Vredesproces Korea's stokt bij aanvang Strijd in Cambodja steeds heviger Zwaar in de aanbieding. 20,95 HEMA écht lekker! Nederland ziet Suriname nog een beetje als zijn eigendom' Politieke rel Montserrat verdringt angst voor uitbarsting nu L% -11.» nó7« Israël maakt eind aan blokkade Bethlehem Sfor-troepen schieten op Servische politie COMMENTAAR at pESTEM BUITENLAND A5 overlopen Noord-Koreanen Olifant jonge jenever of vieux 1,010^45 +2 Bonus Miles. Luxe tompoucen nü 4 C 95 voor J» Gevulde koek nu4Q95 voor Voorgebakken witte pistolets O 50 Toscaanse achterham 925 Jongbelegen komijnenkaas Rioja Tinto Crianza 1996 AG 28 AUGUSTUS 1997 A4 an het debat over de kwestie Bouterse n als een donderslag bij heldere hemel mer was hoog opgelopen, maar weinin an Van Mierlo die eerst een spoeddebat over zijn positie en die van zijn collega gisterochtend bij het ontwaken verbijs- ■an Buitenlandse Zaken naar dit zware het zijn opgebouwde frustraties in de rt zich mateloos aan deze coalitiepartij iedere stap die hij zet. De opvatting van van de WD niet het door hem gevraaq- j, versterkt die veronderstelling, en tussen Van Mierlo-Sorgdrager en de voorden van minister-president Kok nog -k begon. Als leider van de succesvolle et te kunnen indenken dat - vlak voor zou uitbreken. een juiste te zijn. De WD blijft het on- ter Sorgdrager van Justitie om - op aan- "ilië niet te vragen Desi Bouterse aan te voormalige Surinaamse legerleider zich ID kan echter leven met de afweging die fan Mierlo verkeerde namelijk in de vas- het verzoek niet zou honoreren, istie Bouterse is (voorlopig) gaan liggen, handelwijze van Van Mierlo en Sorgdra- eden blijkt gebaseerd te zijn op onvolle- i grote woorden en hadden hun oordeel ■an Van Mierlo joegen de affaire tot on- xe en delicate kwestie Bouterse werd er or. weede Kamer heeft geen complete hei- essentiële punten is door de uitleg van meer duidelijkheid ontstaan. Waar mo- soleren en Brazilië is blijkbaar nu wel be- verzoek tot arrestatie, houden, wordt echter niet allleen door verhoudingen moeten soms in de afwe- terecht dat Van Mierlo heeft geëist dat in de toekomst kan blijven uitvoeren, delijkheden hoeven elkaar niet iedere >tte slechts één doel: de aanhouding van sn drugshandel op grote schaal. De winst lat de pogingen daartoe tot het uiterste NIEUWS KORT leehonden Waddenzee in de Waddenzee is toegenomen tot kt uit de jaarlijkse tellingen van de )r Bos- en Natuuronderzoek (IBN- en stijging met liefst 27 procent ten rmiddelde jaarlijkse toename van de pidemie in 1988 steeds zo'n-15 pro een spectaculair herstel sinds 1988. IMfoejf het aantal diereft'tiog'sléchts tverbod varkens rtsen (Landbouw) komt binnenkort varkenshouders, die in verband met erbod worden getroffen. Na overleg is besloten een vergoeding te geven er zeug per maand. in een brief aan de Tweede Kamer desgewenst ook over tot opkoop van rt bedraagt in totaal zo'n 2,1 miljard ■ekend. in Geldnet-zaak in Arnhem is gisteren achttien jaar ige Amsterdammer N.O. wegens een nde overvallen, waaronder die op imber 1995. ijn misdaden heeft opgebiecht, in fe- jaar cel na een eis van achttien jaar. penbaar Ministerie was in hoger be- t er niet mee eens dat de rechtbank t geëist, omdat de officier O. destijds bekentenissen. Procureur-generaal adering mee. hef Lutken uitgelekt corpschef van Rotterdam-Rijnmond rek weergekeerd. Maar het uitlekken ïformatie over de nieuwe korpschef Peper gaat onverminderd door. In- van Lutken (onder meer dat alle hui- kt) op straat. ijdens het kort geding dat Brinkman :ld. Zijn raadsman had de informatie aan te tonen dat als Brinkman een lad, er nooit een probleem was ont- et duidelijk. Evenmin of Lutken ge- orritsma