De gevaarlijke nachten van Pier Paolo Pasolini
Kind zwijgt als ouders ruzie maken
Monique van de Ven middelpunt Nederlands Filmfestival
P
Combinatie
mee
K'h5beBLErmbie -We
'"STci'"
Bijzonder
Turks Fruit
Retrospectief
'Nerolio' van Grimaldi boeiende film door literaire vrijheden
Rolf de Heer verrast opnieuw met 'The Quiet Room'
pE STEM
DONDERDAG 18 SEPTEMBER 199? Q2
Grand - Nothing to lose
Mignon - Addicted to love
Cinesol 1 - Conspiracy theory
Cinesol 2 - Speed II Cruise control
Cinesol 3 - Men in Black
Casino 1 - Face Off - Lady en de Vagebond - Zusje
Casino 2 - Mimic - English Patient
Casino 3 - Bean
Casino 4 - Absolute Power
Chassé Cinema - Microcosmos - Career girls - The Quiet Room
rolio - Kuifje en de Zonnetempel - Daantje de wereldkampioen
GOES
Grand Theater
Face/off - Batman Robin
HULST
Koning van Engeland - Men in Black - The lost world Jurassic park
Bean - Face Off - Anaconda - Conspiracy Theory - Mimic - Nothing to
lose - Absolute power
ROOSENDAAL
City 1-2-3 - Men in black - Lady en de vagebond - Bean - Batman 8
Robin - Face Off - Conspiracy Theory
TILBURG
Heuvelpoort 1-2-3-4-5- Mimic - Fly away home - Bean - Men in black
- Lady en de Vagebond - Conspiracy Theory - Nothing to loose
Cinecitta 1 - Absolute power - Scream
Cinecitta 2 - The English Patient - Smilla's sense of snow
Cinecitta 3 - Addicted to love - The lost world
Midi - Face Off
VLISSINGEN
Alhambra Theater - Bean - Lady en de vagebond - Face Off - Men in
black - Absolute Power - Conspiracy theory - Nothing to lose - Anto-
nia
ANTWERPEN
Metropole - Zaal 1 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur The Chamber
Zaal 2 -14.30 en 17.00, uur - Napoleon
20.00 en 22.30 uur The devils own
Zaal 3 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Murder at 1600
Zaal 4 -14.30 en 17.00, uur - Face/off
20.00 en 22.30 uur Free Willy III
Zaal 5 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Men in Black
Zaal 6 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Conspiracy Theory
Zaal 7 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Liar Liar
Zaal 8 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Face/off
Zaal 9 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Volcano
Zaal 10 -14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Speed 2
Zaal 11 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur The Saint
Zaal 12 -14.30 uur 101 Dalmatiers
17.00 uur The English Patient
20.00 en 22.30 uur Face/off
Zaal 13 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Con Air
Zaal 14- 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur The Fifth element
Zaal 15 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Marvin's Room
Zaal 16 - 22.30 uur Kama Sutra
14.30 en 17.00 uur Lady and the Tramp
20.00 uur Contact
Zaal 17- 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur High school high
Zaal 18 -17.30 uur 101 Dalmatiers
14.30 en 22.30 uur The English patient
20.00 Metro
Zaal 19 -14.30 en 17.00 uur Batman Robin
20.00 uur The English patient
22.30 uur City of Industry
Zaal 20 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Contact
Zaal 21 - 14.30, 17.00, 20.00 en 22.30 uur Scream
Zaal 22 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Addicted to love
Zaal 23 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Night falls on Manhattan
Zaal 24 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Haunted
poor Dirk VelJenga
jlary Black is op dit m
,je populairste Ierse zai
ook al is haar muziek al J
Ne- jaren niet meer typisch I
de zin van traditioneel. '1
tijdse, levende Ierse mi
zo omschrijft ze haar gei
ze ziet zichzelf als een 'rr
ne Ierse zangeres'.
De langzame draai in de rij
van middle of the road
vooral gewaardeerd in
en daar nam ze dan ook haai
ste cd Shine op. Toch vond
Black nog tijd voor een ti
door Nederland, waarbij
Chassé Theater in Breda a
op dinsdag 23 september.
De 42-jarige zangeres bezi
krachtige, melodieuze sten
door kerkkoor, famil
en folk-optreder
pubs. Mary Black is onvers
baar in harmonieën, ze zonj
Emmylou Harris, Van Mon
Joan Baez en vele anderen
country- en folkwereld en
bijdrage werd stevast bewoh
door de andere artiesten ér|
idemloze publiek,
like vorm van glamour of ops
Mary Black vreemd. Ze
ook eigenlijk niet het uiterlijll
in ster, ze heeft eerder het y
somen van een huisvrouw
laar longen eens goed wil gei
in een zaal vol buren en vi
len.
laiy Black woont in een eem
ge woning met twee slaa]
lers op het platteland ten zu:
jan Dublin. Ze gaat liever
uiger dan drie weken van
'an moet ze weer terug naar
'ee zoons en dochter (tussen!
