L
jteren
DE STEM
Athene maakt zich op voor een slagveld
t TAKS
SIELEN
Ronald Koeman de voetballer neemt afscheid, de trainer komt eraan
IN:
k ROLLUIKEN
REN
Inschrijving
B1
Erelijst Koeman
Deelnemers aan marathon worden blootgesteld aan extreme hitte
83
ïar een:
et APK
|team en op zater-
enschappen
B-urige werkweek
amheden in een
hten aan:
enbeek
E. SEIJPL1TZ J.fi LOOF
SSEN
ig met notaris
ome te Hulst
120, 4530 AA Terneuzen
telefax 0115-630216
Seijdlitz en J.P. Loof,
Izen, Herengracht 10
Terneuzen), telefoon
verking met mr. A.W.
list, zullen op verzoek
I inschrijving verkopen:
i met garage en tuin,
li te 4561 KA Hulst,
ladastraal bekend
fectie F, nummer 2634,
worden aanvaard vrij
hder gebruiksrecht na
psom. Betaling van de
Veilingtarief) binnen 4
|de inschrijfbiljetten,
|men voor rekening van
1998.
lie last wordt gegeven is
loneerd;
(ondertekend) dienen
[stus a.s. om 12.00 uur
prnoemde notarissen
lp welk tijdstip de
lopend en waarbij alle
tig kunnen zijn;
fichtigen op 13 augustus
116.00 uur tot 20.00 uur;
arden met kadastraal
izage ten kantore van
ssen, alwaar tevens
f verkrijgen zijn.
Jie kan men zich wenden
IJ.M.E. Seijdlitz (tel. i
>94263 FAX. 0115 - 618579
D'r mag ook niks meer tegen
woordig. Driéntwintig en negen
tien jaar geleden heeft Holland
m WK-finales gehaald met
twee elftallen vol straatschoffies.
Terwijl er een paar de halve nacht
filtersigaretten zat te paffen en te
klaverjassen, al dan niet met Ernst
Happel, was de rest via het slaap
kamerraam de hort op. In 1997
wordt zomaar een kwartet voet
ballers op straat gezet, omdat ze,
kennelijk geïnspireerd door het
voorbeeld van Kluivert en Co, in
diensttijd een paar bossen bloe
men buiten hebben gezet.
In het voetbal volgt alles pas veel
later de ontwikkelingen daarbui
ten. Die voetballende straatvech
ters met kick sen van weleer voe
ren bovendien op de toen een
beetje tot bedaren komende ba
ren van de jaren zestig, waarover
ik helaas mee kan praten. In mijn
herinnering kon daarin heel wat
meer dan in de jaren tachtig en
negentig, waarin de correctheid
zo'n hoogtij gevierd heeft. Waren
dat mooie tijden? Ik geloof het
wel, maar weemoed en ouderdom
zijn misschien wel slechte glazen
in de bril waarmee ik achterom
kijk naar mijn vergane glorie.
Ook het mensenleven kent var
kenscycli. Nu het fin de siè
cle aangebroken is, schij
nen er 's nachts op gabber
gala's, raves en housepar
ty's weer dingen te gebeu
ren, waar de flower-power-
generatie alleen maar van
droomde.
Dat las ik tenminste in een
oude Nieuwe Revue, toen
ik van de week om kwart
over acht 's morgens met
een houten kop op de naar
ivoor snakkende boor van
de tandarts zat te wachten.
Die mij om acht uur als eer
ste klantje van een veelbe
lovende dag ontboden
had, maar blijkbaar zelf
ook wat meer tijd nodig
had om wakker te worden.
Dat te oordelen naar de
geurflarden van verse kof
fie die van martelkamer naar
wachtkamer kringelden. 'Interes
sant,' dacht ik, terwijl ik de bege
leidende foto's bekeek, 'misschien
wordt het weer eens tijd om op
vrijdagavond ergens anders dan in
mijn stamcafé van drie decennia
binnen te stappen.'
