kker! 'Voorlopig geen goud voor euro' Alleen bij Libertel: alle lokale telefoontjes overdag voor half geld. 5.50 30.- 7.50 Lso 3.25 'Ministerie zit fout met soj a-etiketten' V Campagne moet bouw windmolens vlottrekken IfiLM schrapt vluchten Straatsburg, europarlementariërs boos Velen durven de gok met Begaclaim aan Libertel iLife KORT DNB-president Wellink: Hitachi heeft stijgende lijn te pakken IENTAAR IDESTEM ECONOMIE A5 ruimte in Jgerije iraatsburg bratie balisme Loubna u 4 oor nu 2.25 6 Dor nu Uitspraak rechter: ECONOMIE KORT Staatssteun scheepsbouw mag doorgaan WorldCom biedt 60 miljard voor MCI AH stelt klantenkaart weer uit Libertel verlaagt zijn tarieven De Meeuw zorgt snel voor (tijdelijke) ruimte f 1997 A4 ol der Nederlandse !en van de koningin psadeurs, ambtena- J" anderszins samen- pigen in den vreem et voor zijn geaard- i deze positieve dis- pkt. leder mag zijn ent die in geval van Je relatie' sprake is jjft onduidelijk. Een note begint, wordt pt 'bestendig' inzjjn eerste dat het niet rijd met de wet, be- trtegenwoordigt en 'e dat Kok een voor- petreft. in zo'n geval de gebruiken in het aatshoofden en ge len zich aan te pas open zijn. Een Indo- d laat ondervragen Egyptische minister Is, het klinkt te mooi pelens van anderen, 'oorhouden dat een' I I DONDERDAG 2 OKTOBER 1997 lynski en de Rus- fi het ruimteveer lijf uur. Dat heeft ld. Titov schreef 1 Het was de eer- |tel de ruimte in- Jende tak van het rgestelde wapen- I gedood. Volgens In Algiers en Bli- gewond tijdens ven aan moslim- Itelijke dorp Sidi Ie aanslagen zijn twelddadige Ge- [Luxemburg ver- I keer per jaar in pitsBF.aafevan het Jiingsverschil met ■el in Straatsburg [parlement meent let vindt elf maal leer dan genoeg. Be Europese rege- gewezen als zetel hkrijk gisteren in heeft gisteren be er zal overdragen Generaal Abacha |eid van de natio- nta zich zal hou- |or terugkeer van augustus volgend Iria, dat Afrika's Jers het dicbtstbe- In burgerregering lal is beschuldigd ■Hen tot karmiba- lesteld wegens het t China Morning t Noord-Koreaan- Is met China was lecuties te hebben Jeten. „De mensen Ifs hun eigen kin- iet met name ge- iDerochette heeft ■Loubna Benaïssa leren tal van Bel- Itoerekeningsvat- ona overmeester- vervolgens naar pen reconstructie Jas gevallen, maar [alen kist had ge- pü 2 roor lü 2 oor i voorraad strekt. I grussel/Amstelveen (anp) - Nederlandse euro- arlementariërs zijn behoorlijk in hun wiek jeschoten over de beslissing van de KLM zijn dienst op Straatsburg, zetel van het Europees Parlement, te stoppen. WD'er F. Wijsenbeek sprak gisteren van 'een rotstreek'. De maatschappij heeft nog niet besloten wanneer 2jj stopt met de dienst. De KLM is in overleg met zijn regionale partners, zoals Air UK, Eurowings en 4ir Excel, of die de verbinding willen overnemen, I a|dus een woordvoerder. Maar ook als die dat niet doen, houdt de KLM Straatsburg voor gezien. De dienst is niet lonend. De KLM vliegt drie keer per dag vanaf Schiphol (op zaterdag twee keer) haar Straatsburg met een Saabtoestel dat plaats biedt aan circa 35 passagiers. De Franse stad trekt vooral veel bezoekers in de ene week per maand dat het europarlement daar verga dert. De stap van de KLM heeft PvdA'er P. Dankert, de ken van de Nederlandse europarlementariërs, 'zeer bevreemd'. Dankert heeft vandaag, op uitnodiging van de KLM, een gesprek met de maatschappij. Hij zei gisteren dat hij mogelijk stappen zal onderne men tegen de KLM wanneer zijn collega's daar prijs op stellen. Ierse, Schotse en Deense europarlemen tariërs, die via Amsterdam naar Straatsburg vlie gen, hebben Dankert gevraagd iets te doen. Wijsenbeek