World Access wil miljoen abonnees Fokker was in handen van brokkenpiloten Hoe lang houdt de Amerikaanse greenback zijn rug recht? hauffeur m/v Dame pESTEM ECONOMIE A6 Internet-provider verwacht 'boom' MTEURS lODGIETERS ü/LASSERS Vrachtw.chauf. extra Kleintje Fokker verzwakt door vertraagde sanering in '92 Stork koopt restant Fokker Technology KOP MUNT Spice Money ECONOMIE KORT Kia dankzij banken voorlopig uit de brand Lange levertijden Duitse auto's Samenwerking Air Miles en Gran Dorado Nieuw overleg beroepsgoederenvervoer Vrij Uit en Belvilla samen Oad Reizen en Sudtours samen verder JULI 1997 A5 30.31 30.88 39.31 39.88 tours 62,31 61.62 13.88 14.25 cal 89.94 90.69 idak 77.19 76.88 60.75 62.25 rids 41.12 42.12 35.31 35.19 71.00 72.19 55.38 54.25 ck. 62.56 62.00 65.06 68.56 ch. 95.25 96.00 s 27.56 27.69 35.56 35.12 41.19 41.62 72.81 73.94 100.56 100.56 71.94 72.94 nc. 34.75 35.00 74.00 75.19 uck 54.62 54.31 55.00 54.94 42.88 42.62 110.06 109.75 65.19 66.25 222.00 222.25 in. 84.75 86.12 jse 23.88 24.69 orp 25.62 26.25 24.19 24.56 [vieskoers rjge koers itkoers gisteren len Iden i claim Idividend pdaan bieden n laten leden en ex dividend Kten en dividend Idaan en laten ex dividend Idaan en bieden ex dividend 9,40 8,40 2,30 1,60 0,50 0,30 13,00 8,00 a 12,30 7,40 6,40 5,70 4,70 b 4,30 2,90 2,50 1,50 6,10 a 5,60 4,00 3,80 25,60 24,80 23,20 22,70 19,20 18,80 16,00 15,90 14,00 a 13,70 11,00 10,70 4,70 6,80 b 5,00 7,40 10,60 11,60 13,90 14,50 79,50 79,50 8,40 7,80 4,10 ,3,90 62,00 62,00 0,50 0,30 2,40 1,70 3,50 2,60 5,90 a 4,90 10,00 8,50 11,80 11,00 1,10 2,70 8,70 11,00 46,60 51,50 34,30 37,00 0,20 1,80 0,60 2,50 8,20 8,20 7,90 8,00 5.70 5,40 4,40 5,70 4,20 4,10 18,50 18,30 36,80 38,90 14,00 b 13,00 3,00 6,60 3,20 7,50 0,50 b 0,70 1,20 a 1,00 28,40 30,00 I I i I I WOENSDAG 16 JULI 1997 yan onze redactie economie Utrecht - De eind vorig jaar uit fu sie geboren Internet-provider World Access/Planet Internet wil rond de eeuwwisseling één miljoen abon- I „ees hebben. I jju heeft de in Amersfoort gevestigde onderneming er 130.000. Eind dit jaar jou dat 'richting een half miljoen moe ten gaan', zegt technisch directeur Wou ter Nieuwenhuizen. Dat betekent dat World Access/Planet Internet de ko mende jaren fors moet investeren in in frastructuur, hardware en personeel om verachtvoudiging van het abonnee-tal mogelijk te maken. Over kosten worden geen mededelingen gedaan. De investeringen worden gefinancierd door de aandeelhouders van Videotex, de moedermaatschappij van World Ac cess/Planet Internet. Met 53 procent is KPN de grootste aandeelhouder, naast onder meer Getronics, Vecaitex en Phi lips. Bij de samenvoeging van beide pro viders begin dit jaar kondigde directeur M. Meijer van Videotex, de moeder maatschappij van World Access/Planet Internet, aan dat jaarlijks 'enkele tien tallen miljoen guldens' zouden worden geïnvesteerd. World Access/PIanet Internet heeft met het Amerikaanse Netscape een qua om vang in de wereld uniek contract geslo ten voor de levering van software. Met die software moet de Internet-provider straks vooral de groeiende stroom elek tronische post (e-mail) kunnen verwer ken. Nieuwenhuizen: „Onze huidige systemen zijn geschikt voor 500.000 abonnees, dus we kunnen nog even groeien. Maar we geven de voorkeur aan een nieuw concept." Daarmee wil de grootste provider van Nederland het Internet