Belgische tiener helpt zwarte
immigrante in verloederd Luik
Vliegangst geen
probleem meer
0
0
0
5
i
Ovei
D
Europese Dag van de
Korte Film in Breda
u
0
0
z
ui
Asiel;
DE STEM
FILM
Spontaan
Onthutsend
1
I/)
UJ
DESTEM
Achtergelaten
i i i i
DONDERDAG 5 JUNI 1997 [)l
Jérémie Renier, de Luikse jongen die zijn vader bijstaat in de handel met illegalen, in de aangrijpende Belgische film 'La Promesse
FOTO CONTACT FILM
Door Marjan Mes
.Egp van de,jy,tgesprc>)fen publieksfa
vorieten op het laatste Filmfestival
Rotterdam was La Promesse van de
Belgische filmmakers Jean-Pierre en
Luc Dardenne, twee broers uit Luik,
die sinds 1975 met hun eigen produc
tiebedrijf Derives al meer dan vijftig
sociaal geëngageerde televisiedocu
mentaires hebben gemaakt en twee
speelfilms.
De verrassing van La Promesse, hun der
de speelfilm, is de buitengewoon pak
kende combinatie van authentiek realis
me en een verzonnen dramatisch ver
haal. Hoofdpersoon is een bleke, Luikse
tiener die ongewild verwikkeld raakt in
een hartverscheurend drama rond een
Afrikaanse immigrant.
De verloederde industriestad Luik vormt
het mistroostige decor; een door armoe
de,, yvejkloosheid en uitbuiting van im
migranten getekende stad. De twee
broers kennen de stad en zijn bevolking
door en door en hebben er een inspire
rende haat-liefdeverhouding mee. 'Het
Beiroet van Wallonië' noemen de Dar-
dennes hun stad.
Jean-Pierre (46) en Luc (43) Dardenne
filmen alsof zij de werkelijkheid op he
terdaad betrappen. Voor de camera
creëerden zij tijdens het filmen situaties
waardoor de onbekende acteurs spon
taan konden reageren op toevallige ge
beurtenissen. Hierdoor doet ook het spel
volmaakt natuurlijk aan.
La Promesse vertelt het verhaal van
Igor, moederloze tienerzoon van een va
der, die bezig is zijn eigen sociale ellende
te boven te komen door voor veel dollars
Afrikaanse en Oosteuropese arbeiders
Luik bhrpep te smokkelen. De smoezeli
ge man, Roger, handelt in illegalen en
heeft steeds minder oog voor de mense
lijke gevolgen.
Vlak voor een inval door de arbeidsin
spectie maakt een illegale Afrikaan, die
zich probeert te verbergen, een ernstige
val. Igor kan het niet aanzien en wil de
zwaar gewonde man naar het ziekenhuis
brengen. Maar zijn vader laat de illegaal
uit angst voor de politie gewoon dood
gaan en dwingt zijn zoon om mee te hel
pen met het wegwerken van het lijk.
De warme loyaliteit tussen vader en
zoon, beiden zelf slachtoffer van de so
ciale armoede, komt dan zwaar op de
tocht te staan. Igor, nog te jong om al ge
heel ontspoord te zijn, trekt zich het lot
van de weduwe aan. Hij helpt deze Assi-
ta, een zwarte Afrikaanse vrouw die met
een zieke baby is achtergebleven, om te
vluchten voor zijn agressieve vader, die
de vrouw niet in kennis stelt van de dood
van haar man.
Pas op het station, vlak voor haar ver
trek, vertelt de jongen de vrouw de
waarheid over haar man. Je ziet haar
dan alleen op de rug; een van de aangrij
pende momenten uit deze enerverende,
prachtige film.
Niet eerder zag ik een speelfilm waarin
de gevolgen van sociale armoede en uit
buiting zo aangrijpend gewoon en toch
zo buitengewoon, kleinschalig en toch
dramatisch zo groot, werden neergezet.
De twee Luikse cineasten oordelen niet
over het gedrag van hun personages,
maar laten dat op niet zelden onthutsen
de wijze zien.
Roger wordt levensecht gespeeld door
een 32-jarige theateracteur, die er met
zijn viezige uiterlijk en dikke brillengla
zen uitziet alsof hij zo van de straat is ge
plukt. Een opgefokte scharrelaar, die
zielsveel houdt van zijn zoon en onge
twijfeld ooit heel andere plannen heeft
gehad met zijn leven.
