De vergeten schokdemper
Een gids
vol hebbedingetjes
Middenklasser met hoog Xantia-gehalte
Henk Schollen haalt
krassen uit ruiten
DE STEM
SURPLUS
pESTEM
Fabrikant mikt op vrouwelijke automobilisten
Verbluffend
Zweven
Vijfjaar
Gebouwen
Regensensor
VRIJDAG 25 JULI 1997 D2
NEDERLAND 1
Schokdempers slijten onge
merkt en de bestuurder past
automatisch zijn rijgedrag
aan. Met versleten dempers
ligt er meer gevaar op de weg
dan het lijkt.
Door Céline Rutten
Wie over een schokbreker praat,
vloekt. Want een schok kan niet
gebroken worden, alleen ge
dempt. Bij Monroe, het Ameri
kaanse bedrijf dat met de pro-
duktie van 23 miljoen schokdem
pers per jaar zich verreweg de
grootste ter wereld mag noemen,
hecht men aan de juiste bena
ming.
En aan een nog verdere uitbrei
ding van de markt natuurlijk die
zich, zo had men bedacht, wel
eens onder het vrouwelijk deel
van de autobezitters zou kunnen
bevinden. Want, zo redeneert men
bij de fabriek: „steeds meer vrou
wen zorgen zelf voor het tech
nisch onderhoud van hun auto en
een heleboel garages controleren
niet uit zichzelf of de schokdem
pers nog wel genoeg werken."
Dus mochten onlangs uitsluitend
vrouwelijke journalisten op het
race-circuit van Zandvoort leren
de schokdemper op zijn juiste
waarde te schatten. Pr-man Cor
van den Burg vertelt de dames:
„Het nadeel van schokdempers is
dat je ze niet ziet en als ze verslij
ten voel je dat niet zoals bij een
lekke band. Je gaat alleen onbe
wust wat voorzichtiger rijden.
Maar het gevaar is er niet minder
om: het soort ongelukken met au
to's die bij slecht weer op onver
klaarbare manier van de weg af
raken en waarvan achteraf het
eenkolommertje in de krant ver
meldt dat 'de bestuurder de
macht over het stuur had verlo
ren' is bijna zeker te wijten aan
versleten schokdempers. Het ge
vaar van slechte dempers is groter
dan menigeen denkt."
Nu zijn dit soort teksten al gauw
onder het hoofdstuk 'wervende
verkooppraatjes' te schuiven. Dus
stap je ietwat schouderophalend
in een automobiel met gladde
banden die je eerst leert hoe een
slippende auto op een spiegelglad
wegdek onder bedwang is te hou
den, om daarna het verschil te
voelen tussen een auto met goede
dempers en eentje waarvan zè
voor vijftig procent zijn versleten.
Het verschil blijkt verbluffend.
Houd je, getraind en wel, de eer
ste auto met bijna niet meer dan
twee vingers perfect op de weg,
bij de tweede blijken de lessen
volledig tekort te schieten en slin
ger je met auto en al dwars door
een barricade om vervolgens drie
keer draaiend om de eigen as, er
gens ver van de weg tot stilstand
te komen. Later blijken ook de
uitslagen van een slalom met een
zelfde soort auto's er niet om te
liegen: de bestuurders doen er
zonder uitzondering seconden
langer over dan wanneer ze met
goede dempers hetzelfde cicuit
rijden.
Een schokdemper heeft als taak
de wielen op de weg te houden.
Als hij niet goed meer werkt
wordt de remweg langer. Bij een
auto die is uitgerust met een anti-
blokkerings systeem (abs) loop je
de kans dat het wiel even gaat
zweven en het abs dus even niet
reageert. Ook bestaat bij nat weer
Door Ron Buitenhuis
Als het niet de zolder is, dan wel de boven
ste legplank van het hoge keukenkastje. Dé
ideale plaats voor hebbedingetjes die ooit
heel praktisch leken, maar eenmaal aange
schaft onhandig of gewoon nutteloos ble
ken te zijn.
U kent ze wel: de wortelschrapper, de flesope-
ner met muziekje, de anti-snurksteen, de plui-
zenpeller, de balpen met rookmelder, de 36-de-
lige messenset, de ionen-geurvreter en de kur
kentrekker vermomd als buffelkop.
Attributen te groot voor de rommella, te kit
scherig voor de schoorsteenmantel. Soms va-
der- of moederdag-cadeautjes, waardoor ze nog
enige emotionele waarde hebben. Edoch, in het
ergste geval, presentjes van vrienden en kennis
sen die hun eigen zolder of keukenkastje weer
eens uitgemest hebben.
