Strengere
regels rond
versterven
Aanha
Karad
op
de
Varkenstransport harder aangepakt
Bolkestein ziet niets in kernkabinet
Schotte
Lekken informatie
voor de justitie
een groot probleem
'Wangedrag van VN'ers overtrokken'
Grondtransacties Rijk lastig te controleren
Van Thijn verscheurt
zijn partijkaart niet
Sinn Fein
N-Ierland
Ziektekostenverzekeraars
steeds meer in het rood
DE STEM
BINNENLAND
A4
Overleg met familie verplicht
DESTEM
COMMENTAAR
Democratie en vernieuwing
Miljoenen extra
voor de voogdij
DË STEM
In Plavsic-bolwei
Van onze redactie buitenland
i i i i
WOENSDAG 10 SEPTEMBER 1997
Van onze redactie binnenland
Den Haag - In een verwoede
poging de varkenspest in be-
dyvang te krijgen heeft minis
ter Van Aartsen (Landbouw)
besloten het wegtransport aan
banden leggen. In heel Neder
land mogen varkens alleen
nog vervoerd worden als ze
rechtstreeks naar het slacht
huis gaan.
De harde maatregel is ingegeven
dcjor het recente pestgeval in
Schoondijke in Zeeuws-Vlaande-
reji. Na eerdere besmettingen in
Toldijk (Gelderland) en Hoon-
hqrst (Overijssel) was dit in korte
tijd de derde keer dat het virus
vejr buiten de bekende pestgebie-
den de kop op stak. De uitbraak
in Schoondijke was volgens het
ministerie van Landbouw recht
streeks terug te voeren op trans
port van biggen.
De minister gaat het vervoer in
het noorden en zuiden van het
land strikt scheiden. Transpor
teurs van varkens moeten voor
taan kiezen of zij hun vrachtwa
gens uitsluitend boven dan wel
beneden de Waal inzetten. Ook
legt de minister de opkooprege
ling voor varkens in de pestgebie-
den tijdelijk stil, zodat het pest-
virus zich ook daar niet meer kan
verspreiden via het transport.
Bovendien mogen varkenshou
ders alleen nog voertuigen, zoals
veevoerwagens, op hun erf toela
ten als dat strikt noodzakelijk is.
De transportsector reageerde gis
teren furieus op het besluit van
de minister. De belangenorgani
satie Transport en Logistiek Ne
derland vindt dat het vervoer ten
onrechte de schuld krijgt van de
verspreiding van het pestvirus.
De organisatie heeft de minister
gedreigd met een schadeclaim.
De Noordbrabantse Christelijke
Boerenbond (NCB) kan in grote
lijnen instemmen met de harde
maatregelen van Van Aartsen.
Veel varkenshouders in het pest-
gebied zijn vooral opgelucht dat
de minister niet heeft besloten tot
uitbreiding van het fokverbod.
Het aantal gevallen van varkens
pest is gisteren intussen met vijf
stuks vermeerderd tot 405.
De Tweede Kamer en boerenor-
ganisatie LTO Nederland reage
ren kritisch op het wetsvoorstel
van minister van Aartsen (Land
bouw) voor de herstructurering
van de varkenssector. Van Aart
sen wil het aantal varkens de ko
mende jaren in twee fasen met in
totaal 25 procent verkleinen. Mo
derne bedrijven wil de minister
daarbij zoveel mogelijk ontzien.
De gefaseerde inkrimping is een
tegemoetkoming aan de varkens
sector. Die wil niet verder gaan
dan een geleidelijke verminde
ring van het aantal varkens met
15 procent. Dat zou volgens boe-
renorganisatie LTO bovendien
moeten gebeuren door een 'war
me sanering' van de varkenssec
tor. In het voorstel van van Aart
sen krijgen boeren in ieder geval
meer tijd voor de verkleining van
de varkensstapel. LTO staat posi
tief tegenover een ander deel van
het wetsvoorstel. Moderne be
drijven, die nu reeds voldoen aan
de toekomstige eisen, zouden
minder varkens hoeven in te leve
ren dan verouderde bedrijven die
niet aan de eisen voldoen. „Be
drijven die hun zaken in orde
hebben kun je moeilijk aanpak
ken," vindt LTO.
