Bijltjesdag verstoort Jaaps feestje Gümüs' laatste week in de Pijp GELD NODIG 076-5220722 De Schelde in gesprek met Wilton Fijenoord Ontwerp-program D66 oogst forse kritiek Wanneer gaat üw geld profiteren van de beurs? BREDA-KREDIET kamerleden vrezen Kieslijst voor komende verkiezingen VSB+BANK BINNENLAND KORT PvdA-fractie botst met Netelenbos Acties dreigen bij publieke omroepen Etten-Leurs duo wint Grote Prijs 1997 Man doodt zijn echtgenote Schikking over foto hossende ministers Aanhoudingen wegens moord op Frans stel Halve ton voor tip dader betasting dochter SNEL EN DISCREET 'AG 29 SEPTEMBER 1997 Groot-Brittannië en Half tot zwaar bewolkt en tijd tot tijd regen en veel vooral in het noordwesten het zuiden en in heel overwegend droog en perioden. Maxima 15 en 20 graden. België en Luxemburg: en droog met in de nacht ochtend kans op mist. flinke zonnige perioden, dagtemperatuur ongeveer 21 graden. Noord- en Midden-Frankrijl In de nacht en ochtend hier ei daar mist. Verder aanhouden:, rustig, vrij zonnig en droos Warm met maxima veelal tus sen 22 en circa 26 graden Zuid-Frankrijk: Aanhoudem droog en rustig met veel zon I, de nacht en vroege ochteni hier en daar mist. Warm met maxima rond 25 graden, lokai nog wat daarboven. Portugal: Half tot zwaar be- wolkt en vooral in het zuiden en toe (buiige) regen, soms ook, onweer en mogelijk veel neer slag. Middagtemperatuur om streeks 25 graden maar bij langdurige regen lager. Spanje: Wisselend bewolkt vooral in het zuiden en midi nu en dan regen of buien; kans op onweer en hier en' veel regen. Maxima meest sen 22 en 30 graden. Canarische Eilanden: Half zwaar bewolkt en kans op een] regen- of onweersbui; op de! zuidstranden waarschijnlijk droog en zonnige perioden. Middagtemperatuur onge' 27 graden. Mallorca en Ibiza: Zonnige rioden en vooral dinsdag kleine kans op een bui. Mid-! dagtemperatuur ongeveer 28 graden. Italië: Rustig en met maxima rond 25 graden nog vrij warm. Naast flinke zonnige perioden! maar soms ook enkele wolken. Waarschijnlijk droog. Griekenland en Kreta: Flinke zonnige perioden en Middagtemperatuur uiteenlo pend van amper een graad of; 20 in het noorden tot 25 lokaal in het zuidwesten. Duitsland: Rustig, droog en op de meeste plaatsen vrij zonnig. Vooral in de ochtend hier en mist of laaghangende bewol king. Middagtemperatuur om streeks 20 graden, bij mist of wolken wat frisser. Zwitserland: Vrij zonnig; hier en daar hardnekkige mist, vooral in het noorden. Middag temperatuur rond 22 graden, bij mist lager. Oostenrijk: Droog en flink wat zon. In de nacht en ochtend hier en daar mist. Temperatuur in de middag rond 20 graden. par uur Jind len- Aar- pht. de |ge- de Van tra- |3 gr 16 gr f<9r l3gr 14 gr J0 gr '2 gr 17 gr ;ügr :0 gr )0 gr 6 gr 'uaajsiooips '6eej>| 'japuosppaj 'usaoi IdESTEM i I I I I BINNENLAND MAANDAG 29 SEPTEMBER 1997 Door Jeroen den Bijker nen Haag - Trots als een aap zit hij, Jaap de Hoop Scheffer, op je eerste rij. Omringd door liefst vier oud-premiers (De Jong, Zijlstra, Van Agt en Lubbers) lijkt hij het jongste broertje dat f0or het eerst met de groten mag meespelen. is een glorieus moment. De van de Tweede Kamer. En als IHoop Scheffer, zojuist door het Kamervoorzitter hoor je natuur- CDA-congres gekozen tot lijst trekker, is opgelucht. Breed grijnzend in de camera's neemt L alle felicitaties in ontvangst. Zijn dag kan niet meer stuk. Maar niet voor iedere CDA'er is Lt zaterdag feest. Een enkel CDA-Kamerlid lijkt zelfs wat ge deprimeerd. Jan ten Hoopen bij voorbeeld, sinds anderhalf jaar Kamerlid voor de christendemo- traten, zit piepklein achter in de e congreszaal. Want