'Dat Kleine Landje met
die Grote Wijnen'
Grotere monturen voor zonnebrillen mogen weer
Fase
Er valt in Luxemburg voor de consument veel te avonturieren
mrnmm
HpSli
rs5-,me
!«SdïST'"00t
DE STEM
SURPLUS
Grote broers
Elegant
Stevigheid
Coöperaties
Nederland
Verleidelijke exemplaren met een knipoog naar glamour
Entree
Slok
'^formatie surplu
Door Hein Sluijter
Het is raar maar Luxemburg
komt er in de wijnliteratuur
slechts bekaaid vanaf. Zo is er
bijvoorbeeld in de onlangs nog
geheel herziene Wijnatlas van de
Brit Hugh Johnson (zo'n beetje
de bijbel onder de wijnboeken)
bijna niets over te vinden. Ter
loops wordt het land genoemd
bij de behandeling van Duits
land.
Dat lijkt me geen goede zaak, temeer
niet omdat Johnson wel een pagina
wijdt aan Engeland en Wales, dat toch
minder wijngronden bezit dan Luxem
burg met zijn ruim 1300 hectaren.
Luxemburg exporteert ook veel meer.
Eenzelfde soort ervaring doe je op,
wanneer je de vorig jaar verschenen
imposante Wijnatlas van Oz Clarke
met zijn unieke panoramakaarten ter
hand neemt. Hier niet eens een sum
miere tekst, maar wel een stukje kaart,
ook weer te vinden bij Duitsland. En
dat terwijl onder aparte kopjes wél
teksten over Nederlandse en Belgische
wijn zijn opgenomen! Wat natuurlijk
voor ons leuk is, maar toch echt geen
recht doet aan wat Luxemburg al ja
ren presteert.
Anno 1997 staat het immers op een ni
veau waar het goed mee voor de dag
kan komen. Over het algemeen houdt
het Luxemburgse druivenproduct ab
soluut gelijke tred met de positieve
kwaliteitsontwikkelingen die elders in
Europa en in de wereld gaande zijn.
Anders wordt het wanneer je alleen de
hoeveelheid in ogenschouw neemt. Wat
dat betreft, zullen ze in het weinig om
vangrijke Luxemburg wel altijd Klein
Duimpje moeten blijven. Een klein
landje kan nu eenmaal maar een gerin
ge oppervlakte van zijn grond met
wijnstokken beplanten. Maar Klein
Duimpje uit het sprookje was heel slim,
eigenlijk veel slimmer dan zijn grote
broers en hij wist hoe te overleven toen
hij in het bos gestuurd werd.
Zo heeft ook Luxemburg met zijn rela
tief geringe oppervlakte zichzelf na de
Tweede Wereldoorlog uit een dal op-
feil
■i f ilv L
wil fj&syj&i&g $.-<
L>I
De hellingen waarop de wijnstok
ken groeien kunnen behoorlijk stej
zijn.
FOTO'S PAUL BREISQ
Wijngaarden in het 42 kilometer lange Luxemburgse Moezeldal.
gewerkt en overtreft het nu met som
mige wijnen menigmaal zijn grote
broers, zoals je de aangrenzende wijn-
landen Frankrijk en Duitsland mag
noemen. Vooral sinds de invoering in
M,
Van beneden naar boven op de officiële kwaliteitsladder.
1985 van de officiële benaming Mosel
le Luxembourgeoise-Appellation Con-
trölée (als toevoeging aan de nog im
mer bestaande uit 1935 stammende
basis-kwaliteitsaanduiding Marque
Nationale) is er in
brede kring sprake
van een opgaande
lijn. tp "r viitab1
Dat was recent ook
te merken in Den
Haag op een uitge
breide proeverij in
de salons van de
Luxemburgse am
bassade waar vrijwel
alle soorten wijn die
het Groothertogdom
voortbrengt, konden
worden geproefd.
Wie nog vooroorde
len had ('slobber-
spul', 'goed om mee
te versnijden', 'wel
aardig', 'vakantie
wijntje' en dat soort
dingen), kon die la
ten varen. Luxem
burg heeft niet voor
niets een eigen mi
nisterie van Wijn
bouw.
Luxemburg heeft al
tijd, net zoals de Franse Elzas, de drui-
venrassen op het etiket vermeld. De
kwaliteitswijnen zijn allemaal afkom
stig van één druivenras en niet ge
mengd (met uitzondering van de bete
re mousserende wijn, de Crémant). Dat
het daarmee aansluit op een inmiddels
wereldwijde tendens, is mooi meege
nomen. bon jirf
Het meest aangeplant is de rivaner, die
identiek is aan de Duitse müller-
thurgau. De geurige en zachte wijnen
van deze druif zijn wat aan de eenvou
dige kant. Ze kunnen in Luxemburg
niet de volledige nationale kwaliteits
ladder bestijgen.