voor rechter ging heeft gisteren besloten zowel de aantal luchtvaartmaatschappijen als voor de rechter te dagen. De milieU" ïdhaving van wettelijke geluidsnor- n. e, de Stichting Natuur en Milieu en eringen eisen van Schiphol en van Holland en Transavia dat zij alle temen om binnen de geluidszones te I I I I I DONDERDAG 28 AUGUSTUS 1997 Door Armand Snijders Paramaribo - De Surinaamse opposi- jepartij Pendawalima heeft serieuze belangstelling om samen te werken aet de Nationale Democratische partij (NDP) van president Jules Wij- denbosch. Achter gesloten deuren gorden gesprekken gevoerd, hoewel ffijdenbosch naar buiten toe de schijn probeert op te houden dat zijn huidige coalitie nog niet definitief uiteen is gevallen. je regering van Wijdenbosch verloor de meerderheid in het parlement nadat de BVD, PVFAL en HPP uit de coalitie stap ten en hun ministers aankondigden hun portefeuilles in te leveren. Salim Somo- hardjo, voorzitter van de Pendawalima die vier zetels in het parlement heeft, zegt er wel wat voor te voelen om samen te gaan werken met de NDP en op die ma nier Wijdenbosch weer aan een minimale meerderheid van 26 zetels in het 51 zetels tellende parlement te helpen. Mocht Wij denbosch op het aanbod ingaan dan loopt hij echter het risico dat één van de twee overgebleven coalitiepartners, de KTPI met vier zetels, het voor gezien houdt. Beide Javaanse partijen leven sinds jaar en dag in onmin en hebben in het verle den herhaaldelijk samenwerking uitge sloten. Terwijl in de Nederlandse Tweede Kamer de regering de zware storm rond het de bat rond Dési Bouterse met moeite onge schonden overleefde, werd in Suriname schouderophalend gereageerd. Normaal gesproken wordt elke zucht in politiek Den Haag over Suriname in de voormali ge kolonie met argusogen gevolgd en in de Surinaamse pers breed uitgemeten, maar nu heeft iedereen andere dingen aan het hoofd. „We zullen eerst hier onze eigen rege ringscrisis moeten oplossen," zegt Harald Rusland, woordvoerder van de NDP, door wiens voorzitter de crisis in Den Haag toch dreigde. Bouterse zelf weiger de in te gaan om het gekrakeel rond zijn persoon in Den Haag. Hij stelt alles in het werk om de NDP in het zadel te houden, al was het alleen maar om te voorkomen dat hij zijn diplomatieke status verliest en daarmee een wat eenvoudiger prooi wordt voor de justitiële autoriteiten in Nederland. Bij de BVD, de partij die het een klein jaar geleden voor de NDP mogelijk maakte in het machtscentrum te komen maar nu verantwoordelijk is voor de breuk, ziet men in de discussie in het Ne derlandse parlement een bewijs dat Ne derland en Suriname nooit los van elkaar zullen komen. „Dat men zich in Neder land zo druk kan maken over zaken die zich in Suriname voltrekken, geeft aan dat men ons nog steeds een beetje ziet als eigendom. En dat is niet altijd in het voordeel van Suriname," aldus een zegs man. Overigens heeft het aanhoudingsbevel te gen Bouterse zeker bijgedragen tot de cri sis in Paramaribo. De BVD heeft zich op vallend gedistantieerd van het bericht en Bouterse ook nooit openlijk ondersteund. Dat heeft vooral kwaad bloed gezet bij Bouterse, die Wijdenbosch adviseerde om minister Mungra de laan uit te sturen. [oor BertUmmelen Washington - In reactie op het overlopen van twee van zijn di plomaten naar de VS heeft Noord-Korea besprekingen met de Amerikanen afgeblazen. Tegelijk kondigde het regime in Pyon gyang aan zich terug te trekken uit een belangrijk VN-mensen- itchtenconvenant uit woede over een kritische resolutie tegen list land. Beide acties zouden los van elkaar staan. De diplomatieke stappen hebben in Amerikaanse regeringskring lot bezorgdheid geleid over de toekomst