DE STEM
4 Ger shwin-s ongs
zijn zonder
meer geniaal'
1
Katja Schuurman blij met MTV
r uit
Freek de Jonge
luidt oudjaar uit
Architect Aldo Rossi
na ongeluk overleden
Robert Long tevreden over 'nieuw pareltje aan de kroon'
'Een van de grootste geesten van deze tijd'
Vakantieliefdes
duren zelden lang
IRLOA
'Er komt een moment dat ik keuzes moet maken'
Van onze verslaggever
Maastricht - „Met de dood van Aldo Rossi heeft de wereld een
van de grootste geesten van deze tijd verloren en ik een vriend
in de kunst. Wat Picasso was voor de schilderkunst, was Rossi
voor de architectuur".
Zo reageerde donderdagmiddag
Alexander van Grevenstein, di
recteur van het door de Italiaanse
architect ontworpen Bonnefan-
tenmuseum in Maastricht, op het
bericht dat Rossi (66) eerder die
dag in een Milaans ziekenhuis
bezweken was aan de verwondin
gen die hij bij een auto-ongeluk
had opgelopen.
Rossi gold als een van de gere-
nommeerdste architecten ter we
reld. In Nederland ontwierp hij
behalve het Bonnefantenmuseum
ook een woningcomplex op het
voormalige Slachthuisterrein in
Den Haag. In Duitsland is hij
verantwoordelijk voor het ont
werp van het Duits Historisch
museum in Berlijn. Zijn be
roemdste produkten zijn het flat
gebouw Gallaratese bij Milaan
(1970) en de lagere school in Fag-
nano Olona (1978). Een van zijn
laatste ontwerpen is een nieuw
TGV-station in Luik.
De architectuur van Aldo Rossi is
herkenbaar aan het steeds terug
kerende gebruik van een klein
aantal elementen als torens, trap
pen, zuilen en boogjes. Hij was
een groot voorstander van het ge
bruik van traditionele materia
len, op een ambachtelijke manier
verwerkt. Naast musea, scholen,
woningcomplexen, regeringsge
bouwen en theaters ontwierp
Rossi ook meubels en gebruiks
voorwerpen als koffiepotten. In
het Bonnefantenmuseum zijn alle
vitrines, stoelen, leren banken, de
bar, bureaukasten en tafels door
hem ontworpen.
Rossi's internationale doorbraak
als architect kwam pas in de ja
ren tachtig, nadat hij al faam had
verworven met zijn boek De Ar
chitectuur van de staddat in
middels in zeven talen is ver
taald. Rossi noemde zijn vak, de
architectuur ooit 'het onveran
derlijke decor van het menselijk
leven'.
Bonnefanten-directeur Alexan
der van Grevenstein werkte acht
jaar met Rossi samen bij de tot
standkoming van het museum in
Maastricht. „Aldo Rossi was een
zeldzaam persoon met een enor
me culturele bagage. Daaruit kon
hij eindeloos putten als architect
en er steeds weer nieuwe dingen
mee doen. Als mens was hij zeer
eenvoudig. Hij hield niet van for
meel, niet van grote gezelschap
pen, niet van alles wat dik doet.
Ik ben er trots op dat hier in
Maastricht een van zijn allerbe
langrijkste bouwwerken staat."
(In de krant van gisteren verwe
zen wij op de voorpagina naar bo
venstaand bericht. Door een tech
nische storing haalde het bericht
echter de krant niet, waarvoor
onze excuses, redactie)
ZIE RAGAZZI OP ACHTERPAGINA - D5
Gids
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1997
In de Bredase singel bij het Valkenberg staat van Aldo Rossi 'het
vuurtorentje'. foto archief de stem
WMf s\ife
Prinasnbos
|>s>« Q-
gjgfè&ggL
stegen#
8
Uit handen van 'postbo
de' André van Duin
('Goh, hebt u een nieu
we cd gemaakt. Was de
oude niet goed meer?')
ontving Robert Long af
gelopen week in de Am
sterdamse Kleine Ko
medie het eerste exem
plaar van zijn nieuwe cd
Uit liefde en respect
voor Gershwin. Robert
Long vertaalde een aan
tal Gershwin-klassie-
kers en vertolkte die sa
men met Greet je Kauf-
feld en Margriet Her
mans onder begeleiding
van de Koos Mark Big
Band.
Door Tom Smeets
Zelfs het ANP zette een aankon
diging van de nieuwe cd van Ro
bert Long op het net. Heel apart,
want met dat soort zaken houdt
het ANP zich zelden bezig. Uit
liefde en respect voor Gershwin
moet dus wel iets bijzonders zijn.