'en en zestien jaar) en haar
[oe, die haar zaken beha-
[Vroeger zou je als artieste
■onden, New York of Los Angi
loeten verhuizen om internat
laai door te breken. Nu kan ik
ig in Dublin blijven wone
jrzuchtte ze enige jaren geled
iet komt volgens haar door!
icces van U2 dat Ierse artiesJ
wereldwijd kunnen ma«
roder hun geliefde
'ond te verraden.
geboor
In Career Girls schildert Mike Leigh, de fenomenale, t
realistische Britse regisseur van de arbeidersklasse, delo
vallen van twee door hun jeugd getraumatiseerde, alleen!
staande werkende vrouwen. In flash-backs wordt detijdopf
geroepen dat ze samen een studentenflat deelden. De een tol
toen zenuwtics en allergieën, de ander verschool zich achttj
een pantser van hardheid. Schrijnende, realistische beeiw
krijgen een warme en komische ondertoon in deze overga
weinig emotionerende film, waarin ditmaal nogal erg ml
drukkelijk wordt geacteerd, door Karlin Cartlidge enL.wl
Steadman. De film staat dichter bij eerdere films van Leigi
als High Hopes en Naked, dan bij het aangrijpende en vffij
eel oogstrelende Secrets Lies. (Chassé Cinema in Breda) J
Grand in Breda geeft zaterdagavond om 22.00 uur eet
première van het nieuwe Spielberg-spektakel The to
World, het nieuwe dino-avontuur na Jurassic Park
Theater in Bergen op Zoom vertoont hem zaterdag ook.'
dens de Grote Bergse Filmnacht, die om 24.00 uur begird
die verder voorpremières omvat van My Best Friend's M
ding, een romantische komedie met Julia Roberts,
Peacemaker van Mimi Leder, een kernwapenavontuur®
George Clooney en Nicole Kidman.
In de mooie Tsjechisch film Kolya van Jan Sverak kriM
verstokte vrijgezel in Praag een klein jongetje te veB«|
waar hij gaandeweg steeds warmere gevoelens voor ®.f
Het terloops gefilmde verhaal speelt zich af tegen de acsl
grond van de naderende Fluwelen Revolutie. De Russen j
nog aanwezig maar de vrijheid gloort al. (dinsdag uG
mactueel in Bergen op Zoom)
Tot griezelige monsters of prachtige fantasiedieren
grote insecten spelen de hoofdrol in de Franse semi-o
mentaire Microcosmos van Claude Neridsany en Ma#j|
rennou. Lieveheersbeestje, neushoornkever en wat®
worden door het ongewone cameragebruik drama
hoofdrolspelers in een mengeling van rampenfilm en r?i
tische komedie. Als een niets vermoedend diertje wotoj
pletterd door een waterdruppel raakt de toeschouw®!
zenlijk geschokt. Je gelooft je ogen niet. De film wo
Césars. (Chassé Cinema in Breda)
Chassé Cinema in Breda begint weer met kinderfiW
nees op zondag en woensdag, ditmaal in twee zalen h
kertijd. In de ene zaal draaien voortaan films voor 'yl
in de andere voor acht plus. De Franse tekenfilra Ru''l
de zonnetempel draait op 21 en 24 september om J
voor kinderen vanaf vijf jaar. Daantje de wereldkamM
op dezelfde dagen te zien om 14.30 uur voor de jeug
acht jaar. Een Britse speelfilm naar het boek van
Dahl.
vader van Mary Black ko
een eiland voor de kust v
«er, haar moeder uit Dubl
r speelde viool op de mam
f voorvaderen, moeder zo
«erne songs in danszalen. E
imbmatie had een inspireren,
'erlang op de kinderen Blac
irvs broer Shay (Sheamus) b
traditionele folksongs te ve
»nelen om die nieuw leven in
,n- Hll musiceerde met de ai
e broers Michael en Martin i
zussen Mary en Francis scb
a's uit volle borst een ri
gezongen moest worden. Ie'
e familiesfeer is terug
op de twee platen die
tb18"!(anp) De groeper
v a The Prodigy er I
Pice Girls dingen alle ir
categorieën mee nbar dd
Europe Music Awards!
