Vaticaan ontkent bezit nazi-goud
Van arme stakker tot kamikaze-psychopaat
IRA houdt vast aan dodelijk arsenaal
Lidstaten oneens over
uitbreiding van EU
Tranen de vrije loop voor Versace
Beroemdheden nemen afscheid van Versace
Debacle dreigt voor
vrede Noord-Ierland
Kohl maakt handen
niet vuil in Frankfurt
'Rome beheert nog steeds door Kroatische ustasja's gestolen goud'
DE STEM
BUITENLAND
Denemarken vreest scheidslijn Europa
Meer Europese
steun voor
°pbouw Bosnië
ft
DE STEM WSM COMMENTAAR
Pijnlijke les
i i i i i
WOENSDAG 23 JULI 1997 A4
Vaticaanstad (rtr/afp/anp) - Het Vaticaan ontkent dat het ooit
een goudschat van Kroatische fascisten uit de Tweede Wereld
oorlog heeft bewaard. Het reageerde daarmee op de onthulling
gisteren dat de Heilige Stoel Kroatisch goud zou hebben ver
borgen.
(iet Vaticaan heeft gisteren in de archieven gezocht naar sporen van
je omstreden transactie, maar zonder resultaat.
Vsfee Amerikaanse documentairemakers zeggen een document uit ok
tober 1946 te hebben ontdekt die de betrokkenheid van het Vaticaan
aantoont. Het stuk is ondertekend door een functionaris van het Ame
rikaanse ministerie van Financiën, Emerson Bigelow, die zich baseert
op een betrouwbare anonieme zegsman in Italië. De door nazi-Duits-
land gesteunde Kroatische ustasja's stalen volgens het document 350
miljoen Zwitserse francs (voornamelijk in gouden munten) van Ser
viërs en joden in Joegoslavië. Minstens tweehonderd miljoen, kwam
onder beheer van het Vaticaan in Rome, om te voorkomen dat de buit
in handen kwam van de geallieerden.
Volgens Bigelows zegsman werd het grootste gedeelte van het goud
vervolgens doorgesluisd naar Spanje en Argentinië, twee landen waar
ustasja-leider Pavelic na de oorlog verbleef. Maar Bigelow was ervan
overtuigd dat het meeste goud in het Vaticaan achterbleef.
Het is het eerste officiële Amerikaanse document dat het Vaticaan
rechtstreeks in verband brengt met door de nazi's geroofd geld of
Van onze correspondent
Brussel - De vijftien landen van de Europese Unie zijn het on
eens Over de verdere uitbreiding van de EU. Denemarken, Zwe
den en Italië willen dat komend voorjaar met alle elf kandida
ten tegelijk onderhandelingen worden gestart. De Europese
Commissie heeft vorige week voorgesteld te beginnen met zes
landen.
,Wij willen geen nieuwe scheids
lijnen in Europa," zei de Deense
minister van Buitenlandse Zaken
Petersen gisteren in Brussel.
De economische ontwikkelingen
in Midden- en Oost-Europa gaan
volgens hem zo snel dat de Euro-
Unie niet vooraf kan bepa-
ïen wie klaar is voor toetreding,
wie niet. „Dat moet blijken
aan de onderhandelingstafel."
Petersen beklemtoonde wel dat
samen beginnen niet betekent dat
alle kandidaten ook samen
aan de meet zullen arriveren.
De Europese Commissie advi
seert de huidige vijftien, op basis
van een objectieve analyse, om
gesprekken te beginnen met Po
len, Tsjechië, Hongarije, Estland,
Slovenië en Cyprus. „Als we star
ten met een beperkt aantal lan
den, zal dit in door de overige
kandidaten worden beschouwd
als onrechtvaardig. De bereid-
hêid om hervormingen door te
voeren, dreigt dan weg te vallen,"
aldus Petersen. De Deense minis
ter kreeg bijval van Italië en
Zweden.
