u 5495,- HUI nber, len 12900 v uereld iropa Streekbus wil kwart miljard w- iow% DE STEM lelnet goedkoopst, Telfort duurst voor bellen met buitenland Zondag 5 oktober Beursindexen prima bron van informatie »pavond> Beurs wijt mislukking Holec-introductie aan ABN Amro „Open Bedrijven Dag Het Verdrag van Amsterdam. a6 Badkamer meubel, vrij hangend, "Alaska" (175 cm), in wit en pergamon. Nu inclusief kraan en toebehoren nk) Waalwijk? 0416-651631- foor sanering van streekvervoer po. irianz AG .ondertekening op 2 oktober 0800-8051 Optiemiljarden en matigingsprijzen 1 ECONOMIE KORT 9.800,- 7.250,- 9.100,- jna heel Nederland) 6.800,- - 11 1 13*^ i iëfe-sssssaiïR it 1 r njna PRIJS: 18.800,- 15.750,- 17.500,- heel Nederland) 14^800,- Economie |n onze redactie economie Breda - Telfort is de duurste aanbie- |er van internationale telefoonge sprekken, Belnet is het goedkoopst, [je verschillen kunnen, afhankelijk L het land waarnaar wordt ge leld, ettelijke dubbeltjes per minuut L blijkt uit een vergelijkend onder- lek onder vijf aanbieders van interna- tonale telefoongesprekken. [Volgende week vrijdag breekt weer een 'nieuwe fase aan in de nu goed ontketen de tarievenstrijd tussen de verschillende anbieders, als PTT Telecom zijn tarie- en over de hele linie met gemiddeld 25 Leent verlaagt. De voormalige monopolist, die nu vele aanbieders naast zich moet dulden, blijft na deze verlaging nog duur. Een belletje naar de VS gaat bij PTT Tele com (overdag) ƒ0,95 per minuut kosten, Belnet en Global Access gaan daar met respectievelijk ƒ0,46 en ƒ0,59 verder on der zitten. PTT Telecom heeft de tarieven niet uit luxe, maar uit noodzaak verlaagd. Haar omzet in internationale telefonie was de eerste zes maanden met 2,9 procent ge daald tot 1,1 miljard. Daarmee blijft PTT Telecom nog een reus op het alsmaar uitdijende speel veld. Global Access, dat zegt zo'n 100.000 klanten te bedienen, is dit jaar goed voor 60 miljoen, vijftig procent meer als vorig jaar. Belnet, gezamenlijk eigendom van een erfgenaam van het cosmetica-concern Ester Laudée en de eigenaar van het Nederlandse Eltec, le verancier van telefooncentrales, claimt dit jaar ook een omzet van 60 miljoen. De grote onderlinge verschillen worden verklaard door inkoop en marge. Alle aanbieders kopen goedkope 'tikken' op van internationale telecomreuzen als British Telecom, France Telecom, AT&T en MCI. Hoe groter het aantal ingekoch te 'tikken', des te hoger de korting. De marge die de aanbieder er vervolgens opzet bepaalt het tarief voor de klant. Er zijn grote verschillen tussen de ma nier waarop internationale telefoonge sprekken worden aangeboden. Enertel, het consortium van negen Nederlandse energiebedrijven, maakt tot nu toe als enige gebruik van een zogeheten carrier select: wie op zijn toestel 1600 intoetst komt op het netwerk van Enertel te recht. De tarieven van deze aanbieder zijn overigens nauwelijks lager dan die van PTT Telecom. Telfort en Belnet maken gebruik van vooraf betaalde telefoonkaarten die op verschillende adressen te koop zijn. Eerst moet een lang nummer worden ge draaid voordat toegang tot het netwerk van Telfort en Belnet wordt verkregen, vervolgens kan gebeld worden zolang het kaarttegoed strekt. Belnet is weliswaar op veel fronten de goedkoopste aanbieder, maar bij elk ge sprek moet rekening gehouden worden met 3 tot 10 cent inbelkosten per mi nuut. Die worden via de rekening van PTT Telecom geïnd. Zowel Belnet als Telfort willen binnen kort via eigen toegangsnummers op het vaste net hun klanten gaan bedienen. Telfort zegt bovendien zijn tarieven vol gende maand te zullen verlagen. Global Access, onderdeel van het Ame rikaanse Telegroup, gebruikt nu ook nog een veelcijferig inbelnummer en rekent bovendien nog af in Amerikaanse dol lars. Zeer binnenkort gaat Global Ac cess echter zijn rekeningen in guldens versturen en kunnen de klanten bellen via een eigen toegangsnummer op het vaste net. Utrecht (anp) - De VSN Groep wil van het Rijk 250 miljoen gul den hebben voor de reorganisatie van het streekbusbedrijfDe Staat is de enige aandeelhouder van het bedrijf. [De VSN Groep