Zoektocht naar schoonheid
In 80 c
Van het meubelfront weinig nieuws
Arno
Fraai plaatjesboek wil ongrijpbaar fenomeen definiëren
DE STEM
SURPLUS
Inzendingen Nederlandse Meubelprijzen 1997 prikkelen niet
Prikkelend
Gezellig
Te licht
Spiegel
Fin de siècle
Tenten
VRIJDAG 5 SEPTEMBER 1997 Dj
V-480 van Chris Slutter is gemakkelijk in serie te produceren.
r
Door Anja Sparidaans
Elk jaar krijgen Nederlandse ont
werpers weer de kans om te laten
zien wat ze zoal in huis hebben.
De wedstrijd Nederlandse Meu
belprijzen fungeert al dertien jaar
lang als een soort van podium
voor bekend en onbekend talent.
Soms kan een onderscheiding
zelfs dienen als springplank naar
nationale of zelfs internationale
bekendheid. Maar meestal is het
niet meer dan een eervolle ver
melding.
Wellicht is het vanwege de hoop
op een dergelijke doorbraak dat
ook dit jaar weer ruim tweehon
derd ontwerpen werden ingezon
den ter beoordeling van de jury
van de Nederlandse Meubelprij
zen 1997. Die konden naast de
Prijs voor Jonge Ontwerpers ook
meedingen naar de Prijs voor het
beste Nederlandse Meubelont
werp, de Stijlprijs en de Prijs voor
industriële productkwaliteit.
De inzendingen werden jarenlang
in oktober geëxposeerd tijdens de
meubelbeurs in de Utrechtse
Jaarbeurs. Daar moesten ze van
zelf de aandacht delen met de ve
le andere noviteiten die tijdens de
beurs worden gepresenteerd. Dit
jaar is er voor de dertiende editie
van de Nederlandse Meubelprij
zen voor het eerst een aparte ex
positie ingericht in de Rotterdam
se Kunsthal.
Des te jammerder is het dat juist
dit jaar de echte prikkelende in
zendingen lijken te ontbreken. Er
is weinig nieuws onder de horizon
en de kenners hebben het zelf het
over 'een déja-vu gevoel'.
Het is een feit dat er door de ont
werpers lustig voortgeborduurd
wordt op bekende - en vooral suc
cesvolle - thema's. Zo zijn er in
zendingen die bijzonder zouden
moeten zijn omdat ze gemaakt
zijn van sloophout, maar dat is
beslist al vaker gedaan. Ook de al
te ver doorgevoerde soberheid
van sommige ontwerpers lijkt een
kunstje te worden.
Veelzeggend is dat de Prijs voor
het beste Nederlandse meubel
ontwerp naar de fauteuil Bobo
van niemand minder dan Gerard
van den Berg van fabrikant Label
ging. De jury viel unaniem voor
'de ontwapenende eenvoud, de
natuurlijke vorm en het comfort'
van de fauteuil. Gerard van den
Berg is er volgens de jury weer
eens in geslaagd om dé gezellige
Nederlandse fauteuil neer te zet
ten.
De Prijs voor jonge ontwerpers
ging naar Chris Slutter, die pas is
afgestudeerd aan de AKI in En
schede. Hij kreeg deze prijs voor
zijn wandlamp V-480, die de jury
roemde vanwege de 'brutale
bruutheid'. De lamp valt vooral
vanwege het materiaalgebruik, de
eenvoud van het ontwerp en de
vele toepassingsmogelijkheden.
Dat maakt de V-480 erg geschikt
voor serieproductie.
Het bureau 3 minus 1 van Richard
Hutten van fabrikant Reeel sleep
te de Stijlprijs in de wacht. Vol
gens de jury verwijst de vormge
ving, met de geïntegreerde laden-
partij, naar de jaren zeventig en
ook de ruimtelijke vorm va het
bureau werd bijzonder genoemd.
De Prijs voor industriële topkwa
liteit ging naar ontwerper Thijs
Korpershoek, die in opdracht van
DMD de Magnetic Case ontwierp.
De jury noemde het ontwerp 'ori
gineel'. Maar het meest vielen de
scharnierende delen op, die uit
sluitend met magneten werken.
Alle inzendingen voor de Nederlandse
Meubelprijs 1997 zijn tot en met zon
dag nog te bezichtigen in de Rotter
damse Kunsthal, Westzeedijk 341, Rot
terdam.