Breuklijnen
Maar ook de grote lidstaten
Frankrijk, Duitsland en Groot-
Brittannië waarschuwden voor
nieuwe breuklijnen in Europa.
De EU moet er volgens hen alles
aan doen om de banden met de
afvallers in de eerste ronde aan te
kalen. Dat is ook de opvatting
van Nederland. Staatssecretaris
Patijn zei dat het geen zin heeft
om met alle kandidaat-landen te
gelijk onderhandelingen te star
ten. „De uitkomst is ongetwijfeld
dat je niet met allemaal samen
aan de eindstreep komt," aldus
Patijn.
De Nederlandse regering heeft
nog geen standpunt bepaald over
de gevolgen van de uitbreiding.
Volgens de Europese Commissie
kan de uitbreiding tot stand wor
den gebracht binnen het plafond
van de bestaande financiële mid
delen. Om dat te realiseren wordt
een hervorming van het land
bouwbeleid voorgesteld en wordt
geld uit de regionale hulpfondsen
doorgeschoven naar Oost-Euro
pa.
Die voorstellen zullen in het na
jaar nog onderwerp zijn van een
pittig debat. Voor Duitsland is
een inkomensverlies van 20 pro
cent voor de boeren onaanvaard
baar. Staatssecretaris Patijn er
kende dat nog de nodige onder
handelingen nodig zullen zijn,
maar zei dat hij het eens is met de
analyse van de Europese Com
missie. De Europese landbouw
moet zich meer richten op de si
tuatie op de wereldmarkt. Dat
betekent automatisch lagere prij
zen, die slechts gedeeltelijk wor
den gecompenseerd met inko
menssteun. De Commissie denkt
de uitbreiding te realiseren bin
nen de eigen middelen, die maxi
maal 1,27 procent van het bruto
binnenlands product bedragen.
Patijn hamerde er gisteren op dat
dit slechts een streefcijfer is,
maar dat wat hem betreft het ook
met minder moet lukken. Zo
wordt de EU-begroting voor 1998
gerealiseerd binnen de 1,15 pro
cent van het bbp. „Wij hechten
veel belang aan een stringent fi
nancieel beleid," aldus de libera
le staatssecretaris.
Prinses Diana en Elton John rouwen om Gianni Versace. Elton John wordt getroost door een vriend tijdens de herdenking smis in Mil
aan. Diana en Elton vlogen samen naar Milaan. foto reuter
Belfsst/Londen (rtr/anp/afp) - De pogingen om te komen tot
wede in Noord-Ierland lijken vooralsnog vruchteloos. De Brit
seregering moest gisteren toegeven dat de meeste protestantse
politici vooralsnog niets zien in het Brits-Ierse voorstel voor
een geleidelijke ontwapening van de paramilitaire groepen in
Noord-Ierland.
Bovendien kondigde de militante
dominee Ian Paisley aan dat zijn
Democratische Unionistische
Partij afziet van verdere deelna-
®e aan de besprekingen over de
condities voor het half september
te beginnen vredesoverleg. Eer-
te stapte al de kleine UK Unio-
nisten op.
Paisley sprak van een lage daad
van verraad om 'terroristen aan
tafel te laten zitten die nog
over hun wapens beschikken en
kun weg naar de onderhandelin-
hebben bereikt met bom-
Milaan/Miami (dpa/afp) -
Duizenden vrienden, familie
leden en bewonderaars heb
ben gisteravond in en bij de
Dom van Milaan afscheid ge
nomen van de Italiaanse mo
dekoning Gianni Versace, die
vorige week in Miami werd
vermoord.
Zo'n 2000 rouwenden verzamel
den zich in de gotische Dom van
Milaan, waar de popzangers
Sting en Elton John psalm 23
zongen. Topmodel Naomi Camp
bell liet haar tranen de vrije loop.
Ook de Italiaanse skikampioen
Alberto Tomba en mode-ontwer
pers Karl Lagerfeld en Giorgio
Armani woonden de mis bij.
