DE STEM
m
Daar komen De Jantjes!
»uder
miers
ZN: steeds hetzelfde liedje
A
Voetbal trok ruim
3 miljoen kijkers
Oude cd Soerjadi
mag niet in de ramsj
Klassiek kassucces uit 1920 krijgt glorieuze comeback
D1
CNN brengt meer
Europees nieuws
Historisch
filmweekeinde
in Enkhuizen
King Lear-kostuum
ran Albert van
Dalsum te koop
WÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊ
Gids
Mill
VRIJDAG 19 SEPTEMBER 1997
m mechanisme, elektrisch
mitenspiegels en een achter-
Cortom, duizenden guldens
prijs van... 1.235,-! Deze
laardoor al voor 36.990,-.
prijs eens te vergelijken met
Als u dan bij ons terug bent,
proefrit maken. Ervaar het
ust. De Carisma 1.6 Limited
:re auto. En dat zijn ze bij u in
ons eens. Bel gratis
I rmatie of een proef
mitsubishi
Mitsubishi dealer. motors
Sassenheim. Leaseprijs Carisma1.6
11Mitsubishi Dealer Lease (070) 515 U
justerdam heeft de jan-
fige Westertoren. Die
n ze er houden,
de Jordaan, de
Jut er om heen, is van
il Nederland. Dankzij
Jantjes van Herman
iber. Dit kleurrijke
_over deze buurt
irdin 1920 voor het
jt op het toneel ge
acht. Zestien maanden
itereen werd het toen
oorgespeeld. Heel het
J kwam het zien. Ook
iter hielden de geron-
1de Indiëgangers - de
ïen bij de Marine -
id als een kassucces,
leen wat zich voor Ci-
oenzure intellectueel
ield, wendde zich af.
«Koos Tuitjer
Itiilturele elite kauwde met De
jiies meestal ook het begrip
pstoneel tot moes. Maar laag-
•mpeligheid is tegenwoordig
up. De nieuwste productie van
s scoort opvallend hoog
lit voorverkoop van de Neder-
|tse schouwburgen.
«goed wordt er nog dagelijks
ld gewerkt aan de comeback
phet klassieke kassucces. Vrij-
>26 september gaat De Jantjes
Iftemière. In de Stadsschouw-
g van Amsterdam. Met pu
bsterren als Carry Tefsen,
sFaber, Johnny Kraaijkamp
van den Akker, Danny
lïunkenLeontien Ruiters. Al-
Igecontracteerd door Joop van
Etnde's Theaterprodukties.
I repetitiefabriek van Neder-
- Focus - moet je zoeken in
|tavengebied van Amsterdam.
heid betreft een con-
|aerachtig complex. In deze
e omgeving wordt overi
jl met alleen aan De Jantjes
pteld. Ook bij West Side
ij worden weer puntjes op de
fcet. En de nieuwe Adèleshow
f'.hier binnenkort eveneens in
tigers.
nu De Jantjes. De groep die
[«regenachtige dinsdagmor-
m een lang weekeinde weer
tornt, heeft iets uitgela-
seur Eddy Habbema
jade club de hemel in. Enkele
ju eerder was er een eerste
e doorloop. Iedereen
pr naar heeft zitten kijken,
van den Ende, was en-
over de voorlopige re-
ffa.
jpepzet zich rond half elf in
nletruimte van Focus in be-
8 om het slotnummer eens
Repetitie voor 'De Jantjes'.
goed aan te pakken. Een pot
pourri met alle bekende liedjes
uit De Jantjes. Louis Davids en
zijn geliefde Maggie Morris droe
gen daar ook aan bij. Die schele
begint me te vervelen, is een on
vervalste Davidstekst. Nu gezon
gen door Rian van den Akker.
Die Schele is dit keer Danny de
Munk. Er zijn ook enkele nieuwe
liedjes gemaakt. Die zijn dan van
de hand van schrijver Ivo de Wijs
en arrangeur Ruud Bos.
