'Markt voor benzine is niet gezond' 'Nijve Jorritsma geeft groot 'HSL-diner' Bemoeizucht Rijk wekt woede VNG Houda blijft tegen zin fractie-top Kamerlid Voorhoeve kandidaat Tweede Kamer Volgens hoogle 'Duizenden doden in Rwanda' DE STEM BINNENLAND A4 WD/CDA:meer concurrentie Fokker-beleid Van Wijers gesteund lfanaf nu hebt u VoicelWail. Zet het aan. DE STEM COMMENTAAR Op het tweede gezicht PB STEM Grote toestroom criminele Algerijnen 16.000 niet-opgevraagde pensioenen yier jaar in zatik fcijlmoorden Annie Verdoold Rooie Reus 1997 Bus rijdt stationsrestauratie in Monique van de Ven onderscheiden Agenten slaan jongeren bij ruzie V i i i i i DONDERDAG 25 SEPTEMBER 1997 floor Bas de Vries Pen Haag - Minister Jorrits- ma (Verkeer en Waterstaat) geeft vanavond in het oude stadhuis van Den Haag een groot diner voor de top van het Nederlandse bedrijfsle ven. Tijdens het etentje hoopt zij ondernemingen als ING, Nè, Begemann, NUON en de Hollandsche Beton Groep warm te maken voor een bij drage aan de hoge-snelheids- lijn tussen Amsterdam en Brussel (HSL-Zuid). Onder de circa vijftig genodigden be- vinden zich ook 'denkers' als de econoom professor Van der Zwan. Jorritsma wil de HSL-Zuid nog vóór de verkiezingen van volgend jaar aanbesteden. Onduidelijk is nog welke rol is weggelegd voor bedrijven bij ontwerp, financie ring en exploitatie van de lijn. Wel blijkt uit haar begroting dat Jorritsma inzet op 1,5 miljard gulden aan 'private middelen'. De HSL vergt in totaal een inves tering van 8,6 miljard. Het minis terie van Verkeer en Waterstaat heeft tot op heden alleen ervaring opgedaan met private financie ring bij de bouw van tunnels. Tij dens het - besloten - diner in Den Haag wil Jorritsma aftasten of ondernemend Nederland ook mo gelijkheden ziet in een spoorlijn als de HSL-Zuid. Eén van de in leiders vanavond is een vertegen woordiger van de Swiss Bank Coorperation, die verantwoorde lijk was voor de privatisering van de hoge-snelheidslijn in Groot- Brittannië. Geïnviteerde bedrijven reageren voorlopig voorzichtig op het vooruitzicht van een geprivati seerde HSL. „Wij komen om te luisteren en nergens anders om," zegt een woordvoerder van de Hollandsche Beton Groep. „Wij zijn bouwers en we vinden dat we dat vooral moeten blijven. Als we in de HSL gaan participeren, dan zal het niet om eea bedrag van betekenis gaan. Dat is meer iets voor de financiële wereld: ban ken, investeerders, beleggers, verzekeraars." Volgens een woordvoerder van de ING is het antwoord op de vraag of deze bank en verzekeraar in de HSL stapt, afhankelijk van een hele reeks factoren. „Daarbij gaat het om zaken als de wijze van terugbetaling, het aantal ja ren dat daarmee gemoeid is, wel ke garanties er zijn." De ING was ook betrokken bij de financiering van de Wijkertunnel (500 miljoen gulden) en de tunnel onder de Noord (350 miljoen). Bij de Wijkertunnel krijgt het concern een bedrag per passerende auto. De woordvoerder laat doorsche meren dat deze afspraak de ING geen windeieren legt. „Het aantal auto's is de laatse tijd niet be paald afgenomen." Bij de HSL zou het om miljarden investeringen gaan. Maar volgens de ING hoeft dat geen probleem te zijn. „Daarvoor vorm je een consortium." Van onze redactie binnenland Den Haag - WD en CDA vinden dat er meer concurren tie moet komen in de verkoop van benzine en diesel. De markt wordt gedomineerd door de grote oliemaatschap pijen. Daarom moeten onafhankelijke pomphouders meer ruimte krijgen. Marktleider Shell verklaarde gis teren dat er geen prijsafspraken worden gemaakt. Meer prijscon currentie zou niet mogelijk zijn. Het grote