Vooropgesteld dat ze me in dat
soort gelegenheden tenmiste bin
nenlaten. Recht meen ik erop te
hebben op basis van talloze kna
ken die ik wijlen oude Frans, de
veteraan uit de Spaanse Burger
oorlog, geleend heb voor zijn jon
ge borrel. Net als tientallen ande
re stappers nooit teruggekregen,
maar ach, wat maakt dat uit? Zou
zo'n sportschooltype met kale kop
en zwart T-shirt, dat bij de ingang
van zo'n rave ouwe lullen buiten
kijkt, gevoelig zijn voor zo'n mee
slepend verhaal? Lag ik allemaal
te denken, terwijl mijn tandarts
fanatiek op zoek was naar een
goede reden om me kroon num
mer vier aan te praten. Mooi niet
dus, maar uiteindelijk ongeschon
den op de krant gearriveerd,
wacht daar het zoveelste toppunt
van schijnheiligheid uit het voet
balwereldje.
Ik laat me hier niet uit over de mo
rele kant van wat dat kwartet van
Telstar met dat meisje uitgespookt
heeft, Wie ben ik om daarover te
oordelen? Wat tot gistermiddag
nog vaststond, maar dat kan met
M geld ruikende advocaat na
tuurlijk snel veranderen, is dat de
dame in kwestie zelf geen behoef
te gevoeld heeft om aangifte van
een strafbaar feit te doen.
Het strafbare zou hem in dit geval
alsnog in leeftijd of in achteraf als
nog vast te stellen onbereidwillig-
heidvan de deelneemster in kwes
tie kunnen zitten. Afgezien daar
van is groepssex niet strafbaar.
Niet in de jaren zestig, toen derge
lijke activiteiten in groepen door
de NVSH aangeprezen werd als
mogelijke oplossing voor relatie
problemen, niet in de jaren tach-
toen dat soort therapieën, al
dan niet terecht, in verdomhoe
ken beland was, en niet nu, in de
laren negentig.
Wellicht heeft het bestuur van Tel-
ttar de flater van het jaar geslagen
Jet het ontslaan van Kuysten,
Nok, Inge en Cooman. Waarom?
Omdat het bestuur in kortzichtig
heid van mening is dat, ongeacht
net karakter van de gebeurtenis
ten, seks in diensttijd reden is voor
«eet ontslag. Diensttijd? Seks?
'ouden die woorden in de con-
?en s!?an? Mogen voetballers
|n hun vrije tijd niet kwartetten?
zal me benieuwen hoe dat
?sakje gaat aflopen. Ik wilde dat
Whten gestudeerd had en Mr.
°or mezelf mocht zetten. Dan
as ik compaan Nan voorgeweest
n had ik als eerste een kwartet
ummers uit het telefoonboek
an Velzen geschud. Daar moet
n kwak geld te verdienen zijn.
Léon Krijnen
Sport
11
ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1997
'Het liefst leef ik in de luwte'
Clubs in betaalde voetbal: FC Groningen ('80~'83),
Ajax ('83-'86), PSV ('86-'89), Barcelona ('89-'95),
Feyenoord ('95-'97).
Nationale titels: 8 ('85 met Ajax; '87, '88, '89 met
PSV; '91, '92, '93, '94 met Barcelona).
Nationale bekers: 4 ('86 met Ajax; '88, '89 met PSV;
'90 met Barcelona.
Nationale Supercup: 3 ('91, '92, '95 met Barcelona).
Europa Cup I: 2 ('88 met PSV, '92 met Barcelona).
Europese Supercup: 1 ('93 met Barcelona).
Interlands: 78 (14 doelpunten).
Europees kampioenschap landenploegen: 1 (1988).
Vanavond sluit Ronald Koeman (34)
een imposante loopbaan als voetballer
af met de vriendschappelijke
wedstrijd tussen zijn laatste club
Feyenoord en het Italiaanse
Lazio Roma. Het duel is vanaf
20.00 uur rechtstreeks te volgen bij de
NOS op Nederland 2. De opbrengsten
van dit duel gaan naar een goed doel.