(et 66 maken Pi de|
ieStntST°P 6 november
'Rotterdamse Ahoy' eeril
ln de wacht te slepen
is gisteren
Nam b
ferde keep
'rdamuT in,ke' stadhuis in
^™.bekendgemaakt.Hetis
datMTVditevene-
organiseert. Na Berlijn Pa-
«Londen viel de keus op Ne-
UTRECHT
uur (19 en 20 sep)
DONDERDAG
UTRECHT
2". 15 uur Vredenbl-
VRIJDAG
BERGEN°PZOOM
°Pcninqsco Den Ha
b6rt- BarberCrrt °lv' A,an
^-20.15 uur9 DV°rak
BREDA
fe-r Para2100
2L30 uur De Bruine
Dans om het filmkalf
BERGEN OP ZOOM
Cinemactueel 1-2-3 - Men in Black - Lady en de vagebond - Batman
Robin - Bean - Face Off - Conspiracy Theory
Cinema Paradiso - One fine day - Kolya
Roxy 1 - Mimic - Bean - Grote Bergse filmnacht
Roxy 2 - Anaconda - Fly away home
BREDA
Door Wil Kester
Met Monique van de Ven als
stralend middelpunt begint
woensdag in Utrecht voor de
zeventiende keer de dans om
het Nederlandse filmkalf. Het
jaarlijkse festival is flink in de
breedte gegroeid.
In totaal worden op de tiendaag
se manifestatie 330 films en dra
maproducties vertoond, waarvan
er 67 hun première beleven. „En
dat is meer dan ooit," zoals festi
valdirecteur Jacques van Heij-
ningen trots memoreert.
Naast de debuutspeelfilm Exit
van Paul en Menno de Nooijer en
Eddy Terstalls Babyion beleven
ook de lange documentaires Me-
ne Tekel van Pieter Fleury en
Can't U Hear Me Singin' van
Walter Stokman hun première.
Ook de openings- en slotfilm van
het evenement zijn premières.
Gordel van Smaragd van Orlow
Seunke bijt het spits af, Robbe de
Hert zet op 3 oktober met Gas
ton's War een punt achter het
evenement. De dans om de Gou
den Kalveren is dan voorbij. In
totaal dingen 164 titels naar het
kleinood, dat in twaalf catego
rieën zal worden uitgereikt.
Om tot een afgewogen oordeel in
tien daarvan te komen zal de jury
onder leiding van André van der
Louw zich door 109 uur filmkij-
ken moeten worstelen. De reste
rende twee Kalveren, de Vakprijs
en de Cultuurprijs, worden door
respectievelijk Nederlandse film
makers en het festivalbestuur
toegekend.
Naast de Kalveren zijn er nog zes
prijzen te verdienen, waaronder
als noviteit de prijs van de Ne
derlandse Filmkritiek. De
Scène uit 'Turks Fruit', 25 jaar geleden de geruchtmakende debuutfilm van Monique van de Ven.
Grolsch Filmprijs is met 50.000
gulden de financieel aantrekke
lijkste onderscheiding. „En we
zijn druk doende om voor het jaar
2000 dat bedrag nog eens flink op
te trekken. Misschien kan het wel
de meest lucratieve cultuurprijs
van Nederland worden," belooft
juryvoorzitter Matthijs van Heij-
ningen.
De prijs, tot voor twee jaar toege
kend aan een 'aanstormend ta
lent', gaat nu naar een talent dat
het afgelopen jaar een opmerke
lijke filmprestatie heeft geleverd.
De drie genomineerden zullen op
de openingsavond bekend wor
den gemaakt.
De zondag van het festival, 28
september, belooft een bijzonde
re dag te worden. Niet alleen
houdt Ate de Jong dan de gebrui
kelijke cinema militans-lezing,
het is tevens voor de tweede keer
dit jaar 'de dag van de Neder
landse speelfilm'. Dit betekent
onder meer dat in de drie zalen
van de Utrechtse Rembrandt-
bioscoop tot 18.00 uur alle voor
stellingen gratis toegankelijk
zijn. „Bovendien houden we die
dag een forum over de productie
van de Nederlandse speelfilm.
Het is op een mooi tijdstip, zo
kort na de derde dinsdag in sep
tember," preludeert Jacques van
Heijningen.
Bijzonder is ook een initiatief van
Monique van de Ven. Ter gele
genheid van het feit dat vijfen
twintig jaar geleden de opnamen
startten van haar geruchtmaken
de debuutfilm Turks Fruit, orga
niseert de eregast van het festival
een - overigens besloten - reünie
voor een aantal bij die film be
trokkenen.