Wat hier op de repetitievloer
danst, zingt en aanwijzingen van
de choreograaf aanhoort, is jong
tot middelbaar jong. Eén
vrouwspersoon valt daar een
beetje buiten. Een oudere dame,
met een onvervalste Jordanese
uitstraling. Zij is Ella Snoep. Een
70-jarige actrice voor wie De
Jantjes op het lijf geschreven
lijkt.
De enige in dit bonte gezelschap,
zo op het eerste oog. Maar als
Carry Tefsen haar baaienrepeti-
tierok over haar gewone kleren
aantrekt, wordt ook zij meer
theatergeschiedenis.
Maar zij was dat in feite al heel
lang. Carry Tefsen was namelijk
de ster in de laatste Jantjes-tour-
nee uit 1982. Toen opgezet door
Nooys Volkstheater. En wie dan
Nooys Volkstheater zegt, komt te
spreken over de legendarische
Beppie Nooy sr. Oma Nooy, voor
Carry Tefsen, zij het een aange
trouwde oma. Beppie Nooy sr: de
oprichtster van het Amsterdams
Volkstoneel.
Carry Tefsen kan er ook niet over
uit. Ook voor haar is Ella Snoep
De Jantjes ten voeten uit. Carry:
„Ik kende Ella al van de televi
sieserie Vrouwenvleugel. Maar
toen zij zich kwam presenteren
voor een rol in De Jantjes, hoopte
ik dat zij die rol ook zou krijgen.
Ella is voor mij de verbinding
met Oma Nooy. Zij past helemaal
bij de sfeer dat er ouwe manne
tjes en vrouwtjes waren."
Ella Snoep heeft haar komaf ook
mee. Zij woonde als meisje aan
de rand van de Jordaan. Dié plek
op aarde, waaruit Bouber zijn in
spiratie putte. Hoe het daar toe
ging, herinnert de actrice zich.
En wat zij vertelt, karakteriseert
de sfeer in De Jantjes.
Hard voor elkaar
Ella Snoep: „Het ging er onder
elkaar beslist niet alleen vrolijk
toe. De mensen waren ook erg
hard voor elkaar. Het was een
wereld, waarin vrouwen hun kin
deren tot in het uiterste verde
digden. En daar kwamen vaak
vreselijke ruzies van. Als er dan
weer zo'n ruzie losgebarsten was,
kwam mijn broertje buiten adem
aanlopen en waarschuwde: 'D'r
is weer eens een rel in de Jor
daan'. Spoorslags rende hij terug
en wij er achteraan. In de straat
waar het allemaal gebeurde,
stond het inmiddels zwart van de
mensen. Boven de hoofden van al
die toeschouwers scholden dan
twee vrouwen - de ene éénhoog
en de ander tweehoog aan de
overkant - elkaar voor rotte vis
uit.
De hele vuile familiewas vloog
daarbij door de straat. 'Jouw
zuster...' En die haar doopceel
werd dan even gelicht. De over
kant deed daar dan niet voor on
der: 'En jouw zwager...' En weet
je, waar het dan meestal over
ging? Dat Jantje de bai van Pietje
had afgepikt."
Frits Lambrechts, als adviseur
door Eddy Habbema bij De Jan
tjes betrokken, valt Ella Snoep
later bij. De vraag is eerst even of
het stuk na tachtig jaar nog zeg
gingskracht heeft. Lambrechts:
„De Jantjes is en blijft een goed
verhaal. Het gaat over liefde en
over het onvermogen van mensen
om op een goede manier met el
kaar om te gaan. Dat probleem
blijft actueel. Daar in de Jordaan
waren de communicatiemoge
lijkheden beperkt. Het was vech
ten, zuipen of zingen. Of alle drie
tegelijk."
Oma Nooy
Carry Tefsen was ooit Toffe Jans.
Die rol is nu weggelegd voor Rian
van den Akker. Dit keer is Carry
Na Druppel. Niet zomaar een rol.
