KLM neemt belang in Braathens XLMlfh De beurs: zomerzotheid of gezond verstand? Origin ziet opnieuw topman vertrekken Explosieve stijging fastfoodrestaurants Rexrodt: 'Economie Duitsland trekt aan' 'Ga nu niet verkopen, het komt wel goed' p I BESTEM f,00 1,00 Leen bij AMI GELD LENEN? Div.contacten Brieven ondernummer DE STEM POSTBUS 3229 4800MB BREDA ECONOMIE A6 hamenwerking met Noren Volkswagen verbetert resultaten Koers roepia verder omlaag ECONOMIE KORT Britse kolenmijn na twee jaar al dicht MoGen-directeur Breure vertrekt Petroplus koopt raffinaderij Daewoo Reizigers City Zap zijn centen kwijt Kleine beleggers licht verontrust 9 AUGUSTUS 1997 A5 it n ina: chiquita Chrysler citicorp cons.edison digit.equipm. dupontnemours docdata dow chemical eastman kodak exxon corp ford motor fortune brands gen. electric gen motors goodyear hewlett-pack. int. bus.mach. itt industries klm airlines kpn merck co, mobil oil oce vd grinten omega financ. philips royal dutch sears roebuck shell tr. texaco inc. travelers unilever nv united techn. westinghouse whitman corp woolworth 13.94 34.25 133.50 31.00 45.25 61.69 17.75 92.00 63.25 59.00 39.87 33.31 62.75 59.69 62.31 66.19 99.94 31.50 34.69 36.44 90.81 72.50 124.62 36.00 71.31 49.19 56.31 38.94 110.00 66.06 213.50 79.69 25.94 24.75 14.19 34.50 135.19 31.31 45.62 63.75 17.75 90,00 63.75 62.19 40.69 33.06 62.31 63.81 104.00 31.19 35.62 37.19 93.12 73.94 120.00 36.50 73.88 52.12 58.00 40.50 111.50 66.75 215.25 80.94 26.00 A advieskoers vk vorige koers sk slotkoers gisteren a laten b bieden c ex claim d ex dividend e gedaan /bieden f gedaan/laten g bieden en ex dividend h laten en dividend k gedaan en laten ex dividend I gedaan en bieden ex dividend 1634 4,50 KO 3719 2486 3,90 3,20 5,50 Eo 11205 2,20 3,10 loo 7087 5,80 6,80 loo 3110 3,80 a 5,00 1225 7,30 8,20 ■30 1053 23,80 26,20 loo 6517 22,20 a 23,60 |30 1429 18,50 20,20 150 1049 15,90 17,20 150 1569 13,50 15,20 1573 11,10 a 12,00 .00 1428 8,20 9,50 ,50 1225 1,30 ,00 1161 4,30 b 3,30 ,50 3041 8,70 8,00 L00 1589 12,90 11,80 1,00 1047 4,50 4,00 L00 1088 22,50 b 31,50 Loo 1033 19,00 a 23,00 1,00 1297 7,00 11,00 ,00 1250 44,00 55,00 Loo 4906 145,00 a 148,00 Loo 1286 9,00 8,00 .00 1735 40,00 31,00 ,00 2036 43,00 38,00 Loo 5070 21,00 20,00 1729 2,90 3,20 Loo 1257 1,70 2,00 Loo 1234 1,00 1.10 ,00 1611 8,70 9,00 Loo 1050 19,40 20,50 Loo 1593 4,50 4,00 Loo 4758 7,20 a 7,90 Loo 1537 7,30 a 8,00 Loo 1425 4,00 4,70 Loo 1423 8,20 7,90 too 1067 2,20 2,80 1,00 1171 10,00 12,00 1,00 1078 38,90 40,90 i,00 1223 19,00 a 20,40 ,00 5714 5,80 5,00 i,00 1439 8,50 8,00 ,00 1317 6,00 6,50 3,00 1184 4,50 b 5,30 ,00 1419 5,30 ,00 2082 2,00 1,80 ,50 2066 3,00 3,00 i,00 1215 2,50 b 2,80 Geldleningen en hypotheken. 076-5206755/5421378 Bel tot 22.00 uur 078-6180866 013-5350105 Echt 't kan bij Setiakawan. Als U wilt reageren op ad vertenties met brieven on der nummer gelieve U linksboven op uw envelop duidelijk het briefnummer uit de advertentie te vermelden en uw brief (gefrankeerd) alsvolgt te adresseren: (NIET AAN ONS ANTWOORDNUMMER IvM AUTOMATISCHE OPENING VAN ANTWOORDNR. POST!) De letter voor het brief- nummer geeft aan in welk gebied de adverteerder woont: L=Limburg/ BU=Oost-Brabant/ G=Gelderland/ S=Stem-Brab. Nieuwsblad Indien U Foto's e.d. wenst terug te ontvangen van ae adverteerder, is het verstandig een aan Uzeii gerichte en gefrankeerde envelop bij uw reactie te voegen. I I I I I DINSDAG 19 AUGUSTUS 1997 VERMIST: sinds 13-08 in O'hout, onze poes Pluis. Witte halfpers met rood bandje. 