Debat
lucht\
gestra
Stewart, idealist
op het witte doek
Het kind als groeimarkt
'Arbeidsint
'OM mag J
niet meer
HET WEER
DE STEM
BINNENKRANT
DE STEM
BEL
LEZERSCONTACT
076-5 312 312
Zonnige perioden
DE STEM
Besluit Schiphc
NU'9Twil
'zorg-cao'
openbreken
i i i
DONDERDAG 3 JULI 1997 A2
Rijswijk (anp) - James Stewart werd volwassen op het wit
te doek. In zijn vroegere rollen was hij vaak de rechtscha
pen idealist, maar later speelde hij ook de rol van de ont
goochelde man van middelbare leeftijd. Gisteren overleed
hij op 89-jarige leeftijd.
Jimmy Stewart was een zeer
geliefde karakteracteur in Hol
lywood, zowel bij het publiek
als bij regisseurs. „Hij speelde
zichzelf, maar ook het karak
ter," zei filmmaker John Ford
over hem.
Stewart, in 1908 geboren in
Maitland (Pennsylvania), be
gon al met acteren bij de pad
vinders. Aan de Universiteit
van Princeton, waar hij archi
tectuur studeerde, speelde hij
met de University Players, sa
men met zijn latere filmcolle
ga's Henry Fonda en Margaret
Sullavan.
Tijdens de Tweede Wereldoor
log was hij piloot van een bom
menwerper. Hij keerde terug
als kolonel, met een reeks on
derscheidingen, waaronder het
Franse Croix de Guerre.
In de jaren dertig presenteerde
Stewart zich op het doek als
zware jongen, totdat regisseur
Frank Capra hem de ruimte gaf
karakterrollen te spelen. In Mr.
Smith goes to Washington
(1939) is hij de idealistische af
gevaardigde van het platte
land, die het opneemt tegen de
gevestigde belangen in de
hoofdstad.
De idealist keerde het volgende
jaar terug in It's a Wonderful
Life, die al jaar en dag met
kerstmis op de Amerikaanse tv
te zien is. Stewarts personage
George doet alles voor zijn ge
zin, zijn vrienden en zijn stad
genoten, maar tegen een hoge
prijs: hij moet zijn jeugddroom
om de wereld te zien, opgeven.
De verbittering is in de jaren
vijftig duidelijker te zien in de
films die hij in de jaren vijftig
maakte. Hitchcock zette hem
neer als een invalide gluurder
in Rear Window (1953) en als
een man die ziekelijk geobse
deerd is door de dood van ge
liefde in Vertigo (1958).
Ook maakte hij een reeks op
zienbarende westerns met re
gisseurs John Ford en Anthony
Mann. In Fords 'The man who
shot Liberty Valance' (1962)
moest hij zijn pacifistische
principes opzij zetten om het
op te nemen tegen een bandiet.
Stewart is vijfmaal genomi
neerd voor de Oscar. Maar
naast een ere-Oscar voor zijn
volledige oeuvre in 1985, won
hij het begeerde beeldje slechts
eenmaal, voor zijn hoofdrol in
de romantische komedie The
Philadelphia Story uit 1940.
Hij gaf het Oscar-beeld aan
zijn vader, die het twintig jaar
lang tentoonstelde in zijn win
kel voor ijzerwaren in Phila
delphia. De scène had zo uit It's
a Wonderful Life kunnen ko-
Stewart als Charles Lindbergh in de film The Spirit of
St.Louis FOTO REUTER
Door Ronald Peters
Een gewoon glas melk? Bah! Het
witte spul ziet er maar saai uit en
het heeft nog een kleverige na
smaak ook. Maar geef je een kind
bij die melk een spuitbus met een
soort limonadesiroop ('bus op de
kop boven het glas, vier tellen
spuiten, klaar') en het kan zijn ei
gen Splash maken. Een glas melk
als verwenmoment noemen recla
memakers dat.
