VVN eist aanpak van
'rare' voertuigen
Haat-liefde op twee wielen
Een pionier in
de Languedoc
Toer door Frankrijk
met meesterkok Bocuse
DE STEM
SURPLUS
D2
Handig
Drinken
Nieuwste rage: step met motor
Kamerdebat
Suzuki zet met TL 1000 S aanval op Ducati in
Concurrentie
Trendsetter even in Hoogerheide
Stabiel
OËSTEM
nederland 1
nederland 2
nederland 3
belgie frans 1
Kwaliteit
Bewust
duitsland 1
duitsland 2
VRIJDAG 22 AUGUSTUS 1997
'Ik heb mijn step volgetankt'
Door Rob Oostelbos
Elke keer is het lachen als
Koen Smulders (23) uit Ber-
kel-Enschot zich bij de kassa
van een benzinestation meldt.
„Ik heb mijn step volgeaooid.
Wat kost het?"
Smulders rijdt rond op een Go-
ped, een step met een motertje
waarmee een snelheid van der
tig per uur kan worden ge
haald. „Maar opgevoerd halen
ze wel 60 of 70 per uur."
De Go-ped is een Amerikaanse
uitvinding. „Mijn vriend Arn-
out Houtgraaf uit Beneden-
Leeuwen was in Amerika en
zag die dingen daar rondrijden.
Hij dacht: 'Handel, die ga ik
importeren'.
Smulders dacht ook: 'Handel'.
En besloot ze te gaan verkopen.
„Een standaard-uitvoering
kost 1000 piek exclusief BTW.
De meest opgevoerde variant
kost zo'n 1900 piek exclusief
BTW."
Smulders vindt een Go-ped, die
nogal luidruchtig is, vooral
handig. „Je kunt overal langs
en doorheen. Je kunt het stuur
neerklappen waardoor je een
hengsel hebt om hem op te til
len. Kan makkelijk, want het
ding weegt 8,5 kilo." Afgezien
van het litertje bezine in de
tank welteverstaan, een hoe
veelheid die garant staat voor
een actie-radius van zo'n 35 tot
40 kilometer."
„Je kunt de Go-ped zo in je
kofferbak leggen," vertelt
Smulders. „Ik ben mede-ex
ploitant van Café Carré op de
Heuvel in Tilburg. Ik moet nog
al eens in de binnenstad zijn en
in lopen gaat tijd zitten. Met
een Go-ped bij de hand gaat
het veel sneller. Ook ideaal om
afstanden op bedrijfs- of ande
re grote terreinen te overbrug
gen. Alles draait om snelheid
tegenwoordig."
Smulders gebruikt zijn Go-ped
veel om van Berkel-Enschot
naar Tilburg te gaan. „Lekker
fris en op de terugweg hoef ik
in ieder geval niet bang te zijn
dat ik gepakt word omdat ik te
veel gedronken heb."
Daar is immers niets voor gere
geld. Maar als je goed oplet, is
het allemaal niet zo link, vindt
Smulders, die zegt al ruim 20
exemplaren te hebben ver
kocht. „Zo vanaf het twaalfde
jaar kan iedereen er goed mee
omgaan."
Smulders zegt slechts één keer
te zijn aangehouden door agen
ten. „Maar dat was niet om me
te bekeuren. Ze waren meer
geïnteresseerd in wat het was."
Koen Smulders op zijn step met motor: „Je kunt overal langs en doorheen.
FOTO RALPH VAN DE LISDONK
Door Rob Oostelbos
Veilig Verkeer Nederland (VVN) eist
met het oog op de verkeersveiligheid
van de regering dat er snel regels ko
men voor alle ongebruikelijke ver
voermiddelen.
„Duidelijk moet zijn waar die moeten rij
den en aan welke eisen de bestuurders
moeten voldoen," stelt WN-woordvoer-
der B. Woudenberg. „De politie weet niet
wat ze met die vervoermiddelen moet aan
vangen. Over dat alles maken we ons ern
stig zorgen over." Woudenberg reageert
daarmee desgevraagd op het nieuwste 'ra
re' vervoermiddel dat in Nederland geïn
troduceerd is: de Go-ped oftewel een step
met motor. Eerder zat WN al in de maag
met skaters, brommobielen en quads
(brommers op vier wielen).