Zoon Igor, de kleine, bleke hoofdper
soon, wordt door de jonge nieuwkomer
Jérémie Renier eveneens uitgebeeld alsof
hij zo uit een Luiks werklozenmilieu is
gestapt. Hij is eigenlijk nog een kind dat
zijn moeder mist, zoals een ontroerende
scène met de wantrouwige Afrikaanse
vrouw laat zien.
Ook deze Afrikaanse immigrante komt
volslagen authentiek over en dat is geen
wonder, want haar rol wordt gespeeld
door een Afrikaanse lerares die nog nooit
eerder in Europa was geweest.
I 'La Promesse' van de broers Jean-Pierre en Luc
Dardenne draait in Chassé Cinema in Breda.
Door Jos Kessels
Wie last heeft van vliegangst zit goed bij Turbulence van Robert
Butler, een actiethriller waarin het luchtruim onveilig gemaakt
wordt door een stuurloos vliegtuig, met als toegift een serie
moordenaar aan boord.
Op kerstavond vertrekt een
Boeing 747 van New York naar
Los Angeles. De weinige passa
giers krijgen gezelschap van en
kele rechercheurs, die twee cri
minelen moeten begeleiden naar
de gevangenis, waaronder de van
seriemoorden verdachte Weaver
(Ray Liotta).
Nog voor het toestel opstijgt heb
ben we ook al kennisgemaakt met
stewardess Teri Halloran (Lau
ren Holly), die met gemengde ge
voelens het luchtruim kiest, om
dat het net uit is met haar vriend.
Voorlopig is alles rustig aan
boord en Teri laat zich het flirte-
rige gedrag van Weaver welge
vallen. Maar er is in alle opzich
ten zwaar weer op komst.
Het gedonder begint als de ande
re gevangene een van de recher
cheurs overmeestert en er links
en rechts slachtoffers vallen. Al
snel staan ook de vliegeniers op
het dodenlijstje. Teri probeert
met Weaver greep te krijgen op
de situatie, maar de stewardess
blijkt zich verkeken te hebben op
de charmes van Weaver, die zich
met zichtbaar genoegen op de
weinige overlevenden stort.
Turbulence is een vakkundig ge
maakte thriller, dat zeker. Aan
vankelijk probeert regisseur Ro
bert Butler de kijker te misleiden
wat betreft het karakter van We
aver. Net als je begint te vrezen
dat er iets moois opbloeit tussen
de stewardess en de gevangene,
toont Weaver zijn ware gezicht.
Vanaf dat moment concentreert
de film zich op de schermutselin
gen tussen het tweetal en de po
gingen van het meisje het vlieg
tuig aan de grond te krijgen.
Ondanks het geëtaleerde kunnen
krijgt Turbulence op den duur
iets roestigs, omdat er steeds
krampachtiger toeren uitgehaald
moeten worden om vliegtuig en
film op het juiste moment aan de
grond te zetten. De stewardess
ontwikkelt zich daarom tot een
'power girl', om er maar iets mo
dieus tegenaan te gooien en de se
riemoordenaar blijkt over méér
levens te beschikken dan het aan
tal doden dat hij gemaakt heeft.
Voor de reiziger met vliegangst is
er één troost: na Turbulence ga je
voortaan met een gerust hart zelf
in de cockpit zitten.
'Turbulence' van Robert Butler draait
in Roxy in Bergen op Zoom, De Ko
ning van Engeland in Hulst, Heuvel
poort in Tilburg.
Lauren Holly in 'Turbulence'.
Van onze filmredactie
Cinematheek Haags Filmhuis heeft een Europese Dag van de
Korte Film georganiseerd waarvan een selectie van negen films
op 12 juni ook in Chassé Cinema in Breda wordt vertoond.
De Haagse cinematheek wil be
trokkenen bij de hectische Eu
ropese discussie, Haagse politici
en diplomaten dus, aanstaande
zondag een ontspannen middag
aanbieden met de vertoning van
een groot aantal korte films.
Het consumeren van zeer korte
speelfilms, experimentele film
pjes en animatiefilms van Euro
pese filmmakers moet het nog
niet geheel vormvaste Euro-ge
voel verstevigen.
Met politiek hebben de filmpjes
gelukkig niets van doen, des te
meer met filmische creativiteit,
fantasie en humor.
Op donderdag 12 juni om 20.00
uur presenteert Chassé Cinema
uit het Haagse programma ne
gen korte films uit tien verschil
lende Europese landen, waaron
der Groovemasters van de Ne
derlander Brian Meijers. Henk
en Hank wonen en werken in de
platenspeler van Dirk. Als de
naald ineens blijft hangen, staat
hun bestaan op het spel.