Die reclamemakers en marke
tingmedewerkers waren deze
week bijeen in het World Trade
Center in Amsterdam waar zij
confereerden over 'Kids en jonge-
renmarketing'. En laat het uit
drukkelijk kids zijn, want pro
ducten met opdrukken als 'Voor
kinderen' en 'Voor Junior' wor
den door de jonge klant vol wal
ging als te kinderachtig terzijde
geschoven.
Het was een van de eerste con
gressen waarbij kinderen als
marktsegment werden bespro
ken. „Een doelgroep van belang,"
weet D. van den Heuvel. Zij is
mede-eigenaar/directeur van het
onderzoeksbureau KidWise en
becijferde de koopkracht van de
Nederlandse jongeling. Kinderen
tussen de 4 en de 12 jaar hebben
jaarlijks zo'n 500 miljoen gulden
direct te besteden. Daarnaast oe
fenen ze invloed uit op de bood
schappen die hun ouders doen:
welke drinkyoghurt moet het
zijn, welke hagelslag, welke chips
of welke limonade. Volgens Van
den Heuvel bij elkaar goed voor
een jaarlijkse uitgave van 2 tot 3
miljard gulden. „En dan zijn er
nog terreinen waar kinderen
steeds meer te zeggen krijgen,
maar die ik niet in geld uit kan
drukken. Daarbij moet je denken
aan vragen als welke auto schaf
fen we aan en waar gaan we dit
jaar naartoe op vakantie."
De groei van de kindermarkt
heeft, volgens Van den Heuvel,
sinds een jaar of vijf een flinke
impuls gekregen en de rek is er
nog lang niet uit. Over de oorza
ken zegt de KidWise-directeur:
„Ouders krijgen op steeds hogere
leeftijd kinderen en gaan daar
heel bewust mee om. Er wordt
veel meer overlegd. Daarbij heb
ben die kinderen - omdat hun ou
ders nu eenmaal op een punt in
hun loopbaan zitten dat ze meer
verdienen - meer te besteden.
Verder zie je steeds meer een
oudergezinnen. Ook daar krijgt
het kind een centralere rol en mag
meer beslissingen zelf nemen of
in ieder geval meebeslissen."
Vandaar Splash van Friesche
Vlag, op televisie vergezeld van
een reclame die direct op het kind
gericht is: vlotte vader met petje,
Een traditionele reclame voor kinderproducten. De ontdekking
van het kindersegment zal volgens deskundigen de komende jaren
leiden tot een verdere professionalisering van de wijze waarop de
jonge klant wordt benaderd.
die de verkeerde yoghurt uit de
ijskast pakt en tenslotte bewon
derend aan zijn slimme zoontje
vraagt of hij nog een Splash wil
maken. Anke Menkhorst van
Friesche Vlag: „Een reclame ge
richt op het kind, en sympathiek
jongetje, dat zelf iets kan maken,
en leuk overweg kan met een mo
derne vader."
Voor de geïnteresseerde profes
sional licht zij toe: een jongetje
omdat meisjes wel jongenspro
ducten willen, maar jongens niets
met meisjesproducten te maken
willen hebben, het zelf maken
van Splash is een beloning waar
kinderen dol op zijn en er komt
echte melk aan te pas. Dat laatste
is meegenomen voor de moeders
die toch wel graag zien dat hun
'kids' gezond de dag doorkomen."
Niet alleen de reclame richt zich
meer en meer op de jonge, veelei
sende consument die thuis het een
en ander-te-vertellen heeft. Ook
de verpakkingen van producten
worden steeds vaker op hem en
haar afgestemd. Daarbij moetën
reclamemakers en marketeers
volgens Jos Rath, directeur van
AestronDesign, een bedrijf dat
FOTO ANP
verpakkingen ontwerpt, een aan
tal zaken goed in de gaten hou
den.
Om te beginnen is een kinderpro-
duct niet een product voor vol
wassenen met een ander etiketje
(Andrelon wordt als fout voor-
beed ten tonele gevoerd). Een
kinderproduct is een kinderpro
duct: aangepaste kleuren, het
juiste opschrift (iets met 'Kids'
uiteraard) en het juiste lokkertje.