Want de laatste maal (in 1982
dus) werd deze gespeeld door
Oma Nooy.
Is die herinnering een belasting?
Carry Tefsen: „O nee hoor. Die
rol heb ik altijd gewild. Toen ik
met Oma Nooy speelde, heb ik
vaak met open mond naar haar
staan kijken. En gedacht: 'Zo wil
ik ook kunnen spelen'."
Maar voel je je met zo'n springe
rige Rian nu naast je, niet ineens
stukken ouder?
Heel spontaan: „Nee, ik ben nu
eenmaal ouder geworden. Zo is
het leven. Ik vind het verschrik
kelijk leuk dat ik toch hoe dan
ook in deze productie sta. Ik zou
het pas erg gevonden hebben als
Hilversum (anp) - De voetbalwedstrijden van Feijenoord
en PSV, die rechtstreeks te zien waren op Nederland 1 en 2,
hebben woensdagavond 3,15 miljoen kijkers getrokken. Ter
vergelijking: Ajax trok vorig jaar september, toen het twee
maal te zien was in de Champions League, gemiddeld 2,5
miljoen kijkers.
Voetbal op twee publieke netten
tegelijkertijd levert dus wel de
gelijk meer kijkers op. Dit blijkt
uit de eerste gegevens die de
Dienst Kijk- en Luisteronder
zoek van de NOS gistermorgen
had verzameld en bewerkt.
Heel opmerkelijk is het verloop
van de kijkers. In het eerste
kwartier trok Juventus-Fe-
ijenoord nog 1,7 miljoen kijkers.
Maar toen de Rotterdamse
ploeg binnen elf minuten op een
2-0 achterstand kwam te staan,
werd het toestel in heel veel
huiskamers afgestemd op PSV-
Dynamo Kiev. PSV steeg gaan
deweg van 1,4 miljoen naar 2,4
miljoen kijkers.
Volgens de woordvoerder van
het NOS-bestuurgaat het expe
riment met twee voetbaluitzen
dingen tegelijkertijd gewoon
door op 1 oktober, bij de tweede
reeks wedstrijden in de Cham
pions League. Feijenoord-Kosi-
ce en Barcelona-PSV zijn dan
eveneens tegelijk op tv. Tot dus
ver heeft nog geen enkele van de
grote publieke omroeporgani
saties bezwaar aangetekend bij
de geschillencommissie, die een
stokje voor de dubbeluitzending
zou kunnen steken, aldus de
NOS-woordvoerder.
Omroepen hebben die mogelijk
heid als zij vinden dat reguliere
programma's in het gedrang ko
men door een overdaad aan
voetbalbeelden.
FOTO THEO VAN ZWAM
ze me niet gevraagd hadden."
Vroeger was je meer dan alleen
een actrice. Je was een deel van
het familiebedrijf Nooys Volks
theater. Nu werk je voor een an
der.
„Ook daar heb ik geen enkel pro
bleem mee. Echt niet. 't Wordt
allemaal goed geregeld. En wat
ook belangrijk is, wat gedaan
wordt, gebeurt met respect. Het
is interessant om te zien, hoe
mensen die van buiten komen,
het stuk ook veranderen. Kijk,
als je zelf steeds maar denkt dat
dingen niet mogen veranderen,
dan moet je er niet aan begin
nen."
Heb je Oma Nooy nog in gedach
ten aangeroepen?
„Ik heb in de vakantie weer veel
aan haar gedacht. En me ook
proberen te herinneren hoe zij
het deed. Maar daar moet je mee
oppassen. Om te beginnen zijn
teksten veranderd. Maar waar
het vooral om gaat: ik ben toch
iemand anders dan Oma Nooy. Ik
moet het gewoon zélf beleven.
Dat had ik me trouwens ook
voorgenomen om dat te doen.
Dat lukt erg goed."
