S'Pleegouder
moet gewoon
pa
of
ma zijn
Stichting Pleegzorg Zeeland kampt met tekort aan gezinnen voor opvang van kinderen
HELVOIRT
'Pleegzorg zit nog
in een vergeethoekje'
'Er is plek in mijn
huis en in mijn hart'
DËSTEM
ZEELAND
C4
Istad uitzendbureai
issistenten m/v
ige technische
ledewerkers
west brabant
1997
ZATERDAG 18 OKTOBER 1997
nagazijn m/v
lit organisatie in Breda zoeken wij een
r 36 uur per week. U bent verantwoor-
|n intern transport van goederen t.b.v. de
len binnen de organisatie. U bestuurt de
lin onderhoud hieraan. U slaat de goederen]
de uitgifte van artikelen. Het verzamelen
naterialen hoort eveneens tot uw taken-
fae administratieve handelingen t.b.v. het
In u onderhoudt contacten met leveran-
pnde LBO-opleiding bent u in bezit van
geïnteresseerd in de functie neemt u dan
/liedema, tel. (076) 522 68 09,
(ingesteld en vindt u het leuk om met
fan hebben wij een leuke full-time baan als
le zorgverzekeraar voor u. Schrikt een
i u niet af, heeft u een prettige
|u al eerder met een grote centrale gewerkt,
pg uit te solliciteren.
Moordijk, tel. (076) 522 46 60,
issistent m/v
por een grote zorgverzekeraar te werken?
ben apothekersassistente die beoordeelt of
bed mogen worden en dit vervolgens
Ltersysteem. Dit is een full-time baan voor
I Noordijk, tel. (076) 522 46 60,
in m/v
(vindt het leuk om dit enige tijd te doen? Vooi
"eda zoeken wij tot januari meerdere data-
(eresseerd, dan nodigen wij u van harte uitte
nen.
b Noordijk, tel. (076) 522 46 60,
r klantenservice m/v
Jentrum werkzaam in de muziekindustrie
jÜewerkers klantenservice. U gaat zich bezig-
l/oord staan van klanten die bellen met vragen
Ie computer houdt u alle gegevens bij.
Inden wordt u ingewerkt in België om
laan de slag te gaan. Aangezien het
lal zijn wordt gedacht aan mensen die uit
en dus tweetalig zijn opgevoed.
Beaart, tel. (076) 587 00 09,
114.
loormaatschappij B.V. in Berlicum
van de Heijmans groep. Wij zijn
rd in het maken van weg- en water-
ar pijpleidingen, riolering, kabels en in
i kleine tunnels. Hierbij wordt gebruik
|de modernste boortechnieken zoals
ctional Drilling en Microtunneling (m
13 meter).
ïstante groei van de order-
zijn wij op zoek naar ervaren
j op zoek naar
i willen worden als boorassistent m/v
ksen 22-35 jaar.
Is machinebankwerker/monteur.
1- en denkniveau,
b. leergierig en praktisch ingesteld.
riteressant en uitdagend werk in'de
j inlichtingen kunt u tijdens kantoor-
:t opnemen met de heer ing. A.W.M-
heer ing. J. Blok, tel. (073) 503 40 U
eerde kandidaten verzoeken wij hun
sollicitatie binnen 14 dagen te richten
elvoirt Boormaatschappij B.V.,
■er ing. A.W.M. Burger, Overbeeke 1
erlicum.
DRUKKERIJ
setdrukkerij West-Brabant b.v. is een moderne
it 19 medewerkers.Wij zijn uit ons jasje Se^'
aar aan de Dreef in Princenhage zal begin
izing op industrieterrein Hoogeind worden betro
)p zeer korte termijn:
ISTRATIEF MEDEWERK(ST)F-R
uur per week
i heden:
[h te woord staan van klanten re
•atieve verwerking van inkoop- en verkoop a
its:
-atieve opleiding
met computerboekhouding
lig, alert en accuraat werken
iteresseerd? Stuur je CV naar:
VVest-Brabant b.v., t.a.v. R.J. van Baal
18,4801 LM Breda
Mijn ouders scheidden
toen ik anderhalf was.
Ik ging bij mijn moeder
wonen, maar zij leverde
me regelmatig af bij fa
milie en vrienden omdat
ze het niet aankon.
Op een dag bracht ze
me om tien uur 's mor
gens naar Jeugd en Ge
zin in Middelburg en ze
zou me om vijf uur
ophalen.
Mijn moeder is nooit
komen opdagen. Ik was
toen tweeëneenhalf jaar.
