Sport
deSt]
'Het is werk en niets meer dan dat
te;
DE STEM
WHITBREAD - ZEILRACE ROND DE WERELD
Het Nederlandse Whitbreadteam kent geen passie meer:
'God zij
met ons'
Hans Bouscholte
Piet van de
Nieuwenhuijzen
Hans Horrevoets
10. I
DE ETAPPES:
3 Fremantle - Sydney
Meer koop-dan
huurwoningen
i;
Poolcirkel
£veivaur
ica's Challenge (VSt)
Chessie Racing (VSt)
George Collins (VSt)
EUROPA
Baltimore
Annapolis
EF Education (Zwe)
Christine Guiltou (Fra)
Paul Cayard (VSt)
AFRIKA
ZUID-AMERIKA
SaoSebastiao
(Sao Paolo)
Merit Cup (Mon)
Grant Dalton (N2
AUSTRALIË
WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1997 03
Met een zeilboot de we
reld rond. Voor veel
mensen een droom, een
avontuur dat zijn weer
ga niet kent. Maar voor
de zeilers van de Bru
nelSunergy, het Neder
landse schip dat mee
doet aan de Whitbread
Round The World Race,
is het geen nachtelijk
hersenspinsel. Het is
voor de zeebonken zelfs
'gewoon' werk. „Die ra
ce is voor tachtig pro
cent afzien, voor vijftien
procent fun en voor
slechts vijf procent
mooi," vertelt Hans
Bouscholte, de Prinsen-
beekse schipper van de
zeilboot.
Door Antal Crielaard
IJmuiden - Drie Brabanders va
ren mee op de BrunelSunergy.
Prinsenbekenaar Hans Bou
scholte wordt tijdens de reis,
die op 21 september begint, bij
gestaan door Hans Horrevoets
uit Made en door Piet van de
Nieuwenhuizen uit Roosendaal.
Op wereldreis met een van de
snelste zeilboten ter wereld. Het
lijkt een jongensboek, de zeven
wereldzeeën bevaren, zonnen op
de grote oceaan en afzien langs
de Zuidpool. Kan het mooier?
„Het is werk en daar heb je het
wel mee gezegd," stelt Horre
voets onomwonden. „Natuurlijk
moet je een beetje gek zijn om je
te wagen aan zo'n avontuur.
Maar ik wilde al van kinds af
aan beroepszeiler worden en
door deze reis wordt dat werke
lijkheid. Maar vergis je niet
hoor, het is echt afzien. Op de
zware momenten is het echt niet
leuk."
Roosendaler Van de Nieuwen
huizen is er ook duidelijk over.
„Het is mijn werk, ik moet toch
geld verdienen. Ik zeil al sinds
mijn twaalfde. Sinds vijf jaar
ben ik prof."
De Nederlandse equipe heeft als
uitvalsbasis IJmuiden. Vandaar-
uit wordt er getraind op de
Noordzee. Voor een wedstrijd
van het formaat van de Whit
bread - met 31.600 zeemijlen
(50.000 kilometer) de langste en
grootste zeilwedstrijd ter wereld
- is een gedegen voorbereiding
even belangrijk als de wedstrijd
zelf.
Op de dag dat ik een kijkje neem
op de BrunelSunergy, is het
mooi weer. Er staat ongeveer
windkracht vier en dus kan er
volop getest en getraind worden.
Volgens Horrevoets is dat van
cruciaal belang.
„Je kan het zeilen op dit niveau
het beste vergelijken met de for
mule 1. Het gaat soms echt om
seconden. Bij de vorige race die
we voeren, bedroeg het verschil
tussen de nummer één en de
nummer twee slechts 35 secon
den. Dat betekent dat je heel
goed op elkaar ingespeeld moet
zijn. Maar nog belangrijker is
het om te weten bij welke om
standigheden je welke zeilen
moet gebruiken. Want als je tij
dens de wedstrijd een verkeerd
zeil neemt, kan dat snelheid
schelen en dat betekent verlies."