Daarna start de carrière van Ronald
Koeman, de trainer. Als stagiair bij
het Nederlands elftal en als deelnemer
aan de versnelde cursus in Zeist
waarmee hij het diploma coach
betaald voetbal in een jaar kan halen.
Heeft hij die bul eenmaal op zak, dan
lijkt hij opnieuw alleen maar weer het
allerhoogste na te streven, met alle
hectiek vandien. Zo ambitieus is hij
wel. Al strookt dat met de andere kant
van zijn persoonlijkheid; „Eigenlijk
leef ik het liefst in de luwte."
Door Jacques Hendriks
»Nog een wedstrijd en Ronald Koeman kan bijgezet worden in het Home of History in de Kuip, naast een illustere voorganger als Coen Moulijn (midden) en Faas Wilkes,
weliswaar nooit uitkomend voor Feyenoord, maar wel net als Koeman en Moulijn veelvoudig international. foto de stem/johan van gurp
Rotterdam - Begin juni speelde
Ronald Koeman zijn laatste offi
ciële wedstrijd {FC Utrecht-Feye-
noord) na zeventien jaar betaald
voetbal in Nederland en Spanje.
Daarna was er eindelijk eens rust.
Een heerlijk lange pauze van bijna
twee maanden, dat had hij lang
niet meegemaakt.
Afgelopen maandag meldde hij
zich toch weer bij Feyenoord-trai-
ner Arie Haan omdat hij van
avond in zijn afscheidswedstrijd,
Feyenoord-Lazio Roma (aanvang
20.00 uur), op een waardige ma
nier zijn actieve loopbaan wil af
sluiten. Inmiddels liet hij ook al
weten wat zijn toekomstplannen
zijn, als hij over een jaar de ver
snelde cursus coach betaald voet
bal afgerond heeft. 'Ook als trai
ner wil ik het hoogste bereiken',
schreef hij zelf in een voetbalblad.
Is hij nu al de oase van rust beu en
verlangt hij weer naar de hectiek
die hij kende bij Ajax, Feyenoord
en PSV, maar vooral natuurlijk in
die zes jaar Barcelona? „Nee hoor,
het liefst zou ik altijd in de luwte
willen leven," zegt hij.
„Ik ga eerst die cursus volgen en
bij de KNVB Guus Hiddink assis
teren. Kijken of het me bevalt. Als
ik dan denk dat ik er ook mee ver
der wil, dan zal ik, mijn karakter
kennende, ook het uiterste willen
bereiken. Dat klinkt misschien
wat tegenstrijdig, maar mijn lief
de voor voetbal, de gezelligheid
eromheen, dat alles wint het toch.
Die hectiek moet je dan maar ac
cepteren."
Familieman Koeman verhuisde
twee jaar geleden van Barcelona
naar het landelijke Schoten, onder
de rook van Antwerpen, niet te ver
van de Kuip. Vrouw en kinderen
genoten van het 'nieuwe leven',
vergeleken bij de Spaanse toe
standen was de periode Feye
noord al een verademing, laat
staan de afgelopen twee vrije
maanden.
Het is een heel plezierige periode
geweest wat dat betreft, ik heb
veel meer tijd voor mijn gezin ge
had, de kinderen konden dit jaar
eens het schooljaar helemaal af
maken omdat we niet vanwege
mijn verplichtingen vroeger op
vakantie moesten. Nee hoor, ze
zijn niet geschrokken van mijn be
slissing om trainer te worden. Je
zult toch wat moeten gaan doen,
iets waar je ook zelf helemaal ach
ter staat. Ach, en het komende
jaar zal ik heus nog niet zeven da
gen per week aan het werk zijn, er
blijft genoeg tijd over voor de fa
milie."
De keuze om in de voetbalwereld
te blijven, is een even logische als
bewuste. Tijdens zijn carrière als
speler was volgens Koeman niet
iedere stap geheel volgens plan
ning, maar meer een gevolg van de
omstandigheden van dat moment.
