Eenmalig
160 extra
operaties
omen
s
onde
Borst schrikt van
gezondheid jeugd
renberg
ubbel
Nederland loopt leeg
'Navo laat Polen, Tsjechië en Hongarije vandaag toe'
Hitler was van plan
paus te ontvoeren
In Zeeuws-Vlaanderen
'Brussel' wil met zes landen uitbreiden
DE STEM
^ODELBO^^i
TOP 10
2 Chris Boardman (GB)
3 Jan Ullrich (Dui)
4 TonyRominger (Zwi)
5 Abraham Olano (Spa)
9 Tom Steels (Bel)
Cipolliiii weer
beste sprinter
'Welzijn draait
niet op voor
kosten zorg-CAO'
Wisseltruc met
vrachtauto vol
kopieermachines
Sinn Fein
roept aanhang
op tot kalmte
'Optreden tegen
discriminatie
wegens accent'
Truck-truc
7 JULI 1997 B8
g vielen er in de ope-
school Zeeland Toer-
ogste borden te note-
ting, bracht de hoogst
seerde spelers aan de
top deze ronde zonder
ve stichting die er alles
t om dit voor Zeeuwse be-
vrij unieke schaakgebeu-
r een hoger plan te tillen,
komst van de internatio-
pers voldoet men zeker
erwaehting, maar tevens
men in de behoefte ook
nale schakers aan de bak
komen.
UITSLAGEN
nde: J Gernaert-L. van Wely
urevich-S. Stange 1-0, P. Uyt-
n-V. Ikonnikov 0-1, J. van der
an Driel 1-0, A. van Haaften-
0-1, S. Safin-K. Friesen 1-0
n-I. Giek 0-1, A. Rogan-w!
Mark 1-0, R. Burgerhoff-Xie
Rausus-W. Bliek 1-0, S. San-
orvath 0-1, M. Ivanov-W. van
0, A. Jonkheer-A. Barsov 0-1,
om-B. van Huijgevoort 1-0, f!
u-T. Horvath 0-1, S. Horvath-
Gompel 1-0, M. Pluymert-L.
-1, H. Jonkman-K. Leenhouts
Inostroza-M. Strijbos 1-0, J.
oorn-G. de Winter 1-0, R.
er-G. Cools 0-1, D. de Vreugt-
mens 1-0, S. Steijn-M. de Waal
Middelburg-M. van Eekhout
"olters-H. Groffen 0-1,1. Tim-
s-J. de Jager 1-0, P. Saalheim-
ers 0-1, A. Posazhennikov-M
R. Alders-R. Gommers 1-0, J,
F. Heemskerk 1-0, C. Cevaal-
0-1, E. Haak-T. van Gemert 1-
akkelaar-R. Tiggelman '/2-^,
dmanesh-J. Timmer 1-0, V.
ts-C. Jansen V2-'/2, N. Tagnon-
1-0, F. Dieperink-J. Boreb
uller-O. Gommers 0-1, H. Wes-
-M. van der Zalm 0-1, C. de
Osborne 1-0, N. van der Wilt-J.
1, D. Djuric-A. Ibrahim 1-0, R;
-T. Willemze 0-1, E. Clarisse-P.
V2-V2, L. Zweedijk-F.
Henderikse-P. Schunselaar
M. Hol wijn 0-1, H. Welten-P.
-0, M. Colsen-G. Baete 0-1, T.
er-A. de Jonge 1-0, H. Geertse-
der Borgt 0-1, C. Freeke-R,
V2-V2W. Pannekoek-E. van
-1, Tim Lammens-S. Strothotte
assenier-F. Deketelaere 0-1
ky de Paepe schreven
het Rabo toernooi
finale werden
edwongen.
am geschreven van Hendri-
n de Linden en Anita Maas.
eken sterker dan Magda de
/Myranda Roetenberg, Mo
de Paepe/Natasja Adam
n den Hollander/Ria Ster-
rg. In de Dl-poule was
prijs weggelegd voor De
/Van Overloop.
/Seen, Terluin/Vosters
-ns/De Paepe werden allen
ight sets verslagen,
e mannen Dl 35+ was
voor de Belgische combina-
oelvoorde/Savels via vier
dingen op rij. In de D2-
won wedstrijdleider Ronny
nhout, met Erwin Koster
ijn zijde, in de finale met
lijke cijfers van Guus de
en Angelo Pielaet.