Mijn ouders zijn toen
uit de rechterlijke
macht ontzet. Ik zou bij
familie ondergebracht
worden, maar toen de
familie van mijn vaders
en moeders kant om mij
ging vechten, kwam ik
terecht bij twee dames.
jZij verwaarloosden mij
door me te veel te ver
wennen en daarbij
maakten ze me bang
voor mannen. Toen ik
[vier was, kwam ik met
een angst voor mannen,
[verlatingsangst en een
emotionele achterstand
'terecht bij een pleegge
zin in Oost-Souburg.
Elf jaar heb ik bij hen
gewoond en al die tijd
'gebruikte ik hun ach-
jternaam. Ik beschouw
pen als mijn ouders,
want dit is het gezin
waarin ik ben opge
groeid.
Met hen voel ik me meer
verbonden dan met mijn
biologische ouders."
Dat vertelt de 22-jarige
Nathalie, die bij een
pleeggezin in Oost-Sou
burg opgroeide.
Door Liselotte van Werkhoven
In Nederland zijn twintigdui
zend kinderen uit huis geplaatst
omdat ze voor korte of lange tijd
niet bij hun ouders kunnen wo
nen. De redenen waarom deze
kinderen een ander thuis nodig
hebben, zijn net zo verschillend
als de kinderen zelf.
Soms hebben de ouders psychi
sche problemen, soms zijn ze
verslaafd, soms liggen de ouders
in een moeilijke scheiding en zo
zijn er nog meer redenen waarom
ouders de opvoeding voor een
tijd niet aankunnen. Sommige
kinderen hebben een vrij norma
le jeugd gehad, anderen zijn ver
waarloosd, mishandeld of mis
bruikt.
De helft van deze kinderen ver
blijft in een tehuis. De overige
tienduizend jongeren wonen in
een pleeggezin. De goedkoopste
en in de meeste gevallen beste
oplossing.
De organisatie voor pleegzorg in
Zeeland is de Stichting Pleeg
zorg Zeeland, die beschikt over
zo'n 330 pleeggezinnen. Er is
vooral de laatste jaren een struc
tureel tekort aan gezinnen. De
stroom kinderen van nul tot
achttien jaar die tijdelijk een an
der adres nodig heeft, staat ech
ter niet stil. De oorzaak van het
tekort heeft te maken met de in
dividualisering van deze tijd en
met het feit dat steeds meer
vrouwen gaan werken. Daar
naast hebben veel mensen nog
altijd een somber beeld van
pleegzorg.
Vijftig kinderen
De 52-jarige Joke Lubach uit
Hoek is al 25 jaar pleegmoeder
en heeft in die tijd zo'n vijftig
kinderen in huis gehad, voor
korte en lange tijd. Ze is ge
trouwd, heeft drie zonen en be
schikt naar eigen zeggen over
een hart met vele kamertjes.
„Wanneer stop je er nu eens mee!
Dat krijg ik zo vaak te horen.
Voorlopig stop ik echter niet met
het op het goede spoor zetten van
kinderen. Ik weet hoe makkelijk
het voor een kind is om tussen
wal en schip te komen en daarom
wil ik kinderen graag een handje
helpen. Er is plek in mijn huis en
in mijn hart. Ik beschouw mijn
pleegkinderen als mijn eigen
kinderen, ik geloof niet zo in
bloedbanden."
De 41-jarige Niek van Water
schoot uit Philippine is pas sinds
enkele maanden pleegouder.
Niek is getrouwd en heeft drie
kinderen van zes, tien en twaalf.
'Wat haal je je op de hals met die
probleemkinderen, het is toch al
moeilijk zat om je eigen kinderen
op te voeden!'
„Dit is de reactie die ik krijg als
mensen horen van ons pleeg
ouderschap. Pleegzorg zit nog in
een vergeethoekje en ik vind dat
er meer erkenning voor moet ko
men vanuit de politiek. Het zijn
geen probleemkinderen, maar
kinderen die uit een probleemsi
tuatie komen. Ze komen niet al
leen uit asociale gezinnen. In ie
der gezin kan het gebeuren dat
ouders een tijdje niet voor hun
kinderen kunnen zorgen. Jaren
lang hebben mijn vrouw en ik
nagedacht voordat we besloten
kinderen tijdelijk een huis te
bieden. Wij willen ons steentje
bijdragen aan de maatschappij.
Je hoeft als pleegouder geen su
permens te zijn, je moet al hele
maal niet de therapeut gaan uit
hangen: je moet gewoon pa of ma
zijn."
