DE STEM
Bij Nedlloyd
Moerdijk 100
banen weg
E
Tevredenheid bij VW, toenemende onrust bij Opel
Danisco Foods koopt
Fri-d'Or-fabrieken
Hongaar werkt drie kwartier voor Magnum
AbvaKabo kiest voor
koopkrachtverbetering
/IMENTAAR
A5
[Divisie wil meer 'eigen rijders'
I Zware verliezen
Geen gevolgen werkgelegenheid
I jtoodert - Het Deense voedingsmiddelenbedrijf Danisco Foods
I leeft Fri-d'Or (bevroren aardappelproducten) overgenomen
I j® het Britse concern Hazlewood Foods. Fri-d'Or heeft drie
1 fabrieken: in Bergen op Zoom, Tilburg en Tsjechië.
0800-8051
Unilever legt in Hongarije en Polen basis voor Oost-Europese expansie
Kinderbijslag
JUNI 1997 A4
Economie
i i
ZATERDAG 21 JUNI 1997
een betekent dat mo-
ander reizen naar ont-
öor een derde kunst of
drank en tabak, meldt
men met 32 afdelingen
najaar tienduizend scho-
ervraagd.
ld is aan dat van een jaar
onder jongeren uit, nu
f procent van de jeugd in
k nog op fruitautomaten
dat terwijl er regels be
de gevaren van het gok-
ragden drinkt naar eigen
ongens én een zesde vanv
iquête minstens een keer
niet meer. Het zijn eerder
zijn. Dat baart zorgen,
"rimbos-lnstituut niet pa-
hting een rol speelt, maar
en en blowen salonfahig
n, van idolen en milieus
lividuen zodoende op de
wassen is zelf ook te ge-
>stbus 51-achtige campag-
thuizen, disco's en house-
Verbieden en accijnsver-
hooguit moeilijker en dus
e waarde verhogen op i
kracht, moet doorbroken
altijd met mate.
AND KORT
lebron
zich al een week lang
stenengooiende Pales-
is de situatie gisteren
aten met molotovcock-
ivallers met rubberko-
wie een levensgevaar-
lestijnen met molotov-
bestookten zij de mili-
u de oorlog van de mo
de betogers. „De vrede
waarvan wij dachten
listen hier vertrokken,
Palestijnse zelfbestuur
achter de rellen in He^
in Rwanda
dewerker van een hulp-
ord. Dit keer betrof het
organisatie-UNÏICR en
ouw en hun zevenjarig
nderdag door onbeken-
.rt van Ruhengeri, 65 ki-
idese hoofdstad Kigali,
del Mundo gisteren in
JNHCR naar aanleiding
iutu en zijn gezin zijn
an Rwanda heeft opge-
ende begroting
ende begroting voor dit
an in de oorspronkelijke
niet bekend. Duitsland
de 3 procent te halen, de
onomische en Monetaire
nadat de financiële com-
steren eens is geworden
rvorming van het belas-
derzoek
van de Franse politie te
st tot een golf zelfmoor-
ïannen een einde aan hun
n aangeklaagd, onder wie
e porno, 31 leraren, twee
irarts. De politie heeft de
Emoordenaar nog niet be-
leven, nadat agenten bij
irband met illegaal video-
van een postorderbedrijf
i/an onze verslaggever
Moerdijk - Nedlloyd Road Cargo te Moerdijk schrapt vanwege
I een ingrijpende reorganisatie honderd van de 680 banen. Het
I bedrijf sluit daarbij gedwongen ontslagen niet uit. Verder wil
I de divisie meer werken met 'eigen rijders': vrachtwagenchauf-
1 feurs die voor eigen rekening en risico rijden.
DeVervoersbond CNV liet giste
ren in een reactie op de plannen
onmiddellijk weten gedwongen
ontslagen bij Nedlloyd Road
Cargo (NRC) niet te accepteren.
Districtsbestuurder E. Koers
stelt dat het grote Nedlloyd-con-
cern verantwoordelijkheid
draagt voor het personeel. NRC
stelt slechts 'zich tot het uiterste
te willen inspannen om gedwon
gen ontslagen te voorkomen'.
Het uitbesteden van vervoer
naar de eigen rijders (volgens
NRC nodig voor een grotere
flexibiliteit van het bedrijf) stuit
bij de vakbonden ook op bezwa
ren. „Het stimuleren van het ei
gen rijderschap past absoluut
niet in de sociale verantwoorde
lijkheid van Nedlloyd Road Car
go," aldus Koers.