Go-peds kunnen snelheden tussen de 30
tot 70 kilometer per uur halen. Er is niets
geregeld in de wet waar bestuurders moe
ten rijden. Ook voorschriften op bijvoor
beeld het gebied van leeftijd en het dragen
van een helm ontbreken.
„Nu rijdt iedereen op trottoirs, fietspaden,
wegen en in voetgangersgebieden," aldus
Woudenberg. „Dat is gevaarlijk en dat zal
alleen maar toenemen, omdat je niet weet
waar de technische ontwikkeling ophoudt.
De binnensteden worden ontoegankelijker
en er komen alternatieve vervoermiddelen
die steeds kleiner, wendbaarder en sneller
worden.
Op 6 oktober debatteert de Tweede Kamer
met minister Jorritsma van Verkeer over
de verkeersveiligheid. WN vindt dat een
geschikte gelegenheid om over de onge
bruikelijke vervoermiddelen te praten.
WN is voorstander van een integrale aan
pak. Alle bekende, alternatieve vervoer
middelen moeten onder loep worden geno
men. De nieuwe regelgeving moet zo flexi
bel worden dat nieuwe vervoermiddelen er
snel onder gerangschikt kunnen worden.
Woudenberg sluit niet uit dat er alterna
tieve vervoermiddelen verboden zullen
worden. „Andere zul je weer moeten toela
ten."
Door Rob van Ginneken
De motorwereld heeft zijn eigen
Ferrari. Rood, bloedstollend snel
en zo meegevend als een kloeke
lantaarnpaal. Normaal gespro
ken staat er dan Ducati op de
tank. Met als absolute hoogte
punt de oogstrelend mooie en
ongekend eigenzinnige Ducati
916.
Maar er dreigen voor het Itali
aanse motorgeweld donkere
wolken aan de horizon. De Ja
panners zijn het zat dat de Itali
aanse dreumes hen zowel in de
Superbike-races als op de weg
links en rechts passeert.
Daarom lanceren ze nu hun ei
gen volbloed V-twins. Honda
houdt het met zijn VTR 1000 F
Firestorm nog tamelijk be
schaafd, maar Suzuki gaat er
frontaal in. Het resultaat heet
TL 1000 S. Een motorfiets die
alles in huis heeft om de Italia
nen buitengewoon chagrijnig te
maken. Inclusief een prijskaartje
dat 15 mille slanker is dan dat
van een 916. Dat doet zeer. De
nieuwe motor blijft net onder de
25 mille.
Maar kan de Suzuki in dit ex
treem veeleisende segment wel
echt meekomen? De ware Duca-
ti-liefhebber zal het Japans ge
weld glimlachend bekijken. En
De Suzuki TL 1000S. Niet bestemd voor de modale motorrijder. Net zoals een Ducati.
INFORMATIE SURPLUS
Wie nadere informatie wil omtrent
artikelen in deze bijlage, kan
tijdens kantooruren bellen naar
076-5312344 of 076-5312272.
Schriftelijk reageren kan ook.
Het adres daarvoor is:
De Stem, redactie Surplus,
postbus 3229,4800 MB Breda.
Eindredactie: Wim van Leest.
in zekere zin is een machine als
de 916 inderdaad wat verfijnder.
Maar één ding is zeker: de TL
1000 S zorgt voor aanmerkelijk
meer concurrentie dan je aan de
hand van het prijsverschil zou
denken.
Technisch is het een uiterst
fraaie fiets. Uiteraard wordt het
hart gevormd door een dikke V-
twin. Met elektronische brand
stofinspuiting zelfs. Zodat hij
pijlsnel reageert op gasgeven. De
motor is opgehangen in een mooi
lichtmetalen frame. Aan de
voorkant vind je een zogenaam
de upside down voorvork, geheel
instelbaar, terwijl de achter
demper naast het blok hangt.
