Israël en Palestijnen praten weer
Inflat
Euro>
loopt
Europa is van plan voedselhulp voor Irak af te bouwen
Verzekeri
ziet omzel
Iran tussen meer vrijheid en strenge regels
Amerikaanse bemiddelaar Ross boekt vooruitgang
Kans op hoger
Arrestatie afgezette Ranariddh bevolen
DE STEM
BUITENLAND
DESTEM
COMMENTAAR
Dreiging uit Moskou
BUITENLAND KORT
Door terugtredend
Concurrent PTT
Post gaat failliet
Vandaag beslissing
over ontbinding
parlement Srpska
'Stem van
Palestina'
zwijgt niet
Nieuwe president
Iran zet koers
op hervormingen
i I i i i
WOENSDAG 13 AUGUSTUS 1997 All deSTEM
Brussel (anp) - De Europese Unie
wil de voedselhulp aan Irak afbou
wen nu het olie-voor-voedselpro
gramma op dit punt goed werkt. Dit
heeft Europees commissaris Bonino
(humanitaire zaken) gisteren ver
klaard na een bezoek aan het land.
Onder meer het Nederlandse Rode
Kruis is bij de verdeling van de Eu
ropese voedselhulp betrokken.
Bonini constateerde in Koerdistan,
Zuid-Irak en Bagdad dat er sinds mei
'genoeg voedsel in de pijpleiding zit' om
de noodlijdende bevolking te helpen.
De situatie is aanzienlijk verbeterd
sinds de Verenigde Naties een akkoord
hebben bereikt met Irak, dat dit jaar
voor 4,6 miljard dollar aan olie mag
verkopen om onder strikt toezicht de
humanitaire nood te lenigen. De Euro
pese Unie, sinds 1991 de grootste leve
rancier van voedselhulp in het land,
moet daarom haar steun aan de Iraakse
bevolking 'heroverwegen', vindt Boni
afgelopen zeven jaar ruim 430 miljoen
gulden bedroeg, sluit de Europese Com
missie op termijn niet uit.
Van een snelle stopzetting wil Bonino
echter niet weten. Volgens haar is er
nog steeds een chronisch gebrek aan ge
neesmiddelen en veilig drinkwater,
vooral in het midden- en het zuiden van
het land. Ook moet er veel meer aan
dacht komen voor ontmijning en hulp
aan de slachtoffers.
Maar als het olie-voor-voedselprogram-
'het staat nog in de kinderschoe-
Een totale afbouw van de hulp, die de nen' - eenmaal goed gaat lopen, dan kan
de EU zich geleidelijk terugtrekken,
voorziet Bonino. De commissaris be
schreef Irak als 'een rijk land' met volop
olie en water, waar de bevolking door
het regime in miserabele omstandighe
den leeft.
De situatie kan echter zeer snel verbete
ren voor de twintig miljoen Iraki's, om
dat nergens ter wereld zoveel geld vrij
komt voor humanitaire hulp als via het
olie-voor-voedselprogramma, aldus Bo
nino.
Begin dit jaar sloot Irak met bedrijven
51 contracten voor de leverantie van
olie. De levering van dertigduizend va
ten ruwe olie aan Shell, gaat echter om
onduidelijke redenen niet door, werd
zondag bekend. Gezien de hoeveelheid
heeft het niet nakomen van het contract
voor het Nederlands-Britse concern
geen grote gevolgen.
De Europees commissaris heeft in Bag
hdad ook het lot van de verdwenen
Koeweitse krijgsgevangenen aange
kaart. Ze oefende druk uit op het regi
me om in september bij de VN-mensen-
rechtencommissie in Genève ophelde
ring te verschaffen.
HONGER maakt rauwe bonen zoet, zelfs in de grote politiek. En dij,,
de les zou daarom richtlijn moeten zijn bij de houding van hetWesta
ten opzichte van de voormalige Sovjet-Unie.