maan- avond - vanavond - maakt [hét partijbestuur, na overleg met de regionale voorzitters, bekend Le wel en wie niet op een ver kiesbare plaats kan rekenen. Zelfkennis Dan is het bijltjesdag: slecht presterende Kamerleden gaan er zonder meer uit, de goede kunnen Let een beetje geluk blijven. En Ten Hoopen voelt het al aanko men: hij schat zijn kansen niet hoog. „Kwaliteit moet altijd voorgaan," zegt hij met enige zelfkennis. Ten Hoopen is tenminste nog ge ltomen. Verschillende collega's [laten het congres helemaal voor wat het is. Zij hebben zaterdag de wandelgangen niet meer nodig in een laatste poging, de [voorzitters van de provinciale af delingen te paaien. Zij zijn op voorhand al reddeloos verloren. Immers, partijvoorzitter Helgers wil Ad Lansink, Frans Jozef van der Heijden en Wim Mateman (onder geen beding meer op de t. Hij wil een nieuw CDA. En [rat moet je dan met fractie-di nosaurussen? Gelukkig heeft het fractiebestuur best begrip voor de afwezigheid van deze oud-ge- dienden. „Ga maar lekker wat leuke dingen doen in het land," was hen eerder in de week al toe- lel aanwezig is Piet Bukman. Natuurlijk, ook hij is afgedankt. Maar Piet heeft nog wel acht naanden te gaan als voorzitter lijk op het congres van je partij zijn. Daar loopt bovendien nog René van der Linden, afgeschre ven Kamerlid uit Nuth. Hij heeft niks om zich voor te schamen: links en rechts neemt hij steunbe tuigingen in ontvangst. „Als je wilt, kom je toch zo in de Ka mer?," probeert nog een dame op leeftijd. Een dag later zal De Hoop Schef fer in het tv-programma Buiten hof zeggen dat er op Bukman en Van der Linden geen grote druk is uitgeoefend om zich niet meer verkiesbaar te stellen. „Zij heb ben een eigen afweging gemaakt en ik heb bij hen geen bitterheid gezien." Mini-campagne Er zijn ook nieuwe, onbekende gezichten. De politici in spe. Sommigen proberen, daags voor dat de kieslijst wordt opgemaakt, nog even wat goodwill te kweken, contacten te leggen, visitekaart jes uit te wisselen. Een mini-cam pagne in de wandelgang, hoewel niet iedereen daar even gemakke lijk voor uitkomt. „Ik lobbyen voor mezelf? Niks hoor, ik ben hier omdat ik deze partij interessant vind," zegt Heieen Crul-Van Brussel uit Berg en Dal. Zij werd vorig najaar CDA-lid en heeft het inmiddels ver geschopt: partijvoorzitter Helgers is erg van haar gechar meerd en wil haar naar verluidt graag op een verkiesbare plaats. Hetzelfde geldt voor Jaques de Milliano, de man die ooit Artsen zonder Grenzen groot maakte en nu hetzelfde moet doen met het CDA. De Milliano scoort zater dag in ieder geval goed. Voortdu rend wordt hij aangesproken door congresgangers. Zijn beken de krullenbol wekt kennelijk ver trouwen. Nu alleen de kiezer nog. Heel anders vergaat het Jan ten Hoopen. Die heeft de zaal al na een uurtje verlaten. En niemand lijkt hem te missen. [Van onze redactie economie Vlissingen - De Schelde (scheepsbouw, industriële toelevering) [is in gesprek met Wilton Fijenoord over een vergaande samen werking. I Bestuursvoorzitter R. van den I Heuvel van de Koninklijke I Schelde Groep uit Vlissingen zei I taterdag in het Algemeen Dag- Iblad dat hij binnen enkele maan- den duidelijkheid wil. I Grote orders I Hit mede omdat de Schelde aast lop enkele grote orders die het be- I drijf niet alleen kan uitvoeren. I De Schelde kijkt ook of er moge lijkheden tot samenwerking zijn I met Frysian Shipyards. IGraag was het Vlissingse bedrijf leen fusie aangegaan met Van der |Giessen-De Noord, meldt Van |den Heuvel. Maar Van der Giessen, inmiddels ingelijfd door IHC Caland, voelde daar niets voor. Dat De Schelde partners