UITSLAGEN
MANNEN
artfinale: Riemens/Kramer-Vin-
aet 6-3,1-6, 7-6; halve finale: Vafl
^choot/Bentley-Riemens/Kramer
3; finale: Van Waterschoot/Bent-
emens/De Paepe 2-6, 6-4, 6-3.
kwartfinale: Poelvoorde/Sa veis
e Staal/IJsebaert 6-2, 6-4; halve h-
Lauret/Füippo-De Back/De Wever
-3; Poelvoorde/Savels-Van deisui-
Jonge 0-6, 6-4, 6-2; finale: Poei-
le/Savels-Lauret/Filippo 6-1,
alve finale: Vastenhout/Koster-O
eijn//Ekkebus 7-6, 6-4; u
Pielaet-Praas/Jacobse 6-4, 6-k n-
Vastenhout/Koster-De Smit/H
-4 6-2.
35+: halve finale: Van Ovtf
Boogaard-Smits/Gijsel walk ov
Dverloop/Gijsel; finale: Van Ov -
Boogaard-Wielakker/Bergwerö
VROUWEN
De Paepe/Roetenberg-De f
iam 6-3, 6-4; Van de Linden/*»;
Hollander/Sterrenberg 3-6, 6"£
/an de Linden/Maas-De
jetenberg 6-0, 6-2. T r.
De Witte/Van Overloop-*»
Vosters 6-2, 6-4; De Houck/bee"
ens/De Paepe 6-3, 7-5.
«alve finale. Dubois/Donze-Van
el/Buijsse 6-0, 6-1; De Witte/Vg
i-De Krijger/Van Opdurp J-ö,
e: Dubois/Donze-Witte/Versp
GEMENGD DUBBELSPEL
kwartfinale: Buyck/Rienaens-
t/Lekens 6-3, 6-1; halve
ie/Sterrenberg-Van de Vijv
6-1, 6-3; Buyck/Riemens-W
/Willemsen 6-4, 6-3; finale:
/De Paepe-Buyck/Riemens 4-
halve finale: De
kens/Smekens 6-4,
)oens-De Witte/Dieleman 4-o
finale: De Paepe/Boogaara-
en/Doens 6-1, 6-1. TT
35+: halve finale: De Houc^
ck-Englert/Sulzbacher 6 /oecU
refVan de Staal-Van Damm
4-6, 6-3; finale: Boeye/Van de
Iouck/De Houck 5-7, 6-3, 7-5-
halve finale: Risseeuw/Roeten^
iders/Dijkgraaf 6-2, 6-3; w
Verspnlle-De Waele/Rieinen -j
finale: Risseeuw/Roetenberg-
en/Versprille 6-2, 6-2.
^sebibuott^X
SLUIS TERNEUZEN
Grote Markt 7 Noordstraat 91
137e JAARGANG
DINSDAG 8 JULI 1997
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 2,00 - ZATERDAG: 2,75
2 KATERNEN
De Binnenkrant
Binnenland
Buitenland
Economie
Beurs
Sport
Zeeland
A2
A3
A4
A5
A6
Bt t/m B3
C1 t/m C3
RlV-programma's D2
2e etappe
1 Mario Cipollini (Ita)
*9^51
11:15.30'
op 0.36'
op 0.38'
op 0.41'
op 0.46'
-*3-
D Laurent Jalabert (Fra)
op 0.48'
Jeroen Blijlevens (Ned) op 0.48'
0 Erik Zabel (Dui) op 0.49'
op 0.50'
1B-»'T
1U Servais Knaven (Ned)
1 min. 30 sec.
op 0.51'
10 sec.
Viie - Mario Cipollini heeft zich
in het begin van de Tour duide
lijk de beste sprinter getoond. Na
zijn zege in de eerste rit was de
Italiaan gisteren in Vire in de
tweede etappe opnieuw de snel
ste in de massasprint. Het ge
beurde met groot vertoon van
macht. Het was de langste etappe
van deze Tour. Erik Zabel werd
tweede. Jeroen Blijlevens spurtte
naar de derde plaats. Cipollini
blijft leider van het algemeen
klassement.
