De caravan is
uit de gratie
Pantserbak BMW 5-serie
Verkeer veiliger als elektronica
rol van chauffeur overneemt
Fiscale korting auti
lijkt meer dan het ii
Salon Düsseldorf niet bang voor toekomst
Beveiligde auto's worden meer gevraagd
KSfeDuitse heimatfiim ui
Kuta-journal22i5kaAnke?atiënteR
DE STEM
AUTO VERKEER
Spijkers
VW-spektakel in Sevenum
Uitklapboek van Harley
nederland 1
nederland
Ldserie ,- Eln Fa" för zwei^
al *2.15 Aspekte, cultu-|
i I i i i
VRIJDAG 19 SEPTEMBER 1997 pggJTEM
e intelligente
We rommelen wat af in het
verkeer. We rijden als wilden
en maken obscene en dreigen
de gebaren naar medewegge
bruikers die we eerder zien als
concurrenten en soms als vij
anden bejegenen. De ene na de
andere menselijke fout resul
teert in afgrijselijke ongeluk
ken. In de lucht gaat dat heel
wat rustiger. Dat komt ook
omdat vliegtuigen veelal op de
automatische piloot vliegen en
natuurlijk ook omdat er veel
minder van zijn dan van au
to's. Een auto met een automa
tische piloot behoort binnen
enkele jaren tot de mogelijk
heden. Meer rust en minder fi
les dus. Brengt de volgende
eeuw alvast wat positiefs.
Door Rien vari der Steen
Files en verkeersopstoppingen
uitbannen. In Europa hebben ze
er een langlopend project voor.
Prometheus heet het en een hand
vol fabrikanten heeft zich ver
plicht met handzame oplossingen
voor het verkeersinfarct te ko
men. Want duidelijk is al lang, dat
niet één, maar een hele reeks
maatregelen verlichting kan/moet
bieden. Een nieuwe constructeur
heeft zich nu in de strijd gemengd.
Want Honda kondigt een systeem
aan waarmee auto's op de snelweg
hands-free kunnen rijden. Op de
automatische piloot dus.
Als de mens niet meer ingrijpt,
moet er een gelijkmatiger en voor
al veiliger verkeer mogelijk zijn.
Want verreweg de meeste files en
ongevallen zijn te wijten aan
menselijk falen. Bovendien kan de
elektronica de capaciteit van de
weg veel beter benutten. De tech
niek klinkt futuristisch, maar is
veel nabijer dan u denkt.
Rails
Auto's zullen in de toekomst
daadwerkelijk bumper-aan-bum-
per over de snelweg zoeven, Net
als nu, maar gecontroleerd door
elektronica en volautomatisch.
Via magnetische geleiderails in de
weg, jawel. Honda heeft in de
Verenigde Staten al een systeem
laten zien dat automated highway
system heet. De bestuurder zet het
voertuig op de automatische pi
loot en het ding houdt zelfstandig
de ingestelde afstand tot zijn
voorligger aan. Resultaat: er gaan
meer auto's in een strekkende ki
lometer, kop-staart botsingen zijn
er niet meer en files worden zeld
zaam.
