pE STEM
Jongeren draaien hun hand niet om voor grote hoeveelheden drank
E1
Marshall-hulp
was voor
Nederland
onontbeerlijk
Yvoire is
vooral in
trek bij
dagjesmensen
Onthutsend
relaas over
de val van
Srebrenica
Geschikt
voor
alle
browsers?
Smit-Ik zing dit lied vo0r;
just
i McNeal - Ain't that
- Hard to say I'm sorry
tjirls - Mama
tan Abraxas feat.
I'll be your t
I Anansie - Hedonism (iust i
3 you feel) I
el Jackson - Stood onthef
Ifloor 1
I Toen ik je zag
Bauer Marianne
- De regenboog
illy Family -Fell in love
1 alien
lly -1 believe I can fly
prey - When I die
Imaut-Ruffnedc rules da
|e scene
pubt - Just a girl
Jhound Gang - Fire water
i Schuurman -
Ildmeid...
I - Let a boy cry
i Frightman Andrea
Belli - Time to say
Ssr Piet - Love U hardcore
|rstreet - Don't leave me
logue - Don't let go (love)
I
1 Animals - Atomic
hdlovers - Run a way
l/lercy - Please don't go
jublica - Ready to go
|Blue Boy-Remember me
s Henk - Ik zing dit lied voor
Henk
- Encore une fois
f
L Staring at the sun
is Kraay jr. - Er zal d'r altijd 1
Itje winnen
I* Gees - Alone
Barlow - Love won't wait
bue du Soleil - Alegria
pync - Tearin' up my heart 4
- Course - Ain't nobody j
fsty - Hou me vast
kkuhbar - Supergabber 4
Doubt - Don't speak
^ïhemsgewijs - Ik mis jou
(ernal - Don't you love me
3 Source feat. Candy
btion - You got the love
J illy Alberti Andre Hazes -
[bent het leven
>xy Brown feat. Blackstreet -
fct me home
Sith Jacott - Hartslag
uce Springsteen - Secret
Irden
ackstreet Boys - Anywhere for^
eorge Michael - Star People
l Kool - Let me clear my throat
iture Breeze - Why don't you
fence with me
Jotal Touch - Standin' strong
Jgether
J Jean Deran - Let yourself
arlo Irene - Pittige tijden
[jrank Cunimondo Trio feat. L.
ilarino - Feelin'
oni Braxton -I don't want to
fish - Brother 52
5.E.D. - 1000 jaar
Faul McCartney - Young boy
?uff Johnson - Over and over
Puff Daddy - Can't nobody hold
tne down
Jflonaco - What do you want
■rom me
ipriros - Denk ook aan mij
|Gino Pofiti - Viva la mamma
andy Dulfer - For the love of
l/ou
tobbie Williams - Old before I
bie
Captain Jack - Together and
I forever
Daft Punk - Around the world
1 li-
Funky Green Dogs - Fired upj
Irtonica - For you I will
Chris Rea Shirley Bassey -
■Disco la passione
[Lisa Standsfield - The real thing
FMosselman - Opzij
Monstars of Space Jam - Hit'm
■high
J Dignity - Talk to me
Blur - Song 2
Mrs. Einstein - Niemand heeft m
I nog tijd
I Tony Braxton - Un-break my
heart
Quad City DJ's - Space jam
Whitney Houston - Step by step j
ICT - Lasciati Tentare i
I
ICT - Eyes
Whitney Houston -1 believe in f
I you and me
Gordon - Niet een zoals jij
Gerard Joling - Without your
love
Rowhen Heze - En dan is 't mar
dom
Sandy Kandau - A little bit more'
j N-Trance - D.i.s.c.o.
I Erikah Karst - My heart goes out
I to you
Spice Girls - 2 Become 1
Depeche Mode - It's no g
I Mr. S. Oliver - Funkin' down the
track
Wet Wet Wet - If I never see you
again
Zucchero Sugar Fornaciari
Menta e Rosmarino
Puff Johnson - Forever more
Flashback - Black Betty
Secada - Too late, too soon
Tatjana - The first time
Wow! - Keer op keer (loop naar
demaan)
The Offspring - Gone away
Johan - Everybody knows
Babette - Why can't we live
Weekend
ZATERDAG 10 MEI 1997
WEEKEND
VAKANTIE REIZEN
Vechten tegen de bierkaai
Om Romain van Damme
get was een gortdroog berichtje
Lde krant. Een kwart van de
Nederlandse jeugd drinkt stevig.
Twintig glazen bier of meer per
week. Een simpel rekensomme
tje van het Nipo dat op verzoek
van overheid en hulpverleners in
het glas keek. Is dat schrikken
of valt het allemaal wel mee?
