E L
Lager
r m/v
Vedior
Bij Philips
beginnen
in een pooP
DE STEM
Concurrentie nekt
'greenpoints' PTT
Marketing drijft Philips naar Amsterdam
Voorzichtig herstel op effectenbeurzen
Autosleutels met chip
simpel na te maken
,G
Groot verlies
voor Boeing
''Vrije stroom helpt consument te weinig'
SfiPi
iel medewerker
;h commercieel
r (m/v)
TECHNIEK
plan bond voor flexibiliteit:
GM
anz AG
A6
ECONOMIE KORT
Weer banen weg in haven Amsterdam
Passagiersvervoer Schiphol stijgt fors
Impag moet spellen vernietigen
Efteling trekt 3 miljoen bezoekers
Nieuwe bestuurders voor Audax
Shell mag Montell van Brussel overnemen
Akkoord KLM met Japan Air System
J
)BER 1997
X77J
'ikelorganisatie. Met een vijftigtal
<nd, België en Duitsland,
isen die graag verder met ons mee
wij uitstekende vooruitzichten in
t prettig werken is.
isiaste mensen die goed met onze
ndelijk tegelijk. Energieke mensen
zijn ingesteld. Voor onze vestiging
oeken wij op korte termijn een
filiaalmanager en vervangt
ervaring met de verkoop
davo/Havo-niveau.
1 de wensen van onze klan-
al. Leeftijd rond 20 jaar.
Opleiding op Mavo-niveau.
me ties, stuur dan zo snel moge-
fte pasfoto naar:
chnische handelsonderneming,
Nationaal opereert en actief is
:hnieken:
1, Luchtreiniging, Ventilatie en
een
onze verkoopafdeling komen
:hten;
irketing activiteiten;
lemers;
ferten en documentaties.
jr aangevuld met vakgerichte
pré.
cties bieden wij u een passende
«oorwaarden.
met de heer C. Mastenbroek,
[tie.
s 283 - 3300 AG DORDRECHT
lacement,
sdiormeer
lemers en
n wij geopend van
u op zoek naar een
hnische, administra
te sector, kom dan
op onze vestiging
oon: (0165) 545965.
(an onze redactie economie
Eindhoven/Nijmegen - Bij Philips moeten regionale mobili
teitspools komen, die zorgen voor een flexibele inzet van perso
neel over verschillende vestigingen. De werknemers in de pool
hebben een vaste baan en vallen onder de Philips-CAO.
Dit is de inzet van de Industrie
bond FNV in de zogeheten em-
,|oj/nbÜ!tt/-discussie bij het elek
tronicaconcern. Jonge en nieuwe
«rlmemers beginnen in de op
tiek van de bond hun Phi-
lipsloopbaan bij de pool. In hun
contract staan duidelijke afspra-
n over scholing en functiewis-
tag. Ook uitzendkrachten kun-
oen via de pool een vaste baan
krijgen. De pool moet in de prak
tijk een soort eigen, intern uit-
sndbureau van Philips worden.
Haast het interne uitzendbureau
al de vakbond bij de CAO-on-
derhandelingen die in april be
ginnen inzetten op een loonsver
hoging van 1,5 procent, bovenop
je compensatie voor inflatie. Ook
je toeslagen voor vakantie en
ploegendienst en de dertiende
maand moeten omhoog.
ITijdelijk
Philips wil de flexibiliteit en mo
biliteit vergroten door nieuw per
soneel een tijdelijk contract van
drie jaar aan te bieden met scho-
liigsverplichtingen en functie-
réselingen. Daarnaast wil het
foneem een groter deel van het
ikomen afhankelijk maken van
lie individuele prestatie,
i Employability is voor ons werk
zekerheid," zegt vakbondsbe
stuurder Jan Cuperus. „Onder
[fatsoenlijke voorwaarden is
functieverandering mogelijk. Dat
eurt nu ook al. Laten we nu
de; indruk vestigeli dat de
Philipstfericnemer immobiel is.
Hij stelt dat de gemiddelde Phi-
1 lipswerknemer best flexibeler wil
werken en ook mobieler wil zijn,
saar dat daar wel enige zeker-
I heid tegenover moet staan.