toegankelijk maken voor een grote doelgroep. Naast toegang tot het Internet wordt straks een verscheidenheid van diensten aan geboden zoals aparte goedkope e-mail- abonnementen en versleuteld verzenden van vertrouwelijke informatie. Behalve via de multi-media computers wil World Access/PIanet Internet elektroni sche diensten aanbieden over telefoon en televisie. Nieuwenhuizen: „Wij wil len de drempel zo laag mogelijk leggen. Het moet 'echt gebruiksgemak hebben, zonder veel knoppen." Volgens schattingen maken nu 500.000 tot 700.000 Nederlanders regelmatig ge bruik van Internet, via circa honderd vijftig providers, die tegen maandelijke abonnementskosten toegang verschaf fen tot de elektronische snelweg. Nieuwenhuizen gaat ervan uit dan in de toekomst een aantal providers van de markt verdwijnt, of zich beperkt tot een regionale klantenkring. World Access en Planet Internet willen ook meeprofiteren van de Internet- boom die PTT Telecom met 'Het Net' hoopt te veroorzaken. Dit speciale net werk is vanaf september voor vijf gul den per maand beschikbaar voor aan bieden van diensten, producten en bin nenlandse e-mail. De telecom-dochter van KPN investeert 600 miljoen gulden in dit 'Net', waarop eind 1998 twee mil joen computers moeten zijn aangeslo ten. POK IN DE BOUWVAK) &OED BETAALD WERK, IEGELING EN BIJ GE- EEN CONTRACT. ACTING BV -317505. 'PAS gevr. die tevens ish. werk wilt verrichten or 3 dagen per week. /aring is gewenst. 076- 27358. B.g.g- ■53356638. v. zeecontainervervoer, 68-483472/0653-251403 oeriersbedrijf vraagt met oed voor vakantieperiode ior nachtdistributie. Moet ervaring hebben in het iden met 'n bestelbus or deine vrachtwagen met adklep (groot rijbew. niet ereistLiefst i.b.v. eigen uto. Inl: tel. 0164-246296 of 06-53383190 (dag. tussen 16-17.00 uur) - lishoudelijke HULP gevr- or 3 uur p.w. Tel. 07o- 78858.- Gevraagd voor achter de bar in Jorpscafé eiland Tholen. Tel. 0166-672497. Shoarmazaak Bodrum vraagt Medewerker(ster) 3fst mannelijk en met erv. tel. 0165-514143. Maak een reclame met een Het helpt. VERVOLG VAN VOORPAGINA Toen Dasa begin 1993 Fokker overnam, was het bedrijf al 'een financieel uitgeholde onderne ming'. De Staat had klaarblijke lijk onvoldoende inzicht in de de plorabele financiële positie van Fokker, want de lange onderhan delingen tussen minister Jndriessen en de toenmalige Da sa-topman Schrempp hebben tot gevolg gehad dat noodzakelijke reorganisaties niet al in 1992 konden worden doorgevoerd. Was die sanering niet vertraagd, dan was Fokker minder verzwakt de slechte periode ingegaan. Bovendien heeft de Staat ten on rechte de eis gesteld dat het Fok ker 50-programma diende te worden voortgezet. „Het resul taat was dat de Fokker 50-toe- stellen met ernstig verlies verder werden geproduceerd." Toen Fokker eind 1995 op de rand van de afgrond balanceerde na een verlies van circa drie mil jard gulden in drie jaar, hebben Staat, Dasa en de Raden van Be stuur en Commissarissen geen moment gezocht naar noodscena rio's. Minister Wijers en premier Kok hebben pas op het allerlaat ste moment een beweging ge maakt om toe te geven aan de ei sen van Dasa, dat een kapitaals injectie van 1,3 miljard gulden van de Staat eiste. „Het is niet goed te begrijpen dat de Staat 16 november 1995 verklaart hij geen kapitaalbijdrage in ker zal verrichten, dat ver volgens de onderhandelingen twee maanden