prijsverschil met het buitenland ontstaat volgens Shell door de hoge accijnzen en distri- butiekosten. Minister Wijers (Economische Zaken) heeft een onderzoek inge steld naar het gebrek aan concur rentie op de brandstofmarkt. Uit een recente studie blijkt dat het voor nieuwkomers heel moeilijk is om een benzinepomp te begin nen. Een vrijere benzinemarkt met la gere prijzen leidt volgens Shell tot de sluiting van bijna een kwart van de benzinestations, verlies van 5000 tot 7500 banen en ver schraling van het benzine-aanbod op het platteland. Daardoor zal de consument meer kilometers moeten rijden om te tanken, wat weer nadelig voor het milieu is. Volgens de oliemaatschappij is er volop marktwerking, maar laten de marges te weinig ruimte over Den Haag - Het finale Kamerde bat over de ondergang van de Ko ninklijke Nederlandse Vliegtui- genfabriek Fokker eindigde gis teren met het trieste verzoekje óm wat geld voor een Fokker museum. De minister van Econo mische Zaken, Hans Wijers, zeg de dat toe. Wijers moest gisteren verantwoording afleggen over zijn inspanningen voor de red ding van Fokker. PvdA, WD en D66 steunden zijn beleid door dik en dun. Wijers weersprak dat hij Fokker heeft laten vallen. „Ik heb nigt afgehaakt, de financiële in stellingen hebben afgehaakt. De banken zeiden 'nee' tegen elke optie zonder sterke buitenlandse partner. om de prijzen voor consumenten aanzienlijk te verlagen. De marktleider stelt dat nu al meer dan de helft van de stations onder de adviesprijs van Shell verkoopt. „De concurrentieruimte bedraagt luttele centen op een prijs die voornamelijk door accijnzen wordt bepaald. Als er een luchtje aan de benzineprijzen zit, dan is dat het luchtje van belastingen," stelt J. Schraven, president-di recteur Shell Nederland. CDA-Kamerlid Leers is niet on der de indruk van de verklaring van Shell. Volgens hem is er wel degelijk spraken van een 'onge zonde markt'. Daarom vindt hij dat er meer kansen moeten komen voor nieuwkomers. „De bezem moet flink door deze markt. De grote jongens moeten beseffen dat het anders moet." Verhalen over hogere distributie- kosten in Nederland zijn aan Leers niet besteed. Net zo min als het argument dat de Nederlander meer profiteert van spaaracties, zoals de oliemaatschappijen stel-; len. „Ik zou zeggen: houd je zegel tjes mgar, We, laten ons niet lan ger in het ootje nemen." Leers vindt dat onafhankelijke pomphouders ook een kans moe ten krijgen langs de snelwegen. Daar zijn de pompen nu bijna al lemaal in handen van de grote maatschappijen. Hij vindt dat de overheid de contracten moet openbreken. WD-Kamerlid Hofstra noemt de prijsconcurrentie in Nederland 'heel beperkt'. „De marges zijn onverklaarbaar hoog. Dat is heel onlogisch." Hofstra weet niet ze ker of er prijsafspraken worden gemaakt, 'maar het heeft er wel veel van weg'. Ook hij is voor het openbreken van de contracten voor benzinepompen langs de snelwegen, als dat tot meer con currentie leidt. Vandaag overlegt de Tweede Ka mer met Wijers over de brand stofprijzen. PvdA-Kamerlid Houda (l) maakt zijn aanblijven bekend; naast hem fractievoorzitter Wallage. Den Haag (anp) - Kamerlid Houda, die als grootaandeelhouder van een kle dingbedrijf in opspraak kwam, blijft te gen de zin van de leiding van zijn frac tie voor de PvdA deel uitmaken van de Tweede Kamer. De fractieleiding vroeg hem weliswaar 'de eer aan zichzelf' te houden, maar vindt de feiten waaraan Houda zich schuldig maak te, niet zo ernstig dat hem de toegang tot de fractie kan worden geweigerd, aldus giste ren fractieleider Wallage. Houda stelde op zijn beurt dat het vertrou wen