl minister Wijers juist
dat land ten voorbeeld houdt
als het gaat over werkgelegen
heidsbeleid.
Horringa gaat nog een stapje
verder door 'werklozen en an
dere inactieven' op te tellen bij
ambtenaren en semi-ambtena-
ren en 65-plussers. Hij komt zo
tot een gezelschap van zeven
miljoen mensen wier inkomen
uit de collectieve sector komt,
tegenover 3,5 miljoen werkers
in de marktsector. De retori
sche vraag die hij vervolgens
opwerpt, is hoe het tij te keren
als tweederde van het kiezers
volk rechtstreeks belang ziet
bij het in stand houden van de
collectieve sector.
Voor zo ver Horringa de onaf
hankelijkheid van het CBS in
twijfel trekt (hij heeft het zelfs
over 'een moedwillige amputa
tie van de waarheid') is hem
eerder afdoende van repliek
gediend door het 'hoofd sector
nationale rekeningen' van dat
bureau. Het siert Horringa dat
hij die reactie ook in zijn boek
je opneemt, maar het weer
houdt hem er niet van zijn fi
lippica voort te zetten.
Zo houdt hij vol dat Nederland
een 'verborgen staatsschuld'
kent die tweeduizend miljard
gulden bedraagt, tegenover de
'officiële' staatsschuld die min
der dan een kwart daarvan be
draagt. Horringa berekent die
enorme schuld door het bere
kenen van de verplichtingen
van de Staat aan 'zeven mil
joen ambtenaren, uitkeerlin-
gen en geronten' in de komen
de tien jaar. Hij gaat blijkbaar
voorbij aan de inkomsten die
deze lasten afdekken.
Een organisatie-adviseur die
zo driftig met de feiten om
gaat, is hard toe aan een turn
around. Horringa mocht deze
week het spotlicht van zijn
oud-collega Wijers gebruiken
om zijn boekje een schijn van
gewicht te geven. Bij die gele
genheid bedankte hij drie jour
nalisten die hem blijkbaar se
rieus nemen. Daar hoor ik niet
bij.
Door Rien van der Steen
Tokyo - De Europese en Amerikaanse merken vallen op met
vooral meer en groter. De Japanners leggen de nadruk op het
milieu. Op de 32e autoshow van Tokio schakelen met name de
thuismerken in een 'groene versnelling'. Onder het motto 'één
wereld, één volk, één show',
Natuurlijk zijn er weer veel
elektrische voertuigen, maar ook
de Japanners erkennen tegen
woordig openlijk dat het nog een
hele tijd duurt voordat we daar
efficiënt mee de weg op kunnen.
Meer geloof wordt gehecht aan
hybride auto's,, die zowel een
verbrandingsmotor als een elek-
trogenerator aan boord hebben.
Maar van de fabrikant wordt
ook verwacht dat hij aantrekke
lijke producten maakt.
„Onze auto's moeten aan een he
le reeks voorwaarden voldoen,
waaronder die op het gebied van
milieu en veiligheid niet de min
ste zijn," zegt Nissan-baas Ha-
na wa. Nissan is trots op de hy
per-mini, een piepkleine auto
die op accu's loopt.
Het grootste Japanse merk
Toyota gaat er van uit dat mi
lieuvriendelijke auto's toch ple
zierig moeten zijn om te rijden.
President Okuda van Toyota
verklaarde dat dat het doel van
zijn onderneming is. Toyota ziet
in dat vooral de Europeanen de
vaak saaie Japanse modellen beu
zijn. „Iedereen weet nu wel dat
we betrouwbare auto's maken,
nu wordt het tijd voor vernieu
wend design," aldus K. van Deu-
tekom van de Nederlandse im
porteur in Tokio. Toyota toont
op de show de Prius, de eerste
hybride auto in productie.
Terwijl Subaru het met de Ja
panse overheid aan de stok heeft
over het verzwijgen van een de
fect (aan meer dan een miljoen
mini-vans) dat brand kan ver
oorzaken en Mitsubishi in een
omkoopschandaal verwikkeld is,
toont Honda de schoonste benzi
nemotor van de wereld. De
ZLEV (Zero Level Emission Ve
hicle) probeert net zo schoon te
zijn als een elektrische auto en
scoort nu al onder de strengste
emissie-eis die Californië voor
staat. Volgens Honda komt de
lucht schoner uit de uitlaatpijp
dan hij er in Tokio ingaat. Hon
da bereikt dit door een uiterst
precieze lucht/brandstofverhou
ding, een high tech motor-mana
gement en twee katalysatoren.
Bovendien is het mogelijk met
deze motor 30 kilometer op 1 li
ter benzine te rijden.
Mitsubishi viert in Tokio een
technisch feestje met de GDI
(gasoline direct injection) motor
die in Nederland in de Carisma
geleverd wordt. Maar de zuinige
en schone technologie is in Ja
pan al tot in bijna alle modellen
doorgedrongen.
Volkswagen showt in Tokio zijn
eerste 12-cilinder motor, gevat
in een Ferrari-achtige sportauto
van de hand van de Italiaan Giu-
giaro. Het tekent de ambitie van
VW, dat duidelijk hoger in de
markt wil. Het maakt daarmee
ongetwijfeld plaats voor dochter
Skoda in het lagere deel van de
markt.
Mercedes-Benz verbijstert in
Tokio met een studie voor de
meest luxueuze limousine aller
tijden. Maybach heet het proto
type met 12-cilinder motor,
groot tv-scherm achterin,
schrijftafel, champagnekoeler en
de mogelijkheid de lederen ach
terbank langs elektrische weg in
een bed te veranderen. De auto
gaat wellicht over drie jaar in
productie.