De Tweede Kamer is verdeeld
over het voorstel. Het CDA wijst
de verkleining van de varkens
stapel principieel van de hand.
De WD is er nog niet van over
tuigd dat een vermindering met
25 procent noodzakelijk is. D66
staat achter het voornemen van
de minister om de varkensstapel
te verkleinen. De partij heeft wel
moeite met het voornemen om
modernere bedrijven te ontzien.
PvdA-kamerlid Huys was gister
avond niet bereikbaar voor een
reactie.
i
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De regels rond 'versterving' worden aange
scherpt. Alleen na overleg met de familie mag een ver
pleeghuis-arts besluiten een patiënt in de laatste levens
fase voedsel en vocht te onthouden.
Dat hebben minister Borst
(Volksgezondheid) en staatsse
cretaris Terpstra (Welzijn) de
Tweede Kamer gisteren gemeld
in reactie op incidenten in ver
pleeghuizen in Eindhoven (De
Weerden) en Groningen ('t
Blauwbörgje). Daar zijn volgens
nabestaanden verstervingproces
sen ingezet zonder voorafgaand
overleg.
Het besluit van een arts om over
te gaan tot het niet meer toedie
nen van voedsel en vocht blijft
behoren tot het 'normaal me
disch handelen', schrijven Borst
en Terpstra. Beide bewindslieden
willen wel meer duidelijkheid
rond het 'verstervingsbeleid'.
Dé Inspectie voor de gezond
heidszorg gaat dat nu onderzoe
ken, samen met de Vrije Univer
siteit in Amsterdam. CDA-Ka-
merlid Doelman-Pel had in vra
gen op zo'n nader onderzoek
aangedrongen. Doelman kon gis
teren niet op de brief reageren,
oiridat zij in huiselijke kring haar
65ste verjaardag vierde.
Het aangekondigd onderzoek
richt zich op drie hoofd-onder-
werpen. Ten eerste: welke crite
ria hanteren verpleeghuizen bij
het besluit om een patiënt te la
ten versterven? Ten tweede: hoe
verloopt de communicatie met de
familie? Wordt bijvoorbeeld re
kening gehouden met. de wil en
de levensbeschouwing van de pa
tiënt en zijn familieleden? Het
laatste punt is van medisch-tech-
nische aard. Hoe is, in de woor
den van Borst en Terpstra, 'de
kwaliteit van het sterven' van
een patiënt die geen eten en drin
ken meer krijgt?
De rapportage over het verster
vingsbeleid is bedoeld als een
aanvulling op een onderzoek dat
de Inspectie al uitvoert naar de
kwaliteit van de zorg in ver
pleeghuizen. Het resultaten
daarvan worden dit najaar gepu
bliceerd.
Beide bewindslieden hebben in
middels overleg gevoerd met de
Nederlandse Vereniging van Ver
pleeghuisartsen en de Neder
landse Vereniging voor Verpleeg
huiszorg. Beide organisaties heb
ben hun verstervingsbeleid nader
toegelicht.
Den Haag (anp) - Het loopt nog niet de spuigaten uit, maar po
litie en justitie hebben wel een probleem met het lekken van
vertrouwelijke politiegegevens aan criminelen. Daarnaast staat
de politie onder toenemende druk tegemoet te komen aan de
vraag om informatie uit de bovenwereld, zoals banken en ver
zekeringsmaatschappijen.
Die constatering doet het Insti
tuut voor Toegepaste Sociale We
tenschappen (ITS) van de Univer
siteit van Nijmegen na een onder
zoek naar 315 gevallen van onge
oorloofde informatie-uitwisse
ling in de jaren 1993 tot 1995.
Scherper toezicht, duidelijker re
gels voor het verstrekken van ge
gevens en een ruimere toegang tot
hatde, maar weinig privacyge
voelige informatie zouden een
bijdrage kunnen leveren aan het
beiieersen van het probleem.