I Nedlloyd Road Cargo wil zich
:1 gaan specialiseren in het
I vervoer voor de chemische in
dustrie. Het bedrijf bestudeert
of de niet-kernactiviteiten als
let vervoer van verpakte lading,
soel- en vriesvervoer en lucht-
nachttrucking, 'binnen dan wel
luiten Nedlloyd' kan worden
voortgezet. Totaal werken bij
ieze activiteiten 280 mensen.
reorganisatie komt niet on-
I verwacht. Nedlloyd Road Cargo
I sampt al jaren met zware verlie-
1 ven. Bij de presentatie van de
I tegenvallende) jaarcijfers van
Nedlloyd Groep kondigde
I topman L. Berndsen al aan dat
ioor reorganisaties de resultaten
aRoad Cargo zouden moeten
verbeteren. En hij zei dat Nedl-
1 het management op Moer-
fijkzou 'versterken'. Vervolgens
werd directeur L. Peskens op een
I zijspoor gezet.
1 iaterim-manager D. Suijker-
tójk kreeg de opdracht om het
I Wrijf te leiden naar de rende-
aentsnorm van tien procent, die
let moederbedijf Nedlloyd han
teert. „Ik verwacht dat Nedlloyd
load Cargo met de huidige plan-
I sen in 1998 op maandbasis aan
I fc eis zal gaan voldoen," zegt
I interim-manager Suijkerbuijk
in een toelichting op de plannen.
Suijkerbuijk ziet daarvoor de
chemische industrie aangewezen
als de enige kernactiviteit voor
Moerdijk. Op zich is dat niet
nieuw. Volgens CNV-vertegen
woordiger Koers heeft NRC che
mie al een jaar terug de chemie
als kernactiviteit aangewezen,
maar 'tot op heden is er te wei
nig gebeurd'. Om de chemie-
markt goed te bewerken richt
NRC drie productgroepen op.
De terugtredende algemeen di
recteur Peskens wordt binnen
Nedlloyd directeur business de
velopment chemische industrie
en als zodanig adviseur van de
directie van NRC. Hij zal recht
streeks rapporteren aan Nedllo-
yd-topman Berndsen.
Moerdijk
Nedlloyd Road Cargo vestigde
zich drie jaar terug op Moerdijk.
Zes dochters van Nedlloyd uit
Amsterdam, Oss, Roosendaal,
Rotterdam (2x) en Venlo moes
ten worden samengesmeed tot
één krachtig bedrijf, dat zou
kunnen voldoen aan de rende
mentseis van moeder Nedlloyd,
dat overigens ook in de meeste
andere sectoren niet in de buurt
van de eigen norm komt.
Het samensmelten van de ver
schillende bedrijfsculturen tot
een efficiënte organisatie bleek
een onvermoed moeilijk karwei.
,,Het bedrijf bracht via natuurlijk
verloop het aantal volledige ar
beidsplaatsen afgelopen jaar al
terug van 648 naar 607 (door
deeltijdwerk ligt het aantal
werknemers hoger), maar door
de harde concurrentie in het
wegvervoer was die kostenbe
sparing onvoldoende.
Voor het kwakkelende Nedlloyd
is de betekenis van het landver-
voer sterk toegenomen, sinds de
hoofdactiviteit containervaart is
ondergebracht in de Brits-Ne
derlandse joint-venture P&O
Nedlloyd.
Feitelijk valt nu alleen het land-
vervoer nog onder de recht
streekse verantwoordelijkheid
van Nedlloyd.
I Van onze verslaggever
lijn.
Voor meer informal*
kunt u bellen metJ
postbus 51 infol'l"
elke werkdag 1
J1' is gisteren bekend gemaakt
Wr Danisco. Het Deense bedrijf
lteft 140 miljoen gulden betaald
voor Fri-d'Or.
