ïmeen.
de stem
•tevige
AL0WTENT
in
Team van deskundigen helpt als huisarts en specialist het niet meer weten
D1
taal Reumafonds
Zwellingen
RSI
Reuma
Bank 7 0 7 0 7 0 8 4 8
1997
verrast wil worden met
linnen- en buitenland,
atuurlijk De Stem.
en oud. Regionaal en
naai. Van Tholen tot
s, van Nieuwdorp tot
New York.
niets ontmoeten ruim
ers en adverteerders uit
Jerland elkaar dagelijks
n De Stem.
item gebeurt 't elke dag
opnieuw.
VERMIN DE STEM
1.000 LEERS IN HET ZUIDWESTEN.
Lijf leven
WOENSDAG 25 JUNI 1997
je jong bent, kan je reuma
Ik was pas 6. Altijd veel
:ehad met ballet. Nn mag dat
er. Met geld helpt u mij en
luidere reumapatiënten. Graag!'
ag verrast wil worden
it binnen- en buitenland,
atuurlijk De Stem.
Stem informeert en
:ert. Houdt u op de hoog
te.
:n en achtergronden,
ir altijd helder, overzichte-
e-point. Politiek, sport,
slijkleven en noem maar
3 en oud. Regionaal en
ternationaal.
i tot Timboektoe, van
New York. Niet voor niets
260.000 lezers en adver-
idwest Nederland elkaar
lijks in De Stem.
item gebeurt 't elke dag
opnieuw.
IVERTENTIE IN DE STEM
.000 LEZERS IN HET ZUIDWESTEN.
9Handen met reuma waarvan er een is geopereerd en kunstgewrichtjes heeft gekregen. foto revalidatiecentrum breda Na de operatie moet de hand zes weken in een spalk rusten. foto revalidatiecentrum breda
I De hand is ingewikkeld als
een Zwitsers uurwerk
Door Joyce Ernest
i,Het is maar een hand," hoor je al
Snel bij letsel of een aandoening
ran dat lichaamsdeel. Maar zelfs
een kleine wond eraan kan je be
lemmeren in je dagelijks functio
neren. Handproblemen komen veel
voor en de meesten zijn door de
huisarts of specialist te verhelpen,
[laar schatting vijf tot tien procent
lossen zij niet op. Want de hand is
een heel ingewikkeld instrument
dat met complexe problemen te
haken kan krijgen. Mensen die dat
overkomt ziet het Han-
jlenteam, een groep
specialisten en thera
peuten van het Revali
datiecentrum en het Ig
natius Ziekenhuis in
eda, op het handen-
Spreekuur.
^Gelukkig bent u geen be-
loemd pianist," zegt de
irts op Eerste Hulp in het
Streekziekenhuis. Snel
'kt ze de gebroken wijs
vinger met tape stevig aan
?ijn grote broer,
be gekneusde pols laat ze
het rust.
Het gesputter dat er méér aan
(e hand lijkt, ontgaat haar.
He opmerking dat niet alleen
muzikale wonderen hun brood
inet hun handen verdienen,
hoort ze nog wel. Maar aan
e geen pianovirtuoos is,
vindt ze meer aandacht niet
besteed. Breuken en kneuzin-
Sffl genezen vanzelf, zegt ze. En
die rare bobbel in de muis van
Je hand, die geen diagnose
hhjgt, verdwijnt ook wel.
Letsel of aandoeningen aan een
™nd komen heel veel voor. En,
daarin had de Eerste Hulp-arts
Selijk, meestal genezen ze vanzelf
met wat hulp van een arts. In
"aar schatting vijf tot tien pro-
cent van de gevallen gebeurt dat
echter niet. Het Handenteam kan
°an nog uitkomst bieden.
hia een paar weken is de gebroken
ywger dikker, krommer en roder ge
worden. De merkwaardige bobbel is
°g meer gezwollen. Bij het ontwaken
,P een ochtend is de pijn vanuit de
and tot in de schouders getrokken,
len arm k3n n°® een zakd°ek til-
J*e orthopeed in het streekziekenhuis
iat nog wat foto's maKënT Hij-rept
.ver een gescheurde pees, toch wat
|ecomPhceerder dan het veronder-
eicle breukje. Fysiotherapie, oefe-
mgen en rust, schrijft hij voor. Het
Ptniet. Elke activiteit wordt afge
eft met zwellingen en_pijn._
IeJj kan-ik niets'mèer vair maken,-"
k volgende dokter in het volgen -
■Naar het Handenteam maar." Het
Handenteam houdt eens per maand
spreekuur in het Ignatius Ziekenhuis
in"Breda. Het is bedoeld voor mensen
met handproblemen waar de huisarts
of de specialist niet uitkomen.
„Die moeten ook verwijzen. Als ieder
een met een sneetje in zijn vinger hier
zelf naartoe kwam, was het het hek
van de dam," zegt plastisch chirurg
Paul Bosch.
Op het handenspreekuur werkt hij sa
men met revalidatie-arts Wim Smul
ders, orthopedisch chirurg A. van
Beurden en ergotherapeute Gaby van
den Broek. Zonodig kunnen zij ook
een fysiotherapeut en een neuroloog
erbij halen.