Een Duits onderzoek heeft uitgewezen dat de nood in Rusland zo,,,
gestegen is, dat er zelfs geen geld meer is voor het onderhoud varifc
atoomarsenaal. Een deel van de raketten en bommen is door veroui
ring, gebrek aan onderdelen en geschoold personeel niet langerbJ
baar. Het geautomatiseerde waarschuwingssysteem werkt door deal
de oorzaken nauwelijks nog of is op zijn minst onbetrouwbaar. De'J
gerleiding kan daardoor de veiligheid niet langer garanderen endJ
om staat een aanzienlijke hoeveelheid van de nog wel werk
atoomwapens continu op scherp.
President Jeltsin heeft weliswaar beloofd dat de wapens niet langen
West-Europa en Japan gericht worden, maar het Russische minister:
van Defensie beschouwt die belofte als niet veel meer dan een fod
liteit. Uit het besturingssysteem van de raketten is de automatism
plaatsbepaling van de oorspronkelijke doelen verwijderd, maar bijt:
afvuren van de wapens zorgt de computersturing ervoor dat die er Sm
nen tien seconden weer in zit.
De Navo is op de hoogte van deze feiten en waakt er daarom angstJ
lig voor de Russen voor het hoofd te stoten. Een paniekreactie oft
gissing in Moskou, beseffen de westelijke militaire leiders, is gerJ
voor een desastreus gevolg.
Maar de vraag is of dit genoeg is. Het Russische ruimtevaartprogranJ
wordt in stand gehouden met westers geld. De resterende plaats inH
ruimtevaartstation Mir wordt voor grof geld aan voormalige conti]
renten uit het Westen verhuurd. Een zelfde aanpak lijkt ook moge!;,
voor het atoomarsenaal. De Navo hoeft zich niet uitsluitend muisstili]
houden, de verdragsorganisatie kan net zo goed financiën, onderdek
en geschoold personeel aanbieden.
Het Russische eergevoel verzet zich wellicht tegen zo'n hulp, maar»;
in nood zit, is zelden kieskeurig. En niet geschoten, betekent altijditii
van onze redactie economie
i onden - Muziek- en amuse
mentsconcern MyGram
heeft gisteren toegegeven dat
directeur André Harrell van
dochterbedrijf Motown Re
cords met onmiddelijke in
gang is opgestapt,
rrén dag eerder deed een woord
voerster van PolyGram het ver
trek van de directeur nog af als
Ozon-alarm in Franse steden
Parijs - In Parijs, Lyon, Lille en Straatsburg is gisteren c
alarm gegeven. Kinderen, astmatici en mensen met
lingsproblemen moeten zich dan van elke fysieke inspanning e
sport onthouden.
De waarden in de vier Franse steden overschreden de Europest II
drempelwaarde van 180 mg/m3, waarbij de bevolking moetwor-
den gewaarschuwd. Ozon vormt zich in de atmosfeer, wanneet
de uitlaatgassen van auto's door hitte en windstilte niet snel
kunnen vervluchtigen.
Ria volgt Alba op in Albanië
Rome/Rijswijk/Athene - De nieuwe Italiaanse vredesmacht ii
Albanië krijgt de naam Ria (Italiaans Contingent in Albanië), al
dus de Italiaanse tv gisteren. Ria neemt de fakkel over van Alba
(Dageraad), waarvan het VN-mandaat gisteren afliep. De f
Italiaanse militairen zullen op basis van een bilateraal akkoord I
tussen Rome en Tirana helpen bij de reorganisatie van de Alba- j
nese strijdkrachten.
Duitse soldaten ontslagen na aanslag
Dresden/Bonn/Leipzig - Twee Duitse soldaten die uit vreemde
lingenhaat een tehuis voor buitenlanders in brand hadden gesto
ken, zijn gisteren op staande voet uit het leger ontslagen. Bij de
aanslag afgelopen weekeinde in Dresden vielen geen slachtof
fers. Het tweetal, 18 en 20 jaar oud, had maandag schuld bekend.
