Of
WILLEMSEN
'Mooiste begroting sinds jaren'
Schietpartij in Bergen
op Zoom eist gewonde
DE STEM
Meer koopkracht voor iedereen I Kabinet probeert optimisme te temperen
Beeld kwijt,
fiets terug
0800 0345
u/aND- en vloertegels
up-to-date sanitair
luxalon plafonds
DAGBLAD VOOR Z U I D W E S T-N E D E R L A N
gESSSS
Z~'
Vlaams - Brabant,
jong en
vindingrijk
W2M
Waarschijnlijk afrekening drugswereld
Wat Je ook
zoekt, je vindt
het altijd!
De Gratis
Gouden Gids Lijn9
Mogelijk opslag
kernafval bij
centrale Doel
'Covra komt in
problemen met
opslag kernafval'
Rijk-begroting
nffESSOIRES
Barmen Gemarke o.l.v. Jan Cae-
yers, solisten, 9de van Beetho
ven.
VEURNE
Huis Rutsaert: Vleeshou-
wersstr. 18 (058-31.21.54). 20-9
(20.30 u.): Flanders Recorder
Quartet Vier op 'n Rij, van klas
siek naar romantiek (FvV)-
St.-Walburgakerk: (058-
31.52.28). 21-9(16 u.): Ludo
Geloen (orgel) en Laidos koor
o.l.v. Marleen Annemans.
WESTERIO
Abdij van Tongerlo: (014-
54.75.75). 20-9 (20 u.): Ensem
ble Walter Boeykens, M.N. de
Callatay (sopraan), werk van
Schubert (FvV).
iOODGIETERS-INSTALLATIEBEDRIJF
DE STEM
8 "71
0311 000218"
I I I I
137e JAARGANG
4 KATERNEN
De Binnenkrant A2
Binnenland A3 A4
Buitenland A5
Beurs ^6
Economie A7
Sport B1t/mB3
Miljoenennota M1 t/m M5
Zeeland Ct t/m C5
WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1997
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 2,00 - ZATERDAG: 2,75
Gids
D1
RTV-programma's D2
Lijf Leven E1t/mE3
In xtc zit
steeds vaker
amfetamine
IMF juicht
over groei
economie
PAGINA
Ajax blameert
zich
in Maribor
PAGINA
Twente verliest
van
Lilleström
PAGINA
Muziek Jimi
Hendrix leeft
na ruim kwart
eeuw voort
Stress en geluk
van vissen in
gevangenschap
1
'ij
PAGINA
Van onze Haagse redactie
UI>A« TTA tiortAvinrtofVo/».
Historische Concerten. De
historische concerten in Lom
beek vinden plaats in de vroeg-
gotische Onze-Lieve-Vrouw-
kerk,
gebouwd
rond 1300, De kerk herbergt een
beroemd retabel uit de 16de
eeuw en het historische Goy-
naut-orgel van 1753. Michael
Schonheit, organist van het
Gewandhaus van Leipzig, opent
de reeks van drie concerten. Met
medewerking van de hoboïst
Norbert Kaschel vertolkt hij
werken van Handel, Bach en
Krebs. De Noord-Nederlandse
organist Peter Westerbrmk ver
zorgt, samen met het koor en
orkest van de Jan Niklaasstich-
ting uit Halle, het tweede con
cert. Op het programma staan
werken van Handel, Schubert
en Brahms. Traditiegetrouw
sluit de organist Jozef Sluys de
reeks af. Samen met het Haydn
Baroktrio speelt hij werken van
Haydn, Johann Christian Bach
en Mozart. (Lombeek-Roosdaal, 21
en 28 september en 5 oktober om 16
uur)
GENT
De Vlaamse Opera: Schouve
burgstr. 3 09-225.24.25). 21.
23-9 (20 u.): „La Clemenza di
Tito" opera van Mozart, door
De Vlaamse Opera, muz. leid.
Roy Goodman, regie Pierre con
stant.