Het voorstel van Cuperus is een
van wat de Industriebond
FNV met Stork is overeengeko
men. Bij het metaalconcern start
begin volgend jaar een experi
ment met een mobiliteitspool.
Uiteindelijk moet ruim een kwart
van het Storkpersoneel via de
pool bij meerdere werkmaat
schappijen van Stork inzetbaar
zijn.
Cuperus relativeert de roep van
Philips om meer mobiliteit. „Er
zal intern veel moeten verande
ren. Er zitten tussen de verschil
lende divisies flinke muren. Wij
hebben vaak grote moeite over
tollig personeel van de ene bij de
andere Philipsvestiging te plaat
sen." Hij hoopt dat half december
duidelijk is of er met Philips
overeenstemming kan worden
bereikt over een employability-
advies aan de CAO-onderhande-
laars.
Nieuwe fabriek
Het Philipsconcern meldde giste
ren dat het zijn productie van
transistoren en dioden in drie a
vier jaar wil verdubbelen. Giste
ren opende het concern een nieu
we fabriek hiervoor in Nijmegen.
Philips Halfgeleiders heeft 80
miljoen gulden geïnvesteerd in
de nieuwe chipfabriek, in uit
breiding van het ontwikkelings
centrum en in modernisering van
de faciliteiten.
Transistoren en dioden zijn half
geleiders net als chips. Chips zijn
echter geïntegreerde schakelin
gen. Transistoren én dioden zijn
'discrete' ofwel losse Coiriponen-
Rrtettjitlnihet jaar 2O90lrt¥£l<Bhilips
op dit terrein marktleider zijn.
Nu werken er bij philips' pro
ductgroep discrete halfgeleiders
in Nijmegen 650 mensen. Dat
aantal zal de komende maanden
oplopen tot 700. De komende ja
ren verwacht het concern nog
verdere groei.
Fan onze verslaggever
Eindhoven - De 'greenpoints' van de PTT zijn achterhaald door
I de snelle technologische ontwikkelingen. De groeiende concur-
I rentie van met name GSM en NMT heeft het mobiel bellen via
1 greenpoints onaantrekkelijk gemaakt.
Het aantal abonnees loopt terug:
ienunog 24.000 (ooit 42.000) ge
bruikers staan in schril contrast
tot de ruim 1,1 miljoen mobiele
Mere via GSM (Global Stan
dard Mobile Communications) en
NMT (Nordic Mobile Telecom-
lunications) tezamen.
»We breiden de belpunten niet
®eer uit," aldus persvoorlicht
er Plaschek van PTT Telecom-
ounicatie. „Alleen in nieuwe
vestigingen van bedrijven waar-
We PTT Telecom een contract
"Wft, bijvoorbeeld MaeDonalds
Blokker."
fTT Telecom introduceerde in fe
bruari 1992 de draadloze 'ker-
I®nu bekend onder de naam
Sreenhopper'. Overal in Neder
land - in steden, benzinestations,
"takels, stations, restaurants -
®uden 'greenpoints' oftewel bel-
Paatsen komen. Daar vandaan,
binnen een straal van 150 tot
'0 meter, was bellen met de
fFeenhopper mogelijk. In de cen-
a van alle grote steden waren
Punten gepland op maximaal
minuten loopafstand.
■vfflo 1997 is dit alleen in het
«ntrumvan Amsterdam gereali-
eerd. Eind 1992 waren er 2000
«plaatsen. Vijf jaar later is het
"«werk uitgebreid tot 4300
Srwnpoints. Daarmee is het be-
1 toegankelijke netwerk
Sen werkelijkheid geworden.
I ,Ver, financiële consequenties
sé t £reenPoints-stroP wil Pla-
v k niets zeggen. „Destijds
b rr we we^ degelijk in een
lp. 7° maar al snel bleek er
viaPSM»1",661 m°ëeliik te ziin
«a GSM," aldus Plaschek.