is zeer gepikeerd. „De KLM verpest het leven voor ons aan alle kanten." Tot een jaar of vier geleden vloog Air France voor een gereduceerd ta rief van Rotterdam naar Straatsburg. Na een klacht van de KLM ging de prijs tot ruim 2000 omhoog, aldus de WD'er. Veel Nederlandse europarlemen tariërs en medewerkers van hen vliegen sindsdien met de KLM vanaf Schiphol. De toestellen van Air France zijn ook lang niet zo vol als die vanuit Am sterdam. Wijsenbeek wil de Nederlandse maatschappij niet tegenhouden. „Ik ben teveel liberaal om te zeggen dat de KLM de dienst moet uitvoeren." De beslis sing van de luchtvaartmaatschappij geeft volgens hem wel aan 'wat voor onmogelijke stad Straats burg is'. Wijsenbeek prefereert, en met hem veel collega's, als standplaats Brussel, waar ze toch al de meeste tijd doorbrengen. Hilversum (anp) - Er is een mooie toekomst weggelegd voor de euro, maar voorlopig zal de Europese eenheidsmunt in het in ternationale valutaverkeer de hegemonie moeten gunnen aan de dollar. De euro 'zal nog wel een poosje genoegen moeten ne men met zilver', aldus president Wellink van De Nederlandsche Bank (DNB). De komst van de euro zal een nieuw tijdperk inluiden voor het valutaverkeer, dat momenteel wordt gedomineerd door de dol lar. De politieke en economische toppositie van de Verenigde Sta ten in de wereld is voor dat laat ste verantwoordelijk. Volgens Wellink, gisteren te gast bij de Stichting Media Club In ternational, is de euro echter 'in potentie de eerste serieuze kandi daat' om de hegemonie van de greenback te doorbreken. De Eu ropese Unie is niet alleen goed voor bijna eenderde van het bru to binnenlands product van de wereld, maar ook voor 20 procent van de wereldhandel. De VS ne men respectievelijk 27 en 18 pro cent voor hun rekening. Een pré is volgens Wellink verder dat de euro het wisselkoersrisico van Europese ondernemingen aanzienlijk kan beperken. Nog afgezien van de EU-binnenhan- del wordt momenteel 20 procent van de wereldhandel in een van de Europese valuta's gefactu reerd. De dollar daarentegen bestrijkt bijna 50 procent van de wereld handel, terwijl de omvang van de Amerikaanse handelsstromen zelfs nog iets geringer is dan die van de EU. Volgens Wellink is het wel moei lijker om de toekomstige rol van de euro op de internationale fi nanciële markten te voorspellen. De laatste jaren is gebleken dat de markten steeds meer kunnen fungeren als scherprechter van het macro-economisch beleid. Enkele landen in Azië hebben dat ervaren 'en daaraan zo weinig vreugde beleefd dat sommigen in die landen denken de financiële markten uit te schakelen'. Giste ren nog schermde de Maleisische premier Mahathir met een verbod op valutahandel. Maar de DNB-president maakte een kanttekening bij de kansen van de euro. 'Het heeft een halve eeuw en een zware economische depressie geduurd' voordat de dollar de rol van het pond ster ling als dé internationale valuta overnam, terwijl de VS al sinds eind vorige eeuw de grootste eco nomische mogenheid waren. Amsterdam - Het aandeel Begaclaim heeft gisteren aan het Damrak een 'blijde inkomst' beleefd. Op de dag van de eer ste notering achtten beleggers de vordering op de Neder landse Staat en vroegere effectenbeurs uiteindelijk 7,50 waard, met het risico dat het allemaal op niets uitloopt. Er wisselden in totaal ruim 375.000 stuks (dubbelgeteld) van eigenaar. Boven verwach ting, zo zeggen alle marktpar tijen. Het aandeel Begaclaim heeft betrekking op een vordering van het industriële participa tieconcern Begemann en zijn voormalige topman Joep van den Nieuwenhuyzen. Beide partijen voelen zich