Zonder twijfel om de motor lek
ker kort te kunnen houden.
Dat komt de wendbaarheid weer
ten goede.
De TL staat verder op lichtme
talen 17-inch wielen met brede
sportbanden. Drie forse rem-
schijven zorgen voor de vertra
ging.
Blijft de vraag of ook de weglig-
ging en prestaties inderdaad van
Italiaans volbloed niveau zijn.
Het antwoord is simpel: deze
machine kan zonder meer wor
den losgelaten op een circuit.
Sterker nog: daar is hij met zijn
racetechniek zelfs het best op
zijn plaats.
Met 125 paardenkrachten en nog
geen 180 kilo schoon aan de
haak neemt de Suzuki werkelijk
enorme stappen.
De eerste meters verlopen van
wege de lange eerste versnelling
niet eens zo spectaculair, maar
daarna is de spreekwoordelijke
beer geheel los en legt de twin
een - laten we zeggen - 'maat
schappelijk hoogst onverant
woord' karakter aan de dag.
In de eerste, tweede en derde
versnelling wordt de voorpartij
door de pure acceleratie ver
dacht licht.
Je moet bij een stoplicht zelfs
opletten niet al te enthousiast
aan de gang te gaan, zodat je in
Door Hein Sluijter
Het is natuurlijk op zijn zachtst
gezegd gewaagd om de uitstra
ling van een kookboek te verge
lijken met die van wereldbe
roemde boekwerken als bij
voorbeeld Don Quijote van Mi
guel de Cervantes of Sprookjes
van Moeder de Gans van Char
les Perrault.
Toch kom je er niet onderuit dat
Ma Cuisine (Mijn Keuken) van
Auguste Escoffier in de loop
van de jaren iets heeft meege
kregen van de soort lauweren
die op die twee historische pro
ducties rusten. Het heeft wel
een beperktere lezerskring,
maar in de wereld van de kook
kunst geldt dit boek van de
Franse kok, die in de eerste de
cennia van deze eeuw zo opval
lend met de pollepel zwaaide,
nog immer als een gastronomi
sche bijbel.
En zo zal de historie leren welke
plaats de kookboeken van Paul
Bocuse uiteindelijk zullen inne
men. Als de bekendste kok in de
huidige wereld en als publicist
daarvan profiterend, lijkt hij op
weg te gaan naar net zo'n blij
vende roem als zijn landgenoot
Escoffier. Nu heeft Bocuse mee
dat hij in het bezit is van een
uitgekookt gevoel voor publici
teit. Hij schuwt die nooit, al
doet hij soms heel geraffineerd
wel eens alsof. Hij weet heel
goed hoe hij zich moet presente
ren.
En nu is er dan na zeven jaar de
Nederlandse vertaling van zijn
in 1990 verschenen werk Cuisi
ne de France. Onder de titel De
ware keuken van Frankrijk
moet het ook de Nederlandse
smulpapen aanspreken.
Ik denk dat je wel kunt spreken
van een standaardwerk. Het
heeft in elk geval de pretentie
dat het gaat over traditionele,
originele Franse gerechten uit
de diverse streken. Zoals daar
zijn coq au vin, boeuf bourauu
non of salade nigoise. Bekend
namen? Ja, maar nu is er spraj'
van de enige echte, oorsprong
lijke samenstelling en berei
ding. Hier en daar worden rfië
heerlijkheden een beetje over
goten met Bocuse's eigen visie
Een nadeel is dat er nogal wat
dotten vet worden rondge
strooid zoals bijvoorbeeld vf
boter en slagroom in de prei
soep Vichyssois. Maar goed, het
boek is een pleidooi voor de'au
thentieke smaak en dat spreekt
in elk geval de hedendaaSse
consument aan. Er is trouwens
best ruimte voor eigen interpre,
taties, zodat je op twee mannë
ren de receptuur ten uitvoer
kunt leggen: zoals het moet en
zoals het kan. Op het gevaar af
de toorn van de grootmeester
over mij af te roepen, veronder
stel ik dat het met wat minder
vet ook best kan.