Dat kan een spelletje achterop de
verpakking zijn, of een doosje dat
na gebruik als speelgoed kan die
nen. De trefwoorden zijn hier:
eerlijkheid, richt je op een speci
fieke leeftijdsgroep, stop er wat
humor in en bereik niet alleen het
kind, maar altijd ook de ouders.
„Want het kind jengelt, en vader
en moeder kopen."
De ontdekking van het kinder
segment zal volgens onderzoek
ster Van den Heuvel de komende
jaren leiden tot een verdere pro
fessionalisering van de wijze
waarop de jonge klant wordt be
naderd. Het is dus nog een kwes
tie van tijd, maar ook de kinder
markt is hard op weg om volwas
sen te worden.
Uitgave van Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V.
Directie:
D.H. Ahles en A.A.M. Verrest.
Hoofdredactie:
A. Verplancke - hoofdredacteur.
C, Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor:
Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
tel: 076-5312311 Telefax 076-5312355.
Telefax redactie 076-5312512.
Telefax lezerscontact 076-5312330.
Rayonkantoren:
In Hulst, Terneuzen, Goes, Bergen op Zoom, Roosendaal,
Etten-Leur en Oosterhout. Zie voor meer informatie het
colofon in het editie-deel van deze krant.
Abonnementsprijzen via automatische incasso:
(tussen haakjes de prijs via acceptgiro)
maand 32,50 n.v.t.
kwartaal 93,50 97,50)
halfjaar 185,00 190,00)
jaar 367,00 377,00)
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice:
tel: 076-5312312.
Advertenties:
Rubrieksadvertenties: (Kleintjes)
tel. 076-5312313 ,fax 076-5312340.
Familieberichten/danfcbetuigingen/geboorteadv.,
tel.:076-5312550, fax 076-5312340.
Personeels-/Opleidingen Cursussen adv.,
tel. 076-5312240, fax: 076-5312242
Detailhandels-, Diensten-, B-to-B, Uitgaans- toerismeadv.,
(zie editiecolofon)
Onroerend Goed-/ Financiële Diensten en Vervoersadv.
(zie editiecolofon)
Telefonische openingstijden:
Rubrieksadvertenties/familieberichten/dankbetuigingen/ge-
boorteadv. dagelijks 9.00-20.30
Personeels-ZOpleidings Cursussenadv.
ma t/m wo 8.30-18.00, do. 8.30-19.00 vrij 7.00-17.00
Overige adv. ma t/m wo 8.30-18.00, do 8.30-19.00 vrij 8.30-17.00
Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de el-
gemene voorwaarden van Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B V
alsmede de regelen voor het advertentiewezen
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447
De Stem op band:
Centrum voor gesproken lektuur S 0486-486486.
De Stem op internet:
http://www.stem.nl
Copyright 1996 Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland 8.V. Breda
BEZORGKLACHTEN
LEZERSSERVICE
ABONNEMENTENADMINISTRATIE
MA, T/M VRIJ. 8.00 -17.00 UUR
ZAT. 8.00 -12.00 UUR
Beëindiging abonnementen: uitsluitend schriftelijk,
1 maand vóór het einde van de betaalperiode.
(Anders automatische verlenging
met de voor u geldende betaalperiode)
SUSKE EN WtSKE: TEX EN TERRY
latin ut hulp inroe
pen m 5harky!
WM.