Rotterdam (anp) - Een vroege op
name van de concertpianist Wibi
Soerjadi mag niet worden door
verkocht aan een platenmaat
schappij die hem in de ramsj via
een drogisterijketen wil verko
pen. De uitgeverij die de cd al
sinds 1990 verkoopt, mag daar
mee doorgaan.
Dat is de uitkomst van het kort
geding dat Wibi Soerjadi had
aangespannen tegen Wijnand van
Hooff van Erasmus Muziekpro-
Londen (anp) - CNN begint op 29
september met meer Europees
nieuws. Dat zal al te merken zijn
in het nieuwsprogramma van zes,
zeven en acht uur 's morgens (Ne
derlandse tijd).
CNN brengt bovendien een
nieuw programma onder de titel
Inside Europe, dat een wat diep-
gravender beeld geeft van zaken
die Europa aangaan. In de weke
lijkse nieuwsoverzichten (Seven
Days) zal ook meer 'regionaal'
nieuws zitten, waaronder CNN
geen provinciaal maar Europees
nieuws verstaat.
De nieuwe programmering past
in het streven van CNN naar vier
afzonderlijke internationale ka
nalen, om de wereldbevolking
beter te bedienen met nieuws
voor en door de eigen regio.
Maar, zo belooft CNN, zodra er
weer keihard opkomend nieuws
is, zullen wij op al die kanalen in
breken. De troefkaart van CNN is
en blijft immers directe verslag
geving.
g in Breda (medio december 97)
enkele full- en part-time verkopers m
i teamverband, u bent enthousiast,
ervaring in de slaapkamer- of
geen must. Leeftijd: 25-45 jaar.
)f directe omgeving.
andige functie in een prett'S^
idaire voorwaarden afhankehj v
en kwaliteiten.
r dan uw handgeschreven
jinte pasfoto) binnen 10 dagen naar
iostbus 716, 5400 AS Uden,
>op dhr. V. Smits.
KAMERS
vachtrusi-
-ebouwd als het gaat om Specialisten in- verkoCht
mommeerde merken in slaapkamerme diners
Inbineren met kwaliteit, weet Dormael Slaap*
markt steeds weer uit te breiden
®ge week schoot de
«We single van BZN
«hitlijsten binnen. In
®l®dam kon de cham-
'Snefles open. Wed-
bells was de vijf-
40-hitvan
1,1 Keizer en Co., waar-
'eeze op gelijke hoogte
®men met de Rolling
nes- Een mooi mo-
«it om het geliefde én
«Suisde BZN eens na-
lte bekijken.
"Hans Walrs
JhfflberisBZN-maand. Al ja-
feimro Struik ligt een
aer SU1f alt')d direct na de
l 'f "e winkels, een paar
djezelfde traditie gaan
it rip''enduizenden stuks
kern ,nbank' zodat er voor
Uj een verse gouden
1 tomÜrt muur Jan Keizer
Ben ti; j hailgen- En daar
jijc J p 9 helis en de ko-
'g in breng ar^ ®e6n verande"
iw!e.rniets nieuws.
rans verheugen zieh. En
de even talrijke BZN-haters
hebben een extra argument de
Volendammers naar een ver oord
-het bezongen Santo Domingo?
- te verbannen, zodat Nederland
in de toekomst verschoond blijft
van dergelijke onbenulligheden.
IJdele hoop. De groep stoomt ge
woon door. Met de vijftigste hit
single op zak nestelt BZN zich
naast de Rolling Stones aan de
kop van de ranglijst van meest
scorende hitgroepen. Althans
volgens de Top 40. En die toe
voeging is niet onbelangrijk, om
dat de Stones al hits hadden
voordat er zoiets als de Top 40
bestond.
Maar toch: BZN blijft een feno
meen. De meest bekende, con
stante en succesvolle muziek
groep van Nederland.
Uit nood
Het uit alles herkenbare BZN-
genre - zoete, exotisch opgetuig
de liefdesliedjes en carnavaleske
meedeiners - werd uit nood ge
boren.
