de stem
'Veel jongeren
kunnen niet
goed op een
stoel zitten'
Goed lange afstand-schoeisel is geld meer dan waard
Goede sok verhoogt
wandelgenot
Kouwe thee met een tic
mm
Landschap
Niet waterdicht
Consumptie iced tea verdrievoudigd
D1
Zitbal
Het
ergonomische
zitmeubel wint
langzamerhand
aan uitstraling
Op proef
WÊÊUÊÊÊtÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊtÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊm
Ijke, Waarde en RR..
- Van vrijd. 18.00 u. tot
|0 u. dokter Risseeuw
dringende gevallen
uur en 17.00-17.15
[schappen zo mogelijk
uur.
en Kloosterzande -
17 u. tot maand. 8 u.
•an Kalmthout.
ind, 's Heer Arendsker-
lorp en Wolphaartsdijk
tijk van de artsen Har-
Mei, Aarnoutse en v.d.
It van vrijd. 17.30 u. tot
u. waargenomen door
"arten (boodschappen
10 u.)
ige, Koewacht en St.-
Van vrijd. 17 u. tot
dokter Lips en Dokter
;e Bagijnestr. 16, Hulst
4-313131. Spreekuur
illen za en zo 11 en 17 u.
d praktijkadres,
lent en Westdorpe - Van
tot maand. 8 u. dokter
ationsstr. 26, Sas van
0115-452525. Visites
9-10 u. Spreekuur uit-
roor spoedgevallen: zat.
bur op Bolwerk Oranie 2.
'Philippine en Hoek -
van Haelst, Suiskil
spoedgevallen zat. en
2 uur.
- Van zat. 8 uur tot
ur dokter Vercauteren.
8 uur tot maand. 8 uur
aalewijn. Spreekuur
.llen zat. en zond. 11.30
,10. Roegiest-Visser.
arding Westdorpe, 271
|ven, 1132,57 mpm: 1 en
pcke, 3. A. van Paemeï,
10. J. de visser, 5. A.
6. J. de Waal. Met 59
ven, 1176,43 mpm: 1 en
J Kwikkelberghe, 2 en 9.
Ie, 3 en 10. J. de Visser,
|A. van Paemel, 6. Gijsel-
nt Maakt Macht Terneu-
jonge duiven, 1139,54
Jt,5 en 10. H. Zegers, 2 en
p'onge, 6 en 9. G. Neels en
D. Deurwaarder, 8. ge-
j Scheele.
[ig Kloosterzande, 466
ai ven, 1116,41 mpm: 1 en
|Goethem, 3. J. Voet, 4. R.
combinatie W. en E.
fen 9. F. van Kruijssen, 7.
[I, 8. M. Bisschop, 10. R. de
Sas van Gent, 279 jonge
1104,91 mpm: 1,3 en 4.
beepoel, 2. A. de Caluwé,
B. van de Berghe, 6. M.
la, 9. R. de Caluwé, 10. P.
Met 72 oude duiven,
j mpm: 1,4,5 en 9. F. de
|,7 en 10. B. van de Berg-
E. en L. Breepopel, 8. T.
jskilse Reisduif, 368 jonge
1142,55 mpm: 1. J. Dane,
■Beule, 3 en 4. J. Harms, 5.
psen, 6. M. de Smet, 7. W.
pelaar, 8. P. van de Wege-
J. van de Graaf, 10. K.
taal. Met 40 oude duiven,
j mpm: 1. A. Bouchaut en
y en 5. K. Nachtegaal, 3 en
rms.
Leven Koewacht, 161 jon-
len, 1149,32 mpm: 1,5 en
Rotthier, 2,6 en 7. A. Kips,
ione, 4 en 8. R. de La Ruel-
1 van de Bilt.
ïeller Breskens, 461 jonge
11167,16 mpm: 1. Mulken-
pek, 2 en 4. H. Mookhoek
3. M. de Poorter, 5. T.
bange, 6. J. Quaars, 7 en 9.
pekker, 8. J. van de Velde,
ernaert en zoon.
