Zeeuwse ouderen op de barricaden
IDESTEM
BEL t*
4Beleid richten op huisvesting ouderen
4 De komst van de
grijze vloedgolf'
4 Ouderen moeten
meer carpoolen'
ZEELAND
C4
TENMAKER
E ETIKETTEN!
IONTEUR m/v
Sluis-Aardenburg meest vergrijsd
87
I I I I I
ZATERDAG 25 OKTOBER 1997
sreldwijd
de organisatie
r de modernste
produceert men
rikant. Een opti-
is een team van
ek naar een m/v
:de baan met
heid en ruimte
j, gecombineerd
een multinatio-
et concrete
den naar de
■binnen enkele
•erd, financieel
pn professioneel
een informele
irbeidsvoor-
m jouw
l binnen
rief met c.v.
126
ing B.V. te Breda
isten, kratten en
jakkingen voor lucht-,
ansport. Voor vele
irgen wij ook de
verkzaamheden zelf.
team zoeken wij'een:
ergiek persoon, die na
zelfstandig verpakkings-
Deze nieuwe kracht
door de praktijk,
in het bezit van rijbewijs
ïbruik van een heftruck.
isse heeft, nodigen wij u
ijk kenbaar te maken aan:
ing B.V.
ase Baan 26
EDA
F. Keijzer
:t verleden gedra-
tes".
rijswinnaars.
hmische speciaaldrukkerij
Ivende etiketten op rol,
Iteit, service en snelheid.
rmijn een
IvoOr het oplossen van storingen
-|ketteermachines en T T R printers.
I te zijn bij storingen in de drukk
ftrische aard.
Jftijd 20-30 jaar. Representatieve
■de communicatieve vaardigheden.!
lemen is vereist. Zelfstandig kunnerij
llling. Woonachtig in West Brabant}]
Trhuizen. Geen 8 - 5 mentaliteit.
i dynamische onderneming.
Iming met de zwèartë'van de
i technische dienst,
katie aan:
Ifsleider
T Roosendaal
löUDEREN zijn in Zee
land de jongste weken
■veel in het nieuws. De
I „rovincie presenteerde
[[et plan voor een grens
overschrijdend project
legen vereenzaming on-
Oer ouderen. De Katho
lle Bond van Ouderen
IjKBO) reageerde daar
[boos op. De Algemene
Nederlandse Bond van
Ouderen (ANBO) bekri-
[tiseerde op zijn beurt
onlangs het duurder ma-
i van het autorijden.
I ooor Harold de Puysseleijr
|[le Regionale Zeeuws-Vlaamse
I Woningbouwvereniging (RZVW)
Lelt ouderen centraal tijdens de
■viering van haar vijftigjarig be-
flan en wijdde gisteren een sym-
I oosium aan ouderenhuisvesting.
Volgende week houdt de KBO de
Ljaarsvergadering voor de le
lden. Het groeiende probleem van
id onder ouderen
I wordt op die bijeenkomst belicht.
denen genoeg om mensen die
0p verschillende manieren be
latten zijn bij het wel en wee
a ouderen eens aan het woord
lie laten.
|-en vrouw is na lange tijd terug
|ahaar vroegere woonplaats. Tij-
wandeling door een van
ie buitenwijken ziet ze een oude
|ian lopen. Hij beweegt zich
met een stok voort.
Aanvankelijk besteedt ze geen
idacht aan hem. Tot ze hem
«et een schok herkent en beseft
Jat het haar vroegere huisarts is.
Waar is zijn natuurlijk overwicht
n, zijn kordate deskundi-
ge optreden, de arts in hart en
peren? Dit hoopje mens, klein
n, voorovergebogen, een
I gegroefd gezicht; is dit wat er van
jt over blijft? Verward wendt ze
laar hoofd af.
I Ontluistering
ills het met mij maar nooit zo ver
|tant...' Iedereen die het lichame
lijk en geestelijk verval kent dat
iet het bereiken van een hoge
leeftijd gepaard kan gaan, zal
iichwel eens op deze gedachte
jjelrapt hebben. Niets is zo
(nhokkend als de ontluistering
mensen, die je in betere tij-
Jen gekend hebt.
|Zo begint (de gespreksbrochure
Bij alles geholpen' van de Unie
|ffiO, de overkoepelende organi
se van de katholieke ouderen-
in ons land. Het boekje is
or mensen die na wil
ei denken over de angst voor het,
pider worden.
liet de brochure geeft de Unie in
filling aan enkele beleidsvoor-
lemens, zoals die in de toekomst
visie van de bond geformuleerd
daan: het voornemen om naast
le materiële in het bijzonder ook
ie immateriële belangen van
uderen te behartigen.