zoekt is niet nieuw. In april van dit jaar vertelde Van den Heuvel al dat het bedrijf met andere onderne mingen in gesprek zou gaan. Noodzaak „Er is een absolute noodzaak tot samenwerking," aldus Van den Heuvel toen. In de scheepsbouw en -reparatie worden de winsten volgens hem anders erg mager, zeker nu diverse Westeuropese landen subsidies verstrekken aan (noodlijdende) scheepswerven. (ADVERTENTIE) HBst jEUBSIKOE* '»2-'5S' J VSB BeursprofijtSparen: wèl het rendement, niet het risico. Het mooie van VSB BeursprofijtSparen is, dat u de voordelen combineert Van sParen en beleggen. Niet alleen krijgt u uw inleg altijd gegarandeerd I terug, maar u profiteert ook van de positieve ontwikkelingen van de beurs. Geïnteresseerd in deze spaarbeleggingsvorm, waarbij u geen enkel risico °opt. Wacht dan niet te lang. Slechts een beperkt aantal deelnemers kan zich Hschrijven. Kom dus snel langs. Of bel gratis met de adviseurs van VSB Bank: 8182, 24 uur per dag, 7 dagen in de week. VSB. Daar kom je verder mee. Internet: w Hort it o Jaap de Hoop Scheffer spreekt als eerste man van het CDA het congres toe. FOTO WFA Door Rinze Brandsma Amsterdam - Boven de deur van zijn kleine kleermakerij, die als altijd gastvrij open staat, prijkt nog het bordje 'Gümüsplein - De Pijp'. Vol gende week wordt dat er af geschroefd. Er is een nieuw straatbord in de maak: 'Gümüs-weg'. Het wordt de laatste week voor de Turkse kleermakers-familie in de Frans Halsstraat, in de Amsterdamse buurt De Pijp. Na een vergeefse strijd van twee jaar om een ver blijfsvergunning wordt het gezin van de 'witte illegaal' het land uitgezet. Vrijdagavond 3 oktober neemt het het vliegtuig naar Tur kije. De kaartjes enkele reis zijn gekoekt. Zekeriya Gümüs zit vermoeid, ongeschoren, werkeloos in elkaar gedoken aan zijn werktafel met Anja Versnel van het Comité 'Gümüs moet blijven'. Zwijgend zitten ze te kettingroken. De draagbare telefoon, die de laatste maanden continu in bedrijf was, ligt stil. Er meldt zich een moge lijke koper voor zijn winkeltje op de hoek en hij veert op om ze rond te leiden. Zijn vrouw Esme en hun oudste zoon zitten in een hoek stilletjes toe te kijken. „Hij wil graag tot het laatste mo ment werken, maar er komen niet veel klanten meer sinds de laat ste, definitieve uitspraak van de rechter. 'Anders ben ik straks mijn broek misschien kwijt', zeg gen de mensen," meldt Anja Ver snel gelaten. Het gezin Gümüs nam gisteren afscheid van de buurt, die de kleermaker dolgraag wilde hou den. Overal, ook op de ramen van de kleermakerij, hangen nog de pamfletten 'De Pijp wil de fami lie Gümüs niet kwijt'. Ernaast een krantenpagina met de kop 'Alle deuren bleven gesloten'. Zo'n honderd sympathisanten lieten gistermiddag in de Pijp ballonnen op die het vervlogen vertrouwen in de overheid moes ten symboliseren. Ook verscheur den zij duizenden handtekenin gen die het gezin als steunbetui ging had ontvangen. Woordvoerster Anja Versnel van de sympathisanten had in haar toespraak geen goed woord over voor de politiek. „Alle stemmen Een lach en een traan tijdens het afscheidsfeestje' van het gezin Gümüs. FOTO ANP die opgingen om het gezin in Ne derland te laten blijven zijn niet gehoord. Hier is onbehoorlijk be stuur tentoongespreid. We moes ten ons collectief schamen." Nu rest nog een week van inpak ken en de laatste pogingen om de winkel te verkopen; twee jaar ge leden heeft Gümüs die zelf ge kocht. Versnel: „Hij heeft er veel kopzorgen over dat dat nog niet is gelukt. Ze zullen het geld heel hard nodig hebben." Door de de finitieve afwijzing van de ver blijfsvergunning is de wurgende spanning, waar het