Zware ontploffing in Portugal
,Uissab^>ii - In eenvuurwerkfabriek in Torres-,if)(p,yas in het I
noordoostéii van Portugal hééft zich gisteren een zware ontplof
fing voorgedaan. Een politiewoordvoerder zei dat bij de explosie
drie mensen om het leven zijn gekomen. Drie zwaargewonden I
zijn naar een ziekenhuis overgebracht. Na de ontploffing brak
brand uit die zich verspreidde naar een nabijgelegen bos.
Soedan wil staakt-het-vuren met rebellen
Pretoria - De Soedanese president al-Bashir heeft gisteren opge-1
roepen tot een staakt-het-vuren met het rebellerende Soedanese
Volksbevrijdingsleger. Een wapenstilstand zou een einde maken
aan een bloedige strijd van veertien jaar. De Soedanese i
wil een bestand met de factie van John Garang, verklaarde Bas- j
hir in het Zuid-Afrikaanse Pretoria na een gesprek met zijn
ambtgenoot Mandela. In april sloot de regering al een overeen
komst met zes andere opstandige bewegingen over de toekomst
van het land.
Mariene Dietrich op Duitse zegel
Bonn - De legendarische filmster Mariene Dietrich is vanaf mor- j
gen voor 1 mark en 10 pfennig te koop. Als postzegel. Al in d
nieuwe frankeerwaarde voor standaardbrieven die begin sep
tember van kracht wordt. En met het opschrift Deutschland in j
plaats van het tot voor kort gebruikte Deutsche Bundespost.
Mariene Dietrich is een uitgave in de al sinds tien jaar doorlo-1
pende serie 'vrouwen in de Duitse geschiedenis' en die inmiddels j
26 verschillende exemplaren van ook verschillende waarden telt
700 Hondurese gevangenen ontsnapt
Tegucigalpa - In de Midden-Amerikaanse staat Honduras zijn I
maandag ongeveer zevenhonderd gedetineerden ontsnapt - de
complete bevolking van twee gevangenissen. Bij de uitbraak uit I
de gevangenis van Trujillo in het noorden van Honduras werd
een gedetineerde door bewakers doodgeschoten, aldus gevange
nisdirecteur Jose Romero. De tweede massale ontsnapping had
plaats in Santa Barbara, tweehonderd kilometer ten westen van
de hoofdstad Tegucigalpa. Beide inrichtingen werden aangesto-1
ken en brandden volledig uit.
Uitwijzing van drie Noord-Ieren gelast
San Francisco - Een Amerikaanse rechter heeft maandag de uit
wijzing gelast van drie mannen die in 1983 bij een massale uit
braak uit de Maze-gevangenis in Noord-Ierland waren ontsnapt
De drie hadden hun dreigende uitwijzing aangevochten op grori
van een Amerikaans-Brits verdrag uit 1985, maar volgens
rechter waren de mannen vervolgd voor hun misdrijven, niet we-
gens hun Iers-nationalistische politieke opvattingen of katho- j
lieke geloof.
Capsule Greenpeace vast aan olieplatform
Londen/Amsterdam - Actievoerders van Greenpeace hebbel
gisteren een wooncapsule vastgemaakt aan het olieplatform Ste-
na Dee dat sinds vorige week is bezet. De wooncapsule is eerder i
gebruikt op de Britse rots Rockall, waar hij actievoerders in juni j
48 dagen lang beschermde tegen golven en wind. Actievoerders
van Greenpeace bezetten de Stena Dee zaterdag op de Atlan
tische Oceaan uit protest tegen proefboringen van de Britse olie- j
maatschappij BP.
Honderden doden in Burundi
Bubanza - Door gevechten tussen rivaliserende groeperingen I
van Hutu-opstandelingen zijn in het noorden van Burundi sinds
juli meer dan zeshonderd mensen gedood. J
Dit hebben overlevenden gisteren in Bubanza verteld aan het i
persbureau AFP. Strijders van de Verdedigingskrachten van de
Democratie (FDD), de gewapende arm van de Nationale T'~
van de Verdediging van de Democratie, vechten in de provincies I
Cibitoke en Bubanza tegen de Nationale Krachten van Bevrij
ding, de gewapende arm van de Partij voor de Bevrijding van hel
Hutu-Volk.