Beethoven Academie. Het
cultureel centrum De Velinx in
Tongeren opent het seizoen met
de onsterfelijke Negende symfonie
van Beethoven. De nieuwe ver
sievan dit populaire werk wordt
uitgevoerd door de Beethoven
Academie o.l.v. Jan Caeyers. De
solisten zijn Camilla Nylund,
Monika Groop, Scot Weir en
Michael George. Twee koren, de
Kantorei Barmen Gemarke uit
Wuppertal en het knapenkoor
ta Mei Jubilo uit Sint-Niklaas
verlenen hun medewerking in
het machtige slotdeel van deze
symfonie. (Tongeren
Ex Tempore. Het vocaal en ins
trumentaal ensemble van Flo-
nanHeyerick is op verschillende
artistieke fronten actief. Terwijl
f Vlaanderen Monteverdi in
e &jker zet, koos hij voor een
concert in Maastricht Monte-
yerd3's landgenoot Stefano
Landi 587-1639). Ex Tempore
veitolkt zijn "dramma per musi-
ca II Sant'Alessio in een concer-
ante versie. Landi schreef deze
geestelijke opera voor de cama-
OfPeri?de te Rome in 1631.
Maastricht, Theater aan het Vrijt-
september om 20.30 uur, 00-
M-43-350.55.55)
Vincent Royer. Het Atelier 340
°™-7erk van de Brusselse
alt act Bob Verschueren, die
„i®.,natuurliike materialen
Ê^'Voortwee laar begon
de nankg van een Man-
«nUvu.De Franse compo-
zal bif a °llSt Vülcent Royer
Hii ,w u Werk Improviseren.
AJw ?ter van het Ensemble
fflffirfflfi Z'Ctl toele8t op de
De Ploter: Kerkstr.4 (02 chi. -Vuur)
582.44.33). 21-9 (20 uT
co" musical door NU
aanbevolen
HOEILAART
Sporthal: Koldamstr. 'Ij.
9 f20.30 u.): Op eraconcert «w
het BRTN-FilharmoraschOrx®
o.l.v. Frank Shipway met Wj
ela Kazradjian, sopraain, M
Claessen, bariton en Jon Rum
Arason, tenor. Operafragmen
ten van Verdi, Puccini eri Saint
Saëns. Kaarten: 02-657.41.9U.
De Bogaard: Minderbroe- g
dersstr. 29 (Ot 1-68.79.59).
(20.15 u.): „II Trovatore W"
Verdi, door solisten Neder
lands-VI aamse Opera en t
Promenade Orkest o.l.v. Ernes
Maes.
opent het seizen
Mozarts
laatste Italiaanse opera. Roy
Goodman dirigeert en Pierre Constant
regisseert in decors en kostuums van
Roberto Platé en Emmanuel Peduzzi.
De bezetting verenigt £1
Keith Lewis (Tito), Marie-Ange
Todorovitch (Sesto), Janice Watson
(Vitellia), Kathleen Brett (Servilia),
Hanne Fischer (Annio) en Christophe
Fel (Publio).
Inde zomer van 1791 was Mozart Die Zau-
berflöte aan het afwerken toen hij twee
opdrachten kreeg die hij, gezien zijn penibele
financiële toestand, moeilijk kon afwijzen. De
eerste kwam van een geheimzinnige vreem
deling die hem een Requiem bestelde. Mozart
was nog niet erg met de compositie opgescho
ten toen men hem vanuit Praag liet weten dat
men in allerijl een feestelijke opera wou om de
kroning van keizer Leopold II tot koning van
Bohemen te vieren.
In een politiek onzekere tijd, in een Euro
pa overschaduwd door het spook van de Fran
se Revolutie, vond men het gepast een gele
genheidswerk te hebben waarin de wijsheid
en de edelmoedigheid van een monarch bena
drukt werd. Dus stelde men Mozart een
bestaand libretto van Metastasio voor, dat
voor de gelegenheid bijgewerkt werd: La Cle
menza di Tito.
Titus Flavius Sabinus Vespasianus leefde
van 39 tot 81 na Christus. Hij was de zoon van
de eerste plebejische keizer van Rome, Vespa
sianus. Hij groeide op aan het hof van Nero,
vocht als officier met de Romeinse legioenen,
plunderde Jeruzalem en verwoestte de joodse
tempel in 70. Hij stond bekend als een
onbuigzaam man en men verweet hem een
liederlijke levensstijl. Hij had een relatie met
Berenice, de weduwe van Herodes van Chal-
cis.