gezin de laat ste jaren in moest leven, weg. Wat rest is bitterheid. Via Ankara reist de familie vol gende week door naar hun ge boortedorp Ortaoba bij de stad Karaman, tussen Konya en het Taurusgebergte in het zuiden van Turkije; 'nog eens zes uur met de bus midden in de nacht'. Het dorp Ortaoba in het Turkse bin nenland kent alleen wat kleine boerenbedrijfjes: 'De tijd lijkt er wel honderd jaar te hebben stil gestaan.' Versnel gaat mee om de overstelpende belangstelling van de media wat te sturen. Vanaf Schiphol gaat een drom camera ploegen, fotografen en verslagge vers mee. „Zinloos, ze kunnen al leen proberen wat emoties te re gistreren. Maar de media hebben ook recht op de afloop, nadat ze de zaak van Gümüs zoveel aan dacht gegeven hebben. En ieder een kan dan zien hoe hard het uitzettingsbeleid kan zijn." De Turkse familie heeft er nog geen idee van wat ze terug in Turkije gaan doen, waar ze zich vestigen en waar ze werk kunnen vinden. Het hangt er ook van af waar de kinderen een goede school vinden. „De oudste zoon van dertien zat net op de mavo. Het zal moeilijk zijn in Turkije goed aansluitend onderwijs te vinden. Er zijn wel een paar in ternationale scholen, maar het onderwijs gaat daar in het Engels of Duits en die particuliere scho len kosten veel geld." In tegenstelling tot eerdere be richten heeft Gümüs nog geen en kele concrete toezegging van werk of hulp. Een Amsterdamse ambtenaar minderheden meldde in Nova dat hij voor de kleerma ker een of twee tweedehands bus jes van het leger 'apart had laten zetten'; Gümüs had in een ge sprek met de Vreemdelingen dienst eens laten vallen eventueel te denken aan een herstart in Turkije met een transportbedrijf je voor groenten of zo. „Ineens lees je dan dat er voor hem een taxibedrijf of een snackbar gere geld is. Maar daar is nog geen sprake van. De Telegraaf kwam laatst met het verhaal dat de bur gemeester van Karaman hem een baan in een biscuitfabriek had toegezegd. Maar Gümüs zelf wist van niets. Er is zoveel zogenaamd voor hem, maar zonder hem, ge regeld. Al die verhalen die rond zingen, zoals dat hij zou lopen te bedelen; het tegendeel is waar." Versnel is voor Gümüs in gesprek met de gemeente Amsterdam, die beloofd heeft hem bij de gedwon gen nieuwe start te helpen. Ver der wil ze daar niets over zeggen. „De gemeente zal hem niet in de steek laten, hou het daar maar op." Dat Gümüs wel wat vindt staat voorop, heeft hij zelf ook gezegd. „Vanaf zijn eerste dag in Nederland is hij aan het werk ge weest. Het zijn beiden mensen die van aanpakken houden. Dat heb ben ze eerder in Turkije en in Amsterdam ook gedaan." Van onze Haagse redactie Den Haag - Het ontbreken van een finan ciële onderbouwing en de verdere groei van het aantal passagiers voor Schiphol zijn de voornaamste punten van kritiek op het ontwerp-verkiezingsprogramma van D66. Volgens het ontwerp-programma kan de bo vengrens voor Schiphol van 44 miljoen passa giers per jaar worden losgelaten als de vlieg tuigen minder lawaai maken. Ook moet het stelsel van landingsbanen worden verbeterd. Op middellange termijn kan een zesde baan (de Kaagbaan) worden aangelegd, op voor waarde dat de Aalsmeerbaan en de Buiten- veldertbaan dan dicht gaan. Milieudefensie heeft furieus gereageerd op het plan. De organisatie noemt het een 'le vensgrote illusie' te denken dat de vervuiling binnen de perken te houden is. Volgens Mi lieudefensie wordt D66 ongeloofwaardig wanneer de partij tegelijkertijd naar meer duurzaamheid streeft. PvdA, WD en CDA verwijten D66 dat de partij bij het ontwerp-programma geen fi nanciële onderbouwing heeft geleverd. Die komt pas