H^t lekken van politie-informatie
komt het meest voor binnen de
sociale contacten buiten het
werk, zoals in familie- en vrien
denkring, het verenigingsleven of
via het zogeheten old-boysnet-
wejrk van oude collega's. De om
vang van het probleem is moeilijk
in jkaart te brengen. Dat heeft te
maken met de vluchtigheid van
hef sociale contact, gebrekkige
registratie en de geringe bereid
heid een dossier aan te leggen.
Overtredingen worden bovendien
vaak bij toeval ontdekt of na een
klacht door een gedupeerde par
tij-
Het merendeel van de onderzoch
te gevallen (214) had betrekking
op de uitwisseling van gegevens
met de onderwereld. Hoewel de
omvang, gemeten over drie jaar,
gering lijkt, gaan de onderzoekers
er vanuit dat ze slechts het topje
van de ijsberg hebben gezien. Het
was vooral de ernst van de zaken
die het ITS zorgen baarde.
Het instituut constateert voorts
dat de politie in toenemende mate
te maken krijgt met verzoeken om
informatie uit de bovenwereld.
Het gaat veelal om relatief simpe
le gegevens zoals kentekens, te
naamstellingen en antecedenten.
Ook zien politiemensen zich soms
gedwongen informatie te geven
om particulieren of bedrijven
preventief te waarschuwen.
Als derde categorie noemt het ITS
het grijze gebied van privédetec-
tives en particuliere recherchebu-
Door Wim van Exel
Dommelen - Nederlandse
militairen die in Angola
waarnemer op een VN-mis-
sie waren, hebben zich
schuldig gemaakt aan wan
gedrag. Dat meldde vorige
week de inspecteur-generaal
van het leger in een rapport,
dat veel deining veroorzaak
te. Tien van de 230 betrok
ken officieren en onderoffi
cieren worden beschuldigd
van seks met minderjarigen,
handel in marihuana en dia
manten en drankmisbruik.
Maar kapitein Jos Timmermans
uit Dommelen vindt de beschul
digingen zwaar overtrokken.
Hij vertelt hoe hij de periode in
Angola heeft ervaren. Timmer
mans zat in een gebied waar de
generaal van het Angolese rege
ringsleger MPLA, met wie da
gelijks contact was, drie vrou
wen had. Ook zijn kok had drie
vrouwen.
„Dat is heel normaal in Angola.
Die generaal vond het ook
vreemd dat wij ons niet inlieten
met de plaatselijke vrouwen: er
waren er toch voldoende," aldus
Timmermans (50). Hij was in
1995 een half jaar in Angola
VN-waarnemer.
„Het enige wat van de beschul
digingen eigenlijk overblijft, is
de vrijheid in de omgang met
vrouwen, die was er inderdaad.
De contacten waren openlijk,
niet in het geniep of zo," aldus
Timmermans. Dit was echter
niet alleen voorbehouden aan
de Nederlanders in Angola: om
gang met vrouwen op het kamp
in de hoofdstad Luanda werd
door de VN-commandant ge
doogd.
Timmermans, werkzaam op de
Lunettenkazerne in Vught,
schetst een situatie waarin
vrouwen zich veelvuldig op
drongen aan de Nederlandse
mannen. „Ik praat niemand
goed en ik vind het stommelin
gen die het zo gedaan hebben,
maar ik heb zelf ervaren hoe
vrouwen je daar bejegenen en
hoe graag ze met je in contact
willen komen. Dat had niets te
maken met je positie als VN'er.
Angola was een verscheurd
land, met na 25 jaar oorlog een
enorm overschot aan vrouwen.
En met name in het kustgebied
aantrekkelijke vrouwen. Ik ben
daar ook eens benaderd door
een mooie mulat-vrouw van 26,
die me in gebrekkig Portugees
vroeg of ik met haar naar bed
wilde. Dan moet je als man heel
sterk in je schoenen staan wil je
daar niet op ingaan. En niet
eens voor een blikje cola of zo.