^overname zal geen directe ge-
voor het personeel van
I Pm i hebben, zegt president
W Steeskov van Danisco
ris. Bij Fri'd-Or werken 550
waarvan circa 400 in de
Ibcm" 'n en BerSen °P
j®[e rijn actief in bevroren
voenten maar nog niet in aard
delen. Er is dus geen overlap-
|®Sin de productie. Wel zijn er
Rijkheden om de krachten te
®len op het gebied van ad-
'statie en verkoop. Er zijn
et geen plannen om het per-
,gestand in te krimpen,"
Cvt aciuisitie van Fri'd-Or
bi ,t Danisco Foods over vier
P "eken in Nederland die op
e aWand van elkaar liggen,
de Fri-d'Or-fabrieken in
lil en BerSen> heeft Danisco
|#aar
er een vestiging in Zundert,
ta.„,vorig jaar de diepvries-
Perk Producent Groko f300
'fvL1emers) overgenomen werd.
W Danisco Foods in St-
ttensen?Sdl3|kg- be<Mjf (7°
■laakt gefruite uitjes
Met de overname van Fri-d'Or
komt Danisco Foods om een jaar
omzet van 750 miljoen gulden. In
het boekjaar 1996/97 haalde Fri-
d'Or een bedrijfsresultaat van ze
ventien miljoen gulden op een
omzet van 210 miljoen gulden.
Fri-d'Or maakt een breed assor-
timment aardappelproducten
waarvan frites het grootste pro
duct is. Zowel het assortiment als
de afzetgebieden (Duitsland,
Frankrijk, Nederland) sluiten
goed aan bij de activiteiten van
Danisco Foods, dat onder andere
bevroren groenten, maaltijden,
soepen, dressings en bakwerk
produceert. „We kunnen een bre
der pakket aanbieden aan onze
afnemers. Zo wordt onze positie
versterkt, zeker nu de retailers
ook steeds groter worden," zegt
Steeskov.
Danisco Foods heeft inclusief
Fri'dor nu meer dan 1.700 werk
nemers, waarvan meer dan de
helft buiten Denemarken werkt.
Het is een divisie van het Danis-
co-concern (omzet zes miljard
gulden) dat verder actief is in sui
ker, ingrediënten en verpakkin
gen. In voeding streeft het con
cern een snelle groei na. In het
jaar 2000 moet de omzet van Da
nisco Foods met een derde geste
gen zijn tot 1 miljard gulden.
Door Frans Wijnands
Bonn - 'Omdat de Europese
markt afbrokkelt, hebben
ook Ford en VW met dezelfde
problemen te maken'. Het is
een zwaktebod als je je eigen
falen moet goedpraten met de
verliezen van anderen.
Opel-chef David Herman had
het deze week allesbehalve ge
makkelijk toen hij voor een kri
tische (vak)pers de jaarcijfers
presenteerde en lastige vragen
moest beantwoorden over de
verhouding met 'moeder' GM,
over de vertraging van nieuwe
modellen, over dreigende massa
ontslagen in de thuisbasis
Rüsselsheim. 'Opel is en blijft
ook na 135 jaar een dynamisch,
op de toekomst gericht bedrijf,
probeerde Herman de anti-stem
ming te onderdrukken.
Maar de Duitse pers constateert
unaniem dat Opel problemen
heeft. General Motors lijkt de
Duitse dochter meer en meer als
melkkoe te gebruiken om allerlei
globaliseringsplannen te kunnen
realiseren. Opel zelf heeft daar
door minder geld beschikbaar
voor broodnodige nieuwe inves
teringen, vernieuwingen en pro
ductontwikkeling. Het ontbreekt
aan nieuwe modellen en er is
zelfs sprake van kwaliteitsver
lies.
In Duitsland zakte het markt
aandeel van Opel in de eerste vijf
maanden van dit jaar van 16,7
naar 15,5 procent. Niettemin
gaat de Opel-directie uit van een
gelijkblijvend afzettotaal van
rond de 3,5 miljoen auto's dit
jaar. Over heel Europa gerekend
is het marktaandeel van Opel
van 12,4 teruggelopen tot 11,8
procent. Maar omzet en winst
stegen. En op die cijfers baseert
David Herman zijn optimisme.
'Beste Lou'
Het is een publiek geheim dat
het tussen de directies in
Rüsselsheim en Detroit - het
hoofdkwartier van GM - niet bo
tert. Vooral het GM-duo Louis
Hughes en Peter Hanenberger
lijkt de modellen-strategie uit
handen van Opel te willen ne
men. Zo is het nog maar de vraag
of de nieuwe Signum - de opvol
ger van het uitloopmodel Omega
- ook in Rüsselsheim geprodu
ceerd zal gaan worden. Of elders
in de wereld. Met als gevolg dat
een (groot) deel van de ruim
25.000 banen in Rüsselsheim dan
op de tocht komt te staan. Vrij
wel alle Duitse autofabrikanten
investeren trouwens vooral in
het buitenland, en bouwen over
al behalve in Duitsland zelf. Op
el's modernste fabriek wordt bij
voorbeeld in Polen gebouwd.