Het meest wissel
vallige weer lijkt
achter ons te lig
gen. De neerslag
blijft de komende
dagen beperkt tot
enkele lokale bui
en, ook is er meer
zon dan we de
laatste tijd ge
wend waren. De
middagtempera-
tuur blijft met
waarden rond 20
graden gematigd,
maar doordat er
niet veel wind
staat, is het zeker
niet koud. Van
ochtend komt bij
zonsopkomst
plaatselijk nog
een mistbank
voor. Daarna
schijnt in het hele land de zon van tijd tot tijd. De temperatuur loopt
op naar waarden rond 20 graden. Hierdoor wordt de atmosfeer on
stabiel en ontstaan steeds gemakkelijker stapelwolken. Vooral
landinwaarts kan zo'n wolk op een enkele plaats uitgroeien tot een
bui. Er waait vandaag een zwakke tot matige, aan zee soms vrij
krachtige zuidwestenwind. Het wisselvallig weer van de afgelopen
tijd werd veroorzaakt door een lagedrukgebied. De komende dagen
ligt het vrijwel stil boven de Britse Eilanden, maar de activiteit er
van neemt geleidelijk af. Tijdens het weekeinde neemt een hoge-
drukgebied zijn rol over. Vrijdag en zaterdag verandert er nog wei-
lagedruk
hagel
i opklaringen
warmte-
front
koufront H hogedruk
- wind-
richting
-1000- luchtdruk in
hecto pascal
19 temperatuur
Weerrapporten 02 juli 20 uur
Amsterdamregen20 gr
De Biltregen21 gr
Deelenzwaar bew21 gr
Eelderegen23 gr
Eindhovenregen21 gr
Den Helderregen20 gr
Rotterdamregen21 gr
Twenteregen22 gr
Vlissingen regen18 gr
Maastrichtzwaar bew19 gr
Aberdeenlicht bew15 gr
Atheneonbewolkt34 gr
Barcelonahalf bew25 gr
Boedapestonbewolkt27 gr
Bordeauxhalf bew20 gr
Brusselregen..19 gr
Cyprusonbewolkt33 gr
Dublinregen13 gr
Frankfurtregen25 gr
Genèveregen20 gr
Helsinkilient bew28 gr
Innsbruckhalf bew24 gr
Istanbulonbewolkt29 gr
Klagenfurtlicht bew25 gr
Kopenhagenonbewolkt20 gr
Las Palmaszwaar bew26 gr
Lissabonlicht bew22 gr
Locarnozwaar bew18 gr
Londenregen19 gr
Luxemburgregen18 gr
Madridhalf bew22 gr
Malagalicht bew28 gr
Mallorcalicht bew28 gr
Maltaonbewolkt30 gr
Moskouhalf bew27 gr
Münchenhalf bew26 gr
Nicehalf bew21 gr
Oslohalf bew22 gr
Parijsregenbui18 gr
Praagonbewolkt25 gr
Romeonbewolkt29 gr
Splitniet ontvgr
Stockholmonbewolkt27 gr
Warschauonbewolkt23 gr
Wenenhalf bew26 gr
Zürichlicht bew24 gr
Bangkokhalf bew36 gr
Buenos Airesonbewolkt14 gr
Casablancazwaar bew22 gr
Johannesburgniet ontvgr
Los Angelesonbewolkt25 gr
New Orleansonbewolkt33 gr
New Yorkzwaar bew27 gr
Tel Avivonbewolkt32 gr
Tokyolicht bew30 gr
Torontoonbewolkt28 gr
Tunisonbewolkt34 gr
Vancouverlicht bew19 gr
Weersvooruitzichten van het KNMI, gemiddeld over Nederland: /n..r
voor
zonneschijn
in proc.:
neerslagkans:
minimumtemp.:
middagtemp.:
wind:
(Windrichting en windsnelheid gelden voor overdag boven open gebieden)
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
maandag
30
30
40. ,i„.
60
urm.n40\r/ru
30
30
40
10
20
-
11
11
10
10
20
20
19
19
19
ZW3
Z3
N 3
NW4
W4
nig, vanaf zondag blijft het
overal droog en krijgt de zon de
overhand.
Groot-Brittannië en Ierland: In
het algemeen veel bewolking
en buiige regen. Vrijdag in Ier
land meer zon en vrijwel droog,
Middagtemperatuur van 15
graden in Schotland tot plaat
selijk 20 in Engeland.
België en Luxemburg: Perio
den met zon en op beide dagen
later op de dag een bui. Vrijdag
wat meer bewolking. Middag-
temperatuur meest onder de 20
graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Donderdag geregeld zon en
waarschijnlijk overal droog.
Vrijdag toenemende bewolking
en enkele buien, in de oostelij
ke departementen mogelijk
met onweer. Middagtempera
tuur meest rond 20 graden.