Op het plein voor de Dom in Mil
aan verzamelde zich een menigte
om Versace de laatste eer te be
wijzen. Als teken van rouw had
den winkels in de binnenstad de
rolluiken neergelaten.
Eerder op de dag bezochten
Versace's vrienden en naasten de
urn met zijn as, die in het palazzo
van de familie in Milaan was op
gesteld. Elton John en prinses
Diana knielden voor de stoffelij
ke resten.
Prinses Diana was een vriendin
en vertrouwelinge van Versace,
die haar een belangrijke inspira
tiebron noemde en zelfs een
handtas naar haar noemde.
In de Verenigde Staten zette de
politie de klopjacht naar hoofd
verdachte Cunanan, een manne
lijke prostitué, voort. De FBI
heeft beroemdheden gewaar
schuwd dat zij wel eens zijn vol
gende slachtoffer kunnen wor
den. Aangenomen wordt dat Cu
nanan zich als vrouw heeft ver
momd en nog steeds in Zuid-Flo-
rida verblijft.
Volgens politiebronnen zou Cu
nanan het pistool waarmee hij
Versace doodde, eerder voor twee
andere moorden hebben ge
bruikt: op een architect in Min
nesota, en op een grafdelver in
New Jersey. Een politiewoord
voerder weigerde het bericht te
bevestigen of te ontkenenen.
De Versace-groep had een le
vensverzekering van 21 miljoen
dollar op de modekoning afgeslo
ten, aldus een zegsman van het
verzekeringsbedrijf Lloyds. Het
gaat om een zogeheten sleutelfi
guur-contract voor bedrijven
waarvan de economische toe
komst sterk van één persoon af-
het vredesproces afgelopen, want
als belangrijkste voorwaarde
geldt dat er 'voldoende consen
sus' is.
David Trimble, leider van de
grootste protestantse partij in
Noord-Ierland, de Ulster Unio
nist Party, hield de deur gisteren
nog op een kier. Hij zei pas op het
laatste moment een besluit te zul
len nemen. De UUP eist van Lon
den en Dublin ondubbelzinnige
schriftelijke garanties over de
ontwapening van terroristen.
Door Bob van Huët
Londen - Het grote probleem
in het weer broze Noord-Ierse
vredesproces blijft de ont
manteling van terroristenar
senalen. En met name dat van
het Ierse Republikeinse Leger
(IRA).
Vanmiddag zouden de Ulster
Unionisten zich moeten uitspre
ken over de jongste ontwape
ningsplannen van premier Blair.
Bedoeling is om, parallel aan de
vredesonderhandelingen, 'pro
gressie' te boeken in de zo bela
den ontwapeningskwestie. De
Unionisten verstaan onder pro
gressie het fysiek inleveren en
vernietigen van illegaal wapen
tuig. Sinn Fein en de IRA denken
hooguit aan kunstige formulerin
gen voor wat in een zeer verre
toekomst eventueel zou kunnen
worden overwogen. „Geen kogel
zal er worden ingeleverd voordat
er een algemene oplossing is voor
alle problemen," benadrukte
Martin McGuinness, vermeend
(ex?) IRA-bons en tweede man
van Sinn Fein.
Britse veiligheidsexperts schat
ten dat de organisatie nog min
stens twee ton Tjechische Sem-
tex-H evenals 650 kalasjnikovs
overheeft van een wapenzending
die de Libische leider Gadaffi
halverwege de jaren tachtig deed.
Daarnaast zou men beschikken
over minstens 20 'pantserdoorbo-
rende' machinegeweren van Rus
sische makelij, 40 mortieren, 100
Webley revolvers en tenminste
één SAM-7 luehtafweerraket.
Plus nog een onbekende hoeveel
heid zelfgemaakte bazooka's,
vlammenwerpers, landmijnen en
automatische schietinstallaties.
De exacte omvang van het IRA-
arsenaal is voer voor spionnen.