0162-433523. L onze verslaggever 1 Eindhoven - Automatise- Ingsbedrijf Origin ziet voor Ltweede keer in één jaar zijn L„an vertrekken. Na slechts negen maanden de I Ipter te hebben gezwaaid Ijver het IT-bedrijf (voor 82,4 lucent in handen van Phi- IL besloot Tom Butler on- Liwacht op te stappen. n ontslag gaat officieel 31 au- I Justus in. Volgens Origin is But- °er uit eigen beweging vertrok- I over de reden van zijn vertrek I til Origin noch Philips een toe- jchting geven. Wel erkent een jn-woordvoerder dat de nieuwe wisseling van de wacht 'niet iets is om trots op te zijn'. Aan Butlers vertrek zou geen conflict ten grondslag liggen. „Er zijn best meningsverschillen ge weest, maar die zijn op een pret tige manier doorgesproken." De leiding van het IT-bedrijf wordt tijdelijk waargenomen door de fi nanciële man van Philips, Jan Hommen, die tevens onderdeel uitmaakt van de Raad van Be stuur van Origin. Voormalig Philips-topman Jan Timmer haalde Butler een jaar geleden samen met Geoffrey Car roll weg bij de Amerikaanse com putergigant EDS om het kwak kelende Origin weer op koers te zetten. Carroll kreeg de topfunc tie en Butler werd zijn rechter hand. Na een luttele vijf maan den vertrok Carroll, waarschijn lijk omdat zijn ideeën botsten met die van de Philips-top. Of dit ook het geval is bij zijn opvolger, is niet duidelijk. Bij zijn aantreden begin dit jaar sprak Butler nog allerlei ambiti euze plannen uit. Zo zou vóór het jaar 2000 het aandeel van Philips in de omzet van 40 procent terug moeten naar 25 procent. Als te vens de omzet zou stijgen tot 7 miljard, was een beursnotering in Amsterdam en New York nog voor de eeuwwisseling te realise ren. Butler had zijn groeiplannen nog niet uitgesproken, of Philips-top man Boonstra liet hem alles al weer inslikken. Boonstra maakte hem duidelijk dat hij de winst op peil moest zijn te krijgen en er dus voorlopig van overname van bijvoorbeeld Roccade geen spra ke kon zijn. Eerst moest flink de bezem door de leverancier van informatie-technologie die vorig jaar een verlies behaalde van 108 miljoen. Butler reageerde geïrriteerd op deze terechtwij zing. Kort nadat Philips het IT-bedrijf tot temperen van de ambities had gemaand, drong het moederbe drijf tevens aan op een reorgani satie om Philips, als belangrijkste klant, beter van dienst te kunnen zijn. Ook de tijdelijke topman Hom men kwam na een kort onderzoek tot de conclusie dat er nog veel moet verbeteren bij Origin. De overhead moet omlaag, automa tiseerders moeten meer uren in rekening brengen en alle ver schillende computersystemen dienen versimpeld té Worden door één hoofdinfrastructuur. De dominante positie van Philips valt te verklaren uit de voorge schiedenis van Origin, dat ont stond uit fusies van automatise ringsbedrijf BSO met eerst de Philips-automatiseringsafdeling Pass (1990) en later Philips Com munications Processing Servi ces (1996). De integratie van het alternatieve BSO met de veel for meler georganiseerde Philips-be- drijven is heel moeizaam verlo pen. Origin verwacht dit jaar wel uit de rode cijfers te komen. In de eerste helft van dit jaar is al een licht positief resultaat geboekt, dat naar verwachting in de twee de helft verder zal verbeteren. Amsterdam (anp) De KLM neemt de Noorse luchtvaartmaat schappij Braathens Safe op in de KLM-familie. De Nederland- I se maatschappij gaat intensief samenwerken met Braathens en I seemt tevens een belang van dertig procent in de Noorse onder- I neming. Dat hebben de twee ondernemingen gisteren bekend- I (jPITlclclkt; Braathens is de belangrijkste re- inale luchtvaartmaatschappij a Noorwegen, die tevens acht ernationale bestemmingen I aandoet. De KLM beschouwt de I toetreding van