Het Duitse weekblad 'Der Spie
gel' meent dat Opel in degrada
tiegevaar is en binnen niet al te
lange tijd niet meer tot de abso
lute top van de autobranche zal
horen. Het blad doet verslag van
een GM-bijeenkomst in Frank
furt waar ruim 300 marketing
managers bijeen waren. Letter
lijk met de hand op hun hart
moesten zij 'voorganger' Hughes
nazeggen: 'Beste Lou, we belo
ven je dat we nooit meer markt
aandelen zullen verliezen. Beste
Lou, we beloven dat we weer
nummer één van Europa zullen
worden'. Want zelfs die ere
plaats is in gevaar.
Het wagenpark van Opel is in de
verdrukking: de opvolging van
de Astra - de grote concurrent
voor de VW-Golf - is vertraagd.
Het nieuwe type komt hoogst
waarschijnlijk pas in de loop van
volgend jaar op de markt. De
productie van de blitse sport-
coupé Calibra wordt volgende
maand gestopt. Vanwege de te
hoge kosten is de ontwikkeling
van een opvolger afgebroken. Na
de Senator heeft Opel eigenlijk
geen topmodel meer, wat dat be
treft heeft de Omega niet aan die
verwachtingen voldaan. En de
Opel Sintra is in feite van Ame
rikaanse origine.
VW
Voor VW-chef Ferdinand Piëch
was het daarentegen een prima
week. Tweeduizend aandeelhou
ders staken hun grote tevreden
heid niet onder stoelen of ban
ken. Op de VW-j aarvergadering
werd dan ook alleen maar goed
nieuws verteld: hoger dividend
naast een stabiel oplopende aan
delenkoers, maximale benutting
van de productiemogelijkheden,
alsmede nieuwe afzet- en omzet
records. Maar ook Piëch moest
toegeven dat de grote groei voor
al buiten Europa plaatsvindt: in
oost-midden Europa, in Azië en
Amerika.
In de eerste vijf maanden van het
jaar leverde VW wereldwijd
ruim negen procent meer voer
tuigen af, in totaal 1,8 miljoen
auto's. De productie loopt op
volle toeren. Om de extreem lan
ge wachttijden voor de Polo,
Passat en Seat Arosa te kunnen
verkorten zijn in Duitsland meer
dan 2000 nieuwe werknemers in
dienst genomen, en elders in de
wereld nog eens 4000. Het con
cern - Audi inbegrepen - heeft
momenteel 38 types in de aan
bieding.
In de komende drie jaar zal de
klant uit een totaal van 51 types
kunnen kiezen.
FOTO UNILEVER
In de Hongaarse hoofdstad Budapest wordt volop Unilever-ijs verkocht.
Unilever heeft wereld
wijd vijf regio's aange
wezen als 'prioriteits
gebied'. Eén daarvan is
Centraal- en Oost-Eu
ropa, een markt van 470
miljoen consumenten,
waarvan de gewoontes
bovendien vaak over
eenkomen met die van
Westerlingen. „De Oost-
Europeanen eten brood,
en dus margarine. Dat
kun je zeker niet zeggen
van Chinezen."
Door Paul Verlinden
Budapest/Krakow - Een Hon
gaar moet gemiddeld drie kwar
tier werken om één Magnum-ijs
je te kunnen kopen a 160 forint
1,65). Toch eet 85 procent van
de Hongaren regelmatig het suc
ces-merk van Unilever.
„Magnum doet het geweldig in
Hongarije. Toen we Magnum in
1993 op de markt zetten, werd
men geconfronteerd met een to
taal andere kwaliteit ijs. Mensen
zijn duidelijk bereid daarvoor te
betalen," zegt Fergus Balfour,
voorzitter van Unilever Honga
rije, na een bezoek aan de Eski
mo-fabriek in de plaats Ves-
zprém.
Naast het aspect 'waar voor je
geld' is Magnum ook een voor
beeld van hoe Unilever met be
hulp van reclame de Oost-Euro-
pese consument aan zich bindt.