Ie Duif Clinge, 124 jonge
1095,68 mpm: 1,6 en 7. J
2,4,5,8,9 en 10. J. van
3. A. van de Brande.
pel Hulst/St.-Jansteen,
Inge duiven, 1140,13 mpm:
Uon, 2 en 9. A. Lourenssen,
irheyden, 4. J. de Cock, 5.
;teels, 6. R. Vermorken, 7.
:cken, 8. A. Pieters, 10.
obbe.
e Beste Schoondijke, 254
luiven, 1168,46 mpm: 1 en
jeurrijs en zoon, 2 en 6. E
er, 3,4 en 9. W. van de Vel-
ai 10. H. de Wever, 7. C.
,rd.
•tduif Heikant, 530 jonge
1128,83 mpm: 1. Adr.
zoon, 2,4,5 en 9. C. Wee-
Cam. de Beule, 6. Em. de
7. Ch. de Beule, 8. Th. de
10. E. Verschueren.
jndracht Terneuzen, 465
'duiven, 1146,28 mpm: 1-
De Schepper, 2 en 9. A. de
3. Koch-Riemens, 4 en 10.
eman, 5 en 7. J. Witte-Bru-
A. Delzenne, 8. W. van de
Met 62 oude duiven,
4 mpm: 1 en 5. J.G. van den
2. combinatie Moes-Taal-
3,6,7 en 10. gebroeders
e, 4. J. Geelhoedt, 8 en 9. P-
eij.
in Vrede Groede, 328 jonge
1196,12 mpm: 1 en 9. W.
ter, 2,4 en 6. H. Simpelaar,
Dusarduijn jr, 5,7 en 10. A.
3. mevrouw Scheele.
voor Allen Sluis, 1170,79
1,2,3,4,6 en 10. combinatie
ns-Baert, 5,7 en 9. F. Baas
n, 8. G. Tanghe.
«etrouwe Duif Cadzand,
4 mpm: 1,7,9 en 10. C. Rie-
2. G. Schrier, 3 en 6. J. van
sse, 4 en 5. D. van Kerkho-
D. vanHoute. Q
nelvliegers Oostburg, 41»
duiven, 1193,67 mpm: 1. W-
n, 2 en 8. J. Simpelaar, 3 en
an Hee, 4. W. van Hee, 6 en
e Smet, 9. L. Risseeuw, 1U-
-*khout.
Hoofdplaat, 630 jonge dui-
181,93 mpm: 1 en 6. J. ver-
2. A. van de Broecke, 3 en
vrouw Martens, 4. A. Ger-
5. B. de Poorter, 7. P- de
Ier, 8. H. de Poorter, 10.
e Velde. Met 72 oude dm-
L 176,11 mpm: 1,6 en 7.
2,3 en 8. A. van de Broec-
J. Waebeke, 5. Th. van de
9. J. de Hamer, 10. Waebe-
icieer.
s Sneller IJzendijke, j°nA
1155,24 mpm:
2. S. Martens, 3 en 6. G.
ievere, 4 en 10. F. van
de
cvcie, i en xu. 7-
5. A. du Puij, 8. combinatie
3man, 9. J. van de San(\:
onge duiven, 1105,94
van de Sande, 2 en 3. G.
ire, 4 en 6. C. Putter en zoon,
7. combinatie Groosman,
J. van de Sande.
eisduif Graauw/De Postaui
waarde, 322 jonge duiven,
38 mpm: 1 en 3. W. Volle
2,4,7,9 en 10. A. Wante, 5.£-
akker, 6. A. d'Hondt, 8.
Wie wil wandelen, heeft goede
schoenen nodig. Er is keus te over.
FOTO'S MARC BOLSIUS/CAMILE SCHELSTRAETE
bciibü-i'iov .hianrri osb
t*w 7 fBf! 'Ür,
zijn eigen schoen
Voor comfortabel wandelen is
een goede schoen vereist. De
voet geeft zelf aan wat een
goede wandelschoen is. Maar
wat in de winkel perfect zit,
kan in de praktijk tegenvallen.
Kritisch passen is het devies.
En vergeet de grindbak en
proefhelling niet.
