'We hebben nog materiaal voor jaren
fSfi'~ta*kenik
'Veel bewogen maar ook mooie momenten'
SteSSi
SS
^SSSSgi"*-'
Tien jaar Hé ja dat ken ik in De Stem
Steek t
Inspecteur Schuit na 35 jaar politie Zeeuws-Vlaanderen met pensioen
destem
ZEELAND
peStem
estem stad en STREEK 5 zaterdag 20 JUNM987
xSSfösftSïi
"pree
doar ettl
ZATERDAG 21 JUNI 1997 ^4
Door Jeanette Vergouwen
Hulst - Aflevering 516
verschijnt vandaag
in De Stem. Tien
jaar geleden, op 20
juni 1987, werd afle-
vering 1 afgedrukt.
Pegam vroeg om de
ontbrekende tekst van een lied, de reactie
kwam diezelfde week en sindsdien is de
stroom liedjes niet te stuiten.
„We hebben nog materiaal voor jaren, maar
dat overleven wij niet," stellen Piet Scheer
ders en George Sponselee, de peetvaders van
de rubriek 'Hé ja, dat ken ik'. De onderteke
ning Pegam slaat op Piet en George en Am-
bras.
„We hadden alleen de zin: 'Een fles (pint) met
zijn tweeën is gauw door de keel, en we drin
ken precies evenveel'. We vroegen om een heel
lied en werden op onze wenken bediend. Ed
Steijns kende het helemaal als het lied de
Twee Vrienden en dat werd toen gepubli
ceerd. We dachten dat de snee er wel af zou
zijn na enkele jaren, maar we krijgen steeds
meer liedjes, krantjes met teksten en lied
blaadjes toegestuurd. Laatst kwam er weer
iemand aanzetten met een stapel van een paar
decimeter boekjes en liedblaadjes. Een waar
devolle schat die ze gevonden hadden bij
grootouders op zolder. Jammer dat er zo wei
nig gedateerd is, want dan zou ons archief
aan waarde winnen," zegt Piet Scheerders die
veel materiaal in ordners klasseerde.
„Maar dat is maar een schijntje van wat we
bezitten. Ik schat dat we ongeveer 10.000
liedjes hebben. Om die te catalogiseren moet
ik in de VUT en zo ver is het nog niet.
Vele uurtjes lol
George vertelt dat zij met zijn tweetjes alles
lezen wat binnen komt. „We selecteren, stel
len vragen, zoeken alles uit en kankeren veel,
vooral op elkaar. Maar Hé ja heeft al vele uur
tjes lol opgeleverd. We kijken er steeds naar
uit en bij ons komt er nooit een dominee voor
bij. Na tien jaar zijn we zelfs een vraagbaak
geworden. Als men een liedje nodig heeft,
gaat er gegarandeerd een belletje naar Pe
gam."
Ze bladeren door de schriften en grinniken bij
het woord hersenreuma, de eufemistische uit
drukking voor moe zijn. „We zijn niet zo
gauw moe. Toen George tien jaar geleden
stopte met zijn rubriek Grasduinen in De
Stem, viel hij in een groot gat. Dat moest vol
gens mij snel gedicht worden. Ik moest hem
moreel opsjorr(s)en. Nou we hebben het ge
weten."
Volkscultuur
Er wordt met een vaag gebaar gewezen naar
de kast die uitpuilt. De twee vinden elkaar
moeiteloos en voelen zich gestimuleerd door
de ander. „We trekken aan dezelfde kar. De
volkscultuur ligt ons na aan het hart..„dus."
Het tweetal geeft toe dat ze elkaar nogal eens
tegenkomen. Samen dialectboeken corrige-
°>uSSt: koait»XUn*"ihet™ !ela',iei^iuXlf
sw*
teld
werk-
Oofe
~'V°Ua^ovenstTaa
Ajtti
to'teUjk
"mme,
Is?
We"
éM-*tken^veel, °°rrjekee!
0/1 Jö-aar,
uw
Piet Scheerders en George Sponselee (r) bezit nu zo'n 10.000 liedjes.
Het
duo
FOTO W M KOOIJMAN
ren, fotoboeken van teksten voorzien en
meehelpen aan de activiteiten: Van bij Ons en
Ge keu me nog meer vertelle.