Die ladder bestaat uit vier treden, van
onder naar boven:
alleen de aanduidingen Marque Na
tionale en Moselle Luxembourgeoi-
se Appellation Contrólée
de toevoeging daaraan vin classé
de toevoeging premier era;
de toevoeging grand premier cru.
Overigens tref je helemaal onderaan
de ladder, dus op de begane grond, de
Vin de Table aan. Vorig jaar werd daar
bijna evenveel van geëxporteerd als
van de kwaliteitswijnen (34.258 hecto
liter tegen 36.503 hectoliter).
De rivaner nu kan het brengen tot vin
classé. Dan stopt zijn carrière. De el-
bling, de tweede druif in hoeveelheid,
is nog wat simpeler en kan zelfs geen
vin classé worden. De grote kracht van
de Luxemburgse wijnen moet gezocht
worden in vier andere druiven, de
auxerrois, de pinot blanc, de pinot gris
of rulander en de riesling, die samen
34,5 procent uitmaken van het com
plete druivenarsenaal.
"WbilEöl Inr.w .tv/Üu?
Vooral als de wijnen uit deze druiven-
soorten het brengen tot een van die
drie toevoegingen kunnen ze heel frui
tig en elegant overkomen. Er wordt
ook nog een klein beetje kwaliteits
wijn gemaakt van de kruidige
gewürztraminer. De blauwe pinot nob
is op de hellingen in het 42 kilometer
lange Luxemburgse Moezeldal ook
nog zo'n zeldzame vogel. Die is er
slechts hier en daar neergestreken.
Er wordt wel wat rode wijn van ge
maakt, maar die is nauwelijks van be
tekenis. Nog minder van belang, maar
daarom niet minder interessant, is wit
te wijn uit die blauwe pinot noir. Op
de proeverij was één producent met
die wijn aanwezig. Hoewel de smaak
verrassend vol én fris overkwam, bood
de geur toch niet dat typische cassis-
aroma dat je doorgaans in de rode wij
nen van deze druif ruikt. Het etiket
vermeldde geen toevoegingen. De bes
te wijnen van het totaal aanbod op de
proeverij waren inderdaad te vinden
bij de Grand Premier Cru's van de
auxerrois, de pinot blanc, de pinot gris
en de riesling. Maar niet steeds.
Zo stond er bijvoorbeeld een jonge
auxerrois uit 1996 té pronken met al-'
leen de aanduiding Appellation Con
tróléezonder verder hogerop te zijn
gegaan. Zijn herkomst lag op de Co-
teaux de Stadtbredimus. Het etiket
vermeldde als bijzonderheid Tiré sur
Lie, wat aangeeft dat de wijn een paar
maanden in het vat heeft gerijpt op
zijn eigen bezinksel en dus niet, zoals
gebruikelijk, tijdens de rijping op een
schoon vat is overgestoken. In de mond
werd je een opvallende stevigheid ge
waar. De wijn was pittig, iets ziltig
zelfs en de smaak bleef lang nahangen.
Enthousiasme riepen bij mij ook de di
verse mousserende wijnen op, alle ge
maakt op traditionele wijze en dus
precies zoals ze dat doen in Champag
ne: de Crémants de Luxembourg. Er
valt voor de consument nog wel wat te
avonturieren in het Luxemburgse.
Charles de Gaulle wist het al. Hij
sprak van 'Dat Kleine Landje met die
Grote Wijnen'. Hij wist ook, dat de lig
ging van de wijngaarden, in combina
tie met de grondsdoort en het klimaat,
ideale omstandigheden schept om
frisse, aromatische en lichte, dtog
witte wijnen voort te brengen.
De laatste jaren halen de wijnboer
kennelijk alles uit de kast om die si]
tuatie uit te buiten. Op dit moment gt
schiedt 62 procent van de productieb|
zes coöperaties: in Wormeldange
Greiveldange, Grevenmacher,
schen, Stadtbredimus en Wellersteiij
De zes hebben zich verenigd onder i
naam Les Domaines de VinsmoselJ
Die van Wormeldange was de enigei
tot 1988 zelfstandig werkte. Decoijp]
raties beschikken nu over ruim 90'
plante hectaren, bewerkt door
1000 boeren.
Iets meer dan eenvijfde van de natie]
nale productie is afkomstig van 3)
zelfstandige wijnbouwers die aan pa
ticulieren en restaurants verkopt
Dan is er nog de groep producenteh
handelaars die 17 procent van de vijl
voor zijn rekening neemt. Het is w]
zo, dat veel boeren kleine gaa
zitten en de wijn als neveninkomst
erbij doen.