Meer dan tienduizend vluchtelingen waren gisteren al naar Bu
banza gekomen, waar zij worden verpleegd en voedsel krijgen-
Volgens de eerste berichten houdt het Burundese leger, dat ge- j
doniineerd wordt door de Tutsi-minderheid, zich afzijdig van o°
gevechten tussen FDD en FNL.
Frankfurt/Londen (krf/rtr/afp/c'
land en Groot-Brittannië heeft
na twee jaar bereikt.
Duitsers waren aan de kosten van
levensonderhoud in juli 1,9 pro
cent meer kwijt dan in juli vorig
jaar. Britten moesten een prijs
stijging van 3,3 procent ten op
zichte van vorig jaar incasseren.
In Nederland kwam de inflatie
met 2,3 procent op het hoogste
niveau van dit jaar
Het jongste cijfer in Duitsland,
het economisch sterkste land van
dit werelddeel, volgt op een infla
tie van 1,7 procent in juni en 1,6
procent in mei. Daarmee naderen
de prijsstijgingen in de Bondsre
publiek weer de grens van 2,0
procent die de centrale bank nog
aanvaardbaar acht.
Het jongste cijfer bevestigt de
vrees van de Bundesbank. On
langs liet hoofdeconoom Otmar
Issing van de Duitse centrale
bank, die de taak heeft de waarde
van de mark te bewaken, weten
dat de inflatie zich in de verkeer
de richting beweegt.
Gisteren liet de instelling in
Frankfurt de rente op speciale
beleningen nog ongemoeid, maar
eoconomen houden ernstig reke
ning met een verhoging van dit'
tarief later dit jaar om de stijging
van hét algemene'prijspeil bin-'
nen de perken te houden.
De inflatie bereikte de piek voor
al door 77 procent hogere kosten
Tiel (anp) - De assurantiekant
terugtredende overheid. Over 1
van Assurantiebemiddelaars
uit levensverzekeringen van 2
sector een stijging optrad van
Volgens een woordvoerster van
NBvA waren vooral de gevolgen
van de nieuwe Algemene Nabe
staanden Wet voelbaar. Dat de
overheid steeds meer aan de men
sen zelf overlaat, zal volgens de
bond ook de komende jaren blij
vend positief blijven uitwerken.
De inkomsten van de NBvA-le-
den namen vorig jaar toe met 13,2
procent en lagen gemiddeld per
kantoor op 760.000 gulden. Naast
levensverzekering vormde ook de
hypotheeksector een goede motor
voor de groei. Hier namen de in
komsten toe met 27 procent,
bi schadeverzekeringen was er
een groei met 10 procent. Neven
activiteiten waren goed voor een
plus van 16 procent. Daarbij gaat
het vooral om financiële dienst
verlening (bijvoorbeeld voor het
verkrijgen van leningen).
Ondanks de groei in vooral le
vensverzekeringen en hypothe
ken blijven de assurantiekanto
ren sterk afhankelijk van schade
verzekeringen. Deze waren ge-
Zwolle (anp) - De Algemene
postdienst Nederland (APN) in
Zwolle, die in 1995 startte als
concurrent van PTT Post, gaat
het faillissement aanvragen. De-
werkzaamheden zijn een maanc
geleden al stilgelegd.
irecteur C. Makkinga en eer
medewerker zijn ontslagen. Er is
een schuld van enige tonnen bi1
Qe belastingdienst. De APN
aitte ambitieus: men wilde per
_te®2>5 miljoen (zakelijke) post-
tukken in Nederland bezorgen
voor de helft van de prijs die PTl
s berekent. Al snel na de star
Week dit onhaalbaar. Het lukte,
'et voldoende bezorgers te vin-
en en die er waren, klaagdei
pver lage beloning.