„Bijvoorbeeld in '86, toen ik over
stapte van Ajax naar PSV. Als ik
bij de onderhandelingen met Ajax
meteen tot overeenstemming was
gekomen, was ik er misschien veel
langer gebleven, ik had het er ten
slotte heel goed naar mijn zin.
PSV wilde wel betalen en dus ver
trok ik naar Eindhoven, wat niet
gepland was. Ook al had PSV op
dat moment al laten zien dat het
wilde investeren. Een jaar eerder
bijvoorbeeld hadden ze Gullit al
van Feyenoord overgenomen."
Het bleek een juiste keuze, twee
jaar later won Koeman met PSV
de Europacup I, gevolgd door die
dolle zomer van '88 waarin hij ook
met Oranje Europees kampioen
werd.
„Barcelona was in '89 wel een be
wuste keuze. Een jaar eerder had
ik al naar Italië gekund, wilde
Barcelona me ook al hebben, maar
toen vond ik de tijd nog niet rijp.
Het seizoen erna was ik er wel
klaar voor."
Zes jaar beleefde Koeman met Jo-
han Cruijff als trainer prachtige
tijden bij Barcelona, met als hoog
tepunt de Europa Cup I, die hij in
1992 met zijn daverende knal in
de finale tegen Sampdoria - ook
nog eens op het heilige gras van
Wembley - hoogstpersoonlijk
naar de Catalaanse hoofdstad
schoot.
Vervolgens koos hij - toch zeer
verrassend - voor Feyenoord als
zijn eindstation. „Ook niet ge
pland, Feyenoord was eerst zelfs
helemaal niet aan de orde, het leek
mijn eerste club FC Groningen te
worden. Maar toen belde Willem
van Hanegem (toen nog trainer in
de Kuip, J.H.) me opeens. Dat zet
te me toch aan het denken. Ik
kreeg de kans om later te kunnen
zeggen dat ik bij alle drie Neder
landse topclubs gespeeld had. En
dat stadion heeft natuurlijk een
enorme aantrekkingskracht."
Spijt
Hij kon Feyenoord geen kampioen
maken, lag even overhoop met
Van Hanegems opvolger Arie
Haan, maar spijt zegt Koeman ze
ker niet te hebben van zijn laatste
stap. „Spijt heb ik alleen van wat
kleine voorvalletjes. De goede
dingen overheersen duidelijk als
ik terugkijk. Dieptepunten waren
er ook weinig. Het WK'90 natuur
lijk, waar iedereen veel meer van
verwacht had, en de Europacupfi
nale in 1994, AC Milan-Barcelo
na. 4-0! Na zulke tegenslagen liep
ik wel een paar dagen met een ver
velend gevoel rond. Maar zeker in
'94 duurde dat niet lang omdat
meteen na die finale de voorberei
ding op het WK in Amerika be
gon. Ach, en je beseft op zulke mo
menten dat je nu eenmaal niet al
les in de hand hebt. Ik heb er dan
ook geen traan om gelaten, je wint
niet iedere finale.
Ook als jeugdspeler kan ik me
geen tegenslagen herinneren,
waarbij er traantjes vielen, alles
liep altijd op rolletjes."
Lazio Roma
Een zondagskind dus, die Ronald
Koeman, die in de aanloop naar
vanavond toch een kleine teleur
stelling moest verbijten. De per
fecte afscheidswedstrijd was na
tuurlijk Feyenoord-Barcelona ge
weest en de nieuwe club van Louis
van Gaal was deze week in Neder
land. Toch ging het feest niet door.
„Barcelona had al verplichtingen,
het speelt zaterdag op Mallorca en
de tv-rechten voor dat duel waren
al verkocht. Dat viel me wel een
beetje tegen, zeker gezien de goe
de verhouding die ik nog altijd
met die club heb. Maar goed, La
zio spreekt mij en ik hoop het pu
bliek ook zeker aan. Die club heeft
zich behoorlijk versterkt, onder
meer met Boksic en Jugovic van
Juventus."