Bocuses boodschap blijft in elk
geval overeind: „Frankrijk leert
men niet alleen kennen door
musea en oude kerken te bezoe
ken. Frankrijk moet worden ge-
roken, geproefd, ik zou bijna
zeggen: gekauwd." Hij nodigt je
met deze woorden in feite uit
om via zijn boek een toer door
Frankrijk te maken, om te be
ginnen natuurlijk bij het eente
hoofdstuk dat gaat over de
Lyonnais, zijn Lyonnais, de
streek waar hij zelf woont. Met
een wonderlijke expansiedrift
lijft hij trouwens zowat h;
Frankrijk bij die Lyonnais in.
Bijna elk recept gaat vergezeld
van een magnifieke kleurenfoto.
En wat de Provence betreft: wie
bouillabaisse serveert, dient al
tijd de bouillon en de stukken
vis apart op tafel te zetten. An
ders doe je volgens Bocuse de
authenticiteit geweld aan.
Paul Bocuse: De ware keuken van
Frankrijk. Uitg. Kosmos-ZSK, pms
49.
een wheelie over een kruispunt
dendert.
Gelukkig zijn de remmen feno
menaal. En dat geldt zeker ook
voor de wegligging: stabiel en
met een bochtengedrag dat ver
der gaat dan wij in de praktijk
wensen te beproeven. De lief
hebber lopen zonder twijfel de
rillingen over de rug bij het na
deren van een mooi bochtig weg
getje. Van genot, wel te verstaan.
De ultieme motorfiets dus? Nou,
daar kun je wel een paar kantte
keningen bij plaatsen. De hoog
opgetrokken zit -vanwege de
bodemspeling- en de laag be
vestigde stuurhelften leveren
een compromisloos opgevouwen
zitpositie op. Waar je na enkele
tientallen kilometers rechtuit
rijden al heel gauw de balen van
krijgt. Pas op snelwegtempo
wordt de druk op de polsen wat
opgeheven door het tegenge-
wicht van de rij wind.
Bagage? Ondanks de optimisti
sche bagagehaakjes achterop zal
het met een klein tanktasje echt
ophouden. Passagiers meene
men? Alleen aan te raden als je
dringend een eind aan die relatie
wenst te maken. Verbruik? Fors,
dus houdt de actieradius zeker
niet over.
De modale motorrijder zal met
de TL 1000S niet veel kunnen
beginnen. Praktisch en comfor
tabel is hij van geen kant. Maar
de fabuleuze sensatie van het ac
celereren, het nemen van die ene
rotonde of die lange slingerweg
maakt alles in een klap goed.
Een soort haat-liefde verhou
ding eigenlijk. Net als die Duca
ti eigenlijk.
Afijn, van een Ferrari verwacht
je ook geen zachte vering of gro
te kofferbak...
Trendsetter Louis Marie Teisserenc.