Door Jules Hezemans
T-
'Spaar geen geld uit op goede
schoenen.' Het is het standaard
advies van de organisatie van de
Nijmeegse vierdaagse, het grote
Nederlandse wandelfestijn dat
altijd start op de derde dinsdag
k juli. De EHBO-afdelingen die
tijdens de wandeltocht paraat
staan, krijgen elk jaar weer tien
tallen wandelaars met blaren en
ander ongemak. Verkeerd
schoeisel is vaak de oorzaak: te
klein, te groot of gewoon ver
keerd.
Wat de ideale wandelschoen is,
valt niet in één zin te zeggen.
-Meer dan een algemeen advies
kunnen we eigenlijk niet geven.
Want de keuze van een schoen is
heel persoonlijk", meldt een
woordvoerster van de Nijmeegse
Vierdaagse: „De ene voet is im
kers de andere niet."
Toch zijn er wel wat kenmerken
van goede wandelschoenen te ge
ven. Op de eerste plaats is het be
langrijk om te weten waar je met
het schoeisel doorheen wilt ban
jeren. Het scheelt nogal of je de
Vierdaagse loopt, uren door de
Schotse hooglanden wandelt of
de Himalaya beklimt.
Elk landschap heeft z'n eigen
schoen. De meeste fabrikanten
van wandelschoenen hanteren
vier categorieën, van A tot en
met D. De A-schoen is bedoeld
voor een wandeling over vlak
terrein, zoals de meeste Holland
se wegen. Ze zijn licht en soepel.
De zool buigt gemakkelijk mee
tijdens de afzet van de voet. Voor
zware wandelingen zijn ze niet
zo geschikt. Want steentjes op de
weg voelt de wandelaar meteen.
Ook wordt de enkel niet ge
steund, wat een nadeel is bij gro
tere afstanden of op oneffen ter
rein.
Hoe moeilijker het te bewande
len terrein, hoe hoger de catego
rie. De B-schoen is al een stuk
steviger dan de lichte soort. Dit
soort schoeisel steunt de enkel en
heeft een behoorlijk stijve zool,
waardoor je over een grindpad
kunt lopen zonder dat je de kie
zels voelt. Om dat aan te tonen,
hebben de betere (berg-)sportza-
ken tegenwoordig een grindbak
in de winkel.
De categorieën C en D lopen op
een vlakke weg niet lekker. Ze
zijn daarvoor ook niet bedoeld.
De ware avonturiers, die bijvoor
beeld de steile Pyreneeën intrek
ken, kunnen ze echter goed ge
bruiken. Door de stijve zool -
vaak zit er een plaat staal in
voel je zelfs een scherpe spijker
niet meer. Onder de D-soort kun
nen zelfs stijgijzers worden ge
bonden: metalen pinnen, waar
mee je op een gletsjer toch nog op
je plek blijft staan.
Veel (berg-)sportwinkels hebben
tegenwoordig een enorme hoe
veelheid wandelschoenen in de
rekken. Het aanbod lijkt nogal
overdone, maar dat is niet zo.
Met de juiste soort ben je er nog
niet. Een schoen moet namelijk
perfect zitten. Een knellend
exemplaar is natuurlijk niks,
maar ook iets te veel ruimte zal
in de praktijk problemen opleve-
Met een behoorlijke schoen is de wandelaar er nog niet. De voet
moet ook verpakt worden in een goede sok, anders is het wandel
genot zo weg.
„Er zijn mensen die onze schoenen kopen en er dan met goedkope
tennissokken in lopen, 'want die goede sokken zijn zo duur'. Dat
is hetzelfde als een motor uit een Lelijke Eend in een Mercedes
stoppen: de kwaliteit wordt onderuit gehaald," stelt de Neder
landse importeur van Hanwag, een van de grotere merken (berg-
wandelschoenen
De meeste gewone sokken zijn van katoen en dat is voor wande
laars niet goed. Katoen houdt namelijk vocht vast, zodat de voet
na een paar kilometer in een zwembadje van zweet staat. Vandaar
dat de EHBO-ploegen tijdens de Nijmeegse Vierdaagse ook bla
ren onder de ogen krijgen die in goede schoenen zijn veroorzaakt.
