Jorritsma zet PvdA onder druk Hoe je met je potlood een hoek van 40 graden gokt De ijz< Wijers nog steeds in beeld als lijsttrekker D66 Verschuiven datum van verkiezingen nogal problematisch Concurrentie in streekvervoer yan Aartsen leest voor over varkentje Tweede Kamer akkoord met slacht jonge biggetjes Diplomatie stokt: Val Kinshasa lijkt nabij DE STEM BINNENLAND A4 DE STEM iEgjf COMMENTAAR Kindergeluk BINNENLAND KORT Eenpersoonskamers in verpleeghuizen 'Homoparen niet uitsluiten van pensioen' Justitie betaalt 14,6 miljoen aan claims Pinkpop-festival kan doorgaan PESTEM Westen blij met Navo-akkoord i i i DONDERDAG 15 MEI 1997 Wijers foto de stem/johan van gurp Door Paul Kokke Den Haag - Hans Wijers is nog steeds in beeld als lijst trekker van D66. De minister van Economische Zaken heeft formeel noch informeel partij leider Van Mierlo laten weten dat hij niets voor het lijsttrek kerschap voelt. Dat melden bronnen binnen de partij. Volgens diezelfde bronnen voert Van Mierlo nog steeds gesprek ken met Wijers over het lijsttrek kerschap voor de verkiezingen in mei volgend jaar. Van Mierlo is samen met D66- voorzitter Tom Kok op zoek naar een geschikte opvolger. Diens naam wordt eind juni bekend ge maakt. Van Mierlo zelf kondigde op het laatste D66-eongres in maart aan niet opnieuw beschikbaar te zijn als lijsttrekker. Hij had toen al Wijers als zijn beoogd opvolger willen voordragen. Maar de D66- bewindsman wilde toen nog geen toezeggingen doen. Inmiddels gonst het binnen de partij van de namen van beoogde lijsttrekkers. Genoemd worden KNP-topman Wim Dik, de huidi ge minister van Volksgezondheid Borst en de D66-kamerleden De Graaf, Dittrich en Van Boxtel. Dik (58) wordt genoemd als mo gelijke tussenpaus, maar heeft als nadeel dat hij een betrekkelijk onbekende figuur is. De Kamerleden De Graaf, Dit trich en Van Boxtel, in de partij beschouwd als de 'angry young men', worden te licht bevonden. Minister Borst, volgend jaar 66, is populair in de partij en daarbui ten maar vindt zichzelf te oud voor de zware klus. Wijers zou er alleen voor voelen om lijsttrekker te worden wan neer hij er zeker van is als minis ter in een volgend kabinet terug te keren. Hij heeft weinig ambitie voor het Kamerlidmaatschap. In de partij wordt openlijk getwij feld aan zijn bereidheid om zich als fractievoorzitter ook met het politieke kruimelwerk te bemoei en. Bovendien wil de minister voldoende tijd over houden voor zijn privé-leven. Van de andere kant beseft D66 dat Wijers in potentie een stem- mentrekker van de eerste orde is, meer dan minister Borst en de anderen. De bewindman staat echter bekend als redelijk con servatief. Zo is hij groot voor stander van verlaging van het wettelijke minimumloon. Binnen D66 wordt openlijk ge speculeerd over de manier waar op Wijers wel lijsttrekker kan worden, maar niet in de Kamer hoeft te gaan zitten. Wanneer D66 na de verkiezingen in mei volgend jaar deel uitmaakt van het kabinet, leidt dat ongetwij feld tot een nieuwe ministerspost voor Wijers. Mocht D66 de nodi ge zetels verliezen, kan de lijst trekker dat beschouwen als een persoonlijke nederlaag en de eer aan zichzelf houden. Dat scenario kan zich ook voor doen wanneer D66 zetels wint, maar om wat voor reden dan ook buiten het nieuwe kabinet wordt gehouden. De partij heeft dan een van haar belangrijkste doelstel lingen, een tweede paars kabinet, niet kunnen waarmaken. De lijst trekker kan dat gegeven eveneens als een politieke nederlaag be schouwen en aftreden. Van onze Haagse redactie Den Haag - Minister