In Hongarije is door inflatie en
overheidsmaatregelen de koop
kracht van de mensen de laatste
twee jaar (tijdelijk) gedaald.
„Maar," zegt Balfour, „in een re
cessie kun je duurdere producten
blijven verkopen, mits je de mar
keting goed doet."
Hongarije en Polen zijn de lan
den waar Unilever zijn basis ge
legd heeft voor expansie in Cen
traal- en Oost-Europa, een gi
gantische markt voor een con
cern dat voedings-, was- en per
soonlijke verzorgingsmiddelen
verkoopt. Er wonen in de regio
470 miljoen mensen die na de val
van het communisme omarmd
werden door Westerse bedrijven.
Unilever was in Oost-Europa al
voor de Tweede Wereldoorlog
actief. Met de komst van de com
munistische regimes kwam daar
een einde aan. Eind jaren tach
tig, toen het IJzeren Gordijn weg
begon te vallen, kwam de export
weer op gang. In de jaren negen
tig volgde de overnames van fa
brieken die in snel tempo gemo
derniseerd werden.
Inmiddels heeft Unilever dertien
fabrieken in de regio: vier in
Hongarije, vijf in Polen, twee in
Tsjechië, een in Roemenië en een
in Rusland. In Rusland, waar al
veel naar geëxporteerd wordt,
zal het aantal fabrieken de ko
mende jaren snel groeien. Zo
hoopt Unilever er nog dit jaar
een margarine-fabriek te kopen,
later gevolgd door vestigingen
voor onder meer thee, ijs en
mayonaise.
Unilever investeerde de laatste
jaren voor 750 miljoen gulden in
Centraal- en Oost-Europa. Dat
bedrag zou de komende jaren
best kunnen verdubbelen als
Unilever in Rusland meer eigen
bedrijven op gaat zetten, zegt Je
an Martin, president van de bu
siness group Centraal en Oost-
Europa.
Big money
„We praten over big money in
Rusland," zegt Martin. Omdat
zijn regio, samen met zuidelijk
Latijns-Amerika, Zuid-Oost-
Azië, India en China is aangewe
zen als 'prioriteitsgebied' voor
Unilever, is de multinational be
reid om veel geld in in de regio te
investeren, zowel in fabrieken
als in managements-opleidingen.
„Nu zijn er nog veel buitenland
se managers aan het werk in de
regio, maar we willen er vooral
met lokale mensen werken. Zij
weten als geen ander wat de lo
kale consumenten willen," aldus
Martin.
De Oost-Europese consument is
bijzonder aantrekkelijk voor
Unilever. Niet alleen omdat de
koopkracht er de komende jaren
snel zal stijgen, ook omdat men
er vaak dezelfde gewoontes heeft
als de mensen in het Westen.
„Oost-Europeanen eten brood en
dus margarine. Dat kim je niet
zeggen van Chinezen," zegt Mar
tin.
Na de val van het communisme
sprongen de Oost-Europeanen
op alle producten die uit het
westen kwamen. Inmiddels is dat
niet meer zo en kijkt men vooral
of een product waar voor zijn
geld biedt.
Bovendien zijn de internationale
merken lang niet voor iedereen
betaalbaar. Unilever heeft daar
om producten ontwikkeld/ge
kocht die voor alle lagen van de
bevolking toegankelijk zijn.
Naast Magnum en Cornetto
maakt de Eskimo-fabriek ijsje
die een kwart goedkoper zijn.
Dat geldt ook voor producten als
margarine, thee en wasmiddelen.
Naast de duurdere merken Ra-
ma, Lipton en Omo worden vele
goedkope lokale merken ver
kocht. Op die manier is Unilever
in Hongarije en Polen inmiddels
de nummer één of twee in diver
se product-categorieën.
Unilever past veel producten aan
aan de lokale smaak. Zo heeft de
Hongaarse ijs-fabriek een
kwark-ijsje ontwikkeld en
maakt de margarine-fabriek
producten met een rijkere smaak
omdat Hongaren gewend zijn
reuzel eten.
Ook de benadering van de consu
ment vereist een andere aanpak.