Jeruzalem/Ramallah (afp/rtr) - Washington is opgetogen dat de
Palestijnen en Israël het eens zijn geworden over een procedure
om hun samenwerking op het gebied van de veiligheid in de re
gio te herstellen. Dat zei de woordvoerder van minister van
Buitenlandse Zaken Albright gisteravond.
Palestijnse betogers in Nablus op de Westbank verbranden poppen van Israels premiers Netanyahu
en de Amerikaanse bemiddelaar Ross. foto anp
Haar bemiddelaar Dennis Ross
sprak eerder van een stap in de
goede richting, maar nog geen
doorbraak. Hij zei dat na afloop
van zijn derde gesprek in even
zoveel dagen met Israëls premier
Netanyahu. Aansluitend begon
Pale/Sarajevo - Het constitutio
nele hof van de Republika Srps
ka beslist vandaag of president
Plavsic van de Servische entiteit
binnen Bosnië het parlement te
recht heeft ontbonden. Dit
maakte de president van het hof,
Gaso Mijanovic, gistermiddag
na beraadslagingen bekend.
Aanhangers van Plavsic' voor
ganger Karadzic hadden de
rechtszaak aangespannen. Zij
vinden dat het uitschrijven van
vervroegde verkiezingen door
Plavsic in strijd is met de grond
wet. Het parlement heeft zich
niets aangetrokken van zijn ei
gen ontbinding op 3 juli en ver
gadert lustig door. Biljana Plav
sic is al maanden in een machts
strijd verwikkeld met de wegens
oorlogsmisdaden aangeklaagde
Karadzic. Zij wordt gesteund
door de internationale gemeen
schap. De presidente kwam gis
teren niet zelf naar Pale, maar
liet zich vertegenwoordigen door
een advocaat.
hij in Ramallah een nieuw ge
sprek met Palestijns president
Arafat.
Ross staat grotendeels achter de
Israëlische eis dat Arafat werk
maakt van terrorismebestrijding
vooraleer het vredesproces weer
van start kan. Arafat meent ech
ter dat echte samenwerking bij
veiligheid geen zin heeft zolang
Israël blokkades opwerpt voor
het proces, voortgaat met kolo
nisering en economische sancties
tegen de hele Palestijnse bevol
king handhaaft.
Ross, de crisismanager die er
voor moet zorgen dat het vredes
proces wordt gered, bereidt
vooral het bezoek van de Ameri
kaanse minister van Buitenland
se Zaken Albright aan het Mid
den-Oosten voor. Albright zou
na het bereiken van vooruitgang
op het gebied van de veiligheid
willen aansturen op een allesom
vattende vredesregeling.
Israël verlichtte gisteren de af
sluiting van de Palestijnse ge
bieden verder door de uitvoer
van landbouwproducten uit Ga
za toe staan. Maar de steden Ra
mallah, Hebron en Bethlehem
bleven totaal afgegrendeld.
De islamitische verzetsbeweging
Harnas waarschuwde Arafat dat
een arre^tatiecampagng wvgn
haar leden tot een explosie van
geweld zal leiden. Harnas hoopt
dat de Palestijnse regering niet
zal buigen voor de eisen van Is
raël, anders 'steekt zij de lont in
het kruitvat'. Een woordvoerder
van Arafat noemde de waar
schuwing van Hamas 'vol van
haat en laaghartig' en slechts
bedoeld om de 'complottheo
rieën van rechtse Israëliërs te
dienen'. Harnas wil het vredes
proces vernietigen, aldus de
woordvoerder.
Een lid van Arafats presidentië
le garde is gisteren ter dood ver
oordeeld wegens collaboratie
met Israël. Twee anderen kregen
levenslang. Een vierde aange
klaagde, geen lid van de garde,
kreeg vijf jaar gevangenisstraf.