Ine voordelen van GSM en NMT
seerste plaats wat betreft
ruik) wegen zwaarder dan het
Economie
betrekkelijke gemak dat de
greenpoints bieden. Voor een
tientje per maand kan men van
de greenpoints gebruik maken,
de consument kan dan alleen zélf
bellen en betaalt lokaal 16,5 cent
per minuut (en interlokaal 33
cent per 47 seconden). Als de ge
bruiker ook digitale boodschap
pen wil kunnen ontvangen, kost
een abonnement 21 gulden per
maand. De greenhopper wordt
dan voorzien van een semafoon-
tje.
Voor vier gulden extra per maand
heeft de consument al een NMT-
abonnement. Hiermee kan in heel
Nederland mobiel gebeld worden
en de gebruiker hoeft niet van
belpunt naar belpunt te 'hoppen'.
GSM is duurder, maar geeft toe
gang tot het wereldwijde mobiele
netwerk.
Seattle (anp/krf) - Boeing heeft
in het derde kwartaal van dit jaar
een verlies geleden van 696 mil
joen dollar.
Eerder deze week waarschuwde
de grootste vliegtuigbouwer ter
wereld er al voor dat het resul
taat sterk negatief zou uitvallen
als gevolg van problemen bij de
productie.
De moeilijkheden zijn ontstaan
door de sterke uitbreiding van de
productie, die nodig is om aan de
gegroeide vraag te voldoen. Dat
heeft tot gevolg dat de aanvoer
van grondstoffen en onderdelen
is gaan haperen en dat er onvol
doende gekwalificeerd personeel
kan worded aangetrokken.
Door Monique van den Braak
en Chris Paulussen
Eindhoven/Amsterdam - We
reldwijde versterking van de
merknaam Philips is de be
langrijkste reden voor topman
Cor Boonstra om het hoofd
kantoor van het elektronica
concern van Eindhoven naar
Amsterdam te verhuizen. Dat
die verhuizing doorgaat staat
vrijwel vast, ook al wil Philips
dat pas volgende week offici
eel bekend maken.
Tot nu toe noemde Philips als be
langrijkste redenen voor een mo
gelijke verhuizing: de positie van
Amsterdam als financieel cen
trum, de nabijheid van luchtha
ven Schiphol en de wens om met
het hoofdkantoor op grotere af
stand van de bedrijfsonderdelen
te gaan zitten. Onder meer in
kringen rond de ondernemings
raad valt echter te vernemen dat
het Boonstra vooral om de mar
keting gaat.
Coca Cola
Het wereldwijde merkenbeleid is
een van de kerntaken van het af
geslankte hoofdkantoor, dat zich
verder bezighoudt met financiële
en strategische zaken. Boonstra
wil van Philips een trots en we
reldwijd bekend merk maken,
vergelijkbaar met concurrent So
ny of Coca Cola. Het marketing-
en reclamewereldje bevindt zich
in de hoofdstad, bovendien zou
den buitenlandse topmarketeers
eerder te porren zijn voor een
baan in Amsterdam dan in Eind
hoven.
De Philips-topman heeft haast en
hij wil niet wachten met de ver
huizing tot een nieuw kantoor is
gebouwd. Vooruitlopend daarop
wil hij zich alvast met een kleine
re staf van een kleine honderd
mensen in de hoofdstad vestigen.
Het blad Vastgoedmarkt wist gis
teren te melden dat Philips voor
lopig een kleine 4000 vierkante
meter betrekt in de Rembrandt
Tower bij het Amstelstation in
Amsterdam. Ontwikkelaar Sedij-
ko van de Rembrandt Tower, het
hoogste kantoorgebouw in Am
sterdam, wilpe dat gisteren be
vestigen ffoch ontkennen. De me
dewerkers Hrfcn Sedijko hadden
instructies gekregen om 'hierop
geen commentaar te geven'.
Zuiderhof
Over enkele jaren zou Philips met
zijn hoofdstaf van drie- a vier
honderd mensen verhuizen naar
een definitief nieuw hoofdkan
toor in Amsterdam-Zuid. Het ziet
ernaar uit dat Philips zich daar
samen met de ING-top in De Zui
derhof - een prestigieus kanto
rencomplex aan de Zuid-As nabij
het World Trade Center - zal
vestigen.