van de op stapel staan de vredesbesprekingen tussen Koord- en Zuid-Korea. De VS rijn daarbij, net als China, direct ietrokken. Gisteren werd een Noord-Kore aanse delegatie op de Ameri kaanse missie bij de Verenigde Naties in New York verwacht voor een derde ronde van onder- tandelingen over Pyongyangs raketprogramma. De delegatie heeft evenwel de koffers weer ge pakt. Er is Washington veel aan gele gen de Noord-Koreanen ertoe te wel hun verkoop van in met name landen in tet Midden-Oosten en Zuid-Azië als hun eigen voortgaande raket- iewapening te stqken. fm Amerikaanse woordvoerders toonden zich gisteren niet ver rast door Je stap. Die volgde opL de bekendmaking door Washing ton dat de overgelopen diploma ten - de Noord-Koreaanse am- tassadeur in Caïro en zijn broer, ten handelsgezant in Parijs - po litiek asiel wordt verleend. De nu afgelaste besprekingen, die tot in met vrijdag hadden moeten duren, zouden een vervolg zijn geweest op twee eerdere sessies, de eerste vorig jaar in Berlijn en de tweede twee maanden geleden inNew York. Beide onderhande lingsronden werden eveneens door de Noord-Koreanen uitge steld. Een persbureau in het Midden- Oosten meldde gisteren dat Noord-Korea een zware delega tie naar Egypte stuurt om uit te toeken wat voor gevoelige infor matie hun overgelopen ambassa deur aan de Amerikanen kan prijsgeven. Het bericht bevestigt Amerikaanse publicaties waarin Pyongyangs man in Caïro wordt beschreven als een vat vol kennis over Noord-Koreaanse raketver kopen aan Iran, Syrië en Libië. Amerikaanse inlichtingenbron nen nemen aan dat de drie lan den als gevolg van deze transac ties over honderden Scud-raket- ten beschikken, terwijl Egypte zijn eigen Scuds zou bouwen met behulp van Noord-Koreaanse onderdelen. Met hun bereik van vijfhonderd kilometer vormen de raketten een bedreiging voor Is raël, Jordanië en de olievoorra den van de Perzische Golf. Noord-Korea gebruikt de ver koop van raketten en raketon derdelen om zijn enorme leger op de been te houden. Noord-Korea's eigen voortgaan- fdg raketbewapening .yprnjt^in Amerikaanse ogen een groeiende bedreiging voor de rond 37.000 .man Amerikaanse troepen op het Koreaanse schiereiland, voor het gehele grondgebied van Zuid- Korea, delen van China en moge lijk ook delen van Japan. Terwijl Washington uitstel van de onderhandelingsronde wel verwachtte, is verrast gereageerd op Pyongyangs besluit het zoge naamde Internationale Conve nant voor Burger- en Politieke Rechten op te zeggen. Het is voor het eerst dat een land zich terug trekt uit een fundamenteel men- senrechtenakkoord. De tweede man van Noord-Korea's missie bij de VN, Han Chang On, zei gisteren met zoveel woorden dat de mensenrechtenresolutie tegen zijn land die de woede van zijn regering heeft veroorzaakt, ook de pogingen om een Koreaans vredesproces op gang te helpen in gevaar kan brengen. Cambodjaanse regeringssoldaten rukken op in de omgeving van O'Smach. Chong Chom (ap) - In het Cambodjaanse grensgebied met Thgjjgpd,,zjjjp gistepjp, zware gevechten uitgebroken tussen het leger van sterke man Huti Sèn en detroepen die zijn trouwgebleven aan de af gezette co-premier prins Noro dom Ranariddh. Bij de gevechten werden zware artillerie en mortieren ingezet. De beschietingen hielden de hele middag aan. Verscheidene grana ten sloegen in aan de Thaise kant van de grens, waardoor een Thaise soldaat werd gedood en twee an deren gewond raakten. Het Thaise leger schoot terug als waarschu wing aan de Cambodjaanse schut ters het vuur op hun zijde van de grens te houden. Het Thaise ministerie van Buiten landse Zaken protesteerde tegen de beschieting en liet weten er 'al les aan te zullen doen om Thais le