moet zich van mi- Ester Jorritsma (Verkeer) voor- Leiden op een vrije markt in het e busvervoer. Dat gaat jepaard met diep ingrijpende be- limnigingen. [let bedrijf zoekt die vooral in i drastische vermindering van |l(t aantal banen, nu nog bijna heerste aanleg moeten er 1300 [tantoorbanen verdwijnen om ISN concurrerend te maken met e vervoersbedrijven. Daar- 1 VSN bezien hoe diep het i moet in het aantal chauf- en monteurs, afhankelijk b het nieuwe type organisatie, paardoor verdwijnen mogelijk ig eens 1200 banen. !SN is momenteel een samen- sapsel van acht busbedrijven «t een grote mate van zelfstan- ligheid. Zij moeten plaats maken «or twee nieuwe ondernemin gen: een in de Randstad en het midden van het land, de ander voor Noord- en Zuid-Nederland. De operatie moet 1 februari rond zijn. Overleg met de bonden is gaande. Jorritsma laat de toekomstplan nen van VSN Groep momenteel doorrekenen door externe des kundigen. Daarmee is nog een paar weken gemoeid. Pas daarna gaan de inhoudelijke besprekin gen tussen het ministerie en de VSN-directie van start. Op het ministerie bestaat de ver wachting dat er in de loop van oktober meer duidelijkheid komt over de toekomst van de VSN Groep. Door de aanhoudende droogte kan de aardappeloogst nauwelijks worden binnengehaald. Met beregenen proberen de boeren de grond wat minder hard te maken, zoals hier in Ellewoutsdijk. foto anp (ADVERTENTIES) Hurk Patri-Stras» If - CH-40S1 Basol Ttl. 00 41/61 279 92 80 Fax 00 41/61 279 92 81 Hengelo (anp) - ABN Amro heeft zijn huiswerk slecht ge daan. Dat is de conclusie onder Amsterdamse beurshande laren na het plotseling afbla zen van de beursintroductie van Holec Holland. Dat de emissiebegeleider de schuld voor het mislukken van de plaatsing gedeeltelijk bij de pers legt, vindt directeur J. Segers van hoekmansbedrijf Brom Glasber gen Co 'belachelijk'. Segers kan het weten, want zijn hoekmansbedrijf zou de markt voor Holec Holland op Beursplein 5 moeten onderhouden. „Het ar gument van ABN Amro dat de pers de beursintroductie in de grond heeft geschreven, slaat ner gens op. De bank heeft haar werk verkeerd gedaan en de markt overschat." Volgens de directeur kunnen goede fondsen óók in een slechte markt geplaatst worden. De conclusie van Segers wordt ge deeld door een handelaar van een ander effectenkantoor: „Ze heb ben hun huiswerk slecht gedaan. ABN Amro is te vlot geweest," zegt hij. In zijn ogen was ook de tweede poging van de bank om Holec met een lagere koers en minder aande len naar de beurs te brengen, tot mislukken gedoemd. „Dat hadden ze niet moeten doen. Lukt het niet, doe het dan ook niet. Die tweede poging van vrijdag was zeker geen sterke zet. Komt erg lullig over." Toch is hij niet erg onder de in druk van de commotie over ABN Amro. „Je moet er niet te veel aan dacht aan besteden. Al die emis sies en herplaatsingen die wel ge lukt zijn, zijn we zeker nu al ver geten? Waar gaat het nou om? Zes miljoen Holec-stukjes." De werknemers van de Holec-ves- tiging in Hengelo zijn teleurge steld, maar niet verslagen, laat een medewerker weten. Gister morgen is het personeel door de directie ingelicht over het misluk ken van de introductie. „We zijn teleurgesteld, een beetje down. Jammer, jammer, maar we hou den onze kop omhoog." Hij en zijn collega's willen nu nog maar één ding: „We zullen de bui tenwereld laten zien dat Holec het wel kan. De plannen gaan gewoon door. De financiële wereld heeft het verkeerd." Holec draait als een tierelier. De orders stromen volgens de werknemer binnen. Weliswaar is de Europese markt aarzelend, maar uit de rest van de wereld komen de opdrachten bin nen. De werkdruk is zelfs zo erg ge worden dat Holec al verschillende hallen heeft moeten huren om het werk af te krijgen. Holec Holland bestudeert mo menteel plannen om toch weer aandelen uit te gaan geven. Dat zal echter niet meer via een beur sintroductie lopen. Meer aandacht voor werkloosheidsbestrijding, gelijke onsen voor mannen en vrouwen, afspraken over wriminalie en mensenrechten. Het Verdrag van Amsterdam maakt de Europese Unie socialer en emocratischer. De belangrijkste