Robert Long is echter niet onder
de indruk. „Het is duidelijk zo
mer, dat kun je wel merken,"
reageert hij laconiek. Als ik hem
uitleg dat hij het als een hele eer
mag beschouwen, geeft hij toe:
„Het is ook leuk. Ik voel me zeer
vereerd."
Op Uit liefde en respect voor
Gershwin staan dertien Neder
landse vertalingen van de hand
van Robert Long van beroemde
songs van George en Ira Gers
hwin, plus twee instrumentale
vertolkingen door de big band
van Koos Mark. De liedjes wor
den niet alleen door Robert Long
vertolkt, maar ook door de
Vlaamse Margriet Hermans en
Greetje Kauffeld. Zij heeft altijd
Gershwin op haar repertoire
Het is voor het eerst dat Gers
hwin in het Nederlands wordt
vertolkt. „Dat was niet mijn
idee, zoals zoveel dingen," be
kent Robert Long. „Het was het
idee van Koos Marks, hem van de
dig band, zal ik maar zeggen. Die
speelt dat repertoire al duizend
jaar. Het is ook typisch big band
materiaal. Het Gershwin-jaar zit
er aan te komen. Ze zijn zoveel
jaar geleden geboren en zoveel
jaar geleden gestorven, dat soort
gedoe. Daarom wilde ook Koos
Marks iets met dat repertoire
doen en hij vroeg mij of ik daar
aan wilde meewerken."
Kobert Long liep niet over van
enthousiasme bij die gedachte.
«Nee, ik vond het idee vertalin
gen te moeten maken nogal las
tig. Toen mijn repertoire inder
tijd in het Duits werd vertaald,
dacht ik in eerste instantie 'dat
zijn mijn liedjes niet'. Die angst
nad ik bij Gershwin ook. Tekst
en muziek horen zo bij elkaar!
Strenge zeur
Koos Marks was slim genoeg om
Robert Long uit te nodigen voor
een speciaal optreden van zijn
mg band in Montreux. De vonk
sloeg over, Roberts aarzeling
veranderde in enthousiasme. Hij
herinnert zich: „Ik zat daar en
dacht bij mezelf: wat ben ik toch
eigenlijk een oetlul. Ik ben zo'n
strenge zeur. Dan wil ik iets niet
omdat ik het niet wil, weet je
wel. Wat ben ik toch een ijzeren
Hein eigenlijk, want het is hart
stikke leuk."
Zuchtend: „Echt, in het begin
heb ik het met grote weerstand
gedaan." Maar al snel steeg z'n
bewondering voor de Gershwin-
songs met de dag. „Die waren
echt geniaal. De muziek is zon
der meer geniaal. Het lijkt alle
maal niks, maar als je het moet
ontleden in akkoorden, dan ont
dek je dat ze razend moeilijk in
elkaar zitten. Ook de teksten,
hoe simpel ze ook zijn. Het zijn in
wezen allemaal liefdesliedjes.
Het gaat over bijna niks anders.
Alleen zegt zelden iemand 'ik
houd van jou'. Het is altijd een
formulering er om heen. En dat
allemaal in hele korte zinnetjes.
Elk zinnetje is bijna een state
ment. Het loopt nooit door."
Vrije zomer
Het project kwam vorig jaar zo
mer tot stand. „Dat was mijn
vrije zomer. Mijn programma
loopt twee seizoenen, dus eens in
de twee jaar heb ik een vrije zo
mer. Dan neem ik me wel een
aantal dingen voor die moeten
gebeuren, maar om liedjes te
gaan zitten vertalen, daar had ik
geen zin in." Hij laat een geluid
horen waar onmiskenbaar de
misprijzing vanaf druipt.
Heeft het z'n hele vakantie ver
pest? „Het viel erg mee toen ik
eenmaal bezig was. Die liedjes
zijn zo sterk in hun simpelheid
en hun ogenschijnlijke eenvoud,
het leidt je gewoon. Neem een
stuk als The man I love, een we
reldberoemd stuk. Als je daar
eenmaal een goed equivalent
voor hebt, in mijn geval was dat
Een man van mijn hart, dan
schrijft het zichzelf. Dat is echt
waar."
Hoe streng zijn zijn vertalingen?