Jorritsma (Verkeer) houdt vast aan de in voering van vrije concurrentie in het stads- en streekvervoer. Tijdens een overleg in de Tweede Kamer zette zij gisteren zwaar geschut in om de PvdA over de streep te krijgen. Blijft die fractie dwarsliggen, duidelijk dat zij wel een stok ach- dan wordt er alsnog fors bezui- ter de deur wil houden voor het nigd op het openbaar vervoer. Vermoedelijk is dat echter niet nodig. Weliswaar hield de PvdA gisteren voet bij stuk, maar de verwachting is dat beide kampen elkaar binnenkort zullen vinden in een compromis. Dat compromis kan de komende dagen al vorm krijgen, als de mi nister om de tafel gaat zitten met de provincies en de grote ge meenten. Jorritsma beloofde gis teren dat zij daarbij zal proberen om afspraken te maken over grootschalige experimenten met het aanbesteden van openbaar vervoer. In 2003 zou dan moeten worden bekeken of de proeven zijn geslaagd. Daarmee kwam zij tegemoet aan een bezwaar van met name de PvdA, die zich niet nu al wil vast leggen op verplichte concurrentie in alle regio's. Net als D66, CDA, RPF en SGP meent de grootste coalitiepartij dat eerst moet wor den bewezen dat marktwerking inderdaad voor meer reizigers zal zorgen, zoals Jorritsma stelt. Jorritsma maakte echter tevens geval er met de lagere overheden geen harde afspraken te maken zijn. Desnoods ziet zij af van haar voornemen om provincies en gro te gemeenten volgend jaar ver antwoordelijk te maken voor het openbaar vervoer in hun regio. „Dan bepaalt de rijksoverheid gewoon hoe en waar wij aanbe steden." De minister voegde daar een an dere waarschuwing aan toe. Als de Kamer niet akkoord gaat met de nieuw opzet van het openbaar vervoer, dan zal zij ook haar po gingen staken om de voorgeno men bezuinigingen van 300 mil joen gulden op het openbaar ver voer van tafel te krijgen. De discussie tussen Jorritsma en de PvdA zal zich de komende tijd vooral toespitsen op de vraag hoe groot de eerste stappen op de weg naar marktwerking precies moe ten zijn. Jorritsma sloot zich met haar eigen WD-fractie aan bij het voorstel van D66: tot het jaar 2003 35 procent verplicht aanbe steden. De PvdA vindt 10 procent voorlopig meer dan genoeg. Den Haag (anp) - De Tweede Kamer is giste ren definitief akkoord gegaan met de slacht van jonge biggetjes van drie tot zeventien da gen oud. Met de slacht wordt vrijwel zeker dinsdag een begin gemaakt. De slacht van gezonde jonge biggetjes is no dig om het dreigende gebrek aan destructie- capaciteit voor dode varkens als gevolg van de varkenspest het hoofd te bieden. De maat regel geldt in eerste instantie voor het pestge- bied rond de Noord-Brabantse plaatsten Ven horst en Best. Niet-besmette bedrijven krij gen een vergoeding van 80 gulden per big. De dieren krijgen een dodelijke injectie. De regeling is vrijwillig. Varkensboeren die niet meedoen, kunnen erop gokken dat tegen Newman College Breda, 1124 leerlin gen, waarvan 92 examenkandidaten mavo, 93 havo en 74 vwo. HEUTZUTAGE worden exa menkandidaten Duits op C- en D-niveau niet meer alleen be stookt met lange, onverklaarba re Duitse teksten, maar ook met advertenties en weerberichten uit Duitse kranten. De bedoeling daarvan is dat ze in de vakantie de zon weten te vinden als in het weerbericht staat: Regnerisch mit Aufhellungen im Süden. Een tweede voordeel is dat het eindexamen aanschouwelijk be gint: met plaatjes. Daarover wordt door mavo-leerlingen Tom Blom, Jeroen Lambrechts en Marieke Buynsters van het Newman College dan ook niet geklaagd. Ze vonden alle drie dat het venijn