Extra geld voor opvang van kinderen Chira electo oorlo Turks Belastingdienst opent kantoren bij bedrijven Technolease vaker gebruikt dan gedacht Horeca-protest fjuT 'Marshall-plan versnelde Amerikanisering' Europees zuivelbeleid blijft toekomstmuziek de stem de stem de stem 6This is not America! BINNENLAND Meer buitenschoolse plaatsen CDA wil 40 procent vrouwen op kieslijst Reserves DNB groeien door herwaardering goudvoorraad 1R E CA p D V COMMENTAAR PvdA blijft tegen verplichte concurrentie streekvervoer Verkiezingen toch op 6 mei Na vijftig jaar BINNENLAND KORT Helft Nederlanders wil anti-geweldchip 4M-zaak wankelt door uitspraak Hof Kouwenaar wint VSB Poëzieprijs 1997 Medisch specialisten woedend Hogescholen heffen 44 opleidingen op President 4begr WOENSDAG 28 MEI 1997 A4 Van onze Haagse redactie Den Haag - De belasting dienst opent volgend jaar in februari en maart op proef enkele kantoortjes op grote bedrijventerreinen. Daar kunnen werknemers terecht met al hun vragen over het belastingformulier. Daar naast wordt vanaf september de belastingtelefoon vier avonden per week openge steld voor vragen van parti culieren. Dat verklaarde directeur-gene raal der belastingen J.van Lunte- ren gisteren tijdens de presenta tie van het jaarverslag over 1996. De maatregelen passen bij de slo gan waarmee de belastingdienst sinds enige tijd naar buiten treedt: 'Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker.' Een op de drie Nederlanders vindt het aangiftebiljet nog steeds 'ingewikkeld, onbegrijpe lijk en onoverzichtelijk'. Ruim veertig procent besteedt daarom de klus uit. Van Lunteren zei gis teren 'niet blij' te worden van die percentages. „Het is een pro bleem dat niet op te lossen is. Aan de andere kant heb ik nog nooit een belastingformulier gezien dat eenvoudiger is dan dat van Ne derland." Vorig jaar steeg het aantal belas tingplichtigen in Nederland met bijna zes procent. Volgens de be lastingdienst komt dat omdat meer mensen aan het werk zijn gegaan. Daarnaast is de dienst actiever in het opsporen van nieuwe belastingplichtigen. Steeds meer mensen doen hun aangifte via de computer. Vorig jaar kwamen er 380.000 aangif ten binnen per floppy of modem; dit jaar is dat aantal gestegen tot 700.000. De belastingdienst voert elk jaar een landelijke actie tegen fraude. In 1996 was de speelautomaten- branche het doelwit. Bij de 800 exploitanten en 27.000 bedrijven waar automaten staan vonden extra omzetcontroles plaats. De omzet (1,8 miljard) steeg daar door met 30 procent ten opzichte van de geschatte omzet (1,45 mil jard). De Douane en de Fiscale Inlich tingen en Opsporingsdienst (FI OD) onderschepten in 1996 veel meer drugtransporten (2.027 te gen 1.458 in 1995). Hoewel het aantal vangsten dus sterk steeg, daalde het aantal inbeslaggeno- men kilo's drugs. „We signaleren dat er veel minder gebruik wordt gemaakt van containers. De par tijen zijn kleiner", verklaarde Van Lunteren. Daarnaast lijken drugsmokkelaars hun routes steeds meer te verleggen. Steeds meer drugs komen via de Oost zeehavens Europa binnen en vervolgens via Duitsland de Ne derlandse grens over. Aan die grens wordt niet meer gecontro leerd. Vorig jaar kwamen er veel meer belastingen binnen dan aanvan kelijk was geraamd. Was de ra ming nog 159,9 miljard, uitein delijk kwam er ruim vier miljard gulden meer binnen. Vooral de opbrengst aan omzet- en ven nootschapsbelasting was hoger dan verwacht. Den Haag (anp) - Het kabinet trekt volgend jaar 40 miljoen uit voor buitenschoolse opvang voor kinderen van vier tot veertien jaar. Het jaar erop komt daar 60 miljoen bij. In het derde jaar loopt het bedrag op tot 160 miljoen gulden. Het ministerie van Sociale Zaken heeft dat gisteren bevestigd. Vooral minister Melkert van So ciale Zaken en minister Borst van