Het lijkt simpel. Want een reeks al
bestaande vindingen wordt ge
woon aan elkaar gekoppeld. Ca
mera-, navigatie- en radar-tech
nieken, tot nu toe voornamelijk in
ruimte- en luchtvaart gebruikt,
komen down to earth in de alle
daagse auto. De meeste uitvinders
vinden immers niks nieuws uit,
maar weten bestaande systemen
slim te combineren. In de auto-in
dustrie is het al niet anders. In de
auto van de toekomst zit een aan
tal bekende systemen aan elkaar
gekoppeld om zodoende samen
een automatische piloot te vor
men:
de adaptive intelligent cruise
control registreert de voorliggers,
past de snelheid daarop aan en
remt zonodig zelf af,
de obstacle/collision avoidance
is een radar die het traject scant,
de bestuurder waarschuwt en zo
nodig zelf op de rem gaat staan als
de bestuurder niet snel genoeg
reageert,
de antispin control voorkomt
dat wielen doorslippen om opti
male grip te waarborgen,
het blind spot warning system
waarschuwt als in de dode hoek
opzij en achter het voertuig ande
re weggebruikers zijn,
de brake support werkt als rem-
assistent en helpt extra krachtig
remmen als dat nodig is (een der
gelijk systeem heeft Mercedes al
op enkele modellen),
cornering speed control voor
komt dat de auto te snel een bocht
in rijdt,
full range following maakt het
mogelijk een vaste afstand tot een
voorligger in te stellen; die af
stand blijft constant, ook bij acce
lereren of remmen,
drowsy driver detector (lane
keeping) laat de auto ingrijpen als
de bestuurder niet alert is, ge
dronken heeft of in slaap dreigt te
vallen
De auto ,van de toekomst zal uit
gerust zijn met een waarnemings
systeem, dat visuele en magneti
sche gegevens verzamelt. Dat ge
beurt via magnetische sensoren,
In Sevenum wordt op vandaag, morgen en zondag het groot
Volkswagen-spektakel in Europa op touw gezet. Het heet VW Euro
en is de voortzetting van een evenement dat in 1986 startte. Dit ja
staat het evenement mede in het teken van 50 jaar Volkswagen f
Nederland.
Morgen en zondag zijn er een concours d'elegance, een onderdelen
markt, een behendigheidsrit met Kevers en sprintwedstrijden Er'
ook een grote collectie klassieke Volkswagens te bekijken. Er is ooi i
een expositie te zien over 50 jaar VW in Nederland. De entreenrii
bedraagt 15 gulden per persoon. ')s
De verering van de Harley-Davidson lijkt geen grenzen te kennen
Ars Scribendi heeft alweer een nieuw boek het licht doen zien N»
luidt de titel 'Harley-Davidson, van toen tot heden' (ISBN?#!
7271878X).
Schrijver Garry Stuart trekt alle registers open om het Amerikaan.]
se motormerk tot een legende te bombarderen. Het boek bestaat uit
een ringband en 36 uitklapplaten van bijzondere Harley's met dt
daarbij behorende specificaties.
Ars Scribendi zegt het tegen de speciale prijs van ƒ34,50 op J
markt te brengen vanwege het tienjarig jubileum van de uitgeve'
Na dit jaar kost het boek 49,50. Het boek, voorzien van een niet ven
rassende inleiding die in ietwat gezwollen taal de historie van het
merk verhaalt (hoe twee Delftse studenten in 1913 het agentschan
van Harley voor Nederland en België verwierven), bevat mooie I
grote kleurenplaten van de Harley's door de jaren heen.
07.00
j 07.05
107.19
I (15.05
09.53
10.43
11.16
117.05
117.58
journaal
Get the Picture (herh)
Ontbijt tv met om 7.30, 8.00
8.30 uur NOS-Journaal; 7.43, 8,
en 8.45 uur NOS-Sportjournaal
journaal
De rijdende rechter (herh)
Sterrenslag 1997 (herh)
Merhaba (herh)
Close-up: Jonge mensen: Lal
ste man, ware grootte (herh)
The Good Guys, comedy
Alles kits, kindermagazine m
De Transilvaanse enge dierenwi
kei; 17.28 Mirror mirror
Growing Pains, comedy
Get the Picture
Ha, die pa, comedy
Wie van de drie?, spelletje
Journaal
Netwerk
Weeroverzicht
Sterrenslag 1997 (finale)
Dances with Wolves, mini-serii
Precious Blood, speelfilm
De regering wil kopers van zuinige auto's met een fikse subsid]
belonen, zo meldt de rijksbegroting voor '98. Dat klinkt leu
dan het is want zo zuinig als Den Haag wil, rijden ze nog i
rond.
Honda kondigt een systeem
aan waarmee auto's op de snel
weg hands-free kunnen rijden.
Op de automatische piloot dus.