bij Duits in die Schwanze stak, in tekst 12: Als wir alle lndianer waren. In die tekst werd bepleit dat westerlin gen een tijdje bij de Yanomami- Indianern zouden moeten wonen om hun natuurlijke levenswijze beter te leren kennen. „Die vond ik moeilijk," zegt Tom Blom. „Er zaten allemaal moei lijke woorden in: Ablehnung en zo." Docente Anja van Gool-Bolder was ook goed te spreken over de 'reële, authentieke, communica tieve teksten' in het begin van het examen: „Die teksten kun nen ze in het dagelijks leven te genkomen. Die zijn heel prak tisch." De andere teksten vond ze nogal lang. „Daar was veel concentra tie bij nodig. Want er werden hier en daar ook wel pittige vra gen gesteld." Geschrokken Datzelfde vindt docent Duits Hans van de Sanden ook van het vwo-examen. „Ik moest zelf af en toe ook goed kijken, maar dat mag ook wel op dit niveau. Ik denk dat sommigen zich wild zijn geschrokken bij sommige teksten, maar het werd toch steeds vrij snel duidelijk waar het over ging. En als de teksten Na het examen natuurkunde vwo wordt met docent Ad Michielsen (tweede van links) nagepraat over de derde wet van Kepler. moeilijk waren, waren de vragen weer gemakkelijk. Alleen de leerlingen die de vragen snel en oppervlakkig hebben gelezen zouden wel eens voor de bijl kunnen gaan." Marcel Broeken was een van die snelle jongens, maar over hem hoeven we ons volgens Van de Sanden geen zorgen te maken. Hij vond het examen 'gemakke lijk'. Het vwo-examen Duits bestond uit zeven recente artikelen, ge leend uit Die Zeit, Wochenpost en de Süddeutsche Zeitung. „Ik vond die tekst over Abfall wel lekker sarcastisch," zegt Sayiner Selquk. „De SPD wil een rote Punkt op alle afval dat moeilijk te recyclen is, en dat was niet omdat de Grünen al een grüne Punkt hebben." Hij was ook zeer te spreken over de tekst Aufklarung ware besser. „Je moet neo-nazi's niet veroor delen maar ze door onderwijs het licht laten zien," vindt hij. Krantenknipsels De mavo-economen werden op een bijna ouderwets examen ge trakteerd. „Onze leraar had ge waarschuwd dat er veel kran tenknipsels en zo bij zouden zit ten, maar dat was gelukkig niet zo," zegt Stefanie van Enter (C- niveau). „Als er heel veel infor matie gegeven wordt en je moet dat zelf omzetten in van die eco- taal dan wordt het voor mij toch heel moeilijk." Leraar Henk Biemans vond het examen dan ook 'niet schok kend' en valkuilen heeft hij ook niet opgemerkt. „Het was goed te doen. Er was aangekondigd dat er veel meer met bronnen- foto de stem/johan van gurp materiaal gewerkt zou worden, maar daar is niets van terecht gekomen. Er zou ook meer aan dacht worden geschonken aan de rol van de overheid en de Eu ropese eenwording. Dat is ook niet gebeurd." Bert Ruczynski vond het inder daad redelijk te maken. Alleen de vraag over de productie van chocola in Ghana, daar kon hij niet zo veel chocola van maken. „Ik had er niet genoeg tijd voor," zegt hij. Waterdruppels Na het havo-examen natuur kunde werd in de wandelgangen van het Newman College vooral nog over bolvormige waterdrup pels gediscussieerd. Gegeven was een regendruppel waarin zonlicht viel. Met behulp van een verzameling brekingsindexen moesten de witte, rode en blau we lichtstralen gereconstrueerd worden. Yasmin Rucic had daar bij een extra handicap, want hij was zijn geodriehoek vergeten. „Ik heb met mijn potlood eerst een hoek van negentig graden gemaakt en toen daar de helft ongeveer van genomen en toen bleek de hoek nog iets kleiner te zijn en heb ik maar gegokt dat hij veertig graden was," legt hij