punten uit het verdrag slaan in een folder die voor u klaar ligt bij Postkantoor en bibliotheek. Internet: www.bz.minbuza.nl Voor meer informatie kunt u bellen met de postbus 51 infolijn elke werkdag van 9 tot 9 <3 Koersrendementen lopen op de langere ter mijn per branche geweldig uiteen. Beursin dexen zijn een uitstekend hulpmiddel om die ontwikkelingen te volgen. En ook kun je er de prestaties van je eigen fondsen ten opzich te van collega-bedrijven in dezelfde markt aan afmeten. Alle waar is naar zijn geld. Dat moet ook voor aandelen gelden. Een veelbelovend aan deel, neem het softwarehuis Baan, is duurder dan dat van een onderneming waar de fut uit is, zoals Bols Wessanen. Een aandeel van een bedrijf in een branche waar de winsten heftig schommelen, zoals de KLM, moet goedkoper zijn dan dat van le vensverzekeraar Aegon, dat in hele stabiele groeimarkt werkt. Omdat beleggers daarmee rekening houden, komen de beursprestaties van al die typen van aandelen op den duur uit in de buurt van het gemiddelde. Juist? Volledig onjuist. De koersrendementen lopen juist op de langere termijn per branche ge weldig uiteen. Aandelen van uitgevers en softwarehuizen zijn sinds 1983 gemiddeld liefst zes keer zoveel meer waard geworden als die van de transportbranche. Hoe weet je die dingen? Dat lees je af uit de beursindexen, iets sjieker ook wel beursindi- ces genoemd. Ondermeer instellingen als het CBS berekenen ze van dag tot dag, soms van seconde tot seconde. De meest gebruikte beursindexen vindt men in elke krant, of men zoekt ze op teletekst op. De meer verfijnde vraagt men gewoon gratis op bij het CBS. Naast het CBS is de Amsterdamse aandelen- en optiebeurs, tegenwoordig Amsterdam Ex changes geheten, een waarschijnlijk nog be kendere leverancier van beursgemiddelden. Die stelt de AEX-index samen, de Midkap- index, de Dutch Top-5, en voor heel Europa de Euro Top-100-index. Beursindexen zijn een fantastische bron van informatie. Of je zelf goed belegd hebt, weet je in feite pas als je de waardeontwikkeling van je eigen aandelen (in procenten) verge lijkt met die van een index. Veel mensen die pas kort geleden in aandelen zijn gestapt, vergelijken alleen met de rente die ze op hun spaarrekening zouden hebben gekregen. Maar dat is natuurlijk appels met peren vergelijken, want met een spaarreke ning loop je geen koersrisico. Je moet dus met een gemiddelde van ver schillende aandelen vergelijken. Met een in dex: een slechts op papier bestaand mandje van aandelen van allerlei verschillende be drijven. Nu hangt het er alleen nog van af welke in dex je als je eigen maatstaf - 'benchmark' zeggen professionele beleggers - wilt ne men. Als je het liefst in grote, bekende fond sen doet, moet je met de AEX-index vergelij ken. Daar zitten namelijk de vijfentwintig meest verhandelde aandelen in. Als je bij voorkeur in wat kleinere bedrijven belegt, kun je de Midkap-index als vergelij king nemen. En wie gewoon puur de gemid delde waardeontwikkeling van alle fondsen wil weten moet naar de CBS Algemeen-in dex kijken. De eerder genoemde sector- ofwel branche indexen zijn van belang voor mensen die bij voorbeeld willen weten of hun stukken Ha- gemeyer het nou beter of slechter doen de doorsnee handelsonderneming. Overigens kunnen indexen ook op andere manieren de ogen van beleggers openen. Zo hoor je vaak roepen dat het dividend dat be drijven betalen van totaal ondergeschikt be lang is. Alles draait om koerswinst, zeggen ze. De CBS herbeleggings-index prikt die mythe in een keer door. Die herbeleggingsindex re kent namelijk uit hoeveel een belegger gehad zou hebben als hij met zijn ontvangen divi denden consequent had omgezet in aandelen. Op 24 september dit jaar sloot de herbeleg gingsindex op 1082 en de algemene op 621. Dat betekent dus dat sinds 1983 alle opeen gestapelde dividenden 74 procent aan het to tale rendement toevoegen. Nu ja, het CBS doet alsof er geen belasting hoeft te worden betaald. Als er stock- of keu zedividend wordt uitbetaald, klopt dat. Maar vaak is dat niet het geval. Trek van die 74 procent een kwart af, dan blijf altijd nog