Is hij op de huid van de auteur
blijven zitten? Robert Long:
„Dat heb ik inderdaad gepro
beerd. Als er in een tekst een
grap zit, heb ik die er ook in ge
schreven. Een hele enkele keer
was dat 'moeilijk. Bijvoorbeeld
met I got rhythm. Daar zag ik
echt tegen op. Ik heb ritme, nee.
Uiteindelijk komt het dan. Het is
Lekker tempo geworden."
Al met al was het een heel leuk
project om te doen, geeft hij
schoorvoetend toe. Ook om te
zingen, ook al omdat hij nog
nooit met een big band had ge
zongen. Dat zingen was overi
gens iets aparts. Hij legt uit: „Ik
heb gezongen met m'n beste kun
nen. Ik heb respect voor de au
teurs. Als je dan een Greetje
Kauffeld hoort... Dat is echt een
geroutineerde zangeres. Die
durft te timen. Je merkt dat dat
haar discipline is, daar woont ze
in. Ik vond dat heel spannend. Ik
ben echt tevreden over deze cd.
Het is gewoon een lekker toefje
op wat je doet, toch weer een
klein pareltje aan m'n kroon."
Leuke meid
Toen hij Greetje Kauffeld bena
derde zei die in eerste instantie
'nee'. Dat was een tegenslag,
want hij was al geruime tijd te
vergeefs op zoek naar een ge
schikte kandidaat. „Weet je dat
tegenwoordig bijna niemand
correct Nederlands zingt? Nou
schijnt dat niet meer te hoeven,
maar ik kan het niet horen. Ik
ben een keurige zanger, dus dat
wil ik niet combineren met zo
maar een zangeresje, hoe goed ze
ook kan zingen. Daarom heb ik
Greetje Kauffeld benaderd. Ik
wist dat ze ooit in het Neder
lands heeft gezongen. Maar ze
zei nee, want dat was al dertig
jaar geleden."
Robert Long bleef echter zeuren.
„Het toeval wil dat haar man net
had gezegd dat het best goed zou
zijn als ze weer eens in het Ne
derlands zong. Ik mocht uitein
delijk bij haar thuis komen. Ik
liet twee nummers horen en ze
was voor de bijl. Meteen naar de
piano en uitproberen. Echt met
een. Het is een leuke meid. Ze zit
dit jaar veertig jaar in het vak en
ze heeft toch altijd nog iets meis
jesachtigs. Dat is niet gespeeld,
een schuchter enthousiasme zal
ik maar zeggen."
Kick
Hij bekent dat hij het prachtig
vond om met haar een duet op te
Robert Long krijgt zijn nieuwe cd aangeboden door 'postbode'
André van Duin.
nemen. „Ik ben dan zelf wel ar
tiest, maar ik blijf natuurlijk ook
het kind dat ik ben. Ik vind het
eervol om met Greetje Kauffeld
op een plaat te staan. Dat zal wel
heel kinderachtig zijn, maar ik
dacht echt: nou, Greetje Kauf
feld, dat is niet de eerste de bes
te. Ik vind dat wel een kick."
De keus voor Margriet Hermans
heeft ook een diepere betekenis.
„Ik vroeg haar voor het beroem
de duet Let's call the whole thing
off. Dat gaat over de tegenstel
ling Engels/Amerikaans. Wat
moest ik daar mee? Ik dacht eerst
aan de tegenstelling tussen Gro
nings en Limburgs, maar dat
vond ik te flets. Toen dacht ik
aan Vlaams. We spreken dezelf
de taal, maar we hebben andere
woorden voor dingen. Toen ik
dat eenmaal had bedacht, was de
keus voor Margriet gauw ge
maakt. Zij vond het heel leuk om
te doen."
In feite ligt het project al ver
achter hem. Z'n aandacht gaat
veel meer uit naar z'n nieuwe
show die in oktober in première
gaat. „In dit programma zit heel
veel nieuw materiaal, achttien
nieuwe stukken. Ik heb een vrij
duidelijke lijn. Het gaat over de
dingen waar het bij mij altijd
over gaat. Zaken als macht en
willekeur tegenover zaken als
onschuld en argeloosheid. Dat is
een belangrijke draad. Daarvan
afgeleid heb ik het ook over het
geouwehoer van tegenwoordig
over alles wat seksualiteit is.
Verder zitten er ook gewoon lek
kere liedjes in en kan er worden
gelachen. Daar ga ik tenminste
van uit."
Zwembad
Robert Long woont sinds elf jaar
in Italië. Z'n oogjes beginnen te
stralen als hij zegt: „Het is er
heerlijk, ik kan het niet anders
zeggen. Sinds twee jaar hebben
we een zwembad bij ons huis.