Het drietal was vorige maand
gearresteerd op beschuldiging
van 'het terroriseren, ontvoeren
en vermoorden van Palestijnen
in opdracht van een buitenland
se natie'.
Het PLO-kantoor in Washington
is sinds gisteren officieel geslo
ten, het blijft echter feitelijk
open. De medewerkers mogen de
telefoon niet meer opnemen met
'PLO' en het officiële briefpa
pier niet meer gebruiken.
De vergunning van de Ameri
kaanse regering voor het kan
toor is afgelopen. Het Congres
weigerde na de recente terreur
aanslagen de vergunning te ver
lengen.
Phnom Penh/Peking (dpa
/rtr/afp) - Een militair hof in
Pnom Penh heeft gisteren twee
arrestatiebevelen uitgevaar
digd tegen de begin juli bij een
staatsgreep afgezette co-pre-
mier prins Norodom Ranarid
dh. Dat gebeurde nadat diens
parlementaire onschendbaar
heid was opgeheven.
In de arrestatiebevelen staat on
der meer dat de prins illegaal wa
pens heeft ingevoerd en dat hij
troepen van de Rode Khmer naar
Phom Penh heeft gehaald. Rana
riddh vluchtte kort voor de staats
greep naar Thailand. Hij zou van
plan zijn naar zijn land terug te
keren om daar, vanuit het oer
woud in het noorden, de strijd te
gen zijn voormalige collega te lei
den.
De door de bloedige staatsgreep
aan de macht gekomen nieuwe
Cambodjaanse machthebber Him
Sen heeft gisteren in gezelschap
van onder anderen de nieuwe pre
mier Ung Huot in Peking gespro
ken met de Cambodjaanse koning
Norodom Sihanoek. Doel van de
besprekingen was de koning te
bewegen de nieuwe machtsver
houdingen in zijn land te erken
nen. Na afloop van de vijf uur du
rende ontmoeting zijn geen mede
delingen gedaan.
Ml t i i l f
Norodom Ranariddh zou ille
gaal wapens hebben ingevoerd.
foto anp
Door Dora Rovers
Ramallah - De 'Stem van Pa
lestina', de Palestijnse radio
zender, het stilzwijgen opleg
gen. Dat was een van de eer
ste maatregelen die de Israëli
sche regering onmiddellijk na
de dubbele zelfmoordaanslag
van 30 juli afkondigde.
Het station van de Palestijnse
omroeporganisatie PBC zou aan
zetten tot terrorisme. „Wij zijn
niet de chauffeurs van de bulldo
zers, wij zijn niet de soldaten met
de geweren. Wij berichten er al
leen over. Ik luister ook wel eens
naar de Israëlische radio. Ik ben
niet dol op die zender, maar ik
zal niet oproepen tot verstoring
van de programma's."
Gelukkig voor de 'Stem van Pa
lestina' en voor directeur Rad-
wan Abu Ayyash had niemand
binnen de regering-Netanyahu
kennelijk nagedacht over de uit
voerbaarheid van deze sanctie.
Al snel bleek dat de middengolf
zender van de PBC te sterk is en
niet makkelijk kan worden ge
stoord. „Het zou Israël ongeloof
lijk veel geld kosten deze maat
regel uit te voeren. Er zou eerst
een sterkere zender en een hoge
re zendmast moeten worden ge
bouwd om ons aan te pakken.
Overigens beweert de regering
dat ze ons al van de FM heeft
kunnen weg krijgen, maar op die
band hebben we nooit uitzendin
gen gehad."
Ayyash kreeg gisteren steun uit
een onverdachte hoek: een groep
van 37 vooraanstaande Israëliërs
deed een beroep op de Israëlische
premier Netanyahu en op minis
ter Livnat van Communicatie de
Palestijnse radio ongemoeid te
late.