Voor 1976 was de Band Zonder
Naam vooral een band zonder ei
gen gezicht. Op het podium hield
men het bij standaard rockre-
pertoire, net zoals de Stones in
de beginjaren. Op plaat neigde
de band meer naar Bee Gees en
George Baker Selection. Het le
verde weinig geld en erkenning
op. In een laatste desperate po
ging het tij te keren werd zanger
en mede-oprichter Jan Veerman
aan de kant gezet. Drummer Jan
Keizer ging achter de microfoon
staan, naast het net-gerecruteer-
de zangeresje Annie Schilder. En
de band had nog een Frans liedje
liggen dat ze wel eens in deze op
stelling wilden uitproberen.
Achteraf valt er wel een verkla
ring voor het mega-succes van
Mon Amour - en de 49 opvolgers
- te bedenken. De breeduitgeme-
ten romantiek lag dicht tegen de
zogenaamde paling-sound aan.
Dit typische Volendamse popge
luid, waarin een voorliefde voor
weemoedige melodieën en een
achtergrond in het plaatselijk
Operakoor doorklonk, was groot
gemaakt door de Cats, met zan
ger Piet Veerman voorop. Maar
halverwege de jaren zeventig
hadden zij hun beste tijd gehad.
Jan Keizer was natuurlijk geen
Piet Veerman. Hij miste diens
dragende stem en uitstraling,
maar contrasteerde fraai met de
lieflijke meisjesvocalen. Die
combinatie van olijke Jan en
schuchtere Annie zou een deel
van BZN's handelsmerk worden.
Cliché
BZN is een Abba op polderfor
maat. Een hitmachine, gevoed
door compositietalent uit eigen
kring en een altijd herkenbaar
edelkitsch-geluid. Never change
a winning team gold ooit voor
Abba. De Volendammers sluiten
zich al twintig jaar van harte bij
die wijsheid aan.
Daarom zingt BZN steeds het
zelfde liedje: na Mon Amour
(1976) kwamen nog Chanson
D'Amour (1981), Amore (1987)
en Quiereme Mucho (Mi Amor)
(1994). Ook de invulling met ba
lalaika's, bouzouki's of doedel
zakken is inmiddels een cliché.
Geen BZN-cd wordt gelanceerd
zonder tv-special, bij voorkeur
gedraaid met blauwe luchten,
wuivende palmbomen en pitto
reske dorpjes als decor. En sinds
mensenheugenis mag Jan Keizer
op het podium altijd even de
clown uithangen.
Deze voorspelbaarheid zal de
platenkopers en bezoekers van
de altijd uitverkochte optredens
een zorg zijn. Sterker nog: ze
zouden niet anders willen.
Tijdens concerten valt goed te
zien dat de liefde voor BZN geen
rangen en standen kent. Achtja
rigen geflankeerd door oma en
opa, stoere tieners met him
vriendinnetjes, jonge ouders die
voor een avond oppas hebben
kunnen krijgen.
Even normaal, gewoontjes of
saai als de band waar ze voor ko
men. Ondanks de Franse en
Spaanse teksten, liedjes met ti
tels als Desanya, El Cordobes en
Yeppa is BZN zo Hollands als
»BZN: Abba op polderformaat.
het maar kan. De glitter beperkt
zich tot een enkel jasje van Jan
Keizer. Niks geen sterallures.
Volendammers hebben het niet
hoog in de bol.
Schokkende verhalen zijn er
over BZN niet bekend. En als er
al schandaaltjes zouden zijn, zei
Jan Keizer ooit diplomatiek, dan
houden we die keurig binnens
kamers.
Dus gaat het in interviews on
verkort over het herkenbare wel
en wee. Over de klap die het ver
trek van Annie Schilder gaf, en
de opluchting toen Carola Smit
haar wilde vervangen. En over
de schrik drie jaar later bij het
bijna fatale herseninfarct van
Carola.