stilliggen, waarna Kok te elfder ure op 19 januari 1596 toch sondeert of een kapi taalbijdrage zou helpen." Want toen was al bekend dat Dasa de financiering drie dagen later zou staken. Naarden (anp) - Stork heeft ie nog niet in haar bezit zijn- ie helft van de aandelen van Fokker Technology van de Fokker-curatoren gekocht. Met de transactie is 47,5 miljoen Solden gemoeid. h de transactie inbegrepen zijn «der meer ook prototypes van ie F 50, F 70 en F 100. Stork zegt dat de transactie be doeld is als completering van Fokker Aviation, het Fokker-on derdeel dat al sinds midden vorig laar in handen is van het bedrijf Naarden. Nu Stork geheel ei genaar is van Fokker Technology, tan zij de Aviation-activiteiten "i het concern integreren. Fokker Aviation gaat volgens Stork dit laar 800 miljoen gulden aan or der-ontvangsten voor haar reke- "jag nemen van de ruim 5 miljard die voor het hele concem wordt verwacht. Stork betaalde voor Aviation 300 miljoen gulden en baalde daarmee een groep bedrij ven binnen met een jaaronmzet 'an 550 miljoen gulden en meer dan 2000 werknemers. Door Willem Reijn Bijna tweehonderd pagina's lang fileren de curatoren mi nutieus het Fokker-dossier. En ze schetsen het beeld van een chaotisch geleid bedrijf, dat steeds weer hoopt op een betere tijden en daarom voortdurend verliezen door schuift naar de toekomst, die eens zal gloren. Als eindelijk de noodzakelijke maatregelen worden genomen, is het te laat. Zonder oog voor de ver beteringen binnen en buiten Fokker laten de Staat en Da sa het bedrijf als een hete kro ket uit hun handen vallen. 'Onderzoek naar de oorzaken van het faillissement van Fokker' heet het rapport dat de curatoren gisteren openbaar maakten. Die oorzaken blijken een complex geheel van zeer uiteenlopende factoren, waar steeds de rode draad van de zwakke leiding doorheenloopt. Het begint met de miscalculaties van mister Fokker Frans Swart- touw, die begin jaren tachtig be sluit om twee toestellen - de Fokkers 50 en 100 - tegelijker tijd te ontwikkelen. Arrogantie ligt ten grondslag aan het besluit om alleen door te gaan en niet aan te sluiten bij een andere vliegtuigindustrie. 'Het hoge am bitieniveau met een sterk gevoel van eigenwaarde', schrijven de curatoren met gevoel voor un derstatement. De ontwikkeling van beide toe stellen kost Fokker totaal 1,6 miljard gulden, waar gerekend was op 1 miljard. Fokker moet 775 miljoen voor eigen rekening nemen, het tienvoudige van waar op was gerekend. 'Onderhanden werk' Anders is het nooit geworden. Fokker schrijft verliezen op de lat en hoopt dat later alles beter wordt. Om na de tegenvallende belangstelling in 1987 en 1988 toch vliegtuigen te kunnen ver kopen, moet Fokker zijn toestel len onder de kostprijs van de hand doen. De verliezen worden tot 1992 geboekt onder de noe mer 'onderhanden werk'. Bepaald geen voorbeeld van doorzichtige financiële verslag geving, constateren de curatoren, want naar de omvang van de bij geschreven verliezen is het ra den. Ondertussen rapporteert Fokker in de periode 1988-1992 winst. Maar als de verliezen met een waren genomen, had Fokker voortdurend rode cijfers ge schreven. Nu zijn de verliezen verstopt, met instemming van accountantskantoor KPMG. Feitelijk, constateren de curato ren, heeft Fokker op nagenoeg geen enkel verkocht vliegtuig winst gemaakt. De bejubelde mega-orders voor de Fokker 