Race-monster
Behalve de bemanning is ook de
bouw van het schip belangrijk.
De stoer in vele kleuren geschil
derde BrunelSunergy, die een
sublieme boeglijn heeft, straalt
de snelheid van een race-mon
ster uit. De buitenkant van de
boot staat in schril contrast met
het design binnenboord. Het he
le keukenblok weegt niet meer
dan vijftien kilo. Een likje verf is
er nergens te vinden, want elk
grammetje is er één te veel. Hoe
lichter het geheel, hoe hoger de
snelheid die ontwikkeld kan
worden. Dat gaat zelfs zover, dat
de zeilers geen persoonlijke din
gen mee kunnen nemen tijdens
de reis.
Functie aan boord: Schipper
Leeftijd: 34
Geboorteplaats: Prinsenbeek
Woonplaats: Knokke
Professioneel zeiler vanaf: 1936
Staat van dienst:
Won als eerste niet-Fransman
de Tour de France a Voile
Sportman van het jaar in
Noord-Frankrijk
Won vijf solo zeilraces
De drie Brabantse zeemannen, v.l.n.r.: Hans Horrevoets, Piet van de Nieuwenhuijzen en Hans Bouscholte.
FOTO'S SIMON KEUZER
„Boeken of een radio kun je hier
aan boord echt niet vinden tij
dens de wedstrijd. We zijn met
twaalf bemanningsleden. Als ie
dereen een boek mee zou nemen,
betekent dat veel te veel ge
wicht; dat kan niet. Aan de an
dere kant heb je ook geen tijd om
te lezen of om naar de radio te
luisteren. Als je niet hoeft te
werken, wil je slapen. Dat is veel
Functie aan boord: Voordekker,
dokter en verantwoordelijk voor
het eten
Leeftijd: 25
Geboorteplaats: Bergen op
Zoom
Woonplaats: Roosendaal
Professioneel zeiler vanaf: 1992
Staat van dienst:
Twee keer wereldkampioen in
de X-99 zeilklasse
Gekozen tot beste bemannings
lid in het internationale Match
Race Circuit in 1995
Zeilt al vijf jaar internationale
topwedstrijden in het inter
nationale zeilcircuit
belangrijker," zegt Horrevoets.
Maar ook het slapen op de boot
is niet altijd een pretje. De be
manning slaapt op een soort
lichtgewicht stretchertjes die
zonder enige bescherming aan
de wand van het binnenschip
hangen.
Horrevoets: „Als we met slecht
weer een zeil moeten wisselen,
komt dat afgehaalde zeil gewoon
Functie aan boord: Trimmer
zeilmaker en verantwoordelijk
voor alle zeilen aan boord
Leeftijd: 23
Geboorteplaats: Made
Woonplaats: Made
Professioneel zeiler vanaf: 1996
Staat van dienst:
Nederlands kampioen in de
IMS-klasse
Al twee jaar actief in het inter
nationale MUMM 36-circuit
hier naar binnen. Je kan jezelf
voorstellen dat je dan niet echt
rustig meer slaapt, want van een
nat zeil komen toch heel wat li
ters water, die dan zo je bedje
indruipen. Als het warm weer is,
maakt dat niet zoveel uit. Maar
we varen ook langs de Zuidpool.
Dan wordt het toch iets minder
leuk."
Schipper Bouscholte was oor
spronkelijk niet aangewezen om
als eerste man op te treden tij
dens de wedstrijd. Vooraf was
gekozen voor de jonge en oner
varen Arend van Bergeijk. Sa
men met drie anderen zou hij het
gezag voeren. In de voorberei
ding bleek dat dat niet werkte.
Na goed overleg werd toen Bou
scholte aangesteld.
weieens gezegd dat de kapitein
over leven en dood beslist en dat
is natuurlijk ook zo. Dat ging bij
Arend niet zo goed. Ik heb wat
meer autoriteit. Naar mij luiste
ren ze beter."