Was het niet leuk geweest als
oudere broer Erwin, nog een jaar
actief voor FC Groningen, betrok
ken werd in het afscheidsduel?
„Ja, dat zou wel leuk geweest zijn,
maar een 'circuswedstrijd' is in
deze fase niet op z'n plaats. Feye
noord speelt woensdag alweer
voor de Europacup, de trainer
heeft z'n tijd veel te hard nodig.
Het klinkt al een beetje als de trai
ner Ronald Koeman. Toen hij deze
week meetrainde met zijn oude
Feyenoord-maatjes voelde hij het
verschil al, hij hoort er niet meer
bij. „Ik heb nog wel veel contact
met een aantal jongens, en tijdens
de trainingen behandelden ze me
niet anders dan vorig jaar, maar
toch voelde ik me al een beetje een
buitenbeentje."
Zelf kijkt bij ook al anders naar
voetbal. „Je bent al met bepaalde
ideeën bezig, let meer op hoe trai
ningen in elkaar steken. Duide
lijkheid, dat is het allerbelang
rijkste, dat heb ik in ieder geval al
geleerd."
„Louis van Gaal bijvoorbeeld,
(lacht) Dat is toch een trainer die
duidelijkheid verschaft. Bij hem
merk je duidelijk dat hij een on-
derwijs-achtergrond heeft. Cruijff
heb ik zelf jaren meegemaakt, die
redeneerde het meeste als ex-spe
ler. Ik denk dat een mix van die
twee manieren van aanpak een
goede basis is."
Verwend
Bij welke club(s) hij uiteindelijk
terecht komt, is natuurlijk nog
koffiedik kijken. De deuren in
Barcelona en Rotterdam-Zuid
zullen in ieder geval wijd open
staan, weet hij.
„Ik ben als voetballer wel zo ver
wend geweest dat ik alleen daar
wil werken, waar een goede basis
is. Ik moet kunnen presteren, in
een duik in het diepe heb ik geen
zin. Een voordeel is dat ik niet zo
nodig bezig móet blijven. (Hij be
doelt dat hij financieel onafhan
kelijk is, J.H.). Dat werkt natuur
lijk een stuk prettiger."
Hét affiche van het slotweek-
einde van het WK atletiek in
Athene is de marathon voor
vrouwen (vandaag) en man
nen (morgen). De vrees voor
een slagveld is groot. Het is
zo ongenadig warm in de
Griekse hoofdstad, dat het
ook in de ochtend onverant
woord is om ruim 42 kilome
ter hard te lopen. Oud-Euro
pees kampioen (in Athene)
Gerard Nijboer: „Voor de toe
komst van de marathon in
Nederland is het goed dat
hier geen landgenoot mee
doet."
Door Maurice Ambaum
Athene Zwervers zoeken beschutting
onder kartonnen dozen, op straat is het
's middags opvallend rustig en winkels
verdienen kapitalen met de verkoop van
frisdrank. Het is warm in Athene, over
dreven warm zelfs.
Sinds de start van het WK atletiek is het
kwik blijven stijgen. In de Griekse
hoofdstad werden gisteren waarden van
ruim 37 graden celcius gemeten. En daar
blijft het niet bij, zo wordt gemeld.
Griekse meteorologen verwachten dat
het vandaag en morgen bijna 40 graden
wordt.
Als de vrouwen vanochtend om acht uur
Griekse tijd - zeven uur in Nederland -
van start gaan, is het in Athene al zo'n 25
graden. Tegen de tijd dat de finish in
zicht komt, is het kwik gestegen tot bij
na 30 graden. Onverantwoord, vindt Ge
rard Nijboer, de Nederlandse bonds
coach marathon en wegatletiek. En Nij
boer kan het weten. De nationale re
cordhouder (2.09,01) werd in 1982 Euro
pees kampioen in Athene. „We startten
destijds om vijf uur 's middags. Het was
ook toen ongelooflijk warm. Achteraf
vind ik het een wonder dat er geen do
den zijn gevallen. Het was door de hitte
en de uitlaatgassen een martelgang. Ik
heb de hele race achter een bus gerend.