Dat was daar heel normaal. Een
kind krijgen van een blanke was
een mooie voorziening voor de
oude dag, een normaal proces in
Afrika," aldus Timmermans.
De Nederlandse militairen, die
bij uitzending standaard in hun
uitrusting condooms kunnen
Kapitein Jos Timmermans op VN-missie in Angola
meekrijgen als ze willen, waren
op die toenadering door de An
golese vrouwen niet voorbereid.
„Op dat gebied, over die cul
tuur, hadden we voorlichting
moeten hebben door een Afri-
ka-kenner of antropoloog. Let
wel, ik wil daar niet de schuld
gaan leggen en een vent van 50
moet weten wat er in de wereld
te koop is, maar dat zou wel
licht gescheeld hebben," aldus
Timmermans. Het rapport
meldt dat er ook seksuele be
trekkingen zijn geweest met
meisjes van 15 jaar. Timmer
mans kan dat niet bevestigen:
„Ze hadden heus geen bordje
om met hun leeftijd."
Van de andere beschuldigingen
blijft in zijn ogen niets over
eind. „Er is één individu bena
derd voor de smokkel van mari
huana, maar die is daar niet op
ingegaan. En diamantsmokkel?
Mensen van de opstandige Uni-
ta benaderden buitenlanders
wel eens om diamanten te ko
pen, maar daar trapt een Neder
lander niet in. Veel te gevaar
lijk, want je liep het risico ver
moord te worden na de betaling;
dan konden ze die diamanten
nog eens verkopen. En drank
misbruik? Ik zat met een Zweed
op een outstationin Balombo
in het binnenland, daar was he
lemaal niks en moesten we
vooral ook zien te overleven. Als
je dan eens in Luanda op het
hoofdkwartier kwam, waar vol
op drank was, werd daar na
tuurlijk stevig bier gedronken.
Maar dan heb ik het over buiten
de dienst: ik heb geen Nederlan
der meegemaakt die niet inzet
baar was wegens drank."
Voorop staat voor de in Ban
dung geboren zoon van een
KNIL-militair dat de Neder
landse VN'ers in Angola 'ver
domd goed werk' verricht heb
ben: „Veel humanitaire hulp
ook. De missie in Angola dreef
op de Noren, Zweden en Neder
landers. Het is heel jammer dat
door een paar uitwassen, die te
recht onderzocht zijn, het vele
goede werk nu onderbelicht
raakt.
Den Haag (anp) - De grondtransacties
van het Rijk zijn onvoldoende te controle
ren. Slechts met veel moeite valt te ach
terhalen wat de opbrengsten van welke
verkopen zijn en aan wie die ten goede
komen. Dat stelt de Algemene Rekenka
mer in haar rapport Grondtransacties van
het Rijk, dat vandaag wordt gepubli
ceerd.
De financiële administratie van de betrokken
ministeries bieden vaak niet de gewenste dui
delijkheid, aldus het rapport. Zo ontbreken
bij de ministeries van Defensie en VROM
doorgaans taxatierapporten bij grondtransac
ties.
Jaarlijks koopt het Rijk 1700 stukken grond
aan, bijvoorbeeld voor de aanleg van wegen,
en natuurgebieden. Het Rijk verkoopt ieder
jaar 1300 stukken grond. Met die transacties
is in totaal een bedrag gemoeid van 700 mil
joen gulden per jaar.
Ministeries die grond verkopen, zijn Land
bouw en Financiën. Het laatste doet dat na
mens Verkeer en Waterstaat, VROM en Defen
sie, die een deel van de opbrengst zelf mogen
houden. Daarover bestaan allerlei afspraken,
maar een poging daarin eenheid te scheppen,
is mislukt. Dit heeft tot gevolg dat er geen
sprake is van een doorzichtige presentatie op
de begroting. Staatssecretaris Vermeend van
Financiën erkent het probleem, maar ziet geen
mogelijkheid dit te verbeteren, zonder te tor
nen aan de afspraken met de ministeries.