ven en eigendom te beschermen'. Men riep de partijen in Cambodja op een vreedzame oplossing in het conflict na te streven. In O'Smach verblijven nagenoeg geen burgers meer. Sinds 19 au gustus de gevechten begonnen zochten 22.000 Cambodjanen een vieilig heenkomen in Thailand. De gevechten waren de hevigste sinds twee weken rond het dorp O'Smach, waar de troepen van Ranariddh stand houden ondanks het feit dat ze zowel in aantal als bewapening overtroffen worden door de troepen van Hun Sen. Ra- nariddhs eenheden kunnen echter rekenen op de hulp van guerrilla strijders van de Rode Khmer, die in het oostelijker gelegen Anlong Veng hun bolwerk hebben. Ook zouden van hieruit de troepen van Ranariddh bevoorraad worden. Een woordvoerder van Ranariddh berichtte over man tot man ge vechten en zei dat zeven royalisti sche soldaten gewond zijn ge raakt. Hij voorspelde een intensi vering van de strijd. Waarnemers zeiden dat Hun Sen de overwinning op het slagveld snel probeert af te dwingen door het felle offensief. Doelwit van het offensief lijken de posities te zijn van desoldaten van generaal, Khan Savoeun, een van Ranarid- dhs topcommandanten. Hun Sen; die.dinsdag nog een bpqtandsaan1 bod van Ranariddh afwees als verwelkomingsteken aan koning Norodom Sihanouk, die morgen in Cambodja terugkeert na een medische behandeling in China, lijkt vast van plan het verzet tegen zijn regime te breken voordat Si hanouk arriveert. De 74-jarige en ernstig zieke ko ning, die sinds februari in China verblijft, liet gisteren weten we gens Zijn gezondheidstoestand slechts drie maanden in Cambod ja te kunnen blijven. Vanuit zijn ballingsoord Bangkok drong Ranariddh, een zoon van Sihanouk, er bij de internationale gemeenschap op aan de financiële hulp aan Hun Sen te blokkeren om zo het regime in Phnom Penh tot een staakt-het-vuren te dwin gen en onderhandelingen aan te gaan met de oppositie. Rode-Khmerleider Khieu Samp- han drong er gisteren bij de Vere- nigdg „Natiesop aan de staats greep van Hun Sen op 5 juli tegen Ranariddh te veroordelen. Deze staatsgreep! maakte ook een einde aan de onderhandelingen tussen de toenmalige coalitieregering van Ranariddh en Hun Sen met de guerrillastrijders in Anlong Veng, waar Khieu Samphan sinds de verwijdering van Pol Pot de scep ter zwaait. In een brief aan VN-chef Kofi An nan zei Khieu Samphan dat de VN de coup moeten veroordelen en politieke benoemingen door Hun Sen niet mogen erkennen. Khieu Samphan stuurde de brief in zijn hoedanigheid als een van de on dertekenaars van de Parijse vre desakkoorden in 1991, die een voorlopig einde maakten aan de Cambodjaanse burgeroorlog. De ironie wil dat de Rode Khmer zich later niet aan de akkoorden hield en opnieuw een guerrillaoorlog te gen de regering in Phnom Penh begon. Door Bob van Huët Londen - De Britse regering heeft gisteren een nieuwe 'Actie Groep' in het leven geroepen voor de coör dinatie van de hulp aan de bewo ners van het Caraïbische vulkaan eiland Montserrat. hit na daverende ruzies over de om streden aanpak en commentaren van de Britse minister van Overzeese Ont wikkeling, Clare Short. Zij werd ge passeerd door minister Cook van Bui tenlandse Zaken die de hulpcoördina tie feitelijk heeft overgenomen. Sinds de vulkaan de Souffrière gevaar lijk actief werd, in juni, zijn ongeveer achtduizend mensen geëvacueerd. Maar zo'n vierduizend eilanders wei geren te vertrekken van het relatief veilige noordelijke deel van het eiland. Ze zijn woedend over de manier waar- °P ze worden behandeld door de Britse autoriteiten. he achterblijvers zijn nog het meest verbitterd over de omvang van het zo geheten 'vrijwillige repatriërings- hulppakket'. De regering in