Braathens tot haar netwerk als 'een belangrijke I verbetering van de Europese I marktpositie'. Bovendien spreekt I ie onderneming van 'een stevige I ilap' in de uitbouw van haar we reldwijde routenet. Braathens gaat haar diensten in e mate afstemmen op die van I de KLM, KLM-dochter Air UK en KLM-partner Northwest Air- lines. KLM wil in de toekomst de tussen Schiphol en be- in Noorwegen uit- breiden. De samenwerking omvat gezamenlijke marketing I en verkoop, technisch onderhoud en inkoop, evenals de spaarpro-. a's voor passagiers. Tl Wolfsburg (anp) - Volkswa gen (VW), de grootste autofa brikant in Europa, heeft de resultaten in de eerste helft van dit jaar sterk verbeterd. De nettowinst schoot om hoog met 73 procent naar 488 miljoen mark en de om zet groeide met 12 procent tot 56,55 miljard mark. Dat heelt het Duitse concern gis teren bekendgemaakt. De verkoop van de merken Volkswagen, Audi, Seat en Skoda nam met 10 procent toe van 2 miljoen tot bijna 2,2 miljoen auto's. De afzet in eigen land verminderde 1,5 procent tot 508.704 stuks, maar in het buiten- 'and was er een groei van 14 procent tot 1.685.000. De productie nam toe met 8 procent tot 2.207.000 auto's. Deze groei ging gepaard met e«n stijging van het aantal werknemers met 9400 tot 210.211. In Duitsland had VW eind juni 141.929 men sen in dienst, 4160 meer dan een jaar eerder. Het aantal Personeelsleden in het bui tenland ging omhoog met 5240 naar 128.282. KLM betaalt ongeveer ƒ200 mil joen voor het pakket aandelen, dat de luchtvaartmaatschappij overneemt van Braathens Rederi. Het exacte bedrag is afhankelijk van de afronding van de bespre kingen, die nog vier tot acht we ken in beslag zullen nemen. Braathens Safe vliegt momenteel met 27 vliegtuigen van het type Boeing 737. De maatschappij heeft bovendien nog negen Boeings 737-700 in bestelling en een optie op nog eens tien stuks. De bestelde vliegtuigen worden afgeleverd tussen 1998 en 2001. Met deze machines onderhoudt Braathens een routenet met veer tien binnenlandse en acht inter nationale bestemmingen. De laatsten zijn gelegen in landen als Denemarken, Italië, Rusland, Spanje, Verenigd Koninkrijk en Zweden. De omzet van Braathens bedroeg in de éërste zes maanden van dit jaar 728 miljoen, waaruit een netto winst na belastingen van 46 miljoen resteerde. Het eigen vermogen bedroeg eind vorig jaar 33 procent van het balanstotaal. Braathens heeft 3500 personeels leden. Braathens Safe is in 1946 in eer ste instantie opgericht door Braathens Rederi ter ondersteu ning van de operaties van de Noorse handelsvloot. De letters Safe staan voor South America Far East, de gebieden waarheen de eerste vluchten werden uitge voerd. In een later stadium is de maatschappij zich meer gaan be zighouden met het uitvoeren van binnenlandse vluchten. Braathens gaat intensief samenwerken met KLM. Zoetermeer (anp) - Het aantal fastfoodrestaurants is tussen 1 juli 1996 en 1 juli 1997 met 20 procent toegenomen en het aantal lunchrooms met :6 procent. De stijging van het aantal, snackbars was slechts 0,1 procent en het aantal shoarmazaken tileef gelijk. De afgelopen jaren groei den beide type horecazaken nog gestaag. Het Bedrijfschap Horeca en Catering schrijft die ontwikkelingen vooral toe aan de verandering in de Winkelsluitingstijdenwet. Fastfoodbedrijven en lunchrooms, die vaak in of bij een winkel centrum zijn gevestigd, pikken een graantje mee van de lagere openingstijden en de koopzondagen. De spijsverstrekkende bedrijven zagen hun omzet in de eerste helft van dit jaar met 4,9 procent toenemen. Dat was meer dan ze in de afgelopen jaren gewend waren. Het