ZIE SPORT-B1
Den Haag - Het ministerie van
Welzijn zal niet opdraaien voor
de extra kosten die de duurdere
CAO voor zorg-personeel met
zich meebrengt. Dat heeft staats
secretaris Terpstra gisteren ge
zegd. Terpstra reageert hiermee
op de onrust die onder Brabantse
instellingen is ontstaan over de
nieuwe zorg-CAO, die onder
meer de werkweek terugbrengt
tot 36 uur. De Nederlandse Zorg-
federatie is akkoord gegaan met
de nieuwe regeling en achteraf
tot de conclusie komen dat deze
niet te betalen is.
ZIE BINNENLAND-A3
Van onze correspondente
Moerdijk - Een wisseltruc
met trucks leverde dieven op
Let industrieterrein Moerdijk
een vrachtwagen met een
volle lading kopieermachines
op. De waarde van de gesto
len vrachtwagen plus vracht
loopt in de tonnen.
Zondagavond reed een truck
het terrein van eem trans
portonderneming aan de
Middenweg op. De wagen'
zag er volgens de politie door
een 'handige' bestickering
net zo uit als een van de vas
te klanten van het bedrijf.
Daardoor had de portier geen
argwaan toen de chauffeur
zei een andere truck met op
legger te komen ophalen.
Hij zocht een andere combi
natie, geladen met kopieer
machines uit en haalde bij de
Portiersloge de sleutels. Na
korte tijd bleek dat het om
oen slinkse wisseltruc ging.
De achtergelaten wagen was
gestolen bij een Tilburgs be-
Het transportbedrijf heeft de
gestolen oplegger geleasd. De
nieuwwaarde van een derge-
hjke combinatie is drie ton.
Dver de waarde van dekopi-
mwhw'u8®, WÜ de P°litie
Machtsstrijd
in Cambodja
lijkt beslecht
PAGINA
fcssaj&s*..:* ..«/k
KLM versterkt
positie in
Europa door
overname
Air UK
pagina
Ajax houdt
opruiming
in selectie
PAGINA
Nieuwe
grondruil
op komst
PAGINA
Spijt over
afschaffen tol
Zeelandbrug
PAGINA
I MIX./MAX
14/25
Zomers
Gisteren was er al geregeld zon, het was droog en het werd
bijna 24 graden. Vandaag wordt het allemaal nog beter.
De temperatuur wordt zomers.
Van onze verslaggever
Den Haag/Terneuzen - Ziekenhuis Zeeuws-Vlaanderen kan de
wachtlijsten voor orthopedische en oogheelkundige ingrepen
tijdelijk te lijf. Minister E. Borst van Volksgezondheid heeft het
ziekenhuis eenmalig toestemming (en geld) gegeven voor hon
derdzestig extra operaties.
Het gaat om dertig totale knie
operaties, zestig totale heup-ope
raties en zeventig inplantingen
van nieuwe ooglenzen (staar
operaties).
De minister heeft aan de toewij
zing wel een aantal voorwaarden
verbonden. Zo mag het toegeken
de budget uitsluitend gebruikt
worden voor de genoemde ingre
pen en mogen de extra operaties
geen 'verdringings-effecten' heb
ben. „Met andere woorden: uit
voering van de extra operaties
mag niet leiden tot vergroting
van wachtlijsten bij andere spe
cialismen," aldus een woordvoer
der van het ministerie.
„Een kwestie van een goed ope
ratieprogramma maken," vindt
directeur E. Boer van OZ Zorg
verzekeringen in Breda, markt
leider in Zeeuws-Vlaanderen.
Gedacht kan dan worden aan het
opereren buiten de reguliere
uren, aantrekken van extra man
kracht en bekijken of optimale
benutting van de operatie-capa
citeit in het Oostburgse Anto-
niusziekenhuis soelaas biedt.
Ziekenhuisdirecteur P. Radema-
cher is blij met de toewijzing.