Gerard van den Berg heeft met Bobo dé gezellige Nederlandse fauteuil neergezet.
den als Calvin Klein, Karl Lagerfeld, Don
na Karan, Jill Sander, Richard Avedon en
Herb Ritts. Daarnaast zorgen enkele jour
nalisten voor wat meer beklijvende bijdra
gen. Dat alles geïllustreerd met 110 foto's
en gerubriceerd rond thema's als gratie,
lust, onschuld, wijsheid en iconen. En als
toetje interpreteren achter in het boek
hairstylisten, mode-ontwerpers en make-
up-artiesten de definities van de Nieuwe
Schoonheid, zoals die eerder in het boek te
vinden zijn.
Door uit te gaan van deze 'imago-industrie'
en een podium te bieden aan de mensen in
die glitterwereld, meende Schefer het beste
'tijdsdocument' te kunnen maken. Maar
voor die status is het boek toch echt te
licht. Daarvoor staan er te veel uitgeholde
clichés in. Elizabeth Taylor vindt bijvoor
beeld dat uiterlijke schoonheid louter be
rust op toeval. 'Ik bedoel, we hebben alle
maal twee ogen, een neus en een mond... ze
zijn alleen bij iedereen wat anders ge
plaatst'. Goh, diepzinnig. Collega-actrice
Sharon Stone doet haar bijdrage af met: 'Ik
heb mezelf nooit gezien als een grote
schoonheid...meer als een grote gooche
laar'. Een ander 'visionair' citaat: 'Zonder
emotie is er geen schoonheid'.
Het zijn duidelijk niet de woorden, maar de
foto's in het boek die de lezer het meeste
vertellen over schoonheid. Foto's van kin
deren, geklede en blote vrouwen en man
nen, gerimpelde gezichten, Afrikaanse lij
ven, een oudere Audrey Hepburn, baby
voetjes, een wazige Lolita, getatoeëerde
mannen, een huilende vrouw, een steige
rende olifant of een kussend paar in de
branding. Maar het verhaal dat die beelden
vertellen, gaat niet over de Nieuwe
Schoonheid die de wereld zal veroveren.
Dat verhaal gaat over de lezer zelf.
What is beauty leest namelijk als een spie
gel; de lezer kijkt bij zichzelf naar binnen.
Alleen.met het boek, stelt hij zich voortdu
rend dezelfde vraag: vind ik dit móói?
Vreemd genoeg dicht Schefer haar boek een
soort universele waarheid toe ('U ziet hier
de toekomst van schoonheid'). Maar dat is
onzinnig. Want een lezer in New York of
Burundi, Bejing of Bergen op Zoom, dat
maakt nogal verschil. Net zoals leeftijd, op
voeding, religie, sekse, om maar een paar
factoren te noemen die het fenomeen
schoonheid voor iedereen anders maken. En
daarmee nagenoeg ondefinieerbaar.
Daar kunnen al die ronkende verkoop
praatjes en pseudo-intellectuele theorietjes
van mevrouw Schefer en de haren niets aan
veranderen. Zij stelt bijvoorbeeld 'dat we
meer dan ooit in de geschiedenis geobse
deerd zijn en in verwarring zijn door
schoonheid. Dat schoonheid in het huidige
Media Tijdperk belangrijker is dan ooit te
voren. Dat schoonheid tegenwoordig com
plexer is dan vroeger.' Het lijkt mij dat het
naslaan van enkele geschiedenisboekjes dit
soort kretologie heel gemakkelijk tot
klinkklare nonsens degradeert.
Dat Schefer c.s. blijven steken in holle fra
sen is niet helemaal onverwacht, want zij
baseren zich vooral op dat ene, elitaire en
tamelijk incestueuze terrein van mode en
uiterlijk. En dat is toch een te eng terrein
om tot zulke verstrekkende en algemeen-
geldende theorieën te komen.
Maar wat een mooie foto's.
What is beauty, new defitions from the fashion van
guard. Door Dorothy Schefer. Uitgever Thames and
Hudson. Importeur Nilsson Lamm. ISBN 0-500-
27954-3. Prijs: 48,30 gulden (een deel van de op
brengst van het boek gaat naar aids-slachtoffers).
«Een nieuwe definitie van het begrip
schoonheid is gewenst, leert het boek
'What is beauty?'. Het geeft een voorzet
vanuit de modewereld. Illustraties uit
het boek.
kent wel een duidelijke beperking: zij be
grenst haar zoektocht naar de heilige graal
die schoonheid heet, tot het gebied van de
mode en uiterlijk. Maar Schefer had in het
verleden dan ook belangrijke functies bij
bladen als Vogue en Mirabelle en ze schreef
boeken over mode en aanverwante zaken.