Londen wil niet meer dan 7.500 gulden (per volwassene) beschikbaar stellen voor het opbouwen vaireen nieuw bestaan, he mensen op Montserrat, die bijna al lemaal dakloos zijn geworden, vinden hat magere aanbod een belediging. Ze eisen minstens tienduizend pond, of wel dertigduizend gulden. Minister Short vond dat de eilanders inhalig waren. „Ze willen tienduizend Pond, dan het dubbele, daarna het drievoudige. Straks willen ze gouden olifanten," zo liet ze zich ontvallen in een kranteninterview. De bewinds vrouw zei later dat die uitspraak over anp afp Het eiland Montserrat siddert onder de vulkaan. 'gouden olifanten' ongelukkig was ge weest. Maar het veranderde niets aan haar standpunt. De ruzie tussen Londen en Montserrat heeft in de Britse media het gevaar van een vulkaanuitbarsting overschaduwd. De eerste minister op Montserrat is al afgetreden. Diens opvolger, David Brandt, is niet minder boos over de manier waarop minister Short de si tuatie heeft aangepakt. Haar afstande lijke verklaringen vanuit het verre Londen bewijzen volgens hem dat ze weinig benul heeft van de nood ter plaatse. Brandt had de minister uitge nodigd zelf te komen kijken. Maar Short liet weten dat haar drukke agen da daarvoor geen ruimte bood. Volgens Brandt zijn de eilanders door Londen voor een onmogelijke keuze gesteld: ze riskeren armoede als ze ver trekken en een onzeker bestaan als ze blijven. De Britse regering hoopt dat - met een nieuwe coördinatie - de politieke storm snel gaat liggen. In Londen heet het dat al ruim honderdtwintig miljoen gulden aan hulp is uitgegeven of toege zegd. Maar volgens eilanders is er meer geld besteed aan wetenschappelijk on derzoek op en rond de vulkaan dan dat de slachtoffers werkelijk zijn gehol pen. De meesten hebben hun heil gezocht op de voormalige Britse kolome Antigua. Bestuurders daar hebben geklaagd over ontwrichting van hun eigen eco nomie. Ook vanuit Antigua wordt Londen om meer hulp gevraagd. De kans dat er extra geld zal komen is overigens klein. De Britse regering zit met een enorm begrotingstekort. En volgens minister Clare Short is 7.500 gulden compensatie ruim voldoende. Het is gelijk aan zes maanden gemid deld salaris in het Caraïbische gebied, heeft ze laten uitrekenen. Brandt en anderen op Montserrat erge ren zich dood aan dat soort uitspraken. Ze vragen zich af waarom Londen niet uit de noodfondsen wil putten die er altijd zijn voor dit soort natuurram pen. Oppositiepartijen hebben de als uitge sproken links bekend staande minister Short een 'koloniale opstelling' en 'pa ternalisme' verweten. Vulkanologen op Montserrat voorspel len overigens dat de Souffrière de ko mende dagen weer gevaarlijk actief zal worden. Bethlehem (ap) - Israël heeft de al 28 dagen oude blokkade van Bethlehem op de Westoever gistermiddag opgeheven. Bethlehem is zwaar getroffen door het reisverbod dat Israël op de Westoever en in de Gaza- strook afkondigde na de dubbele zelfmoordaanslag van islamiti sche militanten op 30 juli op een markt in Jeruzalem. Door de blokkade kunnen honderddui zend Palestijnen niet naar hun werk in Israël, maar mochten de zestigduizend inwoners van Bethlehem ook hun stad niet uit. Evenmin mochten - vooral chris telijke - toeristen de stad in. De pauselijke nuntius in Israël had eerder deze week bij het Israëli sche ministerie van Buitenland se Zaken daarover zijn beklag gedaan. Gisteren voor de ophef fing van de blokkade kwamen al enkele touringcars met speciale permissie in Bethlehem aan. De Israëlische regeringswoord voerder David Bar-IUan liet we ten dat de blokkade van Bethle hem is opgeheven 'uit veilig heidsoverwegingen', zonder hier verder op in te gaan. „Iets is ver anderd