Wat doen we vaak moeilijk over
|«ler worden. Altijd toch een
wtje met dat vleugje 'jij telt niet
[neer mee'. Maar realiseren we
wel dat het de langste leef-
I jdsfase is. Dat de periode waar-
1 de mens tot de ouderen gere-
ffld wordt, het langste duurt?"
I liet die woorden maakt de voor-
jutter van de Katholieke Bond
Ivan Ouderen in Zeeland, Hen-
®te Remijn-De Badts (62), dui-
Ittjk dat het heersende beeld
'verouderen in haar ogen drasti-
Jsche bijstelling behoeft.
Ingeschreven
1-Niet alleen dat feit telt, ook de
waarde die een mens vertegen-
1 wordigt juist na een degelijke en
het ware voorbereidende fase
'at jeugd en volwassen zijn. En
aet dat menselijke kapitaal zou
ten we slordig omgaan? Daarvan
|®uden we achteloos zeggen 'die
"nep is afgeschreven'. Integen-
e'> zou ik willen zeggen. Ik
aak me er juist sterk voor dat
zien wordt hoe in de groep se-
een enorme kracht, inzet,
e, maatschappelijke rele
vantie en immateriële rijkdom
vavnenkomen. Waar de samenle-
Jng trots op mag zijn en dus aan
mat aan dient te schenken."
a KBO Zeeland in zijn huidige
,orm is ontstaan in 1994. Toen
vv'ttd op de algemene ledenverga-
er|ng van de KBO Bisdom Breda
°ten dat de ouderenbond
'Naarmate je ouder wordt, komt de zelfstandigheid steeds meer onder druk te staan. Als daar dan ook nog eens financiële problemen bijkomen, wordt de eenzaamheid
nog meer in de hand gewerkt.
voortaan verder zou gaan als
KBO Zeeland en KBO West-Bra
bant.
De Zeeuwse KBO manifesteert
zich met de nieuwe organisatie de
laatste jaren steeds nadrukkelij
ker in de maatschappij. „We spe
len in op actuele zaken en zoeken
daarbij bewust de publiciteit. We
doen dat om de mensen te laten
weten dat we bezig zijn dejoplan-
gen van ouderen te rfhartigsab"g1t,
Aioker i toil ?o<*
KBO Zeeland is een organisatie
met ruim zesduizend leden en na
de ANBO (tienduizend leden) de
grootste ouderenorganisatie in
deze provincie. Het werk wordt
uitgevoerdd via een fijnmazig
netwerk. De basis ligt bij vijf
kringen: Hulst, Hontenisse, Axel,
Sas van Gent en Zuid-Beveland,
die onderverdeeld zijn in 29 afde
lingen.
De bond schenkt aandacht aan
het wel en wee van ouderen in de
vorm van vijf speerpunten, toe
vertrouwd aan een evengroot
aantal commissies: Gezondheid
en Zorg, Wonen, Identiteit, pr en
Ontwikkeling en Ontspanning.
„Ontspanning vind ik ongeloof
lijk belangrijk, vanwege de mo
gelijkheid tot het leggen van con
tacten. De cursussen die we orga
niseren, bieden die mogelijkheid,
naast natuurlijk de inhoudelijke
verrijking. Maar het zetten van
mensen pp, elkgaxs.i?a,d, vind, ijk,.
zeker zo-tówgölteïo jesd at
Het is dap, ö'ók geeh toeval dat
eenzaamfteid'*fïBt'centrale thema^T
is van de najaarsvergadering die
de KBO dinsdag 28 oktober in
Kloosterzande houdt. Volgens
Remijn-De Badts is hier sprake
van een groot probleem onder
Zeeuwse ouderen. „Ik schrik
daar wel eens van. Eenzaamheid
vind ik een van de ergste dingen.
Ik zou willen dat elk mens een
houvast voelt, een anker heeft,
zich niet alleen gelaten weet. Met
name in een sterk veranderende
maatschappij als de onze, met
een enorme vlucht op het gebied
van de communicatietechniek,
moet er aandacht voor ouderen
zijn, opdat ze niet afhaken. Ik er
vaar het als een grens dat oude
ren stations gaan mijden omdat
het kopen van een kaartje aan het
loket niet meer kan en vervangen
is door een onbekend en ingewik
keld apparaat. Het gaat om tech
niek ten dienste van mensen en
waar ouderen dreigen af te ha
ken, kandel^Q bplp^en brug
te slaan.