Goede sokken zijn weliswaar duur - vanaf twintig gulden per
paar - maar geven het vocht door aan de schoen. Deze sokken be
staan meestal uit een combinatie van wol en synthetische stoffen.
Zo zit het vocht minder in de weg. Een goede schoen werkt het
zweet via een ventilatiesysteem naar buiten.
ren. De voet kan gaan schuiven,
wat wrijving en uiteindelijk bla
ren oplevert. De goede schoen
kan met de veters strak worden
aangetrokken, zonder de voet af
te knellen. De betere winkels
hebben daarom tegenwoordig
een proefhelling in de zaak. Als
de voet op een helling beweegt in
de schoen, is er iets mis.
Een kritische blik op het binnen
werk is geen overbodige luxe. De
binnenkant moet soepel zijn en
slijtvast. Naden die je met de
vinger al voelt, zijn een slecht te
ken. Vooral in de bovenkant, ter
hoogte van de hiel, zit de schoen
nooit helemaal vast. Daar moet
de enkel immers gewoon kunnen
scharnieren. Een naad die er bo
venop ligt, gaat dan schuren.
Een enkele verkoper wil nog wel
eens roepen dat een schoen hon
derd procent waterdicht is. Dat
is onzin, bleek uit verschillende
tests in vakbladen, zeker als de
schoenen langer worden ge
bruikt. Sommige merken hebben
schoenen met een voering van
Gore-Tex of Sympa-Tex; materi
aal dat waterdicht heet te zijn.
De ervaring heeft geleerd dat de
ze stoffen water inderdaad lan
ger buiten houden, maar de voet
zweteriger en benauwder doen
aanvoelen. Leer is ook behoorlijk
lang waterafstotend en ademt
beter in een warm klimaat.
Veel dure schoenen hebben een
inlegzool. Dat is geen teken van
laksheid van de zijde van de ma
kers; er is over nagedacht. Na een
lange wandeling zal de schoen
zweet vasthouden. 1
De inlegzool kan dan apart te
drogen worden gehangen en de
rest van de schoen is ook eerder
droog.
De beste schoenen zijn, zoals is.te
verwachten, niet goedkoop. Voor
een paar degelijke wandelschoe
nen uit categorie A is een prijs
boven de honderdvijftig gulden
heel normaal. De steviger soor
ten kosten veelal ruim honderd
gulden méér.
De hoge prijzen komen vooral
door de hoge eisen die worden
gesteld aan de schoen. De zool
moet niet na een paar fikse wan
delingen al versleten zijn, het
materiaal moet van goede kwali
teit zijn gemaakt en de verschil
lende onderdelen dienen goed
aan elkaar vast te zitten, hetzij
met stiksels of met een goede
lijm. Je hebt immers weinig aan
een schoen waarvan de stukken
leer loslaten of waarvan een ve-
terhaak is afgebroken.
De prijs weegt dan ook op tegen
de levensduur. Die is vele malen
langer dan die van een gewone
schoen. Zelfs na honderdvijftig
uur wandelen vertoont een goede
schoen amper slijtage. Een goed
koop exemplaar ligt tegen die
tijd al lang in de prullenbak.
JJwPleun van Stralen
Thee voor mietjes? Helemaal niet. En ze-
N«itnet; introductie van de ijsthee in
®j®land, nu zo'n drie jaar geleden,
raft ook een stoere vent een theetje op
et terras te bestellen. Toch ging deze
«o tea Bols, vooral bekend van de
graanjenever, nog niet ver genoeg. Zij
e ben nu wat nieuws: iced tea met een
tieje: T-tic.
e ijsthee met vier procent alcohol is een
1J®"natie van graanalcohol met een me
ga van de theesoorten melisse, mate en
J *™.thee en een vleugje citroen. De
vnnwu 'S sPrankelend en moet bij
Keur ijskoud, eventueel met ijsklon-
»rfJVOrden 6eserveerd. Resultaat: een
««rissende, smakelijke dorstlesser.