een dikke 50 procent over. Omdat indexen als vergelijkingsmaatstaf worden gebruikt - de beheerder van een be leggingsfonds dat zich op de Amsterdamse beurs toelegt, weet dat zijn klanten weglo pen als hij de AEX-index niet bijhoudt - hebben velen gedacht: dan stellen we onze portefeuille precies zo samen als die index. We kopen gewoon die vijfentwintig grootste fondsen, dan zitten we altijd goed. Zo ont stonden de vele AEX-gebonden beleggings producten. Vooral clickfondsen en beleggingshypothe ken zijn op basis van het AEX-mandje sa mengesteld. Behalve dat daarmee nooit dis cussie kan ontstaan over het beleggingsre sultaat, heeft dat als reden dat er op basis van de AEX-aandelen opties worden uitge geven en op de meeste andere fondsen niet. Dat maakt het voor die clickfondsen weer mogelijk om, gebruikmakend van putopties, de hele portefeuille tegen koersdalingen te beschermen. Interessant is dat hierdoor ex tra vraag naar AEX-aandelen ontstond, die leidde tot extra oplopen van de koersen. Zo beïnvloedt het meten van een prestatie de prestatie zelf. Overigens is een misverstand dat bij begin nende beleggers leeft dat wie overeenkom stig de index belegt, kan volstaan met een maal kopen en dan rustig afwachten. Daar door zouden er geen koop- en verkoopkosten gemaakt hoeven worden. De misrekening is dat niet alleen de samen stelling van de index elke jaar wordt aange past (twee jaar geleden viel Fokker er uit, volgend jaar komt Baan er in) maar dat ook de weging per fonds jaarlijks wijzigt. Ook die aanpassingen kosten geld. Omdat die kosten zwaarder drukken naar mate de portefeuille kleiner is, is index-be leggen voor particulieren lastiger dan het lijkt. I I I I I ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1997 Mijn baas verdient zo'n 160.000 gulden. Per maand! En hij heeft ook nog een half miljoentje te goed in de vorm van opties, heeft Het Financieele Dag blad (FD) deze week uitgere kend. Precies weten we niet wat de Nederlandse topmanagers verdienen, want het is gebruik in de jaarverslaggeving hier te lande dat de beloning van be stuurders op een hoop wordt geschoven. Wie dan dat totaalbedrag deelt door het aantal bestuur ders, krijgt meteen een tik op de vingers. Daar zitten ook wel eens nabetalingen in voor het pensioen van inmiddels vertrokken directeuren, bij voorbeeld. Het onderzoek van het FD spitste zich toe op het meest pikante element in de belo ning van Nederlandse topma nagers: de optieregeling. Bijna vierduizend managers van de grootste bedrijven hebben te- samen een optiepakket van vier miljard gulden, waarvan de helft uit winst bestaat. Een maand of wat geleden was het nog gekker, want door de koerscorrecties op de beurs is de optiewinst intussen met een miljard geslonken. Mijn baas zit niet eens aan de top van wat premier Kok dit voorjaar als 'financieel exhibi tionisme' betitelde. De optie kampioenen zitten bij het han delshuis Hagemeijer, waar dertig leidinggevenden (naast hun salaris) een optiewinst van gemiddeld 2,3 miljoen gulden mogen noteren. De top van Philips kan de ver huiskosten overigens delgen door de optiewinst van ander half miljoen gulden per hoofd te verzilveren. Over exhibitionisme gespro ken: FNV-voorzitter Lodewijk de Waal en VNO/NCW-voor- zitter Hans Blankert lieten zich deze week fêteren in Duitsland, waar zij als boeg beelden van het Nederlandse poldermodel een prijs van drie ton in ontvangst mochten ne men. Ze kopen er overigens geen opties voor, maar zullen - in de Stichting van de Arbeid, die de echte ontvangster van deze Carl Bertelsmann-prijs is - het geld inzetten voor een cam pagne om mensen van buiten landse komaf aan een baan te helpen. Die zo breeduit geëta leerde sociale vrede vloekt vreselijk met de optiemiljar den van de top van onderne mend Nederland. Matigen lijkt de vakbonden langzamer hand in het bloed te zitten. Het valt ook niet te ontken nen, noch te versmaden, dat die lijn zeer heeft bijgedragen aan de sterke groei van het aantal banen. Maar hoe lang zijn werkenden daarmee te motiveren, als ze er telkens weer een schepje bovenop moeten doen en tegelijk de winsten