Zo verbaasden de marketeers
van Lever Polen (wasmiddelen
en persoonlijke verzorging) zich
er over dat Timotei-shampoo on
danks reclame-inspanningen
niet goed verkocht in Polen. „We
hebben toen een uitgebreid con
sumenten-onderzoek gedaan,"
zegt Arjan Both, directeur van
Lever Polen. „Daaruit bleek dat
men graag transparante flessen
heeft zodat men kan zien wat er
in zit. Ook de shampoo moet
transparant zijn want dat associ
eert men met eerlijkheid en
puurheid." Lever pastte zijn pro
ducten aan en het marktaandeel
is in korte tijd van twee naar ne
gen procent gestegen.
In zowel Polen als Hongarije
draaide Unilever de eerste jaren
met verlies, maar daar is een ein
de aan gekomen. Vorig jaar zette
Unilever in Polen 700 miljoen
gulden om en maakte een netto
winst van circa 20 miljoen gul
den. In Hongarije werd vorig
jaar 17 miljoen winst geboekt op
een omzet van ruim 350 miljoen
gulden. De totale omzet van het
concern in Centraal- en Oost-
Europa bedraagt circa 4,5 milard
gulden en zal binnen vijf jaar bo
ven de zes miljard gulden liggen,
is de verwachting.
Toch betekent aanwezig zijn in
Oost-Europa niet automatisch
dat er ook winst wordt gemaakt.
De markt is groot maar de con
currentie is zo mogelijk nog gro
ter. Unilever was als een van de
eerste multinationals aanwezig
in de regio. Maar directe concur
renten als Nestlé en Procter
Gamble strijden inmiddels even
hard om de gunst van de consu
ment, terwijl de voormalige
staatsbedrijven nog steeds een
groot deel van de markt hebben.
Hoe groot de concurrentie is,
blijkt bijvoorbeeld uit het gege
ven dat maar liefst 21 margari
ne-merken op de Poolse televisie
adverteren.
Distributie
Distributie is een ander pro
bleem. In Polen zijn bijvoorbeeld
400.000 winkels voor consumen
tenproducten op een bevolking
van 40 miljoen. „Op elke hon
derd mensen is één winkel. Dat is
onvoorstelbaar," zegt Arjan
Both.
Tijdens een bezoek aan een 'win
kelcentrum' in de Zuid-Poolse
stad Krakow blijkt dat 'winkel'
vaak een groot woord is. Was
middelen, margarine en thee
worden uit de achterbak van
vrachtwagens verkocht. Maar de
tijd dat Polen in de rij stonden
voor (Westerse) producten is dui
delijk voorbij.
Menig verkoper staart werkloos
voor zich uit. De voorspelling
van Unilever dat er een grote
concentratie van winkels zal
gaan plaatsvinden in de nabije
toekomst, zal dan ook ongetwij
feld bewaarheid worden.
N? OOIT gepoogd geld
te lenen met de kinder
bijslag als onderpand?
Dan was u uw tijd ver vooruit.
Asset backed loans noemen ze
dat tegenwoordig. Al zal dat
woord waarschijnlijk niet aan
het loket gevallen zijn, toen ge
tracht werd de toekomstige
overheidssteun voor uw bloed
jes te verzilveren. Onderne
mingen zijn inmiddels gek op
deze vorm van geld lenen. Toe
komstige opbrengsten dienen
als onderpand om goedkoop
geld aan te trekken in de vorm
van bijvoorbeeld obligatiele
ningen. En je kunt het zo gek
niet bedenken of het blijkt
door de kapitaalverschaffers
als borg te worden geaccep
teerd.
Vliegvelden die toekomstige
landingsrechten als zekerheid
bieden, citrustelers die met de
exportopbrengsten van diepge
vroren vruchtensap komen en
recent kwam een Amerikaanse
bank met een obligatielening
die gedekt werd door gelden
die hardwerkende migranten
naar hun familieleden in Mexi
co sturen. Deze hulpstroom
naar de achterban en het ren
dement eruit voor de bank, was
zo stabiel dat kapitaalverschaf
fers deze, inmiddels tot wet
back bonds ofwel 'zweetlenin-
gen' omgedoopte obligatiele
ningen, accepteerden. Inmid
dels zijn andere banken bezig
om toekomstige belastingvoor
delen als onderpand er door te
krijgen. Het gerucht gaat dat er
in de VS binnenkort leningen
komen met als zekerheid de
alimentatie die gevangen moe
ten betalen. Een onderpand
met een hoge zekerheid als het
gaat om de aanwezigheid van
de betaler en de exacte looptijd
van de transactie. In de wan
delgangen hebben deze lenin
gen al de bijnaam deadbeat ad
bonds ofwel vrij vertaald:
'doodslagleningen'.