Een heel hoge bus, waarvan de uitlaat
pijpen op mondhoogte zaten. Ik dacht:
dat is de bus voor de journalisten. Maar
later bleek dat de persbus daar nog voor
zat. Het was gewoon een stadsbus, die
ook naar het centrum van Athene moest
en dus maar meereed."
Nijboer werd direct na zijn gouden race
geveld door kramp. „In beide benen had
ik heel erge kramp. Ze hebben me op de
grond moeten neerleggen en moeten los
schudden. Al mijn tenen zaten onder het
bloed. Dat had te maken met de slechte
coördinatie door de uitdroging. Ik kon
alleen nog maar mijn lichaam voorover
buigen en lopen. Mijn voeten waren de
volgende dag twee keer zo dik als nor
maal. Ik heb twee weken gestrompeld,
het heeft zeker vijf maanden geduurd,
voordat ik weer fatsoenlijk tempo
training kon doen." Nijboer heeft ook
blijvende mankementen overgehouden
aan de martelgang door de ver
schroeiende hitte. „Mijn voorvoeten zijn
doorgezakt bij die marathon. Sindsdien
moet ik steunzolen dragen, het is nooit
meer goed gekomen."
Bondscoach Nijboer is een fel tegenstan
der van marathons die in hitte worden
gelopen. „De KNAU heeft overwogen
om marathons te verbieden als het meer
dan 25 graden is. Maar de bond kan
hoogstens adviseren, niet verbieden."
Op internationale toernooien wordt de
marathon de laatste jaren vroeg in de
ochtend afgewerkt. Ook vandaag en
morgen in Athene. „Maar ze beginnen
nog veel te laat," oordeelt Nijboer. „De
lopers vertrekken om acht uur. Dat had
eigenlijk het tijdstip van de finish moe
ten zijn, gezien de hitte. Ik vind het on
verantwoord. Toen ik in september 1982
liep, werd mijn lichaamstemperatuur
hoger, maar zakte de temperatuur bui
ten omdat het avond werd. Nu stijgt én
de temperatuur van het lichaam én van
de lucht. Ik verwacht een slagveld, er
zullen veel atleten de finish niet halen.
Voor de toekomst van de marathon in
Nederland is het goed dat hier geen
landgenoot loopt. De deelnemers zullen
vele maanden en misschien nog wel lan
ger de naweeën voelen." Trainer Haico
Scharn fungeerde in 1982 als illegale
drankpost voor Nijboer. Scharn is zich
daarna gaan verdiepen in het lopen on
der extreme hitte en kwam tot verras
sende conclusies. „Na het EK in Split in
1990 en het WK in Stuttgart drie jaar la
ter hebben zeer veel marathonlopers die
op die toernooien goed presteerden,
nooit meer hun top gehaald. Daaruit
blijkt dat extreme hitte tijdens het lopen
van een marathon fataal is voor het con
tinueren van topprestaties. Ik denk dat
door het grote vochtverlies de zouthuis
houding van het lichaam en het hormo
nensysteem voor altijd is verstoord. Mis
schien dat de atleten nog één keer top
kunnen zijn, maar daarna is het over.
Kijk maar naar Bert van Vlaanderen.
Brons in Stuttgart, daarna nog één keer
een superdag in Rotterdam. Maar ver
der? Ik denk niet dat het nog iets wordt
met hem." Volgens Scharn moeten atle
ten die een marathon in extreme hitte
hebben gelopen, zeker een half jaar rust
houden om hun lichaam tijd te geven om
te herstellen. „En dat is juist het pro
bleem. Lopers die een medaille wonnen,
zagen hun marktwaarde stijgen. Zij
Gerard Nijboer wint de marathon
op de EK van Athene in 1982. foto anp
konden veel geld verdienen in de mara
thons in het najaar. Dus trainden ze
door. Goed voor de beurs, funest voor
het lijf."