FOTO'S MARC BOLSIUS
die seintjes van metalen signaal
gevers ('spijkers') uit het wegdek
opvangen. Er is ook een camera in
de auto die in de gaten houdt of de
wagen de juiste koers aanhoudt
en verder is er nog een laser-radar
die obstakels signaleert. Het
waarnemingssysteem, de camera
en de radar werken nauw samen
gn brengenalle ipformatie samen
m een computer, dié zowel het
gaspedaal, de stuurinrichting als
de remmen kan bedienen.
Honda is bij lange na niet de enige
constructeur die met de automati
sche auto bezig is. De Europese
fabrikanten hebben er een samen
werkingsverband voor opgericht.
En General Motors bemoeit zich
er ook al heel lang intensief mee.
BMW kondigt aan dat 'bestuur-
ders-assistentie' nog deze eeuw
opgang zal maken in haar model
len.
De komende paar jaar mag nie
mand hands-free in een auto zit
ten, want daar komen brokken
van. Maar de intelligente auto na
het jaar 2000 wordt een hele inte
ressante. Want dan kunnen we op
weg naar Utrecht of Amsterdam
gezellig zitten kaarten of mis
schien wel dutten achter hpt
stuur. Net als in de trein.
Maar de NS zullen tegen die tijd
ook wel bussen in zetten.
Prinsjesdag 1997. De hoofdpunten
van de miljoenennota stellen een
korting van 1250 gulden in het
vooruitzicht voor auto's die bo
vengemiddeld zuinig zijn. En de
auto die nu al zo zuinig is als het
streefcijfer van de Europese mi
lieuministers in 2005 mag rekenen
op een korting van zelfs 2500 gul
den.
Kopers van écht zuinige auto's ge
nieten de sympathie van het vol
tallige kabinet. Alleen: zo zuinig
als Den Haag wil zijn ze er nog
niet. De subsidie zal voor het me
rendeel onaangeroerd blijven. Wie
een BMW, een Ford of een Hyun
dai koopt hoeft niet over subsidie
te piekeren. U maakt pas kans als
u in de richting van een Opel Cor-
sa denkt.
De auto-importeurs, verenigd in
de RAI, zien het helemaal niet zit
ten. Want ze zien de bui hangen:
de RAI is een organisatie van alle
importeurs. En daar hebben er
maar een paar voordeel van de re
geling. De meeste niet. En dat
steekt natuurlijk.
Een paar fabrikanten komen bin
nen een paar jaar met heel zuinige
auto's (5 liter per 100 km) op de
proppen. In Duitsland praten de
constructeurs zelfs over de 'Drei-
liter Auto', die 1:30 haalt. Die vol
doen aan het streefcijfer van de
verzamelde milieuministers voor
het jaar 2005. Die auto's worden
in Nederland bevoordeeld door
een mindering op de belasting op
personenauto's en motorrijwielen
(bpm) van niet minder dan
2500,-. Ook diesels, die 4,5 liter
per 100 kilometer slikken krijgen
dezelfde privileges. De maatrege
len vormen het verlengde van de
fiscale kortingen voor/elektrisch
aangedreven voertuigen.
De helft van de korting is vanaf
mei 1998, aldus het wetsVoorstel
Fiscale Milieuverstefking, wegge
legd voor auto's die 'aanzienlijk
zuiniger zijn dan andere auto's in
liun klasse'. Het kabinet denkt
daarbij aan auto's die
10 zuiniger zijn dan de conc
rentie. De RAI is benauwd:
wordt er gemeten? En wette
to's zijn vergelijkbaar?
Op het ministerie van Financ
wordt momenteel gewerkt aan
lijstje welke nieuwe auto'
moment in aanmerking
voor een korting van 1250 gul:
Een woordvoerder van het
terie laat weten dat 'daar in
geval de Opel Corsa bij zal sta;
De Corsa met de splinternia
1.0 krachtbron heeft
fabriek een gemiddeld verbi
van 5,8 liter/100 km en is
de zuinigste Europese auto in:
categorie.