The Bloody Olive is een apart
soort film noir van tien minuten,
waarin Sam op kerstavond het
geld terug eist dat zijn collega
Werner heeft verduisterd. De
maker is de Belg Vincent Bal.
Tyrone Montgomery was de ma
ker van de met een Oscar be
kroonde Duitse animatiefilm
Quest waarin een pop van zand
op zoek gaat naar water.
Hij ontdekt echter een voor hem
geheel nieuwe wereld van pa
pier, steen en ijzer.
Een dagje strand wordt een lang
getrouwd koppel fataal in het
Britse filmpje Sunny spells van
Tim Holloway. In 35 Aside van
de Ier Damian O'Donnell moet
een elfjarig jongetje naar een
nieuwe school met een vreselijke
schooltas die hij van zijn oma
heeft gekregen.
Een dagje vissen van vader en
zoon wordt niet zo ideaal als het
leek in het slechts een minuut
durende Zweedse filmpje Shit
happens van Peter Ostlund.
Zwaar depressief omdat zijn
vriendinnetje hem heeft verla
ten, steekt een jongeman in de
Finse korte film Micro Time zijn
hoofd in de magnetron.
In het Spaanse filmpje El Gili-
pollas van Victor Garcia Leon
moet er een psychiater aan te
pas komen omdat de jongen
Adan niet anders dan danst en
zingt, omdat hij zich in een mu
sical waant.
Uit Portugal komt Estoria do
gato e da lua van Pedro Serrazi-
na, een poëtische animatiefilm
over een kat en zijn liefde voor
de maan.
Air Fright tenslotte is een komi
sche experimentele film van
acht minuten van de Oostenrij
ker Hubert Sielecki. Een fanta
sie over vliegen: claustrofobie,
plastic eten, droge lucht en een
zaamheid.
1
j
David Lynch, de magiër van o.a. Blue Velvet en Twin P,
vertelt in Lost Highway een onheilspellend, verwart»
moordverhaal, dat je niet lang serieus kunt nemen. Maar
combinatie van hitsige dreiging, droomfantasieën en rtt
muziek levert toch fascinerende momenten op in deze fj
noir. (Cinésol in Breda)
Nanni Moretti speelt in La seconda volta een Italiaanse]
fessor die in de jaren zeventig het slachtoffer werd van
terroristische aanslag van de Rode Brigade. Op straat he
kent hij twaalf jaar later de vrouw (Valeria Bruni Te
die hem toen een kogel door het hoofd schoot en begint h8;
te achtervolgen. Tussen hen komt het tot ontmoetingen, m
niet tot een verlossend gesprek. Beider levens zijn voorgn
verwoest. Een mooi, sober filmdebuut van Mimmo Calopr,
sti. (Chassé Cinema in Breda)
In het ogenschijnlijk terloops gefilmde Conté d'Eté vant
Franse meestercineast Eric Rohmer weet een intelligent
maar passieve jonge intellectueel niet te kiezen tussen fr;
aantrekkelijke, slimme vriendinnen. Het aangename
van hun gesprekken wordt gevormd door de zomerse Bretot
se badplaatsen St. Malo en Dinard. De jeugdige acteurs sps
len volmaakt natuurlijk in deze elegante praatfilm uit des
rie Contes de quatres saisons. (Chassé Cinema in Breda)
Cinema Paradiso vertoont maandag en dinsdag in Cinenu
tueel in Bergen op Zoom en woensdag in City in Roosenc
The people versus Larry Flint van Milos Forman. Een
twee Golden Globes en een Gouden Beer (in Berlijn)
kroonde speelfilm over de Amerikaanse pornokoning Lan
Flint (Woody Harrelson) en diens juridische strijd tegen j
censuur. Courtney. Love speelt zijn drugsverslaafde, aan ail
lijdende vrouw, de biseksuele stripper Althéa.
De maandagavond-klassieker in Chassé Cinema in Breda
op 9 juni Iwan de Verschrikkelijke, het ruim drie uur
de meesterwerk uit 1946 van de Russische regisseur Sergs
Eisenstein. In imposante beelden en met een frappant modsi
ne montage wordt het leven van de Russische tsaar en
onderdanen getoond. Iwan is hier geen gewetenloze bruutt
moordenaar maar een man die verscheurd wordt tussen zi
melancholie en zijn verantwoordelijkheid voor zijn land.
Filmtheater Oosterhout vertoont dit weekeinde drie films
der de noemer De vitaliteit van de jonge Franse film. Sal
Cousin! van de Algerijn Merzak Allouache is een docume
taire-achtige komedie over twee Algerijnse neven in Pai
In En avoir van Laetitia Masson droomt een meisje uit
visfabriek van een zangcarrière en een jonge bouwvakki
over een loopbaan als voetballer. Chacun cherche son chi
van Cédric Klapisch is een kostelijk portret van de
Bastille-buurt.