T A \V) itsVi \OQ"»
Intfernet -at
De bond doet dat door ouderen
bijvoorbeeld via cursussen ver
trouwd te maken met computers
en het gebruik van Internet en
email. Het zijn vindingen die er
toe bij kunnen dragen dat oude
ren zowel bij de tijd blijven als
het contact met de buitenwereld
behouden, zodat ze minder snel
vereenzamen. Daarnaast echter,
zoeken de leden van de KBO na
drukkelijk ook de dialoog om
dreigende eenzaamheid het hoof
te bieden.
Annelies van Heyst, medewerk
ster Identiteit van de Unie KBO,
houdt tijdens de najaarsvergade
ring van de bond een inleiding
over eenzaamheid. Het is de be
doeling dat de afdelingen aan
sluitend daaraan initiatieven
gaan ontwikkelen om de proble
matiek aan te pakken. „Dat is
heel concreet de kracht van de
KBO. Wij werken volgens het be
ginsel 'ouderen voor ouderen'.
Wë~TSröBërëj(i voofTlkaar"~êeh
soort schouderfunctie te vervul
len."
Petra Vinke is de beroepskracht
die de vrijwilligers van de KBO
gedurende zestien uur in de week
met professionele raad en daad
terzijde staat. Zij legt uit hoe de
KBO dat principe van 'ouderen
voor ouderen' in de praktijk toe
past. De manier waarop de bond
ouderen voor eenzaamheid tracht
te behoeden, dient daarbij als
voorbeeld.
Vertrouwenspersoon
„Het werk van de ouderenbonden
is er op gericht om mensen zo
Henriëtte Remijn-De Badts (links) en Petra Vinke, respectievelijk voorzitter en beroepskracht van de KBO Zeeland.
FOTO'S CAMILE SCHELSTRAETE
lang mogelijk zelfstandig te kun
nen laten functioneren. Maar
naarmate je ouder wordt, komt
die zelfstandigheid door bijvoor
beeld het verlies van een partner
steeds meer onder druk te staan.
Als daar dan ook nog eens finan
ciële problemen bijkomen, wordt
de eenzaamheid nog meer in de
hand gewerkt," legt zij uit.
Daarom leidt de KBO binnenkort
eigen Tëfdëïf op clie als vertrou
wenspersoon rr^oelen gaan funge-_
ren. Elke kring van de bond moft-
zo iemand binnen de gelederen
krijgen. Die moet ouderen, die
niet voor zichzelf op kunnen ko
men de helpende hand bieden. In
eerste instantie vooral door de
tijd te nemen en een luisterend
oor te bieden. Maar het is tevens
de bedoeling dat de vertrouwens
personen ouderen in praktische
zin bijstaan, door ervoor te zor
gen dat ze gebruik maken van de
wettelijke regelingen die er zijn
om hen te helpen.
De KBO maakt de komende tijd
ook meer werk van de werving
van de zogeheten 'jongere' oude
ren, mensen tussen de 55 en de 65
jaar. De bond mikt nadrukkelijk
op die groep mensen om ervoor te
waken dat de organisatie sterker
wordt en sterk blijft in de behar
tiging van de belangen van oude
ren. „We doen een beroep op jon
gere ouderen om solidair te zijn
met, ouderen die niet meer in
staat zijn om voor zichzelf op te
komen, in de hoop dat anderen
dat ook doen als je zelf in een af
hankelijke positie zou komen te
verkeren."
„We willen laten zien dat we ook
die groep een heleboel te bieden
hebben. Veel mensen die ver
vroegd met pensioen gaan, vallen
toch in een gat. Een heel sociaal
circuit rondom hen heen valt
weg. De jongere ouderen moeten
zich realiseren dat de ouderen
bond behalve kaarten, koersbal
en bingo een hoop andere interes
sante activiteiten te bieden heeft.
We hebben een vereniging die
midden in de samenleving staat.
We willen af van het imago dat de
ouderenbond een club is waar je
je altijd nog wel eens een keer bij
aan kunt sluiten. 'Daar ben ik
toch nog veel te jong voor', is in
dat verband een nog vaakgehoor-
de kreet. Bovendien kunnen de
jongere ouderen zich inzetten als
vrijwilliger bij de organisatie van
activiteiten. Ook daar valt veel
voldoening uit te putten."