Volgend jaar verschijnt de
Smart van Mercedes/Swatck,
die zal ook wel op het
lijstje van het ministerie komf
staan. Mitsubishi gaat ervan
dat ook haar Carisma met foi
nieuwe direct-ingespoten
benzinemotor tot de be;
vierwielers behoort. Direcl
Boudewijn Finson geeft zijn k
ten zelfs al de meerprijs van;
zuinige motor terug.
Maar auto's die 1:20 lopen zijl
nog niet. Op papier al lang,
niet op de Nederlandse ia
Dus de subsidie van 2500
voor dat soort auto's kan de
heid volgend jaar en
nog gewoon in de zak houden;
Hans Vervoorn van Fiat Auto
derland had graag gezien dij
maatregelen in Europees vei'
genomen waren. „Auto'
niet alleen voor de Ne
markt gemaakt. Wij hebben j
Punto diesel, die met 3,8 lite"
100 km toe kan. Maar die
komt pas over een paar jai
productie. Dit is weer zo'n gel
steld typisch Nederlands
Verbruikscijfers zijn bo\
enorm relatief. Praktisch g<
tomobilist slaagt erin
delde cijfers die de fabrikant
geeft te halen."
MO Koekeloere (tot 09.15)
19.30 Nieuws uit de natuur (tot 09.5
Huisje boompje beestje (ti
10.20)
1(130 Fryslan Dwerstroch (tot 10.40)
jll.00 Schooltv-Weekjournaal
Jl!,30 Mentor magazine (tot 11.50)
p3.00 Journaal
■3,05 Interieurarchitectuur
§3.35 Het ziekenhuis (herh)
Mènsenlief! (herh)
Nederland zingt (herh)
Bassie en Adriaan clip (herh)
Spreekuur
Journaal
16.10 Our House, serie
[6.59 Olympica, serie over de Olymp
sche Spelen
17.29 2Vandaag, actualiteiten met or
17.30 en 18.00 Journaal; 18.4
Sportjournaal en vanaf 18.5
Hoofdpunten uit het nieuws gi
volgd door het weer
^01 Asieldieren, baasje gevraagt
serie waarin de Dierenbesche
ming én de TROS zich inzette
voor de dieren in Nederlands
asielen
De reistafel, culinaire serie
Zoovenirs
144 Nationale spellingwedstrijd
1.30 TV Show Special
1:54 PP: Uitzending SP
1:57 Draag uw steentje bij, uitzer
ding prinses Beatrix Fonds, natii
naai fonds ter bestrijding val
spierziekten
Studio NOS
Journaal
Diagnose kanker, documentai
re-serie (tot 00.25)
[NEDERLAND 3
Journaal
MiddagEditie
Journaal
PP: Uitzending PvdA
[BELGIË FRANS 1 1
50 Nieuws 13.25 Téléchat 13.30 Freun
|1»'s leben, serie 14.15 Autant savoi
14.40 Schooltelevisie 15.35 lei bla bi;
35 Chips, politieserie 17.30 The Street
pan Francisco, misdaadserie 18.30 Ré
f"°'r 18'50 Cartes sur table, magazi
13.10 Le quotidien des sports 19.3(
éaasl.: A bout portant 20.20 Bor
«nd,amusement21.20 Legrand ba
ierie 22.55 Carré noir, cultureel maga
«■30 Nieuws
De caravan is uit de gratie. Ze
ker in Duitsland, daar gaat het
ook met de economie niet best.
Toch zien de exposanten op de
Caravansalon Düsseldorf, een
van de grootste beurzen ter
wereld, de toekomst met ver
trouwen tegemoet.
Door Nico Koolsbergen
Caravans worden verfoeid door
haastige weggebruikers. Als zo'n
hondenhok op wielen met 82 km
per uur een vrachtwagen ('Sorry,
ik ben begrensd') gaat inhalen die
79 rijdt, heeft Driebergen er een
half uur later weer een file bij.
Vrachtwagens geven ook opont
houd, maar zijn goed voor de eco
nomie. Wat zaten er afgelopen
vakantie weer veel caravans op
de weg.