De T-tic is gebaseerd op de enorme groei
die de consumptie van ijsthee in Europa
doormaakt. In vijf jaar tijd is het aantal
verkochte liters ijsthee verdrievoudigd.
Voor Nederland was er in 1996 een stij
ging van 68 procent ten opzichte van
1995. Deze ontwikkeling van ijsthee, in
combinatie met de vraag naar mix-dran
ken - aangelengde sterke dranken - moet
de nieuwe ijsthee haast wel tot een succes
maken, zo denkt Bols.
Het Nationaal Instituut voor Gezond
heidsbevordering en Ziektepreventie
(NIGZ), onder meer bedenker van de
campagne Drank maakt meer kapot dan
je lief is, zal niet zo blij zijn met het nieu
we zwak-alcoholische drankje. Het kon
digde onlangs aan bezorgd te zijn over het
groeiend aantal mix-dranken. Het nieu
we alcoholaanbod zou jongeren verwar
ren. Door de grote verschillende percen
tages alcohol in de drankjes zouden jon
geren niet meer weten hoeveel alcohol zij
drinken, met alle gevolgen van dien.
De bezorgdheid van het NIGZ laat Bols
niet koud, maar de producent van T-tic
probeert de organisatie enigszins gerust
te stellen. Hoewel het drankje een zoete
smaak heeft en het daardoor wellicht veel
jongeren zal aanspreken, denkt Bols deze
doelgroep toch niet te bereiken. „De ver
pakking van de drank heeft niet bepaald
een disco-uitstraling, de look die jongeren
aantrekt. De eenvoudige, maar stijlvolle
vormgeving van een Besje T-tic past meer
in een grand café, de plek waar toch voor
al de wat oudere jongeren komen, vanaf
25 jaar", legt Wim Ingenhoven van Bols
uit.
Behalve deze no-label-look, zoals Bols de
stijl noemt, krijgt het drankje een prijs die
vergelijkbaar is met een bijzonder bier.
Een flesje van 275 milliliter gaat in de su
permarkt ongeveer 2,75 kosten. „Op het
terras, en in andere horecagelegenheden,
hopen wij dat de T-tic zo'n zes of zeven
gulden gaat kosten. Een prijs die niet veel
jongeren aan zal spreken", denkt Ingen
hoven.
De T-tic ligt nu al in de schappen van on
der meer Albert-Heijn, C1000 en Plus
markt. Bols is druk doende de drank bij,
geselecteerde, horeca te verspreiden, zo
dat de T-tic ook tijdens een hete zomer
middag op het terras kan worden gedron
ken. „Want dan smaakt de T-tic het bes
te", aldusIngenhoven.
VRIJDAG 11 JULI 1997
Relaxstoel of seniorenfauteuil. Steeds vaker zijn het synoniemen
voor verantwoord zitten. De aandacht voor ergonomisch zit-
meubilair groeit, want in plaats van een langdurige marteling
kan zitten ook genot zijn. Aan de stoelen en fauteuils is de ergo
nomische benadering daarentegen steeds minder af te zien.
Door Paul Geerts
Op de werkplek is het belang van
goed zitmeubilair groot. Dat zo
wel werknemers aIs werkgevers
daarvan doordrongen zijn, blijkt
uit de regelgeving, vastgelegd in
de Arbowet. Thuis is 'goed zitten'
vaak nog bijzaak. Lui onderuit
hangen, voorovergebogen zitten
zonder goede ondersteuning; ve
len lijken zich er niet om te be
kommeren.
Toch brengt de Nederlander ook
thuis een groot deel van zijn tijd
zittend door, bijvoorbeeld voor de
televisie of aan de eettafel. Hoe
wel de bewegingsvrijheid thuis
groter is dan op kantoor, kan een
goede houding rug- of andere
klachten voorkomen of verminde
ren.
Van die preven
tieve werking zijn
steeds meer con
sumenten over
tuigd. Een goede
houding heeft de
aandacht, merkt
ook Ger de
Bruijn, bedrijfs
leider van Van
Donzel Wooncen-
ter in Uden. „We
krijgen er steeds
meer vragen
over", zegt hij.