geschaad door de voorkennisaffaire rond het voormalige automatise ringshuis HCS, die - aange bracht door het Openbaar Mi nisterie en de Vereniging van de Effectenhandel - na jaren van touwtrekken en procede ren vorig jaar leidde tot vrij spraak. Begemann en Van den Nieu wenhuyzen willen voor de rechter schadevergoeding ei sen. Begemann beraamt de schade op ƒ1,2 miljard, ƒ900 miljoeij voor Begemann en 300 miljoen vocfr Van den Nieuwenhuyzen. De Staat en effectenbeurs erkennen de claim niet. Een eventuele schadevergoe ding in de verre toekomst dreigde zo veel invloed op de koers van het aandeel Bege mann te krijgen dat de claim een aparte notering heeft ge- De hoogste notering gisteren voor Begaclaim luidde 8, de laagste 5,20. Het aandeel Be gemann, nu geheel losgekop peld van de vordering, werd op het Damrak door beleggers 5,90 lager gewaardeerd op 26. Op het terrein van Hitachi in Oosterhout wordt druk gewerkt aan een grote kraan. Den Haag (anp) - Het ministerie van Volksgezondheid heeft on juist gehandeld door de etikettering van producten met gene tisch veranderde soja verplicht te stellen, blijkt uit een uit spraak van het gerechtshof in Den Haag. Staatssecretaris Terpstra legt pese regels die in november van zich daar echter niet bij neer. „Zij voelt er voor om in cassatie te gaan," aldus een woordvoerder gisteren. Terpstra gaat met de landsadvocaat onderzoeken of dat zin heeft. Het ministerie van Volksgezondheid is teleurgesteld, maar zal conform de uitspraak de maatregel intrekken. Terpstra gaat er echter van uit dat een aantal fabrikanten ge woon door blijft gaan met de eti kettering omdat daar op vrijwil lige basis afspraken over zijn ge maakt. Ook het feit dat de rechter geen uitspraak heeft gedaan over het principe van de etikettering, is geruststellend, aldus de woord voerder. Begin dit jaar besloot Terpstra dat op alle voedingsmiddelen waar genetisch veranderd eiwit in zit, een etiket moet zitten waaruit dat blijkt. Met de maat regel liep Terpstra voor op Euro kracht worden. De rechter heeft nu gesteld dat deze regeling niet mogelijk is op basis van de Wa renwet, zoals Volksgezondheid had gesteld. Fabrikanten van producten met soja-eiwitten hebben moeite met de verplichte etikettering omdat de genetisch veranderde soja op de wereldmarkt niet gescheiden van de traditionele soja wordt aangeboden. Daarom vocht Pro tein Technologies International (PTI), een bedrijf dat soj a-eiwit produceert voor vele voedings middelenfabrikanten, de maatre gel aan. Het is niet uitgesloten dat PTI of de fabrikanten van voedingsmid delen de Staat aansprakelijk zul len stellen voor de schade, aldus de advocaat van PTI. Hij kon nog niet zeggen of PTI de Europese verordening juridisch gaat aan vechten. Het Oosterhoutse bedrijf Hitachi Construction Machinery viert morgen en zaterdag zijn 25-jarig bestaan. Een feestje is op zijn plaats, zeker nu Hitachi na enkele ver liesgevende jaren de stij gende lijn weer te pak ken heeft. Door,Paul Verlinden Oosterhout - Dat hoogte- en dieptepunten elkaar snel kunnen opvolgen, heeft het Oosterhoutse bedrijf Hitachi (grondverzetma- chines) de afgelopen kwart eeuw aan den lijve verbonden. In 1990 was het bedrijf in een jubelstem ming toen de vestiging werd uit gebreid met een fabriek voor mi ni-graafmachines. In datzelfde jaar echter kreeg de Europese bouwmarkt een knauw en liep de orderportefeuille snel leeg. Ge volgen: jarenlange verliezen en een ingrijpende reorganisatie. Inmiddels is Hitachi er weer bo venop, zegt algemeen directeur Y. Nakaura: „In 1995 hebben we het break-even-point bereikt en vorig jaar was er een brutowinst