VWS hebben er in het kabinet op aangedrongen extra geld vrij te maken voor buitenschoolse op vang. Zij vinden dat ouders niet gedwongen mogen worden hun baan op te zeggen bij gebrek aan opvangmogelijkheden. Voor kinderen tussen de vier en de veertien zijn nu maar 14.000 opvangplaatsen beschikbaar. Door de extra bijdrage kan dat aantal uiteindelijk oplopen met circa 50.000. Het vrouwenadvies bureau Arachne berekende vorig Den Haag (anp) - Veertig procent van de kandidaten van het CDA voor de Twee de-Kamerverkiezingen van mei volgend jaar moet van het vrouwelijk geslacht zijn. Dat zegt CDA-voorzitter Helgers in een vraaggesprek met het partij orgaan CD/Ac- tueel. Helgers komt hiermee tege moet aan een wens van het CDA-Vrouwenberaad. „Ik ben het daarmee eens", zegt hij in het interview. „Ik zou het zeer betreuren als de Tweede-Kamerfractie straks minder dan 40 procent vrou wen telt." Wil het CDA aan het verlan gen van zijn voorzitter vol doen, dan zal er stevig gese lecteerd moeten worden in het huidige aanbod. Van de 347 namen op de zogeheten 'groslijst' behoren er 101 toe aan vrouwen. Dat is minder dan 30 procent. jaar dat er 93.000 opvangplaat sen bij moeten komen. Een werkgroep waarin de depar tementen van Sociale Zaken, On derwijs, Binnenlandse Zaken en VWS zijn vertegenwoordigd, be kijkt hoe het geld het beste kan worden verdeeld over gemeenten en onderwijsinstellingen. De werkgroep komt binnenkort met een advies. FNV De FNV reageert terughoudend. Uit overleg met de werkgroep heeft de FNV begrepen dat het ministerie er op aan stuurt dat sociale partners uiteindelijk in CAO's afspraken maken over buitenschoolse opvang. „Dan blijven er hele groepen van ver stoken. Je ziet nu ook dat de kin deropvangregelingen voor men sen zonder regulier werk of zon der baan verslechteren. De over heid moet buitenschoolse opvang gewoon voor iedereen regelen", aldus een woordvoerder. Het FNV-bestuur besloot maan dag dat de bonden de nadruk leg gen op verbetering van kinderop vangregelingen voor kinderen tussen de nul en vier jaar. Op ba sis van eigen onderzoek stelt de vakcentrale dat er voor 60 pro cent van de werknemers een of andere afspraak over kinderop vang is. Minder dan tweederde daarvan regelt concreet dat be drijven kindplaatsen kopen of huren. Vaak zijn er dan nog wachtlijsten of is de kinderop vang alleen beschikbaar als de vrouw onder de CAO valt. Experiment Bij 20 procent gaat het alleen maar over onderzoek naar de be hoefte aan kinderopvang of een experiment. In grote CAO's zoals het die voor uitzendkrachten, het levensmiddelenbedrijf, de land bouw en visserij zijn nog hele maal geen afspraken. Den Haag (anp) - De technolease-constructie is niet alleen toe gepast tussen Fokker en Philips en de Rabobank. Tenminste vijf andere ondernemingen hebben toestemming gekregen hun technologische kennis te verkopen aan een bank om die vervol gens terug te huren. Minister Zalm van Financiën heeft dat enkele weken geleden verklaard in een vertrouwelijk overleg met de Tweede Kamer. Behalve een zaak uit 1987 was tot Den Haag (anp) - Een herwaar dering van de goudvoorraad in 1998 of uiterlijk in 1999 voegt vijf tot zes miljard gulden toe aan de reserves van De Nederlandsche Bank. Die becijfering maakte mi nister Zalm van Financiën giste ren in de Tweede Kamer. De maatregel past in het beleid van de Europese Unie om de goudvoorraden marktconform te waarderen. Uitgangspunt bij de ze herwaarderingsoperatie is de waarde van het edelmetaal in de afgelopen drie jaar min 30 pro cent. Minister Zalm is van mening dat de boekwinst niet mag worden gebruikt om het begrotingstekort te dichten, zoals in Duitsland wordt voorgesteld. Met de boek winst gaat De Nederlandsche Bank beleggen. I j—j* 2 'I* Zo'n driehonderd werknemers uit de horeca-branche