Ltixëmburgers zijn bij eefi jaarlijks gej
middeld verbruik van ruim 60 liter j
persoon bijna de grootste wijndrinker
van de wereld. Ze worden slechts va
slagen door de Fransen (62,5
Minstens de helft van hun wijn i
ken de Luxemburgers lekker zelf
De rest gaat vooral naar Belgi
hectoliter), maar ook Duitslas|
(28.276 hectoliter) is een ruim
mer. Naar Frankrijk gaat dan nog zo^
dikke 3000 hectoliter. En naar Nedei
land...
Ja, dat lijkt een probleem. In IS
dronken we nog 2.662 hectoliter vaj
de Luxemburgers op. Daarna is
genomen tot 1.157 hectoliter
1995/96. De export naar de
landen nam daarentegen toe. De i
zaak is niet helemaal duidelijk, im
het kan met de prijzen te maken bet]
ben. Een Luxemburgse kwaliteitsvol
is in Nederland nauwelijks onder te]
tientje te koop. Voor een Nederland^
nog altijd de magische grens.
Dineren bij de Bedo
kan en je hoeft er nii
verre reis voor te ma
dam, verder niet. Gr
Krasnapolsky had ir
Royal Wing nog een
over. Vroeger stond i
de vorige eigenaar v,
jiet Leger des Heils.
volledig in stijl wore
bij de Bedoeïenenfar
j Door Tom Smeets
Voor een snelle hap kan
Het zou als een belediging
De familie Shibli mag dan
van het op en top Amsterd;
Krasnapolsky actief zijn,
Bedoeïenen. Ze hebben niet
tem mee naar de Amsterd
men, ook hun gewoonten. E
alles in alle rust verloopt.
Shibli is de naam van een
ven Bedoeïenenstammen in
in de bergdorpen aan de gr
Ze proberen zoveel mogelij
ere te houden. Ook in Am:
I polsky kwam op het idee
openen in de traditie van d
familie Shibli kreeg de uitn
zorg te dragen. En zo kan
een deel van de keukenbrij;
polsky werkt onder leiding s
1 van de Shibli-sjeik.
Tot de cultuur van de Bedoe
vertellen van verhalen. Het 2
tige dansers en muzikanten,
bijzonder ritueel. Dat is dé
met gasten samen te zijn en
over kamelen. Al die zaken
len na, ook in Amsterdam te
Maar laat ik bij het begin bej
worden in de hal van Krasr
speciale balie ontvangen. Er
hal ook is, niemand kar
I het hoofd zien want hij puilt
I selijke zaken als kamelen,
snoeren en kamelenbelletje:
ook een meisje in passende k
I ne die elke gast naar het rest
De entree is een enorme ve
|heel benieuwd wat me te we
Een Bedoéïenenrestaurant,
daar bij voorstellen? Iets als
dan op z'n Bedoeïens, met ve
een overmaat aan toverlamp
ziet er heel smaakvol en echt
Tijd voor een nadere beschoi
niet, de plicht roept. Of betei
roept. De beleefdheid gebi
hoogst persoonlijk door de
welkomd. Hij heeft zich gene
van de tent, omgeven door ve
al staan kaarsjes. De sjeik sp
'sig Engels enkele woorden
schenkt meteen een kopje ko
Dat klinkt heel alledaags, n
derga ik hier een oud ritueel.
een kopje gekruide Karde
heeft de bonen zelf fijn gesta
[in een fraai bewerkte houte
misch. „Hij doet dat op het ri
en kamelen", legt restauran
'aniël later uit. „Iets anders
Do, re, mi is voor de Bedoeïei
[grip."
le koffie is ingeschonken
J0Pje. Eén slok, meer is het
"j de Bedoeïenen ook al ons
Integendeel, ook dit kleine k
van het ritueel, dat vroeger
[in beslag nam. Een volle ko
[dat je moet maken dat je we;
Veel mensen vinden het interessant om hun zonnebril in het
haar te dragen. Dat staat wel trendy. In Italië maken ze het
dit jaar helemaal bont. Dé trend onder jongeren is zelfs twee
brillen: één op de neus en één in het haar. De zonnebril wordt
steeds meer een sieraad voor het gezicht.
Door Evelyne Verhoeven
De zonnebrillentijd is weer aangebro
ken. Of kun je tegenwoordig niet meer
spreken van een echte zonnebrillentijd?
Het lijkt soms wel of zonnebril
len het hele jaar
'WroP
zicht-
aroui
nd'-look
+HerOTi
door worden gedragen. En is het niet op
de neus, dan is het wel in het haar.
Toch gaan met het aanbre
ken van de zomer nog steeds
horden mensen driftig op
zoek naar de perfecte bril
die het best bij hen past.