FOTO DE STEM
,.«i journaal
Linda Harrie (h)
Bestemming Schiphol (h)
P journaal
Get the Picture (h)
20 jaar AVRO Sterrenslag (h)
Islam moderniteit (h)
Vondelpark 1997 (h, tot 11.56)
Alles kits met Kissyfur; 17.35
Kinderen van de wereld
Growing Pains, serie
Get the Picture, quiz
paradijsvogels (h)
|)3I wie van de drie?, spelletje
ijOO Journaal
■0 Netwerk, actualiteitenrubriek
0 Weeroverzicht
HOI Sterrenslag '97
„55 coverstory, serie
„51 Heineken Night of the Proms '96
(deel 2/slot)
2352 Grand Canyon, speelfilm
11.32
17.24
17.59
73,35
Journaal (tot 13.05)
AC-TV (herh)
Ik weet het beter (herh)
Nederland zingt (herh)
Als leven pijn doet (herh)
Clip
Journaal
Widget, tekenfilmserie
Mr. Bogus, animatiefilmpje
Stories from my Childhood, be
roemde sprookjes: Wilde zwanen
(3)
Olympica, doucumentaire-serie
over de hoogtepunten uit de Olym
pische Spelen
2Vandaag, actualiteiten met om
18.00 Journaal; 18.43 Sportjournaal
en vanaf 18.51 Hoofdpunten uit
het nieuws gevolgd door het weer
Asieldieren, serie over dierenasie
len in Nederland. Afl. 1
De reistafel, culinaire serie
Zoovenirs, dierentuinmagazine
Stranger in Town, tv-film
Julio Iglesias, muziekspecial
Een uitzending van MIVA Neder
lands
Studio NOS met om 23.30 Jour
naal
Atletiek: Van Damme Memorial
(tot 00.35)
MO Villa Achterwerk, kindermagazine
met Argo; 18.07 Het mannetje Ja
kob; 18.10 Lekker dansen
18.15 Sesamstraat
1130 Jeugdjournaal
18.43 Het klokhuis
19.03 Lingo, spelletje
19.30 Van gewest tot gewest regionaal
magazine
19.58 Frasier, comedy
20.25 Böses Blut tv-film
22.00 Journaal
22.16 Sportjournaal
22.36 Nova, actualiteiten
23.11 Schroeiplekken, 4-delige docu
mentaire (tot 00.01)
Door Hein Sluijter
Hij was even in Nederland en woonde een proeverij bij van zijl
wijnen. Daartoe uitgenodigd door onder meer oenoloog/wijnad
viseur Gerard Horstink uit Hoogerheide. Op die manier
Louis Marie Teisserenc tegen het lunchuur in restaurant La Cas
telière in Hoogerheide zijn eigen product te becommentariëren
Hij was het die in 1974 samen met
zijn broer Prosper in Zuid-Frank
rijk aan iets begon wat in de na
volgende jaren langzaam maar ze
ker een trend over de hele wereld
zou worden.
Cépagewijnen. Anno 1997 zie je ze
overal. Wijnen gemaakt uit één
enkel druivenras. Je ziet ze in elk
wijnland, in Europa maar ook in
Zuid-Amerika, Australië, Zuid-
Afrika of Nieuw-Zeeland. Cépa
gewijnen zijn populairder dan
ooit. Ze slaan aan bij de consu
ment. Louis Marie had, zo zegt hij
nu, totaal niet voorzien dat zijn
pionierswerk de wijnwereld in
belangrijke mate zou veranderen.
„Bovendien", meent hij beschei
den, „was het niets nieuws want
in de Elzas bestond het allang."
Zuid-Frankrijk was in de jaren
vijftig en zestig een soort voor
raadschuur voor de wijnwereld.
Er werden in het hele gebied tal
van weinig zeggende rode wijnen
gemaakt. Het doel was de hoe
veelheid. Die moest zo groot mo
gelijk zijn. Veel wijnen kwamen
in bulk elders terecht om te wor
den bijgemengd..De familie Teis
serenc produceerde in die tijd
geen andere wijnen. Maar toen
Louis Marie en Prosper aan het
roer van het bedrijf kwamen te
staan, zagen ze in dat dat roer he
lemaal om moest.
De stokken van de simpele maar
productieve soorten aramon en
carignan werden gerooid en de
eerste nieuwe stok die de gron
inging werd de cabernet
non, waar Bordeaux groot mee
geworden. Die cabernet sauvig
non was van meet af aan voorbe
stemd voor cépagewijn. Lala
volgden er andere rassen.
Thans is Domaine de l'Arjolle (s
men met Domaine de Margonjtt
van de belangrijkste
eren in de Languedoc. Het lig
Pouzolles net boven Béziers. All
wijn hier heet Vin de Pays des G
tes de Thongues. Dat is wel
trapje lager op de kwaliteit»
der dan appellation
maar daarom hoeft de wijn M
niet minder van kwaliteit te ai'
Dat bleek wel uit de proeverij.