demonstreerden gisteren in Eindhoven omdat het CAO-overleg voor die sector op niets is uitgelopen. FNV-leider Stekelenburg gaf het startsein voor uitgebreide acties overal in het land. foto anp Door Bas de Vries Den Haag - Wim Mateman zingt het uit in de wandelgan gen van de Tweede Kamer: „This is not America!" Het CD A-Kamerlid laat zich alleen fouilleren door Nederlandse veiligheidsagenten, als de Amerikanen dat maar weten. Het inmiddels befaamde 'Oranje gevoel' van Mateman speelt weer op: „Wij moeten de baas blijven in eigen land. De Nederlandse vlag in top, we zijn toch al zo'n klein land." Maar wat gaat er nou precies ge beuren als Mateman vandaag toch door een Amerikaanse 'go rilla' (een aanduiding van de SP'er Poppe) voor het Kamerge bouw wordt aangehouden? Gaat hij dan met de Secret Service op de vuist? Zo'n vaart zal het ge lukkig niet lopen; Mateman laat zelfs het hele Clinton-bezoek aan zich voorbij gaan. „Ik zit de ko mende dagen in Luxemburg", meldt hij met enige trots. „Ik leid de Nederlandse delegatie bij de Navo-assemblee. Het CDA-Kamerlid is niet de eni ge parlementariër die met afgrij zen de veiligheidsmaatregelen rond de 'inval' van de Ameri kaanse president bekijkt. Een fregat voor de kust, alle verloven bij de politie ingetrokken, een flink eind lopen naar je auto om dat de parkeergarages zijn geslo ten, is dat nou echt wel nodig? WD-leider Bolkestein kondigde gisteren in een ochtendkrant al vast aan dat hij rechtsomkeert maakt als blijkt dat de Amerika nen de controle bij de ingang van de Ridderzaal hebben overgeno men. Het bezoek van premier Netanyahu, toen zelfs premier Kok werd gesommeerd een alter natieve route te nemen naar zijn werkplek, dat was voor vele Ka- nu toe slechts van Philips (in 1993) en Fokker (in 1994) bekend dat zij toestemming hadden ge kregen voor een technolease-deal met de Rabobank. Nedlloyd zag in 1994 een aanvraag niet geho noreerd. Naar nu blijkt, is de constructie dus aanmerkelijk vaker toege past. Volgens een ingewijde, die geen namen van bedrijven wil noemen, gaat het om grote ken nisintensieve ondernemingen. Dat er meer bedrijven toestem ming hebben gekregen werpt een nieuw licht op de kwestie. Brus sel onderzoekt de gang van zaken rond de technolease momenteel, omdat het vermoeden bestaat dat er op deze manier op een niet toe gestane wijze staatssteun bij Phi lips en Fokker terecht gekomen zou zijn. Dat tenminste vijf ande re ondernemingen de constructie hebben toegepast, duidt erop dat er toch sprake was van een alge mene regeling om technologische kennis te gelde te maken en niet van staatssteun langs fiscale weg. Technolease is een fiscale con structie waarbij een onderne ming haar technologische kennis verkoopt aan een bank. Het be drijf krijgt daardoor de beschik king over contanten en de bank kan de investering in mindering brengen op de winst, waardoor een belastingvoordeel ontstaat. Vandaag overhandigt premier Kok een boek, 'De vrijheid in beeld', aan president Clinton. Dat boek is geschreven door de Ros- malense historicus Mare Dierikx en gaat over de geschiedenis van de Marshall-hulp. Door Jan Meulemeesters „DE STICHTING Viering 50 jaar Marshall plan wilde de overhandiging van een boek over dat plan tot hoogtepunt maken van het bezoek van de Amerikaanse president. Maar pas in fe bruari stapte men naar de SDU-uitgeverij in Den Haag met de vraag of iemand zo'n boek vóór 28 mei kon schrijven. Bij de SDU kenden ze mij van een biografie van Anthony Fokker" vertelt Mare Dierikx over de voorgeschiedenis. Dierikx heeft een eigen bureau voor 'historisch onderzoek in opdracht', Scriptura genaamd. Een boek schrijven in zeven weken is uiteraard een superhaastklus, maar met veel nachtelijk spit- en tikwerk is het de Rosmalenaar toch op het nippertje