Toen Titus zijn vader in 79 opvolgde, werd
hij, aldus Suetonius, een ander man, bezorgd
om zijn onderdanen, begrijpend en mild. Hij
stierf in 81, naar men vermoed vergiftigd door
zijn broer Domitianus. Het motto van zijn
regeringsperiode was Amor et deliciae generis
humani (liefde en vreugde voor de mensheid).
Mozart componeerde La Clemenza di Tito in
een minimum van tijd. De eerste opvoering
vond plaats in Praag op 6 september 1791. Die
Zauberflöte ging op 30 september 1791 in
Wenen in première. Drie maanden later was
Mozart dood. La Clemenza di Tito was de laatste
opera die hij afwerkte en de eerste die hem
een zekere internationale bekendheid ver
schafte. Gedurende veertig jaar na Mozarts
dood was Clemenza een van zijn populairste
opera's. Waarschijnlijk droeg het verhaal met
zijn verheven moraal meer de goedkeuring
van het negentiende-eeuwse publiek weg dan
Le Nozze di Figaro, Don Giovanni en Cosi fan tutte
met de als frivool en zelfs immoreel bestem
pelde libretto's van da Ponte.
Rond 1850 verdween Clemenza in de ver
getelheid om pas een eeuw later opnieuw
enige aandacht te krijgen. De toen nog gang
bare opvatting dat Clemenza ondanks mooie
muziek, dramatisch geen sterk werk was,
werd ontzenuwd door de producties van
Jean-Pierre Ponnelle in München en Keulen.
Later was er de internationaal bejubelde ver
sie die Karl-Ernst Herrmann in De Munt pre
senteerde in juni 1982.
Pierre Constant, de Franse regisseur van
Clemenza in de Vlaamse Opera, weet dat hij
tegen die herinnering moet vechten. Tijdens
de voorbije jaren realiseerde hij de da Ponte
trilogie voor het Atelier Lyrique de Tourcoing
en hij vindt het fijn dat hij op die ervaring kan
voortbouwen. "Mozart greep voor Clemenza
terug naar de toen al verouderde vorm van de
opera seria, maar gaf die de dramatische
impuls mee die hij uit de drie da Ponte-ope-
ra's overgehouden had. De structuur is anders
en zeker de manier waarop Mozart de recita
tieven behandelt. In de finale van het eerste
bedrijf combineert hij soli en koor, politieke
intrige en intieme gevoelens tot een muzikaal
absoluut grandioos ensemble."
"In Clemenza vechten mensen om macht,
maar misschien nog meer om liefde. Sesto
houdt van Vitellia, maar zij wil Tito en Tito
houdt op zijn beurt van Sesto. Je kan die lief
de op verschillende manieren interpreteren,
maar in de grote confrontatie tussen de keizer
en de vriend die hem naar het leven stond,
zegt Sesto tot Tito ti ricorda il primo amore (her
inner je de eerste liefde). Ze zitten eigenlijk in een
helse kring. Ze willen elkaar bereiken, maar
slagen er niet in. Het gevolg is een grote een
zaamheid."
"Voor Tito komt daar nog de eenzaamheid
van de heerser bij. Hij'is een man vol teder
heid die de liefde van zijn vrienden en van zijn
volk nodig heeft en die misschien niet echt
voor de macht gemaakt is. Hij is zeker niet de
keizer die Publio, de prefect van de Pretori-
aanse garde, wenst."
"We hebben er lang over nagedacht hoe
we de opera zouden visualiseren. We combi
neren drie periodes. De kostuums evoceren de
eeuw van de verlichting, van de muziek. Het
decor is een antieke arena, maar gerealiseerd
met hedendaagse materialen. Als handelings
plaats kozen we een arena. De laatste tonelen
van de opera spelen er zich af en een arena is
bovendien het toneel van politiek als schouw
spel, de plaats waar privé-leven en openbaar
leven tegelijkertijd voor de massa ten prooi
gegooid worden."
Gent, Vlaamse Opera, op 2123,26 en 30 september
om20uur,28 september om 15 uur, 09-225.24.25.
Autwerpen, Vlaamse Opero, op 8,10,14,16 en 18 okto
ber om 20 uur, 12 oktober om 15 uur, 03-233.66.85.
Dirigent Roy
Goodman.