Zuid-Frankrijk: Meest bewolkt
en donderdag vooral in het
zuidoosten fikse regen- en on
weersbuien. Vrijdag ook elders
een bui. In de loop van vrijdag
in het zuidoosten droog en ge
regeld zon. Maxima ongeveer
25 graden, maar in de omge
ving van Lyon en in Les Landes
rond 20 graden.
Portugal: Perioden met zon en
in het noorden kans op een bui.
Iets hogere maxima; aan zee
uiteenlopend van 20 graden in
het noorden tot 25 in de Algar-
ve.
Spanje: Perioden met zon en
met name op vrijdag in het
noordoosten enkele buien, mo
gelijk met onweer. Middagtem
peratuur aan de costa's rond 27
graden, aan de noordkust niet
hoger dan 18 graden.
Canarische Eilanden: Flinke
perioden met zon en droog.
Middagtemperatuur ongeveer
27 graden.
Mallorca en Ibiza: Perioden
met zon en kans op een regen-
of onweersbui. Middagtempe
ratuur oplopend tot tegen de 30
graden.
Italië: Ten noorden van Rome
vaak bewolkt en vooral op
donderdag fikse regen- of on
weersbuien. Elders veel zon.
Middagtemperatuur op veel
plaatsen oplopend tot boven de
30 graden. Op sommige plaat
sen in het zuiden zelfs tot bo
ven de 35 graden.
Griekenland en Kreta: Veel zon
en overal droog. Boven de
Egeische zee eerst nog veel
wind. Maxima ruim boven de
30 graden.
Duitsland:'Soms'wat'zdn, maar
nog steeds kans op enkele re-
gen- of onweersbuiqp.^diddag-
temperatuur van 20 graden in
het noordwesten tot 27 in het
oosten en zuidoosten.
Zwitserland: Geregeld buien
met onweer. In het westen en
zuiden soms veel neerslag.
Middagtemperatuur meest tus
sen 21 en 28 graden.
Oostenrijk: Af en toe zon en
van het westen uit enkele re
gen- of onweersbuien. Middag
temperatuur op veel plaatsen
boven de 25 graden.
HEINZ
NEZEArtAAL /V/KS
/nss? T£ HEE/NNEfZEN I N/ET, N0E.
VAN e/ETERAVOND f
Horizontaal:
1. Met deze instrumenten zitten ze voor de buis (6);
4. Het strak zetten is een nerveuze toestand (8); 6.
Korte videofilm over een sierspeld (4); 8. Die balk is
groter dan een aardappel (4); 9. Bewaarplaats voor
Duitse stuff (6,3).
Vertikaal:
1. Het contante geld van een glastuinder (3); 2. Vogel
met gerimpelde pootjes (5); 3. Stom beest (4); 5.
Compagnon die zich niet verveelde (6); 6. Die drank
werkt verslavend (4); 7. Gewricht ter informatie (4);
8. Roofdier om te knuffelen (4).
ONTDEK DE VERSCHILLEN
Horizontaal: 1. Moorkop, valserik; 2. Elba, lori, aalt,
are; 3. lei, Nete, arme, spar; 4. knak, pret, drek, ons;
5. pan, slokop, aal, lip; 6. latei, beeld, luier; 7. apin,
neg, taal, semi; 8. gebit, portret, den; 9. pro, oblie,
ode, Ares; 10. ader, las, plons, alt; 11. polsen, teelt,
trio; 12. alk, tiran, mee, lade; 13. vore, oer, moede,
del; 14. epiek, stiel, edele; 15. ras, ketsen, kranig.
Vertikaal: 1. Melk, plag, papaver; 2. olé, naapen,
dol, opa; 3. obi, anti, boel, kris; 4. rank, senior, steek;
5. klep, lint, blei, oke; 6. oot, robe, plan, rest; 7.
preek, egoist, arts; 8. via, toet, repen, mie; 9. aard,
Plato, lemoen; 10. lam, radar, dole, eik; 11. slee,
alleen, teder; 12. ets, klus, tast, Leda; 13. rap, oiie,
dra, raden; 14. Iran, ieme, Eli, Deli; 15. kers, prins,
toeleg.
svpaj Mnpeips 'uappjiu afsmg 's>|U!| 6ag 'pueq 'ind 'yeeis 'dmpoioui 'sjipaj >||nj;s 'ua>||OM 'sjjug ft
Van onze verslaggeefster
Breda - De Arbeidsinspectie
gaat deze zomer vakantie
werk gericht controleren.