„Alleen hadden wij de minister
wel gevraagd om een structurele
oplossing en dat is dit niet. We
moeten gaan bezien hoe we het
kunnen uitvoeren. Geld op zich is
mooi, maar het gaat om de capa
citeit. De twee huidige orthope-
den kunnen er geen extra werk
bij hebben, we moeten op zoek
naar een derde orthopeed. En ook
oogheelkunde zal tijdelijk uitge
breid moeten worden".
De spoeling is volgens Radema-
cher echter dun, want er worste
len in Nederland meer ziekenhui
zen met dit probleem, ontstaan
door de extra toewijzingen.
„Over de grens kijken is een mo
gelijkheid," geeft hij toe.
Voorzitter van de medische staf,
tevens orthopeed, A. Corbey, be
aamt dit. „Wij zijn heel blij met
de toewijzing, maar moeten de
nodige bekwame mankracht nog
vinden. Met iemand in te huren
die vervolgens verkeerd een heup
plaatst, is niemand gediend. Bin
nenkort hebben wij overigens ge
sprekken met de eerste kandida
ten."
Voorts moet duchtig naar de ope
ratiecapaciteit gekeken worden.
Volgens Rademacher heeft zie
kenhuis Zeeuws-Vlaanderen het
geluk over twee locaties te be
schikken. „Je kunt wat schuiven
met operaties tussen Terneuzen
en Oostburg. We gaan in ieder ge
val ons best doen."
VERVOLG OP ZEELAND - C3
Belfast (rtr/anp) - Leiders van de
politieke vleugel van het verbo
den Ierse Republikeinse Leger
hebben de katholieken in Noord-
Ierland gisteren opgeroepen tot
kalmte. Van alle kanten is het ge
weld bij het begin van de Oranje
marsen van de protestanten ver
oordeeld.
De Noord-Ierse katholieke parle
mentariër Martin McGuiness
raakte kort na zijn oproep ge
wond tijdens een betoging tegen
een mars. Bij een politie-optre-
den tegen katholieke demon
stranten in het dorp Bellaghy liep
de Sinn Fein-politicus klappen
op van een knuppel.
Ook Sinn Feinleider Gerry
Adams riep de katholieke jeugd
op zich te beheersen. Volgens de
politie raakten in Noord-Ierland
in 36 uur tijd tachtig mensen ge
wond. Twee 14-jarige jongens
zijn er ernstig aan toe.
In Belfast trof de politie een dode
protestantse jongen aan, dicht bij
de plek waar eerder een kleine
explosie plaatshad. De jongen
was met een bom bezig geweest,
maar de politie kon nog niet zeg
gen of de bom hem doodde.
Sinn Fein ontkent de onlusten te
hebben aangewakkerd.
Nu de zomervakanties zijn begonnen zoeken Nederlanders massaal de zon in zuidelijke landen
op. Ze gaan per vliegtuig, maar ook per touringcar, zoals hier op 'verzamelplaats' De Geuselt in
Maastricht. Daar vertrokken gisteren alleen al vijftien bussen richting Spanje. Het aantal reizi
gers naar Spanje en Griekenland ligt twintig procent hoger dan vorig jaar. Extra vliegtuigen en
bussen worden ingezet. foto anp
Van onze correspondent
Brussel - De Europese Commissie wil met vijf Oost-
Europese landen en Cyprus onderhandelingen be
ginnen voor toetreding. Dat staat in het ontwerp
voorstel dat 'Brussel' gereed heeft.
Polen, Hongarije, Tsjechië, Slovenië en Estland
worden met Cyprus uitgenodigd onderhandelingen
te starten. De staats- en regeringsleiders moeten
eind dit jaar in Luxemburg daarover een besluit ne
men. Slowakije, Letland, Litouwen, Bulgarije en
Roemenië lijken in eerste instantie buiten de boot te
vallen. Binnen de Europese Unie bestaat de af
spraak om een half jaar na afsluiting van het nieu
we Verdrag van Amsterdam met onderhandelingen
te starten. De Europese Commissie heeft alle kandi
daat-landen een vragenlijst gestuurd. Aan de hand
daarvan is bekeken in hoeverre de landen beant
woorden aan de criteria om lid te worden.
Zo wordt veel belang gehecht aan de democratie en
het mensenrechtenbeleid. Belangrijk is ook hoe de
vrije markteconomie functioneert en of die in staat
is het hoofd te bieden aan de vrije concurrentie.