van de fractie en de partij niet onher stelbaar is geschaad. Hij wil niet opstappen, omdat dat de indruk kan wekken dat hij te kwader trouw heeft gehandeld. Van,Jgyudgr trouw is ook volgens Wallage geen sprake. Wel vindt de PvdA-fractieleider dat het ver trouwen van de fractie in Houda schade heeft opgelopen. „Hij heeft naar ons toe zijn rol in het bedrijf aanzienlijk beperkter voorgesteld dan die feitelijk was. Maar hij heeft geen bewuste poging ondernomen om van een korting op zijn schadeloosstelling als Kamerlid af te komen." Het tot dusver betrekkelijk anonieme Ka merlid Hamid Houda werd er op 28 augus tus van dit jaar in het tv-programma Nova van beschuldigd inkomsten te hebben geno ten via de winst van zijn onderneming Hou da Textiel, maar dat niet te hebben opgege ven aan de belastingdienst. Daardoor zou hij hebben voorkomen dat een korting werd toegepast op zijn schadeloosstelling als Ka merlid. Op verzoek van Houda werd een onafhanke lijk onderzoek ingesteld door oud-voorzitter van de Rekenkamer, Kordes. Die onder streepte gisteren bij het presenteren van het rapport, dat het PvdA-kamerlid wettelijk niets te verwijten valt. Houda Textiel keer de geen dividend uit aan de aandeelhouder en het Kamerlid genoot ook geen inkosten uit arbeid voor de .onderneming. Hij hpefcje dus niets op te geven aan de belastingdienst. Wel vindt Kordes dat Houda ethisch niet juist gehandeld heeft, omdat het Kamerlid feitelijk leiding bleef geven aan zijn onder neming. Bovendien gaf Kordes als zijn per soonlijke mening, dat hij zelf zou opstappen als hij in eenzelfde positie als Houda zou verkeren. Toen Hamid Houda in 1994 Kamerlid werd besloot hij zijn onderneming, een eenmans zaak, om te zetten in een besloten vennnoot- schap. Zijn echtgenote werd daar directeur. Zelf hield Houda 399 van de 400 aandelen in handen. Met de leiding van de fractie werd afgesproken dat hij als woordvoerder over economische zaken verstrengeling van be langen moest voorkomen. Het onderzoek van Kordes wees uit dat Houda zodanig aan de touwtjes in het be drijf bleef trekken, dat gesproken moet wor den van een nevenfunctie. Op grond van een motie die in 1969 door de Tweede Kamer is aanvaard, behoren Kamerleden nevenfunc ties te melden bij het parlement. Dat heeft Houda niet gedaan. Bovendien vindt Kordes dat Houda zichzelf met terugwerkende kracht hetzelfde salaris behoort toe te kennen als zijn echtgenote (5000 gulden netto per maand). Houda be looft dat te doen. Kordes komt tot de algemene aanbeveling dat ondernemers die Kamerlid worden, hun zakelijke belangen onderbrengen in een on afhankelijke stichting, evenals destijds pre mier Lubbers. Zij kunnen dan geen zeggen schap uitoefenen over hun eigen onderne ming, hooguit kunnen ze nog optreden als adviseur. Houda én de PvdA-fractie zegden toe de aanbevelingen van Kordes te zullen opvolgen. Door Hélène Schenk Oosterhout - „Het gemeente huis wordt door de Rijksover heid tot uitvoeringskantoor gedegradeerd." Aldus de Vereniging van Neder- (ADVERTENTIE) landse Gemeenten (VNG), die in een brief aan de gemeenten op nieuw haar woede uit over de 'be moeizucht' van Den Haag. Het kabinet heeft onlangs beslo ten dat de gemeentelijke milieu heffingen per huishouden met honderd gulden omlaag moeten. Er wordt honderd gulden afge trokken van de reinigingsrechten rekening. Dat brengt dus een ver laging van de vaste lasten voor de huishoudend met zich mee. Ne derlanders, die van een minimum inkomen rond moeten komen en op grond van een kwijtscheldings regeling geen reinigingsaanslag ontvangen, krijgen honderd gul den op hun rekening bijgeschre