aantal horeca- en de cateringbedrijven ging tussen medio 1996 en medio dit jaar omhoog met 1,2 procent tot 44.302. Sterke groeiers waren de wegrestaurants (plus 12,7 procent), partycate ringbedrijven (plus 13 procent), ijssalons (plus 5,8 procent) en ge- caterde bedrijfsrestaurants (plus 4,9 procent). Voor het eerst sinds jaren steeg het aantal cafés: 0,7 procent. De schaalvergroting in horeca zet verder door. De gemiddelde verkoopoppervlakte is sinds 1992 met 12 procent toegenomen en het gemiddeld aantal bedden per hotel is met 15 procent gestegen. Bonn (rtr/dpa) - Dankzij de opleving van de export is de econo mie van Duitsland harder gaan groeien. De uitvoer wordt gro ter door de lagere koers van de Duitse mark. De groei ervan overtreft die van de wereldhandel, zodat het aandeel van Duitsland op de wereldmarkt zich zal uitbrQd§h-::a)iiife. Dit heeft de Duitse minister;.v^n Economische Zaken, Günter Rexrodt, gisteren laten weten. In het tweede kwartaal groeide de economie met 1 procent ten op zichte van het eerste kwartaal. Ten opzichte van het tweede kwartaal van vorig jaar lag de economische groei op 2,5 a 3 pro cent. Rexrodt verwacht dat het per centage over heel 1997 uitkomt op 2,5, overeenkomstig de prog noses van de regering. De groei percentages zijn voldoende om de werkloosheid, die enige tijd gele den op een naoorlogs record te rechtkwam, te verminderen. Het zal wel tot volgend jaar duren voordat de vermindering van het aantal werklozen echt duidelijk wordtj ALmet al is Duitsland op de goede weg om te voldoen aan de voorwaarden voor deelname aan de EMU, de Economische en Monetaire Unie, zo zei Rexrodt verder. Voor een opleving van de inflatie is hij niet bang. De pro ductiviteit is toegenomen, terwijl de arbeidskosten per eenheid product zijn gedaald. Bovendien zijn de loonstijgingen in de on langs afgesloten CAO's aan de matige kant. De stimulans die nu van de ex port uitgaat, zal binnen niet al te lange tijd overslaan naar de bin nenlandse vraag. Lage rente, stabiele prijzen en een groot gebruik van de produc tiecapaciteit wijzen daarop, al dus Rexrodt. lakarta (krf/afp) - De valutacri- I f ^onesië duurt onvermin- I lfi voort. De nationale munt- Wiheid, de roepia, verloor giste- I J* n°g eens 3 procent aan waar- I e- Voor een Amerikaanse dollar °est 2970 roepia worden be- dag ^®en afgelopen vrij- J*j<»iesië is net als andere landen 4uid-Oost-Azië meegesleept in ^Problemen van Thailand. Dat 8 rich op 2 juli genoodzaakt de .Wieling van zijn valuta, de aan de dollar los te laten. °nesië probeerde nog enkele J en de roepia binnen de vast- fcdn bandbreedte tegenover afo 1 te houden, maar wierp ijf'fn donderdag ook de bank 'n e centra^e valt WaS meer kij machte jjj 11Speculanten weerwerk te j „en Tja steunaankopen met j ,ars- Sinds begin juli kelderde «oers van de roepia met 17,5 Door Louis van de Geijn In de beleggingswereld doen legio gezegdes de ronde die beurtelings als voorspelling en als bezweringsformule worden aangehaald. Sell in may and go away, luidt een van die uitdrukkingen. Beleggen is immers geen zomer se bezigheid en in een markt met weinig vraag en aanbod kunnen koersen rare sprongen maken. Beter even weg wezen van de beurs en in september verder zien, was jarenlang de gangbare opvatting. Wie dat advies had gevolgd, zou tot eind juli een groei van zijn belegde kapitaal met zo'n vijfen twintig procent hebben 'gemist'. Op 16 mei passeerde de AEX-in- dex, een cijfer dat wordt samen gesteld uit de koersen van enke le tientallen belangrijke Amster damse beursfondsen en daarmee als een graadmeter wordt gezien voor de totale