ÖE REGIONALE Woning
bouwvereniging Zeeuws-
«aanderen (RZVW) richt zich
komende jaren nadrukkelijk
°P de huisvesting voor de oude-
m,de streek.)Waar de wo-
tungcorporatie te maken heeft
biet hévige concurrentie van de
oopmarkt, neemt de vraag
baar huurhuizen voor ouderen
°e, zegt directeur C. Rein-
boudt.
^tet voor niets dus vormde het
®yfflposium over ouderenhuis-
in r S'sterel1 het hoogtepunt
de viering van het vijftigjarig
bestaan van de RZVW.
De corporatie heeft ruim vijf
duizend huurwoningen in 37
dorpen in Zeeuws-Vlaanderen,
veelal in de kleine kernen, waar
steeds meer voorzieningen ver
dwijnen. Ongeveer twintig pro
cent van het huizenbestand van
de grootste woningbouwvereni
ging in de streek bestaat uit
ouderenwoningen. Het meren
deel daarvan voldoet niet langer
aan de eisen van deze tijd. Som
mige woningen dateren nog uit
het begin van de jaren vijftig.
Het gaat om de typische bejaar
denwoninkjes die in bijna elk
dorp in Zeeuws-Vlaanderen te
vinden zijn, met één slaapka
mer, een kleine woonkamer,
keuken en achtertuin. Tegen
woordig geldt bijvoorbeeld al
de eis van twee slaapkamers en
is er veel meer aandacht voor de
veiligheid van de seniorenwo
ning. Te denken valt aan senio-
rensloten, een antislipvloer in
de badkamer, geen drempels, en
geen hoogteverschillen tussen
deuren en toegangspaden.
Daarnaast houdt de corporatie
tegenwoordig rekening met de
sociale veiligheid (goede straat
verlichting) en dat dagelijkse
voorzieningen als winkels en
openbaar vervoer zoveel moge
lijk in de nabijheid van de wo
ningen te vinden zijn.
De aandacht van de woning
bouwvereniging voor ouderen
huisvesting is de komende jaren
gestoeld op een aantal pijlers:
het aanpassen van de bestaande
ouderenwoningen aan de mo
derne eisen en het bouwen van
nieuwe woningen voor die doel
groep. Daarbij bouwt de vereni
ging onder meer specifiek voor
ouderen in de buurt van zorg-
complexen. De Weistede in
Axel, Het Lam in Oostburg en
de woningen in het plan West
hof in Kloosterzande zijn daar
van recente voorbeelden.
Ten slotte bouwt de corporatie
ook multifunctionele huizen.
Het gaat om woningen die sim
pel geschikt te maken zijn voor
elke doelgroep.
De één zal de tweede slaapka
mer in die woning voor dat doel
gebruiken, de ander zal de
ruimte benutten als tele-werk-
plek of hobbykamer.
RUIM EEN op de zes inwoners
van Zeeland is 65 jaar of ou
der, in totaal ruim 58.000 per
sonen. De meest grijze regio is
West-Zeeuws-Vlaanderen,
waar 21 procent van de bevol
king 65 jaar of ouder is. Van
hen is bijna tien procent 75
jaar of ouder. De vergrijzing
van de bevolking neemt in de
jaren tot 2015 nog toe. In die
zin wordt wel eens gesproken
van 'de grijze vloedgolf'.
In Zeeuws-Vlaanderen is
Sluis-Aardenburg de meest
vergrijsde gemeente. Verhou
dingsgewijs de minste mensen
van 65 jaar en ouder wonen in
de gemeente Hulst.
Dat blijkt uit de statistieken
van de afdelingen Bevolking
van de zeven gemeenten in de
streek.
Het aantal 65-plussers in
Zeeuws-Vlaanderen bedraagt
18.828 op een totale bevolking
van 107.221 inwoners. Gemid
deld is dus 17,6 procent van al
le Zeeuws-Vlamingen 65 jaar
of ouder
De vergrijzing van Zeeland en
die van Zeeuws-Vlaanderen in
het bijzonder, is een bekend
gegeven. Volgens recente cij
fers van het Centraal Bureau
voor de Statistiek heeft Zee
land per honderd inwoners
ruim twintig procent meer se
nioren dan het landelijk ge
middelde.