100 van USAir en American Airlines waren bepaald geen blijk van succes, leert het curatoren-rap port. Om de Amerikaanse orders binnen te slepen, verleent Fokker kortingen tot 24 procent. De cu ratoren rekenen voor dat de AA- Vrolijke gezichten bij de officiële overname van Fokker door Dasa: vlnr Dasa-topman Schrempp, minister Andriessen en Fokker topman Nederkoorn. Uit het verslag van de curatoren blijkt dat de Duitsers een kat in de zak hebben gekocht. foto anp order voor 75 toestellen een to taal direct verlies oplevert van 90 miljoen dollar, terwijl indirecte kosten nog eens 33 miljoen gul den hoger uitvallen dan begroot. Vanwege dit soort orders verlaat de financiële man Van den Heu vel (nu topman van scheepswerf De Schelde) in 1987 het bedrijf. Met de Raad van Bestuur komt het nooit meer goed. Kostenre ducties zijn al vanaf 1987 onder werp van gesprek, maar komen steeds te laat. Tot '95 weet Fok ker de toeleveranciers, goed voor 65 procent van de kosten, niet tot bezuinigingen te bewegen. Sanering Als door de Golfoorlog de markt instort, halveert Fokker het aan tal werknemers van krap 14.000 naar ruim 7.000 mensen. Die sa nering treft bijna uitsluitend de werkvloer. Het aantal dure ma nagers vermindert slechts met vijftien proeent. Met als gevolg dat de uurtarieven stijgen van 100 naar 140 gulden, in plaats dat Fokker goedkoper werkt. 'Fokker had ultimo 1992 een ver kokerde, topzware organisa tie schrijven de curatoren. 'De zware managementlaag in combinatie met de complexe en functionele organisatie had ge leid tot bureaucratie, onduidelij ke aanspreekbaarheid en winst verantwoordelijkheid, lange communicatielagen en een com plexe overleg- en vergadercul tuur, waardoor slagvaardige be sluitvorming bemoeilijkt werd en de transparantie van het be drijf werd belemmerd'. Onder tussen vechten in de Raad van Bestuur Nederkoorn, Van Dui nen en Hendriksen elkaar het kot uit. Geen wonder dat het bedrijf te langzaam en zelfs volslagen ver keerd reageert op de moeilijke externe omstandigheden. Fokker treft geen blaam voor het instor ten van de dollar van dik twee gulden naar amper anderhalve gulden, maar wel voor haar valu- tabeleid. Fokker dekte vanaf 1991 de dollar grotendeels niet meer af, want daarmee zou op voorhand verlies worden geleden op de verkoop van vliegtuigen. Hij rekende op koersstijgingen. 'Dat besluit was naar zijn aard uiterst riskant en had daardoor een speculatief karakter', oorde len de curatoren vernietigend. Het resultaat was 'een verlies in de orde van grootte van 900 mil joen gulden. Een voorzichtig be leid had dat grotendeels kunnen voorkomen'. In 1992 wil Dasa Fokker overne men. Het bedrijf koopt financieel gezien een kat in de zak, blijkt uit het verslag. Fokker is finan cieel geheel uitgehold en sane ringen zijn hard nodig. De on derhandelingen met minister Andriessen duren veel te lang. Niet alleen bedingt de overheid hierdoor tientallen miljoenen minder voor haar aandelen, maar gaat ook 'kostbare tijd verloren en mogelijk ook de laatste kans om de continuïteit te redden, al leek naar de buitenwereld dat zulks juist gebeurd was met de overeenkomst met Dasa'. Fokker duikt vanaf 1993 diep in de rode cijfers. In de jaren 1993, 1994 en 1995 zijn de feitelijke verliezen van Fokker 500 mil joen, 1,1 en 1,3 miljard gulden. Het vermogen verdwijnt on danks kapitaalsinjecties als sneeuw