Tevens zullen naast de 27 speel
films die zij inmiddels op haar
naam heeft staan, twee onlangs
opgedoken en nog niet eerder
vertoonde korte filmpjes met Mo
nique van de Ven in de hoofdrol
worden vertoond. Het gaat om
Bankgeheim van Rob van Steen-
sel uti 1973 en Going van Anton
Kothuis uit 1981. Voor dat laatste
vijftien minuten durende filmpje
schreef Stevie Winwood de mu
ziek.
Naast het Monique van de Ven
retrospectief biedt het festival
ook een terugblik op de 1, 2, 3
Groep, ook wel de gouden lich
ting van de jaren zestig genoemd.
Het gaat om Kees (tegenwoordig)
Samuel Meijering, Renee Daal
der, Frans Bromet, Rem Kool
haas en Jan de Bont die later in
film en architectuur (Koolhaas)
hun sporen zouden verdienen.
Het is een extra accent op het fes
tival, dat net als vorig jaar met
een begroting werkt van 2,4 mil
joen gulden.
Door Marjan Mes
Het was hem niet te doen om een
politiek correcte verfilming van
Pasolini's leven en ook niet om het
nooit helemaal opgeloste vraag
stuk van diens gewelddadige
dood. „Het ging mij om een van
die gevaarlijke nachten waarin
het onvermijdelijke gebeurde,"
aldus regisseur Aurelio Grimaldi,
de maker van de documentair
aandoende speelfilm Nerolio. „Ik
wilde laten zien dat Pasolini elke
avond flirtte met de dood."
Elke avond ging de cineast/schrij
ver in zijn auto op zoek naar sek
suele bevrediging bij volksjon
gens, die hij daarvoor betaalde.
Volgens Grimaldi, die eerder be
kendheid kreeg door de rauwe Si-
ciliaanse hoerenfilm Le Buttane,
was Pasolini zich volkomen be
wust van de risico's die hij daarbij
liep.
In zijn onvoltooide roman Nero
Petrolio schreef Pasolini daar ook
onomwonden over. Hij was trou
wens niet alleen seksueel geïnte
resseerd in die jongens, maar ook
in wat er in hen omging en hoe zij
leefden. Bovendien zocht hij
warmte bij hen, hetgeen nooit
door die knullen werd begrepen.
Dat was ook Pasolini's tragiek.
De op Sicilië geboren Grimaldi
was leraar in een jeugdgevangenis
in Palermo en deelt met Pasolini
een fascinatie voor de zelfkant en
de onderwereld, waarvan onder
meer diens semi-documentaire
speelfilm Le Buttane een weer
slag was.
Via een documentaire vorm met
korrelige zwart-witbeelden pro
beert de regisseur van Nerolio het
karakter van de door hem bewon
derde Pasolini van binnenuit te
treffen, in een stijl die aan zijn
grote voorbeeld doet denken,
compleet met aangrijpende klas
sieke muziek. Pasolini's naam
wordt echter nergens genoemd,
hij heet gewoon De Dichter. Maar
de acteur die hem speelt, Marco
Cavichioli, lijkt sprekend op Pas
olini, al mist hij diens charisma,
dat imponerend geweest moet
zijn. De film is een persoonlijk ge
tint drieluik, waarin poëzie en ba
naliteit elkaar mooi aanvullen. In
de eerste episode reist De Dichter
met de trein naar Zuid-Italië, ter
wijl hij gretig de passagiers obser
veert, de gewone mensen die hem
ontroeren.
In Syracuse dwaalt hij door de
stad en langs de zee. Hij slaat een
groep voetballende jongens gade
en fantaseert over hun ontmaag
ding. 's Avonds op het strand la
ten enkelen van hen zich tegen be
taling door hem betasten, terwijl
in zijn auto klassieke muziek
klinkt.
In het tweede, langste deel zien
we De Dichter thuis met zijn bed
legerige moeder in Rome met wie
hij af en toe een aandoenlijk,
maar voor hem ook vaak een er
gerlijk gesprek voert. Hij wordt
bezocht door een student, die een
scriptie over hem wil schrijven,
maar die eigenlijk alleen hoopt
dat De Dichter hem een uitgever
bezorgt voor zijn eigen manu
script.
De Italiaanse kunstenaar heeft
een halve eeuw met zijn moeder
samengeleefd zonder ooit een gro
te liefde te hebben gekend of een
vaste vriend te hebben gehad. De
regisseur van Nerolio is er van uit
gegaan dat de nauwe relatie met
die moeder nooit ideaal geweest
kan zijn, maar ongetwijfeld vol
met irritaties gezeten moet heb
ben, hoewel Pasolini veel van zijn
moeder hield.