beurs, de 800 pun ten. Op 23 juli kwam de AEX voor het eerst boven de 1000. De financiële markten komen dicht bij wat economen een per fecte markt noemen: kopers en verkopers beschikken in begin sel voortdurend over dezelfde informatie. Maar wat zijn dan wel de nieuwe feiten die recht vaardigden dat de aandelen in juli nog tien procent meer waard werden geacht? En op grond van welke informatie kelderden de koersen afgelopen week met nog iets meer? Handelaren, analisten en andere waarnemers mompelen iets over 'de rente in Amerika', over 'in flatiesignalen', maar als nieuwe feiten zijn zulke bespiegelingen niet te bestempelen. Daar wordt Een handelaar op de beurs van Frankfurt krabt zich achter het oor als hij het koersverloop be studeert. FOTO REUTER al maanden over gespeculeerd. Zelfs de wetenschap helpt ons niet verder. De Amsterdamse hoogleraar financiële markten Arnoud Boot sprak twee weken geleden onverbloemd van een zeepbel en sloot zelfs een halve ring van de koersen niet uit. Bankiers en fondsenbeheerders die er net zo over zouden den ken, zijn volgens hem de gevan genen van de markt: handelen naar hun overtuiging betekent dat ze vooralsnog de boot missen en daarop worden afgerekend nog voordat een instortende markt hen gelijk geeft. Maar Boots Maastrichtse collega Kees Koedijk is van mening dat er in allerlei opzichten een breuk is ontstaan met het verleden en dat hoge koersen wel degelijk te onderbouwen zijn. Hij wees af gelopen zaterdag in een artikel in NRC Handelsblad op de sterk gestegen winsten van de beurs genoteerde bedrijven en hun riante kas- en vermogenspositie als factoren achter de hoge koer sen. Een ander element is, volgens Koedijk, de veranderde opvat ting over het risico dat aan aan delenbeleggingen kleeft. „De aandelenbeurs is dan ook veel minder overgewaardeerd dan vaak wordt gesteld," is zijn con clusie, die blijkbaar toch ook wel ruimte laat voor een koerscor rectie. Daar zijn we op het psychologi sche vlak aanbeland. In Koe- dijks redenering duiken begrip pen als 'perceptie' en 'mentale structuurbreuk' op. Dat zijn las tige termen om een rekensom mee te maken. Dat laatste is ook een manier om de waarde van een aandeel te benaderen. Tenslotte is een aan delenkoers zoiets als de gekapi taliseerde winstverwachting. Er moet zoiets zijn als de funda mentele waarde van een aan deel. Hoe nu is het te verklaren dat het in het begin van de jaren '90 nog normaal was als de koers van een aandeel tien tot twaalf maal de winst bedroeg en dat deze koers/winstverhouding (ge middeld voor Nederlandse aan delen) in twee jaar tijd naar de 25 is doorgeschoten? Waar moet de winstexplosie vandaan ko men die dat koersniveau waar maakt? Niet de nuchterheid regeert ech ter op de beurs, maar de emotie. Het is niet nieuwe informatie die tot koersbewegingen leidt, maar verandering in sentimenten, of in de woorden van Koedijk: 'de perceptie'. Daarmee is ook iets gezegd over de risico's die aan het huidige beursklimaat zijn verbonden, nog afgezien van het adagium dat er een nauwe rela tie is tussen rendement en risico: wie in zes maanden tijd een koerswinst behaalt van 50 pro cent, dient zich ook rekenschap te geven van de toegenomen risi co's. Met de beurscorrectie van vorige week is het dispuut tussen het kamp van Boot (de zeepbel-prof) en optimisten als Koedijk nog lang niet beslecht. Een daling van de AEX met tien procent is niet de correctie waar Boot en consorten het over hebben. Dat is niet meer dan een toefje dat van een dikke laag slagroom wordt afgestreken. Gisteren zag het er naar uit dat beleggers er weer vertrouwen in hebben en