Toch gaat het al jaren niet goed
met de caravan. De kopers blij
ven weg. Oorzaak: het imago van
de caravan deugt niet. Niet alleen
bij automobilisten die vinden dat
zij er 'last' van hebben. Ook de
vakantieganger zelf heeft twij
fels. De snelle toerist van nu gaat
bungyjumpen op Java, een jaar
later raften in Finland en daarna
fietsen in Drente. Pakt de ene
keer de auto, dan het vliegtuig,
dan de wandelschoenen.
Een caravan past niet bij zo'n le
vensstijl. Wie met een caravan op
vakantie gaat, komt niet gauw
verder dan 1500 km van huis.
Moet investeren in onderhoud,
pannensets, jerrycans, zaklan
taarns, klapstoelen. De auto
slurpt extra brandstof en op
schieten is er niet bij. Als het
blijft regenen speelt de hele va
kantie zich af op maar een paar
vierkante meter. De caravan is
'uit'. Al jaren.
Toch wordt straks weer de Cara
vansalon Düsseldorf gehouden,
een gigantische beurs, waar onze
eigen Kampeer Caravan Rai
niet aan kan tippen. De exposan
ten zijn redelijk optimistisch,
vertelt Abdul Abib, de 'manager'
van de beurs. De handel in nieu
we caravans loopt niet, maar
tweedehands verwisselen er de
laatste jaren erg veel van eige
naar. Dat wijst erop dat de inte
resse voor een caravanvakantie
weer toeneemt, zegt hij.
Het bleek ook niet moeilijk om
net als vorig jaar vijfhonderd ex
posanten voor de beurs te strik
ken. Wel zijn de Amerikanen
minder vertegenwoordigd, omdat
Europa door de dure dollar voor
hun minder interessant is gewor
den. De meeste exposanten ko
men uit Duitsland, dan volgt Ita
lië. Daarna Nederland met 24
deelnemers, variërend van cam
pings tot caravanbouwers.
De beurs wordt al jaren ook door
Nederlanders (vooral uit het zui
den) goed bezocht. Tot vermaak
van de bezoekers dienen onder
meer een multimediacafé en old
timers. Zweden krijgt extra aan
dacht. Het is een groot caravan-
land en Stockholm is volgend
jaar culturele hoofdstad van Eu
ropa. De beurs doet tenslotte veel
aan de fiets (van de bezoekers
van de afgelopen jaren blijkt 45
procent op vakantie een fiets mee
te nemen), motor (15 procent) en
watersport (12 procent).
De caravansalon Düsseldorf
wordt gehouden van 27 septem
ber tot en met 5 oktober, dage
lijks van 10 tot 18 uur. De entree
bedraagt DM 15, kaarten a 18
kunnen vooraf worden besteld bij
Rops Trade Consultants, tel. 070-
3501100. Wie tijdens de duur van
de tentoonstelling 50 jaar wordt
- en dat kan aantonen - mag
gratis naar binnen en nog een an
der meenemen.
Door Rien van der Steen
BMW brengt al langer beveilig
de automobielen uit, die worden
gebruikt om staatshoofden en
andere belangrijke personen te
vervoeren. Zo is de 750 iL Secu
rity voorzien van kogelvrij glas,
een zuurstofsysteem dat de in
zittenden beschermt tegen aan
vallen met gas, boordwapens en
banden die praktisch niet stuk
geschoten kunnen worden.
Verder is de met staalplaten be
klede kofferbak voorzien van te-
lefoonapparatuur, een fax en ge
avanceerde radio-apparatuur.
De beveiligde auto, bij mare
chaussee en speciale politiedien
sten 'pantserbak' genaamd, is
blijkbaar een succes, want de fa
briek biedt voortaan ook een 5-
serie aan, de 540i Protection.