van twee miljoen gulden." Meer winst Op een jaar-omzet van 190 mil joen gulden is dat geen cijfer om over naar huis te schrijven, er kent Nakaura. „We moeten meer winst zien te halen uit. de verkoop van de mini-graafmachines en we moeten de Nederlandse markt nog beter kunnen bewerken," al dus de Japanse directeur, die sinds 1995 aan het roer staat bij het bedrijf, na in de jaren tachtig ook al een tijdje in Oosterhout gewerkt te hebben. Nu het bedrijf de stijgende lijn gevonden heeft, kan er morgen en zaterdag ook gefeest worden als Hitachi viert dat de Oosterhoutse vestiging 25 jaar bestaat. Vertegenwoordiger De aanwezigheid van Hitachi Construction Machinery (een Ja panse onderneming die wereld wijd ruim 4 miljard gulden om zet) in Brabant voert nog wat langer terug: in 1966 stelde Hita chi het Tilburgse bedrijf Hovers aan als exclusieve vertegenwoor diger voor haar producten in de Benelux. Hovers produceerde te vens graafmachines onder de merknaam Hovers-Hitachi. In 1972 ging Hovers failliet. Om dat Hitachi zijn belangen in Eu ropa veilig wilde stellen, werd een nieuw verkoopbedrijf opge richt in Oosterhout. Het was in eerste instantie een bescheiden bedrijf met één Japanse en vier Nederlandse stafmedewerkers. Van de medewerkers van het eer ste uur zitten er nog altijd drie in de huidige directie: B. van Dorth, G. van Gestel en T. de Bont. Naast het Nederlandse drietal bestaat de directie nog uit vier Japanners. Het bedrijf (verkoop, assemblage, onderdelendepot, reparatie) groeide gestaag en in 1985 had Hitachi 66 mensen in dienst en draaide een omzet van 95 miljoen gulden. Vijf jaar later kreeg het bedrijf een enorme impuls toen in Oosterhout een fabriek voor mi ni-graafmachines werd gebouwd (een investering van tien miljoen gulden). Het personeelsbestand liep op tot 160. Maar door de malaise in de bouw kreeg het bedrijf een terugslag. In 1994 volgde een forse sanering was en werden twintig mensen ontslagen. „Dat was een pijnlijke periode „Maar die reorganisatie was nodig om de toekomst van het bedrijf veilig te stellen," zegt directeur B. van Dorth. De direc tie zelf kwam onder vuur van de vakbonden liggen. Die vonden dat het bedrijf (toen ook zeven directeuren) een veel te zware top had. Nieuwe banen De reorganisatie en de aantrek kende bouwmarkt wierpen de laatste twee jaar hun vruchten af. Dat vertaalde zich ook in nieuwe banen, want inmiddels werken er tweehonderd mensen bij het be drijf. Van de totale omzet komt veertig procent uit de export. De productie van mini-graafma chines is een stevig poot van het bedrijf geworden. Juist die pro ductie kan nog uitgebreid wor den, want waar de Europese markt voor grondverzetmachines over het algemeen verzadigd is, zal de vraag naar de kleine graaf machines voorlopig blijven groei en. „De mini-graafmachines nemen in feite het werk over van de man met schop," zegt Van Dorth. „Met name in zuidelijke Europe- FOTO DE STEM/DICK DE BOER se landen worden het kleine graafwerk vaak door mensen handen gedaan. Daar is dus nog een groeiende markt." Volgens Nakaura worden er zo'n 20.000 mini-graafmachines in Europa verkocht en produceert Hitachi er 1600 per jaar, een marktaandeel van 8 procent. „Dat aandeel moet in elk geval meer dan tien procent worden," aldus Nakaura. Dat is geen een voudige opgave gezien het feit dat Hitachi op het gebied van de kleine graafmachines maar liefst vijftig concurrenten kent in Eu ropa. Wat de grotere grondver zetmachines betreft, hoopt Hita chi er in Nederland de komende jaren meer af te gaan zetten. Van Dorth: „Gezien de grote werken die er aan zitten te komen, zoals de Betuwelijn