de draad vanaf een AEX-niveau van 900 weer ge woon oppakken. Als de Bun desbank deze week tot een ren teverhoging mocht besluiten, zal de markt opnieuw ernstig wor den getest. Het debat tussen de 'Boots' en de 'Koedijks' wordt vervolgd. Londen - Een steenkolenmijn in Groot-Brittannië die pas twee jaar geleden open ging, gaat alweer dicht. Er zijn dusdanig grote geologische problemen aan het licht gekomen, dat een veilige en rendabele productie van steenkool niet meer mogelijk is. De eigenaar van de Ashfordby-mijn in Leicestershire, de onderne ming RJB Mining, heeft dit gisteren bekendgemaakt. Er is 320 miljoen pond (tegen de huidige koers 1,05 miljard) in de groeve geïnvesteerd. RJB nam de mijn over van British Coal en heeft sinds die tijd ongeveer anderhalf miljoen ton steenkool naar boven gehaald. Er werken ongeveer 500 mensen. Het merendeel van hen krijgt elders werk aangeboden. Een klein aantal krijgt ontslag. Leiden - Algemeen directeur A. Breure van het biotechbedrijf Mo- Gen vertrekt per 31 december bij de onderneming uit Leiden. Mo- Gen kwam eerder dit jaar in het nieuws toen het bedrijf werd overgenomen door het Britse Zeneca. Aandeelhouders waren toen woedend op Breure, omdat hij akkoord was gegaan met een ver koopprijs voor de aandelen die beduidend lager was dan de beurs koers. Breure zegt op te stappen bij MoGen omdat zijn ervaring en inte resse niet passen bij de behoeften van Zeneca. „MoGen wordt een research-unit van Zeneca, dat behoefte heeft aan iemand die het onderzoek leidt." Als directievoorzitter wordt Breure deze maand al opgevolgd door L. Melchers, die nu wetenschappelijk directeur is. Aandeelhouders die zich hebben verzet tegen het overnamebod, willen een juridische actie beginnen tegen MoGen en Breure. Zij sturen aan op een voorlopig getuigenverhoor van Breure, die Zen- eca's bod van f 13,75 accepteerde. Op dat moment noteerden de aandelen MoGen meer dan dertig gulden. Rotterdam - Handelsbedrijf in olie- en chemieproducten Petrop lus neemt de raffinaderij van het Koreaanse Daewoo in Antwer pen over. Het is voor het eerst dat Petroplus zich met productieac tiviteiten gaat bezighouden. Tot nog toe beperkten de werkzaam heden zich tot handel, opslag en distributie. De raffinaderij Universal Refining genereert een jaarlijkse omzet van 600 a 800 miljoen gulden, afhankelijk van onder meer de olie prijs op de wereldmarkt. Het bedrijf is gericht op middelzware olieproducten, zoals diesel, en verkoopt die vooral buiten België. Er werken 90 mensen. Door de overname stijgt de omzet van Petroplus dit jaar naar on geveer ƒ2 miljard, zo verwacht de directie. Vorig jaar bedroeg de omzet 1,5 miljard. Het bedrijf maakte ƒ10 miljoen winst. Hoofddorp - De 30.000 reizigers die vorig jaar bij European Bus (City Zap) voor niets een reis hebben geboekt, kunnen fluiten naar hun geld. Hun wordt ook geen andere reis aangeboden, zoals het bedrijf had beloofd. „De tickets zijn niets meer waard en er valt op dit moment niets meer te halen," zegt curator A. van Hees van het Amsterdamse ad vocatenkantoor Stibbe, Simont, Monahan en Duhot. De gedupeer de reizigers betaalden 69 gulden voor een ticket. European Bus startte begin 1996 een nieuwe buslijndienst onder de naam City Zap, met dagelijkse verbindingen tussen London, Parijs en Amsterdam. Ondanks commercieel succes (50.000 tickets tijdens de introductiemaand) kwam het bedrijf halverwege vorig jaar in de problemen. Een van de participanten, British Bus plc, haakte af als investeerder. Afspraken over vergunningen en leve ring van bussen kwam de firma niet na. European Bus deed een