Op goedkope tv-uren ('s morgen en 's nachts)
bieden bedrijven als TV-Shop, Quantum en
WIS via RTL4 en TV10 veelal soortgelijke attri
buten aan. Dat gebeurt via zogenaamde 'info-
mercials': erbarmelijk nagesynchroniseerde
'koop-of-ik-sehiet-reclame' met een hoog hoe
bestaat het-gehalte. Krultangen die iedere
vrouw in één handomdraai een Cindy Craw
ford-look bezorgen, lekkere vishaakjes waar el
ke snoek het water van in de mond loopt,
buikspiertrimmers die zelfs de meest ronde
Anti-snurk polscomputer.
bierpensen in een mum van tijd veranderen in
strakke karnemelkbuiken, of nijptangen die
met kraaltjes en knoopjes het meest simpele T-
shirt omtoveren in een glitterend kledingstuk
met Beverly Hills-uitstraling.
Wat infomercials op tv doen, verpakt het Duit
se bedrijf Pro-idee in een soort hebbedingetjes
catalogus. Een stuk dunner dan de bekende
Wehkampgids, maar zeker zo kleurrijk. Alleen
heeft Pro-idee een heel hoog wondergehalte,
zoals de stofzuiger zonder stofzak, de ultrasone
muizenverjager, badslippers die voetschimmel
voorkomen of de wasbal die met magnetische
golven het vuil uit de kleren haalt.
'Wij bieden allerlei uitvindingen aan die je nor
maal alleen op reizen naar verre landen aan
treft', luidt het voorwoord van Pro-idee. Hoe
frappant. Als attributen en gebruiksvoorwer
pen werkelijk zo geniaal zijn, waarom zijn ze
dan altijd alleen in het buitenland te koop?
Uiteraard staan in de Pro-idee catalogus ook
bruikbare artikelen zoals mini-paraplu's, nos
talgische houten tuinstoelen of een look-alike
van de superdunne Bang Olufsen stereo-in
stallatie. Maar wat moet een mens in godsnaam
met kangoeroe-springschoenen? Over schuttin
gen kijken of appels uit hoge bomen plukken,
zoals de begeleidende tekst suggereert? En wat
te denken van de golf-swing-thuis-oefener. Een
'groene deurmat' waaraan met een koord een
golfbal is bevestigd. Of leren bootschoenen die
zo waterbestendig zijn dat ze met gemak in de
wasmachine kunnen. Ze worden weliswaar elke
wasbeurt iets valer, maar - zo sust Pro-idee -
DUITSLAND 1
5-30 Morgenmagazin, ontbijttelev
'•OOTagesschau 09,03 Dallas, serie 09
'odyfeeling 10.00 Tagesschau 10.03 A
mdsjournal 10.35 Info Arbeit und Be
1.0° Tagesschau 11.04 Das grosse
musement 12.10 Scheibenwischer, ca
et 12.55 Presseschau 13.00 Tagesscl
«S Mittagsmagazin 13.45 Plusmin
lews 14.00 Tagesschau 14.03 Höchstp
onlich, portret zangeres/actrice Elisab
Mmann 14,30 Maya, mini-serie (dee
Tagesschau 16.03 Sportschau
ra/autosport: GP van Duitsland, 1ste kv
'Mtie 16.30 Alfredissimol, culinair n
8zine 1700 Tagesschau 17.15 Brisa
PUevardmagazine 17.43 Sportschau
a 17.55 Verbotene Liebe, serie 18,
wenhof, serie 18.55 Aus heiterem H
serie 20.00 Tagesschau 20.15 Men
Midnight, mini-serie (deel 2) 21
,™siv 22.20 Tagesthemen 22.55 Wat
show 23.40 In the Line of Duty: R.
M speeffilm 01.10 Nachtmaga
■30 Safari 2000, speelfilm
DUITSLAND 2
',3° Zie Duitsland 1 09.03 Ferien-Fiet
IH tekenfilmserie. Aansl. Pet
s Mondfahrt, tekenfilm 11.00
4in ®esunUheit!, medisch magazi
The Disorderly Orderly, speelfi"
Inn u°rSlcht'falle! 16,00 701 "die She
zino «l617,15 Hall° Deutschland, rr
]t 17,50 Immenhof, serie 18.45 Lei
■u«. magazine 19.00 Heute 19.25 Et
lie TkT5 Geschii:hten dem Lebe
115 n ien 20,15 Derrick, misdaadse
li h o^nPOrta9e: DeFestspielein B,
el 2 Heute 22,15 AsPekte, cull
9azine 22.45 L'homme en co
Xsara volgt Citroën ZX op
het risico op aquaplaning. Boven
dien slijten de banden en de rest
van de wielophanging eerder.