Die vergrijzing zet zich de ko
mende jaren door. De provin
cie voorspelt tot het jaar 2010
een toename van het aantal
ouderen. Dan zullen er in heel
Zeeland ruim 8800 65-plussers
en bijna vijfduizend 75-plus-
sers meer zijn dan nu. Die leef
tijdscategorieën nemen in
Zeeuws-Vlaanderen in die pe
riode respectievelijk toe met
2400 en 1500 mensen.
Gemeente
65+
totaal
65+ in
procenten
1. Sluis-Aardenburg
1445
6455
22,4%
2. Oostburg
3660
17.850
21
3. Axel
2108
12.200
17,3%
4. Terneuzen
5802
34.732
16,7%
5. Sas van Gent
1433
8633
16,6%
6. Hontenisse
1285
7887
16,3%
7. Hulst
3093
19.439
15,9%
Zeeuws-Vlaanderen
18.828
107.221
17,6%
John Loef: 'Vijftien dagen in de maand beschikken over een
auto is voor mij ruim voldoende'.
EEN ACTIEVE, jeugdige geest
in een al wat ouder lichaam.
Een korte typering die zeker
opgaat voor John Loef (74), se
cretaris van de afdeling Axel
van de Katholieke Bond van
Ouderen (KBO).
Lang voor de recente maatre
gelen om het autorijden duur
der te maken, brak hij zich al
het hoofd over het prijskaartje
dat ook voor deze plannen al
aan die manier van vervoer
hangt.
De Axelaar bedenkt in zijn
streven om bij te dragen aan
het welzijn van de ouderen in
zijn omgeving allerlei vooruit
strevende plannen, die helaas
bij zijn achterban niet altijd in
goede aarde vallen. Hoewel ze
soms ook wel een kans krijgen.
Zo probeert de KBO Axel op
zijn initiatief sinds kort (jonge
re) ouderen enthousiast te krij
gen voor actieve sporten als
tennis en volleybal. Een van
Loef's andere geesteskinderen
is de oprichting van een uit
zendbureau voor vijftigplus
sers in zijn gemeente. Ook daar
wordt aan gewerkt.
Het nieuwe idee voor het car
poolplan is geboren uit 's mans
eigen ervaring. „Ik heb zelf een
auto staan. Maar die gebruik ik
slechts een paar duizend kilo
meter per jaar. Vijftien dagen
in de maand beschikken over
een auto is voor mij ruim vol
doende, Wij gaan niet meer el
ke dag naar het werk. De auto
is voor ons een incidenteel ver
voermiddel, om boodschappen
te doen of familie te bezoeken."
Loef vindt dat hier eigenlijk
een mooie taak is weggelegd
voor de ouderenorganisaties.
Hij oppert dat die wellicht
stappen kunnen ondernemen
om een carpoolsysteem voor
ouderen op te zetten.
De secretaris van de Axelse
ouderenbond beseft terdege
dat zijn plannen in eigen kring
vaak de nodige weerstand op
roepen. „Ik sta graag tussen de
ouderen, maar voel me daar
wel vaak een roepende in de
woestijn. De ouderen hier in
Zeeuws-Vlaanderen staan
vaak erg wantrouwend tegen
over nieuwe dingen. En mis
schien ben ik binnen de oude
renbond te vooruitstrevend,
wil ik te veel doen. Vaak heb ik
moeite om andere mensen mee
te krijgen. Als ik nog jonger
was, zou ik wel op de barrica
den springen."
Loef gebruikt een voorbeeld uit
zijn carrière als auto-ingenieur
om aan te geven dat zijn karak
ter wel vaker botst met behou
dendheid. Hij woonde en werk
te ruim dertig jaar in Zuid-Au-
stralië, was ingenieur bij een
fabriek van de Amerikaanse
autofabrikant Chrysler in dat
land. „Waar ik in ga, zet ik me
voor honderd procent in. Ik heb
het verfsysteem bij Chrysler
veranderd. Er voor gezorgd dat
de autolak duurzamer werd.
Het bleek namelijk dat de lak
van de auto's die nieuw uit de
fabriek rolden onmiddellijk al
sterk verouderd was. Die Ame
rikanen hanteerden dat verf
systeem al jaren. Ze waren er
daarom eerst niet zo happig op
om mij dat te laten veranderen.
Maar toen ik aan kon tonen dat
de lak met een ander procédé
veel langer meeging, moesten
ze wel overstag."