De vraag is of het storen van de
uitzending van de Palestijnse
zender kan voorkomen dat ge
frustreerde jongeren zich opwer
pen als levende bommen. Zeker
is dat bepaalde programma's on
derdelen hebben bevat die kun
nen worden gezien als oproepen
tot geweld. Zo zond de PBC op 11
juli de volgende religieuze bood
schap uit: „God vernietigt de
Verenigde Staten, want het
wordt geregeerd door zionisti
sche joden. Allah zal in de naam
van zijn profeet de kolonisten
wreken. Zij zijn de zonen van
apen en varkens." Deze woorden
zijn uitgezonden vlak na de ver
spreiding door een koloniste van
spotprenten die de profeet Mo
hammed als een varken afbeel
den.
„Ik ben niet de predikant. Die is
voor deze woorden verantwoor
delijk, ik niet," aldus Ayyash.
Teheran (dpa/afp/anp) -
Irans nieuwe president Kha
tami heeft gisteren een kabi
net van 22 ministers gepre
senteerd. Zijn keuzes bewij
zen dat hij ernst wil maken
met hervormingen.
Op de lijst komt slechts één
uitgesproken conservatief
voor. De lijst moet nog wor
den goedgekeurd door het
overwegend conservatieve
parlement. Maar Khatami's
voornaamste conservatieve
tegenstrever, parlements
voorzitter Nategh-Nouri,
gaf gisteren direct aan dat
de volksvertegenwoordiging
wil 'samenwerken' met het
nieuwe kabinet.
De door Khatami beoogde
ministers gelden als techno
craten van gematigde huize
of vroegere radicalen, die in
de verkiezingsstrijd Khata
mi's zijde kozen tegen Nate-
gh-Nouri. De president
durfde nog geen vrouwen te
benoemen in het kabinet
omdat hij een compromis
over zijn ploeg moet berei
ken met het parlement.
Maar hij heeft wel vrouwen
als plaatsvervanger be
noemd.
Hij neemt vijf ministers over
uit het kabinet van zijn
voorganger Rafsanjani. Als
minister van Buitenlandse
Zaken is Kamal Kharrazi
(53) gekozen, die sinds 1989
ambassadeur is bij de Vere
nigde Naties. Als het parle
ment er volgende week mee
instemt, wordt Kharrazi de
opvolger van de veteraan Ali
Akbar Velayati. Beoogd mi
nister voor Oliezaken is Bij-
an Namdar Zanganeh, nu
nog bewindsman voor Ener
gievoorziening.
Nieuwe minister van Infor
matie moet de econoom
Nadzjafabadi worden, te
vens beoogd hoofd van de
geheime dienst. Waarne
mers in Teheran gaan ervan
uit dat de nieuwe minister
van Informatie enige ont
spanning zal brengen in de
crisis tussen Iran en de Eu
ropese Unie.
Door Anwar Faruqi (ap)
Teheran - „Dames, doet u alstublieft
uw hoofddoek goed," verzoekt de
zanger die voor de muziek in Ali Qapu
zorgt. In het restaurant in het noorden
van de Iraanse hoofdstad Teheran
spelen zich taferelen af die behoorlijk
in strijd zijn met de strikte islamiti
sche wetten van het land, die onder
meer live muziek en buitenlandse
films verbieden.
„En mag ik iedereen verzoeken niet op de
maat te klappen, omdat anders de autori
teiten een einde maken aan deze fijne
sfeer," zegt de zanger.
Niemand geeft gehoor aan het verzoek.
Zodra de zanger aan het volgende num
mer begint, beginnen alle eters ritmisch te
klappen.
Onder hen zijn veel vrouwen wier make
up en kleding duidelijk in strijd zijn met
de regels van de islamitische republiek,
die vereisen dat vrouwen er zedig en ge
heel bedekt bijlopen.
De ambiance bij Ali Qapu is maar een
voorbeeld van de houding van een deel
van de Iraanse bevolking, die hoopt dat
er, nu de gematigde Mohammad Khatami
president is geworden, meer vrijheid
komt. Tegelijk gaan er stemmen op van
mensen die de samenleving juist aan nog
strengere regels willen onderwerpen.