faillissementsaanvraag, maar trok die eni ge dagen later in. Volgens directeur J. van Eijle hadden zich se rieuze kandidaten voor overname gemeld. Maar een doorstart bleek niet mogelijk. Van Eijle regelde snel een schadevergoeding van 50.000 gulden met British Bus (een bedrag dat geheel opging aan het honorarium van zijn advocaat), vroeg het faillissement van European Bus aan en vluchtte naar Spanje. De betrokken rei zigers (voor 2,1 miljoen gedupeerd) en andere schuldeisers (ruim 2 miljoen) met een financiële strop achterlatend. Van onze verslaggever Breda - De kleine, onervaren belegger heeft het de afgelopen dagen bepaald niet makkelijk gehad. Na de 1000 punten-eufo- rie zakte de AEX-index angstig snel naar onder de 900 punten. Op de ochtend van de dag die door mensen met een donker ge moed al Black Monday was gedoopt, belden velen verontrust met hun beleggings-adviseur. 'Moeten we nu verkopen of niet?' Ach, hij had het wel verwacht, zegt beleggings-adviseur Frans Vrijvogel. Hij is directeur van In- vest Consult bv uit Breda en kreeg gistermorgen flink wat angstigen aan de lijn. „Zelfs ty pes die helemaal geen klant van me zijn; vrienden, kennissen of mensen die ik ooit eens een keer heb gesproken. Die begonnen dan ook met 'Je kent me toch nog wel, hè?"' Vrijvogel zit al vijftien jaar in het vak en hij had vantevoren al een lijstje kunnen maken van de bel lers. Het zijn de onervarenen, de mensen uit het spaareircuit. „Die zitten sinds kort in beleggingen, willen meer rendement van hun spaargeld en laten zich snel van de wijs brengen door schomme lingen. De meer ervaren beleg gers wachten in dit soort situaties gewoon rustig af en dat is na tuurlijk het beste. De mensen bellen trouwens niet alleen van daag, het is iets van de laatste paar dagen. 'Moeten we ze van de hand doen of moeten we binnen boord blijven?' Ik adviseer ze om rustig te blijven zitten." Ook bij de beleggingsafdeling van de ING-bank in Breda kwa men de nodige telefoontjes bin nen. „Er was geen echte paniek, maar veel mensen wilden toch liever het zekere voor het onzeke re nemen. 'Ga nou niet verkopen', zeiden wij. 'Het komt wel weer goed. Gewoon afwachten'. De mensen die niet luisterden, de vroege verkopers, die hebben verloren. Die zien we voorlopig dan ook niet meer terug. Geld verliezen is niet leuk." De Rabobank in Breda gaf ook het advies het rustig aan te doen. „Maar de meeste mensen die bij ons beleggen, weten dat ook wel," zegt een woordvoerder. „Wij bereiden ze voor op dit soort situaties: ze moeten niet vlak voor zich kijken, maar naar de horizon. Want dit is natuurlijk maar een tijdelijke dip. We heb ben ook iedereen afgeraden om na de 1000 punten-grens te ko pen. Zij die dat op eigen initiatief toch deden, tsja, die klonken van morgen wat geschokt. Een daling van meer dan honderd punten is niet niks." De AEX-index stond gistermorgen inderdaad even op 875 punten. De beleggers die toen in paniek raakten en hun boeltje verkochten, kregen daar later op de dag spijt van. De index kroop via 907,95 en 920,36 naar uitein delijk 917,48. Volgens een woordvoerder van de ABN-Amro in Amsterdam is dit het bewijs dat het vertrouwen overheerst. „Er belden wel veel kleine beleggers, maar die waren zeker niet in paniek. Sterker nog: ze wilden kopen. En voor de gro te beleggers was er natuurlijk he lemaal niks aan de hand. Met als gevolg dat geen enkel fonds lager sloot dan het opende. Volgens mij was het allemaal een storm in een glas water." (ADVERTENTIE) I^^^TOtri-Strasse 19 CH-4051 Basel ronOO 41/61 279 92 80 Fax 00 41/61 279 92 81

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 7