„Eigenlijk zou iedereen bij elke
20.000 km-beurt even naar de
schokbrekers moeten laten kij
ken, zegt Van den Burg. En ook
zouden de normen bij de apk-
keuring strenger moeten worden.
Dat is een veiligheidskeuring:
roetuitstoot wordt wel gemeten,
maar de toestand van de schok
dempers nauwelijks."
Monroe is nu in discussie met ver
zekeringsmaatschappijen. Bij
schade aan één kant worden
slechts aan die ene kant de dem
pers vervangen. „Dan rij je dus
echt in een halve doodskist met
bijvoorbeeld links een totaal an
dere demper dan rechts. Wij wil
len zover komen dat de verzeke
ring in zo'n geval de vervanging
van allebei de dempers vergoedt."
Henk Schollen slaagt erin krassen uit ramen en autoruiten te
polijsten. Dat gaat met pasta's en roterende schijfjes.
Uitvinden is zelden iets totaal nieuws ontdekken. De truc zit
hem over het algemeen in het kundig combineren van dingen
die al eerder bedacht zijn. Tilburger Henk Schollen is zaken
man en uitvinder. Hij boekt nu succes met zijn krasbehande-
ling van ruiten.
te verwijde
ren. Ze hoef
den plotseling
50 tot 60%
minder voor
ruiten met
krasjes te ver
vangen."
De truc van
Schollen zit
'm in twee fa
sen slijpen
met pasta's en
polijsten, Met
speciaal ma
teriaal wordt
op de plek van
de kras een
minuscuul
Met een ge
meen stuk
steen zet hij
een fikse kras
in een auto
ruit. „Over
een kwartier
zie je er niks
meer van.
Scratch a way
noem ik dat.
Heb ik hele
maal bij me
kaar 'gewil-
lyworteld'.
Oppervlakki
ge krassen
haal ik zó
weg. Je kunt
mij eigenlijk
oppervlakte
specialist noe
men. Op 18
april 1994, 's
nachts om
04.00 uur was
ik eruit: ik
had een me
thode bedacht om glas te repa
reren. Toen moest er nog spe
ciaal gereedschap komen en
het procédé moest nog vervol
maakt worden. Een aantal au
tofabrikanten heeft al enthou
siast gereageerd. Zoals Ferrari,
Ford, Toyota en BMW."
Henk Schollen (56) is de man
achter Duobond en WetLook.
Als man van 22 jaar startte hij
met een autoschadebedrijf. In
troduceerde de Buggy in Ne
derland. Want Amsterdammer
Ruska kwam daar pas later
mee. In 1979 legde Schollen
zich toe op glasreparatie. En
dat is de hoofdactiviteit van
zijn huidige bedrijf, dat ook
poetsmiddelen distribueert.
„De concurrentie is enorm.
Maar de markt ook. Bedenk,
dat in een land als Duitsland
voor 1,2 miljard gulden per
jaar autoglas sneuvelt. Ruiten
met grote krassen erin worden
vaak vervangen terwijl repara
tie best mogelijk is."
Schollen werd in 1987 door
Ferrari gevraagd om krassen
uit juist geproduceerde auto
ruiten te halen. Hij had ruim
vijf jaar nodig om een op lucht
aangedreven systeem te ont
wikkelen, dat door middel van
roterende excentrische bewe
gingen krassen uit glas kon ha
len. „Stel je voor, wij met een
koffertje met gereedschap naar
Maranello. En de verbazing
van die Italianen dat we erin
slaagden krassen onzichtbaar
verwijderd.
„Ach, je kunt
dit met lucht
en met elek
trisch gereed
schap,
maakt
lijk niet uit.
Maar een kras uit kunststof of
uit glas verwijderen scheelt wel
dag en nacht."
Voor de actie bij Ferrari zocht
Schollen steun bij Philips, de
Eindhovense universiteit en
uiteindelijk TNO in Delft, Zon
der succes. De doorbraak
kwam toen hij een Amerikaan
se firma ontdekte en een door
start maakte met de stof seriu-
moxide. Schollen vloog naar
Singapore, naar Tokyo en
Taiwan om zijn nieuwe
duet aan te prijzen.
„Ook met die enorme ge
wen met glazen gevels kunnen
wij interessante dingen doen.