Louis Marie is nog steeds
„Ik werk niet erg economisch.l><
doe ik bewust. Ik vind het leus®
met moderne technieken tesf
len. Om allerlei soorten wijn
produceren. Dingen te beden»
Ik heb zoveel soorten en zo we
in voorraad, dat ik bijvoor®
voor een supermarkt niet erg in
ressant ben. Ik ben ook de ent
wijnboer in Frankrijk die
stemming heeft om met de Am
kaanse druif zinfandel te "vn
menteren."
moment ongeveer de helft va
totale productie. Dat gaat®
worden. Want de grondleu
de wijd verbreide cépag
neigt weer naar mengen. 0lC
trendsetter gesproken.
12.50 Nieuws 13.15 Freunde fürs Leben, se-
lie 14.05 Autant savoir, consumentenmaga-
zine 14.30 Planète des hommes, magazine
15.50 Le blamatoscope, kindermagazine
16.45 Chips, politieserie 17.35 The Fall Guy,
misdaadserie 18.30 Regions soir, regionale
actualiteiten 18.45 Le quotidien des sports
16.55 Maguy, serie 19.30 Nieuws 20.10
four la gloire, talentenjacht 21.30 Jean Ga-
bin-cydus: L'année sainte, Franse film-ko
medie uit 1976 van Jean Girault met Jean
Gabin, Jean-Claude Brialy en Danielle Dar-
neux 23.05 Complètement télé, documen
taire-serie over tv 23.50 Le jeu des diction
aires, spelletje 00.10 Laatste nieuws
BELGIË FRANS
MO Le blamatoscope, kindermagazine
'8.55 Régions soir 19.15 Gourmandises, cu
linair magazine 19.30 Nieuws 20.00 Con-
tours Musical International Reine Elisabeth
de Belgique '97 21.00 Festival international
demusiques sacrées de Fès. Reportage over
ba muziek van de Berbers 21.55 Laatste
nieuws 22.20 Inédits, serie amateurfilms
65.30 Morgenmagazin, ontbijttelevisie
69.00 Tagesschau 09.03 Dallas, soap 09.45
dyfeeling, ochtendgymnastiek 10.00 Ta-
jessthau 10.03 Auslandsjoumal 10.35 Info
Arbeit und Beruf, magazine 11.00 Ta-
IMiau 11.04 Das grosse Los 12.10 Zau-
afte Heimat 12.55 Presseschau 13.00
ngesschau 13.05 Mittagsmagazin 13.45
™srninus-News, economisch magazine
■"O Tagesschau 14.03 Höchstpersönlich,
wret Lotto-presentatrice Karin Tietze-
wig 14'30 Comanche, speelfilm 16.00
'gesschau 16.03 Sportschau live met auto-
Pirt: GP van België, 1e kwalificatie; EK
,„.trnm6n: finales 400m vrije slag heren,
m vlinderslag dames, 100m schoolslag
,Jn' ^OOm schoolslag dames en estafette
vr|je slag heren 17.55 Verbotene Lie-
h Iserie 18;25 Marienhof, serie 18.55 Aus
J erem Himmel, serie 20.00 Tagesschau
121S t ama mia' sPee'f"m Exdusiv
fagesthemen met Bericht aus Bonn
GolHPOrt 22,50 Sportschau extra/atletiek:
Z ü„Four te Bussel 23.50 Wat is?, talk-
Rnil hlachtmagazin 00.55 Cops and
Rot)bers, speelfilm
(j|^"|2'e Duitsland 09.03 Ferien-Fieber met
Zijn cépagewijnen beslaan op® 'Imserie. Aansl. Das Ratsel ei-
'ederKi
JQurn
theoi
jeugdfilm 11.00 Zie 13.45 Die
l8ia, tekenfilmserie 14.10 Die Rech-
iOi„n Inder. jeugdserie 14.25 logo. Jeugd-
L0ur"aal 14.35 Ocean Girl, jeugdserie 14 58
Gesunrih Stagsecke 1500 heute 15-05
sicht pm mediscii magazine 15.30 Vor-
mentiT n 16,00 701 die sb°w, amuse-
us„ 0 Heute 17.15 hallo Deutschland,
r 'ne 17,88 Ein besonderes Paar, serie