in november, als het Centraal Plan bureau zijn macro-economische verkenning voor de komende kabinetsperiode presen teert. De drie partijen willen nog niet inhoudelijk reageren op het concept. Beoogd lijsttrekker Borst ziet echter voldoen de mogelijkheden om te bezuinigen om de wensen van D66 te verwezenlijken. Volgens haar kan veel geld gevonden worden, onder meer door de doelmatigheid in het overheids beleid te verhogen. Verder denkt ze dat er op terreinen als de zorg en het onderwijs, waar haar partij juist extra middelen voor wil uit trekken, 'nog heel wat te verdienen valt' door efficiënter te werken. Zo zou het bekorten van de wachtlijsten in de gezondheidszorg 1 miljard gulden kunnen besparen op WAO- en Ziektewetuitkeringen. Ook door het terug dringen van het energiegebruik valt veel te besparen, aldus Borst. Volgens voorzitter Van Huiten van de pro gramma-commissie is bij het opstellen van het concept uitgegaan van het behoedzame scenario van gemiddeld 2 procent groei, de groeiraming waaraan het huidige kabinet zijn stroom van financiële meevallers te danken heeft. D66 streeft echter naar een economi sche groei van 3 procent. Uit het program blijkt verder dat het budget voor Volksgezondheid de komende regeerpe riode jaarlijks met 2 procent moet groeien, te gen 1,3 procent in de afgelopen jaren. Het ex tra geld moet onder meer gebruikt worden om de wachtlijsten te bekorten. Ook voor onderwijs en technologie moeten aanzienlijke bedragen op tafel komen. De programcommissie wil dat Nederland een 'electronische mainport' wordt. Ook 'ver duurzaming van energie' en een betere har monie van arbeid en zorgtaken zijn voor Borst speerpunten. In de Noordzee moet voor 2030 een groot windmolenpark worden aan gelegd. Het concept-program doet tenslotte een aan tal opvallende voorstellen op bestuurlijk ge bied. De kiesgerechtigde leeftijd moet omlaag van 18 naar 16 jaar. De 'departementale ver kokering' moet worden tegengegaan door de vorming van een kernkabinet van zeven tot negen ministers. Dat moet opereren als een 'politieke raad van bestuur'. De leiding van de departementen komt dan in handen van onderministers. Rijswijk - De PvdA-fractie heeft grote moeite met de plannen voor onderwijsvernieuwing die staatssecretaris Netelenbos (ook PvdA) heeft gedaan voor de volgende kabinetsperiode. Een aantal van haar suggesties voor het verkiezingsprogramma van de PvdA is 'ongefundeerd en voorbarig', aldus onderwijsspecialist Van Gel der van de fractie. De staatssecretaris voor Onderwijs geeft de hoogste prioriteit aan verkleining van de klassen. Zij wil de leer plichtige leeftijd verlagen naar vier jaar. Kinderen in een achter standssituatie zouden bovendien al eerder op scholen moeten wor den opgevangen. Ook pleit zij voor hogere salarissen voor docen ten in achterstandswijken. Van Gelder is van mening dat beter de oorzaken van de problematiek onderzocht kunnen worden in plaats van de leerplichtige leeftijd te verlagen. Leeuwarden - Er dreigen acties bij de publieke en regionale om roepen. De CAO-onderhandelingen zitten muurvast. Op 6 oktober vindt er nog een gesprek plaats tussen werkgevers en bonden, maar als in dit gesprek geen ruimte wordt geboden voor verdere onderhandelingen gaan de zenders mogelijk uit de lucht. Dit zei K. Boonman, voorzitter van de sectie omroepjournalisten van de Ne derlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ), zaterdag tijdens de algemene jaarvergadering van de NVJ. De omroepbazen willen twee jaar de nul-lijn hanteren: geen loonsverhoging en geen koop krachtcompensatie voor de ongeveer drieduizend vaste omroep medewerkers die