Madrid - De regeringsleiders
en staatshoofden van de Navo
zullen vandaag nog vóór de
lunch besluiten dat Polen,
Tsjechië en Hongarije in de
eerste ronde van uitbreiding
tot het militaire bondgenoot
schap mogen toetreden.
Dat is de verwachting van een
hoge Navo-functionaris. Hij
noemt de betrokken landen niet
bij naam, maar zijn verklaringen
laten aan duidelijkheid weinig te
wensen over.
Vooral de wijze waarop hij in
speelt op het conflict tussen
Frankrijk en de Verenigde Staten
maakt helder dat de Amerikanen
bepaald niet onder de indruk zijn
van het Franse dreigement niet
terug te keren in de militaire
structuur van de Navo, wanneer
Roemenië en Slovenië in de eerste
ronde niet worden toegelaten.
„Frankrijk is welkom in de mili
taire structuur. Het is een beslis
sing die door de Fransen zelf
moet worden genomen. Het moet
echter duidelijk zijn dat het
Franse standpunt niet van in
vloed zal zijn op de besluiten die
in Madrid worden genomen."
En besloten zal er worden. Dat
gegeven wordt door de zegsman
meerdere malen benadrukt.
„De Navo is een organisatie met
respect voor de democratie. De
NAVO-TOP
MADRID
Door onze speciale
verslaggever
Harry Vermeulen
mening van ieder land is van
groot belang. We hechten echter
ook grote waarde aan consensus
in de besluitvorming. Wanneer
het er echt op aan komt, is die
eenduidigheid er. Dat zal ook in
Madrid het geval zijn. We staan
voor een historische beslissing en
voor nog grotere veranderingen
in de toekomst. De Navo is bezig
met een architectuur voor veilig
heid en vrede. De eerste belang
wekkende stap mag niet in one
nigheid worden genomen."
Een opmerking waaruit mag
worden geconcludeerd dat het
geïsoleerd geraakte Frankrijk
zich bij het onvermijdelijke heeft
neergelegd.
In de eerste ronde van uitbrei
ding worden drie landen toegela
ten.
In april 1999 krijgen naar alle
waarschijnlijk Slovenië en Roe
menië te horen dat ze Navo-
waardig zijn.
De Navo-functionaris: „De uit
breiding van de Navo is geen een
malige gebeurtenis. Er staan nu
twaalf kandidaten te dringen
voor de poort van de alliantie. In
principe komen zelfs alle zeve
nentwintig landen die bij het
Partnerschap voor Vrede zijn
aangesloten in aanmerking. Dat
wekt hoge verwachtingen. We
zullen echter moeten blijven uit
gaan van hoogstaande criteria.
Om die reden mag het de eerste
keer niet fout gaan."
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Minister Borst van Volksgezondheid vindt dat jon
geren veel te ongezond leven.
Uit onderzoek van het Rijksinsti
tuut voor Volksgezondheid en
Milieu (RIVM) blijkt dat jongeren
steeds meer alcohol drinken, va
ker roken, vaker onveilig vrijen
en vooral: meer drugs gebruiken.
„Dat is ronduit verontrustend,"
stelt Borst. „Een gericht preven
tieprogramma kan niet meer uit
blijven."
Zij wil de anti-rook campagnes
intensiveren en tabaksfabrikan
ten ertoe brengen geen reclame
meer te maken die specifiek op
jongeren is gericht. Zij kwam met
een voorbeeld van een fabrikant
die jongeren 'direct mail' toe
stuurt. Dat is volgens haar in
strijd met de vrijwillige beper
king in reclame waartoe de fabri
kanten zich hebben verplicht.
Uit het RIVM-onderzoek blijkt
verder dat de kloof tussen rijk en
arm in Nederland steeds nadruk
kelijker tot uiting komt in de
volksgezondheid. Arme mensen
met een lage opleiding leven ge
middeld drieëneenhalf jaar kor
ter dan hoogopgeleide welgestel-
den. Armen brengen twaalf le
vensjaren meer door in slechte
gezondheid dan rijken.
Arme mensen roken en drinken
meer dan gemiddeld, bewegen
minder en eten minder groente en
fruit. Gevolg is meer hart- en
vaatziekten, meer sterfte door
longkanker en een slechtere con
ditie.