©Annemie
Augustijns
Opgericht in 1995, na de splitsing van de
provincie Brabant, is Vlaams-Brabant de
jongste afdeling van het Festival van Vlaande
ren. De organi
satoren hebben
een originele formule uitgedacht die ze conse
quent naleven. In de even jaren ligt het accent
op de 20ste-eeuwse muziek, in de oneven op
de oude muziek. Daarnaast heeft men nog de
Repertoireconcerten, ook die getuigen van
een doordachte programmatie.
In 1997 is dus de oude muziek aan de
beurt, in totaal vijf hoogstaande concerten in
de Leuvense Sint-Geertruikerk en in de ro-
maanse kerk van Bertem. Ook hier wordt de
500ste verjaardag van de dood van Johannes
Ockeghem herdacht. Na zovele Ockeghem-
concerten in Alden Biesen en Antwerpen zou
men kunnen denken dat Leuven noodge
dwongen werken van deze Vlaamse polyfo-
nist in herhaling moet programmeren. Fout.
Er zijn zelfs twee cruciale werken uit het oeu
vre van Ockeghem die dit jaar nog niet uitge
voerd werden. The Clerks' Group van Edward
Wickham vertolkt naast enkele Maria-motet-
ten de vierstemmige Missa Prolationum. Het is
een werk in de traditie van Ockeghems cere
brale schrijfwijze. Zijn Requiem is zelfs de
oudst bewaarde polyfone dodenmis. Zij wordt
door het Daedalus Ensemble vertolkt. In die
context zijn er nog twee concerten van het
Huelgas Ensemble en van de minder bekende
Engelsen Henry's Eight The Dufay Collecti
ve.
Tot de hoogtepunten van de Repertoirecon
certen moeten het recital van de pianist
Andras Schiff (Schubert) en de Stravinsky-
avond gerekend worden. Stravinsky's Agon
wordt zelfs twee keer uitgevoerd, eerst als bal
let in de choreografie van George Balanchine
met het Nationale Ballet uit Nederland, bege
leid op twee piano's, en dan in een orkestver
sie, uitgevoerd door het BRTN Filharmonisch
Orkest.
Nieuw zijn de concerten in de Vlaamse
rand rond Brussel. Onder het motto Maestro al
Cembalo vertolken de belangrijkste klavecinis-
ten van dit ogenblik, Gustav Leonhardt
(Wemmei), Andreas Staier (Wezembeek-
Oppem) en Christophe Rousset (Sint-Genesi-
us-Rodelatere werken voor klavecimbel van
Johann Sebastian Bach. In de historische ste
den treden ook andere grote musici op, onder
anderen Zeger Vandersteene, Levente Kende,
Florian Heyerick en het ensemble Oxalys uit
eigen land en Pieter Wispelwey en Peter
Zazofsky uit het buitenland. (Mirek Cemy
Festivol van Vlaonderen Vlaams-Brabant, tot 30 okto
ber. Inlichtingen: 016-20.05.40.
mmmm
1998 mo-
tgeld voor
'lbaar be-
ëid beta-
jn).
tt de inko-
1.000 stu-
jnmerking
beurs,
personeel
ien fiscaal
miljoen),
kelijke ei
kenfonds-
el. De bij-
:n per po-
uderen en
en gulden
^e opvang
Dt 12 jaar,
end plaat-
hdingen -
ts het cel
zijn ge-
edaald. In
|9, dit jaar
PAGINA
11/20
Minder warm
De wind gaat geleidelijk naar het noordwesten. Het wordt
dan een stuk frisser. Vandaag zijn er eerst perioden met
zon, later neemt de bewolking toe en is er kans op een en
kel buitje.
Van onze verslaggever
Bergen op Zöom - Bij een schietpartij op het industrieterrein
Noordland in Bergen op Zoom is gistermiddag een 31-jarige
Engelsman ernstig gewond geraakt.