onder de cao vallen. Amsterdam - Het Etten-Leurse duo Lotte van Dijck en Marjoleine Reitsma hebben zaterdagavond de Grote Prijs van Nederland 1997 in de wacht gesleept. Het duo eindigde als eerste in de cate gorie singer/songwriter en nam 12.500 gulden mee naar huis. De Haagse popgroep Suburbs kwam als eerste uit de bus in de catego rie groepen. De landelijke finale van de Grote Prijs wordt ieder jaar in de Amsterdamse Melkweg gehouden. Beverwijk - De politie heeft zaterdag in een caravan in Beverwijk het stoffelijk overschot gevonden van een 32-jarige vrouw uit het Noord-Brabantse Westerhoven. De vrouw is door haar echtgenoot met geweld om het leven gebracht. De 35-jarige echtgenoot van de vrouw gaf zich zaterdagochtend aan bij de politie in Eindhoven. Hij was daar na de moord naartoe gereden. De man verklaarde re latieproblemen te hebben. De caravan waarin het lichaam van de vrouw werd gevonden, was eigendom van het echtpaar. Den Haag - De vier ministers die hossend verschenen in een ad vertentie van het bedrijf Amstel Lease hebben een schikking ge troffen over de gemanipuleerde foto. Het bedrijf zal een rectifica tie plaatsen en een symbolische schadevergoeding van één gulden betalen. Premier Kok en de minister Van Mierlo (Buitenlandse za ken), Zalm (Financiën) en Borst (Volksgezondheid) werden op Prinsjesdag in een advertentie in de Telegraaf en Het Financieele Dagblad polonaise dansend afgebeeld. De ministers dreigden Am- stel Lease daarop met een kort geding omdat de - bewerkte - foto volgens hen strijdig was met het portretrecht. Deze week troffen zij een schikking met het bedrijf. Tilburg/Amsterdam - De politie in Amsterdam heeft vier mannen aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij de dood van een 23-jarige Fransman en zijn 19-jarige vriendin. Beide Fransen werden doodgeschoten en twee weken geleden gevonden op par keerplaatsen in Moergestel en Aalst (België). De vier verdachten zijn volgens de politie in Tilburg een 34-jarige man zonder vaste woon- of verblijfplaats, een Amsterdammer (24), een 29-jarige Til- burger en een man uit Zaandam (44). De aanhoudingen volgden nadat de 34-jarige man bij de Amsterdamse politie een verklaring aflegde over de dood van de Fransen. Hij deed dit nadat hij, sarden met de Tilburger en de Zaandammer, was opgepakt vanwege openbare drohkënscKap 'èrl een vechtpartij Den Haag - De vader van een zesjarig meisje dat onlangs in een Haags park onzedelijk door een man werd betast, heeft 50.000 gulden uitgeloofd voor de gouden tip. Volgens de politie moest het meisje afgelopen maandag in Meer en Bos een plasje doen. In het struikgewas betastte de man haar tussen de benen. De vader van het kind is zo woedend dat hij via de beloning de dader wil achter halen. De familie vindt de gedachte ondraaglijk dat de dader vrij rondloopt. Inmiddels heeft de politie al twee tips binnen gekregen. (ADVERTENTIES) LID N.V.F. Gevolmachtigde van diverse bancaire instellingen. se/et feren vvi/ de beste Icoofysom of* lijfrente voor- u. De Pensioendesk is een keten van meer dan 55 onafhankelijke adviesbureaus voor particulier en bedrijfsleven. Gespecialiseerd in o.a. pensioenen, lijfrenten en koopsom men. Na analyse van uw financiële plaatje maken wij een voorstel voor uw specifieke situatie. En ondertussen blijft u de dingen doen die u leuk vindt. Meer informatie of een kosteloze afspraak? Bel gratis (7dagen per week 24 uur per dag) de PENSIoÉiDESK VOOR EEN GOED SALARIS LATER "de Pensioendesk" in uw regio: Beroen oo Zoom. Breda. Oisterwiik. Raamsdonksveer en Vlissinoen

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 3