Jan Keizer vist en schildert
graag, valt al tien jaar te lezen,
en Carola besteedt veel tijd aan
haar gezin. Maar iedereen is blij
als men weer op tournee mag.
Want the show must go on. BZN
FOTO PIM WESTERWEEL
is namelijk ook een bedrijf dat
jaarlijks vele miljoenen omzet en
wil blijven omzetten. Het gezicht
van de band veranderde, de
broertjes Tol verlieten de groep,
maar de sound en het imago ble
ven onaangetast. Omdat het pu
bliek dat wil, vertelde bassist
Jan Tuyp desgevraagd.
U vraagt, wij draaien. Daar gaat
het om.
Dat klinkt gewoon, maar mis
schien is dat wel heel bijzonder.
ducties, en Joan Records. Van
Hooff nam in 1989 een livecon
cert van de toen nog onbekende
Soerjadi in het Utrechtse Vre-
denburg op, en bracht die uit op
het Erasmus-label. Soerjadi
spande een kort geding aan om-joh
dat hij daarvoor nooit betaald is
en omdat Van Hooff inmiddels de
cd aan Joan Records wou door-
verkopen. Joan Records wou de
cd via een drogisterijketen verko
pen. De president wees de eis van
betaling door Van Hooff af omdat
Soerjadi niet aannemelijk heeft
kunnen maken dat hij eerder
heeft geprotesteerd. Maar door
verkopen van de opname aan Jo
an Records mag niet. Gebeurt dat
toch, dan kost dat honderd gul
den per cd met een maximum van
250.000 gulden.
Enkhuizen (anp) - Johan Kaart,
Fien de la Mar, Louis Davids, Aaf
Bouber en Esther de Boer-Van
Rijk. Deze en andere kopstukken
uit het Nederlandse theater- en
filmverleden herleven het laatste
weekeinde van september in het
Zuiderzee Museum in Enkuizen.
Het museum organiseert een ja-
ren-dertig-filmweekeinde op 27 en
28 september. Op zaterdag is de
film De Jantjes uit 1934 te zien met
onder anderen de vooroorlogse
grootmeester van cabaret en varié
té Louis Davids. Verder zijn er do
cumentaire beelden van vooroor
logse Koninginnedagen, de We
reldjamboree van 1937 en nog een
film uit 1938: De laatste dagen van
een eiland. Daarin spelen originele
Urkers mee, maar in de hoofdrol
len zijn acteurs als Aaf Bouber te
zien. Zondag wordt Op Hoop van
Zegen uit 1934 vertoond, met Es
ther de Boer-Van Rijk als de meest
geprezen Kniertje aller tijden ('De
vis wordt duur betaald').
Zondag zijn er ook Polygoonbeel
den vanaf 1915 en Dood Water uit
1934 van Gerard Rutten. Het Con
certgebouworkest verzorgde de
muziek bij deze film onder leiding
van Willem Mengelberg. De film
kreeg in 1935 een prijs op de Biën
nale van Venetië.
Amsterdam (anp) - Het Amster-
damsch Venduhuis De Eland veilt
maandag een groot aantal kos
tuums van de tien jaar geleden ter
ziele gegane Haagse Comedie. On
der de te verkopen stukken is de
jas die de legendarische toneel
leeuw Albert van Dalsum in 1964
droeg in zijn rol van King Lear in
het gelijknamige stuk van William
Shakespeare. Verder zijn er kos
tuums bij van Kitty Courbois, Ge
orgette Hagendoorn, Anna-Marie
Heyligers, Jan Retel, Marijke Mer-
ckens, Ank van der Moer en Ellen
Vogel. De kleding is afkomstig
van de privé-verzamelaarster
Barten uit Eindhoven. Zij bracht
een collectie van allerlei kleding
stukken bijeen. Toen de Haagse
Comedie ophield te bestaan om
plaats te maken van het Nationale
Toneel, wist zij ook de kostuums
van de Comedie te bemachtigen.