ven. Ook bedrijven krijgen te maken met een lastenverlichting. In het wetsvoorstel wordt melding ge maakt van afschaffing van mi lieuleges en de leges voor bodem sanering. Een bedrijf betaalt nu gemiddeld tussen de twee- en vierduizend gulden leges voor de gemeente een milieuvergunning afgeeft. Die bedragen komen dan te vervallen. Voor een gemeente met ongeveer 23.000 inwoners be tekent dit een jaarlijks inkom stenverlies van ongeveer twee ton. De Rijksoverheid heeft namelijk bepaald dat ze slechts een gedeel te van de bijbehorende kosten (75 miljoen gulden) voor haar reke ning neemt. De rest moeten de ge meenten uit eigen zak bekostigen. „Het afschaffen van de milieule ges verkleint niet alleen de ge meentelijke beleidsvrijheid, maar doet ook afbreuk aan het kosten bewustzijn van bedrijven en in stellingen en aan het beginsel 'De Vanaf nu hebt u VoiceMail: een berichtenbox in uw eigen telefoon. Zo hoeft u voortaan geen bericht meer te missen. I VoiceMail is gratis: zowel het aanzetten als het thuis beluisteren van berichten. Dus zet het aan. 1 Dat is heel eenvoudig, door gratis te bellen met 0842-333. Dan wordt het u stap voor stap uitgelegd. Meer informatie over 1 VoiceMail staat in de handleiding die u onlangs in de bus gekregen hebt. Als u niets ontvangen hebt, bel dan gratis 0800 - 0402. 1 1 VoiceMail. De gratis berichtenbox in uw eigen telefoon^pgggg^ »mid mimi. Van onze Haagse redactie Den Haag - Minister Voor hoeve (WD, Defensie) stelt zich kandidaat voor de Tweede Kamer. Dat blijkt uit de groslijst van potentië le WD-kandidaten voor de Kamerverkiezingen in mei volgend jaar. Lange tijd was onduidelijk of Voorhoeve nog wel een toe komst voor zichzelf zag in de politiek. Algemeen wordt aan genomen dat hij, mede door de Srebrenica-affaire, geen zin heeft in een tweede termijn als minister van Defensie. Met uitzondering van staatsse cretaris Gmelich Meijling (eveneens Defensie) staan alle WD-bewindslieden op de groslijst. Van Gmelich was al enige tijd bekend dat hij de ac tieve politiek de rug toe wil ke ren. Van de huidige liberale Kamerleden, keren er vier na de verkiezingen niet meer te rug: W. Keur, M. Kamp, J. van Rey en S. van Heemskerck Pil- lis-Duvekot. Ook ontbreekt de naam van oud-staatssecretaris Linschoten op de lijst. Hij heeft niet toegegeven aan de druk vanuit zijn partij om zich kan didaat voor de Kamer te stel len. Op de lijst met 171 namen staan wel drs. B. Bongers, fis caal medewerker van de werk geversorganisatie MKB-Ne- deriand, europarlementariër mr. Jessica Larive en campag neleider mr. drs. J. van Baaien. Van de kandidaten is vier pro cent allochtoon. Daaronder is de Marokkaan dr. D. Pinto, do cent aan de Universiteit van Amsterdam en publicist. Hij geniet enige bekendheid door zijn kritiek op het „doodknuf felen van minderheden" en op het uitblijven van acties tegen fundamentalisten. Op de groslijst komen, los van de reeds zittende Kamerleden, diverse kandidaten uit West- Brabant en Zeeland voor. Het zijn A. de Beer-Vermeulen (Al phen), B. Bongers (Zevenber gen), L. Hanse (Zierikzee), A.J. te Veldhuis (Middelburg), A.M. de Kaper (St. Maartensdijk), M. ten Harmsen van der Beek (Roosendaal), J. Hoogendoorn (Roosendaal), J. Niederer (Ber gen op Zoom), J. van Toorn (Prinsenbeek), M. Velthoen (Bergen op Zoom), en A. Wijers (Oosterhout) Het hoofdbestuur van de libe ralen stelt de ontwerp-lijst, met de volgorde van de kandi daten, eind oktober vast. Op 31 januari wordt de lijst vervol gens definitief vastgesteld op de Algemene Vergadering Van de WD. vervuiler betaalt," stelt de VNG, die niet van plan is zich zonder