Ingewijden menen dat het weinig
uitmaakt of de IRA, als ze al zou
willen, veel of weinig wapens in
levert. De organisatie heeft grote
financiële reserves en kan daar
mee snel aankopen doen op de
zwarte markt. Bovendien kan
men gemakkelijk overuren ma
ken in de eigen, illegale, wapen-
werkplaatsen.
Het terreurarsenaal van de loya
listische commando's is zeker
kleiner dan dat van de IRA, maar
niet minder dodelijk. Ze beschik
ken over honderden automati
sche wapens.
Ook de loyalisten weten hoe hun
eigen machinegeweren, bommen
en landmijnen te vervaardigen.
De protestantse organisaties zijn
evenmin van plan hun wapens in
te leveren.
men'.
Jandaag stemmen in Castle Buii
's in Oost-Belfast de deelne-
s aan het vredesoverleg over
«t ontwapeningsproces. Als alle
"monistische partijen zich tegen
Brits-Ierse voorstel keren, is
Jtessel (anp) - De Europese Unie
®kt nog eens 23 miljoen gulden
1 voor de wederopbouw van
®niê-Herzegovina, als bijdrage
a» de derde donorconferentie
het door oorlog getroffen ge-
®t De conferentie wordt van-
Bruss 1° mor®en g^ouden in
zal voorlopig geen cent gaan
at de Bosnische Serviërs in de
^isehe republiek. De Europe-
7 tenisters van Buitenlandse
t en kritiseerden gisteren de
hifi™ voorvallen in de repu-
eK zoals de aanvallen op de
5®Tationale troepen.
Brazilianen zijn gewend
aan sterke verhalen en
bizarre ontknopingen.
Maar de verwikkelingen
rondom de recente vlieg
ramp met een Fokker is
een thriller die het be
gripsvermogen van de
Brazilianen behoorlijk
op de proef stelt.
Door Frans Lindenkamp
Sao Paulo - Twee weken geleden
overleefde Leonardo Teodoro de
Castro (58) op miraculeuze wijze
een mysterieuze bomaanslag bin
nenin een Fokker-100 in volle
vlucht. Drie dagen later grijpt
een voorbijrazende bus hem vlak
bij zijn appartement in Sao Pau
lo. Castro zou - zo luidde de ver
klaring - het vehikel niet hebben
gehoord, omdat de explosie in het
vliegtuig zijn trommelvliezen had
gescheurd. Bestaat er dommere
pech? Hoe cru is het noodlot. Bra
zilië voelde mee met de arme
stakker.
Totdat het nationale tv-journaal
volslagen onverwachts opende
met de hoogstverrassende wen
ding. „Politie verdenkt leraar die
na vliegramp tegen bus opliep
van het binnensmokkelen van de
bom." Perplexiteit alom. Welke
gek pleegt er zelfmoord en trekt
59 onschuldige mensen met zich
mee de dood in, zo vraagt Brazilië
zich verbijsterd af? Sinds de ont
hulling wacht iedereen gespan
nen op het moment dat de werk
loze wiskundeleraar uit zijn co
ma ontwaakt. Dat moment is niet
ver weg, want het levensgevaar is
geweken, zo garanderen de art
sen. Ondertussen houdt een 'pe
loton' politieagenten permanent
de wacht op de intensive care-af-
deling uit angst dat Castro 'uit
zijn bed' springt voor een derde,
ditmaal wel geslaagde, zelf
moordpoging. Bij zijn mislukte
tweede - de politie vermoedt dit
althans - liep Castro een schedel-
basisfractuur, een geperforeerde
long en een aantal gebroken rib
ben op. „Hij zag de stadsbus wel
degelijk aankomen en maakte
een timing. Vervolgens keek hij
de andere kant op en sprong er
voor," aldus bezweert een oogge
tuige. Uit buurtonderzoek is on
dertussen vast komen te staan
dat Castro een vreemde vogel is.