„En we drinken ook hetzelfde bier. Piet waar
blijft die Trappist, dat praten maakt een mens
dorstig," stelt George, die daarna een boom
van een glas wegwerkt. „Haal de caféspreu
ken maar eens tevoorschijn hoe was het ook
weer 'O maan, o maan, wat zijt gij te bekla
gen, zelden zijt gij vol en ik haast alle dagen'.
Een schoontje hé, net zoiets als Prijs water en
drink wijn. Vroeger hingen de bruine cafés
vol met dat soort spreuken. In de begintijd
van Hé ja, hebben we ook gevraagd deze
spreuken op te sturen. De spreuken dienden
als bladvulling, maar we krijgen er niet veel
meer. Blijkbaar is die bron uitgedroogd."
Materiaal
Piet legt nog een leuk gedichtje op de tafel:
Den zuigeling drinkt den eersten dag; eerst
later leert hij eten. Zoudt gij dan als volwas
sen mens, het drinken ooit vergeten.
Het bier heeft de kelen gesmeerd en de tongen
ratelen weer lustig verder. Piet kreeg van
Willy Lustenhouwer, een bekend liedjes-ver
zamelaar en zanger uit Brugge, een berg ma
teriaal. Deze gaf het in 1996 net voor zijn
dood aan Scheerders. „Hij had een boek uit
gegeven over Brugse liedjes uit de negentien
de eeuw. Ik kocht dat boek, zocht zijn adres,
belde hem op en werd uitgenodigd. Zo krijgen
wij het materiaal en als we kijken naar de
reacties op de stukjes in de Stem dan zijn de
mensen ferm content met Hé ja. We hebben
heel lang brieven gekregen van een mevrouw
die ondertekende met 'een in het eerste jaar
van de twintigste eeuw geborene'. Zij heeft nu
afgehaakt. We weten niet wie het is, maar ze
heeft ons een berg informatie en spullen be
zorgd."
Het tweetal wil uit de berg materiaal het mooi
ste en meest interessante halen. „Je staat ver-1
steld van de onderwerpen: de komeet Haley, de I
wereldoorlog, Indië, wereldschokkende ge-i
beurtenissen, weerwolven, moorden en andere
bloedige zaken waren steeds aanleiding tot ei
wreed of smeuïg lied," zegt Piet, die daarna]
zijn gitaar pakt en een smartlap voordraagt.
Nageslacht
„Ambras kan vooruit, we hebben al tiental-1
len liedjes gebruikt en onze lp's: Van verre]
Gekomen en Op 't Randje, staan er vol mee. j
Deze platen zijn uitverkocht en d
maakt Ambras nu de cd 'Hé ja, dat ken ik' I
met een combinatie van de beide platen en]
nog een speciale verrassing voor een I
Graauwse familie. Wij zijn nog niet uitge
zongen en Pegam blijft noten kraken. Deru-I
briek heeft in tien jaar een schat aan liedjes]
opgeleverd. Toch mooi voor het nageslacht.
Ik hoop dat de mensen door blijven gaan met
ons materiaal te sturen."
Hulst probeert h
risten en bezoeke
te maken. Een gi
folder met extr
over de feestelijl
ten en culinaire 1
kele tips om het
Iers minder gemat
ken.
De tips staan afg(
talen. De Nederl
het lezen van de
licht even de
fronsen. Berg m
vrouw je waarde
in de binnenzak. I
stel waardevol?
maar hoe krijgt z:
binnenzak of ondf
De politie raadt oi
bagage altijd in h(
den. Leuk als je ee
shoppen. Moet je
blijven zitten om
observeren, of mo
de boel laten en
woon in de broekz
rr
Goed, de toerist
dienst Terneuzen
gaat dus deze
één keer per dag
moet er daarom
meteen gesproki
over een probleen
Als de zaken niet
lopen, zoals ze
lijk gepland war
we dan niet zo fl
nen zijn om van
deugd te maken?
de creatieve ondei
van een overn.
Hansweert een fe
De aanbiedingen
mantische avonc
'overkant' zouden
oren moeten vlieg
rug kunnen naar
zou niet als een
schilderd moetei
maar als een culin
tureel avontuur,
zen mogelijkheid
Beveland te ontdel
blijven combinat
dingen en gezins
Zie de Zeeuws-Vla
veerboot op te krij;
uit dat ze niet
kunnen. We moet
het enge denken!