In sommige gevallen hebben die afspraken een
negatief effect. Zo moet Defensie vaak toeleg
gen op de verkoop van grond, omdat de kosten
van sloop en sanering hoger zijn dan de op
brengst.
Vai) onze Haagse redactie
Dén Haag - WD-leider Bol
kestein ziet niets in het D66-
plin voor de vorming van een
ketnkabinet met maar zeven a
negen ministers in plaats van
de.huidige veertien. „Hoe min
de)- ministers, des te meer
macht voor de ambtenarij," al-
duis Bolkestein. Coalitiegenoot
PvdA reageert positiever.
D66 doet in het ontwerp-verkie-
zirigsprogramma, dat over enkele
weken wordt gepresenteerd, een
voörstel voor de vorming van een
soort raad van bestuur met zeven
totj negen ministers. De dagelijkse
r i
leiding over de departementen
moet volgens het D66-plan wor
den overgelaten aan onderminis
ters; de kernministers geven op af
stand leiding en hebben meerdere
departementen in him portefeuil
le. De vorming van een kernkabi
net moet ervoor zorgen dat de in
vloed van de ambtenaren op het
regeringsbeleid wordt ingeperkt.
Omdat de kernministers op grote
re afstand van de ambtenaren ko
men te staan, zullen ze minder ge
neigd zijn alleen op te komen voor
de belangen van hun eigen depar
tement, is de gedachte.
Het voorstel zal in oktober tijdens
het D66-congres worden voorge
legd aan de leden. Nog niet duide
lijk is hoe hard de democraten
zich voor het kernkabinet gaan in
zetten tijdens de formatie van een
nieuw kabinet volgend jaar. De
wens voor een dergelijke vernieu
wing leeft al langer bij D66, maar
tijdens de vorige formatie heeft de
partij er niet hard aan getrokken.
Bij de eventuele vorming van een
nieuw paars kabinet hoeven de
democraten in ieder geval niet op
bijval te rekenen van de WD.
Volgens WD-leider Bolkestein
gaan ambtenaren juist meer de
dienst uitmaken als er minder mi
nisters zijn. „Ik vind het huidige
aantal ministers goed, op een na,"
aldus Bolkestein, die eerder al te
kennen heeft gegeven dat wat de
WD betreft Ontwikkelingssa
menwerking een staatssecreta
riaat wordt. Maar verder dan dat
wil de WD-leider niet gaan. „Ik
ben zelf een beetje conservatief
met dit soort reorganisaties. Reor
ganisaties zijn niet alleen finan
cieel, maar ook emotioneel duur.
Ik vind niet dat je daar aan moet
beginnen als er geen tastbaar
voordeel binnen handbereik ligt."
Volgens Bolkestein heeft het D66-
plan tot gevolg dat het kernkabi
net een soort collectieve verant
woordelijkheid krijgt. „En de er
varingen wijzen uit dat dat collec
tieve verantwoordelijkheid niet
werkt. Omdat iedereen verant-
ACHTER de schermen is de invloed het grootst. Wie zijn besluiten inde
openbaarheid heeft te verdedigen, moet beducht zijn op tegenspel
weerwoord. Vandaar dat democratie slechts gedijt in een open maji
schappij.
Maar achter elke bestuurder die zijn beleid presenteert voor hetfr™
der volksvertegenwoordigers, gaat een leger ambtenaren schuil, z0t.
der verantwoordingsplicht, maar met een bestuurlijke en dus pol
agenda.
Dat ambtenarencorps blijft zitten en een nieuwe bewindspersoon
wethouder of gedeputeerde kan wel willen dat het beleid met rij!
aantreden een volledige koerswijziging maakt, de kans daarop is
werkelijkheid zeer gering.
Het grootste deel van het beleid komt uit de koker der ambtenaren;
Zelfs nieuw beleid bestaat voor een redelijk deel uit de klassieke p»
ten van ambtelijke verlanglijstjes en bezuinigingsmogelijkheden wor
den altijd geïnventariseerd en geprioriteerd door ambtelijke deskundi
gen.