De kogel die hij in zijn rug kreeg,
is in het ziekenhuis Lievensberg
operatief verwijderd. Gistera
vond was de man buiten levens
gevaar. De 35-jarige S. el M. uit
Bergen op Zoom zit vast op het
politiebureau. Hij meldde zich
daar zelf aan. Het is nog onduide
lijk of hij ook de schutter is. Ge
tuigen hebben na de schietpartij
twee mensen in een auto zien
wegrijden. Ook zou iemand zijn
weggevlucht in een aangrenzend
maisveld. Een zoektocht met een
helikopter en met politiehonden
leverde echter niets op. De
schietpartij is waarschijnlijk een
afrekening in de drugswereld. De
gewonde viel in of bij de zoge
naamde 'growshop' Obelix, ge
vestigd in bedrijvencentrum
Spectrum. Een growshop levert
materiaal en grondstoffen voor
de wietteelt. De hele dag hing er
gisteren rond Obelix al een ge
spannen sfeer. Tot twee keer toe
werd de politie geroepen, de eer
ste keren leek er weinig meer aan
de hand dan een ruzie over een
schuld. De derde keer echter gold
de oproep een schietpartij en
kroop er een gewonde uit de sloot
voor het bedrijvencentrum. Vol
gens de politie zijn het slachtof
fer en de aangehouden Bergenaar
in mei van dit jaar al betrokken
geweest bij een schietpartij in
Roosendaal.
Van onze verslaggeefster
Breda - In plaats van zijn ver
dwenen kunstwerk heeft kunste
naar Jan Maas zijn twee weken
geleden gestolen fiets uit de Bre
dase singel gevist.
Het honderd kilo zware kunst
werk van gepolijst Belgisch
hardsteen stond tentoongesteld
aan de Vierwindenstraat. Maas
ontdekte de verdwijning gisteren.
Hij is met de havenmeester van
Breda gaan dreggen in de singel.
Tot zijn verbazing kwam de ge
stolen fiets toen tevoorschijn. „Ik
ga nu vragen aan de brandweer
of die eens wil kijken als ze op
deze plek een oefening doen. Als
zij ook niets kunnen vinden, zal
het beeld wel bij iemand in de
tuin staan."
(ADVERTENTIES)
Doel - België gaat onderzoeken
of bij de kerncentrale in Doel op
slag van radio-actief afval moge
lijk is. De Nationale Instelling
voor Radioactief Afval zegt dat
de resultaten van deze studie pas
over tien jaar bekend zullen zijn.
De klei in de buurt van Doel is
volgens wetenschappers van dc
Rijksuniversiteit Gent geschikt
voor de opslag van kernafval.
ZIE BUITENLAND - A5:
Onderzoek naar geschiktheid
Doel voor opslaglcernafval
Van onze verslaggeefster
Borssele - Minister Wijers van
Economische Zaken verwacht
dat Covra in Boissele de Neder
landse contractuele verplichtin
gen over het terughalen van hoog
radio-actief afval uit Engeland
niet kan nakomen.
Alternatieven zijn er niet, meldt
de minister in antwoord op Ka
mervragen van de WD. Volgens
Wijers vindt er op korte termijn
overleg plaats met de betrokke
nen, maar is er geen oplossing in
zicht.
Covra beschikt nog steeds niet
over vergunningen om een ge
bouw voor opslag en eventuele
verwerking van dit afval op tijd
te bouwen. Terwijl het materiaal
in 2001 wel naar Nederland
komt. Covra komt volgens Wijers
al veel eerder in de knel met de
normale bedrijfsvoering.
ZIE ZEELAND-C1:
'Nieuwe opslag is nooit op tijd" klaar'
[S&jfcsJBI, ZK Zi ,1 1:
De Stem houdt u op de hoogte van het nieuws uit stad en
streek, binnen- en buitenland en van al het andere dat zich
afspeelt in de wijde wereld van sport, economie, kunst en
cultuur. Daarom neemt u een abonnement op De Stem.
Uw abonnementskeuze is:
Q een proefabonnement van 6 weken voor 31,-
of een abonnement waarbij u De Stem de eerste 2 weken gratis ontvangt.
Per maand d.m.v. automatische afschrijving32,50*
Per kwartaal d.m.v. automatische afschrijving93,50*
D Eer kwartaal d.m.v. .acceptgiro97,50
O kiest voor automatisch betalen en ontvangt een Parkerpen.
Naam:
Adres;,.........
Postcode;...,...,,..,.,...;..,Plaats:.,.....,
Telefoon:Bank/Gironr
Handtekening;.
Stuur
21-202
i bon in een open envelop zonder postzegel naar:
Dagblad De Stem, Afdeling Lezerscontaet,
Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
J