BERGEN OP ZOOM
Cinemactueel 1-2-3 - Karakter - The Saint - Space Jam - Pinokkio-lii|
Liar-the English Patient
Cinema Paradiso - The people vs Larry Flynt
Roxy 1 - The Fifth Element - Tom Jerry
Roxy 2 - All Stars - Turbulence
BREDA
Grand - Liar Liar (a.I)
Mignon-TheSaint (12 j)
Cinesol 1 - Dante's Peak (12 j) - Lost Highway (16 j)
Cinesol 2-Karakter(12j)
Cinesol 3 - Beavis and Butt-Head do America (12 j)
Casino 1 - The Fifth Element -101 Dalmatiërs
Casino 2 - geen voorstelling
Casino 3 - All Stars - The English Patient
Casino 4 - geen voorstelling
Chassé Cinema - Basquiat - Conté d'Eté - La Promesse - La séconde vo!|
ta - lyyan de Verschrikkelijke
GEERTRUIDENBERG
Centraal 1 2 - Dante's Peak (12 j) - All Stars - Liar Liar (a.l)
GOES
Grand Theater - The Saint - Tom Jerry
Podium't Beest - Breaking the Waves
HULST
Koning van Engeland - The Saint - - Dante's Peak - All Stars -101 Di)|
matiers - The Fifth Element - Turbulence - Donnie Brasco - Liar Liar
MIDDELBURG
Cinema - The English Patient - Big night - West Side Story
OOSTERHOUT
Filmtheater - Salut Cousin - En Avoir (ou pas) - Chacun cherche son du'|
ROOSENDAAL
City 1-2-3 - All Stars -101 Dalmatiers - Liar Liar - Dante's Peak
Cinema Paradiso - The people vs Larry Flynt
TILBURG
Heuvelpoort 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - Turbulence - The English Patient-1:j
Saint - All Stars - Dante's Peak - Klokkenluider van de Notre Dame -D*|
Fifth Element
Cinecitta 1 - Karakter - Lost Highway
Cinecitta 2 - The Crucible - Kolya
Cinecitta 3 - Shine - Donnie Brasco
Midi -101 Dalmatiers - Liar Liar
Filmtheater Louis - Gabbeh - Othello - Looking for Richard
VLISSINGEN
Alhambra Theater - All Stars - Liar Liar -
Brasco - Turbulence -101 Dalmatiers
Door Hans Rooseboom
De centrale allee van Prinsen-
bos de as van het dorp vol op
drift geraakt menselijk leed, is
een Boulevard of broken dre-
ams. Wie Prinsenbos binnen
rijdt, rijdt een andere wereld
binnen. Misschien is dit wel de
wereld: terzijde van de be
woonde Nederlandse wereld
vertegenwoordigen 900 ont
wortelde levens alle windstre
ken van de aarde.
OC Prinsenbos is het Opvang
Centrum Prinsenbos. Het is één
van de dertien centra voor asiel
zoekers in Nederland. Prinsen
bos ligt in de stilte tussen Gilze
en Chaam. De bewoners vertoe
ven in tientallen voormalige mi
litaire gebouwen verspreid in
het bos.
Een bos vol mannen, vrouwen en
kinderen, te voet en op de fiets.
Bejaarde mannen schuifelen
langs. Ze kunnen nauwelijks lo
pen en moeten dus een wel erg
dringende reden hebben om
maanden in dit nergenshuizen te
bivakkeren, met bovendien het
risico teruggestuurd te worden.
Hetzelfde geldt voor de moeders
met zuigelingen of peuters op
hun rug.
„Een storm van oorlog en geweld
woedt over de wereld. Voor de
wind vluchten mensen in horden
naar beschutte oorden. In de La
ge Landen dwarrelen vluchtelin
gen, buiten de zuigkracht van
die onterende storm neer, om on
der de adem van Erasmus de
menselijke waardigheid weer
beschermd te weten."
Aldus de folder Voor de wind
van de Tilburgse Kunststichting.
Hoezo een Kunststichting in dit
verband? Om de volgende reden:
„Aan de poort van OC Prinsen
bos in Gilze meldden zich met
enige regelmaat, verscholen in
het uit alle windstreken bij een-
gestroomde kleurrijke gezel
schap, kunstenaars met in de
hand slechts stille getuigen van
achtergelaten oeuvres."