Want het glas wordt
door cementzuur, kalk, silica
ten, enzovoort. Wij kunnen die
verouderingssporen van het
glas moeiteloos verwijderen.
Tegen een fractie van de ver-
vangingskosten."
Volgens Schollen heeft hij een
unieke methode ontdekt
krassen uit vlakke, holle of bol
le glasoppervlakken te verwij
deren, „De auto-industrie is
voor ons interessant. Maar ik
heb nu ook contacten met
Nederlandse Spoorwegen. Veel
treinruiten worden nu vervan
gen omdat ze vol krassen
graffiti zitten. Wij kunnen in
veel gevallen voor aanzienlijk
goedkopere reparatie zorgen.
En wat denkt u van caravan
ruiten of meubels van acryl,
spyrex of plexiglas?
mogelijkheden."
08.31
09.35
10.29
11.02
17.08
18.34
19.02
19.31
20.00
20.23
20.56
71.03
21.57
22.53
23.28
Car
journaal
Linda, Linda (herh)
Bestemming Schiphol (her
journaal
Get the Picture (herh)
Close-Up: Barbara
(herh)
Moslim magazine (herh)
Een koninklijk gezelschap
tot 11.44)
Alles kits met Kissyfur;
Kinderen van de wereld
Growing Pains, comedy
Get the Picture
Paradijsvogels, reportage
over opmerkelijke mensen
Wie van de drie?, spelletje
Journaal
Netwerk, actualiteitenrubrie
Weeroverzicht
Het gevoel van..
Coverstory, serie
Aardige mensen, satire
The Magician, tv-film
NEDERLAND 2
13.00 Journaal (tot 13.05)
14,15 Tour de France: 19de et,
Montbéliard-Dijon (172 km)
16.45 Late Noon Concert
17,30 De Cook-eilanden; in wa
evenwicht. Natuurdocume
re
17.59 2Vandaag, actualiteiten me
18.00 Journaal; 18.43 Sport
naai en vanaf 18.51 Hoofdpu
uit het nieuws gevolgd door
weer
19.00 Studio Sport
19.47 Zoovenirs
j20.23 1 0ers, comedy
20.54 Contract for Murder, mini-
(deel 3 en 4/slot)
22.26 Goede raad, reportage-
waarin een gevarieerd beeld w
geschetst over het werk van a
eaten
23.12 Pond Life, animatieserie
.23.27 Vredesmissies... niet alleen
ren maar ook steunen, film
het Protestants Interkerk
Thuisfront PIT
j23.30 Journaal
23.36 Sesjun: Clare Fischer Group
00.14)
NEDERLAND 3
18.00 Villa Achterwerk, kindermai
ne met Pinkenplace; 18.06
mannetje Jakob; 18.09 Hardoj
ken
118.15 Sesamstraat
18.30 Jeugdjournaal
118.43 Het klokhuis
49.03 Lingo, spelletje
119.33 Van gewest tot gewest, re
naai magazine
120.02 Peel, korte film
,[20.17 (TT) Met het mes op tafel,
nis-Jblufquiz
;20.52 Lolamoviola, serie korte films
beginnende filmmakers
BELGIË FRANS 1
12.50 Nieuws 13.15 Fame, serie 14.05
tant savoir 14.25 Planète des hom
15.45 Le blamatoscope, kindermaga;
16.45 Homefront, serie 17.35 The
Guy, misdaadserie 18.30 Régions
18.45 Le quotidien des sports 18.55
"uy, serie 19.30 Nieuws 20.10 Pour la
talentenjacht 21.30 Jean Gabin-cy<
le gentleman d'Epsom, Franse film-ko
die uit 1962 23.00 Complètement télé,
cumentaire-serie 23.50 Le jeu des dicti
naires 00.10 Laatste nieuws
BELGIË FRANS 2
1M0 Le blamatoscope, kindermagaz
18,55 Régions soir 19,10 Gourmandi
ulinaire rubriek 19.30 Nieuws 20.00 C
ours Musical International Reine Elisab
Belgique '97 21.00 Du sitar a la guit,
-dêlige registratie concert met wereldr
'ok (slot) 22.20 Laatste nieuws
Kangoeroe-springschoenen.
Door Rien van der Steen
Citroen heeft de opvolger van de ZX
klaar. De Xsara wordt vanaf oktober in
Nederland leverbaar als vijfdeurs sedan
met benzinemotoren (1.4, 1.6, 1.8) en
twee diesels (1.9, al dan niet met turbo).
In het voorjaar komt de Coupé.