Een nors in zichzelf gekeerd en
seksueel gefrustreerd type met
suïcide en exbitionistische nei
gingen. Hij was altijd met de
dood bezig. De dag na de bom
aanslag en vóór het 'busongeluk'
verscheen de recherche met een
huiszoekingsbevel aan zijn deur.
De alleenwonende Castro was net
uit het ziekenhuis ontslagen voor
zijn trommelvliezen. Zijn verhoor
had te ongeloofwaardig geklon
ken. Na de vliegramp, waarbij
een man met stoel en al door het 4
vierkante meter grote gat in de
romp op 2400 meter hoogte naar
buiten werd gezogen, verklaarde
Castro dat hij per bus naar het 80
km verderop gelegen Sao José
dos Campos was gereisd om daar
te solliciteren. Hij zou het vlieg
tuig naar Sao Paulo hebben ge
pakt om thuis snel even een paar
documenten op te halen. Die was
hij vergeten. Maar het adres van
de school en het bedrijf waar hij
wilde solliciteren, wist Castro
niet te noemen. Op de speurtocht
door zijn flat stuitte de politie op
een serie overlij denspolissen en
een briefje met de naam van een
begunstigde in geval van zijn
dood. Ook trof men sporen aan
van explosief materiaal en tvkee
boeken over de tactieken van
guerrillavoering.
Zolang Castro nog niet bij kennis
is, vult de politie haar tijd met
het maken van schema's waarin
alle bewegingen van de 55 passa
giers worden vastgelegd vanaf
het moment van binnenkomst tot
aan de explosie zeven minuten na
het opstijgen. Vast staat dat het
een bom betreft en dat Castro de
enige was die rondliep toen deze
ontplofte. Een passagier, die hem
in het gangpad bij zijn enkel
vastgreep, verzekert dat Castro
in eerste instantie aanstalten
maakte om door het gat naar bui
ten te gaan. „Maar toen hij besef
te dat de Fokker gewoon bleef
doorvliegen, deed hij net alsof hij
flauw viel," aldus de man. Ook
zei hij zich te verbazen over twee
nylon tassen die ogenschijnlijk
zonder eigenaar vlak in de buurt
van de verongelukte ingenieur
stonden.
„Vreemd. Waarom liggen die niet
in de bagageruimte boven de
stoelen, zo vroeg ik me af?" ver
klaarde de getuige tijdens zijn
verhoor. Brazilië kan niet wach
ten op het slothoofdstuk van deze
bizarre thriller. Of volgt er nog
meer?
goud. Bronnen die in contact staan met onderzoekers van joodse orga
nisaties noemen het document 'belangrijk en betrouwbaar'. De tv-do-
cumentaire wordt zaterdag in de VS uitgezonden. Zwitserse banken
hebben een lijst gepubliceerd met namen van 'verdwenen' houders
van rekeningen uit de oorlog. De advertentie beslaat drie pagina's en
verschijnt in 29 landen. De Zwitserse bankenvereniging (ASB) roept
hen en nabestaanden of bekenden van de rekeninghouders op contact
op te nemen met kantoren van het accountantsbureau Ernst and
Young of om de Internetpagina www.dormantaccounts.ch te raadple
gen. Voor het eerst drukken Zwitserse banken rekeningnummers over
de hele wereld publiekelijk af, omdat de 'slapende rekeningen'
hoogstwaarschijnlijk van vooral joodse nazi-slachtoffers zijn.
De wetten en regels die ten onrechte door de Nederlandse overheid
niet zijn aangemeld in Brussel, zijn openbaar gemaakt Minister Sorg-
drager van Justitie heeft de lange lijst naar de Tweede Kamer gestuurd.
Niet van harte. De Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten
heeft Sorgdrager en haar collega Wijers van Economische Zaken via
een kort geding ertoe moeten dwingen tot publicatie over te gaan.
De hardnekkige wijze waarop Sorgdrager en Wijers zich tegen open
baarmaking hebben verzet is onbegrijpelijk. De Nederlandse ministers
zijn collectief in de fout gegaan door ruim vierhonderd wetten en re
gels niet aan te melden. Wijers heeft namens het kabinet deemoedig
schuld bekend. En vervolgens weigert hij pertinent de lijst te publice
ren. Dat valt niet uit te leggen.