Naar verwachting benoemt Khatami deze
week nog zijn kabinet. De namen die tot
nu toe genoemd zijn voor de belangrijkste
ministersportefeuilles zijn van gematigde
personen. Uit conservatieve kring is er al
kritiek te horen geweest. Desondanks lijkt
het erop dat Khatami inderdaad een aan
tal progressieve medewerkers en minis
ters zal aanwijzen.
Zondag meldde het staatspersbureau ER
NA dat Khatami Mohammad Ali Abtahi
als chef van het presidentiële bureau had
benoemd. Toen Khatami in de jaren tach
tig minister van cultuur was, was Abtahi
zijn staatssecretaris. Hij moest toen op
stappen omdat hij te progressief werd be
vonden. Een dag eerder had een krant al
gemeld dat Khatami een nog schokkender
benoeming had gedaan: een vrouw. Hij
zou de in de Verenigde Staten opgeleide
Massoumeh Ebtekar op milieuzaken wil
len zetten.
Het zijn vooral vrouwen die profiteren
van het meer ontspannen klimaat dat
heerst sinds Khatami de presidentsver
kiezingen won. In het straatbeeld is dat te
zien aan de veranderende kleding.
In het sjieke winkelcentrum Golestan in
west-Teheran valt te zien hoe vrouwen op
inventieve wijze hun kleding modernise
ren, zonder de voorschriften geheel te
overtreden. Zo dragen ze jassen die welis
waar alles bedekken, maar hoge splitten
hebben. Daaronder schemeren spijker
broek en t-shirt. „Ik wil ervan genieten
zolang het kan," zegt de twintigjarige stu
dente Farahnaz Shahgoli „We willen al
leen maar een beetje vrijheid, en ik hoop
dat meneer Khatami ons die zal geven."
Maar haar verwachtingen, en die van de
twintig miljoen Iraniërs die voor Khatami
stemden, worden misschien de kop inge
drukt, omdat in het parlement de conser
vatieven de meerderheid hebben. Veel
conservatieve parlementariërs tonen zich
geschokt over de liberalisering van de
laatste tijd. Deze is overigens al onder
Khatami's voorganger Hashemi Rafsanja
ni voorzichtig ingezet. Zo is er een hand
vol restaurants waar al zo'n twee jaar mu
ziek klinkt.
Kwalijker dan deze restaurants zijn voor
de conservatieven de privéfeesten die in
de welvarende noordelijke buitenwijken
van Teheran aan de orde van de dag zijn.
Eenmaal binnen trekken vrouwen hun
lange gewaden uit om strakke minirokjes
te onthullen, en bovendien vloeit de alco
hol - officieel verboden - rijkelijk.
De laatste tijd komt het nauwelijks meer
voor dat de zedenpolitie op zulke party's
een inval houdt. Ook live bands worden
ongemoeid gelaten, althans zolang ze
geen westerse muziek spelen.
De vraag is of dit zo blijft, of dat de klok
weer wordt teruggezet. Dat hangt af van
wie de sterkste blijkt bij het touwtrekken
tussen Khatami en de conservatieven. In
het parlement is al opgeroepen tot verzet
tegen de progressieve ministerskeuze van
Khatami, en de conservatieve krant Jom-
huri Islami ging tekeer tegen de mogelijke
benoeming als minister van Cultuur van
Ata'ollah Mohajerani, die voorstander is
van toenadering tot de Verenigde Staten.
Het ministerie van Cultuur, aldus de
krant, 'is het hoofdkwartier tegen de cul
turele invasie van de vijand en het moet
niet worden overgenomen door lafaards
of door mensen die in hun hart niet tegen
de VS zijn'.
De 25-jarige architecte Shohreh Rastegar,
een aanhangster van Khatami, zegt: „Iran
is een snelkookpan en meneer Khatami is
het ventiel. Er moet wel wat stoom ont
snappen, anders exploderen we alle
maal."