Vooroordelen
Nathalie, die elf jaar in een
pleeggezin heeft gewoond, heeft
veel last gehad van de vooroor-
'Je hoeft als pleegouder geen supermens te zijn, je moet al helemaal niet de therapeut gaan uithangen: je moet gewoon pa of ma zijn'.
zal wel dat gedaan hebben...' In
veel gevallen, en zeker in mijn
geval, ligt de schuld bij de ou
ders. Adoptie is veel meer inge
burgerd dan pleegzorg. Adoptie
vind ik ook 'makkelijker' dan
pleegzorg. In feite heb ik twee
paar ouders. Mijn hart zegt dat
delen die er over pleegkinderen
bestaan. „De meeste mensen die
horen dat ik in een pleeggezin
heb gewoond, denken direct dat
ik, het pleegkind, moeilijk en dus
schuldig ben. 'Je zal wel dit en je
Vift'
Ld 1 "fjbegeleider Hans den Blijker, pleegouder Joke Lubach, Piet Verpoorte van Pleegzorg Zee-
iek i
Van de pleegzorg.
pben p'ee®oti^er Niefc van Waterschoot (vlnr) realiseren zich dat veel mensen nog een somber beeld
FOTO WIM KOOYMAN
ik liever geen contact heb met
mijn biologische ouders. Ik heb
namelijk een familie en dat is ge
noeg. Maar er bestaat toch een
band met mijn biologische ou
ders en die zal altijd blijven."
Voorbereiding
Toen Joke vijfentwintig jaar ge
leden begon met het pleegouder
schap, kreeg ze ter voorbereiding
alleen een intensief gesprek. Ze
kon niet echt een beroep doen op
hulp vanuit de organisatie. „Te
genwoordig doorlopen ouders ter
voorbereiding een zeven-stap-
voorbereidings- en selectiepro
gramma," zegt Piet Verpoorte,
die zich bij Pleegzorg Zeeland
bezighoudt met de werving,
voorbereiding en selectie van
pleegouders. „Ieder gezin krijgt
een vaste pleegzorgbegeleider en
daarnaast zijn er ondersteu
ningsavonden waar pleegouders
onderling ervaringen kunnen
uitwisselen. Het is belangrijk dat
er binnen het gezin een stabiele
situatie is. Tijdens de voorberei
ding moeten de ouders hun leven
in kaart brengen en men moet
dus bereid zijn om het eigen
functioneren ter discussie te
stellen. Na het voorbereidings
programma duurt het geruime
tijd voordat het gezin een pleeg
kind krijgt. De ouders maken
keuzes over de leeftijd, de duur
en de vorm van pleegzorg: crisis
opvang, tijdelijke zorg of lang
durige zorg. Het duurt dus even
voordat we een kind hebben dat
in het profiel van het gezin past.
Kinderen boven de veertien zijn
soms moeilijk te plaatsen, omdat
ze in de meeste gevallen meer
hebben meegemaakt dan de jon
gere kinderen."
Ontdekkingsreis
Joke: „Mijn eerste kind had ik
acht jaar en daar ben ik nu 'oma'
van. Het is iedere keer weer een
ontdekkingsreis want je bent
niet met het kind meegegroeid.
Je moet aftasten wat bij het kind
werkt en je moet vooral niet de
nadruk op het kind leggen. Het
gezin moet zo gewoon mogelijk
doen want dat geeft een gevoel
van veiligheid. Wanneer je spe
ciale dingen gaat ondernemen,
prikt het kind er zo doorheen."
Niek: „Wij hebben gekozen voor
de crisisopvang van maximaal
drie maanden en kregen dus van
de ene op de andere dag een zes
jarig jongetje. Hij kwam uit een
moeilijke thuissituatie met al
leen de kleren die hij aan had en
zijn fietsje. De eerste maanden
gedroeg hij zich ideaal: er viel
geen onvertogen woord. Hij deed
alles wat onze kinderen deden.
Hij paste zich direct aan omdat
hij in zijn korte leven wel had le
ren overleven. Op een gegeven
moment had hij zijn plekje bin
nen het gezin gevonden en ging
hij zelf dingen ondernemen. Hij
koos voor zichzelf en ging uit
proberen of wij ook nog van hem
hielden als hij niet zo braaf
was."
Naast het sterke overlevingsge-
drag hebben veel kinderen die
uit een moeilijke thuissituatie
komen een emotionele achter
stand. Joke: „We kregen een keer
een jongen van zestien, die naar
niemand van ons luisterde en
waar we maar geen contact mee
kregen. Toen hij bij ons kwam,
gedroeg hij zich als achttien. Hij
ging weg als dertien omdat hij
bij ons weer kind mocht zijn.