Ook de rol van de Tweede Kamer is discutabel. De volksvertegenwoor
digers hebben genoegen genomen met de openbare knieval van Wij
ers. Ze hebben het kabinet niet gedwongen af te zien van de voorge
nomen geheimhouding. Een ernstige inschattingsfout die het vooroor
deel versterkt dat in Den Haag 'achterkamertjespolitiek' wordt bedre
ven.
Met de openbaarmaking is de storm die de Securitel-zaak heeft veroor
zaakt, nog niet overgewaaid. De in het kort geding in het gelijk gestel
de strafrechtadvocaten eisen nog meer duidelijkheid. Zij willen dat het
Europees Hof van Justitie helderheid verschaft over de gevolgen van
het Securitel-arrest. Het Nederlandse bedrijfsleven onderzoekt met ju
risten de mogelijkheid om schadeclaims in te dienen.
Minister Sorgdrager ligt er niet wakker van. De als altijd optimistische
bewindsvrouw meldt dat de aanmelding van de wetten bij de Europe
se Commissie voorspoediger verloopt dan verwacht. Zij gaat ervan uit
dat ze begin augustus de zaken in Brussel heeft rechtgetrokken. Wel
licht heeft de minister gelijk. Maar de bureaucratie in Brussel is weer
barstig en heeft tot nu toe niet laten blijken op een hoge snelheid te
zijn ingesteld. Het is te hopen dat Nederland iets heeft geleerd van de
Securitel-affaire. Dat is hard nodig. De Nederlandse politici en topamb
tenaren hebben zich tot nu toe weinig aan Europa gelegen laten lig
gen. Het ontbreekt ze aan essentiële kennis. Ze beseffen onvoldoende
of willen niet beseffen dat de Europese spelregels in belangrijke mate
de nationale wetgeving beïnvloeden. Europa is dichterbij dan sommi
gen zichzelf wijsmaken.
BUITENLAND KORT
Veto Jeltsin op godsdienstwet
Moskou/Washington - De Russische president Boris Jeltsin heeft
gisteren zijn veto uitgesproken over een controversiële wet, die de
godsdienstvrijheid in Rusland inperkt. Het gevoelig liggende
wetsontwerp was door het Russische parlement met grote meer
derheid aangenomen. Jeltsin, van wie werd verwacht dat hij de
wet zou tekenen, erkende dat de beslissing voor hem 'moeilijk'
was. Een aantal van de bepalingen in het wetsontwerp druist vol
gens de president in tegen fundamentele 'mensen- en burgerrech
ten'. Jeltsin komt met zijn veto tegemoet aan een oproep van de
Amerikaanse regering. Die publiceerde gisteren haar eerste rap
port over de vervolging van christenen in de wereld en uitte onder
andere kritiek op Rusland.
Opening voor vredesproces M-Oosten
Brussel - De ontmoeting tussen de Palestijnse president Arafat en
de Israëlische minister Levy gisteren in Brussel heeft de weg geo
pend voor voortzetting van het vredesproces in het Midden-Oos
ten.
Het gesprek kwam er na bemiddeling van de Europese Unie en
haar speciale afgezant voor het Midden-Oosten, de Spaanse diplo
maat Moratinos. Zowel Arafat als Levy zijn vastbesloten te wer
ken aan een definitief vredesakkoord.
Milosevic pakt onafhankelijke pers aan
Belgrado - De Servische autoriteiten hebben in de afgelopen week
zeker twaalf onafhankelijke radio- en tv-stations gesloten, omdat
ze geen zendmachtiging zouden hebben. De eigenaars van de sta
tions ontkennen echter dat ze geen vergunning hebben en zeggen
dat het de autoriteiten erom te doen is de onafhankelijke media
die zich kritisch uitlaten over de autocratische president Slobodan
Milosevic de mond te snoeren, in verband met de verkiezingen die
dit najaar worden gehouden. Milosevic heeft in de tien jaar dat hij
aan de macht IS, de media altijd in een ijzeren greep proberen te
houden.