In het laatste deel pikt De Dichter
in Rome een jongen op, die hem 's
avonds op het. strand van Ostia zal
overrijden. De ijzige sterfscène
wordt begeleid door adembene
mende muziek uit Purcell's opera
King Arthur.
Grimaldi heeft er niet voor geko
zen om realistisch te zijn, zoals de
documentaire Un delitto Italiano
vorig jaar, maar wilde een speel
film in de geest van de kunstenaar
en niet naar de letter. Bij hem is er
Marco Cavichioli als de dichter/cineast Pier Paolo Pasolini in de speelfilm 'Nerolio'. foto argus film
maar één moordenaar, hoewel ou
der en sociaal aangepaster dan de
17-jarige Pino Pelosi, die Pasoli
ni's echte moordenaar was.
Juist door zijn literaire vrijheden
boeit Grimaldi's speelfilm meer
dan de documentaire, hoewel hij
evenmin veel nieuws toevoegt aan
onze kennis over Pasolini, van wie
de VPRO nog de komende twee
weken op zondagavond een speel
film uitzendt. Geen overbodige
luxe want de cineast dreigde toch
een beetje in de vergetelheid te ra
ken, in tegenstelling tot collega's
als Fellini en Visconti.
'Nerolio' van Aurelio Grimaldi draait in
Chassé Cinema in Breda.
Het ene moment is er liefde en
begrip, het volgende moment is er
woede.
Zo op het oog is het een gewoon
gezinnetje, eigenlijk is het een ge
woon gezinnetje. De ouders spe
len met het kind, proberen er
achter te komen via een therapie
waarom hun dochtertje niet
praat, maar ook zijn er vaak ru
zies, steeds vaker.
Het kind mag dan zwijgen, ze
weet heel goed wat er gaande is.
Dat maakt haar 'voice-over' dui
delijk, waarin ze reageert op haar
ouders. Ze doorziet de pogingen
haar aan het praten te krijgen,
maar weet ook precies wat er aan
de hand is tussen de vader en
moeder, zelfs beter dan ze zelf in
de gaten hebben.
Haar zwijgen is dan ook een pro
test tegen de ruzies. Ze wil dat
haar vader en moeder gelukkig
zijn, zoals vroeger. In flashbacks
worden haar prille herinneringen
aan gelukzalige dagen getoond,
toen thuis vreugde en harmonie
heersten.
Nu zwijgt ze en ziet het onheil
naderen. Ze wil met haar ouders
naar het platteland, omdat ze
daar beter naar elkaar toe kun
nen groeien, maar verbijsterd
moet ze aanzien hoe haar vader
en moeder uit elkaar groeien.
Vanuit de optiek van het kind
hebben hun ruzies in wezen geen
inhoud en betekenis.
Dat is nog het meest schrijnende
aan de film, dat regisseur Rolf de
Heer duidelijk maakt dat kinde
ren heel wat volwassener zijn dan
de ouders. Dat komt ook naar vo
ren in de leugens die ze het meis
je vertellen over de oorzaak van
de breuk, waarin ze zichzelf pro
beren vrij te pleiten.
Regisseur Rolf de Heer blijft de
hele film door in huis, en dan spe
ciaal in de kinderkamer van het
meisje, om de contouren van haar
belevingswereld zo scherp moge
lijk te tekenen. Het lukt hem ook
visueel door te dringen tot haar
innerlijk, dat zo vroeg al de stor
men van het leven moet door
staan.
Eerder verraste deze Australi
sche filmer al met Bad Boy Bub-
by, waarin hij eveneens het inte
rieur van een eenling aftastte
naar zijn reacties op de buiten
wereld. Ook The Quiet Room is
een belangrijke en leerzame film,
die de deur opent naar de stilte
kamer van het kind, waar het ka
baal van de ouders een ander per
spectief krijgt.
'The Quiet Room' van Rudolf de Heer
draait in Chassé Cinema in Breda.
Door Jos Kessels
We leven helaas in een maat
schappij waar het kind vaak de
rekening betaalt van de onvol
wassenheid en het egoïsme van
de ouders. The Quiet Room van
de in Nederland geboren Austra
lische regisseur Rolf de Heer be
licht de gezinsproblemen vanuit
het kind. Niet alleen is het een
goede en originele film, hij geeft
ook heel exact en ontroerend aan
hoe kinderen reageren op het ge
stuntel van volwassenen.
Van de ene op de andere dag
houdt het zevenjarige dochtertje
van een jong echtpaar op met
praten. Haar zwijgen roept bij de
ouders gemengde gevoelens op.
Het gezinnetje van 'The Quiet
Room'.