gelukt. Het boek bevat vele fraaie plaatjes, maar de nadruk ligt toch op de tekst. „De rode draad is dat de Marshall-hulp de Amerikanisering van Nederland in een stroomversnelling heeft ge bracht. Niet alleen door de directe hulp maar vooral door 'technisch assistentie': 1300 voor aanstaande Nederlanders mochten op studie reis naar Amerika om daar de Amerikaanse Mare Dierikx toont typerende plaatjes uit het boek: aan de ene kant het vrijheids beeld, aan de andere kant een molen. foto brabants dagblad productiemethoden te leren. Zij versterkten het beeld van de VS als het ideaal, als een uto pie, waar alles groter, beter en mooier zou zijn." De fascinatie voor Amerika bleek het duide lijkst in de bioscoop: in 1946 kwamen er 85 mil joen bezoekers Amerikaanse beelden opslor pen, er was zelfs een zwarte markt voor bio scoop-kaartjes, vermeldt Dierikx in zijn boek. Er is trouwens een prachtige verklaring waar- Den Haag - De PvdA-fractie in de Tweede Kamer voelt nog altijd niets voor verplichte concurren tie in het stads- en streekvervoer. Herhaaldelijk coalitieberaad gis teren, waarbij behalve WD-mi- nister Jorritsma ook PvdA-frac- tievoorzitter Wallage aanwezig was, leidde niet tot een oplossing van het conflict. WD en D66 vermoeden achter de opstelling van de PvdA een bre dere, ideologisch bepaalde weer zin tegen marktwerking. Het conflict draait om de vraag of provincies en grote gemeenten moeten worden gedwongen om vóór 2003 zo'n 35 procent van het openbaar vervoer aan te beste den. PvdA, CDA, RPF, SGP en ook de provincies voelen meer voor experimenten, om te kijken of er in de praktijk geen buslijnen worden geschrapt. Van onze Haagse redactie Den Haag - De Tweede Ka mer-verkiezingen worden vol gend jaar toch op 6 mei ge houden. CDA en WD willen de verkiezingen vervroegen naar 22 april, maar krijgen geen steun van een meerder heid in de Kamer. Dat bleek gisteren tijdens het Kamerdebat over de kieswet. De woordvoerders Te Veldhuis (WD) en Mateman (CDA) her haalden hun pleidooi om de ver kiezingsdatum te wijzigen. Vol gens de fracties komen de verkie zingen op 6 mei slecht uit. Ze ver wachten dat veel mensen in die week op vakantie zijn. Bovendien lenen de dagen voorafgaand aan 6 mei, koninginnedag, dodenher denking en bevrijdingsdag, zich niet of niet goed voor de campag nes van de partijen, aldus de fracties. Volgens staatssecretaris Kohn- stamm (Binnenlandse Zaken) le vert 6 mei geen grote problemen op voor de kiezers. ONTVANGERS PAST dankbaarheid. Vandaar dat het zinvol is na vijftio jaar erkentelijk stil te staan bij de twaalf miljard dollar Marshallhulp die de Verenigde Staten na de Tweede Wereldoorlog aan West-Europa geschonken heeft. Historisch onderzoek heeft intussen voldoende duidelijk gemaakt dat het niet alleen altruïsme was van president Truman, het plan diende ook het politiek en economisch eigenbelang van de Amerikanen. Op deze wijze kon - en zoals naderhand gebleken is met succes - gepoogd worden een dam op te werpen voor het communisme in West-Europa En ook voor de Amerikaanse industrie was een nieuw afzetgebied meer dan welkom. Het humanitaire karakter van de hulp kan echter al lerminst ontkend worden. De zo geteisterde bevolking van West-Euro pa werd na de verschrikkingen van 1939-1945 niet alleen financieel de helpende hand geboden, maar ook psychologisch. Zonder de geldelij ke en emotionele steun van de Marshallhulp zou de wederopbouw nooit zo snel en voorspoedig hebben kunnen verlopen. De West-Euro- pese welvaart is voor een groot deel te danken aan dit plan. Het waarlijk humanitaire karakter van de steun blijkt ook nog uit wat anders. Voor de eerste keer in de wereldgeschiedenis bleek een over winnaar bereid de overwonnene, die zelf de aanstichter geweest was van alle ellende, weer op de been