'Ik ben geen muzikale analfabeet'
Rome - De Italiaanse tenor Luciano Pavarotti is woedend over be
richten in de pers dat hij geen noten kan lezen. „Allemaal rotzooi,
uitvindingen om een scoop te halen," zo noemde hij de verhalen
gisteren.
Volgens de zanger heeft de krant Corriere della Sera zondag zijn
woorden verkeerd weergegeven. In het artikel zou hij ruiterlijk
hebben erkend dat hij geen noten las, nadat de acteur Vittorio
Gassman had onthuld dat Pavarotti op het gehoor zingt.
Priebke veroordeeld tot gevangenisstraf
Rome - De voormalige SS-officieren Erich Priebke (83) en Karl
Hass (85) zijn gisteren in Rome tot respectievelijk vijftien jaar en
tien jaar en acht maanden gevangenisstraf veroordeeld. Het mili
tair gerechtshof heeft echter onmiddellijk de straffen omgezet.
Priebke krijgt vijf jaar en Hass is in vrijheid gesteld. Beiden waren
betrokken bij de moord op 335 burgers in de Ardeatijnse groeven
bij Rome, in 1944. Ze droegen als leden van de SS verantwoorde
lijkheid voor de executie van de Italiaanse burgers en hebben ook
aan enkele executies deelgenomen.
Van onze verslaggever
Frankfurt an der Oder - Frankfurt an der Oder heeft de schade
van de overstroming tot nu toe kunnen beperken. Maar de si
tuatie is er kritiek. Gisteren bezocht de Duitse bondskanselier
Kohl de bedreigde grensstad.
„Misschien kunt u ook een paar
zakken meedragen?" Dennis
Welz, een 18-jarige gymnasiast
die meehelpt om zijn stad Frank
furt an der Oder te beschermen
tegen het water, vraagt het Hel
mut Kohl zonder blikken of blo
zen. De Duitse bondskanselier
houdt de boot af. „Nee, nee, daar
van heb ik er in mijn leven al zo
veel gedragen," sputtert hij tegen
om vervolgens direct afscheid te
nemen.
De meerderheid van de massaal
uitgerukte pers volgt Kohl. Het
andere deel van de journalisten
stort zich op de scholier Welz en
verbaast zich over diens vraag
aan de bondskanselier. Zoveel
vrijpostigheid is in Duitsland not
done. Welz vindt niet dat hij te
ver is gegaan: „Als hij hier zono
dig op bezoek wil komen, kan hij
ook wel een zandzak aanpakken.
Al is het er maar eentje, als ge
baar."
Bezoeken van Kohl zijn zorgvul
dig geregisseerde gebeurtenissen.
In Frankfurt an der Oder is het
niet anders. Al ver voor de komst
van de bondskanselier zijn poli
tie, leger en veiligheidsmensen
massaal aanwezig. Het draaiboek
is gründlich voorbereid.
Kohl komt aan per helicopter.
Kohl loopt de brug op die de
grensovergang met Polen vormt.
Kohl staat de pers even te woord
en belooft dat de bondsregering
alles zal doen, zonder zich op be
dragen vast te laten pinnen. Kohl
loopt de brug af naar de rivier
oever waar met man en macht
aan een nooddijk wordt gewerkt.
Kohl praat met wat soldaten en
wat vrijwilligers. En weg is Kohl.
De bondskanselier klaart de klus
zoals het een ervaren staatsman
betaamt. Hij spreekt gezwollen
woorden over 'de grootste cata
strofe sinds de Duitse eenwor
ding' en noemt dat een goede ge
legenheid om voor eens en voor
altijd duidelijk te maken dat 'de
regering niet iets ver weg aan de
Rijn is'.