Daar zijn trouwen
voorbeelden van
wat dacht u van de
ouderen die 'verbc
over een speeltui
hun deur? Nu moe
kwijt, dat de foto
soluut tegenspreek
zonovergoten gras J
een wel heel olijke
seren op een
nieuwe glijbaan
heen gegroepeerd
aantal zeer vriende
zellig uitziende
ners. Absoluut geer
lijke demonstrante
avonds liever niet
tegenkomt in de Cl
De tijd dat 'ouden
weggestopt werde
jaardentehuizen
goed achter ons.
negentig zijn de sen
steeds meer gaan
ren als een bevolk
waarmee rekening
dient te worden.
Ze zijn goed geïn
actief in het vrij
werk, volgen de m<
voet, hebben een leu
ciële armslag, ko
staan midden in het
Inspecteur H. Schuit (59)
neemt vrijdag 11 juli of
ficieel afscheid van de
Zeeuws-Vlaamse politie.
Na 35 dienstjaren in Ter-
neuzen gaat hij met pen
sioen. „Ik ben er aan toe.
Het is tijd," zegt de poli
tieman die in dit inter
view terugkijkt op een
veelzijdige carrière met
veel bewogen maar ook
mooie momenten.
Door Harold de Puysseleijr
Terneuzen - Een bewogen én
mooi moment was de zaak rond
de vermissing van de 7-jarige
Raymonda Danneels uit Sluiskil.
Schuit maakte die van begin tot
eind mee als lid van de Terneu-
zense recherche.
Het was een bewogen zaak, om
dat na drie jaar vermissing bleek
dat het meisje om het leven was
gebracht. Maar tegelijk een
mooie, omdat het de politie uit
eindelijk lukte de moordenaar te
laten veroordelen.
Raymonda Danneels raakte in
het voorjaar van 1980 spoorloos.
Ondanks uitgebreid onderzoek
kwam de politie in Terneuzen er
niet uit. Totdat drie jaar later de
buurman van de familie Dan
neels werd opgepakt voor de
moord op een prostituee in Gent.
„Toen ging er bij ons een lichtje
branden. Zodra we vermoedden
dat hij er iets mee te maken kon
hebben, zijn we grondig gaan
zoeken en graven in de tuin van
die man. Uiteindelijk vonden we
in de achtertuin resten van een
sporttas. Er lagen kranten over
heen. In die tas zat haar en het
meisje zat helemaal opgevouwen
in die tas. Hoewel een groot deel
van het lichaam al was vergaan,
kon je toch nog zien dat het om
een meisje ging."
Goed gevoel
De oplossing van een zaak geeft
een goed gevoel, beaamt Schuit.
„Dat is toch waar je voor werkt.
Dat geldt eigenlijk voor alle za
ken. Of dat nu een moord is, een
inbraak of een winkeldiefstal. Je
hebt gezamenlijk maar een doel
en dat is de dader pakken."
Dat laatste lukte Schuit en zijn
collega Dijkwel op kinderlijk
eenvoudige wijze in de zaak van
H. Schuit: 'Je hebt gezamenlijk maar een doel en dat is de dader pakken'.
de dubbele moord in september
1985 op de Terneuzense Markt.
De twee rechercheurs kwamen
de Spanjaard die zijn ex-vrouw
en haar vriend in koelen bloede
om het leven bracht, namelijk
kort na het lossen van de fatale
schoten tegen toen ze op weg wa
ren naar de binnenstad. „Hij be
kende gelijk, zei 'ik heb er net
twee doodgeschoten' en haalde
vervolgens het pistool uit zijn
binnenzak. Dat was dus een een
voudig onderzoek."
Het zijn voorbeelden van opge
loste ernstige misdrijven in Ter
neuzen. Uiteraard kent Schuit
ook de keerzijde van de medaille.
Het gesprek komt op enkele
nooit opgeloste moorden: die op
drie prostituees in een half jaar
tijd in 1987,
Rond 1970 deed de openlijke
prostitutie zijn intrede in Ter
neuzen, schetst Schuit de voor
geschiedenis. „Dat trekt ook de
mindere goden aan. Het begint
met geweld ten opzichte van de
vrouwen. Ze worden zelf be
roofd, of hun klanten en zo loopt
het geleidelijk aan uit de hand.