Het is amper vier uur en hij is
niet de enige die zich comforta-
Ibel achter een café-tafeltje
heeft genesteld. Pilsje binnen
handbereik. De schooljeugd gaat
aan het eind van de week al jaren
i j. met een flinke omweg naar huis.
„Tsja, dat is een van die trends,"
zegt Toon de Vos, hoofd van de af
deling preventie van het Centrum Versla
vingszorg in Breda. „Vaak wordt er gezegd,
niets aan de hand met mij. Ik drink alleen in
het weekend! Maar die weekends beginnen
dan donderdagavond al en eindigen maan
dagochtend. Best een lang weekend, hou je
toch een verrekt kort weekje over.
Een Icwart van de jeugd onder de 25 jaar dr
inkt stevig, was de uitkomst van een onlangs
gehouden Nipo-onderzoek. 'Stevig' balan
ceert op meer dan twintig glazen bier per
week. Van de meisjes drinkt vier procent der
gelijke hoeveelheden. Uitermate alarmerend
noemt de landelijke organisatie achter de
campagne Drank maakt meer kapot dan je
lief is het weer toenemende drankgebruik on
der jongeren.
Het is bovendien de bevestiging van een eind
vorig jaar gehouden onderzoekje in Bergen op
Zoom en Halsteren. De gemeentebesturen
wilden wel eens weten hoe het zat met het
drinkpatroon van de jongeren.
Was toch even schrikken toen de antwoorden
vertaald werden in procenten. Van de 15-jari
ge scholieren bleek toen 14 procent iedere
week meer dan tien glazen bier te drinken. Bij
de jongens was dat zelfs 20 procent. Boven
dien zei 43 procent van de ondervraagden dat
er thuis ook wel eens alcohol op tafel kwam.
«Maar of er nou plotseling zoveel meer ge
dronken wordt? Poeh, dat durf ik ook weer
niet te zeggen," zegt Femke. Ze is negentien
en werkt in het Zeeuws-Vlaamse Retranche-
ment in de horeca.
«Volgens mij wordt er namelijk al jaren stevig
gedronken. Als je uitgaat, zie je de meeste
jongeren wel met een glas bier in hun handen
staan. Zelf drink ik dan een 'Tuborgje', maar
meestal blijft het bij eentje en drink ik verder
spa. Eerlijk waar!"
Kim is vijftien en stapt zonder problemen wel
eens een disco of jongerencafé binnen. Nee,
dat mag eigenlijk niet. Te jong. Maar hoe
moet je dat controleren, verzuchten de eige
naren van disco's en jongerencafés. „We hou
den dat zoveel mogelijk in de gaten," zeggen
se in koor. „Maar iemand van veertien ziet er
tegenwoordig uit als achttien. Ongetwijfeld
%t er wel eens eentje naar binnen."
Ook bij Rob van de Graaf, eigenaar van het
Zevenbergs café 't Stappertje gebeurt dat wel
eens. „We proberen dat zeker te voorkomen,
«j een jongen zie je trouwens vrij snel dat-ie
te jong is. Bij de meisjes is dat veel moeilijker
ja, er is in Nederland geen legitimatie
plicht."
Daarmee is natuurlijk niet gezegd dat al die
longeren tijdens een avondje stappen innig de
alcohol omarmen, njianceert Toon de Vos.
Een kwart van de Nederlandse jeugd drinkt stevig.
FOTO KEES VAN DONGEN
„Uiteraard gaat het vaak goed. Toch zou het
geen kwaad kunnen als de maatschappij eens
een duidelijke streep trekt. Want in alle ge
dragingen van de jeugd, gaat de leeftijd om
laag.
Dat geldt voor de drugs, voor het gebruik van
pillen, voor de sex. Dus ook voor het gebruik
van alcohol. Het zou inderdaad niet gek zijn
wat te doen aan de bereikbaarheid van die al
cohol."
Maak het de jeugd maar wat moeilijker, be
doelt Toon de Vos. „Maar ik begrijp ook wel
dat het niet zo gemakkelijk is. In principe
mag je onder de zestien zonder begeleiding
een café niet binnen. Moeilijk hoor, want je
kunt natuurlijk niet overal agenten voor de
deur zetten om dat eens fijn te controleren."
Geen beginnen aan, weet ook de
(jonge) jeugd die dan ook
fÊÊÊt meestal zonder problemen vro-
-~V' lijk cafés en danstempels binnen
i,' 'f: schuifelen. „In die disco's en
5 f cafés zie je duidelijk dat ze steeds
j jonger aan de alcohol gaan, veer-
tien jaar is tegenwoordig heel ge
woon," vindt Femke.