Ook kwam er eens een meisje van
achttien bij ons, die in het begin
alleen maar aan het feesten en
beesten was. Wij spoorden haar
aan hard te werken om haar vwo
te halen. Ze heeft geploeterd en
ze heeft haar diploma gehaald en
toen ze bij ons wegging, had ze
toch het gevoel dat ze vakantie
had gehad."
Gevoelloos
Ook Nathalie had een emotione
le achterstand en verlatings
angst omdat ze de eerste twee
jaar van haar leven niet geleerd
had zich aan mensen te binden
en mesnen te vertrouwen. „De
jaren die ik in mijn (pleeg)gezin
doorbracht, was ik gevoelloos: ik
kon niet lachen, niet huilen, niet
kwaad zijn. Ik was een schilde
rij. Ik liet niemand tot mij toe en
zat het liefst thuis met een boek
uit huis te plaatsen. In overleg
met de plaatsende instelling
wordt een bezoekregeling ge
troffen. Sinds kort hebben we
ook een 'levensboek' gemaakt,
waarin de pleegouders en het
kind hun eigen verhaal kunnen
schrijven. Wanneer een kind op
je in een hoekje. Op mijn vijf
tiende ben ik naar een internaat
gegaan, waar ik onder leiding in
een leefgroep van acht kinderen
woonde. Daar leerde ik om voor
mezelf op te komen en werd ik
zelfstandiger. Na het doorlopen
van een zelfstandigheidstraining
woonde ik op mijn zeventiende
voor het eerst op mezelf en was
ik weg van alle instanties."
In vrijwel alle gevallen behou
den de kinderen contact met hun
biologische ouders of het moet
verboden zijn. Pleegzorgbegelei
der Hans den Blijker: „Het is ook
heel belangrijk dat het kind met
de pleegouders over de ouders
praat. De pleegouders nemen een
tijdje de taken van de ouders
waar, maar in veel gevallen gaat
het kind daarna weer terug. Het
is voor ouders geen makkelijke
beslissing om hun kind een tijd
latere leeftijd het boek met foto's
en verhalen doorbladert, kan het
deze periode een betere plaats in
haar of zijn leven geven."
Contact
Nathalie behield tot haar
twaalfde jaar contact met haar
biologische ouders. „Mijn moe
der bezocht me één keer in de zes
weken. Mijn vader haalde me één
keer in de zes weken op en
bracht me naar zijn ouders." Op
haar twaalfde had ze genoeg van
de verplichte bezoekjes. Sinds
dien beperkt het contact zich tot
het sturen van kaartjes.
„Ik zit nog met heel veel vragen
over de tweeëneenhalf jaar dat
ik bij mijn biologische ouders
woonde. Toen ik op mijn acht
tiende alle dossiers die over mij
waren bijgehouden mocht in
zien, kwam ik pas te weten wat
FOTO CAMILE SCHELSTRAETE
er met me was gebeurd. Voor
antwoorden moet ik niet bij mijn
ouders zijn, want ze maken el
kaar alleen maar zwart. Ik ga de
antwoorden op enkele belangrij
ke vragen nu zelf zoeken in de
vorm van hypnotherapie. Op ba
sis van die resultaten, besluit ik
of ik nog met hen in contact wil
komen. Met mijn ouders houd ik
altijd contact."
Een kind kan dagen, weken,
maanden of jaren in een pleegge
zin verblijven, het afscheid is on
vermijdelijk. Niek: „Na drie
maanden zou ons jongetje naar
een oom en tante gaan. We had
den ze al een keer samen be
zocht. Toen het zover was, liep
hij direct naar zijn oom en tante.
Hij draaide zich niet om om te
zwaaien. Vanwege zijn overle
vingsdrang stapte hij er luchtig
overheen. Hij moest wel omdat
hij weer alle energie moest ge
bruiken om zich bij zijn oom en
tante aan te passen."
Joke: „Een afscheid doet pas
echt pijn als het in het gezin niet
gelukt is. Ik had een keer een
kindje van zeven, dat zo bescha
digd was en die zo vaak in de
steek gelaten was, dat ze bij ons
niet meer kon opkrabbelen. Wij
konden de kern van haar niet ra
ken. Afscheid is nooit makkelijk,
maar als ik weet dat het goed
gaat met het kind, dan is het
goed. Met sommige kinderen
houd ik contact. Vorig jaar had
den we een vierjarig meisje voor
wie wij de enige stabiele factor
in haar leven waren. In haar be
lang blijf ik nog steeds in beeld."
Nathalie verbleef elf jaar in een pleeggezin.
FOTO KEES VAN DONGEN