meer bij het Rijksbesluit neer te leggen. De vereniging schrijft in de brief aan de gemeenten 'ontstemd' te zijn 'omdat de gemeenten geen en kele vrijheid krijgen tot uitwer king van deze lastenverlichting'. De vereniging wil over de kwestie in gesprek treden met de minister van binnenlandse zaken. Gemeenten verwachten overigens dat de afschaffing van de milieu leges uiteindelijk toch weer aan de burger zal worden doorberekend. Gemeenten hebben vier inkom stenbronnen: belasting, Rijksuit kering, leges en winst uit grond- verkoop. Op termijn zal lastenver zwaring voor gemeenten leiden tot lastenverzwaring voor de bur ger. NIEMAND staat boven de wet. Zelfs kerken niet. Geen wonder daarom dat Den Haag geïrriteerd en korzelig reageerde toen de Raad van K» ken in de Drentse bossen een daad van burgerlijke ongehoorzaamheid stelde door een tentasiel in te stellen voor uitgeprocedeerde buiten landers. Minister Dijkstal stelde het helder: „leder moet zich naar de uitspraak van de rechter voegen. Ook de kerken." Desondanks zal Dijkstal de r» litie niet direct op het tentenkamp of de kerken waarin asielzoekers onderdak gevonden hebben, afsturen. De reactie van staatssecretaris mevrouw Schmitz, belijdend christen, was van een andere orde. Zij son gereerde dat de kerken in het ootje genomen waren, want de kal peerders bij Dwingeloo zouden geen uitzichtsloze gevallen zijn. Vol' gens haar gegevens betrof het mensen die niet terugwillen en dus zelf voor de illegaliteit gekozen hadden. Of dit zo is, valt moeilijk vast te stellen. De kerkelijke organisatoren houden, ook na een extra controle, vol dat het hier gaat om uitgepro- cedeerde asielzoekers die echter niet teruggezonden kunnen worden Geen land wil hen hebben. Als dat zo is en als het dus gaat om toe' vluchtzoekers die door een hardvochtige Staat der Nederlander uit hun huizen gezet worden en financieel aan hun lot overgelaten, dan hebben de kerken groot gelijk. Het Haagse verwijt dat de Raad van Kerken met deze daad politiek bedrijft, is overtrokken. Voor de kerke gaat het hier immers niet om een zaak van louter regels, maar on, barmhartigheid, een kwestie van ethiek dus en zoiets is bij uitstek hei terrein der levensbeschouwing. De wet mag de hoogste formele norm zijn, het geweten staat daar nog boven. Wie dat vergeet, heeft de lessen uit de geschiedenis slecht be grepen. De burger is niet gehouden zich te onderwerpen aan een in zijn ogen onzindelijke wet of een onethische interpretatie van een wet. Dit is echter geen vrijbrief voor afwijkend gedrag, want een bun ger die zich in geweten verzet, kan dit pas doen na ampele overweging en moet bovendien bereid zijn de consequenties van zijn opstandig heid te dragen. De actie van de Raad van Kerken moet gezien worden als zo'n daad van verzet. De staat bezondigt zich in de ogen van de kerkgenoot schappen aan wettische starheid. In tweede instantie lijkt mevrouw Schmitz dit ook in te zien. Ze gaat namelijk binnenkort met de kerken praten over de problemen bij het terugzenden van uitgeprocedeerde asielzoekers. Die zijn er dus blijkbaar. Wellicht was het daarom beter geweest in de eerste reacties niet zo overhaast kort aangebonden te zijn. mm BINNENLAND KORT Den Haag - De gevangenissen van Amsterdam en Rotterdam worden 'onevenredig zwaar belast' met illegale criminele Alge rijnen uit Frankrijk. Dat bleek gisteren uit een overleg van Pa- tijn en staatssecretaris Schmitz van Justitie met de Tweede Ka mer. Het gaat naar schatting om enkele honderden criminelen die door Frankrijk niet meer gewenst zijn en daar ook niet meer naar teruggestuurd kunnen worden. Patijn