en de HSL, liggen daar zeker kansen voor ons. Brussel - EU-lidstaten mogen de nationale scheepsbouw tot en met 2000 financieel blijven ondersteunen. Voorwaarde is wel dat dit op projectbasis gebeurt. Dat hebben de Europese commissaris sen Bangemann (Industrie) en Van Miert (Concurrentiebeleid) be kendgemaakt. Op grond van afspraken binnen de OESO, de club van industrie landen, zou de staatssteun eind dit jaar wereldwijd tot een eind moeten komen. De Verenigde Staten weigeren vooralsnog de steun aan de eigen scheepsbouw op te geven. New York - De Amerikaanse telecomgigant WorldCom heeft een bod van 60 miljard gulden uitgebracht op MCI, de branchegenoot waarvoor British Telecom al eerder belangstelling heeft getoond. Het bod is 18 miljard gulden hoger dan het bedrag dat BT destijds voor MCI overhad. De nieuwe combinatie zal, als deze tot stand komt, met een jaar omzet van meer dan 30 miljard dollar tot de grootste telecomcon- cerns van de wereld behoren. WorldCom nam al de Internetaan bieder America Online over. Zaandam - Albert Heijn heeft opnieuw besloten de invoering van zijn klantenkaart uit te stellen. Aanvankelijk beloofde de super markt zijn klanten in april hun eigen AH-chipkaart, in de loop van het jaar schoof het concern de introductie vooruit naar het najaar en inmiddels komt de kaart 'ergens' in 1998. Een woordvoerder van AH durft niet preciezer te zijn over de lancering van de chip kaart. Als reden voor het herhaalde uitstel gelden de problemen die het bedrijf de afgelopen maanden tegenkwam bij een proef met de kaart onder eigen medewerkers. Wat de mankementen aan het spaar- en betaalsysteem zijn, wil Albert Heijn niet naar buiten brengen. iv Nijmegen - Telecom-operator Libertel heeft zijn tarieven voor in ternationale mobiele telefonie met ingang van gisteren fors ver laagd. Voor Hong Kong en Japan dalen de gesprekskosten met de helft, voor Zuid-Afrika en Israël valt de verlaging nog forser uit. Liber tel heeft er in veel gevallen bewust naar gestreefd de gesprekskos ten te verlagen tot de tarieven die PTT Telecom morgen invoert voor internationale gesprekken via het vaste net. De feitelijke re kening van Libertel valt echter hoger uit, omdat - afhankelijk van het abonnement - een 'mobiele toeslag' wordt berekend, die kan oplopen tot tot 1,49 per minuut. (ADVERTENTIE) (ADVERTENTIE) De Meeuw Oirschot B.V., Tel. 0499-572024. De Meeuw Zwolle B.V., Tel. 038-4773155. Internet-site: http://www. demeeuw. oom E-mailadres: demeeuw@pi.net Van onze redactie economie Scheveningen - De bouw van nieuwe windmolens moet worden vlotgetrokken. Tal van pogingen nieuw windvermogen te realiseren stranden in allerhande procedu res. Daardoor worden de overheidsdoel- stellingen niet gehaald. Een nieuwe, twee jaar durende campagne moet zorgen voor een nieuwe impuls. Na tuur- en milieubeschermers willen daar naast binnen bepaalde voorwaarden ruim baan geven aan de windmolens. De milieu beweging lag tot dusver vaak dwars. Daartoe hebben het Landelijk Bureau Windenergie, de Novem - een instelling die namens het ministerie van Economi sche Zaken onder meer duurzame energie bevordert - en milieubeschermers zich gis teren in Scheveningen op een congres ver plicht. Ze willen gemeentebestuurders en - ambtenaren steun bieden bij de verwezen lijking van nieuwe windenergieprojecten. Het doel dat minister Wijers van EZ zich had gesteld - 1000 megawatt windenergie in het jaar 2000 - wordt ook met die geza menlijke krachtsinspanning niet gehaald, gaf topambtenaar Stan Dessens gisteren tijdens een gezamenlijke persconferentie in Scheveningen toe. Maar wel moet het bouwtempo