Project-ontwikkelaar Blauwhoed
zou zijn oorspronkelijke plan
voor de Zuiderhof inmiddels heb
ben laten vallen. In plaats daar
van worden nu plannen gemaakt
voor twee kantoortorens, één
voor de ING met een vloeropper
vlak van 20.000 vierkante meter
en één voor Philips van 18.000
vierkante meter.
Blauwhoed benadrukte dat het
Philips zou zijn hoofdkantoor allereerst willen overbrengen naar dit gebouw, de Rembrandt Tower
naast het Amstelstation in Amsterdam. Het is het hoogste gebouw van de stad. Philips huurt een deel
van de kantqorkplos tot over enkelejaren het nieuyie. definitieve hoofdkantoor klaarftp in het toe
komstige De^li^y^inAmsterdatk^Zjtid. 'H.'foto ANP'
ontwerp voor het kantorencom- sterdam erkende gisteren dat
plex dat in 2002 gereed moet zijn, Philips een 'duidelijke voorkeur'
nog niet definitief is. „Aan de
wensen van de toekomstige klan
ten proberen we zoveel mogelijk
tegemoet te komen. Zeker als die
klanten megaconcerns zijn," al
dus een woordvoerder. De ont
wikkelaar zegt wel met de ING
maar niet met Philips in gesprek
te zijn, maar voegt daaraan toe
dat dit niets wil zeggen. „Volgen
de week kan dit weer anders
zijn."
Waarschijnlijk lopen de gesprek
ken met Blauwhoed via Zadel-
hoff DTZ, dat Philips adviseert
bij het zoeken naar huisvesting in
Amsterdam. Boonstra en topma-
kelaar Cor Zadelhoff zijn naar
verluidt goede bekenden van el
kaar.
Directeur Pim van den Noorda
van Zadelhoff in Amsterdam liet
echter weten 'op verzoek van
Philips geen mededelingen te
kunnen doen'. De gemeente Am-
heeft voor De Zuiderhof. Volgens
de woordvoerster van wethouder
Krikke (Economische Zaken) die
eerder ërkende al maanden in
'warm overleg' te zijn met Phi
lips, heeft het concern inmiddels
verschillende locaties bekeken
die stuk voor stuk aan de zuid-as
zijn gelegen. Een definitief con
tract zou echter nog niet zijn on
dertekend. „Hoewel het nieuws
inmiddels op straat ligt, mag ik
zelfs overeenstemming over een
principe-akkoord niet bevesti
gen," aldus de woordvoerster van
het Amsterdamse stadhuis.
Voor de ING, die nu in een huur
pand aan de zuid-as zit, is De
Zuiderhof volgens een woord
voerder een van de opties voor
een nieuw hoofdkantoor. Hij zei
niet te kunnen zeggen of het waar
is dat Philips-topman Boonstra
en zijn ING-collega Jacobs zich
persoonlijk hebben bemoeid met
de aanpassing vah de plannen
voor De Zuiderhof. „Boonstra en
Jacobs spreken elkaar wel vaker,
maar dat wil niet zeggen dat zij
over een nieuw hoofdkantoor
praten."
In gesprek
Philips zelf wilde gisteren niet
verder gaan dan wat financieel
topman Hommen donderdag bij
de presentatie van de kwartaal
cijfers al had gezegd. Hommen
zei dat de beslissing van de raad
van bestuur over enkele dagen
bekend wordt gemaakt.
De verhuisplannen zijn eerder
deze week al aan de orde geweest
in de Raad van Commissarissen.
President-commissaris Floris
Maljers wilde desgevraagd
slechts kwijt: „We zijn voortdu
rend in gesprek met de Raad van
Bestuur hierover. Ik ben het met
u eens dat er niet lang gewacht
moet worden met een definitieve
beslissing."