Met name in de detailhan
del, horeca, recreatie, genot
middelen- en voedingsmid
delindustrie en land- en tuin
bouw," zegt Monique Matze
van de Arbeidsinspectie.
„Landelijk gezien gaan tus- i
sen de tachtig en honderd in- i
specteurs zich hiermee bezig
houden.
Er bestaan op dit ogenblik geen
recente cijfers over het aantal
ongelukken dat plaatsvindt on-
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Het maatschappel
luchtvaart is mislukt. De tachtii
eringen zijn er niet in geslaagd l
ling te komen voor het kabinet.
Met zo'n aanbeveling over de I
Toekomst van de Nederlandse
Luchtvaartinfrastructuur (TNLI)
hoopte het kabinet medio okto-
ber gemakkelijk tot een besluit te I
komen over de uitbreiding van de I
nationale luchthaven Schiphol.
De tegenstanders van een sterke
groei van het luchtverkeer - on- I
der meer milieu- en bewonersor- I
ganisaties - verwijten Schiphol, I
de KLM, de gemeente Amster- I
dam, maar ook de vakbonden en I
de werkgeversorganisaties 'poli- I
tieke onwil'. „De direct econo- I
misch belanghebbenden kregen
het benauwd toen ze vanmorgen
de vragen zagen die .de discussie
I
Van onze verslaggeefster
Breda - NU'91, beroepsorga- I
nisatie van de verpleging, wil
dat het cao-overleg over de I
zorgsector heropend wordt.
De invoering van de 36-urige
werkweek levert geen extra ba- i
nen op, maar leidt juist tot een j
verlies aan arbeidsplaatsen, zo
stelt de vakbond, omdat de vrij
gekomen uren niet overal herbe-
zet worden. Bovendien zien enke-
Ie instellingen zich genoodzaakt
om een afdeling te sluiten omdat
ze het financieel niet kunnen bol- I
werken. I
„Wij hebben deze situatie zien
aankomen en daarom hebben wij I
het cao-akkoord vorig jaar ook I
niet ondertekend," aldus M. van I
Erp, districtsbestuurder van I
NU'91. Nu directies van instel- I
lingen klagen over het feit dat ze I
de uitvoering van de afspraken in
de cao financieel niet kunnen
bolwerken, acht de vakorganisa- i
tie de tijd rijp om de onderhande
lingen te heropenen.
Directeur R. de Vries van de Ne
derlandse Zorgfederatie, de koe-
pelorganisatie van de werkge
vers, zegt geen heil te zien in het
openbreken van de cao. „Wij
hebben een afspraak gemaakt'
voor twee jaar en daarvan is nog j
een jaar te gaan. Dat maken we
gewoon vol. Dat zorginstellingen
financiële problemen hebbenligt
niet aan het invoeren van de kor-
tere werkweek. Dat is hoogstens
een bijkomende oorzaak."
Amsterdam (anp) - Het Openb
op vervolging van de 42-jarigB
deze met onmiddellijke ingandp
Er is geen sprake van een schoon,
onderzoek, want tal van elemen-H
en die eerder 'besmet' zijn ver-!
klaard, worden nu toch in stel-H
mg gebracht tegen de man die te'
°ek is komen staan als de op-ji
volger van de in 1991 doodge-1
schoten mafiabaas Klaas Bruins-
ma.
Dat betoogde advocaat mr.
Korvinus gisteren voor de Am-H
erdamse rechtbank, tijdens eenM
P,ro-forma-zitting in de zaak-Ufl
- wordt door Justitie be-H
houwd als de topman van eenH
misdaadsyndicaat dat zich jaren-;H