voor de zon. Onbuigzaam Een nieuwe financiering is nood zakelijk. Maar de besprekingen tussen Dasa en de Staat verlopen uiterst moeizaam. Namens mi nister Wijers stelt ex-Unilever- topman Maljers zich keihard en onbuigzaam op. Dasa eist een bijdrage van de Staat van 1,3 miljard en wil zelf 1 miljard op tafel leggen. De Staat weigert. Tussen half november 1995 en half januari 1995 wordt zelfs ge heel niet meer onderhandeld. De overheid dénkt dat Dasa Fokker niet zal laten vallen. Dasa denkt dat de Staat wel zal bewegen. Dan volgt op 19 januari een laat ste overleg met alle topmannen: Wijers en premier Kok en Dasa- topman Bischoff en Daimler- president Schrempp. Dan blijkt Kok wel voorzichtig bereid tot deelname in het kapitaal. Onbegrijpelijk, vinden de cura toren. 'Niet te verklaren valt waarom de Staat plotseling con cessies overwoog en waarom hiermee tot zo'n laat tijdstip is gewacht. Te betreuren valt dat de wijze waarop door partijen is onderhandeld een miskenning vormt van de noodsituatie waar in Fokker zich op dat moment reeds bevond'. En ook is miskend dat Fokkers kans waren gekeerd, vinden de curatoren. De markt trekt aan, de kosten zijn eindelijk gesa neerd en de lease-vliegtuigen zijn van de balans, wat de rente lasten drukt. 'Een aantal wezen lijke problemen waren nog niet opgelost, maar de vraag was of de Staat zich voldoende de gun stigere situatie waarin Fokker zich eind 1995 bevond, heeft ge realiseerd. Of was een zekere Fokker-moeheid ontstaan?' De Raad van Bestuur (onder lei ding van Van Schaik) en de Raad van Commissarissen hebben al die tijd volkomen buitenspel ge staan en geen poging gedaan om een noodscenario te ontwikke len. Ze hebben met matheid op hun lot gewacht. 'Op 23 januari 1996 gleed Fokker onvoorbereid de surséance in'. Velen hebben schuld, nog nie mand is verantwoordelijk. De curatoren concluderen dat in elk geval niet gehele Raden van Be stuur of Commissarissen aan sprakelijk kunnen worden ge steld. Maar, zegt curator mr. Schimmelpenninck in een toe lichting, 'we onderzoeken verder de rol van individuele bestuur ders op individuele fouten'. Een voorbeeld zou wellicht de rol van bestuurder Hendriksen in de va luta-speculatie kunnen zijn. Ook kijken zij naar de rol van Dasa. In de laatste weken voor de surséance heeft Fokker 1,2 mil jard gulden uitbetaald aan ban ken die onder garantstelling van Dasa geld hadden geleend aan Fokker. De vraag is of daarmee ten onrechte geld is onttrokken aan de latere boedel. Maar die vragen zijn slechts interessant voor de nabestaanden die hopen op een uitkering uit de nalaten schap. onze redactie economie Amsterdam - Dat de Ameri kaanse dollar, de greenback, jaar fors in waarde zou ®%en, had het Centraal Planbureau (CPB) wel ver wacht. Maar dat hij voorbij ae twee gulden zou schieten, daar keken de Haagse reken aars toch van op. «De vraag is nu hoe lang die ho- Se waarde stand houdt, want ®t we het hier over een tijdelij- situatie hebben, staat voor ons vast," zei gisteren een woordvoerder. "kussen plukt de Nederlandse «onomie echter de vruchten 'an de waardering die dollar ten valt. Maandagavond sloot koers voor het eerst op 2,01 gulden. Gisteren was dat 2,02 gulden. Voor het eerst in zes jaar noteerde de dollar daarmee een bedrag boven de twee gul den. Bij de huidige koers verwacht A. van Riemsdijk, voorzitter van de belangenvereniging