Afgelopen week was het in Ne
derland raak. Rabo-topman
Herman Wijffels kondigde aan
om mogelijk een deel van de
kredieten en de bestaande hy
potheekportefeuille aan der
den door te verkopen. Een op
merkelijke stap voor een bank
die toch leeft van de krediet
verlening en die nog altijd
zwemt in het spaargeld om die
activiteit ook te kunnen finan
cieren. Het is echter al lang niet
meer de hoeveelheid spaargeld
die de grenzen aangeeft van de
kredietverlening. Sinds 1992
worden de grenzen daarvan ge
dicteerd door de eigen vermo
gens van de banken. Door kre
dieten van de balans te halen,
hopen banken vermogens vrij
te spelen voor nieuwe activitei
ten. Vandaar dat Wijffels be
staande kredieten wil doorver
kopen.
Hij is op de grenzen van zijn
vermogens gestuit, zoals die in
1987 door de gezamenlijke cen
trale banken zijn geschapen. Er
is daarmee in de afgelopen de
cennia geen maatregel geweest
die zo'n sturende invloed heeft
gehad op het beleid van de
banken en die door de buiten
wacht zo onopgemerkt is ge
bleven, als het besluit in dat
jaar om de zekerheden van de
banken bij de kredietverlening,
de zogenaamde solvabiliteitsei-
sen, stevig aan te scherpen.
De maatregel was een recht
streeks gevolg van de schulden
crisis in het begin van de jaren
tachtig. Vanaf 1984 broedde
het zogenoemde Bazels Co
mité, met daarin de toezicht
houders van de belangrijkste
industrielanden, op mogelijk
heden öfri de ongfebreidelde
kredietverlening aan ontwik
kelingslanden en ondernemin
gen aan banden te leggen. Ge
hoopt werd om door een stren
ger beleid explosieve situaties
als bij de schuldenlanden voor
taan te vermijden. In 1987 werd
een akkoord bereikt, dat in
hield dat de banken in 1992
moesten voldoen aan een sol-
vabiliteitsratio van acht pro
cent. Anders gezegd: in 1992
moesten alle banken voor elke
gulden aan uitstaand krediet
gemiddeld acht cent aan eigen
of achtergesteld vermogen als
zekerheid in huis hebben.
Voor de financiële wereld
kwam de maatregel op een mo
ment dat er aan kredieten toch
ai geen droog brood meer te
verdienen viel. Kredietverle
ning was, zeker bij de grote on
dernemingen, de voet tussen
de deur of de suiker op tafel.
Alleen in combinatie met an
dere diensten was het nog aan
trekkelijk. Toen er ook nog
vermogenseisen aan gesteld
werden, was het gedaan met de
pet.
De banken gingen op zoek
naar andere bezigheden. De
derivatenhandel, waarbij risi
co's apart verhandeld werden,
vermogensbeheer, technoleases
en de groeiende securitisation
waarbij ondernemingen zich
niet behelpen met kredieten,
maar waarbij de financierings
behoefte wordt doorgeplaatst
naar de kapitaalmarkt in ruil
voor een fikse provisie. Alles is
goed, zolang het geen aanslag
doet op de schaarse vermogens
van de banken. Ooit zal de kin
derbijslag als een asset backed
loan verzilverd kunnen wor
den.
Zoetermeer (anp) - Het beleid van de AbvaKabo schuift op van koop-
krachtbehoud naar koopkrachtverbetering.
Nu de 36-urige werkweek in de collectieve sector bijna overal is gere
geld, zet de grootste FNV-bond bij de CAO-onderhandelingen in op
koopkrachtverbetering. De onderhandelingsruimte die overblijft, wil
de bond besteden aan vermindering van de werkdruk, verbetering van
verlofregelingen, scholing, werkgelegenheidsprojecten en afspraken
over werkzekerheid. Dit blijkt uit het conceptbeleid dat de bond van
1998 tot 2002 wil voeren. In het vorige meerjarenprogramma stond
koopkrachtbehoud en verbetering van de werkgelegenheid centraal.
Waar nog geen 36-urige werkweek geldt, blijft invoering nog prioriteit.