(ADVERTENTIE)
Qweiooo*
Hwk Mrt-Stran* 1* - CH-4051 tml
M. 00 41/ti xn *2 io
Fax OO 41/61 27**2*1
Den Haag (anp) - De consument
heeft te weinig voordeel van een
vrije elektriciteitsmarkt. Een
wetsontwerp dat uitgaat van het
'niet ondervinden van enig nadeel'
rechtvaardigt geen ingrijpende
verandering van de elektriciteits
sector.
Dit stelt de Consumentenbond in
een commentaar op het wetsont
werp voor een nieuwe Elektrici
teitswet. De bond noemt die doel
stelling voor kleinverbruikers 'te
mager en veel te defensief'. De
bond wijst er op dat ook de ge
bruikers die tot 2007 nog niet vrij
zijn in hun keuze van stroomleve-
rancier, voordeel moeten hebben.
De jaarlijkse efficiëntiewinst door
meer marktwerking wordt ge
schat op 450 miljoen tot 1 miljard
gulden. De bond stelt dat de wet
niet mag worden aangenomen als
alleen de sector en de vrije klanten
hiervan profiteren. De bond wil
kleinverbruikers eerder de gele
genheid geven hun eigen leveran
cier te kiezen en vindt dat ze in de
tussentijd ook voordeel van de
veranderingen moeten hebben.
Hongkong/Amsterdam (rtr/afp/anp) - De
belangrijkste effectenbeurzen in Azië
hebben zich gisteren .enigszins hersteld
van de klappen die zij donderdag moesten
incasseren.
In Hongkong, waar het verlies van de Hang
Seng-index van 10,4 procent donderdag een
wereldwijde verkoopgolf op gang had ge
bracht, sloot het koersgemiddelde 6,9 procent
hoger. De belangrijkste beurzen in Europa
veerden eveneens op.
Dat de markten in het Verre Oosten in minder
turbulente wateren terecht kwamen, zorgde
ook in Europa voor rust. In Londen doorbrak
de FTSE-index al snel de 5000-puntengrens
om daarna door te trekken tot een stijging van
1,5 procent in de loop van de morgen. In
Frankfurt veerde de DAX-index met 2,0 pro
cent op, en nam daarmee weer de barrière van
4000 punten. De CAC-index in Parijs klom rap
naar een winst van 0,8 procent. De AEX-index
in Amsterdam pakte binnen twee uur een
winst van 1,6 procent.
„Alles lijkt weer normaal," aldus een hande
laar in Hongkong, maar onzekerheid bleef
daar echter bestaan over de richting die de
beurs de komende dagen zal opgaan. „De
markt kan dit niet allemaal in één dag verwer
ken." Beleggers sloten een nieuwe daling niet
uit, maar stelden wel dat de stemming zich
heeft verbeterd. „Veel zal afhangen van de
ontwikkeling in Europa en de VS," aldus een
analist. De onzekerheid gold vooral de achter
liggende gronden van de stijging. Handelaren
onderstreepten dat veel aankooporders van
ondernemingen waren die om hun eigen stuk
ken vroegen. Bovendien kochten beleggers
stukken aan om aan leveringsverplichtingen te
voldoen en waren veel koopjesjagers actief.
Ook de opnieuw lagere koersgemiddelden in
Australië, Nieuw-Zeeland, Singapore, Zuid-
Korea en Maleisië dragen bij tot de nog immer
gespannen stemming. Een volledig herstel van
de aandelenmarkt in Hongkong, die van
maandag tot en met donderdag bij elkaar 23,3
procent terugmoest, is niet mogelijk. Elke
krachtige opleving zal nieuwe verkopen in de
hand verwerken, aldus handelaren. Inclusief
de winst van gisteren, kwam het totale verlies
deze week op 18,0 procent uit. Hoger sloot ook
de beurs van Japan, één van de meest toonaan
gevende in de regio met een winst van 1,2 pro
cent. Ook hier gingen de aandelen aanvanke
lijk omlaag, waardoor de Nikkei-index door de
17.000-puntengrens zakte en op het laagste ni
veau van het jaar belandde.