voor expor teurs Fenedex, dat Nederlandse ondernemers dit jaar wel eens voor zo'n 380 miljard aan goe deren en diensten over de grens kunnen brengen. Daarin is een koers voordeel van zo'n twintig miljard gulden verwerkt. Maar voorzichtigheid is gebo den. Het CPB verwacht dat met name de ontwikkelingen rond de totstandkoming van de Eco nomische en Monetaire Unie (EMU) bepalend zijn voor het verloop van de dollarkoers. „De afname van de onzekerheid over de komst van de EMU geeft al de richting van een lagere dol larkoers aan," zegt de CPB- zegsman. „Het wachten is nu op de mate waarin de regels voor toetreding worden toegepast en de voorwaarden waaronder 'zwakke' landen - denk aan Italië - mogen toetreden. Mondt dat uit in een stevige EMU, dan heeft dat direct in vloed op het vertrouwen in de 'eigen' munt en dan zal de dollar aan waarde inboeten. De kans dat dit gebeurt is groot, het mo ment waarop is nog onduide lijk." Voor het exporterende bedrijfs leven betekent een hogere dollar voorlopig echter nog een hogere opbrengst in guldens voor goe deren die niet alleen in de Vere nigde Staten worden afgezet, maar ook elders ter wereld waar de prijs in dollars wordt afgere kend. Volgens Fenedex-voorzit- ter van Riemsdijk profiteren vooral verkopers van kapitaal goederen als machines en on derdelen voor de Aziatische en de Zuid-Amerikaanse markt van de huidige ontwikkeling. Voordelen zijn er verder voor Nederlandse dienstverleners die hun tarieven in dollars presen teren (accountancy) en voor on dernemingen die hun winst niet zozeer door de prijs, alswel door de marge bepaald zien. Van Riemsdijk: „Denk aan Ahold, Bols Wessanen en Heineken." Dan zijn er nog de ondernemin gen die recent investeerden in de Verenigde Staten en nu hun aankopen fors in waarde zien stijgen. Zo kocht Ahold vorig jaar in de 'goedkope periode' - met een dollar die niet hoger kwam dan 1,75 gulden- voor 4,8 miljard gulden winkelketen Stop Shop en schafte ABN AMRO voor 3,3 miljard gulden de bank Standard General aan. Nadelen zijn er echter ook. De koersontwikkeling van de dollar maakt import duurder en con fronteert ondernemers met ho gere prijzen voor grondstoffen. Dat kan inflatie tot gevolg heb ben. Tot nu toe is daar echter weinig van te merken. In het Fi- nancieele Dagblad wordt wat dat betreft opgemerkt dat er in de maand juni zelfs sprake is van een daling van de producen tenprijzen vergeleken met de zelfde maand een jaar geleden. Een duurdere dollar draagt bij aan de economische groei, die volgens de laatste raming van het CPB dit jaar op 3,25 procent uitkomt en volgend jaar op 3,75 procent. Daarbij is echter uitge gaan van een dollarkoers van 1,80 gulden. In de laatste ra ming werd ook voorzichtig een alternatieve ontwikkeling aan gestipt bij een koers die nog een dubbeltje hoger ligt. Dat zou leiden tot extra werkgelegen heid voor duizend personen dit jaar en elfduizend komend jaar. Het financieringstekort zou dan in 1997 nul procent bedragen en in 1998 zelfs een klein overschot laten zien van 0,2 procent van het bruto binnenlands product. Waarom zou de mens graag een idool creë ren? Zou hij of zij niet genoeg aan zichzelf heb ben? Of zoekt hij beroemde mensen om zichzelf aan te spiegelen? Ik heb de neiging om de net- niet-mensen als idool te kie zen. In het grote Ajax van de jaren zeventig was Sjaak Swart mijn favoriete speler en