uit. Roland Leyten had zijn 'geo' wel bij zich en had veertig gra den gemeten en daar was Yas min heel blij mee. Verder varieerden de reactie over natuurkunde van 'echt ge makkelijk' tot 'als ik ruim tel kom ik wel aan een 3,5'. Docent Wim Peeters vond het een 'heel concreet en herkenbaar examen vol alledaagse techniek.' „Breking van licht is inderdaad een klassiek onderwerp. Het is wat theoretischer, maar daar moeten ze met het Binas-tabel- lenboek wel uit weten te ko men." Satelliet Judith Hermus kwam als eerste uit het examen vwo-natuurkun- de. Zoals de meeste vwo'ers had ze problemen met het bepalen van de afstand tussen een satel liet en de aarde. „Daar kwam ik dus echt niet uit. Marcel Gorissen vond dat hij bij die opdracht wat gegevens mis te. De snelheid of de massa van de satelliet. „Die heb je niet no dig," roept een slimmerik. „Je moet de massa van de aarde we ten en die kun je opzoeken in de Binas." Volgens docent Ad Michielsen had je er in ieder geval de wetten van Kepler bij nodig. „En die moet je in je hoofd opzoeken." Michielsen was voorts van me ning dat er geen echte moeilijke opgaven tussen zaten. „Je moest alleen goed lezen. Vooral die op dracht over satellieten. Er zaten ook gegevens verstopt in de in leidende tekst. Die had je pas la ter nodig." De goede antwoorden Vwo Duits 1D, 2C, 3A, 4B, 5A, 6D, 7C, 8A, 9D, 10D, 11B, 12A, 13B, 14A, 15D, 16A, 17C, 18D, 19B, 20A, 21B, 22A, 23B, 24B, 25A 26A, 27D, 28C, 29C, 30B, 31A, 32C, 33B, 34D, 35C, 36C, 37C, 38B, 39A, 40C, 41C, 42B, 43B, 44B, 45A, 46D, 47D, 48B, 49C, 50D C-niveau Duits IB, 2C, 3B, 4D, 5F, 6B, 7B, 8B, 9C, 10C, 11C, 12C, 13E, 14A, 15B, 16D, 17B, 18B, 19D, 20E, 21C, 22B, 23B, 24B, 25D, 26C, 27D, 28A, 29A, 30E, 31B, 32C, 33B, 34B, 35B, 36B, 37B, 38D, 39C, 40B, 41C, 42A, 43B, 44B, 45D, 46B, 47C, 48D, 49C, 50A, D-niveau Duits IC, 2B, 3A, 4D, 5C, 6C, 7A, 8A, 9A, 10C, 11B, 12B, 13B, 14D, 15C, 16D, 17A, 18A, 19E, 20D, 21C, 22B, 23D, 24D, 25D, 26D, 27C, 28B, 29B, 30B, 31B, 32A, 33B, 34B, 35B, 36A, 37D, 38A, 39B, 40A, 41C, 42D, 43D, 44B, 45A, 46C, 47E, 48D, 49D, 50A. C-niveau economie IC, 2C, 3C, 4A, 5C, 6D, 7D, 8A, 9C, 10D, 11C, 12B, 13B, 15A, 17D, 19B, 20C, 22C, 26C, 31C, 36C.38C, 39C, 43D.44D. D-niveau economie IC, 2C, 3C, 4D, 5C, 6B, 7D, 8A, 9C, 10E, 11D, 12C, 13B, 15B, 17D, 19B, 20C, 22C, 31C, 33A, 37C, 38C, 42D, 43D, 45B. GELUK IS binnen handbereik, leert het moderne-tijdsgevoel en isdi voor wie een beetje moeite wil doen, vrijwel te koop. Zelfs kirde,J luk. In Nederland mogen draagmoeders niet. In het doorgaans vm minder tolerante Groot- Brittannië wel. Er bestaat daar zelfs een inyV ling die bemiddelt tussen onvrijwillig kinderloze echtparen en vroy wen die bereid zijn als draagmoeder voor zo'n stel op te treden. Geld mag er officieel niet mee gemoeid zijn. Alleen de onkosten ko»" voor vergoeding in aanmerking. Dat dit vragen is om ontduiking, bewijst het schokkende voorbeeldvan de Noord-Engelse kleuterleidster en moeder van twee eigen kinderen die een veertigduizend gulden bedong voor haar hulp aan een Neder lands echtpaar. Het bedrag zou nodig zijn om haar reiskosten naarfc' derland en enige overige kosten te bestrijden. Geen mens die dit qe. looft. Nog schokkender wordt het verhaal nu gebleken is dat de Engelse zich vervolgens heeft laten aborteren, toen er onenigheid over nakom» van de financiële afspraken dreigde. Ongetwijfeld is de kinderwens van het Hoofddorpse echtpaar een diep gemeende. Vijf miskramen, zestien mislukte kunstmatige inseminaties en een bedrag van veertigduizend gulden zijn voldoende om zelfs de grootste scepticus van hun seriositeit te overtuigen. De stuitende afloop van hun poging moet echter toch aan het denkei zetten. Er is nauwelijks iets natuurlijkers dan een verlangen naai kroost. Kinderen zijn naast een bron van zorg, een groot geluk. Voor velen zelfs een levensvervulling. Maar dit mag niet betekenen dat alles er voor moet wijken. De const- quenties, zoals indertijd voorspeld en nu op zo'n aangrijpende wijze uitgekomen, zijn immers strijdig met de menselijke waardigheid. Leven is niet in geld uit te drukken en behoort daarom niet te koop te zijn. Geluk lijkt technisch wel binnen handbereik te liggen, maar we zullen moeten leren te accepteren dat het desondanks niet altijd op afroep bereikbaar is. Ook met verdriet moet de moderne mens weer leren le ven. De kindertjes van kinderdagverblijf Pippo in Den Haag verheugden zich op de komst van Aart Staartjes van Sesamstraat. Maar niks hoor, daar stond gisteren opeens een andere kindervriend op de stoep: Jozias van Aartsen, minister van Landbouw. Ter ere van Natio nale Voorleesdag las hij, net als enkele collega's, kinderen voor. Om voorlezen te promoten. De kinderen wisten eerst niet wat ze met die meneer in zijn donkere pak aan moesten. Leuk werd het pas toen de minister zijn voorleesboek te voorschijn haalde. „Het gaat over var kentje dat een taart bakt,zei de man die de afgelopen maanden een miljoen varkens naar de slachtbank leidde. Toen brak het ijs: de kinderen kropen lekker dicht tegen de minister aan. foto wfa - I a. .iisonoaioo de tijd dat de dieren groot en waardevol zijn, de varkenspest voorbij is. Als de varkenspest echter door blijft woekeren, dan zitten de niet-bemette bedrijven met het probleem van overvolle stallen, terwijl dan de huidige op koopregeling is beëindigd. Gisteren is het 176e geval van varkenspest ontdekt op een boerderij in Veghel. Utrecht - In nieuwe verpleeghuizen komen uitsluitend eenper soonskamers, met sanitair bij elke kamer. Het College voor Zie kenhuisvoorzieningen heeft gisteren de herziene bouwmaatstaven voor verpleeghuizen uitgebracht, waaruit blijkt dat bewoners in de toekomst een leefomgeving met meer privacy krijgen. Gemid deld krijgt een bewoner van een verpleeghuis 10 procent meer ruimte. De herziening houdt ook in dat kamers voor meer dan vier bewoners tot het verleden gaan behoren. Den Haag - Het uitsluiten van homoparen van een nabestaanden pensioen, terwijl samenwonende heteroparen daar wel recht op hebben, is in strijd met de Algemene wet gelijke behandeling. Tot die uitspraak komt de Commissie Gelijke Behandeling na een klacht van een vrouw over haar pensioenverzekeraar. Na het over lijden van haar vrouwelijke partner in 1994 kreeg ze geen nabe staandenpensioen omdat het reglement van de verzekeraar dat uitsloot. De commissie oordeelt dat onderscheid gemaakt is op grond van seksuele geaardheid en dat is verboden. Rijswijk - De overheid heeft vorig jaar 14,6 miljoen gulden be taald aan mensen die te maken kregen met justitie maar uiteinde lijk vrijuit gingen. Dat is ruim drie miljoen gulden meer dan in 19-95.-'Bijna 4,5 miljoen gulden betrof een vergoeding voor de tijd die mensen ten onrechte in de cel doorbrachten. Ten opzichte van 1995 is dat bijna een verdubbeling. De advocaat P. Bakker Schut imeent datihet Openbaar Ministerie de laatste jaren uiL'scorings- drift' steeds slordiger en arroganter is gaan werken, met als gevolg dat het claimbedrag stijgt. Den Haag - Het popfestival Pinkpop, komend weekeinde in het Limburgse Landgraaf, kan doorgaan. De Raad van State heeft gisteren het beroep dat vier omwonenden hadden aangetekend te gen gedoogvergunning van de gemeente voor het festival, afgewe zen. De raad heeft de gemeente wel opgedragen voortdurend ge luidmetingen te houden. Door Marianne Wuite Den Haag - Mr. F. van Door- en, voorzitter van de Kies raad, is verbaasd. In 1989 stemde de Tweede Kamer in met een wijziging van de Kieswet waardoor de ver kiezingsdatum altijd ergens begin mei zou gaan vallen. En nu is het diezelfde Kamer die ineens te hoop loopt tegen landelijke verkiezingen op 6 mei. Vier jaar geleden nog wa ren de verkiezingen op 3 mei, zegt Van Dooren. „Het valt me op dat het toen geen punt was." Het idee om aan de verkie zingsdatum van 6 mei te gaan morrelen was 'spontaan' bij de Kamerleden opgekomen. CDA- Kamerlid Mateman had in zijn eigen Tulpvakantie geconsta teerd dat er begin mei toch wel erg veel mensen weg zijn en het openbare leven voor een deel stil ligt. Al met al niet zo han dig dat mensen volgend jaar juist dan naar de stembus moe ten. Maar beter uitstellen dus die verkiezingen, bedacht Ma teman en prikte de nieuwe da tum van 20 mei. Ook bij de WD zag men de ver kiezingsdatum van 6 mei ineens als een groot obstakel. Konin ginnedag op 30 april, doden herdenking op 4 mei en bevrij dingsdag op 5 mei: dat zijn toch geen dagen die zich lenen voor het voeren van een verkiezings campagne? Maar beter vervroe gen dus, naar 29 april. De bezwaren van de Kamerle den tegen de verkiezingsdatum van 6 mei hadden op het Bin nenhof dinsdag een klein stormpje tot gevolg. Een storm pje dat de nodige verwondering opriep: iedereen weet toch al heel lang dat de verkiezingen volgend j^ar op 6 mei zijn en dat koninginnedag en 4 en 5 mei daar nu eenmaal pal voor vallen? Waarom dan nu ineens zo tegen die 6 mei te keer gaan? Een aanleiding was er echter wel. Dinsdagavond zou de Ka mer een aantal wijzigingen in de Kieswet bespreken, waaron der een voorstel van het kabi net om als dat nodig is een beetje met de verkiezingsdatum te schuiven. Nu kan dat volgens de wet niet. Die koppelt de ver kiezingsdatum aan de dag dat de kandidatenlijsten worden vastgesteld. Dat gebeurt op de laatste dinsdag van maart; de verkiezingen moeten 43 dagen daarna plaatsvinden. Het kabi net wil nu de ruimte om de ver kiezingen maximaal een week eerder of twee dagen later dan de uit de wet volgende datum te houden. Bijvoorbeeld als de verkiezingen midden in de va kantie dreigen te vallen. Getuige de reacties van CDA en WD hoeft het kabinet niet te vrezen dat dit voorstel het niet zal halen. Maar of het kabinet er nu zo gelukkig mee is dat de twee fracties ook meteen de daad bij het woord willen voe gen, is sterk de vraag. Staatsse cretaris Kohnstamm heeft aan gekondigd de kwestie in het ka; binet te zullen bespreken. Hij liet echter al doorschemeren niet echt van de noodzaak van verschuiving overtuigd te zijn. Ook Van Dooren is dat niet. mei is niet onoverkomelijk, zegt de voorzitter van de Kiesraad. En bovendien kleven ook aan de data van WD en CDA nade len. Zo valt 29 april echt midden de vakantie. En met 20 mei >s de zittingsduur van de huidige Kamer langer dan vier jaar. wat weer op gespannen staat met de grondwet. voet g* la Paramaribo - Terwijl Nederland Lert Dési Bouterse de duimschi ven aan te draaien en procureur-p" raai Docters van Leeuwen heeft vekondigd dat de Surinaamse ex tator binnen een jaar voor de red moet verschijnen op verdenking handel in cocaïne, krijgt hij in e land steeds meer macht in handen Samen met president en partijgenoot les Wijdenbosch heeft hij Suriname - ,,-eren greep en worden de overige Hepartners buitenspel gezet. Het Stru reel Aanpassings Programma (SAI grotendeels in de ijskast gezet, de s: La van het enorme ambtenarenappa al maanden niet meer bespreekbaar Nederlandse belastingdeskundigen v den min of meer het land uitgezet persvrijheid beetje bij beetje beperkt over een onderzoek naar de Decern moorden durft al helemaal niemand r te praten. Maar het volk laat zich be ten en teert voorlopig op de zoethou tjes die het koningskoppel Bouterse- denbosch uitdeelt. De benoeming van Bouterse tot advi van staat, eerder deze maand, verand niet veel aan de positie van Bouterse leen wordt het beestje nu bij de naan Sinds het aantreden van de door de N: nale Democratische Partij (NDP) ged neerde regering-Wijdenbosch, in okt Congo/Kinshasa (rtr/afp) - Diplomatieke inspanningen om een bloedige veldslag om de Zaïrese hoofstad Kinshasa af te wenden zijn gisteren ge strand. Terwijl de troepen van Laurent Kabila van alle kanten dreigend de hoofdstad naderden, bleef de rebellenleider zelf weg van een geplande top-ontmoeting met de Zaïrese president Mobutu. Waarnemers legden Kabila's af wezigheid uit als een teken dat deze niet meer geïnteresseerd is in een lontmoeting -met Mobutu'- om een vreedzame, politieke op lossing te bespreken. Kabila's'troepen zijn de Zaïrese n hoofdstad nu tot op minder dan 100 kilometer genaderd. Verder zouden zijn manschappen bezig zijn in grote getalen en in het ge heim, in Kinshasa te infiltreren. De EU reageerde gisteren be zorgd over de aanhoudende be richten dat de mensenrechten op grove wijze worden geschonden in gebieden die in handen zijn van het Zaïrese verzet. VERVOLG VAN VOORPAGINA Boris Jeltsin legde in een inter view voor de Russische televisie de nadruk op het 'bindende' ka rakter van het akkoord. „De Na- vo is bereid Ruslands veiligheid te garanderen," aldus Jeltsin. „Onze zorgen zullen na de on dertekening verdwijnen." De president herhaalde Rus lands bezwaren tegen de voorge nomen uitbreiding van de Navo met voormalige Oostbloklanden 'maar wij moeten de realiteit er kennen en het gevaar tot een mi nimum reduceren'. Niet duide lijk werd in hoeverre de Navo te gemoet is gekomen aan die Rus sische bezorgdheid. Westerse landen reageerden gis teren verheugd op de uitkomst van de besprekingen in Moskou. „Ik ben zeer verheugd over wat ik uit Moskou hoor," zei de Ame rikaanse minister van Buiten landse Zaken, Madeleine Alb right. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Klaus Kin kel, sprak over 'goed nieuws' en He Franse regering prees de doorbraak als 'een essentiële ge beurtenis in de definiëring van de nieuwe architectuur van de Europese veiligheid'. Volgens Sergej Karaganov, bui tenland-expert van Jeltins presi dentiële adviesraad, verkeerde het Kremlin in een moeizame Positie. „Het was een no-win si tuatie voor Jeltsin. Als hij geen overeenkomst sluit, krijgt hij kritiek. Sluit hij er wel een, dan komt hij ook onder vuur te lig gen.' Communistische en natio nalistische palementariërs, fel gekant tegen de Navo-uitbrei- dmg, lieten zich negatief uit over de overeenkomst. Communist Anatoli Loekjanov prees echter Wel de vasthoudendheid van mi nister Primakov in de onderhan delingen. Boris Jeltsin kan de komende dagen rekenen op forse kritiek van de oppositie. Die zal het ak koord aangrijpen om het publiek wijzen op de 'uitverkoop' van te Ruslands veiligheidsbelangen hoor Jeltsin aan het Westen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 4