Het keerpunt in Tokio volgde toen bleek dat de
stemming in Hongkong, aanvankelijk opnieuw
in mineur, was omgeslagen. Ook Japanse
koopjesjagers stapten toen in de markt, wat de
omzet opdreef tot 480 miljoen aandelen.
Op de effectenbeurs van New York leek gister
middag het leed even geleden. De Dow Jones-
index, die donderdag ruim 2 procent inzakte,
opende fors hoger, maar de nerveuze stemming
zorgde ervoor dat de stemming na een uur om
sloeg. Het verlies liep op tot ruim 60 punten in
de min. Ook Latijns-Amerikaanse beurzen zo
als die in Brazilië en Mexico hadden aan het
begin van de handel de weg omhoog hervon
den. Maar ook zij zakten daarna weg.
I I I I I
ZATERDAG 25 OKTOBER 1997
Amsterdam - Bij overslagbedrijf Westport Terminals in de Am
sterdamse haven (72 werknemers) staat een nog onbekend aantal
banen op de tocht. De directie voelt zich genoodzaakt het perso
neelsbestand in te krimpen doordat er steeds minder werk is
voor het bedrijf, dat vooral balen cacao overslaat.
De haven van Amsterdam is sterk afhankelijk van cacao. Tot
voor kort werd de grondstof voor chocolade nog voornamelijk in
zakken aangevoerd, maar onverwacht snel zijn de verladers
overgestapt op containers en bulk. Deze verandering heeft dra
matische gevolgen voor Westport. Vorig jaar sloeg het bedrijf
160,000 ton cacao over, dit jaar wordt dat op zijn best 90.000 ton.
Schiphol - In de eerste negen maanden van dit jaar heeft de
luchthaven Schiphol bijna 23,5 miljoen passagiers verwerkt. Dat
zijn er 13,6 procent meer dan in dezelfde periode vorig jaar. De
hoeveelheid vracht steeg met 8,3 procent tot ruim 845.000 ton.
Vooral het chartervervoer liet met 7,1 procent een sterke groei
zien.
Wegens het koude weer in het begin van de zomer besloten veel
Nederlanders in juli en augustus de zon op te zoeken. Vooral
Spanje, Griekenland en Turkije waren populair. Daaroor wer
den in juli en augustus respectievelijk 13,1 en 12,6 meer charter
passagiers vervoerd dan een jaar eerder.
Amsterdam - Het bedrijf Impag uit Winschoten moet vijf typen
spelletjes die het bedrijf in de handel heeft gebracht vernietigen.
Vice-president mr. Orobio de Castro van de rechtbank in Am
sterdam heeft dat gelast omdat hij de spelletjes van Impag be
schouwt als namaak van de producten van de Amerikaanse
speelgoedfabrikant Hasbro/MB.
Het gaat om spellen die een grote gelijkenis vertonen met de be
kende MB-spellen Zeeslag, Wie is het, Jenga, Valkuil en Vier op
een rij.
Twee maanden geleden had dezelfde rechter al bepaald dat de
vijf spelletjes met onmiddellijke ingang uit de handel genomen
moesten worden. Hij deed dat kort geding in afwachting van de
uitspraak in de bodemprocedure die nu aan de orde is.
Kaatsheuvel - De Efteling in Kaatsheuvel heeft afgelopen sei
zoen ruim 3 miljoen bezoekers getrokken, hetzelfde aantal als
een seizoen eerder.
Directeur R. van der Zijl heeft dit gisteren meegedeeld. Dit aan
tal was geheel conform zijn verwachtingen. Morgenavond sluit
het park de poorten. Die worden volgend jaar 9 april weer
geopend.
Gilze - Het bestuur van de Gilzer uitgever Audax zal per 1 ja
nuari 1998 weer uit drie personen bestaan. Bovendien zal het be
stuur vanaf dan met hoofddirectie worden aangeduid. A. Drees-
man treedt terug uit het bestuur en wordt vervangen door J. Dam
en H. Harmsen, zo maakte Audax gisteren bekend.
Dreesman zou eigenlijk al dit jaar zijn functie hebben neerge
legd, maar is op verzoek van Audax langer gebleven. Hij was
sinds 1978 commissaris bij Audax en trad in 1991 toe tot het be
stuur.