Bouscholte staat geconcentreerd
achter het stuurwiel. Om opti
male testresultaten te bereiken,
moet hij zo goed mogelijk koers
houden. „Dat is belangrijk hè,
dan kunnen we straks optimaal
vergelijken welke zeilen onder
welke omstandigheden het beste
zijn."
Ook Bouscholte geeft toe dat het
niet altijd even leuk is om op het
schip te varen. „Het is tachtig
procent afzien, vijftien procent
fun en slecht vijf procent mooi.
De voldoening komt pas na de
race. Als je terugkijkt, zie je
pas de leuke dingen. Echte ro
mantiek is er niet. Er zijn wel
mooie dingen. Als je zeilt met
volle maan en weinig wind, of
juist met heel veel wind en volle
zeilen. Dat zijn momenten waar
op je geniet, maar die komen
slechts sporadisch voor."
De crew van de BrunelSunergy
bestaat uit twaalf mensen. Het
schip vaart dan wel onder Ne
derlandse vlag, maar puur Ne
derlands is de bemanning abso
luut niet. Er varen mannen mee
uit Zwitserland, Zuid-Afrika,
Engeland en Frankrijk. Voer
taal? Engels. Grappen? Over
vrouwen. Dat mag duidelijk zijn.
Vrienden
Negen maanden op zee met
twaalf dezelfde gezichten. Dan
moet je of goede vrienden zijn of
jezelf heel goed kunnen beheer
sen.
„Ik wen er nu al aan. Je bent ge
woon heel close met elkaar. Ik
denk wel dat het gebrek aan pri
vacy me tegen zal vallen, dat het
me gaat tegenstaan. Maar je bent
prof. Daar moet je je overheen
zetten. Maar of je vrienden moet
zijn? Ik zie mijn zeilgenoten als
collega's, als kennissen. Slechts
een enkeling wil ik 'vriend' noe
men," vertelt Horrevoets.
Na de ochtend, die volledig in
het teken van testen stond, is het
moment aangebroken waarop de
teugels even wat gevierd wor
den. Een van de Engelsen komt
boven met een grote mand eten.
Er wordt meteen gewaarschuwd:
„Als je wat wilt eten, moet je
snel zijn. Het eten is hier altijd
zo op." En inderdaad, de sand
wiches met kaas, de appels en de
repen chocola zijn in no-time
weggewerkt.
De achtergebleven restjes wor
den weggespoeld met cola en een
ondefinieerbaar geel drankje,
dat verdacht veel weg heeft van
ouderwetse ranja.
Horrevoets legt
Werk
Leven én dood
„Als schipper heb je de verant
woordelijkheid over de boot, de
mensen, de taken aan boord,
maar ook ten opzichte van de
sponsors en de pers. Er wordt
De BrunelSunergy, het
Nederlandse schip dat
meedoet aan de Whit
bread Round The
World Race.
Kvaerner Innovation (Woo;
Kmrt Frastad (Noo)
Silk Cut (GBr)
Lawrie Smith (GBr)
G R C 7
Swedish Match (Zwe)
Gunnar Krantz (Zwe) I Erie Williams (NZe)
Prince £dwar&-'
eilanden
Kergutlen
Toshiba (VSt)
Dennis Conner (VSt) I Chris Dickson (NZe)
stromingen
gie- windrichting
uit dat deze lunch een hele ande
re is dan het voedsel dat tijdens
de tocht wordt gegeten. Met een
blik van afgrijzen in zijn ogen'
„Dan eten we gevriesdroogde
groenten en powerbars. Dat zijn
een soort repen die het midden
houden tussen chocola en kauw
gom. Echt'niet te eten. Verder
drinken we uitsluitend water
dat met een watermaker hier aan
boord wordt aangemaakt. Je
kunt natuurlijk geen liters cola
meenemen. Want dat weegt weer
te veel." Met een lach vervolgt
hij: „We nemen zelfs geen suiker
mee, wel candarel, want dat is
een stuk minder zwaar."