Robert Long: 'Dat ik op m'n
vijftigste een eigen zwembad
heb, vind ik echt een kick.'
foto's gerunde de geus
Het is te ordinair voor woorden
als je het zegt, maar ik vind het
zo ver-schrik-ke-lijk lekker. Ik
ben een kind uit een heel gemid
deld milieu. Nog niet eens arbei
der, zal ik maar zeggen. Dat ik
op m'n vijftigste een eigen
zwembad heb, vind ik echt een
kick."
Hij vindt het ook een beetje gê
nant, geeft hij toe. Maar z'n en
thousiasme wint het.
„Als ik op mijn terras sta en ik
zie dat zwembad liggen.Het is
net Hollywood! Het is zo lekker.
We wonen tegen een berg aan. Ik
ben een half jaar lang die berg
bijna niet af geweest, hooguit om
een boodschap te doen of een
hapje te eten. Ik weet niet waar
aan ik het heb verdiend, maar
het is absoluut verrukkelijk."
Van onze verslaggever
„Ik ben een enorme muziekfan en
heb MTV altijd een fantastische
zender gevonden. Het wekelijkse
programma So 90's beschouw ik als
het begin van een lange carrière bij
MTV."
De 22-jarige Nederlandse actrice, zan
geres én sekssymbool Katja Schuur
man blijft Goede Tijden, Slechte Tij
den (GTST) trouw. Ook de zangmicro
foon (Linda, Roos en Jessica) hangt ze
voorlopig niet aan de wilgen. „Er zal
Katja Schuurman.
foto anp
een moment komen waarop ik keuzes
moet maken, maar nu nog niet. Ik ga
eens per maand een lang weekend naar
Londen om de afleveringen van So 90's
op te nemen. Van GTST krijg ik dan
vrij."
Katja's programma bestaat uit hits uit
de jaren negentig en volgt MTV's Grea
test Hits op. Die muziek was vaak te
oud, oordeelde de MTV-leiding. In En
geland zal Katja niet te zien zijn, wel
in de zogenoemde Northern Region van
MTV Europe. Die bereikt gebieden als
de Benelux, Scandinavië, Frankrijk,
Spanje en ook Israël en Egypte.
De Nederlandse ster is een paar maan
den geleden gevraagd door MTV, om
dat ze een aansprekend gezicht nodig
hadden. Katja geeft toe dat het afkal
vende kabelbereik in Nederland mee
speelde, maar ze moet ook in 23 andere
landen goed overkomen. Niet uitgeslo
ten is dat Katja later voor MTV-Euro-
pe of zelfs MTV-America gaat werken.
De eerste opnames vond de verse Video
Jockey (VJ) een beetje eng. „Het is toch
wat anders dan ik gewend ben en bo
vendien moet alles in het Engels. Maar
ik heb vier dagen mijn Engels bijge
spijkerd bij de nonnen in het klooster
in Vught, dus het gaat redelijk."
(MTV, 20.00 uur)
S, ontwerp pagina Veromque f
Van onze kunstredactie
Breda - Cabaretier Freek de Jonge luidt op 31 december weer
het oude jaar uit. Hij doet de oudejaarsconference voor de
VPRO. De show is als try out te zien in onder meer Breda, Ber
gen op Zoom en Terneuzen.
Freek de Jonge heeft dit jaar voor
het eerst in zijn loopbaan veel
moeite moeten doen om de zalen
vol te krijgen. Zijn voorstelling
Gemeen Goed, met onder ande
ren Robert Jan Stips, trok onder
meer in Breda en Amsterdam
minder publiek dan was ver
wacht.
Gisteravond is De Jonge begon
nen aan een korte tournee in Bel
gië. Samen met een band onder
leiding van Stips brengt hij acht
tien voorstellingen, waarvan de
laatste twee, op 3 en 4 oktober in
de Arenbergschouwburg in Ant
werpen worden gespeeld.
Op maandag 6 oktober geeft De
Jonge onder de titel De Toegift
een eenmalig concert in Paradiso
in Amsterdam. Hij doet dit ter
gelegenheid van zijn eerste note
ring in de Top 40 met het lied Er
is leven na de dood.
De try outs voor zijn oudejaars
conference zijn onder meer in
Freek de Jonge.
foto de stem johan van gurp
Middelburg (18 november), Ter-
neuzen (19 november), Bergen op
Zoom (27 november) en Breda (12
december).