omhoog naar de nagestreefde 100 megawatt per jaar. Vorig jaar kwam men niet verder dan de helft en ook dit jaar zit er volgens Mariëlle van Aggelen van het Landelijk Bureau Windenergie niet meer in. De teller blijft daarmee dit jaar staan op 350 megawatt. In 2002, schatte Dessens, zou de gewenste 1000 me gawatt er kunnnen staan. Na enig zelfonderzoek hebben natuur- en milieubeschermers recentelijk hun steun gegeven aan de bouw van nieuwe windtur bines. Die zijn in kringen van natuurbe schermers omstreden omdat ze bijvoor beeld de vogeltrek hinderen en het land schap ontsieren. Ad van den Biggelaar, voorman van de stichting Natuur en Mi lieu, betitelde windenergie als een 'splijt zwam' binnen zijn achterban. Die is nu tot de overtuiging gekomen dat 'windenergie zo belangrijk is dat we mee moeten gaan'. Van den Biggelaar zegde toe 'onze lobby' te zullen inzetten vóór wind molens. Op voorhand vroeg hij wel begrip voor de 'spanningsvelden' die zich zullen voordoen. De toegezegde steun, verzameld via de provinciale milieufederaties, kon hij daarom niet keihard garanderen. Lokale natuurbeschermers kunnen ook in de toe komst dwars gaan liggen. Hij verbond twee uitdrukkelijke voor waarden aan de steun van zijn achterban. Ten eerste moet die vroegtijdig bij plan nenmakerij worden betrokken - door bij voorbeeld zelf goede locaties aan te wijzen - en niet achteraf mogen aanschuiven. Ten tweede eiste hij voortgaande inspanningen om het energieverbruik te verminderen. „Anders is het dweilen met de kraan open." Een voorlichtingscampagne om het draag vlak onder de plaatselijke bevolking te vergroten, moet gemeenten tot steun zijn bij de bouw van nieuwe windturbines. „Nu lopen drie van de vier plannen ergens in de procedures vast," werd in Scheven ingen geconstateerd. Novem en Landelijk Bureau Windenergie gaan daartoe met een koffertje informatie materiaal de gemeenten benaderen. Dat materiaal bevat handreikingen om steun van de bevolking te vergaren, een methode om snel uit te rekenen hoeveel windmolens een gemeente kan herbergen, excursies om ambtenaren en bestuurders van vooroor delen over bijvoorbeeld lawaai en omvang af te helpen en een onderwijspakket. EnergieNed, de koepel van energiebedrij ven, kondigde gisteren aan dat volgend jaar een systeem van 'groene labels' wordt ingevoerd waardoor energiebedrijven windstroom kunnen inkopen. Zo kunnen ze aan hun milieuverplichtingen voldoen, ook als ze zelf weinig windenergie produ ceren. Deze 'windhandel' moet ertoe bij dragen dat een markt voor duurzame ener gie ontstaat. Libertel Regiovoordeel: standaard bij uw Personal abonnement. Iedereen die nu een Libertel Personal abonnement afsluit, krijgt standaard Regiovoordeel. Daarmee belt u - waar u ook bent in Nederland - iedereen in de regio overdag voor slechts f 0,75. Dat is de helft van het nationale Piek-tarief, van het basisabonnement Personal of Personal 15. Bovendien is het aanschaffen van een Personal abonnement op het beste GSM netwerk van Nederland nu tijdelijk nog voordeliger. Wie voor 17 november een Libertel Personal abonnement afsluit ontvangt de eerste 3 maanden f33,33 per maand retour op de factuur. Iedereen die al een Personal abonnement met Regiovoordeel heeft, krijgt natuurlijk per 1 oktober automatisch dit lagere tarief. Bel,voor meer informatie over het voordeligste en makkelijkste GSM abonnement van Nederland gratis Libertel 0800 05 60. Daar kunt u ook terecht voor de dichtstbijzijnde verkooppunten. Bent u al Libertel abonnee en heeft u vragen, bel dan mobiel 117. Op je leven geschreven.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 5