Ook de middag wordt volledig
benut met het uitvoeren van
tests. De leden van het Brunei-
Sunergy-team laten niets aan
het toeval over. Want als je met
een begroting van ongeveer 8K
miljoen gulden werkt, laat je het
wel na om te freewheelen.
Het is werk en niets meer
dat.
7350zeemijlen (l 3612 km)
21 sept. - 22 okt. 1997
De etappe van de Doldrums: een
mengeling van windstiltes en
regenbuien in het gebied rond de
evenaar. De schepen moet onderweg
de eilanden Fernando de Noronha en
llha da Trinidade aan bakboord houden.
Vervolgens koerst de vloot met hoge
snelheid voor de wind naar Kaapstad.
4600 zeemijlen (8519 km)
8nov. - 24 nov. 1997
De loodzware tweede etappe neemt de
schepen mee over de ruige Zuidelijke
Oceaan, diep in een zee van ijsbergen,
die elk moment een schip aan flarden
kunnen scheuren. Deelnemers zullen
gedurende deze twee weken
waarschijnlijk tot de veertigste of
vijftigste breedtegraad of nog dieper
zakken om depressies te kunnen
oppikken, die ze met halsbrekende
snelheden naar Fremantle kunnen
voeren. Het dillemma schuilt in de
snellere maar veel gevaarlijker zuidelijke
route en de langzamere maar veiliger
noordelijke variant.
2250 zeemijlen (4167 km)
13 dec. -22 dec. 1997
Alles draait in deze etappe om het weer;
ten zuiden van Australië komt warme
lucht uit de woestijngebieden in
aanraking met koudefronten uit de
Zuidelijke Oceaan en dat zorgt voor
sterk wisselende omstandigheden.
1270zeemijlen (2352 km)
4 jan.-9 jan. 1998
Een nek-aan-nek-race over de
onvoorspelbare Tasmanzee. Veel zal
afhangen van het vakmanschap van de
navigators en schippers. Waarschijniy*
wordt veel aan de wind gezeild. Voor
de bemanning is dit zwaarder door de
vele zeilwisselingen.
6670 zeemijlen (12352 km)
1feb.-23feb.1998
Terug naar de Zuidelijke Oceaan op we)
naar de gevreesde Kaap Hoorn, de
zuidelijkste landtong van Zuid-Amenka,
waar de winden vrij spel hebben. D*
wordt koers gezet naar de warme
klimaten in het noorden.
■Het gaat goed?', begroet c
goedmoedige patron c
vraagtoon. Het antwoord
bevestigend. 'Ik ben blij', zi
hij de jaarlijkse welkomstcoi
versatie met het neerstrijkei
de Nederlandse contingei
voort, 'dat iedereen weer U
rug is'. Gaat hij eindelijk wr
verdienen, want van de omzt
die de plaatselijke boerei
stand bij hem achterlaat, ka
de schoorsteen niet roker
Fransen houden het bij ee
twaalfuurlijk glas. Geef her
de noordelingen maar. Di
warmen zich met kwantiteit.
Voor het vaderland in de:
vreemde laat de kroegbaa
dagelijks een Nederlands:
krant komen. Het gezelschaj
trekt zich daarmee terug aai
een tafel in de hoek. De com
mentaren klinken tot oj
straat. 'Die Van Mierlo bak
er niets van' en 'Sorgdrage;
heeft wel een lekker smoeltje
maar van regeren begrijpt ze
niets'.
Het bericht dat 75.000 Neder
landse gezinnen zich slechts
om de andere dag een warme
maaltijd kunnen permitteren,
wekt verbazing. Niemand
kent zo iemand. En dat de te
bereiken leeftijd afhankelijk
is van het welstandsniveau,
daarvan heeft eveneens nie
mand ooit gehoord. 'Rijken
die gemiddeld drie jaar ouder
worden dan armen: onmoge
lijk. Het is eerder andersom,
hoe hoger de functie, hoe
meer kans op een hartinfarct.