niet Johan Cruyff of Piet Keij- zer, die vermoedelijk toch veel betere voetballers waren. Cruyffie mocht dan de geniale technicus zijn, maar Sjakie was gewoon sympathieker. Die kreeg na een wedstrijd een flesje slagroom van een vrouwelijke supporter van middelbare leeftijd. Liever nog was ik Johan Neeskens geweest, want met zijn blonde lange haren was hij het idool van hordes meisjes, die hem zeer uitnodigende brieven toestuurden. De Britse popmuzikant Ray Davies is een ander idool. De leider van de Kinks was een beetje de Simon Carmiggelt van de popmuziek, met zijn te keningen van het leven van de kleine man in Engeland. Da- vies kreeg erkenning in de pop-pers, maar heeft qua ver kopen altijd in de schaduw ge staan van grote namen als Beatles en Rolling Stones. Da- vies lijkt ook niet echt rijk ge worden van zijn successen: te weinig verstand van geld en contracten. Een haai als Mick Jagger heeft het wat dat be treft beter geregeld, want hij vond zijn Kaaimaneilanden in Amsterdam, voordat iemand hier van fiscale Antillenroutes had gehoord. Nee, Davies is goed, maar net niet de top. In oktober treedt hij trouwens solo op in het Bredase Chassé-theater. Hij moet dus nog behoorlijk sap pelen voor de kost, zou je zeg gen. En Davies is in elk geval echtzoals Neeskens en Swart dat ook waren (zijn). Nu valt er op het bureau een prachtig persbericht van het bedrijf Polaroid. 'Spice-foto's voor de Spice Girls met de nieuwe Polaroid direct-klaar camera Spicecam', meldt het bedrijf in een ondoorgronde lijke zin. 'Spicecam, de eerste Polaroid-camera die ooit naar een popgroep of persoon is ge noemd', stelt het bedrijf trots. Dat is warempel een hele prestatie! Amusant is het kleine voorbe- Door Willem Reijn houd door te spreken over een Polaroid-camera. Zouden tal loze andere camera's al wel de namen van popartiesten dra gen? Denk niet dat hier niet over is nagedacht. 'De girl-power-ti- losofie van de Spice Girls is te vergelijken met de slogan 'Li ve for te moment', die Pola roid uitdraagt in zijn tv-com- mercials'. Begrijpt u het? De Spice Girls zijn het idool van heel wat meisjes. Vijf grietjes in de klas van mijn dochtertje oefenen al maan den dansjes, want ze willen graag meedoen aan de mini- playback-show. Mijn dochter tje is ervan overtuigd binnen kort op televisie komen met dit originele idee: niemand heeft ze nog nagedaan! En ze zingt vrolijk Mama, 1 love you, dus veel kwaad kan het niet. Maar toch. Wat is er nog echt, origineel in deze wereld? De Spice Girls zijn een commer cieel bedenksel. De muziek doet nauwelijks ter zake, de merchandising des te meer: T- shirts, petjes, bekers en nu dus camera's. De meisjes zijn voor miljoenen ingehuurd om het hopeloos ploeterende Pepsi- cola te promoten. Kortom, fi nancieel zit het allemaal wel goed. De dametjes hebben gepro beerd zich een maatschappe lijke rol aan te meten. Ze clai men dat ze sterke jonge vrou wen zijn (girl power!), dat ze daarmee de nieuwe, jonge ge neratie vertegenwoordigen en vinden vervolgens in Marga- reth Thatcher hun grote voor beeld. Dat hadden ze nou net niet moeten zeggen. Maar ja, ik ben van de ver keerde generatie. Ziet u nog wel eens een topvoetballer met een kwart slagroom rond lopen? Vianen/Seoel - De Zuid-Koreaanse Kia-groep kampt met financië le tegenwind. Volgens directeur B. Plesman van Kia Motors Neder land is een bankroet