En Kim van vijftien: „Ik drink ook wel eens
een mixje hoor. Pasoa of iets dergelijks. Niet
te veel, want dat is veel te duur, man. Je bent
dan toch al gauw een gulden of zes kwijt voor
een drankje. Een biertje kost veel minder,
maar dat vind ik niet zo lekker."
Leonie zit met hetzelfde probleem. „Ik vind
een wit biertje best lekker, maar dat kost ook
al 3,75. Daarom drink ik meestal 'gewone'
biertjes. De meeste vriendinnen doen dat. Om
een uur of tien, half elf 's avonds zijn we weg.
Tot een uur of drie. Als het heel gezellig is,
kan het wel wat later worden. Dan kom je
toch aan die tien, vijftien pilsjes. Sommigen
drinken nog meer."
Over jong gesproken. Een van de activiteiten
van het Centrum Verslavingszorg is voorlich
ting geven over de gevaren van alcohol en ro
ken. In een ludieke bui heeft het Centrum
Verslavingszorg die campagne in een Busje
komt zo-toer verpakt. Dat busje stopt inmid
dels al bij de hoogste groepen van de basis
scholen.
Toon de Vos: „Elf, twaalf jaar oud. Als wij
dan vragen, hoe zit het met alcohol, nou, ze
weten er alles van. Onze activiteiten spitsen
zich nu vooral toe op die leeftijdsgroep, want
je moet wel vóór de vraag zitten. Ik bedoel, ze
moeten wel weten wat de gevaren zijn als ze
overstappen naar het voortgezet onderwijs."
Maar soms is het ook dan al te laat. „Onze
jongste klant is dertien jaar," zegt Jan van de
Broek, directeur Centrum Verslavingszorg in
Middelburg. „Dertien, kom, bijna veertien
jaar, en verslaafd aan alcohol. Dat is een uit
zondering, gelukkig. Maar het probleem is
dat je pas over een groot aantal jaren de ge
volgen ziet van overmatig drankgebruik."
Aanvankelijk blijft de schade na een avondje
heftig stappen beperkt tot knallende koppijn
en een katterig gevoel. „Op zich hoeft dat
geen ramp te zijn," vinden Toon de Vos en Jan
van de Broek. „Het wordt natuurlijk wat an
ders als het steeds vaker gebeurt. Dat het een
gewoonte wordt en geloof ons, zoiets gaat on
gemerkt, het is sluipend gif."
En voor je het weet maak je deel uit van het
legertje alcoholisten dat inmiddels 320.000
leden telt. Toon de Vos: „Die mensen drinken
gemiddeld 84 pilsjes in de week, Verder heb je
dan nog de probleemdrinkers. Die grenzen
dus aan het alcoholisme."
„Per 1000 inwoners zijn er dat twintig tot
vijftig. Neem nou eens een stad als Breda. Als
je alle probleemdrinkers uit die stad bij el
kaar brengt, heb je toch een behoorlijk deel
van het NAC-stadion vol."
Zaterdagavond puilen de meeste disco's en
jongerencafés uit. Peter van zeventien (havo)
duikt ook vaak onder in het zwetend gedrang
dat gedragen wordt door rook en alcohol.
„Soms drink ik te veel," geeft Peter onom
wonden toe. „Dan heb ik trouwens de volgen
de dag best spijt."
Waarom hij dan toch zo veel dr
inkt? „Om er bij te horen. Je
stapt met een groepje. Er wor
den rondjes gegeven en als je
dan een colaatje neemt of een
spaatje, ben je een watje. Dan
hoor je er niet meer bij. Ja, zo
simpel is het eigenlijk. Want je
wilt er toch bij horen? Niet dan?"
Toon de Vos lacht. „Watjes gaan voor elf uur
op stap ja. Daar heb je weer een van die
trends. Tot elf uur zijn al die zaken toch leeg?
Dan zie je werkelijk niemand. En dat stoer
willen doen, drinken om er toch maar bij te
horen, tjsa, ook dat is klaarblijkelijk niet uit
te bannen."
Jan van de Broek uit Middelburg herkent veel
van die verhalen. „Ik hoor het natuurlijk ook.
Dat jongeren tijdens het stappen wel twintig,
dertig pilsjes drinken. Dat zal best gebeuren.
Neem de studenten, die drinken behoorlijk
veel, maar houden meestal na hun studie wel
op. Inderdaad, als ze dat niet doen, hebben ze
een probleem."
Vanuit zijn werkkamer bij het Centrum Ver
slavingszorg in de Zeeuwse hoofdstad kijkt
hij naar een groepje jongeren dat bij een su
permarkt staat.
Blikjes in de hand. „Ik kan niet zien wat voor
blikjes, maar het kan best zijn dat het van die
mix-drankjes zijn. Wodka met jus, of cola met
jenever."