Tot er op een gegeven moment
een moord gebeurt. Dan raak je
als klein politiekorps bij wijze
van spreken eerst een beetje in
paniek en denkt: 'waar halen we
FOTO WIM KOOIJMAN
in godsnaam de mensen vandaan
om dit op te lossen?'."
Verdachten zijn er, maar de poli
tie slaagt er niet in de moordza
ken op de hoertjes uit de Dijk-
straat tot een goed einde te bren
gen. „Een moord wil je altijd op
lossen. Maar het komt natuurlijk
voor dat het niet lukt. Dat is
frustrerend. Je probeert immers
toch voor de gemeenschap delic
ten op te lossen. Persoonlijk heb
ik echter nooit het gevoel gehad
in onderzoeken tekort geschoten
te zijn. Je werkt telkens in team
verband aan de oplossing."
Schuit vindt wel dat er sprake is
van een bepaald verschil in bele
ving tussen de hierboven zaken.
„Een moord op een kind weegt
emotioneel veel zwaarder dan
een moord op een prostituee. Ge
voelsmatig ligt het anders. Die
vrouwen in de Dijkstraat zoch
ten zelf het gevaar. Als je dat
soort werk doet, kun je verwach
ten dat er risico's aan vast zit
ten."
Hard beroep
Zijn eigen vak omschrijft hij als
'een hard beroep'. „Maar ik heb
het wel als mooi ervaren. Het is
een vak waar je je hele doen en
laten in kwijt kunt." Schuit
kwam in 1960 van de politie
school en werkte eerst enkele ja
ren bij de rijkspolitie in Bruinis-
se.
In oktober 1962 maakte hij de
overstap naar de toenmalige ge
meentepolitie in Terneuzen. „Je
hebt een ideaalbeeld als je van
school komt. Al wat de politie
doet, kan niet kapot. De praktijk
wijst dan later wel eens anders
uit," vergelijkt hij de beginjaren
met nu.
In al die jaren kwam hij in aan
raking met alle mogelijke facet
ten van het politiewerk: de uni
formdienst, recherche, rayon
chef in Hoek, ME-groepscom-
mandant, waarnemend chef van
het Terneuzense politiekorps en
opnieuw de recherche.
„Je maakt bij de politie dingen
mee die je niet zomaar kwijt
raakt. Gebeurtenissen die je mee
naar huis neemt omdat ze je
emotioneel raken. Tegenwoordig
kent de politie speciale opvang-
teams (BOT-teams, HdP) die
emotionele bijstand aan agenten
verlenen na ingrijpende gebeur
tenissen. Voor mij vervulde mijn
vrouw altijd die functie. Erover
praten kon alleen bij je vrouw.
De politieman had een imago
hoog te houden toen. Net zo goed
als ieder ander mens had je uiter
aard je emoties, maar je mocht
die als politieman niet tonen."
Bepaalde zaken, ook al zijn ze
dan al jarenlang geleden ge
beurd, zijn Schuit bijgebleven.
Zo herinnert hij zich hoe hij bij
de moeder van een tienjarig jon
getje dat doodgereden werd op
de Kerkhof laan de onheilstijding
moest brengen. Of hoe hij een
Hilversumse toeriste die in Ter
neuzen was verkracht mee naar
zijn huis nam, alwaar zijn echt
genote zich over het slachtoffer
ontfermde. „Net zo min als BOT-
teams bestond er slachtofferhulp
in die tijd. De vorming van die
teams is een goede zaak. Jammer
is dat het natuurlijk veel te laat
komt. Wij waren niet harder of
beter emotioneel gewapend dan
de collega's tegenwoordig en
hadden die steun net zo nodig.
Drugsscene
Zoals hij de raamhoeren in Ter
neuzen zag verschijnen, maakte
Schuit ook de opkomst van de
drugsscene in Terneuzen mee.
„Ik heb ze inderdaad zien ko
men. In jeugdhonk Diana op de
Markt kwamen jongeren in het
begin van de jaren zestig bijeen
om stickies te roken. Je wist zelf
amper wat het was."