van de bedrijven de pan uit zien rijzen, waarvan behalve de aandeelhouders (vooral) de mensen op de bo venste verdieping profiteren? Ook mijn baas vindt dat wij een betere prestatie moeten leveren met minder mensen. Hij zal wel niet veel keus heb ben, want de aandeelhouders hebben een prijs op zijn hoofd gezet: de hoog opgedreven koers van het aandeel. Van een omslag aan het loon- front is niettemin nog weinig te bespeuren. Lodewijk de Waai wil alle loonruimte ge bruiken, in de eerste plaats om voor het eerst sinds jaren de leden weer op een procentje koopkrachtstijging te kunnen tracteren. Het Centraal Planbureau re kent in de op Prinsjesdag ver schenen macro-economische verkenningen (MEV) op een verdere versnelling van de stij ging van de contractlonen naar drie procent (na 1,5 in 1995, 1,75 in 1996 en 2,5 dit jaar). Maar door verlaging van de werkgeverslasten stijgen de loonkosten zelfs na bijtelling van de post incidenteel (het gevolg van periodieke verho gingen en promoties) in totaal met niet meer dan drie pro cent, dat is een kwart minder dan voor 1997 is geraamd. De weerslag van die matiging is te vinden in de winsten van de bedrijven. Het CPB ziet die terugkeren in de buurt van de recordniveaus in de jaren zes tig- De kapitaalinkomensquote (het deel van de koek dat naar de ondernemers gaat) loopt op tot bijna twintig procent. In 1993 was die teruggevallen tot 13,6 procent, na een diepte punt te hebben bereikt van zo'n negen procent in het be gin van de jaren tachtig. Omdat 'het kapitaal' de koek voornamelijk moet delen met 'de arbeid', betekent die ver der stijgende winst dat het aandeel van de werknemers in de toegevoegde waarde van de bedrijven volgend jaar verder afneemt naar ruim 80 procent. In twee jaar tijd is de 'arbeids inkomensquote' dan met zo'n drie procentpunten gedaald. Ondanks het rituele misbaar van zijn mede-laureaat Blan kert heeft Lodewijk de Waal met zijn looneis de polderdij ken dus nog lang niet onder graven. Doorstart Amsterdamse havenpool Amsterdam - Een zestal Amsterdamse havenbedrijven is ge zwicht voor de stakingsdreiging die de Vervoersbond FNV eerder deze week liet horen. De bedrijven zijn bereid mee te werken aan een doorstart van de failliete Arbeidspool. De Vervoersbond FNV stelde het ultimatum omdat de bond van mening is dat de Amsterdamse havenwerkgevers zich tot nu veel te weinig bekommerd hebben om de ondergang van de Amster damse havenpool, die 315 werknemers telt. Dit uitzendbureau voor de haven kan het hoofd niet meer boven water houden we gens gebrek aan werk. De Vervoersbond FNV mikt nu op een doorstart, zo mogelijk sa men met de Rotterdamse havenpool SHB. Kempen Co koopt Schotse bank Amsterdam - De effectenbank Kempen Co heeft zich versterkt door de overname van de Schotse vermogensbeheerder Voyageur. De onderneming uit Edinburgh richt zich op onderzoek naar en aandelenbeheer van kleinere beursgenoteerde ondernemingen in Europa. De naam van Voyageur wordt veranderd in Kempen Ca pital Management. De nieuwe dochteronderneming zal optreden als adviseur voor een nieuw beleggingsfonds van Kempen Co, het zogenoemde Orange European Smallcap Fund. Kema, ECN samen in nucleair onderzoek Petten - De onderzoeksinstituten Kema in Arnhem en Energieon derzoek Centrum Nederland (ECN) in Petten willen gaan samen werken op het gebied van nucleair onderzoek. Over de vorm waarin dit gaat gebeuren is nog geen duidelijkheid. Beide organi saties gaan onderzoeken welke vorm van samenwerking de beste is. Kema en ECN willen met hun samenwerking inspelen op recente ontwikkelingen op de markt voor kernenergie. Het gaat daarbij om het moderniseren van reactoren, het ontmantelen van nucle aire installaties en de toenemende inspanningen om de beheer sing van radio-actief afval verder te verbeteren. Bovendien groeit het aantal medische en farmaceutische toepassingen van radio isotopen. Het onderzoeksinstituut Kema in Arnhem heeft vorig jaar een in grijpende reorganisatie ondergaan. Van de bijna 1200 werkne mers moesten er driehonderd het bedrijf verlaten.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 7