te helpen. Dat dit ook uit politieke en economische motieven gebeurde, mag waar zijn, maar telt minder dan het belangrijke vergevingsgezinde gebaar. Hoe positief de Marshallhulp uitgewerkt heeft, is na de val van de Ber- lijnse Muur opnieuw duidelijk geworden. De armoe en de achterstand in de landen van het vroegere Warschaupact zijn niet alleen een ge volg van het communistische systeem, ze zijn evenzeer te wijten aan het ontbreken van een naoorlogse investerings- en wederopbouwim- puls. Dat daarbij de voormalige Sovjet Unie een exact even groot be drag van twaalf miljard dollar geroofd heeft uit de vroegere satelliet staten, heeft de situatie slechts verergerd. Na november 1989 is er met regelmaat gepleit voor een nieuw Marshall plan. Ditmaal ten behoeve van Midden- en Oost-Europa. De argumen ten waren van dezelfde soort als in 1947: de afzetmarkt vergroten, een dam opwerpen tegen ondemocratische krachten en medemenselijk heid. Ze bleken nog altijd hun geldigheid behouden te hebben. Toch is er, ondanks alle westerse investeringen in de vroegere Sovjet invloedsfeer, nimmer iets gekomen van een centraal opgezet, groot schalig plan. Er was, anders dan indertijd bij Truman, niemand die met visie voorop durfde te gaan. Jammer èn gevaarlijk. Misschien dat de herdenking van de meest briljante buitenlands-politieke actie die het Marshallplan betekend heeft, de Westerse staatshoofden en regerings leiders nog tot inkeer weet te brengen. merleden eens maar nooit weer. Ook de PvdA'er Rehwinkel voelt weinig voor een herhaling van vorige maand. „Ik heb steeds ge zegd dat ik er vanuit ga dat er voor Clinton gepaste veiligheids maatregelen worden genomen. Israëli's die zelf een poortje neer zetten, dat noem ik niet gepast. Maar je hoort mij niet roepen dat ik mij niet laat fouilleren door Amerikanen." Het WD-Kamerlid Cherribi vindt het zelfs 'kleinzielig', al die commotie rond de veilig heidsmaatregelen. „Als je de consequenties niet wilt aan vaarden, dan moet je zo'n man als Clinton gewoon niet uitnodi gen." om Nederland in verhouding meer Marshall hulp kreeg dan andere landen. Amerikaanse gezanten waren zo gecharmeerd van de ont vangst in Rome dat ze daar een dag langer ble ven dan gepland. Zodoende kwamen ze niet op zaterdag maar op zondag in Den Haag aan, waar premier Drees hen in zijn rijtjeshuis in de Beeklaan tracteerde op koffie met droge koek jes. Dat zou de gezanten zo'n indruk van armoe hebben gegeven dat Nederland bovenaan de lijst van de hulp kwam. „Veel van de Marshall-hulp werd omgezet in vliegtuigen voor de KLM, wat indirect leidde tot het eerste ernstige conflict in 1956. Ameri ka voelde niets voor landingsrechten voor de KLM, zodat Nederland zelfs weigerde een vriendschapsverdrag te ondertekenen. In de zestiger jaren werd kritiek op de VS dominant door kritische beelden uit Amerika zelf, bij voorbeeld over de Vietnam-oorlog. Gek genoeg stopte dat de Amerikanisering nauwelijks: in die tijd waren de Nederlanders al de grootste investeerders in de VS. Pas in 1990 haalden de Amerikanen het investeringsniveau van Ne derland in de VS uit 1980", becijferde de Ros- malenaar. „De mate van Amerikanisering was ook heel goed af te lezen aan de hoeveelheid Ameri kaanse series op tv. Via die beelden kennen veel Nederlanders beter de Amerikaanse ju ryrechtspraak dan hun eigen rechtsysteem. Ik zou niet graag de mensen de kost geven die als ze voor de kantonrechter moeten ver schijnen, zich afvragen waar de jury zit", lacht hij. Hilversum - Bijna de helft (44 procent) van de Nederlanders is voor invoer van een zogeheten geweldchip voor televisietoestel len. Daarmee kan een tv-toestel zo worden afgesteld dat pro gramma's waarin geweld voorkomt niet te zien zijn. Dat blijkt uit een enquête van de KRO die is uitgevoerd door de