.De nieuwe bestuurders zijn al verbonden aan Audax. Dam voert
de directie van dé divisie Audax Logisücs errzaldat'öok blijveh
toen. Harmsen blijft vanuit zijn nieuwe functie'de directie voe
ren over de divisie Sates en Marketing. Dert$>Q£®Étsr,Van het buttc
stuur blijft J. de Leeuw.
Brussel - De Europese Commissie maakt geen bezwaar tegen de
volledige overname van Montell door Sjiell Montell Holding, een
dochter van Koninklijke Olie. Tot nu was Montell, producent
van polypropyleen en polyethyleen, een joint-venture tussen
Shell en Montedison.
De Europese Commissie vindt het niet bezwaarlijk dat Shell de
volledige controle gaat uitoefenen over Montell. Montell beweegt
zich op een markt waar fikse concurrentie heerst, aldus Brussel.
De overname verandert daar niets aan.
Amstelveen - KLM en Japan Air System hebben een intentiever
klaring getekend als basis voor vergaande samenwerking bij on
der meer marketing, verkoop, vluchtschema's en automatisering.
Japan Air System is de derde maatschappij van Japan, met dage
lijks ongeveer 400 binnenlandse vluchten. JAS onderhoudt ook
verbindingen met Seoul, Hongkong, Guangzhou, Singapore en
Australië.
KLM-partner Northwest Airlines werkt al samen met JAS. Het
samenwerkingsakkoord komt juist op tijd voor de nieuwe win-
terdienstregeling, waarin KLM Sapporo en Nagoya als nieuwe
bestemmingen heeft opgenomen.
Van onze verslaggever
Sittard - Autosleutels met ingebouwde chip van wagens met
een startonderbreker zijn op een eenvoudige manier na te ma
ken. Door moderne computertechnieken is het zelfs mogelijk
om zonder een reservesleutel nieuwe sleutels met computerchip
aan te maken.
Op nieuwe auto's zit vrijwel
standaard een startonderbreker
om diefstal te bemoeilijken. Van
af januari is deze voorziening
zelfs verplicht. In veel gevallen
zit er in de autosleutel een com
puterchip die voorzien is van een
code. Om de motor te kunnen
starten moet de code van de sleu
tel overeenkomen met de code
van de motor. Bij verlies van de
kostbare sleutel met chip was de
automobilist tot nu toe aangewe
zen op de dealer. Het dupliceren
kost daar bijna honderd gulden
en duurt in de meeste gevallen
enkele dagen.
Sleutelspecialist Henk Bakker
uit Sittard heeft als één van de
eerste sleutelmakerijen in Ne
derland apparatuur aangeschaft
waarmee hij in enkele minuten
een nieuwe sleutel met chip pro
duceert.
Met behulp van de reservesleutel
tovert Bakker in enkele seconden
de code van de sleutel op een
computerscherm te voorschijn.
Door een nieuwe sleutel met lege
chip in hetzelfde apparaat te
stoppen wordt de code gecopi-
eerd en is de nieuwe sleutel
klaar. Als Bakker eenmaal de co
de in de computer heeft staan, is
het zelfs mogelijk om zonder re
servesleutel een nieuwe te ma
ken.
De Bond van Garagehouders
(Bovag) zegt niet gelukkig te zijn
met de service, omdat het op de
ze manier wel heel eenvoudig is
om sleutels met startonderbreker
te dupliceren.
„Ik heb hier nog nooit eerder van
gehoord," zegt woordvoerder R.
Boon. „Het systeem van start
blokkeren is bedacht om diefstal
moeilijker te maken. Het zou
daarom slecht zijn als op elke
hoek van de straat gegevens van
sleutels worden opgeslagen."
Sleutelspecialist Bakker zegt
echter dat zijn systeem goed be
veiligd is. 's Avonds gaan de
computergegevens de kluis in.
Iedereen die een sleutel wil, moet
het kenteken en het paspoort of
rijbewijs laten zien. Verder sta ik
geregistreerd bij de fabrikant
van deze apparatuur."