Een minister is daardoor in de Nederlandse situatie, wat zijn pol;.,,,
kleur ook moge zijn, voor een groot deel uithangbord en verdediger
van de ambtelijke cultuur van zijn departement. En die 'vierde macht
hoeft zich nergens te verantwoorden en is door parlement noch pi
blieke opinie bij te sturen.
D66 heeft van dit probleem een der kernpunten gemaakt voor de toe-
komst. In het nieuwe verkiezingsprogramma, dat over enige wekende-
finitief vastgesteld wordt, komt het uitvoerig aan de orde. De oplos-
sing van de Democraten - een klein politiek kabinet en een groteraan-
tal vak-onderministers die de dagelijkse leiding van de departementen
in handen hebben - lijkt uit een te simpel schoolboekje organisatie
kunde overgenomen.
Maar dat is niet het belangrijkste. Het feit dat de vrijwel oncontroleer
bare en onstuurbare 'vierde macht' als democratisch probleem gesig.
naleerd wordt, is van het grootste belang. Voor het bij de tijd houder
of misschien beter brengen van de democratie is dit een aanzienlijkin-
teressanter thema dan de gekozen premier, een districtenstelsel of een
gekozen burgemeester. Als er nog wat te vernieuwen valt, kan
moet dat hier gebeuren.
Van onze redactie binnenland
Amsterdam - „Het zou een nauwelijks te verteren besluit zijn
om na dertig jaar de Partij van de Arbeid te verlaten. De partij
die ik in zoveel functies heb mogen dienen en waarvan i"
het gezicht heb bepaald."
Dat zegt de Amsterdamse ex-
burgemeester Ed van Thijn in
een toelichting op zijn besluit om
zijn partijkaart niet te verscheu
ren, ondanks het stemgedrag van
de PvdA-Tweede Kamerfractie
in de kwestie-Gümüs.
Mede omdat de fractie, op vier
leden na, tegen een motie van
GPV-er Van Middelkoop stemde
waarin werd gevraagd om in dit
ene geval af te wijken van de re
gels, moet de familie Gümüs het
land verlaten. Dat wil zeggen:
als de familie vandaag ook het
kort geding verliest dat ze tegen
het uitzettihgsbesluit he.eft.aanr
gespannen.
Van Thijn ontkent nu dat hij ooit
heeft gedreigd met het opzeggen
van zijn PvdA-lidmaatschap. „Ik
heb de band van het gesprek in
het RTL5-programma De Kwes
tie wel vijf keer afgedraaid en
bekeken met vrienden. Dit heb
ik gezegd: 'Ik verwacht van mijn
Den Haag (anp) - Staatssecre
taris Schmitz van Justitie
trekt voor dit en volgend jaar
samen 13,4 miljoen gulden ex
tra uit om de werklast bij de
instellingen voor gezinsvoog
dij te verminderen. Dat be
drag komt boven de 5 miljoen
gulden die zij voor hetzelfde
doel al eerder beschikbaar
stelde. Dit blijkt uit een brief
aan de Tweede Kamer.
Het totale bedrag van 18,4 mil
joen gulden komt vrijwel overeen
met de berekening van een onaf
hankelijk bureau. Dat ging na
wat er klopte van de berekening
van de Vedivo, de koepelorgani
satie van de instellingen. Vedivo
kwam uit op een bedrag van 28,8
miljoen.
Schmitz verbindt aan haar tege
moetkoming de voorwaarde dat
de instellingen onmiddellijk de
wachtlijsten opheffen. Ze moeten
ook een plan van aanpak maken
voor de besteding van het extra
geld.
De Tweede Kamer debatteert
morgen met Schmitz over de pro
blemen bij de voogdij-instellin
gen.
partij, de PvdA, dat ze hier bui
tengewoon kritisch naar kijkt,
anders weet ik niet meer wat ik
in die partij te zoeken heb',
was in reactie op de uitlating van
PvdA-Kamerlid Apostolou dat
hij niets meer kon doen voor
familie Gümüs. Ik vind dat dt
fractie niet voldoende heeft ge
daan, maar er is wel actie onder
nomen."