Vorige maand or
ganiseerde de
woonwinkel daar
om enkele weken
rondom het thema
'ergonomisch zit
ten'. Gezien het
succes komt er
volgend jaar, of misschien al in
het najaar, een vervolg. „We zitten
bovenop de ontwikkelingen."
Het begrip ergonomisch zitten, is
misleidend. Vaak gaan de gedach
ten uit naar balansstoelen of zit-
ballen. Die 'dwingen' de gebruiker
weliswaar in een goede houding,
maar de opvallende vormgeving
spreekt niet iedereen aan. Hetzelf
de geldt voor de zogenaamde se
niorenfauteuil, waarvan de van
oorsprong logge verschijning ve
len een doorn in het oog is.
Niet alleen de interesse van de
consument, maar ook die van
vormgevers is de laatste tijd ge
groeid. Een logische ontwikke
ling, denkt de bedrijfsleider. „Er
zijn nogal wat mensen die proble
men hebben met hun rug. Niet al
leen oude, maar ook jonge men
sen. Veel jongeren kunnen niet
goed op een stoel zitten."
Toch staat juist vooral de jongere
consument niet stil bij de nood
zaak van een goede houding. Dat
heeft mede te maken met het aan
bod in de winkel. „Het is vaak niet
duidelijk wat we op dat gebied in
huis hebben", aldus De Bruijn.
„Het aanbod is de laatste tijd
enorm gegroeid. Omdat maar wei
nigen weten wat er is, treden wij
daarmee actief naar buiten. Dit is
geen onderwerp om met een fol
dertje duidelijk te maken."
Hij doelt daarmee mede op de ide-
ale houding. Is het zitvlak te laag,
dan steken de knieën als het ware
omhoog, terwijl ze het beste in een
hoek van negentig graden kunnen
staan. „De achterkant van de be
nen mag niet worden afgekneld."
Een soortgelijk verhaal geldt voor
de rug. Een te diep zitvlak veroor
zaakte een verkrampte houding.
Daarnaast is goede ondersteuning
van lendenen en schouders van
belang.
Een goede stoel zou dan ook moe
ten worden afgestemd op de wen
sen van de gebruiker, zodat die
nauw aansluit bij lengte en dikte.
Zo'n 'persoonlijke stoel' is nauwe
lijks te betalen. Producenten leve
ren daarom steeds vaker stoelen
die net als bureaustoelen afstel-
baar zijn. „Een
aantal fabrikan
ten is daar tijd op
ingesprongen."
Dat is ook het
principe van de
seniorenstoel,
maar een positie
ve ontwikkeling is
dat steeds vaker
wordt afgerekend
met de wat ouder
wetse vormge
ving. „De belij
ning wordt steeds
fraaier", ver
woordt De Bruijn.
Een blik op het
aanbod maakt
duidelijk wat hij
bedoelt. In het as
sortiment bevin
den zich fauteuils
die bijvoorbeeld
niet zouden misstaan in een mo
dem interieur. Alles is kortom
mogelijk.
Vaak is de diepte van dit zitmeu
bilair simpel afstelbaar met bou
ten en moeren. Het kan ook an
ders. Er zijn ook fauteuils ver
krijgbaar die door de gebruiker
zelf elektronisch kunnen worden
afgesteld. Logischerwijs heeft dat
consequenties voor de prijs.
De Bruijn spreekt van de fauteauil
op maat. „Het is belangrijk dat de
gebruiker automatisch de juiste
houding aanneemt." Net als bij
een bed, is een bezoekje aan de
showroom niet toereikend om
daar achter te komen. Vaak merkt
de consument thuis pas of zijn
stoel ideaal is.
„Een enkele keer geven we een
fauteuil daarom op proef mee",
aldus De Bruijn. „En als het nodig
is, verichten wij, of de fabrikant,
na aankoop nog de nodige aan
passingen."
Ergonomisch zitmeubilair hoeft er niet opvallend uit te zien.
FOTO MARC BOLSIUS