Vooral dat laatste is van
belang want een bril zegt
veel over de persoonlijk
heid van de drager. De
functionaliteit van het
accessoire komt op de
tweede plaats.
Hoe ziet de zonnebril
van 1997 eruit? „Grote
en brede monturen be
palen het beeld van
dit jaar. Vorig jaar
waren het vooral
kleinere glazen, nu
mag het allemaal
wat robuuster",
zegt G. van Enge
len, woordvoerder
bij het zonnebril-
lenmerk Ray Ban.
'Back to the se
venties' dus met
brillen k la Jac
kie Kennedy.
Een duidelijk
Calvin Klein brengt onder meer 'gewone' zonnebrillen met een zeer luxe uit
straling.
voorbeeld hiervan zijn de kunststof
brillen van het Italiaanse modehuis
Moschino. De brillen krijgen door de
associatie met de brilmode uit de jaren
zeventig een extravagant tintje. De
monturen zijn groter en zwaarder dan
vorig jaar. Maar al mogen de brillen een
grove indruk maken, de merken verze
keren dat de brillen 'vederlicht' blijven
om te dragen.
Kunststof is dit jaar sterk in opkomst
en overheerst zelfs in sommige model
len. De kunststof brillen van Marcolin
beantwoorden - volgens het merk -
met hun typische 'street-wear' look aan
de wensen en verlangens van actieve
twintigers en dertigers. Het materiaal
zorgt ervoor dat ze uitermate geschikt
zijn voor fanatieke sportbeoefenaars.
Kunststof wordt ook met name ge
bruikt in de nieuwe collectie van Dolce
en Gabbana. De inspiratiebronnen wa
ren de zonnige atmosfeer van Sicilië en
de Latijnse sensualiteit. „De brillen
zijn een beetje macho," zegt M. Vander-
steen, persvoorlichter bij Dolce en
Gabbana.
Die typering gaat ook op voor de nieu
we collectie van Bausch Lomb. Eén
van de brillen is genoemd naar de laat
ste sportwagen van Porsche - de Box
ster -. Een gestroomlijnde, stoere bril
met glazen die gemaakt zijn van de
kunststof waaruit ook de voorruiten
van vliegtuigen bestaan. De prijs is in
overeenstemming met de auto: 529.
Daarmee is het de duurste
bril uit het rijtje want de rest
schommelt rond de twee
honderd piek.
„Ook gekke brillen mogen
weer," weet van Engelen
van Ray Ban. „Allerlei va
riaties zijn mogelijk: hoe
kig, ovaal, druppel- of
vlindervormig in de
meest opvallende kleu
ren."
Chevignon Glasses
spreekt van 'verleidelij
ke brillen met een knip
oog naar glamour', erg
opvallend en aan
dachttrekkend en
vooral bedoeld voor
'fashion girls'. Een
andere aparte, ge
waagde bril die niet
door de eerste de
waarin duidelijk de wenkbrauwlijn en de
wimpers te herkennen zijn.
De zogenaamde 'wrap around'-look,
een bril die met de ronding van het ge
zicht meeloopt is erg populair, omdat
de doorlopende zijkanten de lichtinval
beperken. Ook het merk Marcolini
houdt sterk rekening met het comfort
van de brillendrager. Een aantal van
zijn modellen zijn voorzien van inge
nieuze neusvleugels.
Omdat ze beweegbaar zijn, passen ze
zich aan aan de vorm van de neus.
Zonde dus om in het haar te dra
gen.
beste gedragen zal
worden, is die van
Jean Paul Gaul-
tier. Hij noemt
zijn vondst 'the
eyes of the lady',
Itah
'beetje
laanst
macho'
uitstmïn,
fe zonneb
billen
van Doh
ee
Gabb,
'ana met een
iDoor Esther Bruis
1 en simpele perspex-
Fn de voet een k1
I lamp te zien.
I'm staaf over de
jachtjes op. Uit
Pjde straalt e
helder licht dat
|ëen krant
DeLibar-L.^
|ookV°Udig' Zi''n
:-staaf
kleine
Toch
gehele le
het geb<
verras:
ecu opengr
gelijkmatig verl
-lamp oogt niet al
werking is
een
t een r
[On werper Edy ten
E? Uult: "De Libar
K f Principe
fehtgeleiding c
Fjassieve staaf zit
Ita'fi^et licht w
[Reflectie via de
VJ e staaf geleid
Berge
werkt
- van opt:
Onderaan
t een refle'
wordt doo
binnem
ar6ke?deie inforrnatie v
2344 of 076-
wil omtrr
kan
naar
t bellen
5-5312272.
-vwi js:
redactie Surplus,
AOr\r\ Kan n
CoJhem'leQactle 5
Einri j 9> "800
'odredactie: Wim van
MB
Breda.
Leest.