De ramen achterin van deze be
veiligde 5 kunnen niet open,
maar uiteraard heeft de auto
airconditioning. In plaats van
zware stalen platen in de portie
ren gebruikt BMW het veel lich
tere synthetische weefsel arami-
de. Wie daar in boort, windt al
leen vezels om de boor en wie er
in schiet ziet dat de kogel in het
weefsel blijft hangen. Beplating
en beglazing kunnen weerstand
bieden aan 0,44 Magnum-kali
ber.
De beglazing van de auto be
staat uit een laminaat van staal
auto zwaarder is dan
woon model, bedraagt
gulden. En een trekha
deze versie is eenvoudig®"
verbaar.
De ook vanaf fabriek levert
gepantserde 7-serie
lijk zwaarder gepantserd®11
in (kleine) serie geprodtiOT
5. Een gepantserde 7-senew0
op de fabriek met de
bouwd en weegt 3000 kilog
In Nederland rijden er w
deze auto's, allemaal bij de®
heid, die ze inzet op trap
wair terroristische act®
vermoed worden. BMW n J
land wil e'r zo weinig
over kwijt. „Wij zijn gesp6
seerd in het bouwen van
beveiligde auto's. Maar n
daad, er is een groeiende
te aan", aldus J.E. van i><
van BMW Nederland.
BMW rust zijn luxueuze
met ingang van het nieu
iELGIË FRANS 2
i5 ki bla bla 18.55 Régions soir 19.1(j
"Wdises 19,30 Nieuws 20.05 Daisy
"A Franse speelfilm uit 1995 van
re Anna met Marina Golovine, Dy-
«yen Lilah Dadi 21.40 Millésimesl
sr I'55 Nieuws 22 20 A bout Por-
5 Pulsations, medisch magazin;
P' Cartes sur table (tot 23.50)
Ntsland 1
fc9e,nMa9azin 09'00 Tagesschai
FWas (h) 09.45 Bodyfeeling 10.0;
ml f3 Auslandsjournal 10.3!
LT't und Beruf 11.00 Tagesschai
L 9josse Los, amusement 12.11
J° schon wie der Norden 12.4'
klanH MLiVe met Tennis Da™ Cu,
I-Wan™*?' AutosP°rt Gp Oosten
[fflnf i9 "V^HS".00 Tagesschai
L|. Brlsant, magazine 17.43
serie «n„at'e 17'55 Verbotenei
i Marirnh Re9ionale informatie|
I £me Ser'e 18,55 Aus heite"
|S. se,rie 20.00 Tagesschau;
E RwMrf Fredersd°rf met Anita
Exckjs?, ^"2 e" Eva Maria Meinke
Bit aus rI Tagesthemen mei
23 3nnJn Sp0rt 22'45 Privat"
>tmaa«' I ls? Talkshow 00.15
fiiolLsl in5Takin9CareofBusi
De BMW 540i Protection.
en glas, dat geen noemenswaar
dige vertekening door parallax
kent. Bij gewone kogelvrije rui
ten moet de bestuurder cursus
sen volgen om de auto, vooral bij
regen, nog op een betrouwbare
manier te besturen door deenor-
me vertekening van de dikke
glazen. De 540i Protection gaat
dit najaar in productie. De con
sumentenprijs, inclusief een re
training die nodig is omdat de
deljaar uit met zes -
halve twee airbags voo® J
twee side-bags en boven
hoofdairbags links en ree
het hoofd beschermen bij
dingen van opzij. Het isi
ste merk dat de hoofdb g
daard toepast.
Ook alle modellen van
krijgen de hoofdairbag
daard voorin, net als e
computer.
Duitsland 2
"iijotmTi!13,45 DieBieneMa-
W-22 loon 8 tier Kinder. ieu9d'
[sag, Jeugdjournaal 14.30 Al-
s leburtstam ,V "Ur! (h) 1455
riheit! 15 3nv Heute 15-05
"•00He„;oJ.°Un9 Binstein. speel-
Leute Heute lB5nHa"° Deutschlanc|
Aansl 2 1®:°° Sch|wshotel Or-
19.25 Évehrn He i0n8n 19,00
lUsdem Lehen. nn's 'Geschich-
L termin i RePortage: del