En moet je eens naar een be
jaardentehuis gaan. Dat zit
vol met stokoud volk dat op
kosten van de gemeenschap
verzorgd moet worden'. En
honderdduizenden families
die nooit op vakantie kunnen,
dat kan evenmin waar zijn.
'De Spaanse kust ligt vol met
hulpen die zich juist als werk
ster verhuren om 's zomers
hun zuidelijke portie zon op
te halen'.
Het gaat toch goed in Neder
land, is de algemene opinie.
Met iedereen. Paars, welis
waar niet de favoriete kleur
van het gezelschap, zorgt met
succes voor werk en inkomen.
Er kan dus wel een muntje
van twee francs af voor de
schilderachtige, lokale bede
laar. Niet teveel liefdadigheid
natuurlijk, want er dient ook
nog wat opzij gelegd te wor
den voor de snippervakanties
van najaar, kerst en carnaval.
Een kleinigheid doet echter
geen pijn. Voor de rest moet
s gemeenschap of God maar
zorgen, want het zilverklin
kende 'God zij met ons' rin
kelt het aangenaamst in de ei
gen zak.
Camrel Haitians
4750 zeemijlen (8797 km)
14 mrt. - 2 april 1998
Opnieuw de veranderlijke winden in*
Doldrums, gevolgd door constante
noordoost-passaatwind. De schepen
passeren Windward-Leeward-eilanden
en zetten koers naar de Bahamas,
waarna de Golfstroom wordt
overgestoken naar Fort Lauderdale.
870 zeemijlen (1611 km)
19 april 22 april 1998
Een nek-aan-nek-race over de snelle
Golfstroom (3 tot 4 knopen) naar
noorden. De vloot draait rond Cape
Hatteras de Chesapeake Bay in,
een eindsprint volgt tot aan de w
bij Fort McHenry in Baltimore.
3390 zeemijlen (6278 km)
3 mei 16 mei 1998
De Golfstroom voert de schepen n»
het noorden, tot bij New Fouw®
waar de ontmoeting van warm w
met de koude Labradorstroom
voor de beruchte mistbanken. Van
het noorden meegevoerde iisrnas
zorgen voor de zeer gevaarlijke
combinatie van slecht zicht enip-r
Na dit avontuur hopen destbff
Noord-Atlantische depressies te ku
oppikken om vervolgens met nog
snelheid af te koersen op Europa-
450 zeemijlen (833 kmj
22 mei 24 mei 1"""
Een felle eindsprint over Het WKI
vervolgens over de Solent naar
in Southampton.
Infographtc ANP
Jero«n Luizink en Rob TM""
bron: Whitbread organisatie
n Nederland staan volgend
-jaar voor het eerst meer
oop- dan huurwoningen. Het
kabinet zal zich de komende
m burgen over de gevolgen
van een relatief groot eigen
vanT®!56^ V00r de kwaliteit
Ifi 4 - otale woningvoorraad
j woningen). Het
Si er meer om maat"
Een rf t f erV00r moeten zor-
nietl t opers hun woning
met laten verpauperen. 8
ten p tober treedt de zogehe
en Gewenningssubsidierege-
mgergenwoningbezitinwer-
werkpmt rrgelmg (met teruS"
van d,t Scht tot 23 mei
huishm J3 maakt het voor
mens I ?,met la§ere ink°-
n«gtegkopaen 3ker W°"
[Colofon
I tekstfBZe bl;ila§e werkten mee:
Rijker H° Berg' Jeroen den
Jean Dnh Van den Broek,
[mans Camiel Ha
mers f°kke> Elly Lam-
Moe" n fMandemaker,
Stevens V dr' L'GM-
|Bas de VriwaiMa Vermeulen,
hnANp- Marianne Wuite
[foto's:
Pebe\ttevC° Gori>WFA
||raphies:
r^s Eestermans.