Een pasklaar antwoord op de
vraag hoe het van kwaad tot er
ger kon gaan met de drugspro
blemen in de Scheldestad, heeft
hij niet. „Eigenlijk had je altijd
al te weinig mensen om de pro
blemen goed aan te pakken. Het
is moeilijk aan te geven hoe het
zover is kunnen komen. Door er
in het begin te weinig aandacht
aan te besteden, misschien. Maar
ook de mentaliteitsverandering
bij de jeugd en de verharding in
het criminele circuit door de
komst van de harddrugs speel
den zeker een rol."
„Wij gingen er eigenlijk in het
begin zelfs prat op dat we hier
ook hoeren hadden. Zo konden
we ons als bij wijze van spreken
meten met de Wallen in Amster
dam. Je kon er als het ware over
meepraten. Drugs is een ander
verhaal. Vergeleken bij prostitu
tie is die problematiek veel ern
stiger. Terneuzen staat helaas
bekend als stad waar de i
handel hoogtij viert. Daar waren I
we zeker niet trots op, maar toch; f
als politie kon je wel zeggen 'wijl
tellen op dat vlak ook mee'."
Een memorabel jaar in het recen-1
te verleden was voor Schuit I
1993. Hij geeft twee oorzaken
voor deze 'zware periode' in zij
loopbaan: de schippersacties enl
de reorganisatie bij de Zeeuwse I
politie. „Tijdens de schippersac-f
ties was ik waarnemend chef van I
het korps in Terneuzen. Het was I
een roerige periode waarin jt|
veel moest regelen en zorgen d
dingen geregeld werden."
De samensmelting van rijks- eaj
gemeentepolitie tot een regional: I
Zeeuwse politie had voor Schuit I
niet gehoeven. „Reorganisereil
doet zeer in elk bedrijf. Want dkl
betekent dat het slecht gaat en al
verbetering nodig is. Maar vonl
mij hoefde het niet. Hoewel i>|
denk dat het goed is dat er oil
Zeeuws-Vlaanderen een politie|
korps is. Dat vind ik het groots'
voordeel van de reorganisatie.
Zonder neerbuigend te wille]
doen, laat hij zich sceptisch uil
over de keuze die de Zeeuws!
politieleiding maakte voor pol]
tiesurveillanten in plaats va]
volwaardig opgeleide politie!
agenten. Dit om gehoor te gevel
aan de roep vanuit de bevolkm]
om meer agenten op straat,
„De surveillant begint al mei
een achterstand in zijn oplel|
ding en wordt niet bij alle afl
pecten van het politiewerk ingej
zet. Dat is geen verwijt maar eel
nuchtere constatering. Ze zijf
weliswaar sneller te zien
straat, maar het duurt veel lanf
ger voor ze voldoende bagagl
hebben om het vak goed te hel
heersen. Ik denk dat we beter al
zouden zijn met échte politie]
mensen."
Pension
Hij is blij dat hij met Pens'fj|
kan en is niet bang om in "f
spreekwoordelijke gat te valII
Hij kreeg van de districtschef f
Zeeuws-Vlaanderen alle ëe
genheid om gedurende een I
jaar in alle vrijheid af te bouwej
Zijn laatste functie was die'7!
klachtenbemiddelaar, coördmn
tor van de vrijwillige politie
intermediair tussen de P°l''iek ,i
de waterpolitie. Schuit: „Ik f
me straks goed bezig houden, 81
onder andere nog een beetje II
willigerswerk voor Veilig
keer Nederland doen."
spi
bi
li
lit
N
In Hulst hebben ze eer
dat de bezoeker de we;
de parkeerplekjes in d
Een handig hulpmidi
alle informatie klopt, j
niet zo. Volgens het p
folder geldt voor de Gf
parkeren. Voor wie ni
Door is 'n beetjen n'\
IJ zie d'overal 'n bee
D'ellende van eel de
en ij gelooft alt nog 1
G'oort'm wel 's beu
Zeker nou ammen aj
ft kan mij daor dik
da zonen wildvrit
ft lee van ze leven 's
Binnen een week aoi
Maor om op Door t'i
da gat in de lucht, dt
Ammen aont biljarre
We zijmen nou 'n uu
"uiint dammen wij i
^eg van deze wjèrelt
•<Deur ons?" zeg'k di
Dan begintij 't pas
Ti e v.ast 9etijk oor,
ft wil daor affetoe
vo« istjj >n beetjen K
Jessehien ist wel zo
k zeg: „Jaowoor Dot
en op de Sassuk
n
z
w
k