Minister Borst spreekt van 'ver
ontrustende signalen'. „Het is een
cumulatie: iemand woont in een
slecht huis, in een slechte buurt
en heeft geen werk. Dat vertaalt
zich in ongezond gedrag. Als je in
de ellende zit, grijp je eerder naar
de sigaret en naar de fles. Het
heeft geen zin om alleen maar te
zeggen: doe dat nu niet. Je moet
de oorzaken aanpakken."
Door Aart Heering
Rome - Adolf Hitler wilde paus Pius XII deporteren om zo van
een mogelijke kritische geest te worden verlost. Dat schrijft de
Amerikaanse non Margherita Marchionne in Avvenire, het dag
blad van de Italiaanse bisschoppenconferentie.
Over een dergelijk plan van de
Führer is in het verleden al veel
gedebatteerd, maar concreet be
wijs ervoor is nooit gevonden.
Marchionne, schrijfster van een
omstreden boek over Pius XII en
het joodse vraagstuk, citeert nu
echter een brief van de toenmali
ge Duitse ambassadeur bij de
Heilige Stoel, Ernst von Weizs-
acker. Daarin laat deze zich erop
voorstaan dat hij Hitier 'heeft af
gebracht van het voornemen om
de paus vast te zetten'.
Dit document vormt een nieuw
element in het al dertig jaar du
rende debat over Eugenio Pacelli,
de 'paus van de stilte'. Pius XII
verhief gedurende de hele oorlog
nimmer in het openbaar zijn stem
tegen de jodenvervolging en een
door zijn voorganger voorbereide
encycliek daarover liet hij ver
dwijnen.
Eén school van historici veroor
deelt zijn gedrag als schuldig
zwijgen, het resultaat van een zo
fel anti-communisme, dat Pacelli
bereid was het nazisme als het
minste kwaad te aanvaarden.
Volgens anderen liet de paus zich
echter leiden door gezond ver
stand. Zij zien in de pas ontdekte
brief een ondersteuning van hun
stelling.
Volgens Enrico Nassi, schrijver
van een recente biografie over Pi
us XII, wist Pacelli dat de Duit
sers hem dreigden te ontvoeren:
„Zijn zwijgen is daarom niet
schuldig, maar verstandig. Toen
de nazi's in 1940 Nederland bin
nenvielen en veertigduizend jo
den deporteerden, realiseerde hij
zich dat een geruchtmakende
veroordeling contra-productief
zou hebben gewerkt."
Maastricht - Minister Sorgdrager
van Justitie moet optreden tegen
discriminatie van Nederlanders
met een accent. Dat schrijven de
wetenschappelijk directeur van
de Fiyske Akademy, dr. L. Jans-
ma, en het oud-hoofd van de af
deling dialectologie van het P.J.
Meertens-instituut, dr. J. Daan.
Aanleiding is de afwijzing van
een meisje door de KLM vanwege
haar oostelijk accent.
(ADVERTENTIE)
De Amerikaanse president Clinton (rechts) praat in Madrid met
de Spaanse premier Aznar. De Amerikanen lijken niet onder de in
druk van het Franse dreigement niet terug te keren in de Navo,
wanneer Roemenië en Slovenië nu niet niet worden toegelaten.
foto reuter
De Stem houdt u op de hoogte van het nieuws uit stad en
streek, binnen- en buitenland en van al het andere dat zich
afspeelt in de wijde wereld van sport, economie, kunst en
cultuur. Daarom neemt n een abonnement op De Stem.
Uw abonnementskeuze is:
een proefabonnement van weken voor 31,-
of een abonnement waarbij u De Stem de eerste 2 weken gratis ontvangt.
Per maand d.m.v. automatische afschrijving32,50*
Per kwartaal d.m.v. automatische afschrijving93,50*
Per kwartaal dm.v. acceptgiro97,50
U kiest voor automatisch betalen en ontvangt een Parkerpen.
Naam:
Adres:.........,.
Postcode:Plaats:.,..........,....
Telefoon:Bank/Gironr:....
Handtekening:
Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar.-
Dagblad De Stem, Afdeling Lezerscontact,
Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda
21-202
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND