Mist rc Student Dolfijnen in een reuzenbadkuip HET WEER Zon heeft het moeilijk DE STEM BINNENKRANT Saksisch goud Zeedierenpark in Harderwijk bouwt nieuwe attractie - DESTEM BEL LEZERSCONTACT 076 - 5 312 312 Zon en maan Hoogwater pESTEM Hoger beroep is 'Flintstone' krijgt vier maanden cel [Dó'ar heb jetil Uit mihlitfin i i i i i WOENSDAG 28 MEI 1997 Toen ik nog in Maas tricht woonde, vond ik het niet zó erg om boodschappen te doen. Als het maar over de grens was: in Aken, de omgeving van Luik, of in de richting Tongeren en Genk. Zoals Antwerpen een mag neet voor Bredanaars is en Zeeuwen graag even naar Gent rijden. Rondkijken en kopen in winkels vol andere, deels onbekende producten. Ik moest daar aan denken toen ik onlangs door de Karl- strasse, de voornaamste win kelstraat van Eisenach in de voormalige DDR, liep en in de etalages producten zag die ik in mijn woonplaats aan de Rijn niet tegen kom. Verpak kingen, die ik nog nooit op de tv-reclame had gezien. Thüringer worst en mosterd uit Bautzen zijn in het westen rariteiten; géén alledaagse kost. Wat de boer niet kent dat vreet ie immers niet. Het is een beetje grof gezegde, maar daarom niet minder waar. Spreewalder augurken? Nooit van gehoord. En asper ges van de hei, zoals ze in oos telijk Duitsland worden aan geprezen? De West-Duitser eet asperges uit Bormheim, achter Bonn. Of uit de Pfalz. Rottkapchen-Sekt, de vroege re DDR-champagne, is nog tot daaraan toe, maar Oost- Duitse chocola, of kummel- broodjes? En waarom zou de verwende westerse huisvrouw het Oost-Duitse Spee kopen als ze toch al bijna niet weet te kiezen uit het dozijn wes terse wasmiddelen dat in haar supermarkt manshoog staat opgestapeld? Het is dat in de restauratiewagons van de Duitse spoorwegen steevast Radeberger wordt geschon ken, anders zou dat fraaie bier uit de buurt van Dresden in het westen nauwelijks be kend zijn. 'Onbekend maakt onbemind' klinkt al wat vriendelijker. Het verbloemt een beetje de harde waarheid dat er wél westerse consumptiegoede ren naar Oost-Duitse winkels worden gebracht (jaarlijks voor meer dan 80 miljard mark), maar omgekeerd niet. Nog geen 4% van het aanbod in een westerse doorsnee-su permarkt komt uit het oosten van het land. Wie als Oost- Duitse producent geen sterke westerse partner heeft of over een riant reclame-budget be schikt, kan de 'verovering' van de westerse markt wel vergeten. De verklaringen voor de schaarste aan Oost-Duitse producten in het westen klin ken zakelijk, logisch bijna. Van een bewuste discrimina tie van die waren is geen spra ke. Of toch? Kanselier Hel mut Kohl heeft het bedrijfsle ven onlangs weer eens aange spoord om méér Oost-Duitse produkten te kopen. Afgelo pen Kerstmis werden in Bonn kerstpakketten rondgebracht met uitsluitend Oost-Duitse (etens)waren en lekkernijen, en bij ontvangsten in de Oost- Duitse deelstaat-vertegen woordigingen in Bonn wor den uitsluitend inheemse hap jes en drankjes geserveerd. Door Frans Wijnands Kort na de hereniging stortte de Oost-Duitse levensmidde lenmarkt in elkaar: eindelijk konden de Oost-Duitsers al die begeerde westerse spullen kopen. Maar die vrijheid smaakte niet naar méér. Na verloop van korte tijd steeg de vraag naar de vertrouwde eigen spullen. Naar broodjes vol gens DDR-recept, naar zoete rode, in plaats van droge witte wijnen. Nu staat het in het oosten bijna patriottisch om oostwaren te kopen; als een daad van verzet tegen de wes terse consumptie-overrompe ling. Wie grote zaken wil doen moet voortdurend grote hoe veelheden kunnen leveren en dat lukt veel Oost-Duitse be drijven niet. Dus beperken ze zich tot de eigen, regionale markt. Ze hebben gemerkt dat de westerse consument andere gewoonten heeft, merk-kritisch is en smaak- verwend. In Eisenach zie ik in een eta lage een pyramide van fles sen. 'Ostobst' staat op het eti ket. Fruit uit het oosten. In heems appelsap. Saksisch goud. En dat voor de prijs van een (Oost-Duitse) appel en een ei. In een soort reuzenbad kuip bootst het Dolfina rium Harderwijk een stukje zee na. Natuurlijk met dolfijnen, maar er leven ook zeeleeuwen, zeehonden en heel veel vis. Door een enorme glazen ruit kan de be zoeker het leven onder de waterspiegel bewon deren. Door Jules Hezemans Het kleine meisje is tien keer jonger dan de oude dolfijn Moby Dick, maar dat drukt de pret niet. Vol enthousiasme roept de zesjarige Joelle Smith het veer tig jaar oude zeezoogdier na wanneer hij weer wegzwemt: „Doei! Doeeiii!" Ook dezeehond die enkele meters verderop voor het glas opduikt, heeft haar war me belangstelling. Ze drukt haar gezichtje tegen de enorme ruit onder de grond, die over een lengte van zestig meter een fraai uitzicht biedt op het nieuwe pa radepaardje van het Dolfina rium in Harderwijk: een stukje zee, nagebootst in een soort reu zenbadkuip. Harderwijk ligt sinds de komst van de Afsluitdijk niet meer aan open zee. Voor de Lagune, zoals het nieuwe paradepaardje van het Dolfinarium is gedoopt, is 15 miljoen liter water uit de Noord zee naar het stadje op de rand van de Veluwe getransporteerd. Dat water is gestort in een bas sin van 7.500 vierkante meter, zeg maar een flink voetbalveld. Op 12 juni is de officiële opening van het 25 miljoen gulden kos tende project. De bezoekers kun nen echter nu al een kijkje ne men in de waterplas. De formule van de Lagune is uniek, zegt R. de Clercq, direc teur én eigenaar van het park (en oud-directeur van de Efteling). „Nergens anders in de wereld bestaat een dergelijk gesloten ecosysteem in zeewater. De eni ge ingrepen van buitenaf zijn het zuiveren van het water en het voeren van de dieren." Natuurlijk zwemmen er dolfij nen in de Lagune, want aan die beesten dankt het pretpark zijn naam. Maar er leven ook twee zeeleeuwen en twee zeehonden in, samen met enkele honderden regenboogforellen, tarbots, zee- De zesjarige Joelle Smith probeert een dolfijn te zoenen door het raam van de Lagune. foto anp baarzen en kabeljauwen. Deze beestenboel is te bewonde ren van zowel boven als onder water. In de buitenlucht komen de bewoners van de Lagune re gelmatig met hun koppie boven water. De ruit in de onderwater ruimte biedt een beter uitzicht op alles wat er in het water zwemt. Als de dieren tenminste vlak bij die ruit komen, want het zicht is nogal slecht. Hooguit an derhalve meter reikt de blik door het troebele water. Dat komt door de onwennigheid van het ecosysteem, meldt J. Koop, zee- bioloog van het Dolfinarium. Een algenplaag stak enige tijd geleden plotseling de kop op. Een nieuw filter moet het water helderder maken. Want de be zoeker moet vijf meter ver kun nen kijken. Op verschillende bordjes meldt het park dat de Lagune nog niet af is. Er moeten nog meer zeedie ren in komen: meer dolfijnen, zeehonden en vissen, maar ook andere beestjes zoals krabben, kreeften, anemonen en sponzen. Uiteindelijk moet de Lagune een kleine, complete wereld onder water zijn. Het zal nog wel even duren voor het zo ver is, meldt Koop. De verschillende diersoorten moe ten aan elkaar wennen en bij el kaar passen. „Het is niet de be doeling dat de dolfijnen de vis opeten, want we voeren ze zoals altijd. Daarom moeten we vis uitzetten die voor de dolfijn niet erg aantrekkelijk is." Ook moet er nog een hekje ko men, zodat de zeeleeuwen en zeehonden binnen het park blij ven. Nu zitten ze nog in een aparte, afgeschermde ruimte. Uitgave van Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V. Directie: D.H. Ahles en A.A.M. Verrest. Hoofdredactie: A. Verplancke - hoofdredacteur. C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. 0 076-5312311 Telefax 076-5312355. Telefax redactie 076-5312512. Telefax lezerscontact 076-5312330. Rayonkantoren: In Hulst, Terneuzen, Goes, Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-Leur en Oosterhout. Zie voor meer informatie het colofon in het editie-deel van deze krant. Abonnementsprijzen via automatische incasso: (tussen haakjes de prijs via acceptgiro) maand 32,50 n.v.t. kwartaal 93,50 97,50) halfjaar 185,00 190,00) jaar 367,00 377,00) Voor posttoezending geldt een toeslag. Fotoservice: S 076-5312312. Advertenties: (tijdens kantooruren 8.30 -17.00 uur): Rubrieksadvertenties: 0 076-5312313 (8.30 - 20.30 uur), telefax 076-5312340. Grote advertenties: uitsluitend E 076-5312300, telefax 076-5312310. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur E 076-5312300, telefax 076-5312310. zondag van 18.30 tot 20.30 uur E 076-5312313, telefax 076-5312310. Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V. alsmede de Regelen voor het Advertentiewezen. Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447 De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur S 0486-486486. De Stem op internet: http://www.stem.nl Copyright 1996 Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V. Breda BEZORGKLACHTEN LEZERSSERVICE ABONNEMENTENADMINISTRATIE MA. T/M VRIJ. 8.00 -17.00 UUR ZAT. 8.00 -12.00 UUR Beëindiging abonnementen: uitsluitend schriftelijk, 1 maand vóór het einde van de betaalperiode. (Anders automatische verlenging met de voor u geldende betaalperiode) SUSKE EN WISKE: TEX EN TERRY HEINZ /SOU, ALSj£t>£ VOLKSKRAAJT /*A<5 <S£Z.OV£A/, WOEDT /-/ET VAA/AVOA/D £sv Z0OATE \W£DS7R/J£> EE.(H46 /ér J£ VOORSTEL- IEU7 P'T 'S 0/E/A/Z. BOES De komende da gen heeft de zon het nog steeds moeilijk. De stro ming blijft noord tot noordwest en komt vanaf de Noordzee. In de aangevoerde vochtige lucht ontstaan gemak kelijk wolkenvel den die de zon meest van tijd aan het gezicht onttrekken. Deze stroming wordt in stand gehou den door een ho- gedrukgebied. Het centrum ligt vandaag boven Groot-Brittanie. Pas tegen het weekeinde verplaats het middelpunt zich naar het oosten en komt uiteindelijk in de buurt van Denemarken terecht. De wind draait dan naar meer oostelijke richting en zorgt voor drogere lucht. Wol ken krijgen minder kans en de zon weet hiervan te profiteren. De temperaturen lopen dan op tot enkele graden boven normaal. Van daag is het nog niet zover. De noordelijke wind is zwak tot matig en houdt de temperatuur op maximaal 14 graden. Wolkenvelden heb ben de overhand en slechts af en toe is er een gaatje voor de zon. Het blijft wel vrijwel overal droog. Weerrapporten 27 mei 20 uur Amsterdamzwaar bew12 gr De Biltzwaar bew13 gr Deelenzwaar bew12 gr Eeldezwaar bew12 gr Eindhovenzwaar bew14 gr Den Helderzwaar bew.12 gr Rotterdamzwaar bew12 gr Twentezwaar bew12 gr Vlissingenzwaar bew13 gr Maastrichtzwaar bew14 gr Aberdeenlicht bew14 gr Athenezwaar bew28 gr Barcelonaonbewolkt26 gr Berlijnregenbui14 gr Boedapestonbewolkt17 gr Bordeauxonbewolkt31 gr Brusselzwaar bew15 gr Cyprusonbewolkt27 gr Dublinonbewolkt16 gr Frankfurtlicht bew20 gr Genèveonbewolkt25 gr Helsinkilicht bew15 gr Innsbruckonbewolkt23 gr Istanbullicht bew16 gr Klagenfurtlicht bew23 gr Kopenhagenhalf bew13 gr Las Palmaszwaar bew24 gr Lissabonlicht bew23 gr Locarnoonbewolkt25 gr Londenonbewolkt20 gr Luxemburgonbewolkt19 gr Madridhalf bew25 gr Malagalicht bew28 gr Mallorcaonbewolkt31 gr Maltaonbewolkt26 gr Moskoulicht bew12 gr Münchenonbewolkt17 gr Nicelicht bew22 gr Oslohalf bew13 gr Parijsonbewolkt20 gr Praagregenbui14 gr Romeonbewolkt26 gr Splitniet ontvgr Stockholmonbewolkt14 gr Warschauzwaar bew14 gr Wenenregenbui17 gr Zürichonbewolkt24 gr Bangkokonbewolkt36 gr Buenos Aireslicht bewgr Casablancazwaar bew24 gr Johannesburglicht bew14 gr Los Angeleslicht bew25 gr New Orleanshalf bew31 gr New Yorklicht bew16 gr Tel Avivonbewolkt30 gr Tokyoonbewolkt22 gr Torontoonbewolkt18 gr Tunisonbewolkt31 gr Vancouverhalf bew17 gr Weersvooruitzichten van het KNMI, gemiddeld over Nederland: voor zonneschijn in proc.: neerslagkans: minimumtemp.: middagtemp.: wind: (Windrichting en windsnelheid gelden voor overdag boven open gebieden) VANDAAG/Zon op: 05.29. Zon onder: 21.45. Maan op: Maan onder: 12.05. MORGEN/Zon op: 05.28. Zon onder: 21.47. Maan op: 02.17. Maan onder: 13.21. woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag 30 30 60 70 80 10 20 10 10 10 - 6 6 8 10 14 16 18 20 23 N 3 N 3 NO 3 04 04 Groot-Brittannië en Ierland' Vrij zonnig en droog, alleen in Schotland soms wat wolken velden. Middagtemperatuur on veel plaatsen tussen 20 en 25 graden maar langs sommige kusten wat lager. België en Luxemburg: Flinke zonnige perioden en droog Middagtemperatuur oplopend tot ongeveer 21 graden op don derdag. Noord- en Midden-Frankrijk Vrij zonnig. Nu en dan een ste vige oostenwind. Middagtem peratuur rond 25 graden, hier en daar tegen de 30. Zuid-Frankrijk: Flinke zonni- ge perioden en vrijwel overal droog. Middagtemperatuur op de meeste plaatsen tussen 25 en 30 graden. Portugal: Perioden met zon en woensdag kans op een regen- of onweersbui. Maxima van een graad of 22 aan zee in de Algarve tot tegen de 30 in het binnenland. Spanje: Perioden met zon. Vooral woensdag nog hier en daar regen- of onweersbuien; donderdag op de meeste plaat sen droog. Middagtemperatuur in het binnenland oplopend tot rond 30 graden; aan de kusten iets lagere maxima. Canarische Eilanden: Zonnige perioden en slechts een kleine kans op een enkele bui. Mid dagtemperatuur omstreeks 25 graden. Mallorca en Ibiza: Flinke zon nige perioden en slechts een kleine kans op een enkele bui. Middagtemperatuur ongeveer 30 graden. Italië: Flinke zonnige perioden en woensdag vooral in het mid den mogelijk een (onweers)bui. Woensdag nog bijna overal meer dan 25 graden; donder dag iets minder warm. Griekenland en Kreta: Op de meeste plaatsen vrij zonnig maar in het noorden ook be wolking en kans op een regen- of onweersbui. Middagtempe ratuur rond 24 graden, landin waarts hier en daar hoger. Duitsland: In het oosten en noorden aanhoudende kans op wolken en soms wat regen of motregen. Elders vooral in de middag geregeld zon, in het zuiden flinke zonnige perioden. Middagtemperatuur uiteenlo pend van 13 graden in het noorden tot ruim 20 in het zuidwesten. Zwitserland: Perioden met zon en op de meeste plaatsen droog. Middagtemperatuur van 20 graden in het noorden tot ruim 25 in het zuiden. Oostenrijk: In Vorarlberg en Tirol af en toe zon. Elders vrij veel wolken en buiige regen, misschien ook wel onweer. Donderdag overal meer zon en vrijwel droog. Middagtempera tuur woensdag rond 17 graden, daarna hoger. VANDAAG/ Bath: 08.20-20.53. Dordrecht 09.25-21.54. Hanteert: 07.51-20.25. Hoek van Holland: 07.38-20.15. Terneuzen: 07.17-19.55. Vlissingen: 07.01-19.36 MORGEN/ Bath: 09.25-21.58. Dord recht: 11.00-23 15. Hansweert: 08.59-21.36. Hoek van Holland: 08.45-21.25. Terneuzen: 08.25-21.01. Vlissingen: 08.10-20.46. EVEN PIEKEREN HORIZONTAAL: 1. Vaartuig, gratis; 2. voorzetsel, koraal eiland, rekening, pel; 3. onderwijs, Spaans landvoogd, plas, Griekse letter; 4. kloosteroverste, leervak op school, geweldig, Europeaan; 5. kruik, horige, kraamverzorgster, voor de middag; 6. mondeling, schoeisel, Griekse letter; 7. bijwoord, Grieks eiland, tros aardwor men, vogelziekte; 8. sein, dommerik, vreemde munt; 9. Spaanse uitroep, sier- dek op bed, keukengerei, god v.d. liefde; 10. plaats, in orde, openbare verkoping, straatsteen; 11. inboorling van Nieuw- Guinea, rijkaard, meubelstuk; 12. loof boom, couvert, knol, tussenzetsel; 13. vogel, ontkiemde gerst, vis, staat; 14. koker, olievetstof, familielid; 15. visgerei, oliën, balspel. VERTIKAAL: 1. Werpkoord, deel v.h. been, te berde brengen; 2. wees gegroet, Engelse inhoudsmaat, tussenzetsel, onheilsgod in; 3. muzieknoot, lange stok, kerf, alles verloren hebbend; 4. kleine som geld, oorlogsgod, bedwelmende drank; 5. vis, niemand uitgezonderd, huisdier, familielid; 6. heilige, mesthoop, zwaardwalvis, fijn weefsel; 7. buidelbeertje, zonder tussenruimte, gast; 8. loofboom, pas, legerplaats, aanwijzend vnw.; 9. jammer, kledingstuk, rivier in Spanje, de onbekende; 10. gesloten, christelijk feest, gemsbuffel, veerkracht; 11. naarling, zeer hard gesteente, genoeg!; 12. muzieknoot, steekvlieg, aardig, meertje; 13. lofdicht, loven, zwaardwalvis, sierplant; 14. wilde haver, palmmeel, lichte bedwelming, tegen; 15. mod- derdruppel, Zuidamerikaanse drank, soort stof, rivier in Schotland. 9 10 11 12 13 14 15 10 13 Oplossingen van gisteren Cryptogram; Horizontaal; 3. Nawoord; 6. lopers; 8. tot; 11. pupil; 13' oneer; 14. sollen. Vertikaal: 1. Made; 2. vorst; 4. Riet; 5. slipjas; 7. pepif' Opel; 10. oor; 12. loge. Letterraadsel: Het gezochte woord luidt; 'pek-in-ees'. do iuao|q 'japuo |aza 'sjipaj Mnpeips 'ja|ed uba usajbu 'japuosijUji jaasuad 'S|eq 'dljds^aojq 'ueui uba jeeq 'uaAoqtW™ Door Wippel Houben Breda - Een dag voor de sluitin in hoeverre het geruchtmake; krijgt bij het Gerechtshof in D< dit proces zo kenmerkte is er da de bendeleider John J. zal vand. nen. Dat zegt raadsman mr. R. zijn dat ook wel van plan, maar der van justitie gaat doen. De vraag of het Openbaar Minis terie in beroep gaat, leverde gis teren twee antwoorden op. Eerst meldde de strafgriffie dat de offi cier beroep heeft aangetekend te gen de vonnissen van alle acht hoofdverdachten. Later zei woordvoerdster mr. Y. Grosfeld dat dit een voorbarige medede ling is geweest. Naar verluidt lig gen de akten van beroep klaar, maar moet de officier ze nog on dertekenen. Hij heeft daarvoor tot donderdagavond de tijd. Strafverlaging De Bredase rechtbank heeft drie van de verdachten vrijgesproken en de vijf anderen straffen opge legd die ver onder de eisen lagen. De advocaten van deze vijf zien mogelijkheden de straffen nog verder omlaag te krijgen. Bij het Bossche hof is nog niet bekend wanneer het hoger beroep zal dienen. De acht hoofdverdachten ston den terecht voor deelname aan een criminele organisatie, de pro ductie van en de in- en uitvoer van xtc, beroving, afpersing, ont- Assen (anp) - Piloot W. de N., alias Captain Flintstonëj' is gisterochtend door de poli tierechter in Assen veroor deeld'tot vier mdhnden cel straf, waarvan twee maan den voorwaardelijk. De straf is gelijk aan de eis van offi cier van justitie mr. K.R. van der Velde. De piloot moest voor de rechter verschijnen voor on der meer het uitzenden van de Flintstone-tune op de fre quentie van de luchtver keersbeveiliging in Eelde in maart 1996. Tijdens de zit ting bleek dat het niet alleen om de tune van de bekende tekenfilmserie ging: ook Pommetje Horlepiep en Pep- pi en Kokki passeerden de revue. De officier kwam niet alleen op grond van de radio-uit zendingen tot zijn eis. Hij legde De N. in totaal zeven feiten ten laste, waaronder huisvredebreuk en vernie ling. Deze aan de piloot toe geschreven feiten vonden plaats na het 'muziekinci- dent'. De N. gaat in hoger beroep. Wat ook het resultaat zal zijn van het overleg tussen minister Ritzen en het openbaar ver voer, een leukere, fijne re of royalere OV-jaar- kaart voor de studenten zal het zeker niet wor den. Zo zal vrijwel ze ker het aantal plezier- kilometers dat met de kaart gemaakt kan worden, opnieuw afne men. Van onze verslaggever I jj S(l Hl t trecht - De studenten verzet ten zich hevig, in het besef dat hun marge steeds kleiner wordt, ■naar ze zullen hun reisgewoon- n wel weer aanpassen aan de gewijzigde mogelijkheden. Dat is tenminste de ervaring van de Nederlandse Spoorwegen. grote veranderingen in de reisgewoonten van de studenten Zie je optreden als er een veran dering in de formule van de aart optreedt," zegt woord voerder Tijs Manten van de NS. n 1991, toen het bedrag voor '■ervoer uit de studiefinancie- ihg werd vervangen door de -jaarkaart, nam het aantal Butje schommeltn, alles uil tankMin.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 2