Zij gaf haar boek als ondertitel mee: new
definitions from the fashion vanguard
(nieuwe definities vanuit de mode-voor
hoede). Die behoefte aan nieuwe piketpaal
tjes komt volgens haar door de nakende
eeuwwisseling. Die grote eeuwwende
wordt inmiddels overal bijgesleept, maar
in dit geval niet eens onterecht. Want in het
verleden heeft het fin de siècle - zeker op
modegebied - tot allerlei nieuwe impulsen
geleid. Dus stelt Schefer nu ook maar voor
het gemak dat vanwege het nieuwe mille-
nium alle traditionele opvattingen over
schoonheid overboord gaan en nieuwe vi
sies boven komen drijven. Alsof alles wat
voor 2000 mooi werd gevonden, dat daarna
niet meer is.
Maar vooruit. Schefer wilde nu eenmaal
een provocerend boek maken over schoon
heid. Haar uitgangspunt: hoe kun je
schoonheid definiëren in een tijd van
androgynie, anorexia, heroïne-chique en
cosmetische chirurgie? In haar boek verza
melde zij de schoonheidsopvattingen van
enkele van 's werelds bekendste trendset
ters op het gebied van mode en cosmetica;
fotografen, modellen, stylisten, ontwer
pers, sterren en industriëlen komen aan
bod. De 'visionaire citaten' komen van lie-
>recies negentig jaar gele
ien organiseerde het Fran-
e dagblad Le Matin voor
Jijn lezers een monsterrit
,an China's hoofdstad Pe
eing naar Parijs. Doel van
le rally was vooral de mo-
relijkheden van de auto te
jewijzen.
Iet werd een succes. De
•ally had alles in zich om
ut te groeien tot een klas-
ieker. Maar de Russische
evolutie haalde een streep
loor de rekening. Het voor-
nalige tsarenrijk gooide de
rrenzen dicht,
iinds de val van de Muur
n het uiteenvallen van de
oormalige Sovjet-Unie be-
onnen fanatieke rally-rij
ers weer te dromen van
en reprise van de moeder
lier
ïonsterritten, die tussen
'eking en Parijs,
talangs was het zover,
(mold Pilon (50) uit Elle-
om bij Arnhem reed mee
a zijn oude Jaguar Mk-9
it 1959.
Door Wim van der Weegen
eta
sta
ge
dil
hij
tra
Door Johan van Grinsven
Wat is schoonheid? Met die brandende
vraag houden mensen zich al eeuwenlang
bezig. Die continue zoektocht heeft in ieder
geval deze waarheid opgeleverd: schoon
heid zit 'm in de kijker zelf en niet in waar
naar hij kijkt.
Neem een pasgeboren kind. Dat is een
onappetijtelijk, gerimpeld, verfomfaaid
hoopje mens vol vettig smeersel, bloed en
slijm. Maar voor de ouders is dat mensje
-het mooiste wezen op aarde. Sterker nog:
de mooiste baby die ooit in de geschiedenis
van de mensheid ter wereld is gekomen.
Een boek over het fenomeen schoonheid
lijkt een haast zinloze onderneming. Toch
liet Dorothy Schefer zich niet weerhouden.
Haar Engelstalige boek What is beauty
i -1
Ach, zoveel verstand heb ik niet
an auto's," bekent Arnold Pilon
zijn kantoor in Ellecom.
aar ik wilde zo'n rit altijd al
ilgraag maken. Alleen is dat
iel te gevaarlijk en bovendien is
lijn technische kennis volstrekt
[toereikend.
het clubblad van de MG-vere-
iging Nederland las hij een op-
lep voor deelname aan de mon-
;errit tussen Peking en Parijs.
":j meldde zich aan. „Als arts-
'otheker, want dat is mijn be
ep. In elke equipe had iedereen
i specialisme, anderen namen
auto-techniek voor hun reke-
g," aldus Pilon, net terug uit
lina.
vertelt vol passie over zijn be-
ivenissen. Over de helletocht
in 1200 kilometer door de
loedhete Gobi-woestijn. Om de
mijl moest er worden gestopt
de kokende motoren te laten
:oelen. Over de enthousiaste
:volking in Rusland en China en
vele duizenden handtekenin-
in die hij uitdeelde.
totaal reisde een groep van
ijftig mensen ruim 14.000 kilo-
eter door twee continenten. De
[guar rijdt 1 op 5 en slurpte dus
i'n drieduizend liter benzine op.
og voordat Pilon de ene beleve-
s helemaal heeft verteld, begint
met de volgende anekdote. In-
®en vult de kamer zich met
iok van zijn Chinese sigaren. De
lotheker is directeur van een
aceutisch studiecentrum in
em.
fflwege zijn werk geeft hij re-
dmatig lezingen in Aziatische
nden. Elk land dat de rally
lorkruiste, heeft hij eerder be-
>cht. maar niet eerder deed hij