„Maar de fractie had wél voorde
GPV-motie moeten stemmen,"
zegt Van Thijn. „Dat dit niet is
gebeurd, heeft mij erg teleurge
steld. Ik heb de afgelopen dagen
„veel gesproken met gelijkge
stemden en dat heeft er mede te
geleid dat raadsfractie^ van de
PvdA in de vier grote steden een
publiek debat zijn begoi
over het vreemdelingenbeleid. Ik
kan aan dat debat beter deelne
men als kritisch lid van de Pv
dA."
Van Thijn blijft volop beschik
baar voor eventuele acties voor
de familie Gümüs. „Het actieco
mité weet mij te vinden. Ik beo
tot veel bereid."
De CDA-fractie in de Tweede
Kamer wil dat minister Pronk
voor Ontwikkelingssamenwer
king uitlegt hoe zijn kritische
uitspraken over de kwestie-
Gümüs in het PvdA-vlugsctoilt
zich verhouden tot die vao
staatssecretaris Schmitz van
Justitie. Net als Prónk is zij W
van de PvdA en eerstverant
woordelijke voor het vreemde
lingenbeleid.
Volgens de PvdA-publicatie
Pronk na afloop van het debat
over de affaire-Gümüs onder
meer dat de humaniteit in Ne
derland zoek raakt, hetgeen Sch
mitz categorisch ontkend had.
Anja Versnel van het 'Comité
Gümüs moet blijven' is veront
waardigd over de wijze waarop
de media zich bemoeien met de
remigratie van het Turkse ge®
Gümüs. Dit heeft zij gisteren ge
zegd.
In een dagblad belooft de burge
meester van de Turkse stad Ka-
raman de met uitzetting bedreig
de Gümüs een baan in de biscui-
tindustrie. Versnel: „De media
regelen zijn remigratie wel evw
over zijn hoofd heen. Dat k®
niet." Zekeriya Gümüs zelf w
nog helemaal niet te weten of 1»!
naar Karaman gaat. „Ik heb ner
gens om gevraagd."
woordelijk is voor alles, voelt nie
mand zich meer echt verantwoor
delijk."
De PvdA zei gisteren in een eerste
reactie het D66-voorstel 'zeker de
moeite van het verkennen waard'
te vinden. Volgens PvdA-Kamer
lid Rehwinkel moet eerst duidelijk
worden of met een kernkabinet
het regeringsbeleid inderdaad
meer samenhang krijgt. Maar de
vorming van een kernkabinet kan
ook nadelen hebben, aldus het
Kamerlid. Zo kan er een kloof
ontstaan tussen de ministers, die
uitsluitend op hoofdlijnen bestu
ren, en de dagelijkse leiding van
de departementen.
Utrecht (anp) - Een licht positief resultaat voor ziekenfonds®
(gemiddeld plus 1,2 procent), maar een beduidend slecht®®
uitkomst voor particuliere ziektekostenverzekeraars (ge®1
deld min 2,1 procent). Driekwart van alle particuliere verzeker
aars is vorig jaar in de rode cijfers terechtgekomen.
Dat blijkt uit het jaarboek Financiering van de Zorg 1996, dut Vekhs
als informatiecentrum van de ziektekostenverzekeraars heeft sam
gesteld. ,,|j.
Oorzaak van de negatieve ontwikkeling is, dat de premies achter J
ven bij de ontwikkeling van de kosten. Dit achterblijven kwam
een gematigd premiebeleid, dat weer vooral een gevolg was van
currentie tussen de verzekeringsbedrijven. r.
Een structurele verhoging van de premies met ingang van 1998--v
al in de particuliere sector - ligt daarom volgens Vektis in de hJn
de verwachting. Over de gewenste grootte van de premier-er!»
laat het centrum zich niet uit. „Dat is niet onze taak," zegt directe
de Mos.
saraievo/Banja Luka - Een belangri
sche presidente Plavsic, de havik Kr
vsic-bolwerk Banja Luka gevlucht,
lij en zijn lijfwachten zich gedwong
ten waar zij een dag eerder een verb
;e hielden.