Citroen gebruikt de X al jaren als sym
bool voor technische know-how. De ZX
dateert van zeseneenhalf jaar geleden en
het werd hoog tijd voor een opvolger. De
naam Xsara (spreek uit: Eksara) is geko
zen omdat het volgens Citroën prima
past binnen het bestaande gamma van
het merk. De Xsara is 4,17 meter lang en
past goed tussen de Citroëns Saxo (3,72
m,) en de Xantia (4,44 m.).
Net als de ZX ontbeert de auto het hydr-
opneumatische veersysteem dat Citroën
in de grotere modellen wel gebruikt. In
deze klasse is het systeem met de veer-
bollen te duur, aldus de fabrikant.
Stuurbekrachtiging, een airbag, in
hoogte en diepte verstelbaar stuur, cen
trale vergrendeling, anti-diefstal start
vergrendeling met transponder-contact-
sleutel, motorkap met gasdempers, bin-
nenverlichting met vertraging en in
hoogte verstelbare achteruitkijkspiegel
zijn standaard aanwezig.
En dat laatste is een zeldzaam accessoi
re. Een regensensor, die de wissers auto
matisch in werking zet als het regent,
wordt als extra leverbaar. Vanaf de
voorstoelen is te zien of de kindersloten
achter al dan niet ingeschakeld zijn: een
rood plaatje geeft aan dat de portieren
gewoon van binnenuit te openen zijn.
Handig.
De Xsara verschijnt in het drukke Ml-
segment, dat vorig jaar in Europa een
kleine vier miljoen auto's omvatte. In
Nederland worden in dit segment (Golf,
Astra, Peugeot 306, Escort) ca. 165.000
auto's verkocht.
De ontwikkeling van de Xsara nam twee
jaar in beslag en kostte 4,8 miljard fran
cs. De auto wordt geproduceerd in het
Franse Rennes en het Spaanse Vigo.
Volgens topman Jacques Calvet van
PSA (Peugeot/Citroën) is er in het verle
den kritiek geweest op de fragiele teeh-
De Citroën Xsara oogt als een compacte Xantia. De auto heeft een robuuste neus met (het kan weereen chroomrand in de
het midden van de motorkap.
niek van Citroën. Hij noemt die kritiek
achterhaald. „Met de Xsara hebben we
vooral een mooie auto willen maken die
veel ruimte biedt, veel uitrusting heeft
en veel kwaliteit heeft. Vroeger was Ci
troën geneigd de klant een 'ingenieurs
auto' te bieden. Het moet echter een ech
te klantenauto zijn."
De ZX blijft als stationcar (Break) nog
een jaartje leverbaar en wordt dan opge
volgd door de Xsara Break. Van de ZX
zijn sinds 1991 in Nederland ca. 30.000
exemplaren verkocht. Dat waren er
5000 per jaar. Voor de Xsara legt Ci
troën de lat een stuk hoger: er moeten er
vanaf volgend jaar jaarlijks 9.000 de
winkel uit vliegen. De vormgeving van
de Xsara is in eigen huis geschied, aan
grille en een karakteristieke vouw over
het interieur heeft de Italiaanse studio
van Bertone meegewerkt. Volgens de
Nederlandse importeur zal de Xsara qua
prijs uitkomen boven de ZX. Zodat de
vanafprijs een kleine dertig mille zal be
dragen.
Een schokdemper die voor de helft versleten is (links) slaagt er niet in het wiel op de weg te houden.
'dat is een fraai effect dat zo goed bij uw lieve-
lings-jeans past'. Nee, doe dan maar een kussen
dat vier uur warmte geeft als het drie minuten
in de magnetron heeft gelegen.
Net als de infomercials op tv, creëert Pro-idee
behoeften waarvan de consument vaak niet
eens weet dat-ie ze heeft. Er wordt een begeer
te gewekt. Of andersom, het niet-hebben
van deze producten wordt als triest
en dom bestempeld. Een
gemiste kans. Ter
wijl het maar de
vraag is of zo'n
magnetische was
bal of stropdassen-
caroussel überhaupt nuttig
zijn. Laat staan iets toevoe
gen aan de kwaliteit van
het leven.
De praktijk wijst uit
dat duizenden
mensen vallen
voor deze uitge
kiende hebbe- i
righeid. Waar
mee de wet van Say
weer eens bevestigd
wordt. De Franse econoom
stelde de vorige eeuw al vast
dat ieder aanbod zijn eigen vraag
schept.
Pro-idee, Akerstraat 30, Gilze, tel: 0161-459933.
I