afgewend doordat een aantal banken met le ningen is bijsprongen. Volgens Plesman is de oorzaak van de ellen de het 'lekken', vorige maand, van een rapport van de Samsung- groep over de overcapaciteit op de Zuid-Koreaanse automarkt. „Een aantal banken zegde na de publicatie kredietovereenkomsten met Kia op en eiste terugbetaling", aldus Plesman. Kia vecht het rapport aan bij de rechter. Hamburg - Wie nu een nieuwe auto van Duits fabrikaat bestelt, hoeft er niet op te rekenen in korte tijd achter het stuurwiel te kun nen plaatsnemen. Veel fabrikanten kunnen de vraag eenvoudigweg niet aan. Ze hebben hun productie weliswaar uitgebreid, maar veel soelaas biedt dat niet. Mercedes spant de kroon, en dan vooral met zijn modellen SLK en CLK. Wie nu de tweezitter SLK koopt, kan er afhankelijk van de uitvoering pas in 1999 of 2000 in rijden. De nieuwe A-klasse van Mercedes, de kleine personenauto, is voor 1997 uitverkocht. Er worden er dit jaar 28.000 gemaakt, in oktober staat de Baby-Benz bij de dealer. Volkswagen heeft, afgaande op de levertijden, met het nieuwe model Passat midden in de roos geschoten. Wie er nu een koopt, kan hem volgend jaar februari afhalen. Rotterdam (anp) - Bungalowverhuurder Gran Dorado vervangt Center Pares per 1 november als deelnemer aan het spaarprogram ma Air Miles. De consument kan met zijn verzamelde punten nog een half jaar terecht in Center Pares, daarna bij Gran Dorado. Cen ter Pares en Airmiles willen hun samenwerking beëindigen. Center Pares zegt dat zijn vakantiehuizen zo volgeboekt zijn dat het in be paalde perioden nee moet verkopen tegenover de Air Miles-spaar- ders. Zoetermeer - De onderhandelingen voor de 90.000 vrachtwagen chauffeurs die onder de TLN-CAO vallen, worden half september hervat. De bonden zijn ingegaan op de uitnodiging van werkge versorganisatie Transport en Logistiek Nederland. Het overleg liep in maart vast. TLN heeft de bonden laten weten een meerjarige CAO te willen om rust in de bedrijfstak te krijgen. Tot nu toe werd er onderhandeld over een tweejarige CAO. Hoofddorp (anp) - Vrij Uit, marktleider in autovakanties, heeft een minderheidsbelang genomen in Belvilla, verhuurder van vakantie woningen. Ze zijn het eens over een gefaseerde overgang naar een meerderheidsbelang. Vrij Uit heeft een jaaromzet van 250 miljoen gulden en Belvilla van 31 miljoen. Beide bedrijven blijven'onder eigen naam opereren. Vrij Uit over weegt op termijn aan zijn pakket een compleet programma vakan tiehuizen toe te voegen. Daarmee speelt het bedrijf volgens direc teur A. van de Geest in op een groeiende behoefte. Het gaat vooral om tweede woningen die particulieren hebben ge kocht voor eigen gebruik in vakanties en weekeinden. „Op een ge geven moment willen ze toch eens weer wat anders en bieden ze de huizen aan voor de verhuur. Belvilla heeft in de bemiddeling van die accommodaties grote ervaring," zegt Van de Geest. Holten - Oad Reizen in Holten en Sudtours in Amsterdam hebben besloten tot samenwerking. Allround touroparator Oad gaat reizen inkopen van Sudtours, specialist in vakanties naar de Zuid-Euro- pese stranden. De samenwerking biedt Oad de mogelijkheid com pletere programma's voor de Zuid-Europese landen samen te stel len. Sudtours gaat ervan uit dat de verkoop via de landenprogram ma's van Oad leidt tot meer omzet.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 7