Dienst Kijk- en Luisteronderzoek. De omroep heeft de resultaten van het onder zoek gisteren overhandigd aan staatssecretaris Nuis (OCW). De Tweede Kamer praat deze week over geweld op de televisie. Arnhem - De uitspraak die het Europese Hof in Straatsburg on langs heeft' gedaan inzake anonieme politie-getuigen kan niet zonder gevolgen blijven voor de zogeheten 4M-zaak, waarin het draait om een groot Turks heroïnenetwerk. Ook in die zaak is een belangrijk deel van het bewijs geleverd door anoniem gebleven politiemensen. De advocaten van de hoofdverdachten in de 4M-zaak (vernoemd naar de spil van de organisatie, de familie M.) betoogden gisteren voor het gerechtshof in Arnhem dat het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk verklaard moet worden. Doet het hof dat niet, dan zouden de verklaringen van de anonimi buiten het bewijs moeten blijven. Amsterdam - Gerrit Kouwenaar heeft met zijn bundel 'De tijd staat open' de VSB Poëzieprijs 1997 gewonnen. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van 50.000 gulden. De prijs is bestemd voor de beste Nederlandse poëziebundel die in het jaar voor de uitreiking in boekvorm is gepubliceerd. Voor de prijs waren ze ven bundels genomineerd. De prijs wordt op 10 juni in Amster dam uitgereikt. Den Haag - Het wetsvoorstel Integratie medisch specialistische zorg komt neer op een onteigeningswet, op gedeeltelijke nationa lisatie van de zorg. Die geharnaste taal sprak gisteren voorzitter Kingma van de Orde van medisch specialisten (OMS) tijdens een hoorzitting van de Kamercommissie Volksgezondheid. Hij waar schuwde voor 'Engelse toestanden', waaronder langere wachtlijs ten, als het voorstel ongewijzigd wordt aangenomen. Het voorstel maakt het volgens de OMS onmogelijk dat specialisten zelfstan dig ondernemer blijven. Kingma herhaalde dat zijn organisatie met een miljardenclaim bij de overheid zal komen als het voorstel wet wordt. In die claim zit een bedrag van 2,5 miljard aan good will die verloren gaat doordat de specialist zijn bedrijf niet meer kan verkopen. Den Haag - Er verdwijnen 44 opleidingen in het hoger beroeps onderwijs. Het gaat om opleidingen die door andere hogescholen werden beschouwd als oneerlijke concurrentie. Elf hogescholen zijn jaren geleden begonnen met opleidingen waarvan de vlag in feite de lading niet dekte. Om de afnemende belangstelling van studenten te compenseren bood een aantal le rarenopleidingen bijvoorbeeld programma's aan met tal van 'leu ke' vakken op het gebied van journalistiek en marketing. Van de 76 vrije opleidingen zullen er 44 verdwijnen, zo zijn de be trokken hogescholen met Ritzen overeengekomen. Zeventien op leidingen worden geïntegreerd in bestaande opleidingen, dertien worden een nieuwe, zelfstandige opleiding. Van onze verslaggever Middelburg - De Europese lidstaten blijven het oneens over te' toekomstig zuivelbeleid na de eeuwwisseling in Europa. Dein- formele driedaagse landbouwtop in Zeeland heeft aan die si tuatie weinig veranderd. Dat bleek tijdens gisteren een persconferentie in Middelburg waar de Nederlandse landbouw minister Van Aartsen samen met de Europese landbouwcommissa ris Fischler conclusies trokken uit de werkvergadering. Die vergadering was informeel, dus besluiten vielen er niet te ver wachten. Over vragen als moet het melkquotum straks worden afgeschaft of juist verhoogd, den ken de ministera nog heel ver schillend, liet minister Van Aart sen weten. „Maar het is heel dat de discussie nu al wordt f voerd, want hoe sneller we - zijn, hoe sneller onze boerend® kunnen gaan voorbereiden." Commissaris Fischler voc echter een lange behandeld voordat er een afgerond voor ligt. „Voor geen enkel idee is belangrijke meerderheid in raad, dit kan dus heel veel gaan kosten," aldus Fischler. jÜnshasa/Kaapstad (rtr/dpa) pe Zuid-Afrikaanse president Mandela heeft de nieuwe Congo lese president Kabila gisteren, twee dagen voor diens officiële inauguratie, verrassend in be scherming genomen tegen de kri tiek die vooral westerse landen op zijn bewind hebben. Hij zei dat Kabila door de wes terse regeringen 'als een duivel wordt afgeschilderd' zonder dat iemand zijn verdiensten erkent. Mandela verdedigde Kabila's be sluit om alle politieke activiteiten te verbieden, terwijl hij voor de Door Wilko Voordouw Parijs - De Franse president Ja noten gisteravond opgeroepen o voor een 'samenleving van vrijh heb uw boodschap naar aanlei verkiezingen begrepen'. De Franse president beloofde meer dialoog en een echte 'gelijk heid van kansen'. Hij loofde de maandag teruggetreden premier Juppé. „Hij heeft er alles aan ge daan om Frankrijk weer op de rails te zetten. De dag komt dat u het met mij eens zult zijn." Hij wees in zijn toespraak op plechtige toon de plannen van de socialisten af en vroeg de Fransen om komende zondag vooral te gaan stemmen. Met de zin 'Wenst u de socialistische ideeën van gis teren weer in het zadel te bren gen?' dramatiseerde hij de tweede ronde van de Kamerverkiezin gen, die zondag wordt gehouden. In de eerste ronde won het linkse kamp. De kans is groot dat die keuze zondag door de Franse kie zers wordt bevestigd. Nu zijn trouwe generaal Alain Juppé in het stof heeft gebeten, is Chirac vastbesloten om zijn troepen zelf naar de overwinning te leiden. Chirac is dus op het electorale oorlogspad. Zijn toespraak werd uitgezonden op drie Franse tele visiezenders en enkele radiosta tions. „Ik stel u een andere weg voor (dan thuisblijven of socialisten stemmen, WV). Een moderne en humane weg, die de kansen en belangen van Frankrijk garan deert." Chirac verklaarde dat in de komende jaren de belastingen omlaag moeten, dat het individu in vri jheid moet kunnen onderne men in een land met 'een sociaal model dat het hoofd biedt aan de mondialisering van de economie'. Volgens Chirac moet Frankrijk met één mond spreken bij de Eu ropese eenwording. „Die moeten we niet in de waagschaal stel len." De Franse president meen de verder dat een grote economi sche groei, verlaging van belas- Door Peter-Paul van Vugt Voor de Turkse legerleiding staa als een paal boven water: de fr mentalistische premier Erbakan het veld ruimen, hoe eerder hoe 1 Al sinds hij elf maanden geleden a macht kwam, zijn de militairen - di beschouwen als de beschermers va seculiere Turkije - hevig verontrust de manier waarop Erbakan bezig politieke erfenis van Atatürk, de g legger van de moderne Turkse sta verkwanselen. De sluipende islamis van het land moet in de ogen van de tairen en de seculiere bovenlaag ve bevolking een halt worden toegero De grote vraag is alleen: hoe? Erbakan wegpesten schijnt niet ec lukken. Sinds begin dit jaar is de leg bezig het leven van de premier zo mogelijk te maken. Eind februari wei gedwongen een dictaat van 18 punt accepteren waarin hij toezegde, ma gelen te zullen nemen om de groei macht van de fundamentalisten te b gelen. Sindsdien wordt hij elke maand een bi] de generaals op het matje geroepe door hen de wacht aangezegd te kri Elke keer worden hem de duimschro weer iets verder aangedraaid en mof een nieuwe knieval maken. Maandaj werd hij gedwongen in te stemmen et ontslag van een groot aantal fu mentalistische officieren uit het 1 aterdag wordt hij weer verwacht, moet hij verantwoording afleggen ov maatregelen die hij tot nu toe genr eeft om de invloed van de politieke i terug te dringen. rbakan lijkt het allemaal gelaten t( cepteren. Zijn tactiek bestaat eruit, ang het hoofd te buigen voor de t van de door het leger beheerste Ve mdsraad. Hij belooft telkens plechti

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 4