Krajisnik zat sinds maandag
avond opgesloten in een hotel in
3anja Luka. Hij zat daar samen
„et twee andere kopstukken vast
die zich verzetten tegen Plavsic.
Parlementsvoorzitter Kalinic had
iet hotel al eerder op de dag ver
aten onder escorte van SFOR-
roepen. De premier van de Bos-
nisch-Servische republiek,
aickovic, blies gisteravond laat
als laatste de aftocht. Hij kon het
ïotel ongehinderd verlaten,
h de ochtenduren had de Plav-
sic-gezinde politie het hotel om-
iingeld waar de drie haviken de
rorige dag hun toevlucht hadden
gezocht na de door Krajisnik ge-
eide illegale demonstratie. Kali-
ïic kwam naar buiten nadat de
ijfwachten van de haviken hun
wapens inleverden. Omstanders
>ekogelden hem met eieren.
Srajisnik en een vijftigtal mede
lander hadden maandag gepro-
>eerd een 'verkiezingsbijeen-
tomst' te houden. Toen Plavsic-
lanhangers hen onder luid ge
schreeuw met stenen bekogelden,
sochten Krajisnik en de zijnen
;oevlucht in hotel Bosna. Door
iet doldrieste optreden van Kra-
Belfast (rtr/afp/dpa) - Sinn Fein, d
alikeinse Leger IRA, heeft gisteren
eend waarin het alle geweld afzwe
Adams, zette namens de partij zijn
de Mitchell Principles, die uitgaan
De ondertekening maakt de weg
vrij voor Sinn Fein om deel te ne-
nen aan de vredesbesprekingen
iver de toekomst van Noord-Ier-
and, die volgende week maandag
aeginnen. Adams noemde de on
dertekening 'een keerpunt'. Hij
roegde eraan toe dat het de bedoe-
ing is van zijn partij om 'alle ge
weren uit de Ierse politiek te laten
verdwijnen'. De regering-Blair
nodigde Sinn Fein vorige maand
ht deel te nemen aan de gesprek
ken, nadat de IRA op 20 juli een
wapenstilstand had afgekondigd.
De officiële gesprekken in het
Door Bob van Huët
Londen - James Bond neemt
alleen gecalculeerde risico's.
Misschien was het wel daar
om dat Sean Connery, de eni
ge echte 007, dezer dagen
voor het eerst 'thuis' campag
ne voert voor een eigen,
Schots, parlement. Tot nu toe
kregen zijn vrienden van de
Schotse Nationale Partij
(SNP) altijd de zegen vanuit
het zonnige Marbella, waar
Conneiy resideert en golf
speelt.
Maar nu is Schotlands lieveling
toch eindelijk lijfelijk aanwezig.
Met een politiek monsterverbond
tussen Labour, de Liberalen e
de SNP kan er morgen ook wei
nig fout gaan als de Schotte"
zich per dubbel referendum moe
ten uitspreken over hun toe
komst. De enige oppositie komt
van de nog immer aangeslage
Conservatieven, die bij de laatst
Parlementsverkiezingen al h~
Schotse zetels verloren.
Schotland gaat (niet toevallig
naar de stembus precies op d
fagwaarep de Schotse volkhel
William Wallace, 700 jaar gele
Oen de Engelsen versloeg bi
ling Bridge. Dit heroïsch
wapenfeit staat centraal in d
HoUywoodproductie Bravehea
met Mel Gibson. Met Connery e
Gibson op de flanken twijfel
niemand eraan dat de Schotte
ach morgen anders zullen uit
spreken dan een dubbel yes. J
fe WlUen een eigen parlement e
if' zf wdkn dat dat parlemen
hscale bevoegdheden zal hebbe
«et laatste heeft minder ste"
:an het eerste, maar blijkens ee
recente peiling zou nog altijd ee
ruime meerderheid de gedacht
kim0611!. de Schotten zeï
kunnen bepalen al dan niet aft
1 ZD het in beperkte mat
11 de Engelse belastingvoe