Een batterij deskundigen voor alleen
de handen, is dat niet overdreven?
Nee, want de hand, legt het Handen
team uit, is een van de ingewikkeldste
instrumenten van het lichaam. Dat
wordt zowel door mensen die iets aan
hun hand mankeren als door artsen
nogal eens onderschat.
Maar een hand zit propvol botjes, pe
zen en zenuwen die nauwgezet als een
Zwitsers uurwerk samenwerken. En
als één radertje het laat afweten merk
je dat meteen. Ieder handletsel of -
aandoening beperkt je in je dagelijkse
bezigheden.
Eenvoudige handproblemen zijn aan
de orde van de dag. Wie heeft zich
nooit eens in zijn vinger gesneden of
geprikt? Meestal geneest zoiets van
zelf wel. Is het wat ernstiger dan we
ten de huisarts of de Eerste Hulp
raad. En anders sturen ze je wel naar
een specialist. Een orthopeed, anes
thesist, neuroloog of plastisch chirurg
en die lossen het meestal wel op. Ook
RSI - repetetive strain injury of
'muisziekte' dat je van het com
puteren kan krijgen - herkennen art
sen redelijk goed. Iemand met die
aandoening komt daardoor zelden bij
het Handenteam terecht. Dat krijgt
de handproblemen die niet zo zwart
wit liggen.
„Het zijn altijd complexe problemen
waar een indivuduele arts niet meer
uitkomt. Iemand heeft bijvoorbeeld
na een operatie pijnlijke, gezwollen
handen waarvan de specialist niets
snapt. Wij krijgen hier mensen met
ernstige reuma of die een zwaar onge
val hebben gehad. Maar vaak zijn het
juist kleine dingen die niet normaal
zijn verlopen. Een doorntje, een spel
denprik. Eén virus erbij, één versto
ring en de hele hand is in de war. De
bloedvoorziening, het functioneren,
het werkt niet meer naar behoren. Die
mensen komen hier. Het is handiger
dat wij hen hier zien dan ze langs de
kamertjes van diverse specialisten te
sturen. Wij kunnen meteen overleg
gen. Het grote voordeel is dat ze in
één keer een duidelijk behandelplan
krijgen en de uitleg waaróm."
De hand met de gebroken vinger en de
rare bobbel die maar niet wil slinken
is in een vicieuze cireel van rust-ver-
betering-activiteit-ontsteking be
land, concludeert het Handenteam.
uv.
Sudeckse dystrofie, noemde de huis
arts het op de ochtend waarop de
hand plotseling niet meer een boter
ham kon snijden en de rits van de
spijkerbroek niet dicht kreeg. Terwijl
de specialist waarnaar hij verwees
weer over atrofie repte. Gelukkig,
stelt het Handenteam, is de dystrofie
- zoals onder meer sudeck, atrofie,
causalgie en het shoulder-handsyn-
droom samenvattend worden ge
noemd - slechts dreigend geweest. Zet
dystrofie door, dan zie je naast pijn en
zwelling vochtdruppels op de huid,
soms wordt het lichaamsdeel koud en
blauw, en gaat bewegen nóg moeiza
mer. „Eigenlijk weten we nog weinig
van dystrofie," zegt dokter Bosch. Hij
en zijn collega's weten wel dat je niet
moet doorlopen met de symptomen.
Blijft behandeling te lang uit dan
kan er blijvende schade ontstaan.
Om de circel van beter-slechter te
doorbreken, beveelt het Handen
team de hand een programma
aan met fysiotherapie en ergo
nomie op het Revalidatiecen
trum in Breda. De bobbel.slinkt
eindelijk als de fysiotherapeu
te er met een apparaatje
warmtestromen doorjaagt.
De ergotherapeute leert een
correcte werkhouding en
typemethode aan en advi
seert een polsensteun. De
belasting bij het werken,
verklaart ze, komt door
deze maatregelen niet
meer onnodig veel op
de geblesseerde hand
neer. Iedere dag kan
hij nu een beetje
meer. Zo simpel
gaat het niet al
tijd, zegt dokter
Smulders.
„Soms is een operatie
nodig en/of een omvangrijk revalida-
tieprogramma. We kijken bij iedereen
wat meerwaarde geeft. En dat is voor
iedereen verschillend. Is iemand al
leenstaand of heeft hij hulp? Heeft ie
mand de zorg voor kinderen of heeft
hij werk? Wij zien hier niet alleen een
hand met bijvoorbeeld reuma, maar
een mens met reuma die werk of een
huishouden heeft. Of we hen allemaal
kunnen helpen? We doen ons best,
maar het lukt absoluut niet. Een hand
van iemand die met zijn vingers in de
circelzaag heeft gezeten is niet een
voudig te repareren. We kunnen die
persoon wei leren bepaalde bezighe
den op een andere manier te doen. We
krijgen ook wel mensen die ondanks
alle gedokter vage pijnklachten blij
ven houden. Gelukkig is de pijnpoli er
dan nog."
Door het tienvingerig typesys
teem wordt de belasting van
de hand beter gespreid zo
dat de blessure de kans
krijgt om te genezen.
foto gerrit de heus