wat het gevoel gaf dat het veilig is de interne afgrende ling op te heffen," zei hij. De opheffing van de blokkade zal de relatie tussen Israël en de Palestijnen mogelijk verbeteren, hoewel de woordvoerder van de Palestijnse leider Yasser Arafat, Nabil Abourdeineh, liet weten dat Israël nog meer stappen moet ondernemen, zoals de beëindiging van de algehele af grendeling van de Westoever en de Gazastrook en de hervatting van het overmaken van door Is raël geïnde Palestijnse belas tinggelden. „De zaken moeten weer naar hun normale situatie teruggebracht worden voordat we terugkeren naar de onder handelingstafel en het vredes proces beschermen," aldus Abourdeineh. In Bethlehem werd deze week dagelijks tegen de Israëlische blokkade geprotesteerd. Israël handhaafde de blokkade omdat het vermoedde dat twee leiders van de militante groep Harnas en de verantwoordelijken voor de aanslag in Jeruzalem zich in Bethlehem schuilhielden. Het autonome Palestijnse be stuur vreest dit jaar bankroet te gaan. De tekorten op de begro ting worden volgens de laatste ramingen acht maal groter dan voorzien. De economische strafmaatrege len die Israël aan de Palestijnse enclaves oplegt, leiden tot een tekort van achthonderd miljoen gulden. Het ministerie van Eco nomische Zaken van de Pales tijnen heeft dit gisteren in Gaza bekendgemaakt. Banja Luka (ap) - Deense eenheden van de Navo-stabilisatie- macht in Bosnië hebben gisteren waarschuwingsschoten afge vuurd op politieagenten die in de Bosnisch-Servische machts strijd aan de kant staan van de wegens oorlogsmisdaden aange klaagde Radovan Karadzic. Dat gebeurde terwijl in Doboj, zeventig kilometer ten noord oosten van Banja Luka, verte genwoordigers van de twee fac ties in het Bosnisch-Servische conflict verwikkeld waren in een strijd om een televisiezender. De Karadzic-getrouwe media beschuldigden de Sfor-troepen ervan de schoten te hebben ge lost terwijl zij de zender overna men ten behoeve van de factie van Biljana Plavsic, de president van Republika Srpska en grote rivaal van Karadzic. De Navo ontkende echter zich in de strijd om de zender te hebben ge mengd. De schoten werden in de lucht afgevuurd nadat een poli- tie-auto in Noord-Bosnië op een Sfor-patrouille te voet was inge reden, zei een woordvoerder, en het incident speelde zich niet in de buurt van de zender af. Door een tweede zender in bezit te nemen - de eerste begon zon dag vanuit Plavsic' hoofdkwar tier Banja Luka uit te zenden - kan de Plavsic-factie haar be richtgeving uitbreiden tot de noordoostelijke stad Bjeljina, die deel uitmaakt van het gebied dat wordt beheerst door het Ka- radzic-kamp. Bronnen in de tv-studio van Banja Luka zeiden dat de nieu we zender onder beheer van de PlavsiqTÏactie kwam nadat ip-" woners van Doboj de tv-technici hadden, ^vgrgëhaqjd bepaajije,- ingrepen te verrichten waardoor de lijn met Pale werd verbroken en directe uitzendingen mogelijk werden. Bronnen die anoniem wilden blijven, hadden eerder gezegd dat Deense troepen het politie bureau van Doboj hadden over genomen met het oog op de ver wachte aankomst in de stad van Plavsic' politiechef Marko Pavic. De Navo wilde het bericht niet bevestigen, maar zei het te on derzoeken. (ADVERTENTIES) Geniet, maar drink met mate Aanbieding is geldig tot en met dinsdag 9 september 1997. GALL<Si GALL Altijd Iets bijzonders. Advokaot, tiramisu, kaneel of chocolade/1.95 Bereid met roomboter en 100% amandelspijs/1.25 Zok 10 stuks/2.95 DU 100 grom/ 3.25 1 kilo/13.50 Spaanse, volle, rode wijn, gerijpt op eikenhout, 0.751/ 9.5C Aanbiedingen gelden t/m zoterdag 30 augustus 1997. Zo lang de voorraad strekt.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 5