maakte nadrukkelijk een onderscheid tussen mensen in het illegale circuit, afkomstig uit voornamelijk Noord-Frankrijk, en Algerijnen die op de vlucht zijn geslagen voor de aanhoudende moordpartijen in het land. Den Haag - De Sociale verzekeringsbank (SVB), de instelling die de AOW verstrekt, doet mee aan een opsporingsactie van pensioenfondsen naar mensen die ten onrechte geen gebruik maken van hun aanvullend pensioen. De adressen van AOW'ers zijn vergeleken met de bestanden van pensioenfondsen en verze keraars. Hieruit blijkt dat zo'n 16.000 AOW'ers alsnog aan spraak kunnen maken op aanvullend pensioen. Zij ontvangen binnenkort een brief. .-rK rmn- Arnhem - De rechtbank in Arnhem heeft gisteren de 19-jarige E. van R. veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier jaar en TBS met verpleging wegens moord op haar vader en stiefmoeder. Het echtpaar werd op 15 september vorig jaar met bijlslagen gedood. Tegen de vrouw was vijf jaar cel en TBS met verpleging geëist. De verdachte had incest als motief voor de bizarre moordpartij opgegeven, maar de rechtbank achtte dat onaannemelijk. Voor- haar inmiddels tot vier jaar cel en TBS veroordeelde vriend was het incestverhaal van zijn vriendin de drijfveer tot de moord. Rotterdam - Annie Verdoold, de actievoerster tegen drugs en drugstoerisme uit de Rotterdamse wijk Spangen, heeft de Rooie Reusprijs 1997 gekregen. Volgens de jury is Verdoold voor veel mensen een reusachtig voorbeeld geworden. De Rooie Reusprijs, vernoemd naar de in 1986 overleden actievoerder 'Rooie Reus' Dirk de Vroome, wordt toegekend aan de man, vrouw of organi satie die zich op gedurfde en opmerkelijke wijze inzet vóór be houd van solidariteit in de samenleving en tegen maatschappe lijk onrecht. Aan de prijs is een beeld en een bedrag van 5000 gulden verbonden. Eindhoven - Bij een ongeval op het centrale busstation van Eindhoven met een Interliner van het Verenigd Streekvervoer Nederland (VSN) zijn gisteravond acht mensen gewond geraakt, van wie een er ernstig aan toe is. Omstreeks half negen kwam de bus tot stilstand in de stationsrestauratie aan de achterzijde van het Centraal Station in de Lichtstad. De Interliner was net ver trokken richting Nijmegen en had twintig passagiers aan boord. Volgens de politiewoordvoerder heeft de chauffeur verklaard dat het ongeval gebeurde, nadat zijn bus 'op hol sloeg'. VSN- woordvoerder A. de Regt zegt dat het eerste keer is dat de boordcomputer van een streekbus het zou hebben begeven. 25 Interliners van hetzelfde type worden voor nader onderzoek stil gezet. Utrecht - De Nederlandse koningin van het witte doek, Monique van de Ven, kan die titel voortaan met recht dragen. De 45-jari- ge actrice/regisseuse werd gisteravond tijdens de opening van het Nederlandse Filmfestival door staatssecretaris Nuis (Cul tuur) geëerd met de koninklijke onderscheiding Officier in de Orde van de Oranje Nassau. Het werk van Monique van de Ven staat centraal tijdens het 17e Nederlandse Filmfestival. Den Bosch - Op last van de hoofdofficier van justitie van Den Bosch komt er een strafrechtelijk onderzoek tegen twee politie agenten die betrokken waren bij een vechtpartij in Den Bosch. Een politieman van Brabant-Noord en een van de regiopolitie Midden- en West-Brabant hebben drie jongeren op straat na een woordenwisseling geslagen. De agenten kwamen met hun vrou wen en nog twee andere personen zondagnacht rond half drie op de Wilhelminabrug een groep van zeven jongeren tegen. Twee van hen fietsten op het trottoir. Eén van de vrouwen duwde een van de fietsers tegen een lantaarnpaal, waarop een woordenwis