Zo voor het grijpen in de schappen van onder
andere Albert Heijn, „Maar niet voor kinde
ren onder de zestien jaar," zegt een woord
voerster van Neerlands grootste grutter bijna
streng.
„Onze caissières zijn zeer goed geïnstrueerd.
Die weten dat ze dergelijke blikjes niet aan de
jeugd onder de zestien jaar niet mogen verko
pen."
Prachtig gezegd, maar de praktijk leert toch
iets anders. Kim van nog steeds vijftien heeft
bij diverse vestigingen van de supermarktke
ten geen enkele moeite om een aantal 'alcoho
lische blikjes' langs de kassa's te loodsen.
Geen enkele keer wordt er gevraagd of ze wel
zestien is.
„Maar ik weet zeker dat het niet zo vaak ge
beurt," blijft de woordvoerster van Albert
Heijn stug volhouden. „Natuurlijk doen we
onderzoek en uit een van die onderzoeken is
gebleken dat het toch vooral jongeren van
achttien jaar en ouder zijn die de blikjes ko
pen. Vergist u zich niet, zo een blikje kost
toch al gauw een gulden of drie, vier. Voor ie
mand onder de zestien jaar een heel bedrag."
Kim: „Dat van die prijs klopt wel. Het is vrij
duur, maar als je wilt kun je toch altijd aan
drank komen. Een vriendje van zeventien jaar
haalt het toch zo voor mij? Je hebt nu ook van
die kleine flesjes. Feigling bijvoorbeeld, daar
zit wel twintig procent in."
Het kan nog sterker. Voor veel jongeren is het
geen enkel probleem bij de slijter op de hoek
een fles whiskey te halen. Geen haan die er
naar kraait. „Op dat moment zijn dat nog
geen klanten voor ons," zegt Jan van de
Broek. „Ik heb het al gezegd, als ze zo blijven
drinken, komen we die pas over een jaar of
twintig tegen."
Kapot gegaan aan bijvoorbeeld de bacootjes,
geliefd drankje bij de discogangers. „Nou,
daar drink ik er op een avondje uit toch wel
een stuk of zeven, acht van," zegt Louis. Geen
stoere praat, verzekert de 17-jarige mavo
scholier. „Nee, dan ben ik absoluut niet dron
ken, dan rij ik nog rustig met mijn brommer
naar huis."
Gewenning heet dat, „Een groot gevaar,"
waarschuwt Toon de Vos. Die normering
schuift maar op. Het wordt gewoon. Het ge
vaar van die alcohol wordt nog altijd onder
schat. Ieder hennepplantje dat op een ven
sterbank staat, wordt vernietigd. Maar nie
mand staat er bij die kassa van de supermarkt
of ingang van de disco te controleren."
Soms, geeft Toon de Vos toe, is het vechten te
gen de bierkaai. Dat moment van zwakte
duurt maar kort, de strijdlust is snel hervon
den. „Die NIPO-enquête heeft nu weer uitge
wezen dat er door de jeugd meer gedronken
wordt. Weinig nieuws voor ons. Dat wisten
we al. Daarom moeten we die strijd nog eer
der aangaan. Preventief bezig zijn. Die jonge
ren blijven waarschuwen."
Maar niet alleen die jongeren,
zeggen Toon de Vos en Jan van
de Broek. „Ook de ouders. Mis-
j schien nog wel belangrijker. Die
1 I moeten er zeker bij betrokken
worden. Want thuis komt ook de
alcohol op tafel. Zeker mag er
eens een biertje gedronken wor
den op een feestje, daar maakt nie
mand een probleem van." Het wordt weer
wel een probleem als er thuis regelmatig ge
dronken wordt. Pa en ma drinken toch ook
behoorlijk? „Dan wordt het echt al een stuk
moeilijker om tegen de kinderen te zeggen,
laat dat spul eens staan. Daar heb je trouwens
die normering weer. Is drie pilsjes voor ie
mand van veertien jaar te veel, of vijf, of mis
schien wel zeven?"
„Zeven?," schaterlacht Paul van 16 op de
Roosendaalse Markt. „Man, die heb ik al op
voor ik ga stappen!
WEEKEND
Leonie is zeventien en vult een
avondje stappen met tien tot vijf
tien pilsjes. „Maar eerder tien dan
vijftien hoor," probeert ze de verbazing bij de
wagensteller weg te nemen. Trouwens, sinds
kort gaat ze in het weekend nog maar één
keer op stap. De schoolonderzoeken en het
wo-eindexamen, weet je.
Op een druilerige vrijdagmiddag herhaalt een
scholier in een Roosendaals café de vraag.
„Hoeveel ik drink als ik ga stappen? Nou, tot
ik dronken ben!" Stoere jongenspraat of de
waarheid?
INTERNET