De folder Voor de wind wil de de
aandacht vestigen op de gelijk
namige tentoonstelling in Ge
bouw 11 van OC Prinsenbos. De
tentoonstelling biedt werk van
kunstenaars uit Iran, Irak, Pa
lestina en Georgië. Het zijn
Ahmad Al Nabolsky (Palestina,
1952), Abir Al Khateb (Irak,
1967), Alia Joy (Irak, 1956), Zura
Kalanda (Georgië, 1953), Ali Re-
za Siddighi (Iran, 1967) en Raid
Houby (Irak, 1963), allen man-
The Fifth Element - Donml
ANTWERPEN
Metropolis
Zaal 1 - 22.30 uur Fierce Creatures
20.00 uur Karakter
14.30 en 17.00 uur Space Jam
Zaal 2 - 14.30,17.00 en 20.00 uur The Evening Star
22.30 uur The Empire strikes back
Zaal 3 -14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Michael
Zaal 4 -14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Dante's Peak
Zaal 5 -14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur The fifth element
Zaal 6 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Donnie Brasco
Zaal 7 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Gaston's War
Zaal 8 -14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Absolute power
Zaal 9 -14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Devil's Own
Zaal 10 -14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Return of the Jedi
Zaal 11 -14.30,17.00, 20.00 en 22.00 uur Gridlock'd
Zaal 12 - 14.30,17.00 en 20.00 uur 101 Dalmatiërs, 22.30 uur Sleepers
Zaal 13 -14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Turbulence
Zaal 14 -14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Hamlet
Zaal 15 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Killer
Zaal 16 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Smilla's Sense of Snow
Zaal 17-14.30,17.00 uur Matilda
22.30 uur Bordello of blood
20.00 uur One Fine Day
Zaal 18-20.00 uur Shine
14.30 en 22.30 uur The English Patient
Zaal 19 - 14.30,20.00 en 22.30 uur Ransom
17.00 uur The English Patient
Zaal 20 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Romeo and Juliet
Zaal 21 -14.30 en 17.00 uur 101 Dalmatiërs
22.45 uur Two Days in the valley
20.00 uur the English Patient
Zaal 22 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Jerry Maguire
Zaal 23 - 14.30 uur Leopard Son
17.00 uur Star Wars
20.00 en 22.30 uur Unforgettable
Zaal 24 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur The Fan
Voor aanvangstijden van films in de bioscopen in de regio verwijzen* I
u naar de dagklapper in het regiokatern.
Door Frits de Coninck
Iedereen schept zich een eigen wei
heid. Dat is niet het bijzondere pi
van de kunstenaar. In alles wat wi
lijk nauwkeurig en onpartijdig pi
vast te leggen, klinkt ons eigen
door. Ook al zouden we anders
Maar een goede fotograaf wil niet e
ders. Hij wil ons altijd zijn eigen vei
de werkelijkheid tonenEssentieel i
hij doet is juist het opladen van eer
werkelijkheid met een bijzondere b
eis. Zien wat een ander niet ziet,
naar hetzelfde tafereel.
Vincent Mentzel, sinds 1973 als fc
verbonden aan NRC Handelsblad
in die zin altijd zijn eigen nieuws,
zen die hij maakt, zijn zijn reizen,
laat zien zijn zijn ervaringen via
via zijn selectie. Zijn foto's hebt
losgemaakt van het krantenartike
een eigen medium geworden. Op c
suele manier een persoonlijk beek
werkelijkheid vastleggen en daarr
slag doen dat op een manier die
woord voorbij gaat.
De foto's die Mentzel in De Beyerr
da laat zien, zijn van die feitelijl
traties met een heel eigen bedoel
zijn concrete, niet geënsceneerde
tenissen die ieder zou kunnen ziei
wil kijken. Ze spelen zich af in Cl
sen 1973 en 1996. Mentzel is dar
len geweest en zijn foto's laten vo
dat hij het land kent en iets van d(
begrijpt. De foto's beslaan een per
grote veranderingen in de Chinesi
leving. Van Mao Zedong naar De
Ping, dat betekent van het do
communisme met zijn culturele
naar de Realpolitik in het China
daag.
Mentzel brengt iets van die veran
beeld in zijn fotos van de straat,
de steppen van Mongolië. Een vai
ste fotos is die van een landbouwc
in Shangi uit 1973. Mao Zedong
de grote leider en belichaming
communistische ideaal. Op de foti
zien in een afbeelding aan een i
een gelukkige, stralende boer e
Zij met een bussel van een af anc
in de stevige armen, hij met het r<