seling ontstond en de volwassenen en de jongeren slaags raak ten. Drie jongeren liepen daarbij een bloedneus, een blauw oog en een dik oor op. Meer macht provincies in streekvervoer Den Haag - De provincies krijgen een grotere stem in het streek vervoer. De Tweede Kamer heeft gisteren ingestemd met een wijziging van de Wet personenvervoer, die de provincies de be voegdheid geeft dienstregelingen vast te stellen. De wetswip1' ging is een stap in de richting van meer concurrentie in be openbaar vervoer. Met deze decentralisatie en een andere bekos tiging van dit vervoer is de weg vrijgemaakt voor meer markt werking in het streekvervoer. Het wetsvoorstel gaat niet over het treinverkeer. Door onze correspondent Brussel - Volgens de Leuvense hoogleraren strafrecht Fijnaut en Verstraeten hebben de bloedige „vervallen op warenhuizen in de iaren '80 in België niets te maken et een extreem-rechts complot tegen de staat. Het ging volgens cJ hen om uiterst gewelddadige 'ge- z| wone' misdadigers, die geen poli- vj tieke motieven hadden, fïjnaut en Verstraeten zijn de Rijswijk (anp) - Het bloedver gieten in Rwanda gaat door en neemt zelfs toe. Tussen ja nuari en augustus van dit jaar hebben zeker zesduizend mensen, voor het merendeel ongewapende burgers, het le ven verloren. Het dodental ligt waarschijnlijk aanzien lijk hoger. De mensenrechtenorganisatie Amnesty International stelt in een vandaag te verschijnen rap port dat de moordpartijen in au gustus een dagelijks verschijnsel waren geworden. Veel van de slachtoffers zijn mensen die naar Rwanda zijn gerepatrieerd. Hon derdduizenden vluchtelingen zijn eind vorig jaar onder dwang uit de Democratische Republiek Congo en Tanzania gezet. Soldaten van het huidige Rwan dese regeringsleger (RPA) en ge wapende groepen bestaande uit leden van het vroegere regerings leger (FAR) maken bewust jacht op mannen, vrouwen en kinde ren, zegt Amnesty. Velen zijn 'verdwenen' en hun families we ten niet of zij nog in leven zijn. Hoewel beide groepen verant woordelijk zijn voor het doden, houdt Amnesty de RPA verant woordelijk voor het grootste deel van de moordpartijen de afgelo pen tijd in het noorden van Rwanda. Dat is het deel van het land waar het meeste geweld voorkomt. De gevechten tussen de RPA en gewapende bendes zijn de afgelopen maanden sterk toegenomen. Hele delen van het noordwesten zijn ontoegankelijk, wat dé schendingen van de mensenrech ten makkelijker maakt. De be volking leeft in permanente angst. Zij weten dat, wat hun et nische afkomst ook moge zijn, zij slachtoffer kunnen worden van de één of andere partij in het con flict. Ook internationale hulporgani saties ontkomen niet aan het ge weld. Verscheidene buitenlandse maar ook binnenlandse leden van deze organisaties zijn vermoord. Daardoor zijn hulpprogramma's voor de mensen die ze het meeste nodig hebben, vastlopen. Amnesty zegt dat zowel de Rwandese regering als de inter nationale gemeenschap de toe- id bagatelliseert. Rapporten in de media over de slechte situa tie van de mensenrechten zijn schaars en buitenlandse regerin gen lijken de ernst van de toe stand niet te willen inzien en blij ven pleiten voor repatriëring van Rwandese vluchtelingen uit de buurlanden. „Het is onvoorstel baar dat veel landen blijven aan vaarden dat het voor vluchtelin gen veilig is om naar Rwanda te- fug te keren. Dat is volstrekt on juist," zegt Amnesty. (AD VERTEN daruesblouse-jasie yolblend bouclé ln antraciet en bruin de ur,aanbij^in^ 'S 0e'<t'9 zolang e voorraad strekt. Arr"° Consumentenservice (030) 635 63 33.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 4